Evaifihọ E r’Oja kẹ Uzuazọ Evawere
OGHẸRẸ emu jọ e gbẹ be hai kiehọ ohwo eva ha, u re yoma gaga. Ohwo nọ oyena o rẹ via kẹ unuẹse buobu ọ rẹ yọrọ oma kpahe oghẹrẹ emu nọ ọ rẹ re. Rekọ o thọ re ohwo ọ siọ emu ba riẹriẹriẹ fikinọ oghẹrẹ emu jọ e be hai kiehọ iẹe oma ha. Ebẹbẹ nọ emu-ọseba ọ rẹ wha ze e jae ta ha. Ababọ emu, uvumọ ohwo ọ rẹ rria kri hi.
Evaọ oghẹrẹ ovona, ohwo nọ ma fi eva họ o te gb’edha họ omai aro, o rẹ da gaga. Ahwo a te gb’edha họ omai aro unuẹse buobu no, u re ru nọ ma je roro kpahe oghẹrẹ egbẹnyusu nọ ma re mu. Ghele na, orọnikọ oma nọ ma re si h’emu no ahwo kpobi riẹriẹriẹ re uvumọ ohwo ọ siọ edha ba egbehọ omai aro họ ifue na ha. Eme jabọ? Keme re ma vi ẹro ku amọfa u re mi omai evawere mai. Re ma yeri uzuazọ evevọwẹ, ma gwọlọ usu nọ a rẹ jọ fi eva họ ohwohwo.
“Evaifihọ yọ ugogo edhere jọ nọ ma rẹ rọ riẹ yeri kugbe ohwohwo kẹdẹ kẹdẹ,” ere obe na Jugend 2002 o ta. “Ohwo kpobi ọ gwọlọ evaifihọ,” ere obe-usi na, Neue Zürcher Zeitung, o ta. “Evaifihọ u re ru uzuazọ woma” te epanọ “o rọ r’oja kẹ ẹjọ uzuazọ.” Evaọ uzẹme, obe-usi na o ta haro nọ, ababọ evaifihọ, “ohwo ọ rẹ sai thihakọ ebẹbẹ uzuazọ họ.”
Nọ o rrọ ẹkoma mai re ma fi eva họ ohwo jọ na, ono ma rẹ sai fi eva họ ababọ ozọ edha nọ a re gbe họ omai aro?
Rehọ Udu Ra Kpobi Fi Eva họ Jihova
Ebaibol na e ta k’omai nọ: “Rehọ ẹroọrọsuọ ra kpobi kpahe ỌNOWO na.” (Itẹ 3:5) Evaọ uzẹme, Ẹme Ọghẹnẹ ọ t’udu họ omai awọ unuẹse buobu inọ ma fi eva họ Ọnọma mai, Jihova Ọghẹnẹ.
Fikieme ma jẹ sai fi eva họ Ọghẹnẹ? Orọ ọsosuọ, fikinọ Jihova Ọghẹnẹ ọ rrọ ọrẹri. Aizaya ọruẹaro na o kere nọ: “Ọrẹri, ọrẹri, ọrẹri [họ] ỌNOWO” na. (Aizaya 6:3) Kọ fikinọ Ọghẹnẹ ọ rrọ ọrẹri o rẹ lẹliẹ owhẹ dhozọ riẹ? Uzẹme riẹ họ, u fo re onana u si omai kẹle iẹe keme ọrẹri Jihova u dhesẹ nọ ọ rrọ fuafo, o thabọ no eyoma-oruo kpobi, yọ a sai fi eva họ iẹe riẹriẹriẹ. Ọ sae te jọ ohwo ofruriọ hayo rehọ ogaga riẹ lahiẹ amọfa ha, yọ ọ rẹ sai ru omai oma vo ho ma te fi eva họ iẹe.
