‘Ọghẹnẹ Họ Ọnọ O Bi Ru ei Rro’!

“Ọ nọ ọ kọe te ọ nọ o ku ame họ a rọ oware ovo ho, rekọ ajokpa Ọghẹnẹ nọ o ru rie i nọ o jẹ ro.”—1 KỌR. 3:7.

1. Edhere vẹ ma jẹ rọ ‘ibe iruiruo Ọghẹnẹ’?

‘IBE iruiruo Ọghẹnẹ.’ Enẹ Pọl ukọ na o dhesẹ uvẹ-ọghọ nọ mai kpobi ma rẹ sai wo. (Se 1 Ahwo Kọrint 3:5-9.) Iruo nọ Pọl ọ ta kpahe na họ erọ ilele-iruo. Ọ rehọ e riẹ dhesẹ ẹkọ gbe ame-okufihọ ekakọ. Re ma sae kparobọ evaọ iruo nana nọ e r’oja na, ma gwọlọ obufihọ Jihova. Pọl ọ kareghẹhọ omai inọ ‘Ọghẹnẹ họ ọnọ o bi ru ei rro.’

2. Fikieme uzẹme na inọ ‘Ọghẹnẹ o bi ru ei rro’ u je fi obọ họ k’omai wo emamọ eriwo kpahe odibọgba mai?

² Uzẹme nana u re fi obọ họ k’omai wo emamọ eriwo kpahe odibọgba mai. Ma rẹ sae rọ oma totọ ta usiuwoma je wuhrẹ ahwo, rekọ ukuhọ riẹ ma rẹ rehọ ujiro kpobi se Jihova nọ ohwo jọ o te zihe ruọ olele. Fikieme? Keme epanọ ma daoma te kẹhẹ, mai ohwo ọvo ọ rẹ sai wo otoriẹ vọvọ họ epanọ ohwo o re ro zihe ruọ olele, kabikọ ẹgba nọ ma re ro zihe ohwo na ruọ olele. Solomọn Ovie na ọ ta kpahe uyero na vevẹ nọ o kere inọ: “Whọ riẹ iruo Ọghẹnẹ hẹ ọnọ o ru eware kpobi.”—Ọtausi. 11:5.

3. Oghẹrẹ vẹ ekakọ nọ a rẹ kọ gbe ilele-iruo i ro thoma?

³ Kọ ofu o re dhe omai fikinọ ma wo ẹgba nọ ma rẹ rọ riẹ oghẹrẹ nọ ohwo o re ro zihe ruọ olele he? Ijo. Ukpoye, o rẹ lẹliẹ iruo na sasa oma. Solomọn Ovie na o kere inọ: “Evaọ ohiohiẹ kọ ibi ra, gbe evaọ owọwọ who si obọ ra no ho; keme whọ riẹ onọ u re ti woma ha, onana hayo oyena, hayo ai ivẹ i re ti woma.” (Ọtausi. 11:6) Evaọ uzẹme, kpahe ẹkọ ekakọ, ma rẹ riẹ oria nọ o te dhẹ noze he hayo sọ o te tubẹ dhẹ dede. Eware buobu e riẹ nọ ma wo ẹgba rai hi. Oware ovona ma rẹ sae ta kpahe iruo ilele-iruo na. Jesu o fiẹgba họ onana evaọ ehare ivẹ nọ a kere fihọ otọ k’omai evaọ uzou avọ 4 ọrọ Usiuwoma Mak. Joma ta kpahe oware nọ ma rẹ sai wuhrẹ no ehare ivẹ nana ze.

Oghẹrẹ Ẹkpẹ Sa-Sa

4, 5. Ta kpẹkpẹe kpahe ohare Jesu ọrọ ọkibi nọ ọ vaha ibi na.

⁴ Wọhọ epanọ a kere fihọ Mak 4:1-9 na, Jesu o dhesẹ ọkibi nọ o fi, hayo vaha, ibi nọ i kie fihọ eria sa-sa: “Gaviezọ! Rri, ọkibi jọ ọ tẹ nya re ọye kọ: koyehọ, nọ ọ jẹ kọ, ibi jọ i te kie akotọ edhere, emevra e nyaze e tẹ soro ai re. Ojọ u te kie fihọ otọ utho, oria nọ u wo ẹkpẹ bu hu; o tẹ nwane dhẹ via, epanọ u wo ẹkpẹ kodo ho; nọ ọre ọ vaze, u te lo; epanọ u wo awọ họ, o tẹ ya. Ojọ u te kie fihọ udevie inhwe, inhwe e tẹ ro, i te mu ei o gbẹ mọ ubi hi. Ejọ i te kie fihọ emamọ ẹkpẹ, e tẹ ro kpehru, i te vi; e tẹ mọ ibi ọgba, gbe udheosa, gbe udhe-usoi.”

