Ẹbọ Uviuwou Ogaga Abọ-ẹzi
“Wha ru ai re a yo ẹme je wuhrẹ ai orọ Ọnowo na.”—AHWO ẸFẸSỌS 6:4.
1. Eme họ ẹjiroro Ọghẹnẹ kẹ uviuwou na, kọ ikpoye eme ọ via?
“WHA yẹ, wha vi, re wha vọ evaọ akpọ na.” (Emuhọ 1:28) Ẹkwoma eme eyena nọ ọ ta ke Adamu avọ Ivi, Jihova Ọghẹnẹ o ro muọ ọruẹrẹfihotọ uviuwou na họ. (Ahwo Ẹfẹsọs 3:14, 15) Nọ a bi rri kparo na, imava-orọo ọsosuọ na a roro kpahe otọakpọ nọ o te vọ avọ emọ rai—uviuwou okẹkẹe orọ ahwo ọgbagba nọ e be rria avọ oghọghọ evaọ aparadase otọakpọ jẹ be rehọ okugbe gọ Ọnọma Oride rai. Rekọ Adamu avọ Ivi a kie ruọ uzioraha, otọakpọ na o gbẹ vọ avọ ahwo okierẹe, nọ e be dhozọ Ọghẹnẹ hẹ. (Ahwo Rom 5:12) Ikpoye, uzuazọ uviuwou o tẹ raha kpatakpata, yọ omukpahe, ozighi, gbe “eva egaga” e dafia no, maero evaọ “edẹ urere” nana.—2 Timoti 3:1-5; Emuhọ 4:8, 23; 6:5, 11, 12.
2. Didi ẹgba emọ Adamu a wo, kọ eme o gwọlọ re a bọ uviuwou ogaga evaọ abọ-ẹzi?
2 A ma Adamu avọ Ivi evaọ uwoho Ọghẹnẹ. Dede nọ o zihe ro ọrahauzi no, Jihova ọ kẹ Adamu uvẹ re o yẹ emọ. (Emuhọ 1:27; 5:1-4) Wọhọ ọsẹ rai, emọ Adamu a wo ẹgba uruemu yọ a rẹ sai wuhrẹ re a hẹriẹ uwoma no uyoma. A rẹ sai wuhrẹ ai kpahe epanọ a rẹ rọ gọ Ọnọma rai gbe epanọ u wuzou te re a rọ udu, ẹwẹ, iroro, gbe ogaga rai kpobi you rie. (Mak 12:30; Jọn 4:24; Jemis 1:27) Ofariẹ, a rẹ sai wuhrẹ ai re a “ru onọ u kiẹrẹe, [a] ve kielele uyoyou, re [a] jẹ rehọ oma kpotọ nya lele Ọghẹnẹ.” (Maeka 6:8) Rekọ, wọhọ erahaizi, o gwọlọ ẹromuhotọ ọgaga re a sae bọ uviuwou ogaga abọ-ẹzi.
Dẹ Oke Na
3. Ẹvẹ eyewọ a sae rọ ‘dẹ oke’ ro wuhrẹ emọ Ileleikristi?
3 Evaọ oke obẹbẹ nana, o gwọlọ omodawọ ulogbo re emọ i “you ỌNOWO na” ọnọ o ghine “mukpahe eyoma” na. (Olezi 97:10) Esẹ gbe ini nọ i wo areghẹ a rẹ ‘dẹ oke’ re a ruẹse nyate use-abọ onana. (Ahwo Ẹfẹsọs 5:15-17) Whọ tẹ rọ ọyewọ, ẹvẹ whọ sai ro ru onana? Orọ ọsosuọ, rọ eware nọ i wuzou karo, re who muẹrohọ ‘eware nọ e mae r’oja,’ nọ u kugbe ewuhrẹ emọ ra. (Ahwo Filipai 1:10, 11) Orọ avivẹ, ru eyero uzuazọ ra lọhọ. Ẹsejọhọ o te gwọlọ re who fi iruẹru nọ i ghine wuzou hu họ akotọ. Hayo whọ rẹ sae zẹ ekwakwa nọ i wuzou hu nọ e rẹ rehọ oke re a rẹrote ai. Wọhọ ọyewọ Oleleikristi, who ti bruenu vievie he inọ who ru omodawọ nọ o gwọlọ rọ yọrọ emọ nọ e rẹ dhozọ Ọghẹnẹ.—Itẹ 29:15, 17.