Ofariẹ, ma rẹ sai fi eva mai họ Ọghẹnẹ fiki ẹgba gbe isiuru riẹ nọ ọ be rọ thọ enọ e be gọe. Wọhọ oriruo, fikinọ o wo ogaga erumeru, ọ rẹ sai ru oware nọ ọ gwọlọ kpobi. Uvi-ẹdhoguo gbe areghẹ ọgbagba riẹ e rẹ kpọ oghẹrẹ nọ o re ru oware. Yọ uyoyou riẹ nọ a rẹ ruẹ obọ riẹ hẹ o rẹ wọe j’owọ. Jọn ukọ na o kere nọ: “Ọghẹnẹ họ uyoyou.” (1 Jọn 4:8) Uyoyou Ọghẹnẹ ọ rẹ kpọ eware nọ o bi ru kpobi. Ẹfuọ Jihova gbe ekwakwa ilogbo efa riẹ i ru rie fihọ uvi Ọsẹ, ohwo nọ ma rẹ sai fi eva kpobi họ. Uvumọ oware hayo ohwo ọ riẹ hẹ nọ a rẹ sai fi eva họ vi Jihova.
Fi Eva họ Jihova re Whọ Wereva
Uvi ẹjiroro ọfa nọ ma re ro fi eva họ Jihova họ, ọ riẹ kpahe omai vi omọfa kpobi. Ọ riẹ nnọ ohwo-akpọ kpobi o wo ẹgwọlọ kẹ usu nọ o dọmu, ukrẹkri, orọ evaifihọ kugbe Ọnọma na. Udu u re kie ahwo nọ a wo oghẹrẹ usu utioye na vi. Enẹ Devidi Ovie na o fi rie họ: “Oghale u te ohwo nọ o fi ẹruọrọsuọ riẹ họ ỌNOWO!” (Olezi 40:4) Ima ahwo buobu nẹnẹ a rehọ udu kpobi rọwo kugbe eme ọ Devidi na.
Rri iriruo jọ. Doris ọ rria Dominican Republic, Germany, Grisi, gbe America no. Ọ ta nọ: “Oma o be were omẹ gaga inọ me fi eva họ Jihova. Ọ riẹ epanọ ọ rẹ rọ sẹro mẹ evaọ abọ-iwo, abọ-ẹzi, gbe abọ-iroro. Ọye họ ogbẹnyusu nọ ọ mai woma nọ ohwo ọ rẹ sai wo.” Wolfgang, ọriẹ-izi jọ, ọ ta nọ: “U woma kẹhẹ re whọ rọ ẹro so ohwo nọ o wo ewoma ra họ iroro, ohwo nọ ọ rẹ sai ru oware nọ o mai woma k’owhẹ!” Ham, ọnọ a yẹ evaọ Esia rekọ nọ ọ be rria Europe enẹna, ọ ta nọ: “Me fi eva họ inọ eware kpobi e rrọ Jihova obọ, oware o rẹ thọe obọ họ, fikiere eva e be were omẹ inọ me fi eva họ iẹe.”
Ghinọ uzẹme, orọnikọ Ọnọma mai ọvo u fo nọ mai omomọvo ma re fi eva họ họ, rekọ ma re fi eva họ ahwo re. Fikiere, Jihova, wọhọ ogbẹnyusu nọ o wo areghẹ gbe otoriẹ, ọ k’omai ohrẹ kpahe oghẹrẹ ahwo nọ ma re fi eva họ. Ẹkwoma oma nọ ma re ro totọ se Ebaibol na, ma rẹ sai muẹrohọ ohrẹ riẹ evaọ ẹme ọnana.
Ahwo nọ Ma rẹ Sai Fi Eva Họ
Ọso-ilezi na o kere nọ: “Who fi eva ra họ emọ ivie he hayo ọmọ ohwo ho, keme a wo obọufihọ họ.” (Olezi 146:3) Eme nana nọ a rehọ ẹzi Ọghẹnẹ kere na i dhesẹ inọ ahwo buobu a fo evaifihọ mai hi. Makọ ahwo nọ a rri kpehru wọhọ “emọ ivie” akpọ nana, wọhọ oriruo, enọ e riẹ ikpebe evaọ egha-eriariẹ sa-sa, a nwani fo evaifihọ mai hi. Ehrẹ nọ a rẹ kẹ i wo irekọ, yọ eva nọ a re fihọ “emọ ivie” itieye na o rẹ sai su kpohọ irẹro ifofe.
