Muẹrohọ ‘Ona Uwuhrẹ’ Ra

“Vuẹ ovuẹ ẹme na, . . . whọku ahwo nọ othọ obọ re whọ jẹ sasa ae oma, whọ jọ akothiho avọ ewuhrẹ ọ bẹ owhẹ hẹ.”—2 TIM. 4:2.

1. Didi iruo Jesu ọ kẹ ilele riẹ, kọ didi oriruo o fihọ otọ?

DEDE nọ Jesu ọ rehọ edhere igbunu siwi ahwo evaọ etoke odibọgba otọakpọ riẹ, a mae riẹe wọhọ owuhrẹ orọnikọ ọnọ o re ru eware igbunu hu. (Mak 12:19; 13:1) Jesu ọ rehọ ewhowho emamọ usi Uvie Ọghẹnẹ karo, yọ ere o rrọ kẹ ilele riẹ nẹnẹ re. A kẹ Ileleikristi iruo re a ru ilele ẹkwoma amọfa nọ a re wuhrẹ re a ru eware kpobi nọ Jesu ọ ta.—Mat. 28:19, 20.

2. Re ma sai ru iruo usiuwoma ota nọ a k’omai na ziezi, eme u fo nọ ma re ru?

² Re ma sai fiobọhọ kẹ amọfa zihe ruọ ilele wọhọ epanọ Jesu ọ ta nọ ma ru na, ma rẹ daoma ẹsikpobi re ma wo ẹnyaharo evaọ ona uwuhrẹ mai. Pọl ukọ na o fiẹgba họ epanọ ona nana u wuzou te nọ o je kere se Timoti, ibe ọtausiuwoma riẹ. Ọ ta nọ: “Sẹro oma ra gbe uwuhrẹ ra; yọrọ oyena ga, keme fiki ere oruo who re ro siwi oma ra gbe ahwo [nọ] a be kezọ ẹme ra.” (1 Tim. 4:16) Orọnikọ oware nọ Pọl ọ be ta na họ thakpinọ a wuhrẹ ohwo re o wo eriariẹ hẹ. Uvi egbodibo a re ru uzẹme na te ahwo udu je fiobọhọ kẹ ai ru inwene evaọ uzuazọ rai. Onana họ ona nọ ma be ta ẹme riẹ na. Nọ o rrọ ere na, ẹvẹ ma sai ro wo ‘ona uwuhrẹ’ nọ ma bi whowho emamọ usi Uvie Ọghẹnẹ kẹ ahwo na?—2 Tim. 4:2.

Epanọ Ma Sai ro Wo ‘Ona Uwuhrẹ’

3, 4. (a) Ẹvẹ ma sai ro wo ‘ona uwuhrẹ’? (b) Ẹvẹ Isukulu Odibọgba Esuo-Ọghẹnẹ na i re ro fiobọhọ k’omai jọ uvi iwuhrẹ?

³ Wọhọ epanọ obe-ofeme jọ o ta, re a sai wo ona, “o gwọlọ ewuhrẹ, erueruo, hayo ẹromuhotọ.” Ma re muẹrohọ eware esa nana re ma sae jọ emamọ iwuhrẹ erọ emamọ usi na. Re ma sai wo otoriẹ oware nọ ma gwọlọ wuhrẹ amọfa ziezi, ma rẹ ruẹrẹ oma kpahe kẹ uwuhrẹ na, ma vẹ jẹ lẹ kpahe iẹe. (Se Olezi 119:27, 34.) Ma te bi muẹrohọ epanọ uvi iwuhrẹ a bi ro wuhrẹ amọfa u re fiobọhọ k’omai raro kele ona nọ a bi ro wuhrẹ. Yọ ma tẹ be daoma fi eware nọ ma wuhrẹ mi ai họ iruo kẹse kẹse, u ti fiobọhọ k’omai wo ẹnyaharo evaọ ona mai.—Luk 6:40; 1 Tim. 4:13-15.

