Eyae Nọ I Ru Eva Were Jihova

“ỌNOWO na ọ hwosa kẹ owhẹ fiki iruo no who ru na, ỌNOWO na ọ jẹ rọ vọ kẹ owhẹ!”—RUT 2:12.

1, 2. Ẹvẹ ma sai ro wo erere ẹkwoma eroro kpahe iriruo Ebaibol erọ eyae nọ i ru eva were Jihova?

OZODHẸ Ọghẹnẹ o wọ eyae ivẹ veghe uzou kẹ Fẹro jọ. Ẹrọwọ ọ wọ ogberẹ jọ fi uzuazọ riẹ họ ọza re ọ ruẹse thọ ekiotọ Izrẹl ivẹ. Areghẹ gbe omarokpotọ evaọ etoke uye u fi obọ họ kẹ aye jọ siwi izuazọ ahwo buobu jẹ whaha ọnọ Jihova o wholo abe-ọriọ azẹ. Ẹrọwọ nọ o fihọ Jihova Ọghẹnẹ gbe ẹzi ọghoruo o wọ aye-uku jọ nọ ọ rrọ oniọmọ rehọ umutho emu riẹ nọ o kiọkọ rọ ko ọruẹaro Ọghẹnẹ. Enana yọ umutho iriruo Ikereakere jọ erọ eyae nọ i ru eva were Jihova.

² Oghẹrẹ nọ Jihova ọ rehọ eyae itieye na gbe eghale nọ ọ kẹ rai u dhesẹ inọ oware nọ ọ rẹ mae were iẹe họ ekwakwa abọ-ẹzi, u muẹme he ohwo na ọ tẹ make rrọ ọzae hayo aye. Evaọ akpọ inẹnẹ, nọ a be jọ dhẹ lele ekwakwa iwo gbe erru ugboma na, re a rehọ ẹbọ ekwakwa abọ-ẹzi karo yọ use-abọ. Rekọ ma rẹ sae nyate use-abọ nana, wọhọ epanọ u dhesẹ oma via evaọ oriruo ima eyae buobu nọ e be dhozọ Ọghẹnẹ na, enọ i ru abọ ologbo ọrọ ahwo Ọghẹnẹ via nẹnẹ na. Eyae Ileleikristi itieye na a be raro kele ẹrọwọ, areghẹ, ọghoruo, gbe ekwakwa ezi efa erọ eyae nọ e dhozọ Ọghẹnẹ nọ a jọ Ebaibol fodẹ na. Dede na, ezae Ileleikristi a gwọlọ raro kele ekwakwa ezi nọ uvi eyae oke anwae na i dhesẹ na re. Re ma ruẹ epanọ ma re ro ru ere vọvọ, jọ ma roma t’otọ t’ẹme kpahe ikuigbe Ebaibol erọ eyae nọ ma jọ obehru fodẹ na.—Ahwo Rom 15:4; Jemis 4:8.

Eyae nọ I Veghe Uzou kẹ Fẹro Jọ

3, 4. (a) Fikieme Shifra avọ Pua a rọ se nnọ a re yo ẹme kẹ Fẹro ho okenọ ọ ta kẹ ae nnọ a kpe ọmọzae Izrẹl kpobi nọ a yẹ? (b) Ẹvẹ Jihova ọ rọ hwosa kẹ iyẹ-eyae ivẹ na fiki udu gbe ozodhẹ Ọghẹnẹ rai?

³ Evaọ etoke ẹdhọ Nuremberg na, onọ a jọ Germany gu nọ Ẹmo Akpọ II o kuhọ no, ibuobu nọ a brukpe fiki ahwo buobu nọ a kpe a daoma re a gu emuemu nọ a ru na n’uzou ẹkwoma ẹta inọ onọ a ta kẹ ai a je ru. Whaọ rehọ ahwo nana wawo eyae Izrẹl ivẹ nọ i re yẹ eyae, Shifra avọ Pua, enọ e jẹ rria Ijipti anwae evaọ etoke esuo Fẹro ọgeva jọ nọ a se odẹ omariẹ hẹ. Fiki ozọ inọ ahwo Hibru a bi bu hrọ, Fẹro o te j’uzi kẹ eyae ivẹ nana inọ a kpe ọmọzae kpobi nọ aye Hibru o yẹ. Eme eyae na a ru kpahe ujaje evega onana? ‘A ru wọhọ epanọ ovie Ijipti ọ ta kẹ ae na ha, a vu emezae na wa uzuazọ.’ Fikieme eyae nana a gbẹ rọ dhozọ ohwo ho? Fikinọ a jẹ “dhẹozọ Ọghẹnẹ.”—Ọnyano 1:15, 17; Emuhọ 9:6.