⁵ Evaọ oke emọ Izrẹl, a jẹ hae fi ibi ekakọ re i kie vaha. Ọkibi na o re fi ibi ekakọ na họ ewu riẹ hayo eva odhe o ve fi ai vaha thethabọ. Fikiere, evaọ ohare nana, orọnikọ ọkibi na o kekaro fihọ kọ ibi na fihọ oghẹrẹ ẹkpẹ sa-sa ha. Ukpoye, ibi nọ o fi vaha na i kie fihọ eria sa-sa.

6. Ẹvẹ Jesu ọ fotọ ohare ọkibi na?

⁶ Ma re du gwọlọ otofa ohare na bẹ hẹ. Jesu ọ fa otọ riẹ, wọhọ epanọ a kere fihọ Mak 4:14-20 na: “Ọkibi ọ kọ ẹme na. Enana họ e nọ e jọ akotọ edhere, nọ a kọ eme na họ; nọ a yo, Setan ọ tẹ nwane nyaze, ọ tẹ tọlọ ẹme nọ a kọ họ eva rai vrẹ. Enana e wọhọ ere re, enọ a kọ họ eria itho, enọ i yo ẹme na a tẹ nwane rehọ iẹ avọ oghọghọ; a wo owọ obọrai hi, rekọ a tẹ ria omojọ; kẹsena, uye obẹbẹ hayo ẹlahiẹ e ze fiki ẹme na, a tẹ nwane zoruẹ. Edekọ onọ a kọ họ udevie inhwe; enana họ e nọ i yo ẹme na, awa akpọ na, gbe eviẹhọ efe, gbe uru eware efa nọ e be tha, i te mu ẹme na, ọ tẹ ze jọ ababọ ubi. Itieye họ e nọ a kọ họ emamọ ẹkpẹ; e nọ i yo ẹme na, a tẹ rehọ iẹ, a tẹ mọ ibi, ọgba, gbe udhe-osa, gbe udhe-usoi.”

7. Eme ubi na gbe oghẹrẹ ẹkpẹ sa-sa na i dikihẹ kẹ?

⁷ Muẹrohọ inọ orọnikọ Jesu ọ ta nọ oghẹrẹ ibi sa-sa ọkibi na ọ kọ họ. Ukpoye, ọ ta kpahe oghẹrẹ ibi ọvona nọ i kie fihọ ẹkpẹ sa-sa, enọ ejọ e mọ bu vi edekọ. Oghẹrẹ ẹkpẹ ọsosuọ na o jọ gaga; orọ avivẹ na u wo ẹkpẹ bu hu; inwe i di fihọ orọ avesa na; orọ avene o jọ emamọ ẹkpẹ nọ ekakọ riẹ e mọ ziezi. (Luk 8:8) Eme họ ubi na? Oye họ ovuẹ Uvie na nọ o rọ Ebaibol na. (Mat. 13:19) Eme oghẹrẹ ẹkpẹ sa-sa na u dikihẹ kẹ? Ahwo nọ udu rai o rọ oghoghẹrẹ.—Se Luk 8:12, 15.

8. (a) Ono a rrọ ọkibi na dhesẹ? (b) Fikieme owọ nọ ahwo a be jẹ kpahe usiuwoma Uvie na u je wo ohẹriẹ?

⁸ Ono a rehọ ọkibi na dhesẹ? A rehọ e riẹ dhesẹ ibe iruiruo Ọghẹnẹ, enọ i bi whowho emamọ usi Uvie na. Wọhọ Pọl avọ Apọlọs, a be kọ je ku ame họ. Rekọ dede nọ a ru iruo gaga, iyẹrẹ evona i no iruo rai ze he. Fikieme? Fikiọ oghẹrẹ udu sa-sa orọ ahwo nọ i yo ovuẹ na. Evaọ ohare na, ọkibi na o wo ogaga nọ o re ro ru re ubi jọ ọ dhẹ jẹ mọ ziezi hi. Onana o rọ omosasọ kẹhẹ, maero rọkẹ uvi inievo mai enọ e ta usiuwoma na kri no, avọ umutho iyẹrẹ nọ i no rie ze!a Fikieme onana o jẹ rọ ere?