4. Ẹvẹ a sai ro kru uviuwou kugbe?
4 Oke nọ whọ rẹ raha kugbe emọ ra, maero nọ o tẹ wariẹ eware abọ-ẹzi họ, u te oware nọ a re ru omodawọ kẹ yọ oyena họ edhere jọ nọ ọ mai woma nọ a re ro kru uviuwou kugbe. Rekọ who ru onana fihọ oware oke n’uje he. Ruẹrẹ oke jọ họ nọ wha rẹ raha kugbe. Orọnikọ re a jọ uwou ovona ọvo họ oware na ha, nọ omomọvo o re jo ru oware nọ o were riẹ. Emọ e rẹ mai ru ziezi nọ a tẹ be rẹro te ai omomọvo kẹdẹ kẹdẹ. U fo re a dhesẹ uyoyou gbe ororokẹ kẹ ae. Tubọ taure a tẹ te jiroro nọ a re yẹ emọ, imava-orọo a re roro kpahe owha-iruo nana nọ u wuzou na ziezi. (Luk 14:28) Fikiere a gbe rri emọ eyọrọ wọhọ owha-iruo obẹbẹ hẹ. Ikpoye, a ti rri rie wọhọ uvẹ-ọghọ oghale.—Emuhọ 33:5; Olezi 127:3.
Wuhrẹ Ẹkwoma Ẹme gbe Oriruo
5. (a) Eme ewuhrẹ emọ re a you Jihova u re ro muhọ? (b) Didi ohrẹ a jọ Iziewariẹ 6:5-7 kẹ esẹ gbe ini?
5 Ewuhrẹ emọ ra re a you Jihova u re muhọ ẹkwoma uyoyou ra rọkẹ ae. Uyoyou ogaga kẹ Ọghẹnẹ o te wọ owhẹ nya lele ekpọvio riẹ kpobi kpekpekpe. Onana u kugbe ẹyọrọ emọ evaọ ‘ọwhọkuo gbe ọkpọvio-iroro ọ Ọnowo na.’ (Ahwo Ẹfẹsọs 6:4) Ọghẹnẹ ọ hrẹ esẹ gbe ini nnọ a fi oriruo h’otọ kẹ emọ rai, re a t’ẹme kugbe ai, je wuhrẹ ai. Iziewariẹ 6:5-7 o ta nọ: “Whọ rẹ rọ eva ra kpobi yowo ỌNOWO Ọghẹnẹ ra, gbe ẹzi ra kpobi, gbe ogaga ra kpobi. Eme nana nọ [me] je kẹ owhai nẹnẹ na e rẹ jọ eva rai; wha rẹ rehọ ae wuhrẹ emọ rai owowa, wha rẹ rehọ ae gbe-iku no wha keria eva iwou rai, no wha be nya eva edhere, gbe okenọ wha kiẹzẹ, gbe okenọ wha rọo ze.” Ẹkwoma ohrẹ ẹsikpobi gbe orọ ẹwẹwariẹ, whọ rẹ sae kọ ijaje Ọghẹnẹ h’eva emọ ra. Fikiere, emọ ra e vẹ te ruẹ uyoyou nọ who wo kẹ Jihova, kẹsena, o vẹ te wọ ae re a bọ usu okpekpe kugbei re.—Itẹ 20:7.
6. Ẹvẹ esẹ gbe ini a sai ro wo erere no uzẹme na inọ emọ a re wuhrẹ ẹkwoma oriruo ze?
6 Emọ i wo isiuru re a wuhrẹ. A rẹ gaviezọ ziezi, muẹrohọ jẹ raro kele oriruo ra vẹrẹ vẹrẹ. A tẹ ruẹ nọ who wo uruemu ilale efe he, onana u ti fiobọhọ kẹ ae wuhrẹ epanọ a rẹ rọ nya lele ohrẹ Jesu na. Who re wuhrẹ ae re a se awa ba ẹruọ kpahe ekwakwa efe rekọ re a ‘kake gwọlọ uvie Ọghẹnẹ.’ (Matiu 6:25-33) Ẹkwoma ẹmeọta ezi, ọrọ ọbọga kpahe uzẹme Ebaibol, ukoko Ọghẹnẹ, gbe ekpako nọ a ro mu na, who re wuhrẹ emọ ra re a kẹ Jihova adhẹẹ je wo ovuhumuo kẹ eruẹrẹfihotọ abọ-ẹzi riẹ. Nọ orọnọ emọ a rẹ kaki muẹrohọ iẹe otẹrọnọ uruemu ra u wo ohẹriẹ no ẹme ra na, u fo re uruemu nọ u dhesẹ ovuhumuo odidi ra kẹ eware abọ-ẹzi u lele ewuhrẹ unu ra. Ẹvẹ oghale na o rẹ rro te evaọ okenọ eyewọ a tẹ ruẹ nọ emamọ oriruo rai ọ bọ uyoyou udu kpobi rọkẹ Jihova fihọ emọ rai!—Itẹ 23:24, 25.
