Jihova O Fiobọhọ kẹ Omai Evaọ Oke Ẹmo gbe Oke Udhedhẹ

Paul: Evaọ amara Akpegbọvo 1985, ma je kpobọ Liberia, evaọ West Africa. Obei họ oria ọsosuọ nọ a vi omai kpohọ nyai ru iruo imishọnare. Eva e jẹ were omai gaga. Arupre nọ ma jẹ rro vrẹ o te nwrotọ evaọ Senegal. Aye mẹ Anne ọ tẹ ta nọ, “Auwa ọvo gbọ o kiọkọ re ma te ti te obọ Liberia.” Ẹsiẹvo na, a tẹ ta kẹ omai ahwo nọ a jọ arupre na nọ: “Jọ ahwo nọ a bi kpobọ Liberia a jọ etenẹ nwrotọ. Ahwo jọ a rrọ obei ru ozighi yọ a be gwọlọ mi egọmeti otọ no. Fikiere ma sae nwrotọ evaọ obei he.” Ma tẹ dhugbẹ daji Senegal. Ma tẹ jẹ rria kugbe imishọnare nọ e jọ obei. Ma jẹ hae jọ etẹe yo usi eware nọ e be via evaọ obọ Liberia. Ma yo nọ a jẹ hae kwa ahwo nọ a whu no fihọ imoto ilogbo. Ma te je yo nọ ohwo kpobi nọ a ruẹ evaọ otafe yọ oke nọ a fihọ inọ a rẹ jọ otafe ba o vrẹ no, a rẹ sa ohwo na kpe no.

Anne: Mẹ avọ ọzae mẹ ma rẹ yọroma gaga. Okenọ mẹ jọ emaha, enwenọ oware kpobi o jẹ hae lẹliẹ udu bru omẹ. Edhere ọvo dede nọ mẹ gwọlọ fa vrẹ, udu o rẹ nawo omẹ. Rekọ ghele na, ma gba riẹ mu nọ ma rẹ nya kpohọ obonọ a vi omai nya na.

Paul: Oria nọ a jọ yọrọ aye mẹ Anne u thabọ no oria nọ a jọ yọrọ omẹ hẹ. Ikilomita eree koyehọ emaele isoi ọvo eria ivẹ na i ro thabọ no ohwohwo. Ofẹ ukiediwo-ọre England ma jẹ rria. Nọ mai imava ma nwani nwrotọ no ekọleji no, ma tẹ nwani mu ọkobaro oke-kpobi họ evaọ oke ovona. Ọsẹgboni mẹ gbe oni Anne a tuduhọ omai awọ gaga. Ae a ru nọ ma ro mu ọkobaro họ, yọ eva e were rai gaga inọ odibọgba oke-kpobi na ma gwọlọ rehọ uzuazọ mai ru. Nọ mẹ jọ ikpe ikpegbizii, a te zizie omẹ kpobọ Ebẹtẹle. Mẹ tẹ rehọ Anne evaọ 1982. Ọ tẹ kwa bru omẹ ze obọ Ebẹtẹle.

Anne: Ebẹtẹle nọ ma jọ na ọ were omai gaga. Rekọ re ma kpohọ oria nọ a mae jọ gwọlọ ahwo nọ a rẹ ta usi uwoma, oye o mae were omai. Fikinọ ma je lele inievo nọ e jọ imishọnare vẹre ru iruo evaọ obọ Ebẹtẹle, u te ru nọ u je ro si omai urru gaga inọ ma re kpohọ oria nọ a mae jọ gwọlọ iwhowho-uvie. Evaọ ikpe esa soso, kaso kaso, ma jẹ hae lẹ kpahe oware nana. Fikiere eva e were omai gaga nọ a zizie omai kpohọ isukulu Giliad evaọ 1985. Yọ eklase avọ udhosa gbe ikpegbizii a zizie omai nya. Nọ ma nwrotọ no, a te vi omai kpobọ Liberia evaọ West Africa.

