Kọ Eghale Jihova I Ti Te Owhẹ?

“Eghale enana kpobi e te ruowhai ọza je te owhai hrọ, fikinọ wha ruabọhọ ezọgaviẹ kẹ urru Jihova Ọghẹnẹ rai.”—IZIEWARIẸ 28:2, NW.

1. Eme o re dhesẹ sọ emọ Izrẹl a ti wo eghale hayo ekela?

KẸLE obọ ekuhọ onya owotọ ikpe 40 rai evaọ igbrẹwọ na, emọ Izrẹl i te wohọ Otọ-Opraprara ọ Moab. Ẹkwotọ Eyaa na ọ rrọ aro rai. Mosis o te kere obe Iziewariẹ, onọ a rẹ jọ ruẹ eghale gbe ekela buobu. Otẹrọnọ ahwo Izrẹl a “ruabọhọ ezọgaviẹ kẹ urru Jihova” ẹkwoma ẹmeoyo kẹe, eghale i ti “te” ai. Jihova o you rai wọhọ ‘okwakwa obọdẹ’ riẹ yọ ọ gwọlọ dhesẹ ogaga riẹ rọ thọ ae uke. Rekọ a gbẹ ruabọhọ ezọgaviẹ kẹe he, ekela i ti ghine te ai.—Iziewariẹ 8:10-14; 26:18; 28:2, 15.

2. Eme họ otofa ibieme Hibru nọ a fa “ruabọhọ ezọgaviẹ” gbe “te” eva Iziewariẹ 28:2 na?

² Ubiẹme Hibru nọ a fa “ruabọhọ ezọgaviẹ” eva Iziewariẹ 28:2 (NW ) na u dhesẹ owojẹ ẹsikpobi. Orọnikọ otiẹse ọvo ahwo Jihova a rẹ gaviezọ kẹe he; a rẹ ruabọhọ ezọgaviẹ kẹdẹ kẹdẹ. Kẹsiẹe ọvo eghale Ọghẹnẹ i je te ai. Ubiẹme Hibru nọ a jọ etenẹ fa “te” na a dhesẹ i rie wọhọ ubiẹme ibẹfi, onọ ẹsibuobu otofa riẹ o rọ “re a le mu” hayo “re a nyate.”

3. Ẹvẹ ma sae rọ jọ wọhọ Joshua, kọ fikieme onana u je wuzou gaga?

³ Osu emọ Izrẹl na, Joshua, ọ salọ nọ ọ rẹ gaviezọ kẹ Jihova ọ tẹ rọ fiki ere ruẹ eghale. Joshua ọ ta nọ: “Wha salọ eva ẹdẹ inẹnẹ na ọnọ wha gwọlọ nọ wha rẹ gọ . . . Rọ kẹ omẹ avọ uwou mẹ ỌNOWO na ma rẹ gọ.” Ahwo na a tẹ kuyo nọ: “Ma wo ẹjiroro nọ ma rẹ rọ se ỌNOWO na ba gọ edhọ họ!” (Joshua 24:15, 16) Fiki emamọ uruemu Joshua, ọ jọ usu umutho ahwo oge riẹ nọ a wo uvẹ-ọghọ nọ a rọ ruọ Ẹkwotọ Eyaa na. Nẹnẹ, ma dikihẹ unuẹthẹ Ẹkwotọ Eyaa nọ ọ rro vi ọyena—otọakpọ aparadase nọ eghale nọ i bu vi erọ edẹ Joshua e be jọ hẹrẹ ahwo kpobi nọ a wo ọjẹrehọ Ọghẹnẹ. Kọ eghale itieye na i ti te owhẹ? I ti te owhẹ otẹrọnọ whọ ruabọhọ ezọgaviẹ kẹ Jihova. Re whọ bọ ọtamuo ra nọ who re ro ru ere ga, roro kpahe ikuigbe orẹwho Izrẹl anwae jegbe iriruo ahwo jọ nọ a rẹ sai wuhrẹ no ze.—Ahwo Rom 15:4.

Oghale Manikọ Ekela?

