UZOẸME UWUHRẸ 13
OLE AVỌ 4 “Jihova Họ Ọsẹro Mẹ”
Obọ Jihova O Kpẹre Hrọ Họ
“Kọ obọ Jihova o kpẹre hrọ?”—IK. 11:23.
OWARE NỌ A JARIẸ TA KPAHE
Epanọ ma sae gbẹ rọ rẹroso Jihova gaga inọ ọ te rẹrote omai.
1. Eme Mosis o ru nọ u dhesẹ nọ ọ rẹroso Jihova okenọ o je su ahwo Izrẹl no Ijipti?
EVAỌ usu ahwo nọ i wo ẹrọwọ nọ a fodẹ evaọ obe Ahwo Hibru na, Mosis yọ ohwo jọ nọ o wo ẹrọwọ gaga nọ a fodẹ. (Hib. 3:2-5; 11:23-25) O ru oware nọ u dhesẹ nọ o wo ẹrọwọ okenọ o je su ahwo Izrẹl no Ijipti. Ọ dhozọ Fẹro gbe egbaẹmo riẹ hẹ. Fikinọ ọ rẹroso Jihova, o su ahwo Izrẹl nya Abade Ọwawae na vrẹ. Yọ o je su ai evaọ udhude na re fikinọ ọ rẹroso Jihova. (Hib. 11:27-29) Ahwo Izrẹl buobu a rẹroso Jihova ha inọ ọ te rẹrote ae. Rekọ Mosis ọ gbẹ rẹroso Jihova Ọghẹnẹ riẹ ghele. Yọ Ọghẹnẹ o ru oma vuọ ẹe he. Keme dede nọ udhude na o ya fia, Jihova ọ rehọ edhere igbunu kẹ ahwo na emu gbe ame.a—Ọny. 15:22-25; Ol. 78:23-25.
2. Fikieme Ọghẹnẹ ọ rọ nọ Mosis nọ: “Kọ obọ Jihova o kpẹre hrọ”? (Ikelakele 11:21-23)
2 Nọ a si ahwo Izrẹl no igbo no, nọ oware wọhọ ukpe ọvo o jẹ vrẹ no, Jihova ọ tẹ ta nọ ọ te kẹ ahwo na erao nọ a rẹ re. Epanọ Mosis o wo ẹrọwọ te na, ọ dina wo avro kpahe ẹme nọ Jihova ọ ta na. O je roro nọ, ‘Whaọ udhude nana o rrọ oria nọ whọ sae jọ kake ruẹ arao re he. Kọ epanọ ahwo na kpobi a bu te na, diẹse erao nọ i re te ai kpobi re i ti no ze?’ Jihova ọ tẹ nọ Mosis nọ: “Kọ obọ Jihova o kpẹre hrọ?” (Se Ikelakele 11:21-23.) “Obọ Jihova” nọ Ebaibol ọ fodẹ na họ ẹzi ọfuafo Jihova. Koyehọ ogaga nọ o bi ro ru iruo. O wọhọ ẹsenọ Jihova ọ be nọ Mosis nọ, ‘Kọ who gine roro nọ mẹ sai ru oware nọ mẹ ta na ha?’
3. Fikieme u je fo re ma roro kpahe iku Mosis avọ ahwo Izrẹl na?
3 Kọ oke jọ o jariẹ nọ who je ro roro nọ, ‘Kọ Jihova ọ te ginẹ gbẹ edhere jọ ze nọ ọ te rọ rẹrote omẹ avọ uviuwou mẹ?’ Ẹsejọhọ who roro ere no. Ma te jọ uzoẹme nana ta ẹme te Mosis avọ ahwo Izrẹl. U wo oke jọ nọ a rẹroso Jihova tere he inọ ọ te rẹrote ae. Eware nọ ma ti wuhrẹ no iku na ze e te lẹliẹ omai rẹroso Jihova gaga inọ obọ riẹ o kpẹre hrọ họ.
