Ẹvẹ Ma Re Rri Ahwo Nọ Ẹdẹ Jihova O Bi Si Kẹle Na?

“O rẹ kpẹlẹ Ọnowo na obọ kpahọ eya riẹ hẹ, . . . rekọ o re thihakọ krẹkri kẹ owhai, ọ guọlọ nọ ohwo ọvo o whu hu, rekọ [re] ahwo kpobi a zite ekurẹriẹ.”—2 PITA 3:9.

1, 2. (a) Ẹvẹ Jihova o bi rri ahwo nẹnẹ? (b) Enọ vẹ ma rẹ sae nọ oma mai?

IDIBO Jihova a wo owha-iruo nọ a re ro ‘ru ilele ahwo erẹwho na kpobi.’ (Matiu 28:19) Nọ ma bi ru iruo nana jẹ be hẹrẹ “ẹdẹ ologbo ỌNOWO na,” u fo re ma rri ahwo wọhọ epanọ o bi rri rai. (Zefanaya 1:14) Eva oghẹrẹ vẹ? Pita ukọ na ọ ta nọ: “O rẹ kpẹlẹ Ọnowo na obọ kpahọ eya riẹ hẹ, wọhọ epanọ ahwo jọ a re roro, rekọ o re thihakọ krẹkri kẹ owhai, ọ guọlọ nọ ohwo ọvo o whu hu, rekọ [re] ahwo kpobi a zite ekurẹriẹ.” (2 Pita 3:9) Ọghẹnẹ o bi rri ahwo wọhọ nọ a rẹ sai kurẹriẹ ẹdẹjọ. Ọ “guọlọ re ahwo kpobi a wo usiwo, re a ze te riẹ uzẹme na.” (1 Timoti 2:4) Ẹhẹ, eva e rẹ were Jihova nọ ‘orumuomu o te kurẹriẹ no umuomu riẹ re ọ zọ’!—Izikiẹl 33:11.

² Kọ ma wo eriwo Jihova kpahe ahwo? Wọhọ Jihova, kọ ma bi rri omomọvo nọ i no uyẹ gbe orẹwho kpobi ze wọhọ enọ e rẹ sae jọ “igodẹ nọ ọ rẹ kuọ”? (Olezi 100:3; Iruẹru 10:34, 35) Joma rehọ iriruo ivẹ jọ nọ i dhesẹ epanọ u w’uzou te re a wo eriwo Ọghẹnẹ. Evaọ iriruo ivẹ na, ọraha o sikẹle no yọ a kẹ idibo Jihova ọjọriẹ kpahe ọraha na. Iriruo nana e r’oja gaga nọ ma be hẹrẹ ẹdẹ ologbo Jihova na.

Abraham O Wo Eriwo Jihova

3. Eriwo vẹ Jihova o wo kpahe ahwo Sọdọm avọ Gomora vẹre?

³ Oriruo ọsosuọ họ ọrọ ọsẹ-ode ẹrọwọ na Abraham gbe ikpewho imuomu ọ Sọdọm avọ Gomora. Okenọ Jihova o yo “unubo kpahọ Sọdọm avọ Gomora,” ọ raha ikpewho yena avọ ahwo rai ẹsiẹsiẹ hẹ. O ru ọkiẹriwo tao. (Emuhọ 18:20, 21) A vi enjẹle ivẹ kpohọ Sọdọm, a tẹ kpahe uwou ọzae okiẹrẹe na Lọt. Eva aso nọ injẹle na i ro te obei, “ezae okpẹwho na . . . te emaha te ekpako na, avọ ahwo na kpobi, a tẹ wariẹ uwou na họ,” be gwọlọ nọ a re lele injẹle na wezẹ. Ababọ avro, uyero ogbekuo ahwo okpẹwho na u dhesẹ inọ a ghine fo kẹ ọraha. Ghele na, injẹle na e ta kẹ Lọt nnọ: “Kọ who wo ahwo ọfa jọ etenẹ? Egọ ra, emezae gbe emetẹ ra, hayo ohwo kpobi nọ who wo evaọ okpẹwho na, ta kẹ ae re a no ẹwho na no.” Jihova ọ gbẹ edhere re o siwi ahwo jọ evaọ okpẹwho yena, rekọ ukuhọ riẹ, Lọt avọ emetẹ ivẹ riẹ ọvo a zọ vrẹ ọraha na.—Emuhọ 19:4, 5, 12, 16, 23-26.

