Epanọ Who Re Ro Wuhrẹ Ẹgba-Iroro Ra

“ẸGBA-IRORO ọfuafo họ ọthuzou nọ ọ mai woma.” Ohare anwae ọnana o riobọhọ oware ulogbo jọ: Nọ ma tẹ be kezọ kẹ ẹgba-iroro mai, ma rẹ reawere udhedhẹ gbe okugbe obeva.

Ghele na, orọnikọ ahwo kpobi a gwọlọ ru ere he. Adolf Hitler o whowho oma riẹ nọ ọ gwọlọ si ahwo no ukpokpoma, hayo eviẹhọ oma na, onọ a re se ẹgba-iroro na. Esuo idudu riẹ o kẹ oriruo imuozọ ọrọ oghẹrẹ nọ ahwo a rẹ geva te nọ a te kpe ẹgba-iroro rai no. Epọvo na igbulegbu inẹnẹ a geva te re—ahwo nọ a rẹ gba ahwo du je kpe amọfa ababọ udu nọ u re kpoho ai. Ibuobu ahwo nọ e be wha eware iyoma enana haro họ emaha na. Obe jọ nọ o jẹ kiẹ ẹme nana riwi o te wo uzoẹme na Emọ nọ I Wo Ẹgba-Iroro Ho.

Dede nọ ahwo buobu a rẹ gwọlọ ru emuemu ozighi hi, udu u re kpoho ibuobu hu evaọ ọfariẹ-ogbe, erueta, hayo ewhariọ. Emamọ uruemu u bi kie kpo evaọ akpọ na soso. Nọ ọ jẹ t’ẹme kpahe ekieno-ẹrọwọ ologbo no egagọ uzẹme na, Pọl ukọ na o te kere nọ Ileleikristi jọ a ti kie ruọ okpomahọ akpọ na, yọ fikiere “iroro rai e [vẹ te] yamu.” (1 Timoti 4:2) Ozodhẹ ogbekuo o rro vi ere no nẹnẹ evaọ “edẹ urere” enana. (2 Timoti 3:1) Fikiere Ileleikristi a rẹ daoma gaga re a sẹro ẹgba-iroro rai. Ma rẹ sai ru onana ẹkwoma ewuhrẹ gbe ẹbọ riẹ.

Iroro na, Udu na, gbe Ẹgba-Iroro Ra

Pọl ukọ na ọ ta nọ: “Mẹ be ta uzẹme na eva Kristi, me bi guẹ ọrue he; [ẹgba-iroro] mẹ o be jọ eva Ẹzi Ẹri se isẹi kẹ omẹ.” (Ahwo Rom 9:1) Fikiere ẹgba-iroro na ọ rẹ sai se isẹi. O rẹ sae kiẹ oghẹrẹ uruemu jọ riwi o vẹ jẹe rehọ hayo bru kpei. Ọnọma omai o ku areghẹ oware nọ u woma avọ onọ u yoma gbe m’omai. Ghele na, ma rẹ sae kpọ hayo wuhrẹ ẹgba-iroro mai. Evaọ oghẹrẹvẹ? Ẹkwoma ewuhrẹ eriariẹ egbagba no Ẹme Ọghẹnẹ ze. Pọl ukọ na o kere nọ: “Jọ ẹjiroro ọkpokpọ rai o rẹriẹ owhai, re wha dhesẹ oreva Ọghẹnẹ via, o nọ uwoma nọ a jẹrehọ nọ ojẹ gbunu.” (Ahwo Rom 12:2) Nọ whọ be kọ ẹjiroro gbe oreva Ọghẹnẹ họ iroro ra na, ẹgba-iroro ra u ve ti muọ iruo họ eruo viere evaọ edhere Ọghẹnẹ.