WUHRẸ OWARE JỌ NO IKU MOSIS AVỌ AHWO IZRẸL ZE
4. Amono o sae jọ nọ o wha riẹ ze nọ ahwo Izrẹl buobu a jẹ rọ go kpahe eware nọ Jihova ọ be kẹ ae?
4 Ahwo Izrẹl avọ “ogbotu ahwo sa-sa” a jẹ nya udhude ologbo na vrẹ bi no obọ Ijipti kpobọ Ẹkwotọ Eyaa na. (Ọny. 12:38; Izie. 8:15) O wọhọ nọ ahwo nọ a jọ ahwo Izrẹl he evaọ usu rai na a tẹ ta nọ emana nọ a be re na o bẹ rai no. Ahwo Izrẹl buobu a te kuomagbe ae jẹ go inọ emana na ọ bẹ rai no re. (Ik. 11:4-6) A tẹ jẹ kareghẹhọ emu nọ a jẹ re evaọ obọ Ijipti. Nọ ahwo na a te ta ẹme na te oria jọ no, oware na o tẹ kẹ Mosis uye no. O wọhọ nọ Mosis o je roro nọ, ‘Kọ diẹse mẹ te jọ gwọlọ erao kẹ ahwo nana nọ a rẹ re?’—Ik. 11:13, 14.
5-6. Eme ma sai wuhrẹ no oghẹrẹ nọ ahwo Izrẹl a rọ rehọ aro kele ahwo ọdekọ na ze?
5 Ẹsejọhọ ẹgo nọ ahwo nọ a jọ ahwo Izrẹl he a jẹ go na, oye u ru nọ ahwo Izrẹl a ro muhọ ẹgo re na. Eware nọ Jihova ọ be kẹ ahwo jọ e rẹ da ae ẹro ho. Ma gbẹ riẹ ru hu, ma sae rọ aro kele ahwo otiọye na. Eware nọ Jihova ọ be kẹ omai na e te gbẹ da omai ẹro ho. Oware jọ nọ o rẹ wha oware yena ze họ, nọ ma tẹ be hai roro kpahe epanọ ma jẹ ruẹ re te oke jọ gbe epanọ ma wo bu te oke jọ. Hayo eware nọ amọfa a wo nọ ma wo ho i bi si omai urru. Ma ti ru ere he otẹrọnọ onọ ma wo o da omai ẹro, o tẹ make rọnọ eware e ga.
6 Oware nọ ahwo Izrẹl a hai ti ru họ, a hae kareghẹhọ eyaa nọ Ọghẹnẹ ọ ya kẹ ae. Ọghẹnẹ ọ ta kẹ ae nọ a te te obọ Ẹkwotọ Eyaa na no, a ti wo eware buobu. Orọnikọ udhude na Ọghẹnẹ ọ ta kẹ ae nọ a ti jo wo eware yena ha. Mai omamai re, Ọghẹnẹ ọ ya eyaa eware iwoma buobu kẹ omai nọ ma ti wo evaọ akpọ ọkpokpọ na. Obei ma re fi iroro mai họ, orọnikọ eware nọ ma wo ho evaọ akpọ nana ma re roro kpahe he. Ma sai je roro didi kpahe eria Ebaibol nọ i re ru nọ ma rẹ rọ rẹroso Jihova vi epaọ ọsosuọ.
7. Fikieme u ro mu omai ẹro nọ obọ Jihova o kpẹre hrọ họ?
7 Ẹsejọhọ ma bi roro kpahe onọ nọ Jihova ọ nọ Mosis na inọ: “Kọ obọ Jihova o kpẹre hrọ?” Fikieme Jihova o ro fi onọ na họ ere kẹ Mosis? Ẹsejọhọ Jihova ọ nọ Mosis onọ yena re u fiobọhọ kẹe roro kpahe eware ivẹ jọ. Orọ ọsosuọ, Jihova o wo ogaga thesiwa. Orọ avọ ivẹ, oria kpobi nọ ahwo riẹ a rrọ kẹhẹ, obọ riẹ o rẹ sai te etẹe re o fiobọhọ kẹ ae. Dede nọ ahwo Izrẹl a jọ udhude nọ ohwo ọ sae kaki te he na, Jihova ọ rẹ sae kẹ ae erao buobu nọ a rẹ re. “Avọ obọ ogaga gbe ugbobọ nọ ọ rriẹ,” Jihova o fiobọhọ kẹ ahwo riẹ. (Ol. 136:11, 12) Nọ ẹbẹbẹ jọ o te te omai, ma du roro nọ, ‘Mẹ nana, kọ Ọghẹnẹ ọ te ruẹ omẹ nọ o ti fiobọhọ kẹ omẹ re?’ Ma du roro ere he.—Ol. 138:6, 7.