4, 5. Fikieme Abraham ọ rọ lẹ kẹ ahwo Sọdọm, kọ eriwo riẹ kpahe ahwo ọ rọwo kugbe ọrọ Jihova?

⁴ Enẹna, j’oma si iroro mai kpohọ okenọ Jihova ọ rọ jiroro inọ ọ rẹ kiẹ ikpewho Sọdọm avọ Gomora riwi. Okioye Abraham ọ rọ lẹ nnọ: “Otẹrọnọ udhahwo uvẹ gbe ikpe e rọ okpẹwho na nọ i kiẹrẹe; kọ whọ gbẹ se ẹwho na ba fiki udhahwo uvẹ gbe ikpe na? Othohwowa nọ [who] re ro ru utioyena, re [who] kpe ikiẹrẹe gbe iru-umuomu, re ikiẹrẹe i wo osa iru-umuomu! Jọ oyena othowhẹwa! Kọ obruoziẹ akpọ na o gbe ru kiẹrẹe?” Isiava Abraham ọ ta kẹ Ọghẹnẹ nọ ‘othowhẹwa.’ Ro no eware nọ ọ rehọ ẹro ruẹ ze, Abraham ọ riẹ inọ Jihova ọ rẹ te raha ikiẹrẹe kugbe irumuemu hu. Okenọ Jihova ọ ta nnọ ọ te raha Sọdọm ho otẹrọnọ “udhahwo uvẹ gbe ikpe e rọ okpẹwho na nọ i kiẹrẹe,” Abraham ọ tẹ rehọ ẹrera si unu na kpotọ bẹsenọ u ro te ikpe ọvo.—Emuhọ 18:22-33.

⁵ Kọ Jihova ọ hae kezọ kẹ ayare Abraham o hẹ jọnọ o rọwo kugbe eriwo riẹ hẹ? Dazigbe. Wọhọ “ogbẹnyusu Ọghẹnẹ,” Abraham ọ riẹ, o te je wo eriwo Jihova. (Jemis 2:23) Okenọ Jihova ọ kpọ ovao rri Sọdọm avọ Gomora, o ro riẹ re o roro kpahe ayare Abraham. Fikieme? Fikinọ Ọsẹ obọ odhiwu mai “ọ guọlọ nọ ohwo ọvo o whu hu, rekọ [re] ahwo kpobi a zite ekurẹriẹ.”

Oghẹrẹ nọ Jona O Rri Ahwo U Wo Ohẹriẹ Gaga

6. Oghẹrẹ owọ vẹ ahwo Ninẹve a jẹ rọkẹ unuovẹvẹ Jona?

⁶ Enẹna roro kpahe oriruo avivẹ—ọrọ Jona. Orẹwho nọ a riobọhọ kẹ ọraha na họ Ninẹve. A vuẹ Jona ọruẹaro na re o whowho eyoma okpẹwho yena inọ ‘o do te Jihova oma no.’ (Jona 1:2) Avọ ekẹloma riẹ, Ninẹve ọ jọ ẹwho ologbo, nọ a “rẹ rehọ edẹ esa nya okẹkẹe riẹ wariẹ.” Nọ Jona ọ rọwo uwhremu na jẹ ruọ Ninẹve no, o te je whowho nnọ: “Udhẹdẹ-uvẹ u te no, a rẹ te kua Ninẹve no!” Fikiere, “ahwo Ninẹve a tẹ rọwo Ọghẹnẹ; a tẹ se emuọriọ ba, a je fi ehọ-ekpa họ oma.” Makọ ovie Ninẹve dede o kurẹriẹ.—Jona 3:1-6.

