Enọ Ahwo Nọ A S’ebe
Oke vẹ esuo Britain gbe America u ro zihe ruọ ogaga-esuo avọ ihrẹ orọ eruẹaruẹ Ebaibol?
▪ Orọnikọ ẹmema utehru nọ Nebukadneza ọ ruẹ na o dikihẹ kẹ egaga-esuo akpọ na kpobi hi. (Dan. 2:31-45) O dikihẹ kẹ ivie isoi nọ i su no umuo oke Daniẹl vrẹ nọ e wọso idibo Ọghẹnẹ gaga.
Ẹme nọ Daniẹl ọ ta kpahe ẹmema na u dhesẹ nọ Ogaga-Esuo Akpọ orọ Britain gbe America na u ti no Rom ze orọnikọ u ti fi Rom kparobọ họ. Evaọ ẹmema na, Daniẹl ọ ruẹ nọ ogbokọ na u no obọ awọ na ziọ obọ iziawọ. (No ẹkuowọ na rite iziawọ na kọ ogbokọ gbe ọviẹ nọ a gwa kugbe.)a Onana u dhesẹ nọ esuo Britain gbe America na u ti no awọ ogbokọ na ze. Ikuigbe i dhesẹ nọ ere o ginẹ via. Britain nọ ọ jọ otọ esuo Rom vẹre o te ti muọ ogaga họ ewo evaọ ubrobọ urere ikpe 1700. Uwhremu na, America o te ti wo ogaga re. Rekọ evaọ oke yena yọ ogaga-esuo avọ ihrẹ nọ Ebaibol ọ ta ẹme te na ọ re romavia ha. Fikieme? Oke yena yọ Britain avọ America a ri kuomagbe he. A kuomagbe evaọ etoke Ẹmo Akpọ Ọsosuọ.
Evaọ oke yena yọ “emọ uvie na” a bi ru iruo rai haro maero kọ evaọ America. A jẹ rẹrote iruo usiuwoma ota na evaọ obọ Brooklyn, New York evaọ America. (Mat. 13:36-43) Inievo nọ i wo ẹruore obọ odhiwu na a jẹ rọ ọwhọ ta usiuwoma na evaọ erẹwho nọ e jọ otọ esuo Britain. Evaọ etoke Ẹmo Akpọ Ọsosuọ, esuo Britain avọ America na a te mu usu okpekpe nọ a jẹ họre ewegrẹ rai. Ofariẹ, evaọ oke ẹmo na, a te je mukpahe enọ e rrọ abọjọ ubi “aye” na, a te je fi awhaha họ ebe rai je mu enọ e jẹ kobaro evaọ iruo usiuwoma ota na fihọ uwou-odi.—Evia. 12:17.
Fikiere, evaọ eruẹaruẹ Ebaibol, orọnikọ ubrobọ urere ikpe 1700 ogaga-esuo akpọ avọ ihrẹ na u ro muhọ esuo ho, okenọ Britain o ro muọ ogaga họ ewo. Ukpoye, u zihe ruọ ogaga-esuo akpọ-soso evaọ emuhọ ẹdẹ Olori na.b
[Oruvẹ-obotọ]
a Ọviẹ nọ ọ gwa kugbe ogbokọ na u dikihẹ kẹ itu gbe egbẹgwae ahwo nọ e rrọ otọ esuo Britain gbe America nọ o wọhọ ogbokọ na. Nọ oke o be nya haro na, ọviẹ na o bi ru ei bẹbẹ kẹ ogaga-esuo yena re ọ ga ziezi wọhọ epanọ ọ hae gwọlọ.
b Otofa nana yọ oruvẹ okpokpọ orọ eme nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 57, edhe-ẹme avọ 24 orọ obe na Kezọ kẹ Eruẹaruẹ Daniẹl onọ a dhesẹ iwoho riẹ fihọ ẹwẹ-obe avọ 56 gbe 139.
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 19]
A mu inievo eree nọ e jọ obọ ehri ukoko kpohọ uwou-odi evaọ amara Azeza, ukpe 1918