Uzou Avọ Ikpegberee
“A Rọ E rọ Akpọ na Ha”
1. (a) Taure o te ti whu, eme Jesu ọ lẹ kpahe ilele riẹ? (b) Fikieme ‘abọ akpọ na nọ a rẹ jọ họ’ u je wuzou tere?
EVAỌ aso taure a te ti kpei, Jesu ọ lẹ fiki ilele riẹ. Nọ ọ riẹ nọ Setan ọ te wha ọyawọ se ai na, Jesu ọ ta kẹ Ọsẹ riẹ nọ: “Mẹ lẹ nọ who si ai no eva akpọ na ha, rekọ re who siwi ai no obọ oyoma na. A rọ e rọ akpọ na ha, wọhọ epanọ mẹ rọ ọ rọ akpọ na ha.” ( Jọn 17:15, 16) Fikieme oma ohẹriẹ no akpọ na u je wuzou tere? Keme Setan họ osu akpọ nana. Ileleikristi e rẹ gwọlọ jọ abọ akpọ nọ ọ rrọ otọ riẹ na ha.—Luk 4:5-8; Jọn 14:30; 1 Jọn 5:19.
2. Evaọ idhere vẹ Jesu o ro wo abọ kugbe akpọ na ha?
2 Fikinọ ọ rrọ abọ akpọ na ha u dhesẹ nọ Jesu ọ kare uyoyou kẹ amọfa ha. Ukpoye, o siwi enọ e jẹ mọ, kpare iwhuowhu, je wuhrẹ ahwo kpahe Uvie Ọghẹnẹ. Ọ tubẹ rehọ uzuazọ riẹ kẹ fiki ahwo-akpọ. Rekọ o mukpahe iruemu nọ e wọso Ọghẹnẹ gbe iruo imuemu ahwo nọ i bi dhesẹ ẹzi akpọ Setan. Fikiere, ọ vẹvẹ unu kpahe eware wọhọ isiuru ọfariẹ, edhere uzuazọ efe ole, jegbe ele ọkwa ologbo. (Matiu 5:27, 28; 6:19-21; Luk 20:46, 47) Fikiere u re gbunu hu inọ, Jesu ọ kẹnoma kẹ isuẹsu akpọ na re. Dede nọ ohwo Ju ọ jọ, ọ thọ uvumọ abọ họ evaọ ẹwhọ esuo nọ ọ jọ udevie Rom gbe ahwo Ju.
“Uvie Mẹ orọ Akpọ na Ha”
3. (a) Didi ota isu egagọ ahwo Ju a bọo Jesu kẹ Pailet, kọ fikieme? (b) Eme o dhesẹ nọ Jesu o wo isiuru ẹjọ ovie ohwo-akpọ họ?
3 Roro kpahe oware nọ o via okenọ isu egagọ ahwo Ju a mu Jesu jẹ rehọ iẹe se Pọntiọs Pailet, ọba Rom. Oware nọ u ghine je kpokpo ai họ Jesu o rovie eviẹhọ rai via. Re a ru ọba na re ọ j’owọ uyoma mukpahe Jesu, a tẹ bọo riẹ ota nọ: “Ma ruẹ nọ ohwo nana ọ be rẹriẹ orẹwho mai, gbe ọ be whaha omai azọhọ ọjẹ kẹ Siza, jẹ be ta nọ ọye omariẹ họ Kristi Ovie.” (Luk 23:2) U re vevẹ inọ onana yọ ọrue keme okenọ ahwo na a jẹ gwọlọ nọ a rẹ rehọ Jesu mu ovie evaọ ukpe nọ u kpemu, ọ se. ( Jọn 6:15) Ọ riẹ nọ ọ te jọ Ovie obọ odhiwu evaọ obaro. (Luk 19:11, 12) Ofariẹ, orọnikọ ahwo-akpọ a te rehọ iẹe mu hu, rekọ Jihova.
4. Eme ọ jọ uruemu Jesu kpahe ẹhwa osa-uzou?
4 Edẹ esa nọ i kpemu taure a te ti mu Jesu, otu Farisi na a daoma re a ru Jesu t’ẹme jọ wọso ẹme ẹhwa osa-uzou. Rekọ ọ ta nọ: “Rehọ ugho [ahwo Rom] na ghrẹ omẹ. Nọ uwoho gbe ekere ono u wo na?” Nọ a ta nọ, “E rọ Siza,” ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Jọ ere wha rehọ eware Siza kẹ Siza, re wha rehọ eware Ọghẹnẹ kẹ Ọghẹnẹ.”—Luk 20:20-25.
