Kọ Who Wo Ẹzi nọ O re Whu Hu?

KỌ UZUAZỌ nọ u re lele uwhu o rrọ? Onọ oyena u reghe ohwo-akpọ aro anwọ idu-ikpe buobu no. Evaọ ige na kpobi, ahwo evaọ eria kpobi a roro kpahe uzoẹme na no je wo iwuhrẹ sa-sa kpahe iẹe no.

Wariẹ akpo na họ, kugbe ekwotọ Polynesia, Melanesia, gbe Micronesia erọ Pacific na, ahwo buobu a rọwo nọ “ẹzi” ọ rẹ gbẹ rria vrẹ okenọ ohwo o te whu no. Kọ oware jọ o ghinẹ rọ evaọ ohwo nọ u re no ugboma na evaọ oke uwhu nọ o rẹ gbẹ rria? Eme họ ẹzi nọ ọ rọ oma ohwo nọ ọ rrọ uzuazọ na? Eme ọ rẹ via kẹe evaọ okenọ ma te whu? Ẹme nọ ẹzi Ọghẹnẹ ọ kẹ ẹgba, Ebaibol na, ọ kẹ iyo uzẹme nọ e rẹ v’eva rọkẹ enọ enana.

Eme Họ Ẹzi Na?

Evaọ Ebaibol na, eme nọ a fa “ẹzi” na i dhesẹ “ofou-ẹwẹ.” Rekọ onana u dhesẹ vi ẹwẹ-ọwẹ gheghe. Wọhọ oriruo, okere Ebaibol na Jemis, ọ ta nọ: “Oma nọ u wo ẹzi hi u whu no.” (Jemis 2:26) Fikiere, ẹzi yọ oware nọ o rẹ kẹ ugboma na ogaga.

Ẹgba nana nọ ọ rẹ kẹ uzuazọ na o sae nwane jọ ẹwẹ-ọwẹ ọvo hayo ofou nọ ọ rẹ nya evaọ irue na ha. Fikieme? Fikinọ okenọ ohwo o te seri ẹwẹ-ọwẹ họ no, uzuazọ o rẹ gbẹ jọ egẹgẹ-uzuazọ ugboma na evaọ etoke kpẹkpẹe—“evaọ iminiti jọ,” wọhọ epanọ The World Book Encyclopedia o ta. Fiki onana omodawọ re a vivie ohwo o rẹ sae kparobọ, yọ a rẹ sae rehọ ekwakwa ugboma no ohwo jọ fihọ omọfa oma. Rekọ nọ ogaga uzuazọ o tẹ nwani no egẹgẹ-uzuazọ ugboma na no, omodawọ kpobi re a zihe uzuazọ ze o rẹ jọ ufofe. Ofou-ẹwẹ nọ ọ rọ akpọ na kpobi ọ rẹ sai tube vivie ogẹgẹ-uzuazọ ọvo ze he. Fikiere, ẹzi na họ ẹgba-uzuazọ nọ a rẹ ruẹ hẹ—ogaga uzuazọ—nọ u re ru egẹgẹ-uzuazọ na jọ uzuazọ. Ẹwẹ-ọwẹ họ oware nọ o rẹ sẹro ẹgba-uzuazọ onana.—Job 34:14, 15.

Kọ oma ahwo-akpọ ọvo ẹzi ọyena ọ rẹ jọ ruiruo? Ebaibol na o fiobọhọ k’omai nyate ekuhọ ọgbagba evaọ abọ ọnana. Solomọn Ovie owareghẹ na o kere nọ: “Kọ ono ọ riẹ sọ ẹzi ohwo o re kpo obọ ehru re ẹzi arao o kpo obọ otọ?” (Ọtausiwoma Na 3:21) Fikiere a ta kpahe erao gbe ahwo-akpọ nnọ a wo ẹzi. Evaọ oghẹrẹ vẹ?

