Epanọ Ozodhẹ Ọghẹnẹ O Sai ro Fiobọhọ kẹ Owhẹ

1-2. Eme ahwo a bi ru nẹnẹ nọ o be kẹ omai uye wọhọ epanọ o jẹ kẹ Lọt uye?

OGHẸRẸ nọ ahwo a be romakẹ ọfariẹ-ogbe te nẹnẹ na o be kẹ omai uye gaga wọhọ epanọ o jẹ kẹ Lọt uye. Ebaibol ọ ta nọ “idhọvẹ egaga e [jariẹ] oma fiki uruemu nọ u fo ho nọ a re ru ababọ omovuọ orọ ahwo nọ a jẹ raha izi.” Lọt ọ riẹ nọ eware itieye na e rẹ dha Jihova eva. (2 Pita 2:7, 8) Fikinọ Lọt ọ jẹ dhozọ Ọghẹnẹ o te je you rie gaga, o soriẹ ze nọ ọ rọ kẹnoma kẹ eware nọ i fo ho nọ ahwo ẹwho riẹ a je ru. Nẹnẹ na, ahwo a gbẹ be dhozọ Ọghẹnẹ hẹ, a be daezọ izi riẹ hẹ. Rekọ fikinọ ma you Ọghẹnẹ jẹ be dhozọ riẹ, ma be rọ aro kele ahwo otiọye na ha. Ma bi ru oware nọ o rẹ were Ọghẹnẹ.—Itẹ 14:2.

² Re ma sai ru oware nọ o rẹ were Ọghẹnẹ jabọ nọ Ọghẹnẹ ọ rọ kẹ omai ehrẹ nọ i re fiobọhọ kẹ omai evaọ obe Itẹ na. Eme nọ e riẹe e rẹ sai fiobọhọ kẹ omai kpobi, te ezae, te eyae, te emaha te ekpako.

MA TẸ BE DHOZỌ ỌGHẸNẸ, MA RE SI UYE SE OMAMAI HI

3. Eme obe Itẹ 17:3 o ta, nọ u dhesẹ nọ o roja re ma sẹro udu mai? (Rri uwoho na re.)

³ U gine wuzou gaga re ma sẹro udu mai keme Jihova ọ rẹ kiẹ udu mai riwi. Orọnikọ eware nọ ma bi ru nọ ahwo a be ruẹ eye ọvo Jihova o re rri hi, rekọ o re rri obọ udu mai re ọ riẹ oghẹrẹ ohwo nọ ma ginẹ rrọ. (Se Itẹ 17:3.) Ma tẹ be hai roro kpahe eware nọ Jihova o bi wuhrẹ omai nọ e rẹ kẹ ohwo uzuazọ na, eva mai e te were iẹe gaga. (Jọn 4:14) Eware nọ Setan avọ ahwo nọ a be gọ Ọghẹnẹ hẹ a be rọ viẹ ahwo họ i gbe ti si omai urru hu. Yọ eware yena i gbe bi si omai urru hu, o vẹrẹ re ma raha uzi hi. (1 Jọn 5:18, 19) Ma te bi ru eware nọ e rẹ lẹliẹ omai kẹle Jihova Ọsẹ obọ odhiwu mai na ziezi, ẹsiẹe ma te mai you rie jẹ kẹe adhẹẹ. Yọ fikinọ ma gwọlọ ru oware nọ o rẹ kẹe uye he, ma ti mukpahe oware nọ o mukpahe. Nọ oma mai o tẹ be gwọlọ nọ ma ru oware uyoma, hayo nọ ohwo jọ ọ tẹ be gwọlọ bẹbẹ omai họ, ma te nọ omamai nọ, ‘Epanọ Ọsẹ obọ odhiwu mẹ o you omẹ te na, fikieme me je kekaro fihọ ru oware nọ o rẹ dae?’—1 Jọn 4:9, 10.

4. Ẹvẹ ozodhẹ Ọghẹnẹ u ro fiobọhọ kẹ oniọvo jọ si iroro ọfariẹ-ogbe no udu?