5. (a) Didi uwuhrẹ Jesu o wuhrẹ ilele riẹ evaọ oke nọ a ro mu ei? (b) Ẹvẹ Jesu o ro ru oware nọ o ru na vẹ? (c) Ẹvẹ ẹdhọ na o ro kuhọ?
5 Ijo, Jesu o wuhrẹ ahwo nọ a kpareso enọ e rrọ esuo ho. Nọ elakpa-ẹmo gbe amọfa a nya ze ti mu Jesu, Pita o hiolo ọgbọdọ ze jẹ nyawo omọvo ezae na jọ, ọ tẹ gbẹre ozọ riẹ jọ no. Rekọ Jesu ọ ta nọ: ‘Zihe ọgbọdọ ra fihọ ẹta riẹ; keme enọ e tọlọ ọgbọdọ kpobi a re ti whu uwhu ọgbọdọ.’ (Matiu 26:51, 52) Okiokiọ riẹ, Jesu ọ ta owọ nọ ọ jẹ na kẹ Pailet, ta nọ: “Uvie mẹ orọ akpọ na ha; uvie mẹ ohẹ jọ orọ akpọ na, idibo mẹ e hẹ họre kẹ omẹ re a se omẹ ba ẹrehọ kẹ ahwo Ju.” ( Jọn 18:36) Pailet ọ rọwo inọ ọ “ruẹ abe-ọriọ ọvuọvo evaọ abọ” Jesu hu. Rekọ re o ru ẹgwọlọ otu ozighi nọ i koko họ na, Pailet ọ tẹ kuvẹ re a kare Jesu.—Luk 23:13-15; Jọn 19:12-16.
Ilele na I re Lele Oriruo Jesu
6. Ẹvẹ Ileleikristi ọsosuọ na a ro dhesẹ nọ a whaha ẹzi akpọ na rekiyọ a you ahwo?
6 Fikiere ilele Jesu i wo otoriẹ oware nọ o gwọlọ re a si oma no akpọ na. U dhesẹ ẹwhaha ekpere ẹzi gbe uruemu akpọ na, onọ u kugbe arozaha ozighi gbe erọ ọfariẹ-ogbe ọ oria arozaha ahwo Rom. Fiki oyena, a je se ilele na enọ i mukpahe ahwo-akpọ. Rekọ a mukpahe ibe ahwo-akpọ rai vievie he, ukpoye a ruiruo gaga ro fi obọ họ kẹ amọfa wo erere no ọruẹrẹfihotọ Ọghẹnẹ kẹ esiwo ze.
7. (a) Fikinọ a rrọ erọ akpọ na ha, eme ilele ọsosuọ na a rọ ẹro ruẹ? (b) Ẹvẹ a riwi isu na jegbe ẹhwa osa-uzou, kọ fikieme?
7 Ilele Jesu a ruẹ uye ukpokpoma wọhọ epanọ o jọ kẹe re na, ẹsibuobu evaọ abọ ahwo egọmeti nọ a raha e rai kẹ. Ghele na, oware wọhọ ukpe 56 C.E., Pọl ukọ na o kere se Ileleikristi nọ e jọ obọ Rom, ta udu họ ae awọ re a “yo ẹme enọ a kẹ udu na [isu akpọ na], keme ogaga ovo orọ họ ajokpa onọ uno obọ Ọghẹnẹ ze.” Orọnikọ Jihova ọ rehọ isu egọmeti na mu hu, rekọ ọ kẹ rai uvẹ re a su bẹsenọ Uvie riẹ ọvo u ti su otọakpọ na soso. Nwani fo, Pọl ọ hrẹ Ileleikristi re a rọ adhẹẹ kẹ isu na jẹ hwa osa-uzou.—Ahwo Rom 13:1-7; Taitọs 3:1, 2.
8. (a) Ẹvẹ Ileleikristi e rẹ rọ oma kpotọ kẹ isu na te? (b) Ẹvẹ Ileleikristi ọsosuọ a ro lele oriruo Jesu?