⁴ Ẹhẹ, iyẹ-eyae na a dhẹ gbalọ Jihova, o te zihe ruọ “ojese” kẹ ae, thọ ae no ofu Fẹro. (2 Samuẹle 22:31; Ọnyano 1:18-20) Rekọ eghale Jihova e jọ etẹe serihọ họ. Ọ rehọ emọ ghale Shifra gbe Pua. Ọ tubẹ kẹ eyae nana ọghọ nọ o ro ru re a kere edẹ gbe iruẹru rai fihọ Ẹme riẹ nọ ọ kẹ ẹgba re ige obaro a se kpahe ae, rekọ odẹ Fẹro na o thẹro no anwẹdẹ.—Ọnyano 1:21; 1 Samuẹle 2:30b; Itẹ 10:7.

5. Ẹvẹ eyae Ileleikristi buobu nẹnẹ a bi ro dhesẹ ọkpọ uruemu Shifra gbe Pua, kọ ẹvẹ Jihova ọ te rọ hwae osa?

⁵ Kọ eyae nọ e wọhọ Shifra avọ Pua e riẹ nẹnẹ? Ee! K’ukpe k’ukpe, eyae itieye na buobu a be rehọ aruọwha whowho ovuẹ Ebaibol nọ o rẹ kẹ uzuazọ na evaọ ekwotọ nọ “uzi ovie” u jo fi awhaha họ ovuẹ na, be rehọ ere fi ufuoma gbe uzuazọ rai dede họ awa. (Ahwo Hibru 11:23; Iruẹru 5:28, 29) Avọ uyoyou kẹ Ọghẹnẹ gbe ọrivẹ nọ o be wọ ae, eyae aruọwha eyena a be kẹ uvumọ ohwo uvẹ re ọ whaha ae ẹghale emamọ usi Uvie Ọghẹnẹ kugbe amọfa ha. Fikiere, eyae Ileleikristi buobu a be rẹriẹ ovao ku ọwọsuọ gbe ukpokpoma. (Mak 12:30, 31; 13:9-13) Wọhọ epanọ o jọ kẹ Shifra gbe Pua, Jihova o bi muẹrohọ uvi iruo eyae aruọwha eyena, yọ o ti dhesẹ uyoyou riẹ kẹ ae ẹkwoma ẹrawo edẹ rai evaọ “obe uzuazọ na,” thakpinọ a thihakọ ziezi te urere.—Ahwo Filipai 4:3; Matiu 24:13.

Aye nọ Ọ Jọ Ogberẹ Vẹre O Ru Eva Were Jihova

6, 7. (a) Eme Rehab ọ riẹ kpahe Jihova gbe ahwo riẹ, kọ ẹvẹ eriariẹ nana i kpomahọ iẹe? (b) Ẹvẹ Ẹme Ọghẹnẹ ọ rọ kẹ Rehab orro?

⁶ Evaọ ukpe ọ 1473 B.C.E., ogberẹ jọ nọ a re se Rehab ọ jẹ rria Jẹriko, ẹwho Kenan. O wọhọ nọ Rehab ọ jọ ohwo nọ ọ riẹ kpahe eware nọ e jẹ via evaọ etoke yena. Okenọ ekiotọ Izrẹl ivẹ a kpahe uwou riẹ, ọ sae r’unu k’otọ gbiku kẹ ae kpahe Ọnyano igbunu Izrẹl no Ijipti, dede nọ onana o via ikpe 40 nọ e vrẹ! Ọ tẹ jẹ riẹ kpahe Saehọn gbe Ọg, ivie Amọ nọ Izrẹl o fi kparobọ kẹle na. Muẹrohọ edhere nọ eriariẹ eyena i kpomahọ iẹe. Ọ ta kẹ ekiotọ na nọ: “Mẹ riẹ nọ ỌNOWO na ọ kẹ owhai otọ na no, . . . keme ỌNOWO na Ọghẹnẹ rai ọye họ Ọghẹnẹ nọ ọ rọ obọ odhiwu gbe akpọ.” (Joshua 2:1, 9-11) Ẹhẹ, oware nọ Rehab o wuhrẹ kpahe Jihova gbe iruẹru riẹ kẹ Izrẹl i duobọte udu riẹ, e tẹ wọe fi ẹrọwọ họ iẹe.—Ahwo Rom 10:10.