⁴ Jihova họ Owuhrẹ Ologbo mai. Ẹkwoma abọ ukoko riẹ nọ a rẹ rọ ẹro ruẹ na, o bi wuhrẹ idibo riẹ evaọ otọakpọ epanọ a rẹ rọ ta usiuwoma na ziezi. (Aiz. 30:20, 21) Fiki ẹjiroro nana, a be jọ ukoko kpobi ru ewuhrẹ Isukulu Odibọgba Esuo-Ọghẹnẹ na k’oka k’oka, onọ a ruẹrẹhọ re u fiobọhọ kẹ enọ e be jariẹ ru ẹme kpobi zihe ruọ uvi egbodibo erọ Uvie Ọghẹnẹ. Ugogo obe isukulu nana họ Ebaibol na. Ebaibol na u re dhesẹ oware nọ ma re wuhrẹ amọfa k’omai. U te je dhesẹ eghẹrẹ ona uwuhrẹ nọ e mai w’iruo je fo. A rẹ jọ Isukulu Odibọgba Esuo-Ọghẹnẹ na kareghẹhọ omai ẹsikpobi inọ ma ti wo ona viere wọhọ iwuhrẹ otẹrọnọ ma rehọ uwuhrẹ mai no Ebaibol na ze, nọ uvi enọ, ru uwuhrẹ na lọlọhọ, je dhesẹ uvi isiuru kẹ amọfa. Joma ta kpahe eware nana ọvuọvo. Ma vẹ te ta kpahe epanọ ma sai ro duobọte udu ọmọ-uwuhrẹ.

Rehọ Uwuhrẹ Ra no Ẹme Ọghẹnẹ Ze

5. Diẹse ma rẹ rehọ uwuhrẹ mai no ze, kọ fikieme?

⁵ Jesu, owuhrẹ nọ o wo ona vi iwuhrẹ ahwo-akpọ kpobi, ọ rehọ iwuhrẹ riẹ no Ikereakere na ze. (Mat. 21:13; Jọn 6:45; 8:17) Udu ọnọ o vi rie ọ jẹ rọ t’ẹme, orọnikọ udu obọriẹ hẹ. (Jọn 7:16-18) Oriruo yena ma re lele. Fikiere, eme nọ ma rẹ ta evaọ usiuwoma n’uwou ruọ uwou hayo eva etoke ebe iwuhrẹ Ebaibol i re no Ikereakere na ze. (2 Tim. 3:16, 17) Makọ epanọ ma riẹ te kẹhẹ, eriariẹ obọmai e rẹ sai wo ẹgba te Ikereakere na ha. Ebaibol na i wo ẹgba. Oware kpobi nọ ma be gwọlọ fiobọhọ kẹ ọmọ-uwuhrẹ riẹ, o rẹ mai woma re ma ta kẹe inọ o se oware nọ Ikereakere na e ta kpahe iẹe.—Se Ahwo Hibru 4:12.

6. Ẹvẹ owuhrẹ ọ rẹ rọ ruẹ nọ ọmọ-uwuhrẹ o wo otoriẹ oware nọ a bi wuhrẹ?

⁶ Orọnikọ onana u dhesẹ hẹ inọ Oleleikristi o re du ruẹrẹ oma kpahe kẹ uwuhrẹ Ebaibol ho. Ukpoye, ọ rẹ jọ obọ uwou roma totọ se je roro kpahe eria Ikereakere nọ a fodẹ enọ ọye omariẹ hayo ọmọ-uwuhrẹ na o ti se no Ebaibol ze evaọ etoke uwuhrẹ na. U re woma re a se Ikereakere nọ e ta kpahe ẹjiroro nọ ma rọ rọwo eware nọ ma rọwo. O tẹ jẹ roja re ma fiobọhọ kẹ ọmọ-uwuhrẹ na re o wo otoriẹ oria Ebaibol kpobi nọ o se.—1 Kọr. 14:8, 9.

