Izrẹl Evaọ Okegbe Riẹ

JIHOVA ọ ta kẹ Abraham nọ: ‘Kparoma no Ọr ọrọ Mẹsopotemia kpohọ otọ nọ me re ti dhesẹ kẹ owhẹ.’ Erẹwho efa e jọ otọ yena jẹ wariẹ e họ.—Emu 12:1-3; 15:17-21.

Nọ ahwo Ọghẹnẹ a nya no Ijipti no, a riẹ nnọ a sae rẹriẹ aro dhe ọzadhe no obọ ewegrẹ ze, wọhọ “isu obọ Moab.” (Ọny 15:14, 15) Ahwo Amalẹk, Moab, Amọn, gbe Amọ a jọ edhere nọ Izrẹl ọ nya je kpohọ Ẹkwotọ Eyaa na. (Ik 21:11-13; Izie 2:17-33; 23:3, 4) Yọ emọ Izrẹl a te rẹriẹ aro dhe erẹwho ewegrẹ efa evaọ ẹkwotọ nọ Ọghẹnẹ ọ yaa eyaa kẹ ae na.

Ọghẹnẹ ọ ta nnọ Izrẹl o ti “le” “erẹwho ilogbo” ihrẹ no—ahwo Hit, Gegash, Amọ, Kenan, Pẹriz, Hiv, gbe ahwo Jebus—enọ i fo kẹ ọraha. A kie kpotọ gaga evaọ abọ uruemu ẹfuọ je gbeku evaọ abọ-egagọ. Usu eghẹnẹ rai jọ họ Bale (ọnọ a riẹ fiki emema ọ ẹba-ọzae riẹ), Molẹk (ọnọ a rẹ rọ emọ dhe-idhe kẹ), gbe Ashtorẹt (Astarte) ẹdhọ-aye ọrọ ẹvi.—Izie 7:1-4; 12:31; Ọny 23:23; Izerẹ 18:21-25; 20:2-5; Ibr 2:11-14; Ol 106:37, 38.

Ẹsejọ a se ẹkwotọ nọ Ọghẹnẹ ọ rọ kẹ Izrẹl na soso “Kenan,” no ẹkpẹlobọ ovatha-ọre ọ Saidọn rite ‘uto Ijipti’ na. (Ik 13:2, 21; 34:2-12; Emu 10:19) Evaọ eria efa Ebaibol na e fodẹ edẹ erẹwho sa-sa, ibrotọ-okpẹwho, hayo ahwo nọ e jọ ẹkwotọ yena. Ejọ i wo ugogo oria rai dẹẹ, wọhọ ahwo Filistia nọ e jọ unueri na gbe ahwo Jebus evaọ igbehru nọ e kẹle Jerusalẹm. (Ik 13:29; Jos 13:3) Efa i nwene eria hayo ekwotọ evaọ obaro.—Emu 34:1, 2; 49:30; Jos 1:4; 11:3; Ibr 1:16, 23-26.

Evaọ oke Ọnyano na, o wọhọ nnọ ahwo Amọ a jọ orua nọ o mae viodẹ.a (Izie 1:19-21; Jos 24:15) A fi ẹkwotọ Moab kparobọ no rite ukiekpotọ ame orọ uto ọ Anọn, dede nọ a gbe je se ofẹ nọ u no Jẹriko kpohọ abọdekọ Jọdan na “otọ Moab.” Ivie Amọ i su Bashan gbe Giliad re.—Ik 21:21-23, 33-35; 22:1; 33:46-51.

Dede nọ a wo uketha Ọghẹnẹ, ahwo Izrẹl a si erẹwho eyena nọ a bru kpe na no riẹriẹriẹ hẹ, yọ enana e jọ agbefẹ kẹ Izrẹl ẹsibuobu. (Ik 33:55; Jos 23:13; Ibr 2:3; 3:5, 6; 2Iv 21:11) Uzẹme, ahwo Izrẹl a kie ghelọ unuovẹvẹ na: “Wha nya lele edhọ họ, enọ [e rrọ] edhọ ahwo nọ e wariẹ owhai họ.”—Izie 6:14; 13:7.

[Oruvẹ-obotọ]

[Udhesẹ-oria nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 11]

Erẹwho Nọ A Re Le No Ekwotọ Eyaa na

FILISTIA (E8)

C8 Ashkẹlọn

C9 Gaza

D8 Ashdọd

D8 Gat

D9 Gera

KENAN (D8)

B10 AHWO AMALẸK

C12 Hazar-ada (Ada?)

C12 Kadẹsh (Kadẹsh-banea)

D8 Lakish

D9 Biẹsheba

D10 AHWO AMỌ

D11 NEGẸB

E4 Dọ

E5 Mẹgido

E5 Tanak

E6 Afẹk

E6 AHWO HIV

E7 AHWO JEBUS

E8 Bet-shẹmẹsh

E8 Hibrọn (Kiriath-aba)

E9 AHWO HIT

E9 Deba

E10 Arade (ọrọ Kenan)

E10 AHWO KẸN

E11 Akrabim

F4 AHWO GAGASH

F6 Shẹkẹm

F7 AHWO PẸRIZ

F7 Gilgal

F7 Jẹriko

F8 Jerusalẹm

G2 AHWO HIV

G2 Dan (Laish)

G3 Hazọ

FONISIA (F2)

E2 Taya

F1 Saidọn

EDỌM (F12)

F11 SEIA

G11 Bozra

AHWO AMỌ (SAEHỌN) (G8)

G6 GILIAD

G7 Shitim

G7 Hẹshbọn

G9 Aroa

SIRIA (H1)

G1 Bale-gad

G2 AHWO HIV

I1 Damaskọs

MOAB (H10)

AHWO AMỌ (ỌG) (I5)

G6 GILIAD

H3 BASHAN

H4 Ashtarọt

H4 Edrei

AMỌN (I7)

H7 Raba

[Deserts]

H12 UDHUDE AREBIA

[Igbehru]

E4 Ugb. Kamẹl

E11 Ugb. Họ

G1 Ugb. Hẹmọn

G8 Ugb. Nibo

[Ebade]

C6 Abade Mediterenia (Abade Ologbo)

F9 Abade Uwhei

G4 Abade Galili

[Rivers and streams]

B11 Ukkp. Ijipti

F6 Ethẹ Jọdan

G6 Ukkp. Jabọk

G9 Ukkp. Anọn

G11 Ukkp. Zerẹd

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 10]

Obọze: Og Ovie Amọ o su Bashan, onọ a riẹ gaga fiki iruẹ gbe igodẹ riẹ

Obotọ: Moab, nọ ọ rẹriẹ aro ku Abade Uwhei na kpohọ igbrẹwọ Juda

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 11]

Jihova ọ ta kẹ Izrẹl nọ a si erẹwho nọ e be gọ eghẹnẹ erue no, wọhọ Bale, Molẹk, gbe Ashtorẹt ẹdhọ-aye ẹvi na (ọnọ a dhesẹ evaọ etenẹ na)