4. Evaọ uyo kẹ olẹ Solomọn, eme Ọghẹnẹ ọ kẹ riẹ, kọ ẹvẹ ma re roro kpahe eghale itieye na?

⁴ Evaọ etoke buobu ọrọ esuo Solomọn Ovie na, emọ Izrẹl i wo eghale buobu n’obọ Jihova ze. A reawere omofọwẹ gbe emamọ eware buobu. (1 Ivie 4:25) Efe Solomọn o do ruọ eria kpobi, dede nọ ọ yare Ọghẹnẹ kẹ ekwakwa efe he. Ikpoye, okenọ ọ gbẹ jọ ọmoha jẹ kare orimuo, ọ lẹ kẹ udu ẹmeoyo—ayare nọ Jihova o rugba ẹkwoma areghẹ gbe otoriẹ nọ ọ rọ ghale iẹe. Onana u fiobọhọ kẹ Solomọn gu edhọ ahwo na ziezi, jẹ ruẹ ẹhẹriẹ nọ ọ rọ ewoma gbe eyoma. Dede nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ riẹ efe gbe orro re, wọhọ ọmoha, Solomọn o riwi aghare ologbo ọrọ efe abọ-ẹzi kpehru gaga. (1 Ivie 3:9-13) Makọ ma wo ekwakwa efe buobu hayo ma wo ho, ẹvẹ ma rẹ kẹ uyere te otẹrọnọ ma be reawere oghale Jihova je wo efe abọ-ẹzi!

5. Eme ọ via evaọ okenọ ahwo Izrẹl gbe Juda a kie evaọ ezọgaviẹ kẹ Jihova?

⁵ Emọ Izrẹl i dhesẹ ovuhumuo kẹ oghale Jihova ha. Fikinọ a ruabọhọ ezọgaviẹ kẹe he, ekela nọ a ruẹaro riẹ na i te te ai oma. Onana o tẹ lẹliẹ ewegrẹ rai fi ai kparobọ jẹ rehọ emọ Izrẹl gbe orọ Juda kpohọ igbo. (Iziewariẹ 28:36; 2 Ivie 17:22, 23; 2 Iruẹru-Ivie 36:17-20) Kọ ahwo Ọghẹnẹ a wuhrẹ no uye-oruẹ utioye na ze inọ ahwo nọ a ruabọhọ ezọgaviẹ kẹ Jihova ọvo eghale Ọghẹnẹ i re te? Okiọkotọ ahwo Ju nọ a zihe ziọ otọ-ẹwho rai evaọ 537 B.C.E. a wo uvẹ nọ a re ro dhesẹ sọ a wo ‘udu areghẹ’ no jẹ ruẹ ẹgwọlọ nọ a rẹ rọ gaviezọ kẹ Ọghẹnẹ ẹsikpobi.—Olezi 90:12.

6. (a) Fikieme Jihova o je vi Hagai gbe Zekaraya re a ruẹaro kẹ ahwo riẹ? (b) Ehri uzi vẹ ovuẹ nọ Ọghẹnẹ ọ rọ ẹkwoma Hagai kẹ na u dhesẹ via?

⁶ Ahwo Ju nọ a zihe ze na a rehọ agbada-idhe vi je mu iruo họ evaọ etẹmpol nọ ọ rọ Jerusalẹm na. Rekọ nọ ọwọsuọ ọgaga ọ roma via, ọwhọ rai o te muhọ ewhrehe, ebabọ na i te serihọ. (Ẹzra 3:1-3, 10; 4:1-4, 23, 24) A te je muọ ewoma omobọ rai họ ẹrọ karo. Fikiere, Ọghẹnẹ o te vi eruẹaro na Hagai gbe Zakaraya re a ru ọwhọ ahwo riẹ kẹ egagọ uzẹme wariẹ kpokpọ. Ẹkwoma Hagai, Jihova ọ ta nọ: “Kọ oke rai u te no nọ wha rẹ rọ ria iwou nọ a hwa ehru rai, yọ uwou onana o rọ gheghe? . . . Kareghẹhọ epanọ wha re yero. Wha kporo buobu, wha ve vu kakao; wha be re emu rekọ eva e rẹ vọ owhai hi . . . gbe enọ e be rehọ osa, yọ a bi fi ai họ ekpa ighogho.” (Hagai 1:4-6) Abọgbekẹ isiuru abọ-ẹzi re a le ekwakwa efe o rẹ wha oghale Jihova ze he.—Luk 12:15-21.

