Oware nọ Ebaibol Ọ Ta

“Arozaha nọ Ọ Vrẹta” Kọ U Gine Fo re Who Fi Uzuazọ Ra Họ Ọza?

“ENẸNA MAI AHWO BUOBU NỌ A JẸ HAE RRI UGHE AHWO NỌ A BE ZAHARO, MA BI KUOMAGBE UTU AHWO NỌ A BE ZAHARO NA. MA BE ZAHA AROZAHA NỌ A RẸ JỌ LA NO ARUPRE NWROTỌ, KRU IFI RỌ WHRA NO OBEHRU IGBEHRU ZIỌ OTỌ, BI EKỌ EVAỌ EHRU AME NỌ O BI SU NO EHRU UGBEHRU ZIỌ OTỌ HAYO TUBẸ LA RUỌ AME NỌ AVATONWA (SHARK) E RRỌ.”​—OBE-USI JỌ NỌ A RE SE THE WILLOW GLEN RESIDENT.

EME nana i dhesẹ oghẹrẹ eware nọ ahwo a bi ru evaọ arozaha enẹna. Erozaha nọ e da oria kpobi fia enẹna họ, enọ a rẹ jọ la no arupre ze, enọ a rẹ jọ gadiẹ ekpalekpa-ame nọ e ma kpobọ ehru, enọ ohwo o re je kru oware nọ o rẹ wọe rra evaọ ehru, gbe enọ a rẹ jọ gadiẹ oria nọ o kpehru (BASE jumpinga) jẹ la no obei ze avọ oware nọ ohwo o kru nọ o rẹ wọe ziọ otọ. Onana u dhesẹ nọ ahwo-akpọ a gbẹ be daezọ omonwa vievie he. Erozaha efa nọ ahwo a rẹ zaha họ, enọ a rẹ jọ dikihẹ ehru ẹwẹ-akpala re a whra evaọ ekpalekpa-ame no ehru ugbehru ziọ otọ, enọ a rẹ jọ dhẹ ebasikoro evaọ ehru igbehru nọ e rrọ kpakre kpakre ziọ otọ, enọ a rẹ jọ dikihẹ ehru ẹwẹ-akpala nọ o wo etaya nọ ohwo ọ rẹ jọ rọ owọ tunye omariẹ evaọ edhere, gbe enọ a rẹ jọ rehọ oghẹrẹ eviẹ jọ nọ i wo etaya rọ dhẹ ohrẹ. A rẹ zaha erozaha nana re a riẹ umuo nọ a rẹ sae nyate nọ a tẹ be gadiẹ igbehru nọ i ku whrẹrẹ gaga, hayo la no oria nọ o mai kpehru ze. Wọhọ epanọ emagazini Time o ta, “arozaha nọ ọ vrẹta,” nọ ohwo ọ rẹ sae jọ nwoma hayo fi uzuazọ riẹ họ ọza o be were ahwo gaga enẹna. Onana u dhesẹ nọ ima ahwo buobu a be gwọlọ wobọ evaọ erozaha nọ e vrẹta, “onọ ahwo a rẹ jọ rọ onaa ru eware nọ e rẹ sai muozọ jẹ nwa ohwo oma, re ahwo nọ a rẹ rọ eware nana kọ okọ gbe ahwo nọ a re ru ae evaọ urere oka a ru vrẹ umuo nọ a hai ti ru dede.”