7, 8. Didi oriruo o dhesẹ aghare ewuhrẹ emọ no etoke emaha ze, kọ ono a rẹ kẹ uyere fiki obokparọ na?
7 A rẹ sae ruẹ aghare emọ nọ a re wuhrẹ no etoke emaha rai ze evaọ oriruo jọ nọ o no obọ Venezuela ze. (2 Timoti 3:15) Onana yọ oriruo imava-orọo jọ, Félix gbe Mayerlín. Aimava na yọ egbodibo ọkobaro. Okenọ a yẹ ọmọzae rai nọ a se Felito, a wo ọwhọ re a daoma rai kpobi yọrọ iẹe wọhọ ọgegagọ uzẹme Jihova. Mayerlín o te muọ Obe Ikuigbe Ebaibol Mẹ, onọ Isẹri Jihova a kporo, họ ese do via kẹ Felito. Eva oke ọboba na, o wọhọ nọ Felito o bi vuhu Mosis gbe amọfa nọ a drọ fihọ obe onana.
8 Okenọ ọ gbẹ jọ ọmaha, Felito o te muọ isẹri họ ese. O ru isiuru riẹ re ọ jọ owhowho Uvie gba, uwhremu na ọ tẹ họ-ame. U kri hi, Felito o te zihe ro ọkobaro oke-kpobi. Ọsẹ gbe oni riẹ a ta nọ: “Nọ ma be ruẹ ẹnyaharo ọmọ mai na, ma vuhumu nọ onana o romavia fiki obufihọ Jihova gbe ọkpọvio riẹ.”
Fiobọhọ kẹ Emọ re A Rro Evaọ Abọ-Ẹzi
9. Fikieme ma jẹ kẹ uyere fiki ọkpọvio abọ-ẹzi nọ ma bi wo ẹkwoma ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na?
9 Emagazini buobu, ebe udhusoi buobu, gbe evuẹ Itanẹte idu buobu nọ e be kẹ ohrẹ kpahe epanọ a rẹ rọ yọrọ emọ e riẹ. Ẹsibuobu “evuẹ na e rẹ wọso ohwohwo,” ere ukere obọdẹ jọ kpahe emọ ọrọ emagazini ọ Newsweek o ta. “Tubẹ mae rọ idhọvẹ họ okenọ evuẹ nọ who roro nọ whọ sai fievahọ i te zihe ruọ evuẹ ethọthọ vevẹ.” Ẹvẹ ma rẹ kẹ uyere te inọ Jihova o ru eruẹrẹfihotọ buobu fihọ rọkẹ ọkpọvio gbe ẹnyaharo abọ-ẹzi uviuwou no! Kọ whọ be rehọ eruẹrẹfihotọ kpobi nọ i bi n’obọ ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na ze ruiruo ziezi?—Matiu 24:45-47.
10. Ẹvẹ uwuhrẹ Ebaibol uviuwou nọ u w’ẹgba o rọ rrọ erere kẹ te eyewọ gbe emọ rai?
10 Ẹgwọlọ jọ nọ o wuzou họ uwuhrẹ Ebaibol uviuwou ẹsikpobi, onọ a re ru evaọ uyero nọ u re kiehọ oma. Re o sae jọ onọ u re wuhrẹ, nọ a rẹ reawere riẹ, nọ o rẹ jẹ kẹ uduotahawọ, o gwọlọ emamọ omaruẹrẹhọ. Ẹkwoma ẹtẹzẹ emọ rai, esẹ gbe ini e rẹ sae riẹ oware nọ o rọ udu gbe iroro rai. Edhere jọ nọ a rẹ rọ riẹ epanọ uwuhrẹ uviuwou na u w’ẹgba te họ ẹkwoma ẹromuhọ sọ ahwo kpobi evaọ uviuwou na a re rẹro riẹ.