Uzẹme o rrọ, onana o rẹ nwani ru omai si eva no ahwo kpobi hi. Dede na, ma re rri otọ mu ziezi ma tẹ be salọ enọ ma re fi eva họ. Ute vẹ ma rẹ rọ salọ ahwo na? Oriruo jọ no orẹwho Izrẹl anwae ze o sai ti fi obọ họ k’omai. Okenọ a ruẹ nnọ u fo re a rehọ ahwo jọ mu nọ a rẹ rẹrote ewha-iruo egbẹgbẹdẹ jọ evaọ Izrẹl, a ta kẹ Mosis re ọ “salọ emamọ ahwo nọ udevie ahwo na ze, enọ e rẹ dhozọ Ọghẹnẹ, enọ a re fievahọ gbe enọ i mukpahe udioriọ.” (Ọnyano 18:21) Eme ma rẹ sai wuhrẹ no onana ze?
Ezae enana i wo ekwakwa Ọghẹnẹ jọ taure a tẹ te rehọ ae mu ọkwa evaifihọ. A kẹ imuẹro no inọ a be dhozọ Ọghẹnẹ; a wo adhẹẹ kẹ Ọnọma na jẹ be dhozọ eva nọ a re ru dhae. O jọ vevẹ kẹ ahwo kpobi inọ ezae nana a dawo uthoma rai re a lele itee Ọghẹnẹ. A mukpahe ofruriọ, onọ u dhesẹ nọ a te kẹnoma no udioriọ. A te rehọ ọkwa rai ruiruo thọthọ họ re a ruẹse wha ewoma omobọ rai hayo erọ imoni gbe egbẹnyusu rai haro.
Kọ o gbẹ te jọ oware areghẹ k’omai re ma rehọ ute ovona salọ enọ ma re fi eva họ nẹnẹ? Kọ ma riẹ ahwo nọ uruemu rai u bi dhesẹ via nọ a be dhozọ Ọghẹnẹ? Kọ a gba riẹ mu re a lele itee uruemu riẹ? Kọ a wo ẹgba nọ a rẹ rọ kẹnoma no eware iyoma? Kọ a wo oruọzewọ nọ a rẹ rọ thahe eware kurẹriẹ hẹ fiki erere rai hayo re a wo oware nọ a gwọlọ? Avro ọ riẹ hẹ inọ ezae gbe eyae nọ i bi dhesẹ ekwakwa enana a te kẹ evaifihọ mai.
Udu U n’Owhẹ Awọ Họ nọ A te Gb’Edha h’Owhẹ Aro Ẹsejọ
Evaọ ẹsalọ ahwo nọ ma re fi eva họ, ma re wo odiri, keme a rẹ nwane riẹ ohwo je fi eva họ iẹe asohẹrioke he. Oware areghẹ họ ma re fi eva họ ohwo na ẹmẹrera. Oghẹrẹ vẹ? Ma rẹ sai muẹrohọ uruemu ohwo na evaọ etoke krẹkri, muẹrohọ uruemu riẹ evaọ otọ iyero jọ. Kọ ọ rrọ ohwo nọ a re fi eva họ evaọ eware esese? Wọhọ oriruo, kọ o re zihe eware nọ o momo evaọ oke nọ o fihọ, kọ o re koko oke nọ wha fihọ? Otẹrọ ere, koyehọ ma rẹ sai fi eva họ iẹe evaọ eware nọ e gbẹdẹ viere. Onana o rọwo kugbe ehri-uzi na: “Ọnọ o wo orọwọ evaọ osese vievie o wo orọwọ evaọ ibuobu re.” (Luk 16:10) Ẹro omuhọ otọ gbe odiri o rẹ sai fi obọ họ k’omai whaha edha nọ a re gbe họ omai aro evaọ eware ilogbo.
