“Jihova Ọ Rẹrote Omai jẹ Kpọ Omai”

Ma tẹ ta kẹ ozerẹ na nọ itho na e sae nwa edraeva na oma. Ọ tẹ ta nọ: “Wha kpei no. Re wha rọ ewu mẹ ririe azẹ riẹ no abọ rai!” Dede nọ mẹ rehọ ichọche Orthodox mẹ na zaharo ho, eme iyoma yena e tẹ te lẹliẹ omẹ no ichọche na. Me te roro kpahe oware nana nọ o via na, mẹ ruẹ nọ u fiobọhọ kẹ omẹ duku uzẹme na kpahe Jihova.

Epanọ Mẹ rọ Riẹ Uzẹme na Kpahe Jihova

Okenọ mẹ gbẹ jọ ọmaha, okpẹwho Tripoli nọ ekọ Iyibo e rẹ kpahe na o je zurie gaga, ahwo nọ a no eria sa-sa ze, evẹrẹ gbe egagọ sa-sa a jọ ẹwho na. Uviuwou kpobi o jẹ rrọ egagọ, ẹwho, gbe ẹvẹrẹ riẹ zaharo ho, yọ ere uviuwou mai o jọ re. Mẹ avọ inievo-emezae ekpako mẹ ma kuomagbe utu jọ nọ a re se Soldiers of the Faith (Egbaẹmo Ẹrọwọ Na)a nọ o jẹ wọso Isẹri Jihova. Ma re nyaku Osẹri Jihova ọvuọvo ho, rekọ ozerẹ mai ọ ta nọ ekpehre ahwo a rrọ, inọ a mukpahe ichọche mai, yọ ọzae jọ nọ a re se Jihova họ osu rai. Ozerẹ mai ọ jẹ hae ta kẹ omai ẹsikpobi inọ ma tẹ ruẹ Isẹri na, jọ ma họre ae.

Oke yena mẹ riẹ hẹ inọ inievo-emezae esa mẹ a ruẹ Isẹri Jihova no. Rekọ ukpenọ a rẹ họre ae, inievo mẹ a rọwo inọ a re lele ai wuhrẹ Ebaibol re a sai dhesẹ kẹ Isẹri Jihova na inọ erue a bi wuhrẹ. Owọwọ ẹdẹ jọ nọ me kpozi, mẹ tẹ ruẹ Isẹri Jihova nọ e vọ uwou mai be rehọ Ebaibol na ta ẹme kugbe ahwo uviuwou mẹ gbe ahwo okegbe mai jọ. Eva e te dha omẹ! Eme o rẹ lẹliẹ inievo mẹ veghe uzou kẹ uzi nọ ichọche mai o jie kẹ omai? Mẹ jẹ te nyavrẹ nọ ọrivẹ mai jọ ọ ta kẹ omẹ inọ mẹ keria re mẹ gaviezọ, ọrivẹ mai nana yọ Osẹri Jihova, ọ tẹ jẹ rrọ edọktọ ibiakọ nọ a riẹ gaga. Oke yena yọ ogbẹnyusu mai jọ ọ be jọ Ebaibol obọmẹ se Olezi 83:18 do lahwe. Etẹe mẹ rọ riẹ nọ kpakọ ọrue ozerẹ mai ọ ta kẹ omai. Jihova yọ osu ekpehre ahwo jọ họ, ọye họ Ọghẹnẹ uzẹme ọvo na!