9. Uzẹme omosasọ vẹ Pọl ukọ na avọ Jesu a fiẹgba họ?

⁹ Orọnikọ iyẹrẹ nọ i no iruo ọkibi na ze i re dhesẹ epanọ o se iruo na gboja te he. Pọl ọ fodẹ onana nọ o kere inọ: “Ọvuọ osa iruo riẹ [ahwo kpobi] a rẹ te rehọ.” (1 Kọr. 3:8) Epanọ ohwo o ruiruo te a te rọ hwae osa, orọnikọ iyẹrẹ nọ i no iruo na ze he. Epọvo na re, Jesu o fiẹgba họ onana okenọ ilele riẹ a zihe no erẹ usiuwoma ota ze. A ghọghọ gaga keme ikọ-imuomu i yo ẹme rai fiki odẹ Jesu. Dede nọ onana o rẹ wha evawere ze, Jesu ọ ta kẹ ai inọ: “Wha ghọghọ fiki onana ha, nọ izi na i yo ẹme rai; rekọ wha ghọghọ fiki epanọ a kere edẹ rai họ obọ odhiwu.” (Luk 10:17-20) Ọkibi ọ gbẹ make ruẹ iyẹrẹ buobu evaọ iruo riẹ hẹ, orọnikọ u dhesẹ inọ ahwo edekọ a ru iruo vi ei hi. Evaọ ẹsibuobu, iyẹrẹ o rọ oma wha oghẹrẹ nọ udu ahwo nọ i yo ẹme na o rrọ. Rekọ ukuhọ riẹ, Ọghẹnẹ họ ọnọ o re ru ei rro!

Owha-Iruo Enọ I Yo Ẹme Na

10. Eme o re dhesẹ sọ ohwo nọ o yo ẹme na ọ rẹ jọ wọhọ emamọ ẹkpẹ hayo ọ rẹ jọ họ?

¹⁰ Kọ ẹvẹ kpahe enọ i bi yo ẹme na? Kọ Ọghẹnẹ ọ ma oghẹrẹ owọ nọ ahwo a te jẹ kpahe usiuwoma na fihọ otọ no? Ijo. Ohwo kpobi ọ rẹ salọ sọ ọ rẹ jọ wọhọ emamọ ẹkpẹ hayo ọ rẹ jọ họ. Evaọ uzẹme, oghẹrẹ nọ udu ohwo o rrọ o rẹ sai nwene kpohọ ewoma hayo eyoma. (Rom 6:17) Evaọ ohare riẹ, Jesu ọ ta inọ ‘nọ ejọ a yo’ ẹme na, Setan ọ tẹ nyaze ọ tẹ tọlọ iẹe no. Rekọ o gbahọ nnọ enẹ o rẹ nwane via ha. A jọ obe Jemis 4:7 tuduhọ Ileleikristi awọ re a “mudhe kẹ ẹzi ukumuomu,” ọ vẹ te dhẹ se ai ba. Jesu o dhesẹ efa wọhọ enọ e rehọ ẹme na avọ oghọghọ rekọ a tẹ nwani zoruẹ fikinọ a “wo owọ obọrai hi.” Rekọ a hrẹ idibo Ọghẹnẹ inọ a rrọ “owọ wha otọ” re a sai wo ogaga nọ a rẹ rọ riẹ ‘uthethei, gbe ekpehru gbe ekodo, a vẹ jẹ riẹ uyoyou Kristi, o nọ u vi eriariẹ kpobi.’—Ẹf. 3:17-19; Kọl. 2:6, 7.

11. Ẹvẹ ohwo ọ sae rọ whaha awa-ọruọ gbe efe nọ i gbe duwu ẹme na ha?

¹¹ A dhesẹ amọfa nọ a yo ẹme na inọ a kuvẹ kẹ “awa akpọ na, gbe eviẹhọ efe” re i duwu ẹme na. (1 Tim. 6:9, 10) Kọ ẹvẹ a sae rọ whaha onana? Pọl ukọ na ọ ta inọ: “Si oma no uyoyou igho, o nọ wha wo o da owhai ẹro; keme ọ ta nọ, ‘Mẹ sae se owhẹ ba hayo kiukeku owhẹ gbehe.’”—Hib. 13:5.