8. Eme ma re ru re oware nọ o via kẹ ahwo buobu evaọ udhude na o gbẹ via kẹ omai hi? (Rri uwoho na re.)
8 Jihova ọ tẹ ginẹ kẹ ahwo na erao buobu nọ a rẹ re. Ọ kẹ rai evra jọ nọ a re se ikueli. Rekọ ahwo Izrẹl a tube yere Ọghẹnẹ dede he nọ o ro ru oware igbunu utioye na kẹ ae. Kọ ogbohrẹ epanọ a rẹ rọ kwa evra na kuku uwou ibuobu rai a jẹ dhẹ fiki ubiurru uthethei. Bẹsenọ oke u ro kpo, ejọ e be kwa ọvo. “Ahwo nọ a dhesẹ urusio oriobọ na,” eva rai e dha Jihova gaga. O te kpe ai no. (Ik. 11:31-34) Ma wuhrẹ oware jọ no etẹe na ze. Ma rẹ daoma gaga re ma gbe wo okpuru hu. Te ma fe te ma yogbe, oware nọ o rẹ mae jọ omai oja họ, epanọ ma re ro “koko efe họ obọ odhiwu.” Koyehọ ma re ru eware nọ ma rẹ rọ jọ egbẹnyusu ekpekpe Jihova avọ Jesu. (Mat. 6:19, 20; Luk 16:9) Ma te ru ere, Jihova ọ te rẹrote omai.
Eme ahwo Izrẹl buobu a ru evaọ udhude na, kọ eme ma wuhrẹ noi ze? (Rri edhe-ẹme avọ 8)
9. Eme ma riẹ nọ Ọghẹnẹ o ti ru kẹ omai nọ ebẹbẹ i te te omai?
9 Jihova o bi fiobọhọ kẹ idibo riẹ nẹnẹ na re. Rekọ orọnọ o nwani dhesẹ nọ ẹbẹbẹ ọvo o re gbe te omai hi hi. Ẹsejọ eware mai e sae raha hayo vru. Yọ ẹsejọ ohọo u re kpe omai.b Rekọ ẹme na họ, Jihova o ti fi omai hotọ họ. Ọ te rẹrote omai nọ ẹbẹbẹ jọ o te te omai. Ma te ta ẹme te eware ivẹ jọ nọ e sae via kẹ omai ẹsejọ. Nọ e tẹ via kẹ omai, ma re ru oware nọ u dhesẹ nọ ma rẹroso Jihova inọ ọ te rẹrote omai. Ọrọ ọsosuọ, nọ ugho o gbẹ rrọ omai obọ họ. Ọrọ avọ ivẹ, nọ ma tẹ be gwọlọ ru oware jọ fihotọ fiki ẹdẹfa nọ ma tẹ who no.
NỌ UGHO O GBẸ RRỌ OMAI OBỌ HỌ
10. Ebẹbẹ jọ vẹ e rẹ sai te omai?
10 Obọ ekuhọ akpọ na ma be nya na. Fikiere eware e te jọ gaga. Ẹsejọ ozighi ọ rẹ jọ otọ fiki ẹme ohwo nọ o re su, ẹsejọ dede ẹmo. Owhe hayo oware utioye ofa o sae jẹ raha eware. Ẹsejọ okpẹyao nọ o re vo o sae jẹ romavia. Eware itienana e sae raha eware mai, uwou mai, hayo okọ nọ ma be kọ. Ma vẹ te gwọlọ iruo efa nọ ma re ru. Hayo ma ve ti roro epanọ mai avọ uviuwou mai ma rẹ rọ kwa kpohọ oria ofa re ma sae rẹrote omamai ziezi. Kọ ẹvẹ ma sai ro ru oware nọ u dhesẹ nọ ma rẹroso Jihova inọ obọ riẹ o kpẹre hrọ họ?