⁴ Oniọvo-ọmọtẹ jọ evaọ obọ Croatia nọ a re se Marta nọ iroro ọfariẹ-ogbe e jẹ hae ruọ udu o kere nọ: “Nọ iroro na e tẹ ruọ omẹ udu no, o jẹ hae jọ bẹbẹ re me si ai no udu je roro oware ofa. Mẹ riẹ nọ me te ru oware nọ me bi roro na, o te were omẹ oma okioke yena, rekọ ozọ Jihova nọ mẹ be dhẹ u fiobọhọ kẹ omẹ.”b Ẹvẹ u ro fiobọhọ kẹe? Marta ọ ta nọ ọ jẹ hai roro kpahe uye nọ u ti noi ze nọ o te ru oware nọ o rẹ dha Ọghẹnẹ eva. Joma ru ere re. Joma hae kareghẹhọ nọ ma te gbe-ọfariẹ, o te kẹ Jihova uye gaga, yọ uvẹ nọ ma rẹ rọ gọe bẹdẹ bẹdẹ ma kufiẹ no re na. Oware u re gbe yoma viere he.—Emu. 6:5, 6.

5. Eme iku Brọda Leo i wuhrẹ owhẹ?

⁵ Nọ ma tẹ be dhozọ Jihova, ma rẹ kẹnoma kẹ ahwo nọ a bi ru eware iyoma. Oke jọ o jariẹ nọ oniọvo-ọmọzae jọ nọ a re se Leo nọ ọ be rria obọ Congo ọ jẹ nya ekpehre usu. Oke yena yọ ọ họ-ame te ikpe ene no. O je roro nọ ọ tẹ make be nya ekpehre usu, ọyomariẹ o gbe ru oware uyoma ha, yọ ọ thọ uzi Jihova ha. Rekọ uye u no rie ze keme o te ti mu idi họ ẹda vrẹ oma, o te je gbe-ọfariẹ. Uwhremu na, ọ tẹ jẹ kareghẹhọ eme nọ ọsẹgboni riẹ a jẹ vuẹe gbe epanọ eva e jẹ were iẹe te oke nọ ọ jẹ gọ Jihova ziezi. Fikiere o te muhọ enwene. Ekpako ukoko na a te fiobọhọ kẹe, o te ti zihe bru Jihova ze. Ma be ta ẹme na, ọkpako ukoko gbe ọkobaro obọdẹ ọ rrọ, yọ eva e be were iẹe.

6. Eme ma ti wuhrẹ evaọ obe Itẹ izou 9?

⁶ Obọnana joma ta kpahe areghẹ gbe ugheghẹ nọ a rọ eyae ivẹ dhesẹ evaọ obe Itẹ izou 9 na. (Je rri Ahwo Rom 5:14; Ahwo Galesha 4:24.) U fo re ma ta kpahe iẹe keme ahwo a bi gbe-ọfariẹ gaga nẹnẹ, yọ ifoto-ẹbẹba gbe ifimu ọfariẹ-ogbe e be were ahwo gaga. (Ẹf. 4:19) Oye u ro fo nọ ma rẹ hae dhozọ Ọghẹnẹ re ma gbe ru oware nọ o mukpahe he. (Itẹ 16:6) Fikiere eware nọ ma te ta kpahe evaọ obe Itẹ izou 9 na i ti fiobọhọ kẹ omai kpobi. Eyae ivẹ nọ a jọ oria Ebaibol yena ta kpahe na a bi zizie igbori, koyehọ ahwo nọ “e kare areghẹ” inọ jọ a ziọ obọ uwou rai. O wọhọ ẹsenọ a be ta nọ, ‘Wha ziọ obọ uwou mẹ te re emu.’ (Itẹ 9:1, 5, 6, 13, 16, 17) Whọ tẹ ruọ uwou aye owareghẹ na, who re wo eghale, rekọ uye u re te ohwo nọ ọ ruọ uwou aye ogheghẹ na.