A rẹ sae rehọ ẹzi na, hayo ẹgba-uzuazọ na, ro dhesẹ ogaga ẹlẹtriki nọ o rẹ kẹ okwakwa ẹgba. A rẹ sae rehọ ogaga ẹlẹtriki nọ a rẹ ruẹ hẹ na ro ru iruo buobu, wọhọ epanọ okwakwa nọ o be kẹ ẹgba na o rrọ. Wọhọ oriruo, o rẹ sai ru istovu re ẹroro ọ lahwe, kọmputa re o kiẹ evuẹ via, je ru etẹlivisiọne re iwoho gbe edo e romavia. Ghele na, ogaga ẹlẹtriki na u re wo oma ọ okwakwa nọ o be kẹ ẹgba na vievie he. O rọ ẹgba gheghe. Epọvo na re, ẹgba-uzuazọ na u wo uvumọ okwakwa orọ emama nọ o be kẹ ogaga na ha. O wo ekwakwa-oma ha, o wo ẹgba iroro ho. Te ahwo-akpọ te erao “[ẹzi, New World Translation] ọvo na a woi.” (Ọtausiwoma Na 3:19) Fikiere, okenọ ohwo o te whu, ẹzi riẹ ọ rẹ nyae rria evaọ abọ ọfa jọ wọhọ omama ẹzi hi.

Kọ didi uyero iwhuowhu na e rọ? Kọ eme ọ rẹ via kẹ ẹzi na eva okenọ ohwo o te whu?

“Ẹkpẹ Who Re Ti Zihe Rua”

Okenọ ọzae ọsosuọ na, Adamu, o keke aro fihọ ghẹmeeyo kẹ uzi Ọghẹnẹ, Jihova ọ ta kẹe nọ: “Eva ẹroyẹ whọ jẹ ria, bẹsenọ who ti zihe-kpo ẹkpẹ keme ọye who nọ ze. Keme whẹẹkpẹ, jẹruọ ẹkpẹ who re ti zihe rua.” (Emuhọ 3:19) Diẹse Adamu ọ jọ taure Jihova ọ tẹ te mae no ovu ẹkpẹ na ze? Ọ jọ oria ovo ho! Ọ jẹ rria ha. Fikiere okenọ Jihova Ọghẹnẹ ọ ta nọ Adamu o ti “zihe-kpo ẹkpẹ,” ọ be ta nọ Adamu o ti whu. Orọnikọ Adamu ọ te fa kpohọ obọ okegbe ẹzi na ha. Eva oke uwhu ọ te wariẹ zihe kpohọ uyero ababọ uzuazọ, seba-ẹrria. Uye riẹ họ uwhu—ababọ uzuazọ—orọnikọ ẹfa kpohọ obọ okegbe ọfa jọ họ.—Ahwo Rom 6:23.

Kọ ẹvẹ kpahe amọfa nọ a whu no? A dhesẹ uyero iwhuowhu na vevẹ eva Ọtausiwoma Na 9:5, 10, oria nọ ma jo se nọ: “Iwhuowhu e riẹ oware ovo ho . . . Uvumọ ilale, omaa, eriariẹ hayo ereghẹ, e rọ eva uki na ha. (Moffatt) Fikiere, uwhu yọ uyero ọ seba-ẹrria. Ọso-ilezi na o kere nnọ okenọ ohwo o te whu, “ẹwẹ riẹ o re no, o ve zihe kpo ẹkpẹ, evaọ ẹdẹọvo ọyena, oma iruo riẹ kpobi ovẹ raha.”—Olezi 146:4.

U re vevẹ inọ, iwhuowhu na e riẹ onahona ha, a sai ru oware ovo ho. A riẹ oware ovo ho. A rẹ sae ruẹ owhẹ hẹ, yo ẹme ra ha, hayo t’ẹme k’owhẹ hẹ. A rẹ sai fiobọhọ k’owhẹ hayo nwa owhẹ oma ha. U du fo re whọ dhozọ iwhuowhu na ha. Kọ eme u dhesẹ inọ ẹzi na “o re no” ohwo oma eva oke uwhu riẹ?

Ẹzi na “O Ve Zihe Kpobọ Ọghẹnẹ”