12. Fikieme enọ a ro dhesẹ emamọ ẹkpẹ na e gbẹ mọ unu ibi evona ha?

¹² Orọ urere, Jesu ọ ta inọ enọ a kọ fihọ emamọ ẹkpẹ e “mọ ibi, ọgba, gbe udhe-osa, gbe udhe-usoi.” Dede nọ ahwo jọ nọ e kezọ kẹ ẹme na a wo udu ezi jẹ mọ ibi, uyero rai u re dhesẹ epanọ a rẹ sai ru te evaọ ewhowho emamọ usi na. Wọhọ oriruo, owho hayo ẹyao o rẹ sae whae ze nọ ahwo jọ a gbẹ sai ro ru te epanọ a hai ru te evaọ iruo usiuwoma ota na ha. (Wawo Mak 12:43, 44.) Ofariẹ, o sae jọnọ ọkibi na o wo ogaga nọ ọ sae rọ whaha onana ha, rekọ ọ ghọghọ nọ ọ ruẹ inọ Jihova o ru rie rro.—Se Olezi 126:5, 6.

Ọkibi nọ Ọ Be Wezẹ

13, 14. (a) Ta kpẹkpẹe kpahe ohare Jesu na ọrọ ohwo nọ o fi ubi ku otọ na. (b) Ono a rehọ ọkibi na dhesẹ, kọ eme họ ubi na?

¹³ Ma jọ obe Mak 4:26-29 ruẹ ohare ọfa nọ o kie kpahe ọkibi: “Ere uvie Ọghẹnẹ o rọ, o wọhọ epa nọ ohwo o re ro fi ubi ku otọ; ọ vẹ wezẹ ọ kparoma te aso te uvo, ubi na o vẹ ro, ọ riẹ epa riẹ hẹ. Otọ na oye ovo omọ ubi; ọsosuọ ebe, kẹsena iluelue, kẹsena eruọka ọ tẹ rọ eva iluelue na. Rekọ nọ ubi o ware, ọ tẹ nwane vi ọpia, epa nọ ivuẹvu i te no.”

¹⁴ Ono họ ọkibi nana? Otu ahwo Kristẹndọm jọ a rọwo inọ ọkibi nana yọ Jesu. Rekọ ẹvẹ a sae rọ ta inọ Jesu ọ be wezẹ fikiere ọ riẹ epanọ ubi na o be rọ rro ho? Evaọ uzẹme, Jesu ọ riẹ epanọ ubi na o be rọ rro! Ukpoye, a rehọ ọkibi nana, wọhọ ọnọ ma fodẹ no vẹre na dhesẹ omomọvo nọ i bi whowho usi Uvie na, enọ e be kọ ubi Uvie na ẹkwoma iruo usiuwoma ota ajọwha rai. Ubi nọ a fi ku otọ na họ ẹme nọ a bi whowho na.b

15, 16. Uzẹme vẹ kpahe orro gheghe gbe orọ abọ-ẹzi Jesu ọ rọ via evaọ ohare ọkibi na?

¹⁵ Jesu ọ ta inọ ọkibi na ọ “wezẹ ọ kparoma te aso te uvo.” Orọnikọ ọkibi na o gbabọkẹ ubi na ha. O nwani dhesẹ epanọ ahwo buobu a bi yere uzuazọ. Ẹme nọ a ro ru iruo evaọ owọ Ebaibol nana u dhesẹ epanọ a re ru iruo evaọ uvo a vẹ wezẹ evaọ aso evaọ etoke krẹkri. Jesu o dhesẹ vevẹ oware nọ o via evaọ etoke yena. Ọ ta nọ: ‘Ubi na o rro.’ Kẹsena Jesu o te fibae nọ: “Ọ riẹ epa riẹ hẹ.” Ẹme nọ a bi fiẹgba họ evaọ etenẹ na họ “ubi na ọvo o rro ze.”c

¹⁶ Eme họ oware nọ Jesu ọ be jọ etenẹ ta na? Muẹrohọ inọ ọ be ta kpahe orro gbe epanọ ubi na o rọ dhẹ ze ẹmẹrera. ‘Otọ na oye ovo o mọ ubi; ọsosuọ ebe, kẹsena iluelue, kẹsena eruọka ọ tẹ rọ eva iluelue na.’ (Mak 4:28) Ẹmẹrera o rọ rro. A rẹ sai ru ei re o rro vẹrẹ hẹ. Ere ọvona orro abọ-ẹzi o rrọ. Onana o rẹ rọ oma via ẹmẹrera nọ Jihova ọ be kuvẹ re uzẹme na o rro evaọ udu ohwo nọ o wo eva ezi na.—Iruẹru 13:48; Hib. 6:1.