11. (a) Didi itee esẹ gbe ini a rẹ sai fiobọhọ kẹ emọ rai fihọ? (b) Eme o no rie ze evaọ okenọ ọmọtẹ Japan jọ o le ute riẹ?
11 Efihọ itee Ikereakere o rẹ zọhọ fihọ uviuwou nọ o rẹ jọ gaga evaọ abọ-ẹzi, yọ esẹ gbe ini i re fiobọhọ kẹ emọ rai fi itee enana họ. Itee nọ i fo i kugbe isase Ebaibol na kẹdẹ kẹdẹ, ẹjọ owhowho-uvie ẹsikpobi ọrọ emamọ usi na, gbe ẹnyaharo kpohọ omarọkẹ gbe ame-ọhọ. Itee efa e sai kugbe iruo odibọgba oke-kpobi wọhọ ọkobaro, iruo Ebẹtẹle, hayo wọhọ imishọnare. Nọ ọ jọ isukulu epramare, ọmọtẹ Japan jọ nọ a re se Ayumi o ru rie fihọ ute riẹ re o se isẹri kẹ ohwo kpobi evaọ eklase riẹ. Re ọ sae kpare isiuru iticha riẹ gbe erọ ibe-eklase riẹ, o te mi uvẹ re o fi ebe sa-sa nọ a kporo no Ebaibol ze họ evu-ebe isukulu na. Fikiere, o je ru iwuhrẹ Ebaibol 13 evaọ etoke ikpe ezeza isukulu epramare riẹ na. Ọvo jọ evaọ usu emọ-uwuhrẹ Ebaibol eyena gbe amọfa evaọ uviuwou ọmọ-uwuhrẹ na a zihe ro Ileleikristi nọ e họ-ame no.
12. Ẹvẹ emọ e sai ro wo erere nọ ọ mae ro no iwuhrẹ Ileleikristi ze?
12 Oware ofa nọ u wuzou kẹ omokpokpọ ogaga abọ-ẹzi họ iwuhrẹ enya ẹsikpobi. Pọl ukọ na ọ hrẹ ibe enọ e rọwo inọ a ‘se oma ba ekugbe he, wọhọ epanọ uruemu otu jọ o rọ.’ A jọ oyena o jọ uruemu mai hi, keme te emaha gbe ekpako a re wo erere ologbo no ẹjọ iwuhrẹ Ileleikristi ẹsikpobi ze. (Ahwo Hibru 10:24, 25; Iziewariẹ 31:12) A re wuhrẹ emọ re a gaviezọ ziezi. Omaruẹrẹhọ kẹ iwuhrẹ o r’oja re, keme erere nọ ọ mae rro o re no abọ-owo ọjaja ẹkwoma ẹkpahefihọ enọ ze. Nọ ọmaha ọ rẹ sai muhọ avọ ẹta umutho eme jọ hayo ese abọ ọsese jọ ọrọ edhẹ-ẹme na, o te mae kẹ erere otẹrọnọ a wuhrẹ emọ re a gwọlọ iyo na via jẹ rehọ eme obọ rai rọ ta ae via. Kọ whai esẹ gbe ini a bi fi oriruo h’otọ ẹkwoma ẹkẹ emamọ iyo ẹsikpobi? U te je woma re omomọvo evaọ uviuwou na o wo Ebaibol, obe-ile, gbe obe nọ a bi ro ru ewuhrẹ nọ o no Ikereakere ze na.
13, 14. (a) Fikieme esẹ gbe ini a je lele emọ rai ruiruo evaọ odibọgba na? (b) Eme o re fiobọhọ ru usiuwoma ota jọ oware erere avọ oghọghọ kẹ emọ?