Fikinọ mẹ gwọlọ gbẹ riẹ kpahe Jihova, mẹ tẹ jẹ hae keria gaviezọ kẹ uwuhrẹ Ebaibol nọ Brọda Michel Aboud o je ru evaọ uwou mai. Ẹdẹ jọ ogbẹnyusu mẹ jọ nọ ọ jọ ewuhrẹ na ọ tẹ nọ onọ jọ nọ o be kẹ omẹ uye anwẹnọ mẹ gbẹ jọ ọmaha. Ọ nọ inọ, “Ta kẹ omai, ono ọ ma Ọghẹnẹ?” Brọda Aboud ọ tẹ riobọhọ ubusu nọ o kiẹzẹ agbara. Ọ tẹ ta nọ ibusu a rẹ sai wo otoriẹ eme gbe iroro ahwo-akpọ họ. Epọvo na re, mai ahwo-akpọ ma rẹ sai wo otoriẹ eware buobu kpahe Ọghẹnẹ hẹ. Oriruo nana o fiobọhọ kẹ omẹ riẹ oware nọ mẹ gbẹ sae rọ riẹ eware kpobi kpahe Jihova ha. U kri hi, mẹ tẹ rehọ omamẹ mudhe kẹ Jihova Ọghẹnẹ jẹ họ-ame evaọ 1946 nọ mẹ jọ ikpe 15.

Iruo Ọkobaro I Fiobọhọ kẹ Omẹ Riẹ Oware nọ Mẹ rẹ Rehọ Uzuazọ Mẹ Ru

Evaọ 1948, me kuomagbe oniọvo mẹ nọ a re se Hanna evaọ iruo ifoto-erehọ riẹ. Istọ riẹ ọ kẹle istọ jọ nọ a rẹ jọ zẹ ọda, yọ brọda jọ nọ a re se Najib Salem o wo rie.b Najib yọ ọtausiuwoma nọ ọ rẹ dhozọ họ, yọ ọ ta usi uwoma na ududu rite oke uwhu riẹ nọ ọ jọ ikpe udhusoi. Oke kpobi nọ me te lele iei nyae ta usi uwoma evaọ iwhre, mẹ rẹ ruẹ nọ o wo udu ghelọ ọwọsuọ. Yọ o wọhọ nọ ọ rẹ sai mu usi uwoma họ kugbe ohwo kpobi makọ egagọ nọ a rrọ kẹhẹ. Ọwhọ riẹ o fiobọhọ kẹ omẹ gaga.

Ẹdẹ jọ nọ ma jọ iruo, oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ a re se Mary Shaayah o te weze bru omai ze, oniọvo na yọ ohwo Lebanọn nọ ọ be rria America. Dede nọ o wo emọ nọ ọ be rẹrote, ọ jọ ọkobaro nọ o wo ọwhọ ziezi. Iweze yena o nwene uzuazọ mẹ. Mary ọ raha vrẹ euwa ivẹ bi gbiku eware nọ ọ rọ ẹro ruẹ no evaọ usi uwoma ota na kẹ omai. Re o te ti kpo, Mary o te rri omẹ jẹ ta nọ: “Milto, nọ who ri wo aye he na, kọ who gbe mu ọkobaro ho?” Mẹ tẹ ta kẹe nọ mẹ te sae jọ ọkobaro ho keme mẹ gwọlọ kọ okọ nọ mẹ rẹ rọ kuọ omamẹ. Ọ tẹ nọ omẹ nọ: “Ẹvẹ mẹ rrọ kugbe owhẹ kri te no ohiohiẹ nana?” Me te yo nọ: “Enwenọ euwa ivẹ.” Mary ọ tẹ ta nọ: “Mẹ re ruẹ emamọ iruo ọvo nọ who ru no ho evaọ euwa ivẹ nana. Whọ tẹ be hae rehọ euwa ivẹ ta usi uwoma kẹdẹ kẹdẹ, whọ rẹ sae jọ ọkobaro. Dawo iẹe ukpe ọvo, u gbe kiehọ owhẹ oma ha whọ sae seba.”

Dede nọ ọzae ọ rẹ rehọ ohrẹ aye evaọ obomai hi, areghẹ ọ rrọ ẹme nọ ọ ta na. Nọ emerae ivẹ e vrẹ no, evaọ amara Ọvo 1952, me te muọ iruo ọkobaro họ. Nọ ẹgbukpe gbe emerae ezeza e vrẹ no, a te zizie omẹ kpohọ eklase avọ 22 ọrọ Isukulu Gilead.

