‘Olori, Wuhrẹ Omai Epanọ A Rẹ Lẹ’

‘Omọvo ilele riẹ jọ ọ tẹ ta kẹ e nọ, “Olori, wuhrẹ omai epanọ a rẹ lẹ.” ’—LUK 11:1.

1. Fikieme olele Jesu jọ ọ rọ yare Jesu re o wuhrẹ ai epanọ a rẹ lẹ?

ẸDẸ jọ evaọ 32 C.E., olele Jesu jọ ọ tẹ rue riẹ nọ Ọ jẹ lẹ. Ọ sai yo eme nọ Jesu ọ jẹ ta kẹ Ọsẹ riẹ hẹ, keme o wọhọ nnọ ọ jẹ lẹ olẹ na h’eva. Dede na, nọ Jesu o kuhọ no, olele na ọ tẹ ta kẹe nọ: ‘Olori, wuhrẹ omai epanọ a rẹ lẹ.’ (Luk 11:1) Eme ọ wha ayare nana ze? Olẹ o jọ abọ ekẹdẹ kẹdẹ ọrọ uzuazọ gbe egagọ ahwo Ju. Ikereakere Hibru na i wo elẹ buobu evaọ obe Ilezi na gbe eria efa. Fikiere orọnikọ olele na ọ be yare nnọ a wuhrẹ iẹe oware nọ ọ riẹ kpahe he hayo oware nọ o ri ru ẹdọvo ho ho. Ababọ avro, ọ riẹ kpahe elẹ isu egagọ ahwo Ju nọ a jẹ hai dhe ẹwẹwariẹ. Rekọ obọnana o muẹrohọ Jesu nọ ọ be lẹ no, yọ o wọhọ nnọ ọ ruẹ ohẹriẹ ulogbo evaọ elẹ otu iwuhrẹ na nọ a re ro dhesẹ oma gbe oghẹrẹ nọ Jesu ọ lẹ.—Matiu 6:5-8.

2. (a) Eme o dhesẹ nnọ orọnikọ Jesu ọ gwọlọ re ma kele eme olẹ oriruo na unọjọ utọjọ họ? (b) Fikieme ma je wo isiuru kpahe ẹriẹ epanọ ma rẹ lẹ?

² Oware wọhọ emerae 18 nọ i kpemu, evaọ Ovuẹ obọ Ugbehru riẹ, Jesu ọ kẹ ilele riẹ oriruo epanọ a rẹ rọ lẹ. (Matiu 6:9-13) Ẹsejọhọ, olele nana ọ jariẹ eva oke yena ha, fikiere Jesu ọ tẹ rehọ ẹwo wariẹ igogo eme ọ olẹ oriruo na. O rrọ oware nọ a re muẹrohọ inọ ọ wariẹ ibiẹme olẹ na kele unọjọ utọjọ họ, onọ u dhesẹ nnọ orọnikọ ọ gwọlọ re a hai kele ibieme olẹ na no obe hayo uzou ze he. (Luk 11:1-4) Wọhọ olele ọyena nọ a se odẹ riẹ hẹ na, ma gwọlọ re a wuhrẹ omai epanọ a rẹ lẹ re elẹ mai e sai si omai kẹle Jihova viere. Fikiere joma rri olẹ oriruo na nọ a kere no emuhọ te ekuhọ, wọhọ epanọ Matiu ukọ na o kere i rie. U wo ayare ihrẹ, esa rai i kie kpahe ẹjiroro Ọghẹnẹ, ene i te kie kpahe ẹgwọlọ ugboma gbe ọrọ abọ-ẹzi mai. Evaọ uzoẹme nana, ma te ta ẹme kpahe ayare esa ọsosuọ na.

Ọsẹ Oyoyou

3, 4. Eme u dhesẹ re ma se Jihova “Ọsẹ mai”?

³ No emuhọ ze, Jesu o dhesẹ nnọ u fo re elẹ mai i dhesẹ usu okpekpe orọ adhẹẹ kugbe Jihova. Nọ ọ jẹ t’ẹme maero rọ kẹ erere ilele riẹ nọ e keria kẹle iẹe evaọ akotọ ugbehru na, Jesu ọ ta kẹ ae nnọ okenọ a tẹ be lẹ se Jihova, a ta nọ “Ọsẹ mai nọ ọ rọ obọ odhiwu.” (Matiu 6:9) Wọhọ epanọ ọwena-isukulu jọ ọ ta, o tẹ make rọnọ oghẹrẹ ẹvẹrẹ Hibru hayo ọrọ Aramaic nọ a riẹ ziezi Jesu ọ rọ t’ẹme, ubiẹme nọ o ro se “Ọsẹ” na u tho onọ ọmọ ọ rẹ rehọ edhere uyoyou ro se ọsẹ riẹ, ‘ẹme ọmaha.’ Re ma se Jihova “Ọsẹ mai” u dhesẹ usu osasa, orọ evaifihọ.