7. Fikieme Jihova ọ jẹ ta kẹ ahwo Ju na nọ: ‘Kareghẹhọ epanọ wha re yero’?

⁷ Fikinọ a duomahọ awaọruọ ikẹdẹ kẹdẹ, o thọrọ ahwo Ju na ẹro inọ otẹrọnọ a thihakọ evaọ ẹmeoyo kẹ Ọghẹnẹ ọvo eghale Ọghẹnẹ wọhọ oso gbe ezi owoma i je te ai, makọ evaọ otọ ọwọsuọ. (Hagai 1:9-11) Fikiere, ẹvẹ uduotahawọ na u kiehọ te inọ: “[Kareghẹhọ] epanọ wha re yero”! (Hagai 1:7) Koyehọ, Jihova ọ be ta kẹ ae nọ: ‘Wha roro! Rri epanọ iruẹru idhu rai e rọ ufofe te fiki epanọ wha vu uwou egagọ mẹ wa uyero ọraha.’ Uwhremu riẹ, eme eruẹaro Jihova nọ ọ kẹ ẹgba na e tẹ nyate udu enọ e be gaviezọ kẹ ae, keme ahwo na a wariẹ mu iruo họ evaọ etẹmpol na, jẹ bọe re evaọ 515 B.C.E.

8. Didi uduotahawọ Jihova ọ kẹ ahwo Ju na evaọ edẹ Malakae, kọ fikieme?

⁸ Uwhremu na, evaọ edẹ Malakae ọruẹaro na, ahwo Ju na a tẹ wariẹ muọ oma họ esikpemu evaọ abọ-ẹzi, be tubẹ rehọ idhe nọ i fo ho kẹ Ọghẹnẹ. (Malakae 1:6-8) Fikiere, Jihova ọ tẹ tuduhọ ae awọ re a rehọ abọvo abakpe eware rai ziọ uwou orawo-eware riẹ jẹ dawo iẹe riwi re a ruẹ sọ o ti rovie unuẹthẹ idhiwu hu je ghine ku oghale ku ae bẹsenọ a gbẹ te rọ gwọlọ họ. (Malakae 3:10) Ẹvẹ ahwo Ju na a ghẹ te nọ a be rọ ruẹ-uye gwọlọ uzedhe eware nọ Ọghẹnẹ ọ hae kẹ ae buobu otẹrọnọ a ruabọhọ ezọgaviẹ kẹ urru riẹ!—2 Iruẹru-Ivie 31:10.

9. Izuazọ imasa vẹ evaọ okerefihotọ Ebaibol ma te kiẹ riwi na?

⁹ Fiba ikuigbe orẹwho Izrẹl soso, Ebaibol na o wo okerefihotọ izuazọ ahwo buobu nọ a wo eghale hayo ekela, fikinọ a ruabọhọ ezọgaviẹ kẹ Jihova hayo fikinọ a gaviezọ kẹe he. Joma ruẹ oware nọ ma rẹ sai wuhrẹ mi imasa rai jọ—Boaz, Nebale, gbe Hana. Rọ kpahe onana, whọ sai se obe Rut jegbe 1 Samuẹle 1:1-​2:21 gbe 1 Samuẹle 25:2-42.

Boaz Ọ Gaviezọ kẹ Ọghẹnẹ

10. Didi eware Boaz avọ Nebale a wo nọ i thoma?

¹⁰ Dede nọ Boaz avọ Nebale a rria evaọ oke ovona ha, a wo eware jọ nọ i thoma. Wọhọ oriruo, aimava a rria otọ Juda. A jọ edafe nọ i wo etọ, yọ aimava a wo uvẹ obọdẹ nọ a re ro dhesẹ uyoyou-ẹwo kẹ ohwo nọ o wo ẹgwọlọ. Rekọ eware enana ọvo e jọ oma rai thoma.