11. Eme who re ru nọ ugho o gbẹ rrọ owhẹ obọ tere he? (Luk 12:29-31)
11 Olẹ u re fiobọhọ gaga. Fikiere vuẹ Jihova ẹbẹbẹ nọ ọ rrọ otọ kẹ owhẹ. (Itẹ 16:3) Lẹ se Jihova re ọ kẹ owhẹ areghẹ nọ whọ sai ro ru oware nọ u fo. Lẹ sei nọ jọ o fiobọhọ kẹ owhẹ rọ udu kpotọ, re ẹbẹbẹ ra na u gbe fi owhẹ họ “awaọruọ ọgaga” ha. (Se Luk 12:29-31.) Lẹ sei nọ jọ o ru re whọ tẹ sai wo eware nọ e ginẹ roja no, jọ e da owhẹ ẹro. (1 Tim. 6:7, 8) Kiẹ ebe ukoko na re whọ ruẹ eware nọ ma sai ru nọ ugho o gbẹ rrọ omai obọ tere he. Inievo buobu a re je rri eware nọ e rrọ jw.org nọ e ta kpahe oware nọ ma sai ru nọ eware e tẹ rrọ gaga.
12. Enọ jọ vẹ Oleleikristi ọ sae nọ omariẹ kpahe oghẹrẹ iruo nọ ọ rẹ rehọ?
12 Ẹsejọ inievo jọ a rẹ ruẹ iruo nọ e te lẹliẹ ae kpohọ erẹ siọ uviuwou rai ba. Rekọ ohwo ọ tẹ rehọ iruo itieye, ẹsibuobu oware nọ u re noi ze u re woma ha. Taure whọ tẹ te rehọ iruo jọ kpobi, whọ nwani roro kpahe ugho nọ who ti wo ọvo ho. Je roro sọ iruo na e te whae ze nọ uviuwou ra u ti gbe ro kruga tere he evaọ egagọ Jihova. (Luk 14:28) Nọ omara nọ: ‘Me te kpohọ erẹ siọ ọzae hayo aye mẹ ba fiki iruo na, ẹvẹ orọo mai o te jọ? Kọ mẹ te hae sai kpohọ ewuhrẹ gbe usi uwoma ziezi nọ mẹ tẹ rrọ obei?’ Otẹrọnọ who yẹ emọ no, whọ rẹ jẹ nọ omara onọ nana nọ u wuzou gaga na inọ: ‘Kọ mẹ tẹ rrọ obojọ ru iruo yọ emọ mẹ e rrọ obojọ, kọ mẹ te sae ginẹ rọ “ọwhọkuo gbe ehrẹ Jihova” yọrọ ae?’ (Ẹf. 6:4) Nọ whọ te jiroro na, roro epanọ Jihova o rri oware na. Orọnikọ ẹme nọ imoni ra gbe ahwo ra efa nọ a be daezọ ẹme Ebaibol ho a vuẹ owhẹ who re lele he.c U wo oniọvo-ọmọzae jọ nọ a re se Tony nọ ọ be rria obọ Asia. Ọ ruẹ iruo buobu nọ e sae lẹliẹe kwa kpohọ orẹwho ọfa. Oniọvo na o te fi ẹme na họ olẹ. Avọ aye riẹ a tẹ jẹ rehọ iẹe jiroro. Ọ tẹ ta nọ ọ rẹ rehọ iruo yena ha. A te dhugbe ru epanọ a gbẹ rọ raha ugho ga hrọ họ. Uwhremu na Tony ọ ta nọ: “Me fiobọhọ kẹ ahwo buobu mu Jihova họ ẹgọ no. Oware riẹ o rro kẹhẹ! Emọ mẹ a kru ukoko na ga re. Mẹ avọ uviuwou mẹ ma ruẹ nọ ma te bi ru oware nọ obe Matiu 6:33 o ta na, Jihova ọ rẹ rẹrote omai.”