⁷ Ẹrọwọ Rehab ọ wọ riẹ ru iruo. “Ọ rehọ uruemu ezi” dede ekiotọ Izrẹl na rehọ, o te je yoẹme kẹ ithubro rai nọ a rẹ rọ zọ okenọ Izrẹl ọ wọ ohọre ziọ Jẹriko. (Ahwo Hibru 11:31; Joshua 2:18-21) Avro ọ riẹ hẹ inọ iruo ẹrọwọ Rehab e wha evawere se Jihova, keme ọ kẹ Jemis Oleleikristi na ẹgba rọ fodẹ odẹ riẹ kugbe odẹ Abraham, ogbẹnyusu Ọghẹnẹ, wọhọ oriruo nọ Ileleikristi a rẹ raro kele. Jemis o kere nọ: “Kọ ogbẹrọnọ epọvo na Rehab ogberẹ na ọ rọ rehọ fiki iruo wo unuzou, okenọ o dede enaviuwou na rehọ, ọ jẹ rehọ edhere ọfa vi ai kpo?”—Jemis 2:25.

8. Ẹvẹ Jihova ọ rọ ghale Rehab kẹ ẹrọwọ gbe ẹmeoyo riẹ?

⁸ Jihova ọ ghale Rehab evaọ idhere buobu. Ojọ họ, ọ rehọ edhere igbunu siwi uzuazọ riẹ gbe izuazọ enọ e dhẹ dhere uwou riẹ kpobi—koyehọ, “unuwou ọsẹ riẹ soso, gbe enọ o wo kpobi.” Ọ tẹ kẹ ahwo nana uvẹ re a “ria evaọ Izrẹl,” oria nọ a jọ rehọ ae wọhọ emotọ. (Joshua 2:13; 6:22-25; Iruo-Izerẹ 19:33, 34) Rekọ etẹe o jo kuhọ họ. Jihova ọ tẹ jẹ kẹ Rehab ọghọ ọrọ ẹjọ oni-ode Jesu Kristi. Dai roro epanọ uyoyou-ẹwo nana nọ a dhesẹ kẹ aye ohwo Kenan nọ ọ jẹ g’ẹdhọ vẹre na o rro te!a—Olezi 130:3, 4.

9. Ẹvẹ eriwo Jihova kpahe Rehab gbe eyae Ileleikristi jọ evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ na o jẹ jọ uduotahawọ kẹ eyae jọ nẹnẹ?

⁹ Wọhọ Rehab, eyae Ileleikristi jọ, no ikpe-udhusoi ọsosuọ na ze rite inẹnẹ na, a kiemu ku uzuazọ ọfariẹ-ogbe no re a ruẹsi ru Ọghẹnẹ eva were. (1 Ahwo Kọrint 6:9-11) Avro ọ riẹ hẹ inọ ejọ rai e whẹro evaọ okegbe nọ ọ wọhọ ọrọ Kenan anwae na, oria nọ a jẹ jọ rehọ ọfariẹ-ogbe họ, je tube rri rie wọhọ oware nọ u fo. Ghele na, a nwene idhere rai fiki ẹrọwọ nọ a wo no eriariẹ egbagba Ikereakere na ze. (Ahwo Rom 10:17) Fikiere, a rẹ sae ta kpahe eyae eyena re nnọ “Ọghẹnẹ ọ rẹ vuoma ha, re a sei Ọghẹnẹ rai.” (Ahwo Hibru 11:16) Ọghọ na ọ rro kẹhẹ!

A Ghale Riẹ Fiki Areghẹ Riẹ

10, 11. Oware vẹ o via evaọ udevie Nebale gbe Devidi nọ o wọ Abigẹle j’owọ?

¹⁰ Eyae ẹrọwọ buobu erọ oke anwae a dhesẹ uruemu areghẹ evaọ edhere ologbo, onọ u ru rai fihọ agheghọ kẹ ahwo Jihova. Ọvo jọ evaọ usu eyae eyena họ Abigẹle, aye Nebale, ohwo Izrẹl nọ o wo etọ je fe gaga. Areghẹ Abigẹle o fi obọ họ siwi izuazọ jẹ whaha Devidi, ovie obaro Izrẹl, abe-ọriọ azẹ. Ma rẹ sai se kpahe Abigẹle evaọ ikuigbe nọ e rrọ Samuẹle ọsosuọ uzou avọ 25.

