Uzou Ikpegbisoi
Adhẹẹ Ọ rọ kẹ Esẹ gbe Ini Mai nọ E Kpako No
1. Didi osa ma re esẹ gbe ini mai, kọ fikiere ẹvẹ ma re roro je ru ai?
“KEZỌ ọsẹ ra nọ o yẹ owhẹ, whọ jẹ oni ra kufiẹ okenọ ọ kpako uno ho,” ere ọzae owareghẹ jọ evaọ oke anwae ọ k’ohrẹ. (Itẹ 23:22) Ẹsejọ whọ rẹ sae ta nọ, ‘Mẹ rẹ sai ru ere vievie he!’ Ukpenọ ma gbabọ kẹ ini mai—hayo esẹ mai—ibuobu mai a wo uyoyou udidi rọ kẹ ai. Ma vuhumu nọ ma kru rai osa ulogbo. Orọ ọsosuọ, esẹ gbe ini mai a k’omai uzuazọ. Nọ Jihova ọ rọ Ehri uzuazọ na, ababọ ọsẹ gbe oni mai ma rẹ jọ uzuazọ họ. Oware ovo nọ ma rẹ kẹ ọsẹ gbe oni mai nọ o ghare te uzuazọ o riẹ hẹ. Dai roro kpahe oma nọ a lahiẹ k’omai, awaọruọ, igho nọ a raha, gbe ẹruorote oyoyou nọ u re lele obufihọ kẹ ọmọ no ọmaha te ọkpako. Kọ ẹvẹ u wo iroro te, nọ Ẹme Ọghẹnẹ ọ rọ kẹ ohrẹ nọ: “Dhẹ ọsẹ ra avọ oni ra . . . re uwoma kẹ owhai, wha ruẹse ria akpọ na kri”!—Ahwo Ẹfẹsọs 6:2, 3.
EVUHUMU ẸGWỌLỌ IRORO
2. Ẹvẹ emọ nọ e kpako no e sae rọ rehọ ‘onọ u te’ rọ kẹ esẹ gbe ini rai?
2 Pọl ukọ na o kere se Ileleikristi nọ: “Jọ [emọ hayo emọ-iruọmọ] a kaki wuhrẹ iruo egagọ rai no i te rai erukẹ uviuwou rai, gbe ejọ nọ a re ru kẹ esẹ gbe ini rai; keme onana họ onọ Ọghẹnẹ o re miẹ.” (1 Timoti 5:4) Emọ nọ e kpako no e rẹ rọ ‘onọ u te’ onana rọ kẹ ẹkwoma edhesẹ ovuhumuo kẹ ikpe uyoyou, iruo, gbe ẹruọsa nọ ọsẹ gbe oni ologbo gbe ọsese rai a raha fihọ ai. Edhere ọvo jọ nọ emọ i re ro ru onana họ ẹkwoma evuhumu inọ wọhọ ahwo kpobi, enọ e kpako no na e gwọlọ uyoyou gbe imuẹro—ẹsejọ a rẹ gwọlọ iẹe gaga dede. Wọhọ epanọ o rẹ jọ omai kpobi oma, a gwọlọ re a riẹ nọ a bi rri rai ghaghae. A gwọlọ re a riẹ nọ a riẹ uzuazọ yere.
3. Ẹvẹ ma sae rọ kẹ esẹ gbe ini ilogbo gbe esese mai adhẹẹ?
3 Fikiere ma rẹ sae rọ adhẹẹ kẹ esẹ gbe ini ilogbo gbe esese mai ẹkwoma ẹta rọ kẹ ai nọ ma you rai. (1 Ahwo Kọrint 16:14) Otẹrọnọ ọsẹ gbe oni mai a bi lele omai rria ha, ma rẹ kareghẹhọ nọ a te bi yo miomai o rẹ jọ oware ulogbo kẹ ai. Ileta nọ e rọ whẹwhẹtiẹ, ifonu, hayo iweze i re fiba oghọghọ rai ruaro. Miyo, ọnọ ọ be rria obọ Japan, o kere evaọ okenọ ọ jọ ikpe 82 a nọ: “Ọmọtẹ mẹ [ọnọ ọzae riẹ ọ rọ ọsẹro ọnyawariẹ] ọ ta k’omẹ nọ: ‘Oni, ivie, lele omai “kperẹ.’ ” O re vi odẹ ukoko nọ a ti kpohọ gbe inọmba ifonu na se omẹ koka koka. Mẹ tẹ tọlọ oma-edhere na ze mẹ vẹ ta nọ: ‘Aah. A rọ etenẹ enẹna!’ Me re yere Jihova ẹsikpobi fiki oghale ọmọ otiọye na nọ me wo.”