NỌ MA TE BI RORO EPANỌ MA SAI RO KOKO UGHO HỌ FIKI ẸDẸFA
13. Eme ma sai ru enẹna nọ o sai fiobọhọ kẹ omai ẹdẹfa nọ ma tẹ who no?
13 Ẹsejọ ma re roro kpahe epanọ eware e te jọ kẹ omai ẹdẹfa nọ ma tẹ who no. Ma gbẹ rẹroso Jihova ziezi hi, ma sai ru oware nọ u fo ho. Ebaibol ọ vuẹ omai nọ ma daoma ru iruo ziezi re ma sae ruẹ omoware jọ fihọ obei fiki odẹnotha. (Itẹ 6:6-11) Uzẹme riẹ họ, obọ mai u te gine te, u fo re ma fi omoware jọ họ obei fiki odẹnotha. Ugho o rẹ thọ ohwo evaọ eware jọ. (Ọtausi. 7:12) Rekọ ma rẹ daoma re ogbohrẹ epanọ ma re ro koko ugho họ kẹ odẹnotha o gbẹ jọ oware nọ o mae rrọ omai oja ha.
14. Ma te bi roro epanọ ma sai ro fi oware jọ họ obei fiki ẹdẹfa, eme u je fo re ma kareghẹhọ ẹme obe Ahwo Hibru 13:5?
14 Jesu ọ kẹ oriruo jọ. Yọ ọ rehọ e riẹ wuhrẹ omai nọ ohwo o te bi koko efe họ kẹ odẹnotha rekọ “o fe evaọ obọ Ọghẹnẹ hẹ,” yọ oware ugheghẹ o bi ru na. (Luk 12:16-21) Ohwo ọvo nọ ọ riẹ odẹ ọ riẹ hẹ. (Itẹ 23:4, 5; Jem. 4:13-15) Ere ọvo ho, mai Ileleikristi, eware jọ e sae via kẹ omai nọ e rẹ via kẹ ahwo nọ i kiọkọ họ. Jesu ọ ta nọ ma tẹ ginẹ gwọlọ jọ ilele riẹ, ma re “siobọno” eware eyero mai kpobi. (Luk 14:33, ẹme-obotọ) Ere Ileleikristi nọ e jọ Judia a kpairoro vrẹ eware rai nọ i vru mi ai fikinọ Ileleikristi a rrọ, rekọ eva e jẹ were ae ghele. (Hib. 10:34) Evaọ oke mai na, inievo buobu a rọwo nọ a re dhomahọ esuo egọmeti hi. Fikiere a te si ejọ no iruo, a mi ejọ eware rai jọ dede. Inievo na a kpairoro vrẹ eware yena kpobi. (Evia. 13:16, 17) Kọ ẹvẹ a sai ro ru ei? A fi eva rai kpobi họ Jihova. Jihova ọ ya eyaa nọ: “Mẹ te nyasiọ owhẹ ba vievie he, yọ me ti gbabọkẹ owhẹ vievie he.” Eyaa nana i mu rai ẹro. (Se Ahwo Hibru 13:5.) Ginọ uzẹme nọ ma rẹ daoma fi oware jọ họ obei fiki ẹdẹfa. Rekọ nọ oware nọ ma rẹro riẹ hẹ o tẹ via, joma rẹroso Jihova inọ ọ te rẹrote omai.
15. Ẹvẹ u fo nọ esẹgbini nọ e rrọ Ileleikristi a re rri emọ rai? (Rri uwoho na re.)