Isẹri Jihova a fiobọhọ kẹ ima ahwo buobu no evaọ akpọ na soso re a wuhrẹ ‘eriariẹ egbagba Jihova Ọghẹnẹ gbe orọ Jesu Kristi.’ (Jọn 17:3) Ẹkwoma obe uwuhrẹ Ebaibol ọvọvẹ rai, a bi wuhrẹ ahwo evezi ute Jihova Ọghẹnẹ kpahe owezẹ-ezaveyae, idi nọ i re mu, orọo, iruẹru ekiọthuọ, gbe izoẹme efa buobu.a (Itẹ 11:1; Mak 10:6-12; 1 Ahwo Kọrint 6:9, 10; Ahwo Ẹfẹsọs 5:28-33) Ẹrehọ ‘eriariẹ egbagba’ enana e rọ owojẹ obọdẹ kpohọ ewo ẹgba-iroro Ọghẹnẹ. (Ahwo Filipai 1:9) Dede na, makinọ Oleleikristi o wo otoriẹ ogbagba Ebaibol na no, ọ rẹ gbẹ rehọ Ẹme Ọghẹnẹ ko iroro riẹ kẹse kẹse ọ tẹ gwọlọ nọ ẹgba-iroro riẹ ọ gbẹ kpokpọ viere.—Olezi 1:1-3.

Ebaibol na ọ tẹ jẹ jẹ ẹgba-iroro na họ udu ẹwoho na, onọ u re kpomahọ iroro gbe owojẹ mai. (Ahwo Rom 2:15) Iroro na gbe udu na i re ruiruo kugbe hrọ otẹrọnọ ẹgba-iroro na o re ruiruo ziezi. Oyena u te dhesẹ nọ ma re ru vi ovuẹ nọ ma re fihọ iroro mai ọvo. Whọ rẹ kpọ udu ra re—iroro obeva ra, isiuru ra, gbe ẹgwọlọ ra. Obe Itẹ o fodẹ eme wọhọ “rovie udu ra,” “kpọ iroro ra,” gbe ‘ruẹrẹ udu ra.’ (Itẹ 2:2; 23:19; 27:23) Edhere jọ nọ a re ro ru ere họ ẹkwoma eroro gbe ẹkareghẹhọ Ikereakere na. Olezi 77:12 o ta nọ: “Mẹ rẹ kareghẹhọ iruo ra kpobi, me ve je roro iruo ogaga ra.” Eroro u re fiobọhọ k’omai nyate iroro gbe ẹjiroro obeva mai.

Wọhọ oriruo, otẹrọnọ who wo uruemu ugbegbe jọ, wọhọ ese utaba. Wọhọ ahwo buobu, ababọ avro whọ riẹ kpahe enwoma riẹ. Ghele na, dede nọ egbẹnyusu gbe uviuwou a bi tuye owhẹ kẹhẹ, whọ rue riẹ bẹbẹ re who siobọ noi. Ẹvẹ eroro kpahe ovuẹ Ebaibol na o rẹ rọ thọ ẹgba-iroro ra evaọ abọ ọnana?

Wọhọ oriruo, daoma roro kpahe eme nọ Pọl ukọ na ọ ta eva 2 Ahwo Kọrint 7:1: “Imoni iyoyou, fiki epanọ ma wo eya enana no na, wha jọ oma ru oma mai fo uno eware nọ i re zue oma gbe ẹzi, re ma ru oma mai, [ọrẹri] kiete eva ozodhẹ Ọghẹnẹ.” Wo otoriẹ eme enana. Nọ oma ra nọ, ‘Eme họ “eya enana” nọ Pọl ọ t’ẹme te na?’ Who te se eme nọ e wariẹ e riẹ họ, whọ rẹ ruẹ nọ awọ nọ i lele i rie na e ta nọ: “ ‘Fikiere wha nya no udevie rai no, re wha jẹ hẹriẹ oma no ai no, ere Ọnowo ọ tai, wha rọ obọ te oware u gbegbe ovo ho; kẹsena me ve ti dede owhai rehọ, mẹ vẹ te jọ Ọsẹ rai, wha vẹ te jọ emezae gbe emetẹ mẹ, ere Ọnowo Erumeru Ọ tae.’ ”—2 Ahwo Kọrint 6:17, 18.