⁴ Ẹkwoma ẹta inọ ‘Ọsẹ mai,’ yọ ma bi je dhesẹ nọ ma rrọ abọ uviuwou ulogbo orọ ezae gbe eyae, enọ i vuhu Jihova mu wọhọ Ọnọkẹ-Uzuazọ. (Aizaya 64:8; Iruẹru 17:24, 28) A dẹ Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo wọhọ “emọ Ọghẹnẹ,” yọ a sai ‘bo sei inọ: “Aba! Ọsẹ!” ’ (Ahwo Rom 8:14, 15) Ima ahwo buobu a ruọ usu kugbe ai no. Enana a rehọ izuazọ rai mudhe kẹ Jihova jẹ rehọ ame-ọhọ dhesẹ iẹe via no. “Igodẹ efa” nana kpobi a rẹ sae jẹ rehọ odẹ Jesu nya bru Jihova je sei “Ọsẹ mai.” (Jọn 10:16; 14:6) Ma rẹ sae nya bru Ọsẹ obọ odhiwu mai ẹsikpobi re ma jiri ei, yere iei kẹ ewoma riẹ kpobi, je gbolo ehwa mai kẹe, avọ udu inọ ọ be daezọ mai.—Ahwo Filipai 4:6, 7; 1 Pita 5:6, 7.

Uyoyou kẹ Odẹ Jihova

5. Eme họ ayare ọsosuọ ọrọ olẹ oriruo na, kọ fikieme onana u je kiehọ?

⁵ Ayare ọsosuọ na ọ nwane rehọ eware ọsosuọ karo. O ta nọ: “Odẹ ra ojọ ọrẹri.” (Matiu 6:9) Ẹhẹ, erufo odẹ Jihova o rẹ jọ ọdawẹ ọsosuọ mai fikinọ ma you rie gbe nnọ o be dh’omai eva okenọ ma tẹ ruẹ ẹpoviẹ nọ a poviẹ odẹ riẹ no. Ọkparesuọ Setan gbe imava ọsosuọ nọ ọ viẹhọ ghẹmeeyo kẹ Jihova Ọghẹnẹ na o raha odẹ Riẹ ẹkwoma avro nọ u fihọ edhere nọ Ọghẹnẹ ọ be rọ rehọ udu esuo ehrugbakpọ riẹ ruiruo. (Emuhọ 3:1-6) Ofariẹ, evaọ ikpe na kpobi, uruemu gbe iwuhrẹ omovuọ erọ enọ e ta nnọ a rrọ ahwo Ọghẹnẹ e wha ekela se odẹ Jihova no.

6. Eme ma rẹ whaha ma tẹ be lẹ kẹ erufo odẹ Jihova?

⁶ Olẹ mai kẹ erufo odẹ Jihova u dhesẹ abọ nọ ma rrọ evaọ avro esuo ehrugbakpọ na—ma dikihẹ abọ Jihova kothi wọhọ ọnọ o wo udu nọ o re ro su ehrugbakpọ na. Jihova ọ gwọlọ inọ emama iwareghẹ nọ e be rehọ unevaze gbe oghọghọ yo ẹme kẹ esuo okiẹrẹe riẹ fikinọ a you rie je you ekwakwa riẹ kpobi ae a rẹ rria ehrugbakpọ na. (1 Iruẹru-Ivie 29:10-13; Olezi 8:1; 148:13) Uyoyou mai kẹ odẹ Jihova u re fi obọ họ k’omai whaha eruo oware kpobi nọ o rẹ sae wha ekela se odẹ ofuafo oyena. (Izikiẹl 36:20, 21; Ahwo Rom 2:21-24) Nọ o rọnọ udhedhẹ ehrugbakpọ na gbe orọ ahwo nọ a rrọ eva riẹ kpobi o roma hwa erufo odẹ Jihova gbe omarokpotọ uyoyou kẹ esuo riẹ na, olẹ mai na, “odẹ ra ojọ ọrẹri,” u dhesẹ nọ ma wo evaifihọ inọ ẹjiroro Jihova o ti rugba avọ ujiro nọ o te wha sei.—Izikiẹl 38:23.

