UWOU-EBE ITANẸTE Uwou-Eroro
UWOU-EBE ITANẸTE
Uwou-Eroro
Isoko
Ọ
  • Ẹ
  • ẹ
  • Ọ
  • ọ
  • EBAIBOL
  • EBE GBE EWARE EFA
  • IWUHRẸ
  • w07 7/1 ẹwẹ. 22-26
  • “Wha Rehọ Eyoma Hwosa Eyoma Kẹ Ohwo Ọvo Ho”

Ọnana o wo ividio ho.

Eva e dha owhẹ hẹ, ividio na ọ rọwo kporo ho.

  • “Wha Rehọ Eyoma Hwosa Eyoma Kẹ Ohwo Ọvo Ho”
  • Uwou-Eroro Na Nọ U Bi Whowho Uvie Jihova—2007
  • Izoẹme-Esese
  • Onọ O Wọhọ E Riẹ
  • ‘Fikiere Mẹ Lẹ Owhai’
  • ‘Jọ Uyoyou Rai O Jọ Onọ U No Eva Ze’
  • “Guọvunu kẹ Enọ Erọ Owhai e Kpokpo”
  • “Lele Ahwo Kpobi Ria Dhedhẹ”
  • “Whai Ọvo A Kioja kẹ Oma Rai Hi”
  • Oware nọ Ma Gbe ro Ru Kele He
  • “Lele Ahwo Kpobi Ria Dhedhẹ”
    Uwou-Eroro Na Nọ U Bi Whowho Uvie Jihova—2009
  • Epanọ Ewoma O Ti Ro Fi Eyoma Kparobọ
    Uwou-Eroro Na Nọ U Bi Whowho Uvie Jihova—2006
  • Oruvẹ no Obe-Ovuẹ nọ A Kere Se Ahwo Rom Ze
    Uwou-Eroro Na Nọ U Bi Whowho Uvie Jihova—2008
  • Ahwo Rom 5:8—“Nọ Ma gbẹ Jọ Erahaizi, Kristi O Whu kẹ Omai”
    Eria Ebaibol nọ A Ru Vẹ
Ruẹ Efa
Uwou-Eroro Na Nọ U Bi Whowho Uvie Jihova—2007
w07 7/1 ẹwẹ. 22-26

“Wha Rehọ Eyoma Hwosa Eyoma Kẹ Ohwo Ọvo Ho”

“Wha rehọ eyoma hwosa eyoma kẹ ohwo ọvo ho, rekọ wha wo ẹjiroro eware nọ ikiehọ eva aro ahwo kpobi.”—AHWO ROM 12:17.

1. Oghẹrẹ uruemu vẹ o rrọ odode nẹnẹ?

ỌMAHA o te gele ọmaha ibe riẹ, ọnọ a gele na ọ rẹ gwọlọ gele ọdekọ zihe. U yoma gaga inọ orọnikọ oma emaha na ọvo uruemu orukele utioye na o rrọ họ. Ahwo buobu nọ a kpako no a wo uruemu utioye na. Omọfa o te ru ai thọ, a rẹ gwọlọ edhere nọ a re ro ru ohwo na kele. Ginọ uzẹme, ibuobu nọ e kpako no a te nwani gele ohwo ọdekọ na kele he, rekọ ibuobu a rẹ rehọ edhere ẹghẹ gele ohwo na. Ẹsejọhọ a re gu ohwo na re a raha odẹ riẹ hayo a sae gwọlọ idhere efa nọ a rẹ rọ ruẹ inọ eware i yoma kẹ ohwo na. Oghẹrẹ nọ a ro ru ei kpobi, ẹjiroro ọvo na a wo na—re a ru ohwo na kele.

2. (a) Fikieme Ileleikristi uzẹme a rẹ rọ whaha okpakpa nọ a re ro ru amọfa kele? (b) Enọ gbe uzou Ebaibol vẹ ma be te ta kpahe?