WHỌ GAVIEZỌ KẸ AYE OGHEGHẸ NA HA

7. Who te rri obe Itẹ 9:13-18, eme o re noi ze nọ who te kpobọ uwou aye ogheghẹ na? (Rri uwoho na re.)

⁷ Joma ta kpahe uzizie “aye ogheghẹ” na. (Se Itẹ 9:13-18.) Aye ogheghẹ na o bi bo se ahwo nọ: “Jọ ohwo kpobi nọ ọ rrọ ogbori ọ nyaze etenẹ.” Nyai ru eme? Anọ jọ a nyae re emu. Kọ eme o via kẹ ahwo nọ a nya? Ebaibol ọ ta nọ: “Enọ i whu no nọ i wo ogaga ovo ho a rrọ etẹe.” A jọ eria efa evaọ obe Itẹ ta oghẹrẹ ẹme otiọye na re. A jọ eria yena vẹvẹ omai unu kpahe “aye nọ o wo ekpehre ẹro” gbe “ogberẹ aye na” inọ: “Uwou riẹ u re zue ohwo ruọ obọ uki.” (Itẹ 2:11-19) Yọ evaọ obe Itẹ 5:3-10, a tẹ jẹ wariẹ rọ ẹme na fa ẹgogo kẹ omai, re ma yọroma kẹ “aye nọ o wo ekpehre ẹro” nọ “awọ riẹ ọ rrọ edhere uwhu” na.

8. Eme ma wo udu nọ ma re ro ru nọ odawọ u te bi si otọ bru omai ze?

⁸ Nọ “aye ogheghẹ” na o te se owhẹ nọ whọ nyaze obọ uwou riẹ, whọ sae ta nọ whọ be nya hayo whọ be nya ha. Ere ọvona re, nọ odawọ u te bi si otọ bru omai ze, ma wo udu nọ ma sae rọ ta nọ ma re ru oware na ha. Ma rehọ iẹe nọ ohwo jọ ọ gwọlọ nọ who lele iei wezẹ, hayo whọ ruẹ ahwo nọ a bafihọ evaọ etẹlẹvishọno hayo itanẹte. Eme who ti ru?

9-10. Fikieme u ro fo re ma kẹnoma kẹ ọfariẹ-ogbe lelele?

⁹ Eware buobu e riẹ nọ u ro fo re ma kẹnoma kẹ ọfariẹ-ogbe. Obe Itẹ o ta nọ “aye ogheghẹ” na ọ be ta nọ: “Ame nọ a tho ọ rẹ were.” Kọ eme họ “ame nọ a tho” na? Ebaibol ọ ta nọ owezẹ nọ ọzae-avọ-aye nọ a rọo no a rẹ wezẹ kugbe ọ wọhọ ame odhidhi. (Itẹ 5:15-18) Ọzae-avọ-aye nọ a rọo no a tẹ wezẹ kugbe, a thọ uzi ọvuọvo ho. Rekọ ma sae ta nọ “ame nọ a tho” na họ, nọ ọmọzae avọ ọmọtẹ a tẹ be wezẹ kugbe yọ a re rọo ho, hayo nọ ohwo o te bi lele ọzae hayo aye omọfa wezẹ. A rẹ lẹlẹ ru ei, a rẹ gwọlọ nọ ohwo ọvo ọ riẹ kpahe iẹe he wọhọ epanọ oji o re ru na. Ahwo otiọye na a re rri nọ “ame nọ a tho” na ọ be were keme a re roro nọ ohwo ọvo ọ be ruẹ e rai hi nọ a bi gbe-ọfariẹ na. Rekọ omobọ rai a be lẹliẹ họ keme Jihova ọ be ruẹ e rai. Ohwo o te bi gbe-ọfariẹ, eva riẹ e rẹ dha Jihova. Kọ a re dhesẹ oware utioye wọhọ oware nọ o be were? Vievie! (1 Kọr. 6:9, 10) Eme ọfa o re noi ze nọ ohwo o te bi gbe-ọfariẹ?