7. Ẹvẹ Jihova o rri uruemu ekuriẹriẹ orọ ahwo Ninẹve na?

⁷ Oyena o hẹriẹ oma gaga no owojẹ ahwo Sọdọm! Ẹvẹ Jihova o rri ahwo Ninẹve nọ a kurẹriẹ na? Jona 3:10 o ta nọ: ‘O da Ọghẹnẹ gaga kpahe iye nọ ọ ta nọ o re ro te ae; o gbe ru ei hi.’ Edhere nọ o rọ “da” Jihova họ o nwene iroro kpahe ahwo Ninẹve fikinọ a nwene idhere rai. Itee Ọghẹnẹ i nwene he, rekọ Jihova o nwene iroro riẹ fikinọ ọ ruẹ nnọ ahwo Ninẹve a kurẹriẹ no.—Malakae 3:6.

8. Fikieme Jona ọ rọ jọ ọkora?

⁸ Okenọ Jona ọ ruẹ nnọ a te gbẹ raha Ninẹve he, kọ o wo eriwo Jihova? Ijo, keme a ta k’omai nnọ: “Rekọ o gbẹ were Jona ha, eva e tẹ jẹ dha e.” Eme ọfa Jona o ru? Ikuigbe na e ta nọ: “Ọ tẹ lẹ kẹ ỌNOWO na nọ, ‘Mẹ lẹ owhẹ ỌNOWO, onana ogbẹrọ nọ epanọ mẹ ta oke no mẹ jọ obọ orẹwho mẹ? Fiki oye mẹ jẹ dhẹ ọwhọwhọ i dhere obọ Tashish; keme mẹ riẹ nọ whẹ Ọghẹnẹ nọ ọ vọ avọ ohrọ gbe aruoriwo, ọ rẹ kaki muofu hu, avọ uyoyou ulogbo, o ve kurẹriẹ nọ eyoma.’ ” (Jona 4:1, 2) Jona ọ riẹ ekwakwa Jihova. Dede na, eva oke oyena, eva e were ọruẹaro na vievie he yọ o wo eriwo Ọghẹnẹ kpahe ahwo Ninẹve nọ a kurẹriẹ na ha.

9, 10. (a) Uwuhrẹ vẹ Jihova ọ kẹ Jona? (b) Fikieme ma sai ro ku ei họ nọ eva ukuhọ riẹ Jona o wo eriwo Jihova kpahe ahwo Ninẹve?

⁹ Jona o te no Ninẹve, bọ uwou-udhu, ọ tẹ keria edhedhẹ riẹ “bẹsenọ ọ rẹ te ruẹ oware nọ o rẹ te via kẹ okpẹwho na.” Jihova o te ru re ure o dhẹ no otọ na ze re u ru edhedhẹ kẹ Jona. Rekọ eva okiokiọ riẹ, ure na u te lo no. Okenọ eva e dha Jona kpahe ure nọ u lo na, Jihova ọ tẹ ta nọ: “Who bi weri kẹ ure . . . Kọ me gbe weri kẹ Ninẹve okpẹwho na, e nọ ahwo nọ a buvi idu udhe-ozeza nọ e riẹ obọze avọ ẹkpẹlobọ rai hi, jegbe erao buobu nọ e rọ eva riẹ?” (Jona 4:5-11) Oware nọ Jona o wuhrẹ no onana ze kpahe oghẹrẹ nọ Jihova o rri ahwo u gbunu kẹhẹ!