8 Rekọ, omarokpotọ kẹ isu na u wo umuo, orọnikọ riẹriẹriẹ hẹ. Izi ahwo-akpọ e tẹ wọso izi Jihova, ahwo nọ a be gọ Jihova a re koko izi Riẹ. Muẹrohọ oware nọ obe na On the Road to Civilization—A World History o ta kpahe Ileleikristi ọsosuọ na: “Ileleikristi a se nọ a re wo abọ kugbe iruẹru emotọ Rom jọ. Ileleikristi na . . . a riwi rie wọhọ ẹraha ẹrọwọ rai re a ruọ iruo ẹmo-ofio. A rẹ jọ ọkwa isuẹsu hu. A rẹ gọ ọba na ha.” Okenọ okọto ukpehru ahwo Ju o “ta kẹ” ilele na nọ a siọ usiuwoma ba ẹta, a kuyo nọ: “Ma re yo ẹme Ọghẹnẹ vi o rọ ahwo.”—Iruẹru 5:27-29.
9. (a) Fikieme Ileleikristi nọ e jọ Jerusalẹm a rọ jẹ oghẹrẹ owọ nọ a jẹ na evaọ 66 C.E.? (b) Edhere vẹ oyena o rọ rrọ obọdẹ oriruo?
9 Kpahe ẹwhọ isuẹsu gbe ẹmo-ofio evaọ edẹ rai, ilele na e jọ abọ ọvuọvo ho. Evaọ ukpe 66 C.E., ahwo Ju evaọ Judia a tẹ wọso Siza. Egbaẹmo ahwo Rom a tẹ wariẹ Jerusalẹm họ kpata kpata. Eme Ileleikristi nọ e jọ okpẹwho na a ru? A kareghẹhọ ohrẹ Jesu inọ a dhẹ no okpẹwho na. Okenọ egbaẹmo ahwo Rom a si uke kpemu evaọ omoke kakao, Ileleikristi na e tẹ dhẹ fa Ethẹ Jọdan vrẹ kpohọ eria igbehru Pella. (Luk 21:20-24) Uvumọ abọ nọ a jọ họ o rrọ oriruo kẹ Ileleikristi ẹrọwọ evaọ obaro.
Edikihẹ Abọ Sa ọrọ Ileleikristi Evaọ Edẹ Urere Nana
10. (a) Didi iruo Isẹri Jihova a ruabọhọ bi ru, kọ fikieme? (b) Eme a wo uvumọ obọ kpahe he?
10 Kọ okerefihotọ ikuigbe o dhesẹ nọ utu ahwo jọ evaọ oke urere nana a le edhere ọ siọ oma ba-edhehọ no evaọ aruorokele Ileleikristi ọsosuọ na? E, Isẹri Jihova a ru ere no. Evaọ etoke nana kpobi na, a ruabọhọ ewhowho inọ Uvie Ọghẹnẹ ọvo họ edhere nọ udhedhẹ, ufuoma, gbe evawere ikrẹkri e te rọ lọhọ kẹ enọ i you ẹrẹreokie. (Matiu 24:14) Rekọ rọ kpahe ẹwhọ evaọ udevie erẹwho na, a rrọ abọ ọvuọvo ho.
11. (a) Ẹvẹ siọ oma ba-edhehọ ọrọ Isẹri na o rọ hẹriẹ oma no uruemu isu-ichọche? (b) Didi eriwo Isẹri Jihova a wo kpahe oware nọ amọfa a bi ru kpahe esuo?
11 Wo ohẹriẹ, isu-ichọche egagọ akpọ nana a dhe oma họ iruẹru isuẹsu i le no. Evaọ ekwotọ jọ, a whowho kẹ hayo wọso enọ e gwọlọ kru ekwa no. Isu-ichọche na jọ dede a tubẹ rrọ ekwa isuẹsu. Efa i re thu-ukọ họ enọ e be họre kẹ esuo re a ru eware nọ isu-ichọche na a rọwo kpahe. Rekọ, Isẹri Jihova a re dhe oma họ esuo ho. Yọ a re dhe oma họ eware nọ amọfa a bi ru re a ku oma gbe isuẹsu hu, be dhẹ kẹ ọkwa hayo fi obe họ etehe evaọ oke ivotu. Jesu ọ ta nọ ilele riẹ a te jọ erọ akpọ na ha, fikiere Isẹri Jihova a re wo abọ ọvuọvo kugbe iruẹru isuẹsu hu.
12. Eme ọ via no fikinọ egagọ akpọ nana i dikihẹ oria sa ha?
12 Wọhọ epanọ Jesu ọ ruẹaro, erẹwho buobu i fi emo no. Ẹko-ahwo nọ a rrọ eva erẹwho jọ e tubẹ họre omoma rai no. (Matiu 24:3, 6, 7) Enwenọ ẹsikpobi isu ichọche na e rẹ jọ emu orẹwho hayo ẹko-ahwo jọ họre abọdekọ, jẹ ta udu họ ilele rai awọ re a ru epọvo na re. Eme o no rie ze no? Ahwo egagọ evona a bi kpe ohwohwo evaọ ohọre fikinọ a no orẹwho hayo uyẹ ofa ze. Onana o wọso oreva Ọghẹnẹ.—1 Jọn 3:10-12; 4:8, 20.