2 Dede nnọ o rrọ ẹkoma ahwo-akpọ re a gwọlọ ru ọnọ o ru rai thọ kele, Ileleikristi uzẹme a rẹ daoma whaha uruemu yena. Ukpoye, a rẹ daoma lele uthubro Pọl ukọ na: “Wha rehọ eyoma hwosa eyoma kẹ ohwo ọvo ho.” (Ahwo Rom 12:17) Eme ọ rẹ wọ omai koko uzi yena? Amono o mae gwọlọ inọ ma rẹ rehọ eyoma ru kele he? Didi irere ma ti wo otẹrọnọ ma whaha orukele? Re ma kiyo enọ yena, joma riẹ oware nọ o lẹliẹ Pọl kere eme yena jẹ ruẹ epanọ obe Ahwo Rom uzou avọ 12 o ro dhesẹ nnọ orukele nọ ma rẹ whaha u kiehọ, o vọ avọ uyoyou, yọ u re je dhesẹ omarokpotọ. Ma te ta kpahe abọ esa nana, unọjọ utọjọ.

‘Fikiere Mẹ Lẹ Owhai’

3, 4. (a) Muhọ no Ahwo Rom uzou avọ 12 ze, eme Pọl ọ ta kpahe, kọ eme họ otofa ẹme na “fikiere” onọ ọ rọ t’ẹme na? (b) Oghẹrẹ vẹ ohrọ Ọghẹnẹ ọ hai kpomahọ Ileleikristi nọ e jọ Rom?

3 Muhọ evaọ uzou avọ 12, Pọl ọ ta kpahe eware ene nọ i re kpomahọ uzuazọ Ileleikristi. O dhesẹ usu mai kugbe Jihova, kugbe ibe enọ e rọwo, enọ e rọwo ho, je kugbe isu egọmeti. Pọl o dhesẹ inọ ugogo ẹjiroro jọ o riẹ nọ ma rẹ rọ whaha ekpehre iroro, kugbe okpakpa nọ ma re ro ru amọfa kele nọ ọ ta nọ: ‘Fikiere mẹ rehọ epa ehrọ Ọghẹnẹ lẹ owhai.’ (Ahwo Rom 12:1) Muẹrohọ ẹme na “fikiere,” onọ otofa riẹ o rrọ “fiki eme nọ ma ta no na.” Ẹme nọ Pọl ọ be ta na họ, ‘fiki eware nọ me dhesẹ kẹ owhai no na, mẹ lẹ owhai inọ wha ru oware nọ mẹ be te ta kẹ owhai na.’ Didi oware Pọl o dhesẹ kẹ Ileleikristi obọ Rom no?

4 Evaọ izou 11 ọsosuọ ọrọ ileta riẹ, Pọl ọ ta kpahe obọdẹ uvẹ nọ u rovie fihọ kẹ ahwo Ju gbe ahwo erẹwho Egedhọ re a zihe ruọ isu kugbe Kristi evaọ Uvie Ọghẹnẹ, uvẹ nọ ahwo Izrẹl a kufiẹ. (Ahwo Rom 11:13-36) Oware ovo nọ o lẹliẹ uvẹ ọghaghae yena lọhọ họ “ehrọ Ọghẹnẹ.” Didi owọ Ileleikristi a rẹ jẹ kpahe ohrọ ulogbo nana nọ Ọghẹnẹ o dhesẹ na? A rẹ vọ avọ uyere te epanọ udu o rẹ rọ wọ ai ru epanọ Pọl ọ ta haro na: “Wha ru oma rai rọ iwẹ e kpokpọ gbe ọrẹri o nọ Ọghẹnẹ ọ rẹ jẹrehọ, nọ e rọ egagọ Ẹzi rai.” (Ahwo Rom 12:1) Rekọ ẹvẹ Ileleikristi yena a sae rọ rehọ oma rai kẹ Ọghẹnẹ wọhọ “iwẹ”?

5. (a) Ẹvẹ ohwo ọ rẹ rọ rehọ oma riẹ kẹ Ọghẹnẹ wọhọ “iwẹ”? (b) Ehri-uzi vẹ o rẹ kpọ uruemu Oleleikristi?

