Josẹf ọ jẹ hai ru oware nọ Jihova ọ ta, yọ onana u ru nọ ọ rọ jọ emamọ ọzae uwou orọo. Ma se kpahe eware esa jọ nọ Ọghẹnẹ ọ ta kẹe nọ o ru evaọ uviuwou riẹ. Yọ o ru rai, ọ raha oke he re o te ti ru ai, dede nọ o lọhọ kẹe he. (Mat. 1:20; 2:13-15, 19-21) Ẹme nọ Josẹf o je yo kẹ Ọghẹnẹ na o wha riẹ ze nọ ọ rọ thọ Meri no ebẹbẹ jọ, o te je fiobọhọ kẹe jẹ rẹrotei ziezi. Ma riẹ nọ emamọ uruemu Josẹf na o te lẹliẹ Meri you rie gaga jẹ kẹe adhẹẹ. Kọ ẹvẹ whai ezae wha sae rọ rehọ aro kele Josẹf? Wha hai se Ebaibol gbe ebe ukoko na re wha riẹ epanọ wha sae rọ rẹrote uviuwou rai wọhọ epanọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ. Who te bi ru oware nọ Ebaibol ọ ta, nọ o gbẹ make lọhọ họ, u re dhesẹ nọ who you aye ra, yọ o te lẹliẹ orọo ra jọ ziezi. Oniọvo-ọmọtẹ jọ evaọ obọ Vanuatu nọ avọ ọzae riẹ a rrọ orọo vrẹ ikpe udhe no ọ ta nọ: “Ọzae mẹ o re roro kpahe oware nọ Jihova ọ gwọlọ je ru ei nọ ọ tẹ be jiroro jọ, fikiere mẹ rẹ kẹe adhẹẹ gaga. Udu u re te omẹ otọ keme mẹ riẹ nọ ọ te jiroro nọ e te wha uye se omai hi.” w23.05 21 ¶5

Ahwo Ju nọ a ti zihe no Babilọn ze na a te jọ “ahwo ọrẹri” kẹ Ọghẹnẹ. (Izie. 7:6) Rekọ orọnọ ahwo na a woma re no ho. U wo eware nọ a re gbe ru re eva rai e sae were Jihova ziezi. Obọ Babilọn a jọ yẹ ahwo Ju buobu, fikiere o wọhọ nọ uruemu ahwo Babilọn gbe oghẹrẹ nọ a jẹ hai rri eware o reria ahwo Ju jọ oma no. Ikpe buobu nọ i lele i rie nọ ahwo Ju jọ a zihe no, Nehemaya ọba na o te je muẹrohọ nọ emọ jọ nọ a yẹ evaọ ẹkwotọ Izrẹl dede a be sae ta ẹvẹrẹ ahwo Ju hu, koyehọ Hibru. Oware na u gbe rie unu gaga. (Izie. 6:6, 7; Neh. 13:23, 24) Whaọ ẹvẹrẹ Hibru a mai ro kere Ẹme Ọghẹnẹ oke yena. Kọ emọ nọ a yẹ a gbẹ riẹ ẹvẹrẹ na ha, ẹvẹ a sai ro wuhrẹ kpahe Jihova, re a you rie jẹ gọe? (Ẹzra 10:3, 44) Onana u dhesẹ nọ re ahwo Ju nọ a zihe kpo na a sae gọ Jihova ziezi, u wo eware nọ i wuzou nọ a re gbe ru. Rekọ obọ Izrẹl o te mae jọ lọhọ kẹ ae, keme obei a sae jọ gọ Jihova ziezi.—Neh. 8:8, 9. w23.05 15 ¶6-7

Ma tẹ maki se oware nọ ma ma omaa riẹ gboja jẹ be tubẹ gba oma họ ru ei, oware jọ o sae via nọ ma gbẹ sai ro ru ei hi ẹsejọ. “Eware nọ a rẹro rai hi” e sae via, ma gbẹ sai wo uvẹ ru oware nọ ma ma omaa riẹ na ha. (Ọtausi. 9:11) Ẹbẹbẹ jọ ọ sai te omai, u ve ru nọ eva e gbẹ rọ were omai tere he, ma gbẹ sai wo ẹgba ru oware na ha. (Itẹ 24:10) Yọ fikinọ ma gba ha, ma sai ru oware nọ o rẹ whae ze nọ ma gbẹ sai ro ru oware nọ ma ma omaa riẹ hẹ ẹsejọ. (Rom 7:23) Ẹsejọ oma o sae rrọ omai no re. (Mat. 26:43) Kọ eme o sai fiobọhọ kẹ omai nọ oghẹrẹ eware itieye na e tẹ via? Kareghẹhọ nọ whọ sai gbe ru oware nọ whọ ma omaa riẹ nọ oware jọ o tẹ make via. Ebaibol ọ ta nọ ebẹbẹ e sai te omai noke toke. Rekọ Ebaibol ọvona ọ tẹ jẹ ta nọ, nọ ebẹbẹ e tẹ maki te omai, Jihova ọ sai fiobọhọ kẹ omai ru oware nọ ma gwọlọ ru ghele. Whọ tẹ be hae daoma ru oware nọ whọ ma omaa riẹ ghelọ oware nọ o via kẹhẹ, yọ who bi dhesẹ nọ whọ gwọlọ ru eva were Jihova. Eva e te were Jihova gaga nọ ọ tẹ ruẹ nọ whọ be daoma ru oware nọ whọ ma omaa riẹ evaọ egagọ riẹ. w23.05 30 ¶14-15