FIKINỌ INIEVO NA A YOU OMAI GAGA, UDU O JỌ OMAI AWỌ

Paul: A tẹ te kẹ uvẹ inọ ahwo a sai kpobọ Liberia. Arupre ọsosuọ nọ a kẹ uvẹ inọ o kpohọ obei, ọye ma rro nya. Rekọ ozọ o gbẹ jọ obei yọ a re te kẹ ahwo uvẹ re a hae ruọ otafe evaọ owọwọ họ. Ozọ u je mu ahwo te epanọ omoto o te ru oghẹrẹ edo jọ ọvo, ahwo a ve muhọ ẹdhẹ kiti kiti. Ma jẹ hai se obe Ilezi kaso kaso re udu u te omai otọ. Ghelọ epanọ eware e jọ na, iruo na e were omai. Mẹ avọ aye mẹ ma je ru ọvuọ iruo riẹ. Aye mẹ o je ru iruo imishọnare. Mẹ omamẹ me je lele Brọda John Charuka ru iruo evaọ Ebẹtẹle. Me wuhrẹ eware buobu mi ei keme ọ rria Liberia kri no, yọ ọ riẹ epanọ eware e rrọ kẹ inievo na.

Anne: Obọ Liberia nọ ma jọ na o were omai gaga. Kọ eme o gbẹ jọ ere he? Inievo obei a you omai gaga, a riẹ epanọ a rẹ whẹtiẹ ohwo họ oma, yọ a kruga evaọ ukoko na. Ma tẹ te kẹle inievo na gaga nwane wọhọ epanọ ahwo nọ a no uviuwou ọvona ze a rẹ jọ. A jẹ hae ta ẹme nọ ọ rẹ lẹliẹ omai gbe kru egagọ Jihova ga. Usi uwoma obei o were wo umuo ho. Whọ tẹ ta usi uwoma kẹ ohwo, whọ gbẹ tae theri tere he, whọ jẹ be gwọlọ nyavrẹ, o rẹ kẹ ohwo na uye. Ẹsejọ whọ tẹ be nyavrẹ, whọ rẹ ruẹ ahwo nọ a dikihẹ oria jọ be ta ẹme kpahe Ebaibol. Whọ tẹ nya te ae oma, whọ sae nwani dhunu họ ẹme na. Ahwo nọ ma je wuhrẹ Ebaibol a te ti bu vi omai abọ no. Usi uwoma obei o were ga hrọ.

OZỌ U JE MU OMAI, REKỌ MA KRU UDU GA

Paul: Evaọ ikpe ene, oria kpobi o dina dhẹ. Rekọ nọ u je te ukpe 1989, oware jọ nọ ma rẹro riẹ hẹ o tẹ via. A te mu ẹmo họ efi evaọ orẹwho na. Ahwo nọ a jẹ wọso egọmeti na a tẹ vẹruọ ewho nọ e wariẹ Ebẹtẹle họ evaọ edẹ ivẹ amara Ahrẹ 1990. Evaọ emerae esa soso, ohwo ọvo ọ gbẹ jẹ ruọ eva Ebẹtẹle hayo noi hi. Ahwo uwou mai dede nọ e jọ obọ otafe, ma gbe je yo unu rai hi. Yọ ma gbe je yo ẹme ọvo no obọ ehri ukoko ze gbe he. Oria kpobi u duwuku, ohọo u je mu, yọ a jẹ gba ahwo du. Ikpe ikpegbene soso oware na o jọ otọ evaọ orẹwho na soso.

Anne: Ahwo evẹrẹ jọ a jẹ họre ahwo evẹrẹ efa, yọ a je kpe ohwohwo. Oke yena ahwo a jẹ wọ iresa ilogbo be nya evaọ oko-ore, yọ a ku oghẹrẹ iwu jọ họ. A jẹ hae ruọ eva uwou kpobi, a vẹ kwa eware rehọ. Ejọ rai a se ohwo-okpe gbe oware ovo ho. A re rri ohwo fihọ ọmọ arifẹ. A jẹ kwa ahwo nọ a whu no fihọ eria nọ a re dikihẹ evaọ edhere. Eria itieye na jọ e kẹle Ebẹtẹle. A kpe imishọnare ivẹ mai jọ yọ a kpe inievo mai efa.