Ebaibol na ọ ta nọ eva okenọ ohwo o te whu, “ẹzi [na] o ve zihe kpobọ Ọghẹnẹ ọnọ ọ rehọ e riẹ kẹ.” (Ọtausiwoma Na 12:7) Kọ onana u dhesẹ nọ ẹzi jọ nọ ọ rrọ uzuazọ ọ rẹ rueva evevẹ na nya bru Ọghẹnẹ? Vievie! Oghẹrẹ nọ Ebaibol na ọ rehọ ubiẹme na “zihe” ro ruiruo u dhesẹ ẹnya no oria jọ kpohọ oria ofa ha. Wọhọ oriruo, a ta kẹ emọ Izrẹl nọ e kare ẹrọwọ nọ: “‘Wha zihe bru omẹ ze, me re ti zihe bru owhai ze,’ ere Jihova ogbaẹmo na ọ tae.” (Malakae 3:7, NW) ‘Eziheze’ Izrẹl bru Jihova u dhesẹ ekurẹriẹ no edhere oyoma gbe ẹnya lele edhere okiẹrẹe Ọghẹnẹ. Yọ ‘eziheze’ Jihova bru Izrẹl u dhesẹ ẹwariẹ dhesẹ aruoriwo riẹ rọkẹ ahwo riẹ. Evaọ abava na ‘eziheze’ na o kpomahọ uruemu, orọnikọ ẹnya gheghe no oria jọ kpohọ oria ofa ha.

Epọvo na re, eva oke uwhu uvumọ ẹnya no otọakpọ na kpohọ ẹria obọ odhiwu o rẹ via ha evaọ okenọ ẹzi na o te “zihe” kpobọ Ọghẹnẹ. Kareghẹhọ, ẹzi na họ ẹgba-uzuazọ na. Nọ ẹgba ọyena o te no ohwo oma no, Ọghẹnẹ ọvo họ ọnọ o wo ẹgba nọ o re ro zihe iei ze kẹe. Fikiere ẹzi na o re “zihe kpobọ Ọghẹnẹ” fiki nọ ẹruore uzuazọ obaro ohwo ọyena kpobi obọ Ọghẹnẹ ọvo o rọ.

Wọhọ oriruo, roro kpahe oware nọ Ikereakere na e ta kpahe uwhu Jesu. Luk okere usiuwoma na ọ ta nọ: “Jesu o te bo gaga, nọ, ‘Ọsẹ, mẹ rehọ ẹzi mẹ họ obọ ra!’ Nọ ọ ta enẹ no, o te se ẹwẹ họ.” (Luk 23:46) Nọ ẹzi Jesu o je noi oma, orọnikọ ọ ruọ edhere je kpohọ obọ odhiwu hu. A kpare Jesu no iwhuowhu ze he bẹsenọ ẹdẹ avọ esa o ro te. Yọ o rehọ edẹ 40 efa taure o te ti mu kpohọ obọ odhiwu. (Iruẹru 1:3, 9) Rekọ, eva oke uwhu riẹ, Jesu ọ nyasiọ ẹzi riẹ ba obọ Ọsẹ riẹ avọ udu, avọ evaifihọ evọvọ kpahe ẹgba Jihova re ọ rehọ iẹe zihe ziọ uzuazọ.

Ẹhẹ, Ọghẹnẹ ọvo ọ rẹ sai zihe ohwo ziọ uzuazọ. (Olezi 104:30) Ẹvẹ ẹruore ologbo nọ onana u rovie fihọ o rro te!

Ẹruore nọ O Muẹro

Ebaibol na ọ ta nọ: “Oke o be tha nọ enọ e rọ eva [iki ekareghẹhọ, NW] kpobi i je ti yo uru [Jesu], a vẹ te nya via.” (Jọn 5:28, 29) Ẹhẹ, Jesu Kristi ọ y’eyaa nnọ a rẹ te kpare, hayo zihe enọ e rọ evaọ ekareghẹhọ Jihova kpobi ziọ uzuazọ. Viukpọ iworo uweri nnọ ahwo a whu, a te n’iyẹrẹ ahwo nọ a zihe ziọ uzuazọ. Ẹvẹ o te were-oma te re ma dede iyoyou mai no uki ze!

Kọ whọ gwọlọ riẹ viere kpahe epanọ whọ sai ro wo erere no ẹruore ọnana nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ na ze? Ma zizie owhẹ re whọ nọ mi Isẹri Jihova nọ e rọ oria ra rọkẹ ibroshọ na Izi Ahwo nọ Ahwuno—Kọ E Rẹ Sai Fiobọhọ K’owhẹ Manikọ E Rẹ Nwa Owhẹ Oma? Kọ Eghinẹ Rọ?

Ajokpa nọ a dhesẹ ofa jọ, isase ọ Ikereakere na nọ a se eva obe onana a rehọ e rai no Ebaibol Isoko ze.