Uvie nọ Ma be Lẹ kẹ Na

7, 8. (a) Uvie vẹ Jesu o wuhrẹ omai nọ ma lẹ kẹ na? (b) Eme ma wuhrẹ kpahe Uvie na evaọ obe Daniẹl gbe Eviavia?

⁷ Ayare avivẹ evaọ olẹ oriruo na họ: “Uvie ra oze.” (Matiu 6:10) Ayare nana avọ ọrọ ọsosuọ na e jẹhọ ohwohwo. Okwakwa nọ Jihova o ti ro ru odẹ riẹ fo họ Uvie Mesaya na, egọmeti obọ odhiwu riẹ, onọ Ọmọ riẹ, Jesu Kristi, ọ rrọ Ovie riẹ na. (Olezi 2:1-9) Eruẹaruẹ Daniẹl e rehọ Uvie Mesaya na dhesẹ “utho” nọ a bru no “ugbehru-itho” ze. (Daniẹl 2:34, 35, 44, 45) Ugbehru-itho na u dikihẹ kẹ esuo ehrugbakpọ Jihova, fikiere Uvie nọ a rehọ utho dhesẹ na yọ odhesẹvia ọkpokpọ ọrọ esuo ehrugbakpọ Jihova. Evaọ eruẹaruẹ na, utho na u “te zihe ruọ ugbehru-itho ulogbo nọ o da otọ na ososo fia,” onọ u dhesẹ nnọ Uvie Mesaya na o te jọ udu-isuẹsu ehrugbakpọ Ọghẹnẹ nọ u ti su otọakpọ na.

⁸ Ahwo 144,000 efa, enọ a ‘dẹ no udevie ahwo-akpọ ze’ re a lele iei su wọhọ ivie gbe izerẹ, e te jọ kugbe Kristi evaọ egọmeti Uvie nana. (Eviavia 5:9, 10; 14:1-4; 20:6) Daniẹl o se enana “erezi Ọnọ Ọ mai kpehru na,” enọ, avọ Kristi wọhọ Ọnowuzou rai, a re ti wo “uvie gbe isuẹsu avọ oruaro uvie nọ e rọ obọ ehru kpobi . . . Uvie rai o rẹ te jọ uvie ebẹdẹ bẹdẹ, isuẹsu kpobi a rẹ te gọ ae a ve je yo ẹme rai.” (Daniẹl 7:13, 14, 18, 27) Onana họ egọmeti obọ odhiwu nọ Kristi o wuhrẹ ilele riẹ nọ a lẹ kẹ na.

Fikieme Ma Jẹ Gbẹ Lẹ Ghele inọ Uvie na O Ze?

9. Fikieme u je fo re ma lẹ nnọ Uvie Ọghẹnẹ o ze?

⁹ Evaọ olẹ oriruo riẹ, Kristi o wuhrẹ omai inọ ma lẹ kẹ Uvie Ọghẹnẹ re o ze. Orugba eruẹaruẹ Ebaibol i dhesẹ inọ a rehọ Uvie Mesaya na mu evaọ obọ odhiwu evaọ 1914.a Kọ u gbe kiehọ ghele re ma lẹ nnọ Uvie na “oze”? Ee. Keme evaọ eruẹaruẹ Daniẹl, Uvie Mesaya nọ a rehọ utho dhesẹ na avọ egọmeti ahwo-akpọ nọ a rehọ ẹmema ologbo jọ dhesẹ na, e wọso ohwohwo. Utho na o be te nyaze te tehe ẹmema na, ọ vẹ te whọlọ iẹe zihe ruọ ovu. Eruẹaruẹ Daniẹl e ta nọ: “A rẹte se isuẹsu riẹ ba kẹ amọfa ha. Ọ rẹte whọlọ ivie na kpobi ọ vẹte rehọ ai ze oba, ọ vẹte jọ bẹdẹ.”—Daniẹl 2:44.