¹¹ Wọhọ epanọ iku na i ro muhọ, Devidi avọ ahwo riẹ a bọ evuẹ rai kẹle uthuru Nebale, be thọ ithuru na kẹe ọvọvẹ t’uvou t’aso fikinọ Nebale yọ oniọvo rai, ohwo Izrẹl. Okenọ eware i ku ba Devidi no, o te vi ezae ikpe riẹ bru Nebale be yare emu. Whaọ, uvẹ u rovie no nọ Nebale o re ro yere Devidi kẹ obufihọ riẹ jẹ kẹe ọghọ wọhọ ọnọ Jihova o wholo. Rekọ Nebale o ru ere he. Avọ evedha, o ku eka họ Devidi oma je le emoha nọ o vi sei na kpo ababọ. Nọ Devidi o yo onana, ọ tẹ rehọ ezae 400 nọ e wha ekwakwa-ẹmo re a nyae kioja. Nọ Abigẹle o yo kpahe uyo ogaga nọ ọzae riẹ ọ kẹ ezae na, ọ tẹ wọ vẹrẹ vẹrẹ avọ areghẹ re o hrẹ ofu Devidi ẹkwoma eware nọ ọ kwa bi ro sei. Kẹsena, ọye omariẹ ọ tẹ nya bru Devidi.—Owọ avọ 2-20.

12, 13. (a) Ẹvẹ Abigẹle o ro dhesẹ nnọ o wo areghẹ gbe nnọ o wo omarokpotọ kẹ Jihova gbe ọnọ o wholo? (b) Eme Abigẹle o ru nọ o zihe t’uwou, kọ eme ọ via kẹe uwhremu?

¹² Okenọ Abigẹle o zere Devidi, omarokpotọ nọ ọ rọ lẹ kẹ erọvrẹ u dhesẹ adhẹẹ odidi riẹ kẹ ọnọ Jihova o wholo. Ọ ta nọ: “ỌNOWO na ọ te rehọ ubruwou olori mẹ mu uvie ebẹdẹ bẹdẹ. Keme emo ỌNOWO na olori mẹ o re fio,” je fibae inọ Jihova ọ te rehọ Devidi mu wọhọ osu Izrẹl. (Owọ avọ 28-30) Eva oke ovona, Abigẹle o dhesẹ aruọwha nọ ọ rọ ta kẹ Devidi nnọ, ọ gbẹ yọrọ oma ha, ọ te reabe azẹ ọ tẹ nyae kioja. (Owọ avọ 26, 31) Omarokpotọ Abigẹle, adhẹẹ odidi, gbe iroro egbagba riẹ e lẹliẹ Devidi bruoma kpiroro. Ọ kpahe kẹe nọ: “Oghale u te ỌNOWO na Ọghẹnẹ Izrẹl, ọnọ o vi owhẹ bru omẹ ze eva ẹdẹ inẹnẹ na! Oghale u te owhẹ fiki areghẹ ra, oghale u te owhẹ nọ ọ whaha omẹ no abe-ọriọ ohwo-okpe!”—Owọ avọ 32, 33.

¹³ Nọ o zihe t’uwou, Abigẹle ọ tẹ gbaudu gwọlọ ọzae riẹ re ọ vuẹe inọ ọ wha eware se Devidi. Dede na, nọ ọ rue riẹ, “ọ da idi bẹ” no. Ọ tẹ hẹrẹ bẹsenọ idi na e rọ hiẹ noi aro no, ọ tẹ vuẹe epanọ ọ nya. Eme Nebale o ru? Akpọ o gbe rie enu te epanọ o ro whu dikihẹ. Edẹ ikpe e vrẹ no, Ọghẹnẹ ọ tẹ tehe iẹe kpe. Nọ Devidi o yo kpahe uwhu Nebale, o te viukọ Abigẹle, ọnọ o rri ghaghae anwẹdẹ avọ adhẹẹ odidi. Abigẹle o roro ẹme na isiava ha.—Owọ avọ 34-42.

Kọ Whọ Sae Jọ Wọhọ Abigẹle?