Nọ me no isukulu na nwrotọ, a te vi omẹ kpohọ ofẹ jọ ubrotọ Asia. Emerae jọ e vrẹ no, mẹ tẹ rọo Doris Wood, imishọnare nọ ọ rọ sasasa ziezi nọ o no obọ England ze, yọ ọ jọ orẹwho nọ a vi omẹ kpohọ na.

Usi uwoma Ota Evaọ Syria

Nọ ma nwane rọo no, a te vi omai kpohọ Aleppo evaọ Syria. Nọ orọnọ a jọ obei whaha iruo usi uwoma ota mai na, ahwo nọ a ta kẹ omai kpahe nọ a wo isiuru kpahe Ebaibol na ma jẹ mai wuhrẹ Ebaibol kugbe.

Ẹdẹjọ ma nyabru aye jọ nọ ọ gaviezọ kẹ usi uwoma na ziezi. Nọ aye na o rovie ẹthẹ yọ o bi nuhu avọ ozọ, ọ tẹ ta kẹ omai nọ: “Wha yọrọ oma! Ipolisi a be nwani no etenẹ vrẹ obọnana. A gwọlọ riẹ oria nọ wha be rria.” Koyehọ ipolisi a riẹ oria nọ ma bi jo wuhrẹ Ebaibol kugbe ahwo. Ma te se inievo nọ e be rẹrote iruo na evaọ unuakpọ yena, a tẹ ta nọ ma no orẹwho na no ovovẹrẹ. Dede nọ o da omai inọ ma be nya siọ ahwo nọ ma bi wuhrẹ Ebaibol kugbe ba, ma ruẹ inọ Jihova ọ thọ mai na.

Jihova Ọ Kpọ Omai Evaọ Iraq

Evaọ 1955, a tẹ wariẹ dhe omai kpohọ Baghdad evaọ Iraq. Dede nọ ma rẹ sae rọ areghẹ ta usi uwoma kẹ oghẹrẹ ahwo kpobi evaọ Iraq, ahwo nọ a rrọ Ileleikristi ma jẹ mae nya bru.

Ma jẹ daoma lele ahwo Muslim ta ẹme re evaọ eki hayo iyẹrẹ. Eme nọ e rẹ were ahwo Doris ọ jẹ hae rọ ta usi uwoma kẹ ae. Wọhọ oriruo, ọ rẹ ta nọ: “Ọsẹ mẹ ọ jẹ hae ta nọ mai kpobi ma ti dikihẹ aro Ọnọ ọ ma omai.” (Ahwo Rom 14:12) Kẹsena ọ vẹ ta nọ: “Eme nana i fiobọhọ kẹ omẹ no evaọ uzuazọ mẹ. Ẹvẹ who rri eme yena?”

Ma reawere usi uwoma ota na enwenọ ikpe esa evaọ Baghdad, je fiobọhọ kẹ inievo na rẹrote iruo Uvie na avọ areghẹ. Uwou imishọnare mai ma je jo ru iwuhrẹ evaọ ẹvẹrẹ nọ a re se Arabic. A re gbiku oghọghọ riẹ hẹ nọ ma jẹ ruẹ ahwo nọ a no uye Assyria ze nọ a je kurẹriẹ ziọ ukoko na, ibuobu rai a se omarai Ileleikristi. Nọ a rrọ ẹro ruẹ uyoyou gbe okugbe nọ ma wo evaọ iwuhrẹ mai, u mu rai ẹro nọ uvi ilele Jesu ma ginẹ rrọ.—Jọn 13:35.