10. Fikieme ma je bi rẹro ẹtha Uvie Ọghẹnẹ?

¹⁰ Ma be rọ isiuru rẹro ẹtha Uvie Ọghẹnẹ re o nyaze te raha uyerakpọ omuomu Setan no keme onana o te wha erufo odẹ ofuafo Jihova ze jẹ raha enọ e be wọso udu esuo ehrugbakpọ Ọghẹnẹ kpobi. Ma be lẹ gaga nọ: “Uvie ra oze,” je bi lele Jọn ukọ na ta nọ: “Ami. Nyaze, Ọnowo Jesu!” (Eviavia 22:20) Ẹhẹ, jọ Jesu ọ nyaze ti ru odẹ Jihova fo jẹ kpare esuo Riẹ kpehru, re eme ọso-ilezi na i rugba: “Re ahwo a riẹ nọ whẹ, ọnọ odẹ riẹ o rrọ Jihova, whẹ ọvo họ Ọnọ Ọ Mai Kpehru vi otọakpọ na kpobi.”—Olezi 83:18, NW.

“A . . . Ru Orọ Eva Ra”

11, 12. (a) Eme ma be yare na okenọ ma tẹ lẹ nọ “epanọ a rọ obọ odhiwu ru orọ eva [Ọghẹnẹ na, jọ] a jọ akpọ na ru ere re”? (b) Eme ọfa olẹ mai na re a ru oreva Jihova u dhesẹ?

¹¹ Jesu o te wuhrẹ ilele riẹ haro nọ: “Epanọ a rọ obọ odhiwu ru orọ eva ra, ru re a jọ akpọ na ru ere re.” (Matiu 6:10) A ma ehrugbakpọ na fiki oreva Jihova. Emama egaga obọ odhiwu a bo via nọ: “Who teri, eyo Ọnowo nọ o re mie oro gbe adhẹẹ gbe ogaga, keme whẹ ọ ma eware na kpobi, jegbe fiki awere ra a rọ rọ, a rọ mae na.” (Eviavia 4:11) Jihova o wo ẹjiroro kẹ “eware kpobi nọ e rọ ehru gbe enọ e rọ akpọ.” (Ahwo Ẹfẹsọs 1:8-10) Ẹkwoma ẹlẹ inọ a ru oreva Ọghẹnẹ, koyehọ ma be yare Jihova nnọ o ru ẹjiroro riẹ gba. Ofariẹ, yọ ma bi dhesẹ nnọ o rrọ isiuru mai re ma ruẹ nnọ a jọ ehrugbakpọ na kpobi ru oreva Ọghẹnẹ.

¹² Ẹkwoma olẹ nana, ma bi je dhesẹ unevaze mai re ma nwene izuazọ mai lele oreva Jihova. Jesu ọ ta nọ: “Emu mẹ họ oreva Ọnọ O vi omẹ ze, jegbe re me ru iruo riẹ.” (Jọn 4:34) Wọhọ Jesu, o rẹ were omai wọhọ Ileleikristi nọ e roma mudhe no re ma ru oreva Ọghẹnẹ. Uyoyou mai kẹ Jihova gbe Ọmọ riẹ o rẹ wọ omai nọ ma gbe “yere uzuazọ uwo avọ urusio ahwo akpọ na ofa ha, rekọ [orọ eruo] oreva Ọghẹnẹ.” (1 Pita 4:1, 2; 2 Ahwo Kọrint 5:14, 15) Ma rẹ daoma whaha eruo eware nọ ma riẹ nọ e wọso oreva Jihova. (1 Ahwo Tẹsalonika 4:3-5) Ẹkwoma oke nọ ma rẹ dẹ kẹ ese gbe ewuhrẹ Ebaibol na, ma rẹ rọ ‘riẹ epanọ oreva Ọnowo na o rọ,’ onọ u kugbe obọ nọ ma re wo ziezi evaọ ewhowho “usiuwoma uvie na.”—Ahwo Ẹfẹsọs 5:15-17; Matiu 24:14.