13. Eme imuẹro na i dhesẹ kpahe siọ oma ba-edhehọ Isẹri Jihova?
13 Dede na, Isẹri Jihova a kru edikihẹ ọ ma rrọ abọ ọvo ho no evaọ emo kpobi. Uwou-Eroro Na ọrọ November 1, 1939 (ọrọ Oyibo), o ta nọ: “Enọ e rrọ abọ Olori na kpobi a rẹ jọ abọ ọvo ho evaọ emo erẹwho na.” Isẹri Jihova evaọ erẹwho kpobi gbe evaọ otọ iyero kpobi a gbe bi kru edikihẹ nana. A rẹ kẹ uvẹ re oma uhrowo isuẹsu gbe emo akpọ na e hẹriẹ okugbe-inievo akpọ-soso rai hi. A “duwu egbọdọ rai zihe ruọ etọẹkpẹ gbe izuẹ rai zihe ruọ ubru-ebe” no. Fikinọ a rrọ abọ ọvo ho, a gbe bi wuhrẹ ẹmo ho.—Aizaya 2:3, 4; 2 Ahwo Kọrint 10:3, 4.
14. Fikinọ a si oma no akpọ na, eme ọ via kẹ Isẹri Jihova no?
14 Didi iyẹrẹ jọ i no siọ oma ba-edhehọ rai ze no? Jesu ọ ta nọ: “Fiki epanọ wha rọ erọ akpọ na ha . . . akpọ na oje mukpahe owhai.” ( Jọn 15:19) A fi Isẹri Jihova buobu họ uwou-odi no fikinọ a rrọ idibo Ọghẹnẹ. A lahiẹ ejọ, tube kpe ai whu no dede, wọhọ epanọ o via kẹ Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ na. Onana o rrọ ere keme Setan, “ọghẹnẹ akpọ nana,” ọ be wọso idibo Jihova, enọ e rrọ abọ riẹ hẹ.—2 Ahwo Kọrint 4:4; Eviavia 12:12.
15. (a) Bovẹ erẹwho kpobi e be nya kpohọ, kọ eme Isẹri Jihova a be yọrọ oma whaha? (b) Fikieme omohẹriẹ no akpọ na u je wuzou tere?
15 Eva e be were idibo Jihova inọ a rrọ abọ akpọ na ha, keme erẹwho riẹ kpobi a be nya kpohọ urere rai eva Amagẹdọn. (Daniẹl 2:44; Eviavia 16:14, 16; 19:11-21) Ma te vabọ no ekuhọ ọyena keme ma hẹriẹ oma no akpọ na. Wọhọ ahwo okugbe wariẹ akpọ-soso họ, ma be rọ omakpotọ kẹ Uvie Ọghẹnẹ nọ o rrọ obọ odhiwu. Uzẹme, ẹkwoma akpọ na nọ ma hẹriẹ oma no, a be rọ omai se ẹkoko jẹ lahiẹ omai. Rekọ, kẹle na, oyena u ti serihọ, keme a te raha akpọ omuomu nana nọ ọ rrọ otọ Setan na no bẹdẹ bẹdẹ. Evaọ abọdekọ riẹ, enọ e be gọ Jihova a te rria bẹdẹ bẹdẹ evaọ akpọ ọkpokpọ okiẹrẹe riẹ evaọ otọ Uvie Ọghẹnẹ.—2 Pita 3:10-13; 1 Jọn 2:15-17.
Eme Ọkiẹkpemu
• Ẹvẹ Jesu o ro dhesẹ oware nọ u dhesẹ inọ ohwo ọ ‘rrọ ọrọ akpọ na ha’?
• Didi uruemu Ileleikristi ọsosuọ na a wo kpahe (a) ẹzi akpọ na, (b) isu na, gbe (c) ẹhwa osa-uzou?
• Idhere vẹ Isẹri Jihova evaọ oke inẹnẹ a rọ kẹ imuẹro siọ oma ba-edhehọ Oleleikristi rai no?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 165]
Jesu o ru rie vẹ nnọ tei te ilele riẹ “a rọ e rọ akpọ na ha”