¹⁰ Nọ ohwo o te bi gbe-ọfariẹ, o sae wha omovuọ sei, yọ o sae lẹliẹe rri omariẹ nọ o wotọ ohwo ho. O rẹ jẹ lẹliẹ ọmọtẹ dihọ yọ ọ re ruẹrẹ oma kpahe kẹ ọmọ-oyẹ hẹ. Ọfariẹ-ogbe o sae jẹ fa orọo ọzae-avọ-aye hayo hẹriẹ aimava. Fikiere u fo re ma kẹnoma kẹ uwou aye ogheghẹ na lelele gbe emu nọ o there fihọ. Ọfariẹ-ogbe o rẹ raha usu ohwo avọ Jihova. Ọfariẹ-ogbe o lẹliẹ ahwo buobu wo eyao jọ nọ e rẹ sai kpe ohwo no. (Itẹ 7:23, 26) A jọ obe Itẹ izou 9 owọ avọ 18 fodẹ oware nọ u ti ku ei họ inọ: “Erara nọ e kpahe riẹ a rrọ obọ edidi Uki.” Nọ orọnọ uye u bi te ahwo nọ a kpobọ uwou aye ogheghẹ na, fikieme ahwo a gbe bi ro zurie nya ghele?—Itẹ 9:13-18.

11. Fikieme iwoho gbe ifimu ọfariẹ-ogbe i ro yoma gaga?

¹¹ Oware jọ nọ o be lẹliẹ ahwo buobu kie ruọ ẹta ọfariẹ-ogbe họ ifoto-ẹbẹba gbe ifimu ọfariẹ-ogbe. Ahwo buobu a re roro nọ oware ovo o jariẹ thọ họ. Rekọ ifoto-ẹbẹba e rẹ raha ohwo. O rẹ lẹliẹ ahwo ru wọhọ erao nọ i wo oma-usuo hayo omovuọ họ. Ere ọvo ho, o rẹ lọhọ kẹ ohwo nọ o rri rai reria no re ọ se ai ba erri hi. Ohwo ọ tẹ ruẹ iwoho itieye na no, e rẹ kaki noi iroro ho. Ebaibol ọ ta nọ joma kpe isiuru ugboma na no. Rekọ ifoto-ẹbẹba e rẹ jẹ lẹliẹ isiuru na ga viere. (Kọl. 3:5; Jem. 1:14, 15) Ahwo buobu a re gbe-ọfariẹ nọ a te rri iwoho ẹbẹba hayo ifimu ọfariẹ-ogbe no.

12. Eme ma re ru nọ iwoho ẹbẹba e tẹ romavia evaọ ifonu hayo ekọmputa mai?

¹² Eme u fo nọ Oleleikristi o re ru nọ iwoho ẹbẹba hayo ifimu ọfariẹ-ogbe e tẹ romavia evaọ ifonu hayo ekọmputa riẹ? U fo nọ ọ rẹ nwani ku ovao kufiẹ okioke yena. Oware jọ nọ u re fiobọhọ kẹ omai ku ovao kufiẹ vẹrẹ vẹrẹ họ, nọ ma tẹ kareghẹhọ nọ eware itieye na e rẹ raha usu mai avọ Jihova. Usu mai avọ Jihova họ oware nọ o mae rro nọ ma wo, yọ ma gwọlọ ru oware ovo nọ o rẹ fa usu na ha. Iwoho hayo ifimu jọ e riẹ nọ a rẹ nwane jọ dhesẹ ahwo nọ a bi gbe-ọfariẹ hẹ, rekọ e rẹ lẹliẹ isiuru ọfariẹ-ogbe jọ ohwo udu. Ma rẹ kẹnoma kẹ oghẹrẹ iwoho hayo ifimu itieye na re keme ma gwọlọ whaha oware kpobi nọ o re gbe iroro mai ku, ukuhọ riẹ ma vẹ te nyai gbe-ọfariẹ. (Mat. 5:28, 29) Ọkpako ukoko jọ evaọ obọ Thailand nọ a re se David ọ ta nọ: “Mẹ rẹ nọ omamẹ nọ, ‘O tẹ make rọnọ a be jọ ifimu nana dhesẹ iwoho ẹbẹba ha, kọ eva mẹ e te were Jihova nọ me te bi rri rie?’ Onọ nana u re fiobọhọ kẹ omẹ whaha oware nọ o rẹ dha Jihova eva.”

13. Eme u re fiobọhọ kẹ omai ru oware areghẹ?

¹³ Ma tẹ be ginẹ dhozọ Jihova, u re fiobọhọ kẹ omai ru oware nọ u dhesẹ nọ ma wo areghẹ. Ozodhẹ Ọghẹnẹ họ “emuhọ areghẹ.” (Itẹ 9:10) A jọ obọ emuhọ Itẹ izou 9 na ta kpahe oware nọ ma re ru nọ u re dhesẹ nọ ma be dhozọ Jihova. A ta kpahe aye ọfa jọ nọ a se “uvi areghẹ.”