17. Amono a rẹ ghọghọ okenọ ubi uzẹme na o tẹ mọ?

¹⁷ Ẹvẹ ọkibi na o ro w’obọ evaọ ivuẹvu na “nọ ubi o ware” no? Nọ Jihova o te ru uzẹme Uvie na rro no evaọ udu ilele ekpokpọ, uwhremu na a ve te epanọ uyoyou nọ a wo kẹ Ọghẹnẹ o rẹ rọ wọ ae rọ uzuazọ rai mudhe kẹe. A vẹ rọ ame-ọhọ ro dhesẹ omauromudhe rai via. Inievo-emezae nọ i gbe bi wo ẹnyaharo a vẹ rọ ẹmẹrera te kẹ ewha-iruo efa evaọ ukoko na. Ọkibi ọsosuọ na gbe iwhowho-uvie efa nọ e nwani w’obọ evaọ ẹkọ ubi nọ o mọ olele ọyena ha a ve ti vu ubi Uvie na. (Se Jọn 4:36-38.) Evaọ uzẹme, “ọnọ obi vuẹ gbe ọnọ [ọ] be kọ a gbẹ ghọghọ.”

Oware nọ Ma rẹ Jariẹ Wuhrẹ Nẹnẹ

18, 19. (a) Uduotahawọ vẹ who wo no ehare Jesu nana nọ ma kiẹ riwi na ze? (b) Eme ma te ta kpahe evaọ uzoẹme nọ o rrọ aro na?

¹⁸ Eme ma jọ ehare ivẹ nana nọ a kere fihọ Mak uzou avọ 4 nọ ma kiẹriwi no na wuhrẹ? Ma rẹ sae ruẹ vevẹ inọ ma wo iruo—iruo ekakọ. Ma rẹ kuvẹ hẹ re unoma gbe ebẹbẹ nọ i re t’omai e whaha omai iruo nana. (Ọtausi. 11:4) Rekọ, eva oke ovona, ma riẹ uvẹ-ọghọ ulogbo nọ ma wo onọ ma rọ rrọ ibe iruiruo Ọghẹnẹ. Jihova họ ọnọ o re ru ahwo zihe ruọ ilele, ghale omodawọ mai gbe omodawọ amọfa nọ a dede ovuẹ na rehọ. Ma riẹ vuhumu inọ ma rẹ sae gba ohwo ọvo họ re ọ jọ olele he. Yọ udu u re whrehe omai hi nọ ohwo ọ gbẹ be rro vẹrẹ evaọ abọ-ẹzi hi. O rọ omosasọ nọ ma rọ riẹ inọ ẹmeoyo kẹ Jihova gbe uvẹ-ọghọ nọ ọ k’omai nọ ma be rọ “vuẹ ovuẹ usiuwoma uvie na . . . re o jọ isẹi kẹ erẹwho akpọ na kpobi” a be rọ wawo obokparọ mai.—Mat. 24:14.

¹⁹ Eme ọfa Jesu o wuhrẹ omai kpahe ẹnyaharo nọ ilele ekpokpọ a re wo gbe iruo Uvie na? A rẹ ruẹ uyo onọ nana evaọ ehare efa nọ a kere fihọ Usiuwoma na. Ma te ta kpahe ehare nana jọ evaọ uzoẹme nọ o rrọ aro na.

[Oruvẹ-obotọ]

Kọ Whọ Kareghẹhọ?

• Oghẹrẹ vẹ ekakọ nọ a rẹ kọ gbe ewhowho ovuẹ Uvie na i ro thoma?

• Ẹvẹ Jihova ọ rẹ rọ riẹ ọtausiuwoma nọ o se iruo na gboja?

• Ithatho vẹ nọ e rrọ udevie orro gheghe avọ orọ abọ-ẹzi Jesu o fiẹgba họ?

• Ẹvẹ ‘ọnọ o bi vuẹ gbe ọnọ ọ be kọ a rọ ghọghọ kugbe’?

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 13]

Fikieme Jesu ọ rọ rehọ ohwo nọ ọ be ta usiuwoma Uvie Ọghẹnẹ rọ wawọ ọkibi?

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 15]

Enọ a rehọ emamọ ẹkpẹ na dhesẹ a rẹ rọ unevaze whowho usiuwoma Uvie na wọhọ epanọ uyero rai o rrọ

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 16]

Ọghẹnẹ họ ọnọ o bi ru ei rro