Ujaje Pọl inọ ma “ru oma mai fo uno eware nọ i re zue oma” na u wo ẹgba viere no! Wọhọ obufihọ nọ ma re ro ru ere, Ọghẹnẹ ọ yaa nọ o ‘ti dede omai rehọ,’ koyehọ, o ti fi omai họ otọ ẹruọsa riẹ. Whọ rẹ sae nọ oma ra nọ: ‘Kọ mẹ te reawere usu okpekpe kugbei—wọhọ onọ ọmọzae hayo ọmọtẹ o re wo kugbe ọsẹ riẹ na?’ Kọ iroro nnọ Ọghẹnẹ nọ o wo areghẹ gbe uyoyou o ‘ti dede omai rehọ’ hayo you omai u gbe siuru? Otẹrọnọ ẹme na u ri v’owhẹ ẹro ho, muẹrohọ edhere nọ esẹ iyoyou a bi ro dhesẹ uyoyou gbe omawere kẹ emọ rai. Enẹna roro kpahe ọgbakugbe ọvo na nọ o rẹ jọ udevie ra gbe Jihova! Epanọ who roro kpahe iẹe te, ere ẹgwọlọ usu oyena o rẹ ga te.

Rekọ muẹrohọ: Esikẹle Ọghẹnẹ o lọhọ otẹrọnọ whọ rẹ “rọ obọ te oware u gbegbe” he. Whaọ, nọ oma ra nọ: ‘Kọ ese utaba o gbẹ rọ usu “eware i gbegbe” nọ Ọghẹnẹ ọ ghọ? Kọ ese riẹ o gbẹ te jọ “oma u zue,” nọ o rẹ lẹliẹ omẹ kp’oma mẹ fihọ kẹ ẹyao? Nọ o rọnọ Jihova ọ rọ Ọghẹnẹ ọfuafo na, hayo “ọrẹri” na, kọ o ti wo ọjẹrehọ k’omẹ nọ me bi keke aro fihọ gbe oma mẹ ku evaọ edhere otiọna na? (1 Pita 1:15, 16) Muẹrohọ nọ Pọl ọ vẹvẹ unu re kpahe ‘ezue ẹzi ohwo,’ hayo iroro riẹ. Nọ oma ra nọ: ‘Kọ oware onana nọ o reria omẹ obọ no na o be kpọ iroro mẹ? Kọ mẹ rẹ k’oma mẹ uye re mẹ ruẹse ru ẹgwọlọ mẹ gba, re me tube fi omokpokpọ mẹ họ awa, uviuwou mẹ, hayo makọ edikihẹ mẹ kugbe Ọghẹnẹ? Ẹvẹ mẹ kuvẹ kẹ utaba te no re o raha uzuazọ mẹ?’ Who te roro kpahe enọ iroro nana e rẹ k’owhẹ udu nọ whọ rẹ rọ seba!

Dede na, whọ sae gwọlọ obufihọ gbe uketha no obọ amọfa ze re who wo ẹgba nọ whọ rẹ rọ siọ uruemu onana ba. Ghele na, eroro kpahe Ebaibol na o rẹ sai fiobọhọ gaga wuhrẹ jẹ bọ ẹgba-iroro ra ga re whọ ruẹse wo ufuoma no eware nọ e rẹ reria obọ.