OBUFIHỌKẸ AVỌ ẸGWỌLỌ IWO
4. Ẹvẹ uruemu egagọ ahwo Ju o rọ tuduhọ ababọ ọdawẹ kẹ ọsẹ gbe oni ahwo nọ e kpako no?
4 Kọ adhẹẹ ọ rọ kẹ ọsẹ gbe oni ohwo u kugbe ẹruorote ẹgwọlọ iwo rai? E. Ere o rẹ mae jọ. Evaọ edẹ Jesu isu egagọ ahwo Ju a kru uruemu anwae na nọ otẹrọnọ ohwo o whowho inọ ugho hayo okwakwa riẹ jọ ọ “rehọ e riẹ kẹ Ọghẹnẹ,” koyehọ o wo ufuoma no owha-iruo nọ ọ rẹ rọ rehiẹe rẹro te enọ iyẹ riẹ no. (Matiu 15:3-6) Ẹvẹ evega yena o kare ororokẹ te! Koyehọ, isu egagọ eyena a be tudu họ ahwo awọ nọ a rọ adhẹẹ kẹ enọ iyẹ rai hi rekọ a ru ai wọhọ eware ugbotọ ẹkwoma ogbọ ẹgwọlọ rai nọ a rẹ gbọ ai. Ma gwọlọ nọ ma re ru ere vievie he!—Iziewariẹ 27:16.
5. Makọ eruẹrẹfihotọ nọ egọmeti o ru evaọ ekuotọ jọ, fikieme adhẹẹ rọ kẹ ọsẹ gbe oni ohwo ẹsejọ o jẹ gwọlọ obufihọ ugho?
5 Evaọ ekuotọ buobu nẹnẹ, ọruẹrẹfihotọ egọmeti o rẹ rọ ẹgwọlọ iwo jọ rọ kẹ enọ e kpako no, wọhọ ẹgwọlọ emuore, ẹgọ, gbe eria nọ a rẹ rria. Kugbe oyena, o sae jọ nọ enọ e kpako no na a ruẹrẹ eware kpahe be hẹrẹ oke owho rai. Rekọ otẹrọnọ ekwakwa enana i re no hayo i gbe bi te ẹgwọlọ rai hi, emọ a rẹ rọ adhẹẹ kẹ esẹ gbe ini rai ẹkwoma eruo oware nọ ẹgba rai u te re a ruẹse nyate ẹgwọlọ enọ iyẹ rai. Eva uzẹme, re a rẹro te esẹ gbe ini nọ e kpako no yọ imuẹro omorọkẹ Ọghẹnẹ, koyehọ, omarọkẹ Jihova Ọghẹnẹ, Ọnọ Ọ Tuọ ọruẹrẹfihọ uviuwou họ.
UYOYOU GBE OMOLAHIẸ KẸ AMỌFA
6. Didi eruẹrẹfihotọ ahwo jọ a ru no re a sae sẹro ẹgwọlọ esẹ gbe ini rai?
6 Emọ buobu nọ i te ahwo no a fialoma via no kẹ ẹgwọlọ esẹ gbe ini rai nọ e kpako no avọ uyoyou gbe omarọkẹ. Ejọ a rọ esẹ gbe ini rai ziọ iwou rai hayo a kua kẹle ai. Efa jọ a kua nya e rria kugbe esẹ gbe ini rai no. Ẹsibuobu, ọruẹrẹfihotọ otiọye na o wha oghale se esẹ gbe ini gbe emọ no.