Nọ Uvi Enọ

7. Fikieme enọ i re ro fiobọhọ nọ ma te bi wuhrẹ amọfa?

⁷ Uvi enọ i re fiobọhọ kẹ ọmọ-uwuhrẹ na roro didi u ve je fiobọhọ kẹ owuhrẹ na nyate udu riẹ. Fikiere ukpenọ whọ rẹ f’otọ Ikereakere na kẹ ọmọ-uwuhrẹ ra, ta kẹe inọ ọ f’otọ rai k’owhẹ. Ẹsejọ whọ rẹ sae nọ enọ efa re ọmọ-uwuhrẹ ra ọ sai wo otoriẹ oware nọ wha bi wuhrẹ na. Who te bi ku enọ kugbe ro wuhrẹ ọmọ-uwuhrẹ ra, orọnikọ who bi fiobọhọ kẹe wo otoriẹ oware nọ o lẹliẹ omai rri ẹme na oghẹrẹ otiọye na ọvo ho, rekọ yọ who bi ru re ẹme na o mu ei ẹro.—Mat. 17:24-26; Luk 10:36, 37.

8. Ẹvẹ ma sae rọ riẹ oware nọ o rrọ udu ọmọ-uwuhrẹ Ebaibol?

⁸ Ma te bi wuhrẹ ahwo, ma rẹ n’enọ nọ e rrọ ebe mai na, a vẹ kuyo. Ababọ avro, ibuobu ahwo nọ ma bi wuhrẹ Ebaibol kugbe a rẹ sae kuyo enọ nọ e rrọ ebe mai na no edhe-ẹme na ze lọlọhọ. Rekọ, iyo nọ e gba ọvo e rẹ nwane vọ emamọ owuhrẹ eva ha. Wọhọ oriruo, ọmọ-uwuhrẹ ọ rẹ sae kuyo gbagba kpahe oware nọ Ebaibol e ta kpahe ọfariẹ-ogbe. (1 Kọr. 6:18) Rekọ enọ nọ a re ro mi ohwo ẹme e rẹ sai dhesẹ oghẹrẹ nọ ọmọ-uwuhrẹ na o gine rri oware nọ o bi wuhrẹ na. Owuhrẹ na ọ rẹ sae nọ inọ: “Fikieme Ebaibol na e jẹ ta nnọ o thọ re imava nọ e rrọ orọo ho a wezẹ kugbe? Eme who roro kpahe uzi Ọghẹnẹ nana? Kọ who roro nnọ erere jọ ọ riẹ re ohwo o lele ute uruemu nọ Ọghẹnẹ o fihọ?” Iyo enọ itieye na e rẹ sai dhesẹ oware nọ o rrọ udu ọmọ-uwuhrẹ na.—Se Matiu 16:13-17.

Ru Uwuhrẹ na Lọlọhọ

9. Eme ma re wo họ iroro nọ ma tẹ be rehọ Ikereakere na wuhrẹ ahwo?

⁹ Iwuhrẹ buobu nọ e rrọ Ebaibol na e nwane ga tere he. Rekọ o rẹ sae jọnọ iwuhrẹ egagọ erue i reghe ahwo nọ ma bi wuhrẹ Ebaibol kugbe aro no. Wọhọ iwuhrẹ, iruo mai họ re ma ru ei lọhọ kẹ ahwo re a wo otoriẹ Ebaibol na. Uvi iwuhrẹ a re wuhrẹ ahwo evaọ edhere nọ ọ rrọ lọlọhọ, vevẹ, jẹ rrọ gbagba. Ma te bi ru enẹ, ma ti fiobọhọ kẹ ahwo wo otoriẹ uzẹme na lọlọhọ. Whaha eme nọ e roja ha. U du gwọlọ nọ ma ta kpahe abọ kpobi ọrọ Ikereakere nọ ma se he. Tẹrovi eme nọ i re fiobọhọ ru ẹme nọ wha be ta kpahe na vẹ. Nọ ọmọ-uwuhrẹ na o bi wo ẹnyaharo na, eware ididi nọ e rrọ Ikereakere na i ti vẹi ẹro ẹmẹrera.—Hib. 5:13, 14.