Dede nọ arozaha nọ ọ vrẹta ọ be were ahwo gaga enẹna, u bi fi uzuazọ ahwo buobu họ ọza. Ahwo buobu a be nwoma evaọ erozaha nọ a rẹ jọ nwoma vẹre he fikinọ a bi ru ae vrẹta. Evaọ ukpe 1997, evaọ orẹwho United States, unu ahwo nọ a wọ kpohọ ẹsipito fiki oma nọ a nwa evaọ erozaha nọ a rẹ jọ dikihẹ ehru ẹwẹ-akpala nọ o wo etaya nọ ohwo ọ rẹ jọ rọ owọ tunye omariẹ, o rehọ ọgbagbesa bu vi epaọ ọsosuọ evaọ usu udhusoi. Ahwo nọ a nwoma evaọ arozaha nọ a rẹ jọ dikihẹ ehru ẹwẹ-akpala re a whra evaọ ekpalekpa-ame no ehru ziọ otọ, a rehọ ọgbagbọvo ro bu vi epaọ ọsosuọ evaọ usu udhusoi. Yọ ahwo nọ a nwoma fiki arozaha nọ a rẹ jọ rọ ebasikoro dhẹ ugbehru nọ ọ rrọ kpakre kpakre ziọ otọ, a rehọ udhe ro bu vi epaọ ọsosuọ evaọ usu udhusoi. Evaọ erozaha efa nọ ahwo a be zaha vrẹta, iyẹrẹ i dhesẹ nọ ahwo nọ a bi whu a bi dhe ebuebu. Ahwo nọ a be hae zaha erozaha nana a riẹ enwoma nọ e rẹ sai no ai ze. Aye jọ nọ ọ rẹ zaha erozaha nọ ọ vrẹta nọ ohwo ọ rẹ jọ dikihẹ ewẹ-ekpala ivẹ rọ whra evaọ ehru ekpalekpa-ame ọ ta nọ: “Mẹ riẹ nọ mẹ sai whu idudhe evaọ arozaha nana.” Ọmọzae jọnọ ọ riẹ epanọ a rẹ zaha arozaha nọ ohwo ọ rẹ jọ dikihẹ ehru ẹwẹ-akpala re ọ whra evaọ ekpalekpa-ame no ehru ziọ otọ, ọ ta nọ, “nọ ohwo ọ gbẹ re nwoma evaọ arozaha na ha, kiyọ o ri muhọ họ.”

Rono eware nọ ma ta kpahe no na ze, ẹvẹ u fo nọ Oleleikristi o re rri oghẹrẹ erozaha nana? Ẹvẹ Ebaibol na ọ sai ro fiobọhọ kẹ omai riẹ sọ u gine fo re ma kuomagbe oghẹrẹ erozaha nana nọ e vrẹta na? Nọ ma te roro kpahe epanọ Ọghẹnẹ o rri uzuazọ ghare te, u re fiobọhọ kẹ omai kiyo enọ nana.

Oghẹrẹ nọ Ọghẹnẹ O Rri Uzuazọ

Ebaibol na ọ vuẹ omai nọ obọ Jihova “uzuazọ u no ze.” (Olezi 36:9) Orọnikọ Ọghẹnẹ ọ ma omai ọvo ho, rekọ ọ kẹ omai eware kpobi nọ ma gwọlọ re ma sae reawere eware nọ ọ ma fihọ otọakpọ na. (Olezi 139:14; Iruẹru Ikọ 14:16, 17; 17:24-28) Fikiere, Ọghẹnẹ ọ gwọlọ nọ ma rẹ rẹrote eware nọ ọ kẹ omai na. Izi sa-sa nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ ahwo Izrẹl i fiobọhọ kẹ omai riẹ onana.

Uzi Mosis na u dhesẹ nọ ohwo o re ru oware nọ o rẹ thọ uzuazọ amọfa. Nọ ohwo o te whu fikinọ ohwo jọ ọ rọwo lele uzi nana ha, ohwo nọ o lele uzi na ha na ọ rẹ reabe azẹ keme ọ thọ uzuazọ oniọvo riẹ hẹ. Wọhọ oriruo, Ọghẹnẹ o jie uzi kẹ ahwo Izrẹl inọ a tẹ be bọ uwou okpokpọ, jọ a ma ugbẹhẹ okpokpotọ hayo ogbẹ wariẹ ehru uwou na họ. Nọ ohwo o gbe ru oware nana ha, ọ rẹ reabe azẹ nọ ohwo jọ o te kie no ehru uwou na ze je whu. (Iziewariẹ 22:8) Otẹrọnọ eruẹ ọ rọ ọthobọ duwu ohwo jọ kpe, a re kru ohwo nọ o wo eruẹ na ha. Rekọ otẹrọnọ a riẹ eruẹ na wọhọ eruẹ nọ o re duwu ahwo yọ a be hae vẹvẹ ohwo nọ o wo rie unu no vẹre, rekọ o bi thuru iẹe fihọ oria ha, nọ eruẹ na o te duwu ohwo kpe, ohwo nọ o wo eruẹ na ọ reabe azẹ fikiere a re kpei no. (Ọnyano 21:28, 29) Jihova o rri uzuazọ ghaghae gaga, fikiere Uzi nọ ọ kẹ ahwo Izrẹl u dhesẹ nọ ọ gwọlọ nọ ma rẹrote uzuazọ mai.