Oreva Jihova Evaọ Obọ Odhiwu

13. Evaọ oke krẹkri, ẹvẹ a je ro ru oreva Ọghẹnẹ taure ọkparesuọ Setan ọ tẹ te roma via?

¹³ Evaọ oke krẹkri, a je ru oreva Jihova evaọ obọ odhiwu bẹsenọ ọmọ ẹzi riẹ jọ o ro veghe uzou je zihe ruọ Setan. Obe Itẹ u dhesẹ Ọmọ ọtuyẹ Ọghẹnẹ wọhọ areghẹ nọ a dhesẹ wọhọ ohwo. U dhesẹ nnọ evaọ ikpe nọ a re kele mu hu, Ọmọ ọvo Ọghẹnẹ ọ “jẹ hae ghọghọ eva aro riẹ kẹse kẹse,” be rọ evawere ru oreva Ọsẹ riẹ. Uwhremu na, o te ti zihe ruọ “osu iruo” Jihova evaọ ẹma eware kpobi “evaọ odhiwu gbe akpọ, enọ a rẹ ruẹ gbe [enọ] a rẹ ruẹ hẹ.” (Itẹ 8:22-31; Ahwo Kọlọsi 1:15-17) Jihova ọ rehọ Jesu ruiruo wọhọ Ẹme riẹ, hayo Ọtota.—Jọn 1:1-3.

14. Eme ma rẹ sai wuhrẹ no Olezi avọ 103 ze kpahe epanọ ijẹle na a bi ro ru oreva Jihova evaọ obọ idhiwu?

¹⁴ Ọso-ilezi na o dhesẹ inọ esuo Jihova o kpehru vi emama kpobi gbe nnọ ogbotu ijẹle na a be gaviezọ kẹ eme uthubro gbe ijaje riẹ. Ma se nọ: “ỌNOWO ọ ruẹrẹ oria ẹkeria riẹ họ eva odhiwu, uvie riẹ u bi riwi ahwo kpobi. Wha jiri ỌNOWO, whai ikọ-odhiwu riẹ, whai egba nọ i bi ru ẹme riẹ, jebi yo uruẹme riẹ! Wha jiri ỌNOWO whai ogbaẹmo riẹ, whai idibo riẹ nọ i bi ru eware nọ e rẹ were iẹe! Wha ta ẹmiezi ỌNOWO whai iruo riẹ kpobi, eva eria [esuo riẹ kpobi]!”—Olezi 103:19-22.

15. Ẹvẹ ogaga Uvie nọ u te Jesu obọ u kpomahọ eruo oreva Ọghẹnẹ evaọ obọ odhiwu?

¹⁵ Nọ ọ kpareso no, Setan o gbe wo uvẹ nọ ọ rẹ rọ jọ odhiwu, wọhọ epanọ obe Job u dhesẹ na. (Job 1:6-12; 2:1-7) Dede na, obe Eviavia o ruẹaro inọ oke o te tha nọ a ti ro gele Setan avọ idhivẹri riẹ no odhiwu. Oke oyena u te nọ ogaga Uvie o nwani te Jesu Kristi obọ no evaọ 1914. No anwọ oke oyena ze, uvumọ oria o gbẹ jariẹ kẹ otu ọwọsuọ yena ha evaọ obọ odhiwu. A bru rai dhe okegbe otọakpọ na no. (Eviavia 12:7-12) A gbẹ te jọ obọ odhiwu yo uvumọ urru ọwọsuọ họ, irru nọ a ti yo kpobi họ orọ ahwo nọ a kuomagbe bi jiri “Omogodẹ na,” Kristi Jesu, gbe irru omarokpotọ nọ a bi ro jiri Jihova. (Eviavia 4:9-11) A bi ghine ru oreva Jihova evaọ obọ odhiwu.

Oreva Jihova kẹ Otọakpọ Na

16. Ẹvẹ olẹ oriruo na o rọ wọso ewuhrẹ Kristẹndọm kpahe ẹruore ahwo-akpọ?

¹⁶ Ichọche Kristẹndọm a si otọakpọ na no ẹjiroro Ọghẹnẹ no, be ta nnọ ahwo woma kpobi a ti kpohọ odhiwu. Rekọ Jesu o wuhrẹ omai nọ ma lẹ inọ: “Uvie ra oze, epanọ a rọ obọ odhiwu ru orọ eva ra, ru re a jọ akpọ na ru ere re.” (Matiu 6:10) Makọ ohwo nọ o tuaro dede ọ sae ta nọ a bi ru oreva Jihova nẹnẹ evaọ akpọ nana nọ ozighi, ẹdhoguo-okienyẹ, ẹyao, gbe uwhu o vọ na? Vievie! Fikiere u fo re ma rehọ ọwhọ lẹ inọ a jọ otọakpọ na ru oreva Ọghẹnẹ, rọwo kugbe eyaa nọ Pita ukọ na o kere: “Wọhọ epaọ eya riẹ, ma rẹ hẹrẹ ihru ekpokpọ [egọmeti Uvie Mesaya ọrọ Kristi na] avọ akpọ ọkpokpọ [okegbe ahwo-akpọ okiẹrẹe] enọ ẹrẹreokie ọ be ria.”—2 Pita 3:13.