10. Ẹvẹ ma rẹ rọ riẹ utho eware nọ ma re wuhrẹ evaọ ẹkeriotọ ọvo?

¹⁰ Ẹvẹ eware nọ ma re wuhrẹ evaọ ẹkeriotọ ọvo i re bu te? Onana o gwọlọ orimuo. Ọmọ-uwuhrẹ gbe owuhrẹ na a wo eriariẹ gbe ẹgba otoriẹ ovona ha, rekọ ma rẹ kareghẹhọ ẹsikpobi inọ wọhọ iwuhrẹ, ute mai họ re ma fiobọhọ kẹ ọmọ-uwuhrẹ ru ẹrọwọ riẹ ga. Fikiere ma rẹ kẹe oke ziezi re o se, wo otoriẹ, jẹ rọwo uzẹme nọ o rrọ Ebaibol na. Ma re wuhrẹ vrẹ eware nọ ọ rẹ sai fihọ uzou ẹsiẹvo ho. Rekọ jọ uwuhrẹ na ọ nwani siotọ họ. O te wo otoriẹ ẹme jọ no, ma ve kpohọ ọfa.—Kọl. 2:6, 7.

11. Didi oware kpahe uwuhrẹ ma rẹ sai wuhrẹ mi Pọl ukọ na?

¹¹ Pọl ukọ na o ru emamọ usi na lọlọhọ okenọ ọ jẹ ta ẹme kẹ ahwo ọkpokpọ. Dede nọ ọ riobe gaga, ọ whaha eme nọ e rẹ bada ahwo aro. (Se 1 Ahwo Kọrint 2:1, 2.) Iwuhrẹ Ikereakere na nọ e rẹ lọlọhọ na i re vẹ enọ i wo evezi ẹro. Ohwo ọ rẹ riobe gaga re o te wo otọriẹ rai hi.—Mat. 11:25; Iruẹru 4:13; 1 Kọr. 1:26, 27.

Fiobọhọ kẹ Emọ-Uwuhrẹ Riẹ Erere Oware nọ A bi Wuhrẹ Na

12, 13. Eme ọ rẹ sae wọ ọmọ-uwuhrẹ fi eware nọ o bi wuhrẹ họ iruo? Kẹ oriruo.

¹² Re uwuhrẹ mai o w’iruo, o rẹ nyate udu ọmọ-uwuhrẹ na. U re woma re ọmọ-uwuhrẹ na ọ riẹ epanọ ovuẹ na u ro kpomahọ iẹe, epanọ o rọ rrọ erere kẹe, gbe erere nọ o ti tei otẹrọnọ o lele ọkpọvio Ikereakere na.—Aiz. 48:17, 18.

¹³ Wọhọ oriruo, o sae jọnọ ma be ta kpahe Ahwo Hibru 10:24, 25, onọ o tuduhọ Ileleikristi awọ inọ a hai kuomagbe re a ruẹsi wo uduotahawọ no Ikereakere na ze jẹ tuduhọ ohwohwo awọ. Otẹrọnọ ọmọ-uwuhrẹ na o ri mu iwuhrẹ họ ẹnya ha, ma rẹ sae rehọ omoke jọ dhesẹ epanọ a re ru iwuhrẹ na kẹe gbe eware nọ ma bi ti wuhrẹ kẹle na. Ma rẹ sae ta inọ iwuhrẹ ukoko yọ abọjọ egagọ mai, ma ve je dhesẹ inọ e rẹ k’omai erere. Kẹsena ma ve zizie ọmọ-uwuhrẹ na ziọ iwuhrẹ. Oware nọ o rẹ wọe koko ijaje Ikereakere na họ fikinọ ọ gwọlọ yoẹme kẹ Jihova, orọnikọ re o ru eva were ọnọ o bi wuhrẹ iẹe na ha.—Gal. 6:4, 5.