Inievo jọ a je si inievo nọ e rrọ ahwo ẹwho nọ a jẹ gwọlọ kpe na fihọ iwou rai. Imishọnare gbe inievo jọ nọ e jọ Ebẹtẹle a je si inievo jọ no re. Inievo jọ nọ e dhẹ no iwou rai a jẹ hae wezẹ iwou inievo jọ evaọ Ebẹtẹle nọ uwou rai o jọ obotọ, yọ mai nọ e jẹ rria obehru, inievo jọ a jẹ rria uwou mai re. Ahwo nọ a jọ uwou mai a te imahrẹ.

Paul: Kẹdẹ kẹdẹ ahwo nọ a je fi ẹmo na a jẹ hae gwọlọ nọ a rẹ ruọ eva Ebẹtẹle re a rri sọ ma si ahwo jọ no họ etẹe. Inievo-emezae ene a jẹ hai rou kẹ omai. Ivẹ e rẹ jọ akotọ inwido evaọ obeva ogba na bi rri obọ otafe. Ivẹ nọ i kiọkọ a vẹ nyai lele ahwo na ta ẹme evaọ obọ otafe. Nọ inievo nọ i bi lele ahwo na ta ẹme na a gbe fi abọ rai họ obemu hu, koyehọ ahwo na a bi si ikẹ hẹ. Rekọ inievo ivẹ na a te fi abọ rai họ emu, koyehọ ahwo na a be gwọlọ epa kpobi nọ a rẹ rọ ruọ eva. Inievo ivẹ nọ e rrọ obeva rri na a vẹ nwane nyai si inievo nọ a be gwọlọ na no.

Anne: Nọ eka buobu e vrẹ no, ahwo jọ nọ a be gwọlọ ahwo na a te du ruọ eva ogba na. Mẹ avọ oniọvo-ọmọtẹ jọ ma tẹ kare ẹthẹ dhe oma evaọ oria nọ a rẹ jọ họ. Ekọbọdo ọ jọ etẹe, yọ u wo omoria jọ nọ ohwo ọ sai dhere, oria na o kawo gaga. Oniọvo-ọmọtẹ na ọ tẹ thuẹthuẹ oma họ oria na. Ahwo na a tẹ gadiẹ istẹpo ziọ aro uwou mai evaọ obehru avọ igbeke ilogbo nọ a wọ. A te je kporo ẹthẹ mai gbigbigbi. Ọzae mẹ ọ tẹ ta kẹ ae nọ, “Ivie wha hẹrẹ, aye mẹ ọ be họ.” Mẹ tẹ kare oria nọ oniọvo-ọmọtẹ na o dhere na, u te ru edo. Me te mu eware nọ e jọ ekọbọdo na họ ẹruẹrẹfihọ epanọ e jọ. Eware na e jọ buobu, fikiere mẹ jẹ kaki no obei ze he. Oma mẹ kpobi u te je nuhu zighi zighi. Re me rovie ẹthẹ kẹ ahwo na, edadakrida. Mẹ tẹ lẹ họ eva se Jihova inọ o fiobọhọ kẹ omẹ. Me te rovie ẹthẹ na. Me te yere ae wọhọ ẹsenọ ozọ u bi mu omẹ hẹ. Ọjọ rai o te gele omẹ họ akotọ, ọ tẹ nya ovavo kpobọ ekọbọdo na. O te rovie iei. Ọ tẹ kiẹ etẹe fihọ whọhọ whọhọ. U gbe rie unu inọ ọ ruẹ ohwo ọvo evaọ etẹe he. Ọye avọ ahwo nọ i kiọkọ a te mu iwou nọ i kiọkọ họ erri. A te je rri oria nọ ohwo ọ sai dhere evaọ obọ ehru isilini na, rekọ a ruẹ ohwo ọvo ho.