5 Pọl ọ tẹ ta haro nọ: “Wha kielele akpọ nana ha; rekọ jọ ẹjiroro ọkpokpọ rai o rẹriẹ owhai, re wha dhesẹ oreva Ọghẹnẹ via, o nọ uwoma nọ a jẹrehọ nọ ojẹ gbunu.” (Ahwo Rom 12:2) Ukpenọ a rẹ kẹ ẹzi akpọ na uvẹ re o kpọ iroro rai, u fo re a nwene iroro rai kpohọ oghẹrẹ nọ Kristi o re roro. (1 Ahwo Kọrint 2:16; Ahwo Filipai 2:5) Ehri-uzi yena o rẹ kpọ uruemu nọ uvi Ileleikristi kpobi a re dhesẹ kẹdẹ kẹdẹ, onọ u te omai nẹnẹ re.

6. Ẹjiroro vẹ Pọl ọ kẹ eva Ahwo Rom 12:1, 2 nọ o rẹ wọ omai whaha orukele?

6 Edhere vẹ eme nọ Pọl o kere eva Ahwo Rom 12:1, 2 na e rọ rrọ obufihọ kẹ omai? Wọhọ Ileleikristi nọ a rrọ ẹzi wholo evaọ obọ Rom na, ma re yere Ọghẹnẹ gaga rọkẹ idhere sa-sa nọ o bi ro dhesẹ ohrọoriọ riẹ kẹ omai kẹdẹ kẹdẹ. Fikiere, udu nọ o vọ avọ uyere o rẹ wọ omai rehọ ẹgba gbe efe mai kpobi gọ Ọghẹnẹ. Isiuru egaga yena e vẹ jẹ wọ omai daoma gaga re ma hai roro wọhọ Kristi, orọnikọ wọhọ orọ akpọ na ha. Yọ ewo iroro Kristi u re kpomahọ oghẹrẹ nọ ma re yeri kugbe amọfa—te ibe enọ e rọwo gbe enọ e rọwo ho. (Ahwo Galesha 5:25) Wọhọ oriruo: Ma te bi roro wọhọ Kristi, ma rẹ gba oma mai re ma whaha orukele.—1 Pita 2:21-23.

‘Jọ Uyoyou Rai O Jọ Onọ U No Eva Ze’

7. Oghẹrẹ uyoyou vẹ a ta kpahe evaọ Ahwo Rom uzou avọ 12?

7 Ma rẹ whaha orukele orọnikọ fikinọ oye họ oware nọ u fo eruo ọvo ho rekọ oyehọ edhere uyoyou. Muẹrohọ epanọ Pọl o dhesẹ uyoyou. Evaọ obe Ahwo Rom, Pọl ọ rehọ ẹme na “uyoyou” (a·gaʹpe evaọ Griki) rọ t’ẹme unuẹse buobu evaọ okenọ ọ jẹ ta kpahe uyoyou Ọghẹnẹ gbe ọrọ Kristi. (Ahwo Rom 5:5, 8; 8:35, 39) Rekọ, evaọ uzou avọ 12, Pọl ọ tẹ rehọ a·gaʹpe rọ t’ẹme evaọ edhere ọfa—ọ rehọ e riẹ ta kpahe uyoyou nọ ma re dhesẹ kẹ ibe ahwo-akpọ. Nọ ọ ta no inọ ekẹ abọ-ẹzi e rrọ oghẹrẹ sa-sa gbe nnọ e rrọ oma eg’Ọghẹnẹ jọ, Pọl ọ tẹ fodẹ okwakwa jọ nọ Ileleikristi kpobi a re wo. Ọ ta nọ: “Jọ uyoyou rai o jọ onọ uno eva ze.” (Ahwo Rom 12:4-9) Uyoyou nọ a re dhesẹ kẹ amọfa yọ uzedhe oka ọrọ Ileleikristi uzẹme. (Mak 12:28-31) Pọl ọ tuduhọ omai awọ re ma ruẹ inọ ma re dhesẹ uvi uyoyou kẹ Ileleikristi.

8. Ẹvẹ ma sai ro dhesẹ uyoyou nọ o kare eviẹhọ?