14, 15. (a) Eme ọmọ-uwuhrẹ Ebaibol ọ rẹ sai wuhrẹ kpahe Jihova? (b) Ẹvẹ ẹriẹ oghẹrẹ nọ Ọghẹnẹ ọ rrọ o rẹ rọ jọ erere kẹ ọmọ-uwuhrẹ Ebaibol?

¹⁴ Erere ologbo jọ nọ emọ-uwuhrẹ Ebaibol a ti wo nọ a te wuhrẹ Ebaibol je fi eware nọ a wuhrẹ họ iruo họ, a te riẹ Jihova a ve je you rie. (Aiz. 42:8) Orọnikọ ọ rrọ Ọsẹ oyoyou gbe Ọnọ ọ ma je wo ehrugbakpọ na ọvo ho rekọ o re dhesẹ oghẹrẹ ohwo nọ ọ rrọ kẹ enọ i you rie jẹ be gọe. (Se Ọnyano 34:6, 7.) Taure Mosis o te ti su orẹwho Izrẹl no igbo Ijipti, Jihova o dhesẹ oma riẹ kẹe, ta inọ: “Mẹ rẹ rẹriẹ kpohọ oghẹrẹ kpobi nọ u je omẹ.” (Ọny. 3:13-15, NW) Onana u dhesẹ inọ Jihova o ti zihe ruọ oware kpobi nọ o gwọlọ re ọ sai ru ẹjiroro riẹ kpahe ahwo riẹ gba. Fikiere, emọ Izrẹl a tẹ te riẹ Jihova wọhọ Osiwi, Ọgbaẹmo, Ọnọ ọ rẹ ko ahwo riẹ, Ọnọ o re ru eyaa riẹ gba, gbe ọnọ o re fiobọhọ evaọ idhere efa.—Ọny. 15:2, 3; 16:2-5; Jos. 23:14.

¹⁵ Ẹsejọhọ, emọ-uwuhrẹ Ebaibol mai a sae jọ uzuazọ rai ruẹ eware igbunu nọ Jihova o ru hu wọhọ epanọ Mosis ọ ruẹ na. Rekọ nọ emọ-uwuhrẹ mai a bi fi eware nọ a bi wuhrẹ họ iruo na, ẹrọwọ gbe ovuhumuo rai kẹ eware nọ a bi wuhrẹ o rẹ te rro, a vẹ te ruẹ epanọ u wuzou te re a rẹroso Jihova kẹ aruọwha, areghẹ, gbe ọkpọvio. Nọ a bi ru ere na, a vẹ te riẹ Jihova wọhọ Ọkohrẹ, Osiwi, gbe Ọnọ o re ru ẹgwọlọ rai kpobi kẹ ae.—Ol. 55:22; 63:7; Itẹ 3:5, 6.

Dhesẹ Uvi Isiuru

16. Fikieme ona uwuhrẹ o gbẹ rrọ oware nọ o mai wuzou hu re ohwo ọ jọ uvi owuhrẹ?

¹⁶ Who te roro nọ who wo ona nọ who re ro wuhrẹ te epanọ whọ gwọlọ họ, udu u bru owhẹ hẹ. Jihova avọ Jesu a be rẹrote iruo usiuwoma ota nọ a be jọ akpọ na kpobi ru nẹnẹ. (Iruẹru 1:7, 8; Evia. 14:6) A rẹ sae ghale omodawọ mai re eme mai e sai duobọte enọ i wo evezi udu. (Jọn 6:44) Uvi uyoyou nọ owuhrẹ o re wo kẹ ọmọ-uwuhrẹ riẹ u vi ona uwuhrẹ kpobi. Pọl ukọ na o dhesẹ inọ ọ riẹ epanọ u wuzou te re owuhrẹ o you ahwo nọ o bi wuhrẹ.—Se 1 Ahwo Tẹsalonika 2:7, 8.