AHWO BUOBU A TẸ TE RIẸ UZẸME NA

Paul: Nọ ẹmo na ọ jọ otọ na, evaọ emerae buobu, emu nọ ma rẹ re ma jẹ re he. Rekọ ẹme Ọghẹnẹ ọ jẹ kẹ omai ẹgba. Ẹme nọ a jẹ hae ta okenọ a te bi se obe okpẹdẹ evaọ Ebẹtẹle o jẹ hae tuduhọ omai awọ. O jọ wọhọ emu kẹ omai kpobi.

O hae jọ nọ emu gbe ame nọ ọ jọ uwou ogha na o re no, kiyọ obọ otafe ma hae te nyae jọ gwọlọ emu gbe ame. O hae jọ nọ ma ru ere, kiyọ obọ u te inievo nọ ma si no họ uwou ogha na no. Ẹsejọ oke nọ Jihova o je ro ru re eware nọ ma gwọlọ i te omai obọ gbe oghẹrẹ nọ o je ro ru ei u je gbe omai unu. Jihova ọ rẹrote omai je fiobọhọ kẹ omai kru udu ga.

Dede nọ oria kpobi o jọ zighi zighi, Ọghẹnẹ o ru nọ ahwo buobu a ro mu uzẹme na họ ẹriẹ. Ẹdhẹdhẹ inievo mai a jẹ dhẹ re a se ae ba ekpe, rekọ ẹrọwọ rai ọ gbẹ jọ gaga yọ a kru udu ga. Inievo jọ a ta nọ ebẹbẹ nọ i te rai fiki ẹmo na “o lẹliẹ e rai ruẹrẹ oma kpahe kẹ uye ulogbo na no.” Oke yena, ekpako ukoko jọ gbe inievo-emezae jọ nọ e gbẹ maha a gbaudu je fiobọhọ kẹ inievo na. Nọ inievo na a tẹ dhẹ no uwou rai no, a jẹ hae tuduhọ ohwohwo awọ. A jẹ hae ta usi uwoma kẹ ahwo nọ a ruẹ, yọ a jẹ hae tehe eria jọ fihọ nọ a re jo ru ewuhrẹ evaọ obọ ẹwọ. Ewuhrẹ nọ inievo na a jẹ hai ru na o jẹ hae sasa ae oma, yọ usi uwoma nọ a jẹ nya o kẹ rai ẹgba thihakọ. Nọ ma tẹ nyae ghale eware kẹ inievo na, orọnọ iwu gbe eware efa a jẹ hae ta nọ ma ro se ai hi, rekọ ẹkpa usi uwoma. Oware yena o were omai gaga. Ahwo buobu nọ a jọ ọkọkora fiki ẹmo na a je yo usi uwoma. U je gbe ae unu ọvo inọ, ‘Kọ ẹvẹ eva e be sae rọ were Isẹri Jihova ghelọ eware nọ e be via na?’ Isẹri Jihova a jọ wọhọ elo nọ o bi lo evaọ ebi. (Mat. 5:14-16) Ajọwha nọ inievo na a gbe je ro ru iruo Ọghẹnẹ o lẹliẹ ahwo jọ dede nọ e wọ ẹmo na họ uzou kurẹriẹ.

MA KRU UDU GA DEDE NỌ MA KWA SIỌ INIEVO MAI BA

Paul: Isiasa ma no Liberia kpohọ eria efa, rekọ u kri re ma te zihe ze he. Isiava efa jọ nọ ma ro no orẹwho na, ma kri te ẹgbukpe soso re ma te ti zihe ze. Oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ ọ rrọ imishọnare ọ ta ẹme te oghẹrẹ nọ o rẹ da omai te nọ ma te bi no orẹwho na. Ọ ta nọ: “A jọ isukulu Giliad wuhrẹ omai nọ joma rọ eva mai kpobi ru iruo nọ a kẹ omai evaọ oria nọ a vi omai nya. Oyejabọ o rẹ rọ da omai gaga na nọ ma tẹ be nyasiọ inievo mai ba evaọ okenọ eware e rrọ oghẹrẹ jọ.” Eva nọ e were omai họ, ma sae jọ erẹwho nọ e kẹle Liberia fiobọhọ kẹ inievo nọ e rrọ Liberia.