¹⁰ A kere ọkpahefihọ Jona ha rọkẹ ẹme Ọghẹnẹ kpahe ohrọoriọ nọ o wo kẹ ahwo Ninẹve na. Ghele na, u muẹro inọ ọruẹaro na o nwene eriwo riẹ kpahe ahwo Ninẹve nọ a kurẹriẹ na. Ma ta ere fikinọ Jihova ọ rehọ e riẹ kere ikuigbe nana nọ ẹzi ọ kẹ ẹgba na.

Eriwo Vẹ Who Wo?

11. Ẹvẹ Abraham ọ hai rri ahwo nọ a be rria akpọ inẹnẹ na?

¹¹ Nẹnẹ na, ma rẹriẹ ovao dhe ọraha ọfa—ọrọ eyerakpọ omuomu ọnana, eva ẹdẹ ologbo Jihova. (Luk 17:26-30; Ahwo Galesha 1:4; 2 Pita 3:10) Ẹvẹ Abraham ọ hai rri ahwo nọ a be rria akpọ inẹnẹ nọ a te raha kẹle na? Avro ọ riẹ hẹ inọ ọ hai wo ọdawẹ kpahe ahwo nọ a ri yo “ovuẹ usiuwoma uvie” na ha. (Matiu 24:14) Abraham ọ lẹ Ọghẹnẹ gaga kpahe ahwo okiẹrẹe nọ a rẹ sae jọ Sọdọm. Kọ ma bi dhesẹ ọdawẹ kẹ ahwo nọ a rẹ te se iruẹru akpọ nana nọ Setan ọ be kpọ na, otẹrọnọ a kẹ rai uvẹ nọ a re ro kurẹriẹ ze te gọ Ọghẹnẹ?—1 Jọn 5:19; Eviavia 18:2-4.

12. Fikieme o jẹ rrọ lọlọhọ re ma wo otiọ eriwo Jona kpahe ahwo nọ ma rẹ nyaku evaọ odibọgba mai, kọ eme ma rẹ sai ru kpahe onana?

¹² U kiehọ re ma wo isiuru rọkẹ ekuhọ emuemu. (Habakuk 1:2, 3) Ghele na, o rẹ lọlọhọ gaga re ma wo uruemu Jona na, ababọ ọdawẹ nọ a re dhesẹ kẹ uzuazọ amọfa nọ a rẹ sai kurẹriẹ. Ma rẹ sai wo eriwo nana otẹrọnọ kẹse kẹse ma rẹ nyaku ahwo nọ a wo osegboja ha, otu ọwọsuọ, hayo enọ e rẹ tubẹ họre omai dede eva okenọ ma tẹ rehọ ovuẹ Uvie na bru ae eva obọ iwou rai. Ma rẹ sae nya siọ enọ Jihova o gbe ti kokohọ no eyero omuomu nana ze ba. (Ahwo Rom 2:4) Otẹrọnọ emamọ ọkiẹriwo o dhesẹ nọ ma wo makọ amabọ jọ oghẹrẹ uruemu ọsosuọ Jona kpahe ahwo Ninẹve na, ma rẹ sae lẹ kẹ obufihọ re ma nwene eriwo mai rọwokugbe ọrọ Jihova.

13. Fikieme ma jẹ sae ta nnọ Jihova o wo ọdawẹ kẹ ahwo nẹnẹ?

¹³ Jihova o wo ọdawẹ kẹ ahwo nọ a ri mu ei họ ẹgọ họ, yọ ọ be k’ezọ kẹ ayare ahwo nọ a rehọ oma mudhe kẹe no. (Matiu 10:11) Wọhọ oriruo, “o re ti bruoziẹ” evaọ uyo rọkẹ elẹ rai. (Luk 18:7, 8) Ofariẹ, Jihova o re ti ru ẹjiroro gbe eyaa riẹ kpobi gba eva okenọ o ve fihọ. (Habakuk 2:3) Onana u ti kugbe eyoma kpobi nọ o ti si no otọakpọ na, nwane wọhọ epanọ ọ raha Ninẹve okenọ ahwo riẹ a zihe kpohọ eyoma oruo na.—Nahum 3:5-7.