17. Ẹvẹ ma sai ro dhesẹ uvi isiuru kẹ ọmọ-uwuhrẹ ọvuọvo?

¹⁷ Epọvo na re, ma rẹ sai dhesẹ uvi isiuru kẹ ọmọ-uwuhrẹ Ebaibol ọvuọvo ẹkwoma oma nọ ma rẹ dawo re ma riẹe. Nọ ma bi wuhrẹ obe kugbei na, o rẹ sae lọhọ re ma riẹ oghẹrẹ ohwo nọ ọ rrọ. Ẹsejọhọ ma ti muẹrohọ inọ o mu eware jọ nọ o wuhrẹ no Ebaibol ze họ efihọ iruo no. O sae jọnọ o gbẹ gwọlọ inọ o ru inwene evaọ abọjọ uzuazọ riẹ. Ma rẹ sai fiobọhọ kẹe re ọ jọ uvi olele ọrọ Kristi re o fi eware nọ o wuhrẹ na họ iruo.

18. Fikieme u je wuzou re ma lẹ kugbe ọmọ-uwuhrẹ jẹ fodẹ odẹ riẹ evaọ olẹ na?

¹⁸ Mai wuzou, ma rẹ sae lẹ kugbe ọmọ-uwuhrẹ Ebaibol mai jẹ fodẹ odẹ riẹ evaọ olẹ na. Ọ rẹ riẹ vevẹ inọ ma gwọlọ fiobọhọ kẹe re ọ riẹ Ọnọ ọ ma riẹ ziezi, re o sikẹle iẹe, re o je wo erere no ọkpọvio Riẹ ze. (Se Olezi 25:4, 5.) Nọ ma tẹ be lẹ re Jihova ọ ghale oma nọ ọmọ-uwuhrẹ na ọ be dawo re o fi eware nọ o bi wuhrẹ họ iruo, ọmọ-uwuhrẹ na ọ te ruẹ epanọ u wuzou te re ọ jọ ‘ọnọ o re ru ẹme na.’ (Jem. 1:22) Nọ ọmọ-uwuhrẹ na ọ be gaviezọ kẹ elẹ mai na, ọyomariẹ o ve ti wuhrẹ epanọ ọ rẹ lẹ. Ẹvẹ oghọghọ riẹ o rro te re ma fiobọhọ kẹ emọ-uwuhrẹ wo usu obọrai kugbe Jihova!

19. Eme ma te ta kpahe evaọ uzoẹme nọ o rrọ aro na?

¹⁹ O rrọ oware uduotahawọ nọ ma rọ riẹ inọ Isẹri nọ i bu vi ima ezeza gbe ubro evaọ akpọ na soso a be rehọ ‘ona wuhrẹ’ ahwo, yọ ute rai họ re a fiobọhọ kẹ ahwo kpobi nọ a wo evezi re a ru eware kpobi nọ Jesu ọ ta. Iyẹrẹ vẹ i bi no iruo usiuwoma ota mai ze? A te kuyo onọ nana evaọ uzoẹme nọ o rrọ aro na.

Kọ Whọ Kareghẹhọ?

• Eme u je fo re Ileleikristi a wo ‘ona uwuhrẹ’?

• Ẹvẹ ma sai ro ru uwuhrẹ mai w’iruo ziezi?

• Eme u vi ona uwuhrẹ kpobi nọ ma rẹ sai wo?

[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 9]

Who fi odẹ h’otọ evaọ Isukulu Odibọgba Esuo-Ọghẹnẹ na no?

[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 10]

Fikieme u je wuzou re whọ ta kẹ ọmọ-uwuhrẹ ra re o se no Ebaibol ze?

[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 12]

Lẹ kugbe ọmọ-uwuhrẹ ra jẹ fodẹ odẹ riẹ evaọ olẹ na