Anne: Evaọ Asoi 1996, mai imane ma tẹ ruọ omoto ukoko re ma dhẹ kpohọ oria nọ o dina foma. Oria nọ ma be te dhẹ nya na u thabọ te ikilomita ikpegbezeza koyehọ emaele ikpe. Ma wha ebe buobu lele oma nọ a kere eware nọ i wuzou gaga fihọ. Ẹsiẹvo na, ahwo nọ a bi fi ẹmo na a tẹ wọ ziọ etẹe. A tẹ sa igbeke rri ehru, a te kru omai. A te si omai imasa ruọ otọ, kiọkọ ọzae mẹ. A tẹ dhẹ ọzae mẹ vrẹ no. Ma te whu dikihẹ kpoko. Ẹsiẹvo na, ma tẹ ruẹ ọzae mẹ nọ ọ be nyaze evaọ udevie ahwo na, yọ azẹ ọ rrọ aruezo riẹ. Ma te je roro nọ, ‘Kọ a sa riẹ?’ Rekọ ma tẹ kareghẹhọ nọ o hae jọ nọ a sae, ọ hae te sae nyaze he. Kpakọ ohwo jọ evaọ usu ahwo na ọye ọ rọ oware jọ fae nọ o je gele iei no omoto na ruọ otọ. Ma yere Ọghẹnẹ inọ a nwa riẹ oma gaga ha.

Omoto isoja ọ jọ etẹe, yọ ahwo a vọ riẹ eva. Ozọ u je mu ahwo na gaga. Ma te thuru omoto na. Fikinọ omoria jọ omoto na ma jobọ kru, nọ a nwani fou omoto na vrẹ ẹsiẹvo, ma je ti kie no. Ma te je bo kẹ edraeva na nọ jọ o fi omai họ otọ. Rekọ fiki epanọ ozọ etẹe na u bi ọyomariẹ re, ọ rọwo ho. Ma tẹ rọ ere te obonọ a jo fi omai họ otọ. Enẹ ọvo udu u je bru omai di!

Paul: Nọ ma te obei, iwu mai i gbe no yọ e bẹre no. U gbe omai unu inọ, ‘Kọ mai na ma sai gine te obonẹ na?’ Ma je roro nọ ma te zọ họ. Aso ẹdẹ yena, ẹwọ jọ ma kiẹzẹ. Arupre nọ a sa ighogho vọ oma riẹ ọ jọ etẹe. Arupre yena ma ro kpobọ Sierra Leone okiokiọ riẹ. Ma yere Ọghẹnẹ gaga inọ ma whu hu, rekọ udu inievo mai u je bru omai.

OWARE JỌ NỌ MA RẸRO RIẸ HẸ O VIA, REKỌ MA KRU UDU GA

Anne: Nọ ma te Bethel no evaọ obọ Freetown, ọrọ Sierra Leone, ozọ u gbe je mu omai hi. Yọ a rẹrote omai gaga. Rekọ eware nọ e via kẹ omai na e jẹ hai ziọ omẹ iroro yọ ozọ o jẹ hai mu omẹ. Fiki ozọ na, makọ evaọ uvo kekeke, yọ me bi rri waha waha. Me je rri rie inọ ma gbẹ rrọ obonọ ma no ze na. Yọ nọ u te te aso no, mẹ jẹ hai jojo no owezẹ ze avọ ekpahe egaga nọ i bi kpe omẹ. O jọ omẹ oma nọ ekpehre oware jọ o te via. U te epanọ ẹwẹ mẹ o gbe je ro te otọ te ehru hu. Fikiere ọzae mẹ o te kru omẹ obọ ma tẹ lẹ. Ma tẹ so ile ukoko na bẹsenọ oma nọ u je nuhu omẹ fiki ekpahe egaga na u ro kpotọ. Me te je roro nọ, o wọhọ nọ uzou mẹ o gbẹ gba ha. O tẹ so ẹe ze nọ me je ro roro nọ mẹ te gbẹ sai ru iruo imishọnare na ha.