NYA KPOBỌ UWOU AYE OWAREGHẸ NA

14. Eme Jihova ọ jọ Itẹ 9:1-6 ta nọ ahwo a ru?

¹⁴ Se Itẹ 9:1-6. Ma jọ oria Ebaibol nana ruẹ nọ Jihova Ọghẹnẹ nọ ọ ma omai na họ ọnọ ọ mai wo areghẹ kpobi, yọ ọye ọ rẹ sai fiobọhọ kẹ omai wo uvi areghẹ. (Itẹ 2:6; Rom 16:27) A jọ oria Ebaibol yena ta nọ uwou nọ areghẹ ọ bọ, uwou ulogbo, nọ u wo ipila ihrẹ soso. Onana u dhesẹ nọ Jihova ọ gwọlọ nọ ahwo kpobi a nyabru ei ze re o wuhrẹ ae areghẹ nọ a re ro yeri akpọ.

15. Eme Ọghẹnẹ o zizie omai nọ ma nyai ru?

¹⁵ Jihova yọ Ọghẹnẹ nọ o re ru ọghọ gaga. Oghẹrẹ nọ a dhesẹ aye nọ a se “uvi areghẹ” evaọ obe Itẹ izou 9 na o nwani dhesẹ oghẹrẹ ohwo nọ Jihova ọ rrọ via. A jọ etẹe ta nọ aye na ọ ruẹrẹ emu kpahe no, ọ gwa enwaene fihọ ziezi no jẹ wọ emu na fihọ ehru emẹjẹ no. (Itẹ 9:2) O jọ etẹe kuhọ họ, owọ avọ 4 gbe owọ avọ 5 o fodẹ oware nọ aye owareghẹ na o bi ru. O ta nọ: “Ọ be ta kẹ ọnọ ọ kare areghẹ nọ: ‘Nyaze te re ebrẹdi mẹ.’” Kọ fikieme u ro fo re ma kpobọ uwou aye nọ a se uvi areghẹ na nyae re emu? Keme Jihova ọ gwọlọ nọ emọ riẹ a re wo areghẹ re a gbe kie ruọ ẹta ha. Ọ gwọlọ nọ oware ogaga u re ru omai no re ma te ti wo areghẹ hẹ. Ọ gwọlọ nọ ma ru oware nọ o rẹ lẹliẹ omai rowo obọ evaọ uzuazọ mai hi. Oyejabọ Jihova ọ be rọ “ruẹrẹ uvi areghẹ kpahe kẹ enọ i kiete” na. (Itẹ 2:7) Ma tẹ be dhozọ Jihova fikinọ ma you rie, ma ti ru oware nọ o rẹ were iẹe. Ma rẹ gaviezọ kẹe jẹ rọ eva mai kpobi ru oware nọ ọ vuẹ omai.—Jem. 1:25.

16. Ẹvẹ ozodhẹ Ọghẹnẹ u ro fiobọhọ kẹ Brọda Alain ru oware areghẹ, kọ eme o no rie ze?

¹⁶ Joma ta kpahe epanọ Brọda Alain ọ sai ro ru oware areghẹ fikinọ ọ be dhozọ Ọghẹnẹ. Oniọvo na yọ ọkpako ukoko, ọ tẹ jẹ rrọ iticha. Ọ ta nọ: “Iticha efa nọ ma gbe je wuhrẹ evaọ isukulu na a rri ifimu ọfariẹ-ogbe inọ e rẹ lẹliẹ ohwo riẹ kpahe oma ọzae-avọ-aye gbe epanọ owezẹ ọzae-avọ-aye o rẹ jọ.” Rekọ oniọvo na o rri rie ere vievie he. Ọ ta nọ: “Fikinọ mẹ be dhozọ Ọghẹnẹ, mẹ se thahe thahe inọ me re rri ifimu itieye na vievie he. Mẹ tẹ jẹ vuẹ iticha edekọ na oware nọ me gbe bi rri ifimu itieye na ha.” Oniọvo na o lele ohrẹ nọ “uvi areghẹ” o be kẹ omai inọ: “Nyaharo evaọ edhere otoriẹ.” (Itẹ 9:6) Nọ iticha efa a ruẹ epanọ Alain o mukpahe iwoho ẹbẹba gbe ifimu ọfariẹ-ogbe te, a tẹ ruẹ nọ oware na u gine yoma gaga. O tẹ whae ze nọ a ro mu Ebaibol họ ewuhrẹ je mu ewuhrẹ họ ẹnya.