11. Ẹvẹ Boaz o ro dhesẹ nọ ọ ruabọhọ ezọgaviẹ kẹ Jihova?

¹¹ Boaz ọ rria evaọ etoke ọ iguẹdhọ Izrẹl. Ọ kẹ amọfa adhẹẹ, yọ iruiruo riẹ i wo adhẹẹ ologbo kẹe. (Rut 2:4) Evaọ ẹmeoyo kẹ Uzi na, o jọ Boaz oja re ọ ruẹ nọ evaọ udhu riẹ, a nyasiọ isogẹ ba kẹ enọ e be ruẹ-uye gbe iyogbe na. (Iruo-Izerẹ 19:9, 10) Eme Boaz o ru evaọ okenọ o yo kpahe Rut avọ Naomi jẹ ruẹ omodawọ Rut evaọ emu ọgwọlọ rọkẹ oni-orọo riẹ nọ ọ kpako no? O dhesẹ uvi ororokẹ rọkẹ Rut je j’uzi kẹ ahwo riẹ re a kẹe uvẹ re o du-isogẹ evaọ udhu riẹ. Ẹkwoma eme gbe uruemu uyoyou riẹ, Boaz o dhesẹ nọ ọ rrọ ohwo abọ-ẹzi ọnọ ọ rẹ gaviezọ kẹ Jihova. Fikiere, o wo aruoriwo gbe oghale Ọghẹnẹ.—Iruo-Izerẹ 19:18; Rut 2:5-16.

12, 13. (a) Ẹvẹ Boaz o ro dhesẹ adhẹẹ odidi kẹ uzi Jihova orọ ọwariẹdẹ na? (b) Didi eghale Ọghẹnẹ i te Boaz?

¹² Imuẹro nọ e mae ro inọ Boaz ọ ruabọhọ ezọgaviẹ kẹ Jihova họ edhere ababọ-oriobọ nọ ọ rọ j’owọ lele uzi Ọghẹnẹ orọ ọwariẹdẹ na. Boaz ọ dawo ẹgba riẹ re ọ ruẹ nọ ukuoriọ omoni riẹ—ọzae Naomi nọ o whu no, Ẹlimẹlẹk—o gbẹ daji uviuwou Ẹlimẹlẹk. Ẹkwoma ‘orọo oniọvo ọzae ohwo,’ aye-uku ọ rẹ rọo ohwo nọ ọ mae kẹle ọzae riẹ re ọmọzae nọ a ti yẹ ọ vẹ rehọ ukuoriọ na. (Iziewariẹ 25:5-10; Iruo-Izerẹ 25:47-49) Rut ọ rehọ omariẹ via kẹ orọo evaọ ẹta Naomi, ọnọ o bru-eyẹ no. Nọ omoni nọ ọ mae kẹle Ẹlimẹlẹk ọ se nọ o re fiobọhọ kẹ Naomi, Boaz ọ tẹ rehọ Rut wọhọ aye riẹ. A rehọ ọmọzae rai Obẹd wọhọ ọmọ Naomi gbe uvi ọriuku Ẹlimẹlẹk.—Rut 2:19, 20; 4:1, 6, 9, 13-16.

¹³ Eghale buobu i te Boaz fiki ẹmeoyo ababọ-oriobọ riẹ kẹ uzi Ọghẹnẹ. Ẹkwoma ọmọ rai Obẹd, tei ti Rut a wo oghale uvẹ-ọghọ orọ ẹjọ ọsẹ-ode gbe oniode Jesu Kristi. (Rut 2:12; 4:13, 21, 22; Matiu 1:1, 5, 6) No uruemu ababọ-oriobọ Boaz ze, ma wuhrẹ nọ eghale i re te ahwo nọ a re dhesẹ uyoyou kẹ amọfa jẹ j’owọ lele itee Ọghẹnẹ.