14. Ekwakwa Abigẹle vẹ ma gwọlọ nọ ma rẹ bọ viere?

¹⁴ Kọ wha jọ oma Abigẹle ruẹ ekwakwa jọ nọ wha gwọlọ nọ wha rẹ bọ viere—wha tẹ make rrọ ezae hayo eyae? Ẹsejọhọ whọ gwọlọ dhesẹ areghẹ viere okenọ ebẹbẹ e tẹ roma via. Hayo whọ gwọlọ rehọ uvo kpotọ t’ẹme avọ areghẹ okenọ amọfa a make be va ghaghagha. Otẹrọ ere, eme whọ gbẹ lẹ kpahe ẹme nana se Jihova ha? Ọ y’eyaa inọ ọ rẹ rehọ areghẹ, orimuo, gbe ẹgba iroro rọ kẹ enọ e be “rehọ ẹruọrọsuọ yare.”—Jemis 1:5, 6; Itẹ 2:1-6, 10, 11.

15. Otọ iyero vẹ o jẹ mae r’oja kẹ eyae Ileleikristi re a dhesẹ ekwakwa nọ Abigẹle o dhesẹ na?

¹⁵ Ekwakwa iwoma itieye na e r’oja viere kẹ aye nọ o wo ọzae nọ ọ rrọ ukoko ho ọnọ o se ehri-izi Ebaibol gb’oja tere he. Ẹsejọhọ ọ be da idi vrẹ-oma. Ẹruore ọ riẹ inọ ezae itieye na a sai nwene idhere rai. Ibuobu a ru ere no—ẹsibuobu fiki ẹwolẹ, adhẹẹ odidi, gbe uruemu ofuafo eyae rai.—1 Pita 3:1, 2, 4.

16. Makọ oghẹrẹ kpobi nọ uyero riẹ o rrọ eva obọ uwou, ẹvẹ aye Oleleikristi o re ro dhesẹ nnọ ọ rehọ usu riẹ kugbe Jihova kpehru vi oware ofa kpobi?

¹⁶ Makọ ebẹbẹ nọ who bi thihakọ rai evaọ obọ uwou kẹhẹ, kareghẹhọ inọ Jihova ọ rrọ etẹe re ọ thọ owhẹ uke. (1 Pita 3:12) Fikiere daoma bọ oma ra ga ziezi evaọ abọ-ẹzi. Lẹ kẹ areghẹ gbe udu udhedhẹ. Ẹhẹ, si kẹle Jihova viere ẹkwoma uwuhrẹ Ebaibol ẹsikpobi, olẹ, eroro, gbe usu kugbe ibe Ileleikristi. Uyoyou nọ Abigẹle o wo kẹ Ọghẹnẹ gbe uruemu riẹ kpahe ọnọ Ọghẹnẹ o wholo i nwene fiki uruemu uyoma ọzae riẹ hẹ. Ọ j’owọ lele ehri-izi ikiẹrẹe. Makọ evaọ uviuwou nọ ọzae na ọ jọ rrọ uvi odibo Ọghẹnẹ, u re woma re aye Oleleikristi o gbe ruiruo gaga rọ bọ jẹ yọrọ edikihẹ abọ-ẹzi riẹ. Uzẹme, ọzae riẹ o wo owha-iruo Ikereakere re ọ rẹro tei evaọ abọ-ẹzi gbe abọ-iwo, rekọ evaọ ukuhọ riẹ, aye na ọ rẹ “rehọ ozọ-odhẹ avọ enuho ru iruo usiwo” riẹ via.—Ahwo Filipai 2:12; 1 Timoti 5:8.

A Kẹ Riẹ “Osaohwa Ọruẹaro”

17, 18. (a) Odawọ ẹrọwọ oghẹrẹsa vẹ o rẹriẹ ovao ku aye-uku obọ Zarẹfat na? (b) Eme aye-uku na o ru kpahe ayare Elaeja, kọ ẹvẹ Jihova ọ rọ hwosa kẹe fiki onana?

¹⁷ Edhere nọ Jihova ọ rọ sẹro aye-uku oyegbere jọ evaọ oke Elaeja ọruẹaro na u dhesẹ inọ ọ rẹ were eva gaga kpahe enọ e rehọ oma gbe ekwakwa rai tha egagọ uzẹme uke. Fikinọ iso e rọ họ evaọ ikpe buobu evaọ edẹ Elaeja, ohọo u te je kpe ahwo buobu, kugbe aye-uku jọ avọ ọmọzae ọboba riẹ nọ a jẹ rria Zarẹfat. Okenọ emuore rai ọ whoma re kpobi no, ọrara jọ ọ tẹ kpahe ae—Elaeja ọruẹaro na. Ọ tẹ yare oware ulogbo jọ mi ai. Dede nọ ọ riẹ nnọ emuore aye na ọ whoma re no, ọ tẹ ta kẹe inọ ọ rehọ ewhri gbe eka riẹ nọ i kiọkọ ‘ru ememu’ kẹe. Rekọ o te fibae nọ: “Keme enẹ ỌNOWO na Ọghẹnẹ Izrẹl ọ tae, ‘akana emu na o re re he, gbe ololo ewhri na ọ rẹ kpọ họ bẹdẹ nọ ỌNOWO na o re vi oso ze evaọ otọ na.’ ”—1 Ivie 17:8-14.