Rekọ oware jọ nọ o via u gbe omẹ unu gaga, yọ o rẹ thọrọ omẹ ẹro ho. Okoka yena emagazini ivẹ jọ i kpozi. Ọrọ ọsosuọ họ Awake Azeza 8, 1996. Uzoẹme jọ nọ o jọ Awake na o ta nọ “Coping With Panic Attacks.” Nọ me sei no, mẹ tẹ te ginẹ riẹ oware nọ o jẹ via kẹ omẹ na ziezi. Emagazini avọ ivẹ họ Uwou-Eroro Asoi 15, 1996. Uzoẹme jọ nọ o jọ eva riẹ o ta nọ “Where Do They Get Their Strength?” A fi uwoho ẹwoho họ evaọ Uwou-Eroro na. Yọ ubekpe ẹwoho na jọ o wiri no. Uwou-Eroro na o ta nọ ubekpe ẹwoho na ọ maki wiri na, o whaha e riẹ ẹra ha, yọ ọ gbẹ be re emu ghele. Nwanọ ere re, ẹzi Jihova ọ rẹ sai fiobọhọ kẹ omai re ma fiobọhọ kẹ amọfa o tẹ make rọnọ oware jọ o be kẹ omai uye. Eva e were omẹ gaga keme nwanọ oware nọ mẹ gwọlọ oke yena, oye Jihova ọ rehọ ze na. (Mat. 24:45) Oware ofa jọ nọ me ru họ, mẹ jọ ebe ukoko na gwọlọ izoẹme itieye na efa nọ i re ru nọ ozọ u gbe mu omẹ hẹ. Yọ me je koko izoẹme itieye na fihọ oria ọvo. Ẹmẹrera na iguegue nọ e jọ omẹ oma na i te ti kpotọ.

JIHOVA O FIOBỌHỌ KẸ OMAI NỌ ERẸWHO EFA NỌ A VI OMAI NYA E RỌ RERIA OMAI OMA

Paul: Eva e jẹ hae were omai gaga oke kpobi nọ ma te no erẹ zihe kpobọ Liberia. Ubrobọ ekuhọ ukpe 2004 ma rọ gba enwenọ ikpe udhe evaọ iruo nọ a kẹ omai na. Yọ a ku ẹmo nọ a je fi na họ no. Yọ oke yena ukoko o be gba ẹgwae epanọ a rẹ rọ bọ iwou efa fihọ uwou ogha na. Rekọ ẹsiẹvo na a tẹ vuẹ omai nọ ma kpohọ oria ofa nyai ru iruo.

O da omai gaga inọ a bi dhe omai kpohọ oria ofa keme mai kugbe inievo na ma kẹle ohwohwo gaga evaọ oke yena. Rekọ ma tẹ kareghẹhọ nọ ere ọvona ma nyasiọ uviuwou mai ba kpohọ isukulu Giliad. Yọ Jihova ọ ghale omai. Fikiere ma tẹ ta nọ ma re kpobọ Ghana nọ a ta nọ ma nya na. Yọ Ghana o thabọ no Liberia nọ ma jọ na ha.

Anne: Ma viẹ gaga fikinọ ma ti no Liberia. Rekọ ẹme nọ oniọvo jọ nọ a re se Frank nọ o wo areghẹ gaga ọ vuẹ omai u gbe omai unu. Ọ ta nọ: “Wha kpairoro vrẹ omai, wha kpohọ obonọ a dhe owhai nya.” Ọ ta re nọ: “Ma riẹ nọ o te nwane lọhọ re wha kpairoro vrẹ omai hi. Rekọ wha daoma roro kpahe inievo nọ e rrọ obei jẹ rọ eva rai kpobi ru iruo na, keme Jihova ọye ọ kẹ owhai iruo na.” Ẹme nọ oniọvo na ọ vuẹ omai na o fiobọhọ kẹ omai gaga keme ohwo ọvo ọ jọ obonọ ma be te nya na riẹ omai hi.