8 Ofariẹ, Pọl ọ fodẹ epanọ a re ro dhesẹ uyoyou nọ o kare eviẹhọ, nọ ọ ta nọ: “Wha mu kpahe oware nọ uyoma; wha dhẹ gbalọ oware uwoma.” (Ahwo Rom 12:9) “Mu kpahe” avọ “dhẹ gbalọ” yọ ikpeme. A rẹ sae fa “mu kpahe” wọhọ “oware aghọ.” Orọnikọ ma re mukpahe oware nọ o re no eyoma ze ọvo ho rekọ ma re mukpahe eyoma omariẹ. (Olezi 97:10) A fa ẹme na “dhẹ gbalọ” no ẹme Griki ze nọ otofa riẹ o rrọ “ta mu.” Oleleikristi nọ o wo uvi uyoyou ọ rẹ ta mu, hayo talamu ewoma te epanọ ewoma o re ro zihe ruọ ẹkoma riẹ.

9. Ohrẹ vẹ Pọl ọ kẹ unuẹse buobu?

9 Pọl ọ fodẹ edhere jọ nọ ma sai ro dhesẹ uyoyou unuẹse buobu. Ọ ta nọ: “Guọvunu kẹ enọ erọ owhai e kpokpo; wha bọwo ae ehao ho.” “Wha rehọ eyoma hwosa eyoma kẹ ohwo ọvo ho.” “Iyoyou, whai ọvo a kioja kẹ oma rai hi.” ‘Wha ru re eyoma ọ kparobọ họ, rekọ wha rehọ ewoma fi eyoma kparobọ.’ (Ahwo Rom 12:14, 17-19, 21) Eme ọ Pọl na i dhesẹ vevẹ epanọ ma re yeri kugbe enọ e rọwo ho, makọ enọ i bi kpokpo omai.

“Guọvunu kẹ Enọ Erọ Owhai e Kpokpo”

10. Edhere vẹ ma sai ro guọvunu kẹ enọ i bi kpokpo omai?

10 Ẹvẹ ma re ro ru uduotahawọ Pọl na gba, onọ o ta nọ: “Guọvunu kẹ enọ erọ owhai e kpokpo”? (Ahwo Rom 12:14) Jesu ọ ta kẹ ilele riẹ nọ: “You ewegrẹ rai lẹ kẹ enọ e be kẹ owhai uye.” (Matiu 5:44; Luk 6:27, 28) Fikiere, edhere jọ nọ ma re ro guọvunu kẹ enọ i bi kpokpo omai họ ẹlẹ nọ ma rẹ lẹ kẹ ae, yare Ọghẹnẹ inọ otẹrọnọ ejọ e be wọso omai fiki ogbori, ajọ Jihova o ru re a riẹ uzẹme na. (2 Ahwo Kọrint 4:4) Uzẹme, o rẹ sae jọ omai oma oghẹrẹ jọ re ma yare Ọghẹnẹ inọ ọ ghale ọnọ o bi kpokpo omai. Rekọ, epanọ ma be daoma te re ma roro wọhọ epanọ Kristi o re roro, ere ma ti dhesẹ uyoyou kẹ ewegrẹ mai te. (Luk 23:34) Eme o rẹ sai no edhesẹ uyoyou utioye na ze?

11. (a) Eme ma rẹ sae jọ uruemu Stivin wuhrẹ? (b) Wọhọ epanọ uzuazọ Pọl u dhesẹ na, didi enwene o rẹ sae via evaọ oma otu ukpokpoma jọ?