Okenọ Ma te Ruthọ

Makọ oghẹrẹ nọ ma rẹ daoma te kẹhẹ re ma ru oware nọ u kiehọ, ẹsejọ sebaẹgba mai u re fiomai kparobọ ma vẹ thuzi. Udu mai u ve bru kpe omai, rekọ ẹsejọ ma rẹ gwọlọ rri rie vo. Hayo ẹsejọ udu u ve no omai awọ te epanọ ma rẹ rọ gwọlọ siọ Ọghẹnẹ ba ẹgọ. Ghele na, kareghẹhọ oware nọ o via kẹ Devidi Ovie na. Nọ o bruẹnwae kugbe Batshẹba no, udu riẹ u te brukpei. O dhesẹ udu nọ o jẹ na riẹ: “Keme obọ ra o rọ [kpahe] omẹ te aso te uvo; ọdha ọ tẹ rọ omẹ oma wọhọ oke uvewhru.” (Olezi 32:4) Edada? Avro ọ riẹ hẹ! Ghelọ ọkora ohwo Ọghẹnẹ ọnana o wọ Devidi re o kurẹriẹ jẹ gwọlọ epanọ o re ro zihe bru Ọghẹnẹ ze. (Wawo 2 Ahwo Kọrint 7:10.) Olẹ ọkora nọ Devidi ọ jẹ lẹ kẹ erọvrẹ u dhesẹ ekurẹriẹ udu riẹ vevẹ. Fikinọ ọ kuyo kẹ ẹgba-iroro riẹ, a te fiobọhọ kẹ Devidi nwene uwhremu na o te wo oghọghọ riẹ zihe.—Olezi 51.

Oware ovo na o rẹ sae via nẹnẹ re. Ahwo jọ a wuhrẹ Ebaibol kugbe Isẹri Jihova no vẹre rekọ a te serihọ okenọ a wuhrẹ nọ izuazọ rai e rọwo kugbe ute ukpehru Ọghẹnẹ hẹ. Ẹsejọhọ a be rria kugbe ọzae hayo aye ababọ erere orọo hayo a rọ erigbo kẹ iruemu igbegbe. Udu rai u te bru kpe ai!

Otẹrọnọ whọ rọ eyero otiọye na, roro kpahe eme ọ Pita ukọ na evaọ ẹdẹ Pẹntikọst. Nọ o rovie izieraha ahwo Ju riẹ via no, “e tẹ jọ obọ eva yawae.” Ukpenọ a fioma hotọ, a te yo ohrẹ Pita nnọ a kurẹriẹ, a te wo aruoriwo Ọghẹnẹ. (Iruẹru 2:37-41) Whọ sai ru epọvo na re! Ukpenọ who re kiuke ku uzẹme na fikinọ udu ra u bi bru kpe owhẹ, jọ ẹgba-iroro ra o w’owhẹ re who “kuevarẹriẹ.” (Iruẹru 3:19) Avọ ọtamuo gbe omodawọ, whọ rẹ sai ru inwene nọ a gwọlọ re who wo aruoriwo Ọghẹnẹ.

“Ru Iroro Rai Fo”

Tọ who bi mu idhere Jihova họ ewuhrẹ obọ hayo who kri no wọhọ Oleleikristi nọ o te ọkpako no, ohrẹ Pita na u fo k’owhẹ: “Ru iroro [ra] fo.” (1 Pita 3:16) O rọ okwakwa erere, orọnikọ owha-ogbẹgbẹdẹ hẹ. Yọrọ iẹe ẹkwoma areghẹ nọ uno Ẹme Ọghẹnẹ ze, Ebaibol na, nọ whọ rẹ rọ ko iroro gbe udu ra. Yoẹme kẹ ẹgba-iroro ra nọ ọ tẹ be vẹvẹ owhẹ unu. Reawere udhedhẹ iroro nọ ẹmeoyo kẹ ẹgba-iroro ohwo ọ rẹ wha ze.

Uzẹme, ẹyọrọ gbe ẹkpọ ẹgba-iroro ra o rọ iruo olọlọhọ họ. Ghele na, whọ rẹ sae lẹ se Jihova Ọghẹnẹ re o fiobọhọ k’owhẹ. Avọ obufihọ riẹ, whọ rẹ sae gọ Ọghẹnẹ “no eva efuafo ze gbe emamọ iroro avọ uvi orọwọ.”—1 Timoti 1:5.

[Footnotes]

[Picture on page 6]

Ese gbe eroro kpahe Ẹme Ọghẹnẹ u re fiobọhọ k’omai wuhrẹ ẹgba-iroro mai