14. Eme u fo nọ ma rẹ hai ru nọ ma be hẹrẹ ẹdẹ ologbo Jihova na?

¹⁴ Bẹsenọ a ti si eyerakpọ omuomu nana no eva ẹdẹ ologbo Jihova, kọ ma te rehọ odiri hẹrẹ, rehọ owhreze w’abọ evaọ eruo oreva riẹ? Ma nwane riẹ epanọ iruo usiuwoma ota na e te gbẹ kẹre te taure ẹdẹ Jihova ọ tẹ ze he, rekọ ma riẹ inọ a rẹ te ta emamọ usi Uvie na wariẹ otọakpọ na kpobi họ te epanọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ taure urere na o tẹ ze. Yọ ababọ avro, ma re roro kpahe “efe erẹwho” na nọ e gbẹ te rueva nọ Jihova ọ gbẹ be rehọ oruaro vọ uwou riẹ na.—Hagai 2:7.

Uruemu Mai U re Dhesẹ Eriwo Mai Via

15. Eme ọ rẹ sae bọ isiuru mai ga kpahe iruo usiuwoma ota na?

¹⁵ Ẹsejọhọ ma be rria ẹwho nọ a be jọ gaviezọ kẹ usiuwoma na tere he, yọ uyero mai o k’uvẹ nọ ma sai ro kpohọ oria nọ a jẹ mai wo ẹgwọlọ kẹ iwhowho-uvie he. Ma dai rehọ iẹe nọ a rẹ sai duku imakpe evaọ ẹkwotọ na taure urere na o tẹ ze. Kọ ma roro nọ imakpe na i te enọ a rẹ ruẹ uye gwọlọ? Jesu ọ ‘re-ohrọ’ ogbotu na “epanọ a rọ oyoya, a tẹ jẹ vaha wọhọ igodẹ nọ i wo othuru hu.” (Matiu 9:36) Ẹkwoma Ebaibol na gbe izoeme Uwou-Eroro Na avọ Awake! nọ ma rẹ roma totọ wuhrẹ, ma rẹ sai wo otoriẹ viere kpahe uyero ebẹbẹ akpọ nana. Onana u ve ru ei nọ ma je wo ovuhumuo viere kẹ ẹgwọlọ ẹta usiuwoma na. Ofariẹ, ebe nọ ‘ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ’ o kporo no Ebaibol ze na nọ ma re ro ruiruo avọ ẹzi ovuhumuo, o rẹ sai fiba ẹtẹzẹ nọ ma rẹ rọ t’ẹme evaọ ẹkwotọ nọ ma re ru kẹse kẹse.—Matiu 24:45-47; 2 Timoti 3:14-17.

16. Ẹvẹ ma sai ro ru odibọgba mai woma viere?

¹⁶ Ọdawẹ mai rọkẹ ahwo nọ a te sae gbẹ jowọ kẹ ovuẹ Ebaibol nọ o rẹ kẹ uzuazọ na o rẹ w’omai roro kpahe oghẹrẹ oke gbe idhere nọ ma rẹ rọ ruọ ahwo oma evaọ odibọgba mai. Kọ ma be ruẹ nnọ ahwo buobu a be jọ uwou hu nọ ma tẹ nya bru ae? Otẹrọ ere, kiyọ ma sai ru odibọgba mai woma viere ẹkwoma oke gbe eria isẹri-ise mai nọ ma re nwene. Ikwori i re kpohọ iyei-ikpe evaọ okenọ a sae rọ ruẹ iyei kpe. Kọ ma sai ru epọvo na re evaọ iruo iye-ikpe abọ-ẹzi mai na? (Mak 1:16-18) Eme whọ gbẹ dawo isẹri-ise owọwọ avọ isẹri-ise ifonu hu, eva eria nọ uzi o jọ k’uvẹ riẹ? Ahwo jọ a ruẹ no inọ egareji, eria nọ a jẹ ze epẹtiro, gbe iwou-eki yọ emamọ eria nọ a rẹ jọ nyaku ahwo. Oghẹrẹ eriwo Abraham nọ ma re wo kpahe ahwo o sai je dhesẹ oma via nọ ma tẹ be j’obọ kru uvẹ kpobi rọ ta usiuwoma oke-gheghe.