Ohwo jọ nọ o dede ovuẹ udhedhẹ mai rehọ ziezi họ Nicolas Aziz, ọzae uwou-orọo nọ o wo omaurokpotọ yọ ọ rẹ gwọlọ ẹme he, nọ ọsẹgboni riẹ a no Armenia gbe Assyria ze. Nicolas avọ Helen aye riẹ a jẹ oware nọ Ebaibol o wuhrẹ kpahe Jihova avọ Ọmọ riẹ Jesu rehọ,inọ aimava na sa. (1 Ahwo Kọrint 8:5, 6) Mẹ gbẹ be kareghẹhọ ẹdẹ nọ Nicolas avọ amọfa nọ a bu te 20 a họ-ame evaọ Ethẹ Euphrates.

Jihova O Fiobọhọ kẹ Omai Evaọ Iran

Nọ a fi egọmeti nọ o je su kparobọ nọ a ro kpe ovie Iraq nọ a re se Faisal II no evaọ Ahrẹ 14, 1958, a te le omai no orẹwho na kpobọ Iran. Ma jẹ jọ obei rọ areghẹ ta usi uwoma evaọ udevie erara evaọ oware wọhọ emerae ezeza.

Re ma tẹ te nwani no Tehran nọ ọ rrọ okpẹwho-esuo Iran, a zizie omẹ kpohọ ogba ipolisi re a nọ omẹ enọ. Ẹsiẹe mẹ rọ riẹ nọ ipolisi a bi fiẹrohọ omai anwẹdẹ. Nọ a nọ omẹ enọ no, mẹ tẹ ta kẹ Doris nọ ipolisi a bi fiẹrohọ omai. Ma tẹ rọwo inọ me du zihe kpobọ uwou mai bru ei hi gbe inọ ma gbẹ rria kugbe he bẹsenọ ma ti ro no orẹwho na.

Doris ọ ruẹ oria nọ o foma nọ ọ rọ oma da bẹsenọ ma rẹ ruẹro evaọ oria nọ arupre ọ rẹ kpahe. Rekọ ẹvẹ ọ te sai ro te obei nọ a gbẹ te ruẹ e riẹ hẹ? Doris ọ lẹ se Jihova kpahe onana.

Idudhe na, okposo o te muhọ ẹro, ahwo kpobi, te ipolisi a tẹ dhẹ dhere. Whọ rẹ jọ iyẹrẹ na ruẹ uvumọ ohwo ho, kọ ere Doris ọ sae rọ nya bru omẹ ze ababọ nọ a mu rie. Doris ọ ta nọ, “Okposo na ginọ oware igbunu!”

Nọ ma no Iran no, a te dhe omai kpohọ ẹkwotọ ọfa, yọ ma jọ obei ta usi uwoma kẹ ahwo egagọ gbe uyẹ sa-sa. Evaọ 1961, ma je ru iruo ọsẹro okogho, je weze bru inievo na evaọ ekwotọ sa-sa evaọ unuakpọ yena.

Jihova Ọ Rehọ Ẹzi Riẹ Fiobọhọ kẹ Omai

Me wo uvẹ buobu nọ mẹ rọ ruẹ epanọ ẹzi ọfuafo Ọghẹnẹ o ro fiobọhọ kẹ omai jọ okugbe ọvo evaọ iruo na. Mẹ gbẹ kareghẹhọ usi uwoma nọ mẹ ta kẹ ahwo Palestain ivẹ jọ nọ a re se Eddy avọ Nicolas. O jẹ were ai aimava re a ziọ iwuhrẹ mai, rekọ idudhe na a tẹ siọ uwuhrẹ Ebaibol rai ba keme a rọ oma kẹ ipolitisi. Mẹ jẹ hae lẹ roro ai inọ jọ Jihova o rovie idu rai. Nọ a ruẹ nọ Ọghẹnẹ họ ọnọ o ti ku ebẹbẹ mai họ, orọnikọ erọ ahwo Palestain ọvo ho rekọ rọkẹ ahwo-akpọ kpobi, a tẹ wariẹ mu uwuhrẹ rai họ. (Aizaya 2:4) A kpairoro vrẹ orẹwho rai, a tẹ họ-ame. Nicolas o zihe ruọ ọsẹro okogho nọ o wo ọwhọ ziezi uwhremu na.