13 Esẹ gbe ini nọ i wo areghẹ a rẹ kpọ ẹgba uzoge emọ rai kpohọ egagọ Jihova, fiobọhọ kẹ ae ru usiuwoma ota fihọ abọ nọ o wuzou evaọ izuazọ rai. (Ahwo Hibru 13:15) Ẹkwoma iruo nọ a re ru kugbe emọ rai evaọ odibọgba na ọvo esẹ gbe ini e sae rọ ruẹ nnọ emọ rai a ti wo ewuhrẹ nọ a gwọlọ re a zihe ro egbodibo nọ e “kare omaovuọ, nọ [e] rẹ yọrọ ẹme uzẹme na ziezi.” (2 Timoti 2:15) Fikiere, ẹvẹ o rọ k’owhẹ? Whọ tẹ rọ ọyewọ, kọ who bi fiobọhọ kẹ emọ ra re a ruẹrẹ oma kpahe kẹ usiuwoma ota? Onana uruo u re fiobọhọ kẹ ai ru odibọgba na vọ avọ oghọghọ, je wo otofa, je wo ẹvi.
14 Fikieme o jẹ rọ erere kẹ eyewọ gbe emọ rai re a ruiruo kugbe evaọ odibọgba na? Evaọ edhere ọnana, emọ e rẹ sai muẹrohọ jẹ raro kele emamọ oriruo ọ esẹ gbe ini rai. Eva okiovo na, esẹ gbe ini a rẹ sai muẹrohọ uruemu, gbe ona nọ emọ rai a wo. Ruẹ nọ whọ wha emọ ra lele oma evaọ k’abọ k’abọ odibọgba na. O tẹ lọhọ, jọ ọmọ ọvuọvo o wo ẹkpa usiuwoma ota riẹ, je wuhrẹ iẹe re ọ rẹrote ei ziezi. Ẹkwoma ewuhrẹ owowa gbe ọrọ uduotahawọ, a rẹ sae bọ uvi ovuhumuo kẹ odibọgba na, yọ emọ e te ruẹ iruo usiuwoma ota na wọhọ edhere nọ a re ro dhesẹ uyoyou kẹ Ọghẹnẹ gbe ọrivẹ.—Matiu 22:37-39; 28:19, 20.
Yọrọ Edikihẹ Abọ-Ẹzi
15. Nọ orọnọ ẹyọrọ edikihẹ abọ-ẹzi uviuwou o wuzou tere na, idhere jọ vẹ a re ro ru ere?
15 Ẹyọrọ edikihẹ abọ-ẹzi uviuwou na yọ oware nọ o r’oja. (Olezi 119:93) Edhere jọ nọ a re ro ru onana họ ẹta eware abọ-ẹzi kugbe uviuwou ra evaọ uvẹ kpobi nọ u rovie. Kọ whọ rẹ t’ẹme kugbe ai kpahe ikere Ebaibol okpẹdẹ na? Kọ o rọ uruemu ra re wha gbiku eware nọ a rọ ẹro ruẹ evaọ usiuwoma ota hayo igogo-eme jọ nọ e rọ Uwou-Eroro gbe Awake! ekpokpọ na kugbe evaọ okenọ wha tẹ be “nya eva edhere”? Kọ whọ be kareghẹhọ yere Jihova evaọ olẹ rọkẹ uzuazọ ikẹdẹ kẹdẹ gbe fiki eruẹrẹfihotọ ibuobu riẹ evaọ “okenọ wha kiẹzẹ, gbe okenọ wha rọo ze”? (Iziewariẹ 6:6-9) Okenọ emọ ra e tẹ be ruẹ uyoyou kẹ Ọghẹnẹ nọ u bi dhesẹ oma via evaọ eware kpobi nọ who bi ru, onana u ti fiobọhọ kẹ ai ru uzẹme na họ orọ obọrai.
16. Didi erere o riẹ re a tuduhọ emọ awọ re a ru ekiakiẹ omobọ rai?
16 Ẹsejọ, emọ e rẹ gwọlọ ọkpọvio re a yerikugbe ebẹbẹ hayo iyero nọ e rehọ oma via avọ obokparọ. Ukpenọ whọ rẹ ta oware nọ a re ru kẹ ae ẹsikpobi, emejabọ who gbe dhesẹ epanọ a rẹ rọ gwọlọ eriwo Ọghẹnẹ kpahe eware kẹ ae he ẹkwoma udu nọ whọ rẹ tahọ ae awọ re a ru ekiakiẹ k’omobọ rai? Ewuhrẹ emọ re a fi ekwakwa gbe ebe kpobi nọ a ruẹrẹhọ ẹkwoma ‘ọrigbo ẹrọwọ’ na h’iruo ziezi u re fiobọhọ kẹ ae re a wo usu okpekpe kugbe Jihova. (1 Samuẹle 2:21b) Yọ a tẹ ghale irere ekiakiẹ Ebaibol rai kugbe amọfa evaọ uviuwou na, edikihẹ abọ-ẹzi uviuwou na o rẹ ga viere.