17. Idhere vẹ ma sae rọ ta udu họ imishọnare gbe amọfa nọ a rọ iruo evaọ orẹwho ofa awọ?

¹⁷ Ima ahwo buobu a rri yo ovuẹ Uvie na ha. Fiba iruo usiuwoma ota mai, kọ ma sai dhesẹ ọdawẹ kẹ ahwo otiọye na makọ evaọ obọ iwou mai? Whaọ, kọ ma riẹ imishọnare hayo egbodibo oke-kpobi nọ i bi ruiruo evaọ orẹwho ọfa? Ọtẹrọ ere, ma rẹ sai kere ileta se ae kpahe ovuhumuo mai kẹ iruo rai. Ẹvẹ oyena o sai ro dhesẹ ọdawẹ kẹ ahwo kpobi? Ileta uduotahawọ gbe erọ ujiro mai e rẹ sae bọ imishọnare na ga re a daji iruo rai, nọ u re fi obọ họ nọ amọfa buobu a jẹ ze te riẹ uzẹme na. (Ibruoziẹ 11:40) Ma sae jẹ lẹ kẹ imishọnare gbe ahwo nọ ohọo uzẹme na u bi kpe evaọ erẹwho efa. (Ahwo Ẹfẹsọs 6:18-20) Edhere ọfa nọ ma re ro dhesẹ ọdawẹ họ ẹkwoma ọ unevaze ugho nọ ma re ru kẹ iruo akpọ-soso erọ Isẹri Jihova.—2 Ahwo Kọrint 8:13, 14; 9:6, 7.

Kọ Whọ Sai ti Kpohọ Oria Ofa?

18. Eme Ileleikristi jọ a ru no re a ruẹse wha isiuru Uvie na h’aro evaọ orẹwho nọ a be ria?

¹⁸ Ahwo nọ a kpohọ eria nọ a jẹ mae gwọlọ iwhowho-uvie a wo eghale no rọkẹ omodawọ omolahiẹ rai kẹ amọfa. Dede na, Isẹri Jihova efa a jọ orẹwho obọ rai wuhrẹ ẹvẹrẹ ọfa no re a ruẹsi fi obọ abọ-ẹzi họ kẹ erara nọ e rrọ orẹwho rai. Irere i ghine no omodawọ itieye na ze no. Wọhọ oriruo, Isẹri ihrẹ nọ i bi fi obọ họ kẹ ahwo China evaọ okpẹwho jọ ọrọ Texas, U.S.A., a dede ahwo 114 ziọ ehaa Emu Owọwọ Olori nọ a ru evaọ 2001. Ahwo nọ a bi fi obọ họ kẹ itu itieye na a ruẹ no inọ idhu rai e fano kẹ ivuẹvu.—Matiu 9:37, 38.