17. Eme họ ẹjiroro Jihova kẹ otọakpọ na?

¹⁷ Jihova o wo ẹjiroro nọ ọ rọ ma otọakpọ na. Ọ kẹ Aizaya ọruẹaro na ẹgba kere nọ: “Enẹ ỌNOWO na ọ tae, ọnọ ọ ma ihru, (Ọye họ Ọghẹnẹ), ọnọ o ru akpọ na, ọ tẹ ma ae o te je ru ei dikihẹ, ọ ma riẹ kẹ ozighi hi, ọ ma ae re a ria ae: ‘Mẹ họ ỌNOWO na, ọfa ọ riẹ hẹ.’ ” (Aizaya 45:18) Ọghẹnẹ o fi ọzae avọ aye ọsosuọ na họ ọgbọ aparadase, ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Wha yẹ, wha vi, re wha vọ evaọ akpọ na re wha wo i.” (Emuhọ 1:27, 28; 2:15) O rrọ vevẹ, ẹjiroro Ọnọma na họ re uyẹ ahwo-akpọ ikiẹrẹe egbagba enọ e be rọ evawere yo ẹme kẹ esuo ehrugbakpọ Jihova a rria otọakpọ na jẹ rria bẹdẹ bẹdẹ evaọ Aparadase nọ Kristi ọ yeyaa riẹ na.—Olezi 37:11, 29; Luk 23:43.

18, 19. (a) Eme a re ru hrọ taure a tẹ te jọ otọakpọ ru oreva Ọghẹnẹ vọvọ? (b) Abọ ọfa vẹ ọrọ olẹ oriruo Jesu na ma te ta ẹme te evaọ uzoẹme n’otha na?

¹⁸ Oreva Jihova kpahe otọakpọ na o sai rugba vọvọ họ nọ ezae gbe eyae nọ e be wọso esuo ehrugbakpọ riẹ a vọ otọakpọ na. Ọghẹnẹ ọ te rehọ emama ẹzi egaga evaọ otọ ekpakpọ Kristi rọ “raha erọ ọ raha akpọ na.” Uyerakpọ omuomu Setan kpobi, avọ egagọ erue riẹ, esuo ogbekuo, ekiọthuọ uvuthei gbe ofruriọ, gbe egbaẹmo ọraha riẹ, a ti voro ai no bẹdẹ bẹdẹ. (Eviavia 11:18; 18:21; 19:1, 2, 11-18) A rẹ te kpare esuo ehrugbakpọ Jihova kpehru je ru odẹ riẹ fo. Enana kpobi ma be lẹ kẹ na nọ ma tẹ ta nọ: “Ọsẹ mai nọ ọ rọ obọ odhiwu, odẹ ra ojọ ọrẹri. Uvie ra oze, epanọ a rọ obọ odhiwu ru orọ eva ra, ru re a jọ akpọ na ru ere re.”—Matiu 6:9, 10.

¹⁹ Dede na, evaọ olẹ oriruo riẹ, Jesu o dhesẹ nọ ma rẹ sae lẹ kpahe ẹgwọlọ obọ mai re. Ma te ta ẹme te abọ nana ọrọ uthubro riẹ kpahe olẹ evaọ uzoẹme n’otha.

[Oruvẹ-obotọ]

Evaọ Edhere Ọkiẹkpemu

• Fikieme u je fo re ma se Jihova “Ọsẹ mai”?

• Fikieme u je wuzou gaga re ma lẹ kẹ erufo odẹ Jihova?

• Fikieme ma jẹ lẹ re Uvie Ọghẹnẹ o ze?

• Eme u dhesẹ okenọ ma tẹ be lẹ re a jọ otọakpọ ru oreva Ọghẹnẹ wọhọ epanọ a rọ obọ odhiwu ru?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 15]

Elẹ Jesu i wo ohẹriẹ gaga no elẹ oma udhesẹ erọ otu Farisi na

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 16]

Ileleikristi a rẹ lẹ inọ Uvie Ọghẹnẹ o ze, inọ a ru odẹ riẹ fo, re a je ru oreva riẹ