11 Stivin yọ omọvo jọ nọ ọ lẹ kẹ enọ i je kpokpo iei, yọ olẹ riẹ o jọ uvrẹvru hu. Nọ Pẹntikọst 33 C.E. o nwane vrẹ no, enọ i mukpahe ukoko Ileleikristi na a te mu Stivin, si rie ototọ ruọ otafe Jerusalẹm, a tẹ rehọ itho fi ei. Taure o te ti s’ẹwẹ họ, ọ yare Jihova nọ: “Ọnowo, who kele uzioraha onana fihọ uzou rai hi.” (Iruẹru 7:58–8:1) Usu ahwo nọ Stivin ọ lẹ kẹ ẹdẹ ọyena họ Sọl, ọnọ ọ jọ etẹe nọ ọ kẹ udu inọ a kpe Stivin. Uwhremu na, Jesu nọ ọ kparoma no na ọ tẹ roma via kẹ Sọl. Sọl nọ o je kpokpo Ileleikristi vẹre na o te ti zihe ruọ olele Jesu, ọnọ a riẹ uwhremu na wọhọ Pọl ukọ na, nọ o kere ileta se ahwo Rom na. (Iruẹru 26:12-18) Wọhọ epanọ Stivin ọ lẹ, Jihova ọ rehọ uzioraha nọ Pọl o je ro kpokpo Ileleikristi na rọ vrẹ riẹ. (1 Timoti 1:12-16) Agbẹta nọ Pọl ọ rọ tuduhọ Ileleikristi awọ inọ: “Guọvunu kẹ enọ erọ owhai e kpokpo”! Ọ riẹ inọ ejọ nọ i bi kpokpo Ileleikristi enẹna a sai ti zihe ruọ idibo Ọghẹnẹ. Evaọ edẹ mai na, otu ukpokpoma jọ a kurẹriẹ no fiki uruemu udhedhẹ ọrọ idibo Jihova.

“Lele Ahwo Kpobi Ria Dhedhẹ”

12. Ẹvẹ eme ohrẹ nọ e rrọ Ahwo Rom 12:9, 17 na i ro tho ohwohwo?

12 Ohrẹ ofa nọ Pọl ọ kẹ kpahe epanọ ma re yeri kugbe enọ e rrọ ukoko na gbe amọfa họ: “Wha rehọ eyoma hwosa eyoma kẹ ohwo ọvo ho.” O kere eme yena rọ tha eme nọ ọ kaki kere na uke, koyehọ: “Wha mu kpahe oware nọ uyoma.” Whaọ, ẹvẹ ohwo ọ sae rọ ta nnọ o gine mukpahe oware uyoma otẹrọnọ ọ rẹ rehọ oware uyoma ovona ro ru amọfa kele? Ohwo o te ru ere kiyọ o wo uyoyou nọ o ‘kare eviẹhọ’ họ. Pọl ọ tẹ ta haro nọ: “Wha wo ẹjiroro eware nọ ikiehọ eva aro ahwo kpobi.” (Ahwo Rom 12:9, 17) Ẹvẹ ma re ro fi eme yena họ iruo?

13. Oghẹrẹ uruemu vẹ ma re dhesẹ “eva aro ahwo kpobi”?

13 Evaọ ileta nọ o kere no vẹre se ahwo Kọrint, Pọl o kere kpahe ukpokpoma nọ u te ikọ na. Ọ ta nọ: “Ma wọhọ ughẹgbe rọ kẹ akpọ na no, rọ kẹ ikọ-odhiwu gbe ahwo. . . . Oke nọ a poviẹ omai, ma guọvunu; nọ a kẹ omai uye, ma thihi-akọ; oke nọ a raha odẹ mai, ma vu rai wa.” (1 Ahwo Kọrint 4:9-13) Epọvo na re, ahwo-akpọ inẹnẹ a fiẹro họ Ileleikristi uzẹme. Okenọ enọ e wariẹ omai họ a tẹ be ruẹ eware ezi nọ ma bi ru dede nọ a bi kpokpo omai, ẹsejọhọ a te gaviezọ kẹ ovuẹ mai viere.—1 Pita 2:12.

14. Ẹvẹ ma re ru udhedhẹ kugbe amọfa te?