Kọ ẹvẹ otẹrọnọ ohwo nọ ma fi eva họ o gb’edha họ omai aro? Enọ e riẹ Ebaibol ziezi a rẹ kareghẹhọ inọ evaọ aso nọ a ro mu Jesu Kristi, ikọ riẹ a kiemu ku ei. Judas Iskariọt o vivie i rie, enọ i kiọkọ a tẹ dhẹ fiki ozọ. Pita ọ tubẹ vro Jesu isiasa. Rekọ Jesu o vuhumu nnọ Judas ọvo họ ọnọ o keke aro fihọ raha uzi. Fikinọ a kiemu ku ei evaọ oke oyena o whaha eva nọ Jesu ọ wariẹ fihọ ikọ 11 nọ i kiọkọ na ha nọ eka jọ e vrẹ no. (Matiu 26:45-47, 56, 69-75; 28:16-20) Epọvo na re, ohwo nọ ma fi eva họ o te ru omai oware oja, u re woma re ma roro sọ ohwo na o ghine keke aro fihọ ru ere hayo sọ fiki sebaẹgba o ro ru ei.
Kọ Mẹ Yọ Ohwo nọ A re Fi Eva Họ?
Ohwo nọ o re muẹrohọ otọ gaga kpahe enọ o re fi eva họ o re rri ẹme na ziezi jẹ nọ oma riẹ nọ: ‘Kọ mẹ rrọ ohwo nọ a re fi eva họ? Ute owowa evaifihọ vẹ me bi rẹro riẹ mi omobọ mẹ gbe amọfa?’
Evaọ uzẹme, ohwo nọ a re fi eva họ ọ rẹ ta uzẹme ẹsikpobi. (Ahwo Ẹfẹsọs 4:25) Ọ rẹ thahe eme riẹ re i kiehọ enọ ọ be t’ẹme kẹ hẹ re ọ ruẹsi wo oware jọ mi ai. Yọ ọ tẹ y’eyaa, ohwo evaifihọ ọ rẹ dawo ẹgba riẹ kpobi re o koko ẹme riẹ. (Matiu 5:37) Ohwo jọ o te se ẹme họ iẹe ezọ, ohwo evaifihọ o re kru ẹme na, orọnikọ o re gu ei kẹ amọfa ha. Ohwo evaifihọ ọ rẹ tẹrovi ọzae hayo aye riẹ ọvo. O re rri iwoho ẹbẹba ha, o re fi iroro họ eware obẹlẹ hẹ, yọ ọ rẹ rọ oma lẹliẹ amọfa ha. (Matiu 5:27, 28) Ohwo nọ o fo evaifihọ mai o re ruiruo gaga re ọ ruẹ ugho nọ ọ rẹ rọ ko omobọ riẹ gbe uviuwou riẹ, ọ rẹ rọ edhere ẹghẹ rehọ igho amọfa fe he. (1 Timoti 5:8) Eroro kpahe itee Ikereakere itieye na nọ e vọ avọ areghẹ na i ti fi obọ họ k’omai vuhu ahwo nọ ma rẹ sai fi eva họ. Ofariẹ, elele itee uruemu evona i ti fi obọ họ k’omai omomọvo jọ ahwo nọ amọfa a rẹ sai fi eva họ.
O te were gaga re ma rria akpọ nọ a rẹ jọ fi eva họ ahwo kpobi gbe akpọ nọ a te jọ gb’edha họ ahwo aro ho fiki eva nọ a fihọ amọfa! Kọ oyena yọ ewezẹ gheghe? O rrọ ere he kẹ ahwo nọ a fi eva họ eyaa Ebaibol na, keme Ẹme Ọghẹnẹ ọ ruẹaro kpahe “akpọ ọkpokpọ” owoma nọ ọ te kare eviẹhọ, erue, ofruriọ kpobi jẹ kare uweri, ẹyao, gbe makọ uwhu! (2 Pita 3:13; Olezi 37:11, 29; Eviavia 21:3-5) Kọ u gbe ti woma re ma kiẹ viere kpahe irẹro nana? Eva e te were Isẹri Jihova re a k’owhẹ evuẹ efa kpahe ẹme ọnana gbe efa nọ i wuzou.
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 4]
U re mi omai evawere ma te bi viẹro ku ahwo kpobi
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 5]
Jihova họ ọnọ ọ mai fo evaifihọ mai
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 7]
Mai kpobi ma gwọlọ usu evaifihọ