Nebale Ọ Gaviezọ Họ

14. Didi oghẹrẹ ohwo Nebale ọ jọ?

¹⁴ Wo ohẹriẹ no Boaz, Nebale ọ gaviezọ kẹ Jihova ha. Ọ raha uzi Ọghẹnẹ na: “Who re you ọrivẹ ra epanọ who you oma ra.” (Iruo-Izerẹ 19:18) Nebale ọ tẹrovi eware abọ-ẹzi hi; ọ jọ “ohwo ogheghẹ avọ ekpehre uruemu.” Makọ idibo riẹ dede a rri rie wọhọ ohwo ‘oyoma.’ Nwani fo, otofa odẹ riẹ, Nebale, họ “ugheghẹ.” (1 Samuẹle 25:3, 17, 25) Kọ ẹvẹ Nebale o ru evaọ okenọ o wo uvẹ nọ o re ro dhesẹ ẹwo kẹ ohwo nọ o wo ẹgwọlọ—Devidi, ọnọ Jihova o wholo?—1 Samuẹle 16:13.

15. Ẹvẹ Nebale o ru Devidi, kọ ẹvẹ Abigẹle o ro wo ohẹriẹ no ọzae riẹ evaọ abọ ọnana?

¹⁵ Nọ a fa evuẹ fihọ ẹkwotọ nọ ithuru Nebale e jọ, Devidi avọ ahwo riẹ, ababọ osohwa nọ a yare, a thọ ithuru riẹ n’obọ igbulegbu nọ e rẹ wọ ze. Othuru-igodẹ Nebale jọ ọ ta nọ: ‘A diogba wariẹ omai họ te aso te uvo.’ Rekọ, okenọ ahwo nọ Devidi o vi a yare emuore, Nebale “ọ tẹ vare ku ai” je le ai zihe ababọ. (1 Samuẹle. 25:2-16) Aye Nebale, Abigẹle, ọ tẹ rehọ emuore dhẹ se Devidi vẹrẹ vẹrẹ. Avọ ofu ọgaga, Devidi ọ ruẹrẹ oma kpahe no vẹre re o kpe Nebale avọ ahwo riẹ no. Fikiere owojẹ Abigẹle u te siwi izuazọ buobu jẹ whaha Devidi abe-ọriọ azẹ. Rekọ uvo-uthei gbe evega Nebale e vrẹta no. Oware wọhọ edẹ ikpe nọ i lele i rie, “ỌNOWO na ọ tẹ tehe Nebale kpe.”—1 Samuẹle 25:18-38.

16. Ẹvẹ ma sae rọ raro kele Boaz jẹ se idhere Nebale?

¹⁶ Ẹvẹ ohẹriẹ nọ o rọ udevie Boaz avọ Nebale o rro te! Nọ u fo re ma siọ idhere evega gbe oriobọ Nebale na, joma raro kele ẹwo gbe ababọ-oriobọ Boaz. (Ahwo Hibru 13:16) Ma rẹ sai ru ere ẹkwoma efihiruo ohrẹ Pọl ukọ na: “Nọ uvẹ o gbẹrọ na, joma ru iruo ezi kẹ ahwo kpobi, onọ o mae ro kọ rọ kẹ otu nọ ọrọ ẹgba orọwọ na.” (Ahwo Galesha 6:10) Nẹnẹ, “igodẹ efa” Jesu, Ileleikristi nọ i wo ẹruore otọakpọ, a wo uvẹ-ọghọ nọ a re ro ru ewoma kẹ enọ Jihova o wholo, okiọkotọ ahwo 144,000 na, enọ i ti wo sebaewhuo evaọ obọ odhiwu. (Jọn 10:16; 1 Ahwo Kọrint 15:50-53; Eviavia 14:1, 4) Jesu o re rri iruẹru uyoyou itieye na wọhọ ẹsenọ a ru ai kẹe, yọ eruo eware iwoma nana o rẹ wha eghale Jihova buobu ze.—Matiu 25:34-40; 1 Jọn 3:18.