¹⁸ Otẹrọnọ whẹ họ aye na, eme whọ hai ru? Fikinọ o wọhọ nnọ aye-uku Zarẹfat na o vuhumu nnọ Elaeja yọ ọruẹaro Jihova, “ọ tẹ nya i ru epanọ Elaeja ọ ta na.” Didi oware Jihova o ru kpahe ọghoruo riẹ? Ọ rehọ edhere igbunu ko aye na, ọmọ riẹ, gbe Elaeja evaọ etoke nọ ohọo u je mu na. (1 Ivie 17:15, 16) Ẹhẹ, Jihova ọ kẹ aye-uku Zarẹfat na “osaohwa ọruẹaro,” dede nọ ọ jọ ohwo Izrẹl he. (Matiu 10:41) Ọmọ Ọghẹnẹ ọ ta ẹme ezi kpahe aye-uku ọnana re okenọ ọ fodẹ iẹe wọhọ oriruo kẹ ahwo otẹwho riẹ, Nazarẹt, enọ e kare ẹrọwọ na.—Luk 4:24-26.

19. Idhere vẹ eyae Ileleikristi buobu nẹnẹ a bi ro dhesẹ ọkpọ ẹzi aye-uku Zarẹfat na, kọ ẹvẹ Jihova o rri eyae itieye na?

¹⁹ Nẹnẹ, eyae Ileleikristi buobu a wo ọkpọ uruemu aye-uku Zarẹfat na. Wọhọ oriruo, k’oka k’oka eyae Ileleikristi nọ e kare oriobọ—ibuobu rai nọ e rrọ iyogbere nọ i wo iviuwou obọ rai nọ a be rẹro te—a bi dede esẹro ọnyawariẹ gbe eyae rai rehọ. Efa e be ghale emuore kugbe egbodibo oke-kpobi nọ e rrọ ukoko rai, fi obọ họ kẹ enọ e rrọ ọbẹwẹ, hayo be fialọ oma rai lahwe je si obọ no ekwakwa rai rọ tha iruo Uvie na uke. (Luk 21:4) Kọ Jihova o bi muẹrohọ iruo omolahiẹ itieye na? Ee! “Ọghẹnẹ ọ kare ọ rọ ẹrẹreokie he nọ iruo rai i re vẹro ho gbe uyoyou nọ owha be rehọ fiki riẹ ruẹ gbe epanọ wha be ga erezi na, wọhọ epa o nọ wha ruẹabọhọ na.”—Ahwo Hibru 6:10.

20. Eme ma te ta kpahe evaọ uzoẹme n’otha na?

²⁰ Evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ na, eyae buobu nọ e dhozọ Ọghẹnẹ a wo ọghọ nọ a rọ gbodibo kẹ Jesu gbe ikọ riẹ. Evaọ uzoẹme n’otha na, ma te ta kpahe oghẹrẹ nọ eyae nana a rọ wha oghọghọ se Jihova, ma vẹ jẹ ta kpahe oriruo eyae ọgbọna enọ e be rehọ udu kpobi gọ Jihova, makọ evaọ iyero ebẹbẹ.

[Oruvẹ-obotọ]

Evaọ Ọkiẹkpemu

• Ẹvẹ eyae nana i ro ru eva were Jihova?

• Shifra avọ Pua

• Rehab

• Abigẹle

• Aye-uku obọ Zarẹfat

• Ẹvẹ eroro kpahe oriruo nọ eyae nana i fihọ otọ u re ro fi obọ họ k’omai omomọvo? Dhesẹ iẹe.

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 21]

Eyae ẹrọwọ buobu a gọ Ọghẹnẹ no ghelọ “uzi ovie na”

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 22]

Fikieme Rehab ọ jẹ rrọ emamọ oriruo ọrọ ohwo nọ o wo ẹrọwọ?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 22]

Uruemu Abigẹle jọ vẹ whọ gwọlọ raro kele?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 24]

Eyae Ileleikristi buobu nẹnẹ a bi dhesẹ ọkpọ ẹzi aye-uku Zarẹfat na