7. Fikieme u je woma re whọ siọ okpakpa ba ebro evaọ iroro ejẹ kpahe ọsẹ gbe oni nọ ekpako no?
7 Rekọ ẹsejọ ẹkua otiọye na ọ rẹ wha ewoma ze he. Fikieme? Otiẹsejọ fikinọ a jiroro na kpata hrọ hayo ọwhọ ọye ọ wọ rai jiroro na. Ebaibol na ọ hrẹ avọ areghẹ nọ: “Ohwo owareghẹ ọ rẹ tẹroviẹ oware nọ o re ruẹ.” (Itẹ 14:15) Wọhọ oriruo, dae rehiẹe nọ oni ra nọ ọ kpako no ọye ọvo ọ be sae gbẹ rria ha who te roro nọ u ti woma kẹe otẹrọnọ ọ kua ze te rria kugbe owhẹ. Whọ tẹ gwọlọ rọ areghẹ j’owọ, who re roro kpahe enọ enana: Eme ọ ghinẹ gwọlọ? Kọ ọruẹrẹfihotọ obọ rai hayo ọrọ egọmeti e riẹ nọ e rẹ sai fiobọhọ? Kọ ọ gwọlọ kua? Ọ tẹ kua, edhere vẹ onana u ti ro kpomahọ uzuazọ riẹ? Kọ ọ te kua se egbẹnyusu riẹ ba? Ẹvẹ onana u ti kpomahọ iroro riẹ? Kọ whọ rọ eware enana t’ẹme kugbei no? Ẹvẹ ẹkua otiọye na o ti kpomahọ owhẹ, ọrivẹ-orọo ra, gbe emọ ra? Otẹrọnọ oni ra ọ gwọlọ ẹruọsa, ono ọ te sẹro riẹ? Kọ a sae ghale ẹruọsa na? Kọ whọ rọ oware na t’ẹme kugbe ahwo nọ u ti kpomahọ kpobi no?
8. Ono whọ rẹ rọ ẹme na jẹ ozọ tao re whọ tẹ jiroro epanọ who ti ro fiobọhọ kẹ ọsẹ gbe oni ọkpako ra?
8 Nọ owha-iruo ẹruọsa o roma hwa emọ nọ e rọ uviuwou na kpobi na, o rẹ jọ oware areghẹ re uviuwou na ọ ziọ ẹgua re ai kpobi a jiroro na. Re whọ t’ẹme na kugbe ekpako ukoko Ileleikristi hayo kugbe egbẹnyusu nọ oware utiona o via kẹ no o rẹ sai fiobọhọ. Ebaibol na ọ vẹvẹ unu nọ: “Ababọ ẹjiroro eware e rẹ nya thọ, rekọ ehrahrẹ i te bu a rẹ kpare obọ.”—Itẹ 15:22.
WO ỌDAWẸ AVỌ OTORIẸ
9, 10. (a) Dede nọ a be kpako no, didi ororokẹ a rẹ rọ kẹ enọ e who no na? (b) Makọ oghẹrẹ owọ kpobi nọ ọmọ nọ ọkpako no ọ rẹ jẹ kpahe ọsẹ gbe oni riẹ, eme ọ rẹ kẹ ai ẹsikpobi?
9 Re ma rọ adhẹẹ kẹ esẹ gbe ini mai nọ e who no o gwọlọ ọdawẹ gbe otoriẹ. Nọ ẹkpako o be wha ebẹbẹ ze na, o sae jọ bẹbẹ kẹ ekpako na re a sae nya, re-emu, hayo kareghẹhọ eware. A rẹ sae gwọlọ obufihọ. Ẹsibuobu emọ na a rẹ ruawa rai jẹ daoma thae uke. Rekọ ekpako na yọ ahwo nọ e jọ uzuazọ koko ereghẹ gbe eriariẹ buobu họ no, oke uzuazọ nọ a jẹ rọ sẹro omobọ rai jẹ jiroro obọ rai. Ẹriẹ rai gbe ọghọ-oma rai o sae roma hwa iruo rai wọhọ eyewọ gbe ekpako. Ọsẹ gbe oni nọ a roro nọ a bi fi oma rai h’otọ kẹ emọ rai a rẹ sae jọ ọkora hayo muofu. Ejọ i re veghe uzou jẹ se thahe thahe kpahe oware nọ a rẹ sae ruẹ wọhọ omodawọ nọ a re ro mi ai uvẹ iroro ejẹ obọ rai.