Edawọ gbe Eghale Hana

17. Didi odawọ Hana ọ rẹriẹ ovao ku, kọ didi uruemu o dhesẹ via?

¹⁷ Oghale Jihova u te aye omarọkẹ Ọghẹnẹ na, Hana re. O je lele ọzae riẹ, Ẹlkena, rria evaọ orẹwho igbehru Ifremu. Wọhọ epanọ Uzi na o kuvẹ kẹ, o wo aye ọfa—Pẹnina. Hana ọ jọ ọga, oware ekela kẹ aye ohwo Izrẹl, rekiyọ Pẹnina o wo emọ buobu. (1 Samuẹle 1:1-3; 1 Iruẹru-Ivie 6:16, 33, 34) Rekọ, ukpenọ ọ rẹ sasa Hana oma, Pẹnina ọ j’owọ nọ o kare uyoyou onọ o jẹ kpọ Hana ofu te epanọ ọ rẹ rọ viẹ, nọ ọ gbẹ sae re emu dede he. Mai yoma na, onana o jẹ hae romavia “kukpe kukpe,” oke kpobi nọ uviuwou na u te kpohọ uwou Jihova evaọ obọ Shailo. (1 Samuẹle 1:4-8) Ẹvẹ evega Pẹnina e rro te, yọ ẹvẹ onana o jọ odawọ kẹ Hana te! Ghele na, Hana ọ fuọ Jihova ẹdọvo ho; yọ ọ jẹ daji obọ uwou hu evaọ okenọ ọzae riẹ o te bi kpohọ Shailo. Fikiere, evaọ ekuhọ riẹ, oghale ulogbo u ti ghine tei.

18. Didi oriruo Hana o fihọ otọ?

¹⁸ Hana o fi emamọ oriruo h’otọ kẹ ahwo Jihova nẹnẹ, maero rọkẹ ahwo nọ e ruẹ-uye eme edada n’obọ amọfa ze no. Evaọ uyero utioye na, orọnikọ omasino ahwo họ ifue na ha. (Itẹ 18:1) Hana ọ kuvẹ hẹ re odawọ riẹ o raha isiuru riẹ re ọ jọ oria nọ a jẹ jọ wuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ gbe oria nọ ahwo riẹ a je kokohọ kẹ egagọ. Fikiere ọ tẹ gbẹ jọ gaga evaọ abọ-ẹzi. Epanọ edikihẹ abọ-ẹzi riẹ ọ ga te o dhesẹ oma via evaọ olẹ uwowoma riẹ nọ a kere fihọ 1 Samuẹle 2:1-10.a

19. Ẹvẹ ma sai ro dhesẹ ovuhumuo mai kẹ eware abọ-ẹzi?

¹⁹ Wọhọ idibo Jihova ọgbọna, ma be jọ uwou-udhu gọ họ. Ghele na, ma rẹ sai dhesẹ ovuhumuo mai kẹ eware abọ-ẹzi, wọhọ epanọ Hana o ru na. Wọhọ oriruo, ma rẹ sai dhesẹ ovuhumuo odidi mai kẹ efe abọ-ẹzi ẹkwoma iwuhrẹ Ileleikristi gbe ikokohọ nọ ma rẹ nya ẹsikpobi. J’oma rehọ etoke enana rọ tuduhọ ohwohwo awọ evaọ egagọ uzẹme Jihova, ọnọ ọ k’omai uvẹ-ọghọ na “re ma gọ e ababọ ozọ, eva ọrẹri gbe ẹrẹreokie.”—Luk 1:74, 75; Ahwo Hibru 10:24, 25.

20, 21. Ẹvẹ a rọ ghale Hana fiki omarọkẹ Ọghẹnẹ riẹ?

²⁰ Jihova o muẹrohọ omarọkẹ Ọghẹnẹ nọ Hana o wo jẹ ghale iẹe gaga. Evaọ erẹ ẹgbukpe ọrọ uviuwou na jọ kpohọ Shailo, Hana avọ oviẹ ọ le se Ọghẹnẹ whawha jẹ yaa nọ: “O ỌNOWO na ọgbaẹmo, otẹ ruọ owhẹ, who te riwi ẹbẹbẹ odibo ọmọtẹ ra, whọ tẹ kareghẹ họ omẹ, re odibo ọmọtẹ ra ọ gbẹ thọrọ owhẹ ẹro ho, rekọ whọ tẹ kẹ odibo ọmọtẹ ra ọmọzae, kọ mẹ rẹ rehọ iẹe kẹ ỌNOWO na evaọ edẹ uzuazọ riẹ kpobi.” (1 Samuẹle 1:9-11) Ọghẹnẹ o yo olẹ Hana ọ tẹ rehọ ọmọzae rọ ghale iẹe, ọnọ o se Samuẹle. Okenọ o bru rie evie no, ọ tẹ rehọ iẹe kpohọ Shailo re ọ sae gọ evaọ uwou-udhu na.—1 Samuẹle 1:20, 24-28.