17-18. Eghale vẹ i re te ahwo nọ a kpobọ uwou “uvi areghẹ” enẹna, kọ eghale vẹ i ti te ai evaọ obaro? (Rri uwoho na re.)

¹⁷ Jihova ọ rehọ eyae ivẹ nana nọ a ta ẹme kpahe evaọ obe Itẹ na wuhrẹ omai emamọ eware jọ nọ i re fiobọhọ kẹ omai yeri emamọ uzuazọ. Ahwo nọ a bi kpobọ uwou “aye ogheghẹ” nọ o bi do agba na, oware nọ a bi roro kpobi họ, epanọ a rẹ rọ reakpọ kuoma jẹ lẹlẹ ru eware nọ e rẹ dha Ọghẹnẹ eva. Rekọ akpọriọ rai o ti kri hi. Oware uyoma o bẹre akọ hotọ be hẹrẹ ae. A ti kie ruọ “obọ edidi Uki.”—Itẹ 9:13, 17, 18.

¹⁸ Uzuazọ ahwo nọ a nyabru aye nọ a se “uvi areghẹ” na u wo ohẹriẹ no orọ ahwo nọ a nyabru aye ogheghẹ na. Ahwo nọ a bi lele ohrẹ areghẹ nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ na a be re emamọ emu nọ a ruẹrẹ kpahe ziezi nọ o rẹ lẹliẹ oma rai ga, koyehọ ẹme Ọghẹnẹ nọ a bi wuhrẹ. (Aiz. 65:13) Jihova ọ rọ Aizaya ọruẹaro na ta nọ: “Wha gaviezọ kẹ omẹ ziezi, re wha re emu nọ o woma, wha ve ti wo omaweromẹ ulogbo fikinọ wha be re obọdẹ emu.” (Aiz. 55:1, 2) Eware nọ Jihova o bi wuhrẹ omai e be lẹliẹ omai daoma mukpahe oware nọ Jihova o mukpahe je ru nọ oware nọ o rẹ were iẹe. (Ol. 97:10) Yọ ma be vuẹ ahwo inọ jọ a nyaze ti kuomagbe omai gaviezọ kẹ “uvi areghẹ.” O wọhọ ẹsenọ ma be “jọ eria ikpehru okpẹwho na se ahwo, inọ: ‘Jọ ohwo kpobi nọ ọ rrọ ogbori ọ nyaze etenẹ.’” Yọ te omai te ahwo nọ a ginẹ nyaze ti kuomagbe omai, ma bi wo eghale buobu enẹna. Yọ evaọ obaro, ma te rria bẹdẹ bẹdẹ jẹ “nyaharo evaọ edhere otoriẹ.”—Itẹ 9:3, 4, 6.

19. Ma te rri ẹme nọ ọ rrọ obe Ọtausiuwoma Na 12:13, 14, eme u fo nọ ma re ru? (Rri ẹkpẹti na re, “Ozodhẹ Ọghẹnẹ U re Fiobọhọ kẹ Omai.”)

¹⁹ Se Ọtausiuwoma Na 12:13, 14. Joma hai dhozọ Ọghẹnẹ ẹsikpobi fikinọ ma you rie. Ma te bi ru ere, ma te kuvẹ re ekpehre iroro e jọ udu mai hi. Yọ ma te kẹnoma kẹ ọfariẹ-ogbe gbe ikpehre eware efa nọ ahwo a be wọ dede họ oma nẹnẹ na. Ere ọvo ho, ma te jẹ vuẹ ahwo buobu inọ jọ a nyaze te gaviezọ kẹ eme nọ e rẹ lẹliẹ ai wo “uvi areghẹ” je yeri emamọ akpọ.