Nọ mẹ avọ aye mẹ ma bi no orẹwho ruọ orẹwho na, ẹrọwọ inievo mai ghelọ epanọ eware e rrọ kẹ ae o tuduhọ omai awọ gaga. Nọ orọnọ eware buobu e riẹ nọ a bi thihakọ rai na, mẹ gba riẹ mu inọ mẹ rẹ rọ iweze ọsẹro okogho mai tuduhọ ae awọ jẹ sasa ae oma. (Ahwo Rom 1:11, 12) Re mẹ sai ru onana, me rri oma mẹ kpehru vi inievo na ha. (1 Ahwo Kọrint 9:22) O jẹ hae were omẹ gaga re mẹ bọ inievo na ga.

A re gbiku oghọghọ riẹ hẹ nọ ma jẹ ruẹ ahwo buobu nọ ma wuhrẹ Ebaibol kugbe no nọ a zihe ruọ idibo Jihova nọ i wo ẹrọwọ ziezi. Ejọ avọ iviuwou rai a dhẹ no orẹwho rai kpohọ erẹwho efa fiki ẹmo. Rekọ a sae fiobọhọ gaga kẹ inievo nọ e be ta usi uwoma kẹ ahwo ẹvẹrẹ Arabic evaọ Australia, Canada, Europe, gbe United States. Kẹle na, emọ rai jọ nọ e rro no a zihe ziọ orẹwho rai te ta usi uwoma na no evaọ eria nọ a mae jọ gwọlọ etausiuwoma. Eva e be were omẹ avọ Doris gaga keme ahwo nana a wọhọ emọ gbe emọ-iruọmọ kẹ omai nọ a wariẹ omai họ!

Ma te Rẹroso Jihova Bẹdẹ Bẹdẹ

Evaọ uzuazọ mai kpobi, ma ruẹ nọ Jihova ọ rẹrote omai jẹ sẹro mai no evaọ idhere buobu. Eva e were omẹ inọ o fiobọhọ kẹ omẹ siobọno uruemu omagbẹre gbe ẹzi orẹwho mẹ o mai woma, nọ me wo okenọ mẹ jọ ọmoha. Inievo sa-sa nọ i wo udu nọ i re dhesẹ ọriẹwẹ hẹ a fiobọhọ kẹ omẹ gaga nọ mẹ sae rọ ta usi uwoma kẹ oghoghẹrẹ ahwo kpobi. Nọ ma bi no orẹwho ruọ orẹwho na, mẹ avọ Doris ma nyaku ebẹbẹ buobu no, yọ ẹsejọ ma rẹ riẹ epanọ eware e te jọ họ. Rekọ enana i wuhrẹ omai inọ Jihova Ọghẹnẹ ọvo ma rẹ rẹroso orọnikọ omobọ mai hi.—Olezi 16:8.

Me te roro kpahe ikpe nana kpobi nọ mẹ gọ Jihova no na, mẹ ruẹ nọ mẹ rẹ sae ruẹ unu yere Ọse obọ odhiwu mẹ na ha. Mẹ rọwo kugbe Doris aye mẹ, ọnọ ọ rẹ ta ẹsikpobi nọ oware ọvo ọ rẹ whaha omai ẹgọ Jihova ha, makọ ozọ uwhu dede! Ma re yere Jihova ẹsikpobi nọ ọ rọ kẹ omai uvẹ ta usi uwoma udhedhẹ na evaọ erẹwho sa-sa nana. (Olezi 46:8, 9) Ma be dhozọ oware nọ o te via evaọ obaro ho, keme ma riẹ nọ Jihova ọ te gbẹ kpọ jẹ thọ enọ i fievahọ iẹe kpobi.—Aizaya 26:3.