Rẹroso Jihova Vọvọ
17. Fikieme eyewọ-ọvo a gbẹ rọ jọ ababọ ẹruore he evaọ abọ ẹyọrọ emọ rai wọhọ Ileleikristi?
17 Kọ ẹvẹ kpahe iviuwou nọ eyewọ-ọvo e rọ? A rẹriẹ ovao ku use-abọ efa evaọ abọ ẹyọrọ emọ. Rekọ eyewọ-ọvo, wha brudu hu! Obokparọ o lọhọ, wọhọ epanọ u dhesẹ omavia no evaọ oriruo eyewọ-ọvo nọ i fievahọ Ọghẹnẹ, nọ e rehọ ẹmeoyo fi ohrẹ riẹ h’iruo, jẹ yọrọ emọ ezi, nọ e rrọ gaga evaọ abọ-ẹzi na. (Itẹ 22:6) Dede na, o gwọlọ nọ Ileleikristi nọ e rọ eyewọ-ọvo a re fievahọ Jihova vọvọ. A re wo ẹrọwọ nnọ ọ te kẹ ae ẹgwọlọ rai.—Olezi 121:1-3.
18. Didi ẹgwọlọ iroro gbe ọrọ ugboma emọ rai u fo nọ eyewọ a re muẹrohọ, kọ eme a re fihọ aro?
18 Eyewọ nọ i wo areghẹ a re vuhumu nọ ‘oke o riẹ nọ a rẹ rọ hwẹ gbe oke nọ a re ro duola.’ (Ọtausiwoma Na 3:1, 4) Oware jọ nọ o r’oja kẹ ẹbọ iroro gbe ugboma ọmaha họ oke eriosehọ, gbe emamọ arozaha owowa. Ikporakporo nọ e rẹ bọga jẹ maero kọ ile-esuo ujiro kẹ Ọghẹnẹ e rẹ sai fiobọhọ kẹ ọmọ bọ uruemu ezi nọ u wuzou gaga evaọ ẹbọga usu riẹ kugbe Jihova. (Ahwo Kọlọsi 3:16) Etoke uzoge o tẹ jẹ rọ oke nọ a rẹ rọ ruẹrẹ oma kpahe re a jọ ọkpako nọ ọ rẹ dhozọ Ọghẹnẹ, re akpọriọ uzuazọ o sae nyaharo bẹdẹ bẹdẹ evaọ aparadase otọakpọ.—Ahwo Galesha 6:8.
19. Fikieme eyewọ e sai ro fi udu họ oghale Jihova kpahe omodawọ ẹyọrọ emọ rai?
19 Jihova ọ gwọlọ nọ iviuwou Ileleikristi kpobi i wo okugbe jẹ jọ gaga evaọ abọ-ẹzi. Ma te ghine you Ọghẹnẹ jẹ dawo ẹgba mai kpobi re ma yoẹme kẹ Ẹme riẹ, ọ te ghale omodawọ mai jẹ k’omai ogaga nọ ma gwọlọ re ma nya lele ọkpọvio riẹ nọ a kẹ ẹgba. (Aizaya 48:17; Ahwo Filipai 4:13) Kareghẹhọ nọ uvẹ nọ who wo obọnana re who wuhrẹ emọ ra o rọ kakao yọ o te gbẹ roma via ofa ha. Dawo ẹgba ra kpobi re who fi ohrẹ Ẹme Ọghẹnẹ h’iruo, yọ Jihova ọ te ghale omodawọ ra re whọ bọ uviuwou ogaga evaọ abọ-ẹzi.
Eme Ma Wuhrẹ?
• Fikieme u je wuzou re ma dẹ oke kẹ ewuhrẹ emọ?
• Fikieme emamọ oriruo esẹ gbe ini o je wuzou?
• Idhere jọ vẹ i wuzou nọ a re ro fiobọhọ kẹ emọ rro evaọ abọ-ẹzi?
• Ẹvẹ a sae rọ yọrọ edikihẹ abọ-ẹzi uviuwou?
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 16, 17]
Iviuwou egaga abọ-ẹzi i re wuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ, kpohọ iwuhrẹ Ileleikristi, je w’obọ evaọ odibọgba na kugbe ẹsikpobi