15 Evaọ eria jọ, ezae-avọ-eyae a rẹ gwọlọ yẹ emọ re emọ na a hai vi ugho se ae ẹdẹfa nọ a tẹ who no. O wọhọ ẹsenọ esẹgbini itieye na a rri emọ rai fihọ osa arutẹriọ nọ a te hwa ae ẹdẹfa nọ a tẹ who no. Joma kareghẹhọ nọ Ebaibol ọ ta nọ esẹgbini họ ahwo nọ a rẹ rẹrote emọ rai. (2 Kọr. 12:14) Ma riẹ nọ esẹgbini a tẹ who no, o te gwọlọ nọ emọ na a rẹ hai vi omoware se ae jẹ rẹrote ae. Yọ ere emọ buobu a re gine ru. (1 Tim. 5:4) Rekọ ezae-avọ-eyae nọ e rrọ Ileleikristi a re yẹ emọ fikinọ a rẹroso ugho nọ u ti no etẹe ze nọ a tẹ who no ho. A rẹ kareghẹhọ nọ a tẹ sai wuhrẹ emọ na re a jọ ahwo nọ a rẹ gọ Jihova odẹnotha, oware nọ o mai woma oye. Oware nọ o te mae lẹliẹ eva were ọsẹgboni na oye.—3 Jọn 4.
Esẹgbini nọ i gine you Jihova a re rri ehrẹ Ebaibol nọ a tẹ be ma omaa epanọ eware e te jọ kẹ ae ẹdẹfa (Rri edhe-ẹme avọ 15)d
16. Ẹvẹ esẹgbini a sai ro fiobọhọ kẹ emọ rai re a sae rẹrote omarai ẹdẹfa? (Ahwo Ẹfisọs 4:28)
16 Whai esẹgbini, wha rọ eware nọ wha bi ru dhesẹ kẹ emọ rai nọ wha rẹroso Jihova. Wha wuhrẹ ae epanọ a sae rọ rẹrote omarai ẹdẹfa. Wuhrẹ ae notọ ze inọ u fo re a rọ obọ rai ru iruo ziezi. (Itẹ 29:21; se Ahwo Ẹfisọs 4:28.) Nọ a be rro ze na, wuhrẹ ae re a fiẹrohotọ evaọ obọ isukulu. Esẹgbini a sae kiẹ ebe ukoko na re a ruẹ ehrẹ Ebaibol nọ a re ro fiobọhọ kẹ emọ rai. Emọ na a vẹ rọ ehrẹ yena jẹ emamọ iroro kpahe epanọ u fo nọ a re kpohọ isukulu te. Esẹgbini na a re ru ere re emọ na a sai ru omoware jọ nọ a rẹ rọ rẹrote omarai ẹdẹfa je ru iruo kẹ Jihova ziezi evaọ ukoko na.
17. Eme ma riẹ kpahe Jihova?
17 Idibo Jihova nọ e be gọe ziezi a rẹ rẹroso Jihova keme o wo ogaga nọ ọ sae rọ rẹrote ae, yọ ọ ginẹ gwọlọ rẹrote ae. Nọ ekuhọ akpọ na ọ be kẹle na, eware jọ e sae via nọ o sai ru nọ ma gbẹ rọ rẹroso Jihova tere he. Oware kpobi nọ o via kẹhẹ, joma rẹroso Jihova inọ ọ te rẹrote omai keme o wo ogaga wo umuo ho. Ugbobọ ulogbo Jihova gbe ugbobọ riẹ nọ ọ rriẹ o kpẹre hrọ họ nọ u gbe ro te oria nọ ma rrọ họ. Fikiere joma brudu hu.
OLE AVỌ 150 Gwọlọ Ọghẹnẹ re Whọ Sae Zọ
a Rri “Enọ Ahwo nọ A Se Ebe” evaọ Uwou-Eroro Akpe 2023.
b Rri “Enọ Ahwo nọ A Se Ebe” evaọ Uwou-Eroro Azie 15, 2014.
c Rri uzoẹme na “Ohwo Ọvo Ọ Sai Ru Iruo Kẹ Ilori Ivẹ Hẹ” nọ ọ rrọ Uwou-Eroro Ane 15, 2014.
d UWOHO NA: Ọsẹgboni jọ nọ a se egagọ Jihova gboja a bi lele ọmọ rai ta ẹme. Ọmọ rai na avọ ọzae riẹ a bi lele inievo na bọ Ọgwa Uvie.