19. Eme u fo nọ who re ru nọ whọ tẹ be jẹ iroro nnọ whọ rẹ wha iruo usiuwoma ota Uvie na h’aro evaọ orẹwho ofa?

¹⁹ O sae jọ nọ whẹ avọ uviuwou ra wha wo uvẹ nọ wha sai ro kpohọ oria nọ ẹgwọlọ ọ mai rrọ kẹ iwhowho-uvie. Uzẹme, o rrọ oware areghẹ re ohwo ọ kake ‘keria re o roro araha na.’ (Luk 14:28) Onana o mae rrọ ere eva okenọ ohwo o te bi roro nọ o re kpohọ orẹwho ofa. Ohwo nọ ọ gwọlọ ru ere kpobi, u re woma re ọ nọ nnọ: ‘Kọ mẹ te sae rẹro te ẹgwọlọ uviuwou mẹ? Kọ mẹ sai ti wo ivisa nọ o gwọlọ? Kọ mẹ riẹ ẹvẹrẹ orẹwho na no vẹre, hayo kọ o ruọ omẹ inọ me re wuhrẹ iei? Kọ me roro epanọ orẹwho na u re dhẹ hayo roro te no gbe uruemu rai? Kọ mẹ sae ghinẹ jọ “omaosasọ” kẹ ibe enọ e rọwo evaọ ẹkwotọ yena, nọ o gbẹ jọ owha kẹ ae he?’ (Ahwo Kọlọsi 4:10, 11) Re whọ riẹ epanọ ẹgwọlọ na ọ rro te evaọ orẹwho nọ whọ gwọlọ kpohọ na, u re kiehọ re who kere se uwou-ogha Isẹri Jihova nọ o be rẹro te iruo usiuwoma ota evaọ ẹkwotọ yena.a

20. Ẹvẹ uzoge Oleleikristi jọ o ro ruiruo nọ e rẹ kẹ ibe Ileleikristi gbe amọfa erere evaọ orẹwho ofa?

²⁰ Oleleikristi jọ nọ o w’obọ evaọ ebabọ Egwa Uvie evaọ Japan no o yo inọ a jọ Paraguay gwọlọ iruiruo ona nọ e rẹ bọ oria nọ a jẹ gọ. Fikinọ ọ re rọo ho yọ o wo ẹgba uzoge, o te kpohọ orẹwho yena nyai ru iruo emerae eree, yọ ọye ọvo ọ jọ ohwo unevaze oke-kpobi evaọ ebabọ na. Eva oke yena, o wuhrẹ ẹvẹrẹ Spen, o te je ru iwuhrẹ Ebaibol. Ọ ghinẹ ruẹ ẹgwọlọ nọ ọ riẹ rọkẹ iwhowho-uvie evaọ orẹwho na. Dede nọ o zihe kpohọ Japan, o raha oke he ọ tẹ wariẹ zihe kpobọ Paraguay je fi obọ họ ru ilele ahwo ziọ Ọgwa Uvie yena.

21. Nọ ma be hẹrẹ ẹdẹ ologbo Jihova na, eme ọ rẹ mae jọ omai oja jẹ jọ eriwo mai?

²¹ Ọghẹnẹ o ti ru re a ta usiuwoma na vọvọ, rọwo kugbe oreva riẹ. Nẹnẹ na, o bi ru iruo ivuẹvu urere na nya kpatakpata. (Aizaya 60:22) Fikiere, nọ ma be hẹrẹ ẹdẹ Jihova na, j’oma rehọ ọwhọ w’obọ evaọ iruo ivuẹvu na je rri ahwo wọhọ epanọ Ọghẹnẹ oyoyou mai o bi rri rai.

[Oruvẹ-obotọ]

Kọ Whọ Kareghẹhọ?

• Nọ ma be hẹrẹ ẹdẹ Jihova na, ẹvẹ u fo nọ ma re rri ahwo?

• Eriwo vẹ Abraham o wo kpahe ahwo okiẹrẹe nọ e hae sae jọ Sọdọm?

• Ẹvẹ Jona o rri ahwo Ninẹve nọ a kurẹriẹ?

• Ẹvẹ ma sai ro dhesẹ nnọ ma wo eriwo Jihova kpahe ahwo nọ a ri yo emamọ usi na ha?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 14]

Abraham o rri ahwo wọhọ epanọ Jihova o rri rai

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 15]

Uwhremu na, Jona o wo eriwo Jihova kpahe ahwo Ninẹve nọ a kurẹriẹ

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 16]

Ọdawẹ kẹ ahwo ọ rẹ wọ omai roro kpahe oke gbe idhere sa-sa nọ ma rẹ rọ ta emamọ usi na