²¹ Hana o dhesẹ uyoyou kẹ Ọghẹnẹ je ru eyaa riẹ kpahe Samuẹle gba. Yọ dai roro oghale ulogbo nọ ọye omariẹ avọ Ẹlkena a reawere riẹ fikinọ ọmọzae ọghaghae rai o je ruiruo evaọ uwou-udhu Jihova! Eyewọ Ileleikristi buobu a bi wo oghọghọ gbe eghale evona re fikinọ emọ rai i bi ruiruo wọhọ egbodibo ekobaro oke-kpobi, wọhọ ahwo uviuwou Ebẹtẹle, hayo evaọ idhere efa nọ e rẹ kẹ Jihova ọghọ.

Ruabọhọ Ezọgaviẹ kẹ Jihova!

22, 23. (a) Imuẹro vẹ ma rẹ sai wo otẹrọnọ ma ruabọhọ ezọgaviẹ kẹ urru Jihova? (b) Eme ma te t’ẹme kpahe evaọ uzoẹme n’otha?

²² Imuẹro vẹ ma rẹ sai wo otẹrọnọ ma ruabọhọ ezọgaviẹ kẹ Jihova? Ma ti wo efe abọ-ẹzi otẹrọnọ ma dhesẹ uyoyou nọ u n’eva kpobi ze kẹ Ọghẹnẹ je ru omaromudhe mai kẹe gba. Makọ okenọ ele edhere otiọye na o tẹ gwọlọ nọ ma re thihakọ edawọ egaga jọ hrọ, eghale Jihova i ti te omai hrọ—ẹsibuobu evaọ idhere nọ e rro vi epanọ ma rẹ sai roro kpahe.—Olezi 37:4; Ahwo Hibru 6:10.

²³ A ti ku eghale buobu ku ahwo Ọghẹnẹ evaọ obaro na. Fikinọ a rehọ ẹmeoyo gaviezọ kẹ Jihova, a te thọ “otu obuobu jọ” vrẹ ‘uye ulogbo’ na yọ a te ruẹ oghọghọ uzuazọ evaọ akpọ ọkpokpọ Ọghẹnẹ. (Eviavia 7:9-14; 2 Pita 3:13) Etẹe Jihova o ti jo ru ẹgwọlọ okiẹrẹe ahwo riẹ kpobi gba vọvọ. (Olezi 145:16) Rekọ, wọhọ epanọ uzoẹme n’otha na u ti dhesẹ, makọ enẹna a be rehọ ‘ekẹ iwoma gbe enọ e gba kiete nọ i no obehru ze’ rọ ghale ahwo nọ a ruabọhọ ezọgaviẹ kẹ urru Jihova.—Jemis 1:17.

[Oruvẹ-obotọ]

Kọ Whọ Kareghẹhọ?

• Eme ikuigbe Izrẹl e rẹ sai wuhrẹ omai kpahe eghale Ọghẹnẹ?

• Ẹvẹ Boaz gbe Nebale a ro wo ohẹriẹ?

• Ẹvẹ ma sae rọ raro kele Hana?

• Fikieme ma jẹ ruabọhọ ezọgaviẹ kẹ urru Jihova?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 8]

Solomọn Ovie na ọ lẹ kẹ udu ẹmeoyo, Jihova ọ tẹ rọ areghẹ ghale iẹe

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 10]

Boaz ọ rehọ adhẹẹ gbe ẹwo ro yerikugbe amọfa

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 13]

Hana o wo oghale ulogbo fikinọ ọ rẹroso Jihova