Idibo Ọghẹnẹ a riẹ nọ Uzi nana u kiekpahe oware kpobi nọ o re fi uzuazọ rai họ ọza, fikiere a rẹ whaha iẹe. Evaọ Ebaibol na, u wo oke jọ nọ ame oza jọ u je si Devidi urru, fikiere ọ tẹ ta nọ dodokọ mẹ rẹ “ruẹ ame ọgọdọ-ame nọ ọ kẹle unuẹthẹ Bẹtlẹhẹm na da.” Whaọ evaọ oke yena, Bẹtlẹhẹm ọ jọ otọ esuo ahwo Filistia. Nọ egbaẹmo esa Devidi jọ a yo ẹme nọ ọ ta na, a tẹ rọ ogaga ruọ evuẹ egbaẹmo Filistia, a tẹ jọ ọgọdọ nọ o kẹle Bẹtlẹhẹm na vo ame jẹ rehọ iẹe se Devidi. Rekọ eme Devidi o ru? Ọ rọwo da ame na ha, ukpoye o te ku ei fihọ otọ. Ọ ta nọ: “Nọ oware nọ mẹ rẹ sai ru vievie he keme o rẹ were Ọghẹnẹ mẹ hẹ! Kọ mẹ rẹ da azẹ ezae nana nọ i fi uzuazọ rai họ ọza na? Keme a fi uzuazọ rai họ ọza nyai voi ze.” (1 Iruẹru-Ivie 11:17-19) Rọkẹ Devidi, u fo vievie he re a fi uzuazọ rai họ ọza fikinọ ọ gwọlọ da ame nọ o je si ei urru.

Epọvo na Jesu o ru re nọ Ẹdhọ ọ dawo iẹe. Ẹdhọ ọ ta kẹe nọ ọ la no ehru ugbẹhẹ nọ o wariẹ etẹmpol na họ fihọ otọ inọ ikọ-odhiwu a ti ru nọ ọ gbẹ rọ nwoma ha. Rekọ Jesu ọ tẹ ta kẹe nọ: “Whọ rẹ dawo Jihova Ọghẹnẹ ra vievie he.” (Matiu 4:5-7) Devidi avọ Jesu a riẹ nọ o thọ evaọ aro Ọghẹnẹ re ohwo o ru oware nọ u re fi uzuazọ riẹ họ ọza.

Rono iruiruo nana nọ ma ta kpahe no na ze, ma sai nọ inọ: ‘Ẹvẹ ma sae rọ riẹ nọ arozaha ọ tẹ be vrẹta no? Makọ arozaha gheghe nọ oyoma ha, ọ sae wha enwoma ze nọ ohwo o te ru ei vrẹta. Fikiere, ẹvẹ ma sae rọ riẹ umuo nọ ma re ru ba?’

Kọ U te Oware nọ Whọ rẹ rọ Fiki Riẹ Fi Uzuazọ Ra Họ Ọza?

Nọ ma tẹ romatotọ roro kpahe oware kpobi nọ ma gwọlọ ru, u re fiobọhọ kẹ omai riẹ uyo onọ nana. Wọhọ oriruo, ma sae nọ omamai nọ, ‘Ẹvẹ ahwo a be hae nwoma te evaọ arozaha na? Kọ mẹ riẹ epanọ a re ru ei ziezi je wo eware nọ me re kuhọ nọ mẹ gbẹ nwoma ha? Kọ eme o rẹ sae via nọ me te kie hayo nọ mẹ gbẹ ma oria nọ mẹ gwọlọ la fihọ te ziezi hi? Hayo eme o rẹ sae via nọ eware nọ me kuhọ oma nọ e rẹ sae thọ omẹ i gbe ru iruo ho? O tẹ via ere, kọ mẹ te dina nwoma ọvo manikọ mẹ te nwoma gaga hayo tube whu dede?’

Re ohwo o fi uzuazọ riẹ họ ọza fiki arozaha jọ u fo ho, keme o sae raha usu okpekpe nọ Oleleikristi o wo kugbe Ọghẹnẹ, yọ u re je ru nọ a gbẹ rọ kẹ ohwo na iruo ho evaọ ukoko na. (1 Timoti 3:​2, 8-10; 4:12; Taitọs 2:​6-8) Re Oleleikristi o te ti kuomagbe oghẹrẹ arozaha jọ kpobi, u fo nọ ọ rẹ kaki roro kpahe epanọ Ọghẹnẹ o rri uzuazọ ghare te.

[Ẹme-Obotọ]