14 Kọ ẹvẹ ma re thihakọ krite fikinọ ma gwọlọ udhedhẹ? Ma re thihakọ te epanọ u fo. Pọl ọ ta kẹ inievo Ileleikristi riẹ inọ: “Otẹ make bẹ, epa umutho nọ orọ owhai oma na, wha rehọ iẹe lele ahwo kpobi ria dhedhẹ.” (Ahwo Rom 12:18) “Otẹ make bẹ” u dhesẹ inọ re ma ru udhedhẹ kugbe amọfa o rẹ nwane lọhọ tere ẹsikpobi hi. Wọhọ oriruo, ma rẹ ghẹmeeyo kẹ Ọghẹnẹ hẹ fikinọ ma gwọlọ ru udhedhẹ kugbe ahwo. (Matiu 10:34-36; Ahwo Hibru 12:14) Ghele na, ma rẹ dawo utho ẹgba mai kpobi—ababọ izi Ọghẹnẹ nọ ma rẹ ẹraha—re ma “lele ahwo kpobi ria dhedhẹ.”

“Whai Ọvo A Kioja kẹ Oma Rai Hi”

15. Ẹjiroro vẹ o rrọ Ahwo Rom 12:19 nọ ma gbẹ rọ kioja oma mai hi?

15 Pọl ọ fodẹ oware ulogbo ofa nọ u ro fo nọ ma ru amọfa kele he; re ma siọ orukele ba yọ oware nọ u fo eruo. Ọ ta nọ: “Iyoyou, whai ọvo a kioja kẹ oma rai hi, rekọ wha vueiwa kẹ ofu Ọghẹnẹ; keme a kere nọ, ‘Orukele na ọmẹ, me re ru kele, ere Ọnowo ọ tare.’ ” (Ahwo Rom 12:19) Oleleikristi nọ o wo omorro ọye ọ rẹ gwọlọ kioja omariẹ. Oware nọ Ọghẹnẹ ọ ta nnọ a vuwa kẹe oye ọ be gwọlọ ru na. (Matiu 7:1) Ofariẹ, ọ tẹ be kioja omariẹ kiyọ o fi ẹrọwọ họ eyaa Jihova ha inọ: “Me [ti] ru kele.” Wo ohẹriẹ, uvi Ileleikristi a rọwo inọ ‘Ọghẹnẹ o ti bruoziẹ kẹ enọ ọ salọ.” (Luk 18:7, 8; 2 Ahwo Tẹsalonika 1:6-8) A rẹ rọ omarokpotọ hẹrẹ Ọghẹnẹ re ọ kioja kẹ ae.—Jerimaya 30:23, 24; Ahwo Rom 1:18.

16, 17. (a) Eme u dhesẹ re a “kru ẹkuerae họ uzou” ohwo? (b) Kọ whọ rehọ ẹro ruẹ epanọ ẹwo o lẹliẹ udu ohwo jọ nọ ọ rrọ ukoko na ha lọhọ no? Otẹrọ ere, kẹ oriruo jọ.

16 Ma te bi ru ọwegrẹ mai kele u ti ru ei g’eva viere, rekọ ma te bi dhesẹ ẹwo kẹe o sai ru eva riẹ lọhọ. Fikieme? Muẹrohọ eme nọ Pọl o kere se Ileleikristi obọ Rom. Ọ ta nọ: “Ohọwo u te bi kpe ọwegrẹ ra, whọ kuẹe; otẹrọnọ uruame u bi kpei, kẹe ame da; keme ere oruo who rero kru ẹkuerae họ uzou riẹ.” (Ahwo Rom 12:20; Itẹ 25:21, 22) Eme onana u dhesẹ?

17 Re a “kru ẹkuerae họ uzou riẹ” yọ oghẹrẹ nọ a jẹ hae rọ ghra eware wọhọ isiliva gbe igoru evaọ oke anwae. A re fi isiliva hayo igoru na họ ehru iwowo erae, a vẹ jẹ kwa iwowo erae jọ họ ehru isiliva hayo igoru na. Iwowo erae nọ e rrọ ehru riẹ na i re ru erae na roro te epanọ isiliva hayo igoru na e rẹ rọ ghrae ekagba kpobi no oma. Epọvo na re, ma te bi ru ewoma kẹ enọ i bi kpokpo omai, ma rẹ sae “ghrae” eva egaga rai a ve ti mu ewoma họ eruo. (2 Ivie 6:14-23) Evaọ uzẹme, iruo ezi nọ idibo Jihova a ru oye o lẹliẹ ahwo buobu nọ e rrọ ukoko Ileleikristi nẹnẹ na kurẹriẹ.