Paul: Nọ ma te obọ Ghana no, u kri hi, inievo obei a tẹ reria omai oma no. Ma te ti you inievo na gaga. Inievo nọ e jọ obei a bu gaga! Ma wuhrẹ eware buobu mi inievo na. A kruga evaọ ukoko Jihova. Ma tẹ te kẹle ae gaga. Nọ ma jọ obei te ikpe ikpegbesa no, oware nọ ma rẹro riẹ hẹ o tẹ via. A te dhe omai kpohọ uwou ogha East Africa nọ ọ rrọ Kenya. Re a ta uzẹme, o da omai gaga inọ ma te nyasiọ egbẹnyusu mai ba. Rekọ nọ ma te Kenya no, o raha oke he, ma te je you inievo na gaga. Ẹkwotọ nọ a rẹ jọ ta usi uwoma evaọ obei o jọ ruaro. Yọ iwhowho-uvie nọ e jariẹ a bu hu.

MA KAREGHẸHỌ EWARE NỌ E VIA VRẸ NO

Anne: Evaọ ikpe yena kpobi, eware nọ e via kẹ omai o lẹliẹ omẹ je nuhu zighi zighi avọ ozọ nọ u je mu omẹ. Nọ ma tẹ rrọ oria nọ a bi jo fi ẹmo hayo nọ oghẹrẹ eware jọ e tẹ via kẹ omai, o sae lẹliẹ ozọ mu omai. O sae lẹliẹ omai mọ dede. Fikinọ ma be gọ Jihova, o re ru nọ ebẹbẹ yena i gbe ro te omai hi hi. Makọ rite obọnana, nọ me te yo edo ugbeke nọ a sa, udu u re bru omẹ kpikpikpi, yọ abọ mẹ ọ rẹ jọ wọhọ ẹsenọ azẹ ọ be dhẹ ruọ ae he. Mẹ jọ eware nọ e via kẹ omẹ na wuhrẹ nọ Jihova ọ rẹ kẹ omai egba nọ ma te fievahọ iẹe. Yọ ọ rẹ rọ inievo na fiobọhọ gaga re. Me wuhrẹ re inọ me te bi ru eware nọ e rẹ lẹliẹ omẹ kẹle Ọghẹnẹ, o re fiobọhọ kẹ omẹ ru iruo riẹ nọ me roro nọ mẹ te sai ru hu.

Paul: Ẹsejọhọ ahwo jọ a te nọ inọ “Kọ iruo nọ who bi ru na e were owhẹ?” Orẹwho ọ maki woma kẹhẹ, ozighi ọ sae jariẹ ẹsejọ hayo o sai via nọ eware e rẹ riẹ nya ha evaọ orẹwho na. Rekọ oware jọ nọ o mae were omai evaọ ewho nọ ma nya na họ, inievo na a you omai gaga. O tẹ so ẹe ze nọ ma rọ wọhọ uviuwou ọvo. Dede nọ ẹwho ọvona ma no ze he, mai kpobi na ma be daoma ru oware nọ o rẹ were Jihova. Ma je roro nọ a vi omai kpohọ obei re ma tuduhọ inievo na awọ. Rekọ uzẹme riẹ họ, inievo na ae a tuduhọ omai awọ.

Oria kpobi nọ a vi omai nya, ma wo inievo evaọ etẹe. Ma wo inievo evaọ akpọ na soso. Onana yọ oware igbunu jọ nọ Jihova o ru. Yọ evaọ ukoko kpobi nọ ma rrọ, inievo nọ e rrọ etẹe yọ uviuwou mai. Fikiere ozọ u re mu omai hi. U mu omai ẹro nọ ma tẹ gbẹ be rẹroso Jihova, ọ te kẹ omai ẹgba nọ ma ti ro thihakọ ẹbẹbẹ kpobi nọ o te omai.—Fil. 4:13.