Ibieme nọ ahwo Griki a re ro kere ẹvẹrẹ rai, alfa họ ọrọ ọsosuọ, omẹga họ ọrọ urere. Fikiere, nọ Jihova ọ ta nọ “mẹ họ Alfa gbe Omẹga” na, u dhesẹ nọ o te mu oware họ no, o re ru ei te ubro ọ vẹ dhẹ se iẹe ba ha. O re ru ei re. Nọ Jihova ọ ma Adamu avọ Ivi no, ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Wha vihọ re wha jọ buobu, wha vọ otọakpọ na je woi.” (Emu. 1:28) Oke yena o wọhọ ẹsenọ Jihova ọ ta nọ “Alfa.” Koyehọ o mu oware jọ họ no. Oware nọ o muhọ na họ, ọ kẹ Adamu avọ Ivi ogaga nọ a re ro yẹ emọ egbagba no. Yọ ọ gwọlọ nọ a yẹ akpọ na vọ avọ emọ nọ e rrọ gbagba nọ i re yoẹme kẹe. Oke o be tha nọ emọ Adamu avọ Ivi nọ i bi yoẹme kẹ Ọghẹnẹ ọvo a te vọ otọakpọ na. Oke yena o vẹ te wọhọ ẹsenọ Ọghẹnẹ ọ be ta nọ “Omẹga.” Koyehọ oware nọ o muhọ na, o ru rie re no. Nọ Jihova ọ ma “idhiwu gbe otọakpọ na gbe eware kpobi nọ e rrọ eva rai” no, ọ ta ẹme jọ nọ o dhesẹ nọ odhiwu gbe akpọ na e te ginẹ jọ oghẹrẹ nọ ọ gwọlọ. Oghẹrẹ nọ ọ gwọlọ nọ eware e jọ, ere e te jọ. Oware ovo o te whaha iẹe he. Eware na kpobi e te jọ oghẹrẹ nọ ọ gwọlọ taure ẹdẹ avọ ihrẹ na o te ti kpo.—Emu. 2:1-3. w23.11 5 ¶13-14

Fiki ikpehre idhere, re ohwo ọ nya no Babilọn kpobọ Izrẹl, o rẹ rehọ enwenọ emerae ene. Rekọ Jihova ọ vuẹ ahwo Izrẹl nọ o ti ru nọ a te rọ nyate ẹwho rai oma vrẹrẹrẹ. Ahwo Ju nọ i gine you Jihova a riẹ nọ a te zihe kpo, eware nọ a ti wo i ti bu vi enọ a kpairoro vrẹ evaọ obọ Babilọn. Onọ o mae rro kpobi evaọ usu rai họ obei a te sae jọ gọ Ọghẹnẹ ziezi. Etẹmpol Jihova ọvuọvo ọ jọ obọ Babilọn ho. Uzi nọ Ọghẹnẹ ọ rọ Mosis kẹ ahwo Izrẹl o ta nọ agbada-idhe a rẹ jọ dheidhe. Rekọ ahwo Izrẹl a wo agbada-idhe ọvo evaọ ẹwho na ha. Yọ u wo izerẹ ọvo nọ a fihọ inọ a hai dhe idhe he. U te no ere no, ahwo nọ a riẹ Ọghẹnẹ hẹ, nọ i je koko izi riẹ gbe he ae a mai bu. Fikiere, eva e jẹ were ahwo Ju nọ a you Jihova inọ a bi zihe kpo, keme obọ Izrẹl a te sae jọ gọ Jihova ziezi. w23.05 14-15 ¶3-4

Re ma hai ru oware nọ u fo nọ “emọ elo” a re ru, ma rẹ lẹ re Ọghẹnẹ ọ rọ ẹzi riẹ fiobọhọ kẹ omai. Fikieme ma rọ ta ere? Keme o lọhọ họ re ohwo ọ sae kẹnoma kẹ eware etọtọ nọ a bi ru evaọ akpọ na. Nẹnẹ na, ahwo a be wọ eware etọtọ dede họ oma. (1 Tẹs. 4:3-5, 7, 8) Ẹzi ọfuafo na ọ sai fiobọhọ kẹ omai nọ ma gbe rri eware oghẹrẹ nọ ahwo nọ a be gọ Ọghẹnẹ hẹ a bi rri eware he. U ve ti ru nọ iroro itieye na e te rọ dha omai eva. Ẹzi ọfuafo na o sai fiobọhọ kẹ omai ru “oghẹrẹ ewoma kpobi” gbe ‘oware nọ u kiẹrẹe’ evaọ aro Ọghẹnẹ. (Ẹf. 5:9) Oware jọ nọ ma re ru re ẹzi ọfuafo na ọ sai te omai obọ họ, ma rẹ lẹ se Jihova re ọ kẹ omai ẹzi riẹ. Jesu ọ ta nọ Jihova “ọ rẹ rehọ ẹzi ọfuafo kẹ enọ e be yare iẹe.” (Luk 11:13) Nọ ma tẹ be hai kuomagbe inievo mai so ile jiri Jihova evaọ obọ ewuhrẹ, ẹzi ọfuafo na o re je te omai obọ re. (Ẹf. 5:19, 20) Ẹzi Ọghẹnẹ o re fiobọhọ kẹ omai nọ ma sai ro ru oware nọ o rẹ were Ọghẹnẹ. w24.03 23-24 ¶13-15