Oware nọ Ma Gbe ro Ru Kele He

18. Fikieme u ro kiehọ, rọ yoyou, avọ omarokpotọ re ma whaha orukele?

18 Evaọ umutho ẹme nọ ma ta no kpahe Ahwo Rom uzou avọ 12 na, ma ruẹ ẹjiroro buobu no onọ ma gbẹ rọ “rehọ eyoma hwosa eyoma kẹ ohwo ọvo ho.” Orọ ọsosuọ, ma tẹ be whaha orukele họ oware nọ u fo eruo. Ma te roro ohrọ nọ Ọghẹnẹ o dhesẹ kẹ omai no, o gba je fo re ma rehọ oma mai kẹ Jihova jẹ rehọ unevaze koko ijaje riẹ—onọ o kẹre te ujaje nọ o ta nnọ ma you ewegrẹ mai. Orọ avivẹ, ẹwhaha orukele yọ edhere jọ nọ ma re ro dhesẹ uyoyou. Ma tẹ be whaha orukele jẹ be gwọlọ udhedhẹ, ma sai rẹro inọ ma ti fi obọ họ kẹ otu ugbarugba jọ nọ i bi kpokpo omai zihe ruọ enọ e be gọ Jihova. Orọ avesa, ma tẹ be whaha orukele yọ ma bi dhesẹ omarokpotọ. Ma tẹ be kioja oma mai yọ omorro, keme Jihova ọ ta nọ: “Orukele na ọmẹ.” Ebaibol e tẹ jẹ vẹvẹ unu nọ: “Nọ oheri ọ zino, omovuọ u ve lele iei; rekọ areghẹ ọ rẹ jọ rọ kẹ enọ e rehọ oma kpotọ.” (Itẹ 11:2) Ma te vu Ọghẹnẹ wa re ọ kioja k’omai u dhesẹ omarokpotọ.

19. Eme ma te ta kpahe evaọ uzoẹme nọ o rrọ aro na?

19 Pọl ọ gba eme na kugbe oghẹrẹ nọ o dhesẹ nọ ma re yeri kugbe amọfa, nọ ọ tuduhọ Ileleikristi awọ nọ: ‘Wha ru re eyoma ọ kpare obọ họ, rekọ hae rehọ ewoma fi eyoma kparobọ.’ (Ahwo Rom 12:21) Eyoma sa-sa vẹ ma be rẹriẹ ovao ku nẹnẹ? Kọ ẹvẹ ma sai ro fi ai kparobọ? Ma te kiyo enọ nana gbe efa evaọ uzoẹme nọ o rrọ aro na.

Kọ Whọ Sae k’Iyo Enọ Nana Vevẹ?

• Evaọ Ahwo Rom uzou avọ 12, didi ohrẹ o roma via unuẹse buobu?

• Eme o rẹ lẹliẹ omai whaha orukele?

• Didi irere i re te omai gbe amọfa otẹrọnọ ma “rehọ eyoma hwosa eyoma kẹ ohwo ọvo ho”?

[Ẹkpẹti nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 22]

Obe Ahwo Rom uzou avọ 12 u dhesẹ usu nọ Ileleikristi a wo kugbe

• Jihova

• enọ ma gbẹ be gọ

• enọ e rrọ ukoko ho

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 23]

Ileta nọ Pọl o kere se ahwo Rom na o kẹ Ileleikristi uvi ohrẹ

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 25]

Eme ma rẹ sai wuhrẹ no oriruo Stivin olele na ze?

    Ebe Isoko Kpobi (1992-2025)
    Noi No
    Rueva
    • Isoko
    • Vi Ei Se Omọfa
    • Ru Ei Fihọ Oghẹrẹ nọ O Were Owhẹ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Izi Kpahe Eroruiruo Evuẹ Na
    • Izi Oria Evuẹ Omobọ Ra
    • Esẹtini Oria Evuẹ Omobọ Ra
    • JW.ORG
    • Rueva
    Vi Ei Se Omọfa