10 Ifue elọlọhọ e riẹ kẹ ebẹbẹ itieye he, rekọ o rẹ jọ oware ọghọ re a kuvẹ kẹ esẹ gbe ini nọ e kpako no re a sẹro omobọ rai hayo re a jiroro kẹ omobọ rai otẹrọnọ oyena o lọhọ. O rẹ jọ oware areghẹ re a whaha iroro ejẹ kpahe oware nọ o mai woma kẹ ọsẹ gbe oni mai ababọ ẹme nọ ma rẹ kake ta kugbe ai. O rẹ sae jọ nọ eware buobu i vru mi ai no. Kẹ ai uvẹ re a jiroro k’oma rai. Whọ rẹ te ruẹ nọ epanọ who siobọ no ọsẹ gbe oni ra te re a kpọ uzuazọ rai, ere usu ra kugbe ai o rẹ kpekpe te. Eva e rẹ te were ai viere, yọ eva e rẹ te were owhẹ re. O tẹ make rọnọ whọ rẹ thuẹ họ eware jọ fiki ewoma rai, re whọ rọ orro kẹ enọ iyẹ owhẹ o gwọlọ ọghọ gbe adhẹẹ nọ u te rai nọ whọ rẹ rọ kẹ ai. Ẹme Ọghẹnẹ ọ hrẹ nọ: “Wha rẹ kparoma kẹ ọnọ ọ dhẹ eza uzou no, wha vẹ rehọ adhẹ kẹ ọkpọkuọzae.”—Iruo-Izerẹ 19:32.
ẸYỌRỌ URUEMU OGBAGBA
11-13. Otẹrọnọ usu ọmọ nọ ọkpako no kugbe ọsẹ gbe oni riẹ u woma tere vẹre he, ẹvẹ ọ sai ro dede use-abọ ẹruọsa rai rehọ evaọ ikpe owho rai?
11 Ẹsejọ ẹbẹbẹ nọ emọ nọ i te ahwo no e rẹriẹ ova ku evaọ adhẹẹ ọ rọ kẹ enọ iyẹ rai nọ e kpako no u kpomahọ usu nọ a wo vẹre kugbe ai evaọ oke emaha. Ẹsejọhọ ọsẹ ra ọ jọ kpimẹ, kare uyoyou, yọ oni ra ọ jẹ hẹ ta h’owhẹ unu ọ tẹ jẹ jọ eva gaga. Ẹsejọhọ ofu o gbe bi dh’owhẹ, gbe bi wo evadha, hayo edada fikinọ a je ru wọhọ ọsẹ gbe oni nọ who rẹro riẹ hẹ. Kọ whọ sai si iroro itieye na n’eva ra?a
12 Basse, ọnọ ọ rro te ohwo evaọ Finland, o gbiku nọ: “Ọsẹ aruakpọ mẹ ọ jọ isoja SS evaọ Nazi Germany. Eva i re krei ẹdha ha, yọ eva e tẹ dhae no o re muozọ. Ẹsibuobu ọ jọ iraro mẹ kpe oni mẹ. Okejọ nọ ọ jẹ dheva k’omẹ, o te veghe umueku riẹ rehọ uzou riẹ tehe omẹ ova. Ọ fa omẹ ga te epanọ mẹ rọ fia no ehwa kie.”
13 Ghele, abọ ọfa ọ riẹ kpahe uruemu riẹ. Basse o fibae nọ: “Evaọ abọdekọ riẹ, o re ruiruo gaga re ọ ruẹse rẹro te uviuwou na. O dhesẹ uyoyou ọsẹ k’omẹ ẹdẹọvo ho, rekọ mẹ riẹ nọ iroro riẹ e rọ whọhọwhọhọ. Oni riẹ o le rie no uwou evaọ okenọ ọ jọ ọmaha. Ohọre ọ rọ rro te ọkpako ọ tẹ ruọ ẹmo eva oke ọmaha. Mẹ dina riẹ oware nọ u bi kpokpo iei fikiere mẹ gbẹ fo ẹe he. Mẹ rro te ọkpako no, mẹ gwọlọ fiobọhọ kẹe te epanọ ẹgba mẹ u te bọo oke uwhu riẹ. O lọhọ họ, rekọ me ru umutho nọ mẹ rẹ sai ru. Mẹ daoma jọ omamọ ọmọ kẹe te urere, yọ me roro nọ ọ j’omẹ rehọ wọhọ ọmọ riẹ.”
14. Didi Ikereakere o w’iruo evaọ iyero kpobi, kugbe enọ e rẹ roma via evaọ ẹruorote ọsẹ gbe oni ọkpako?
14 Evaọ iyero uviuwou, wọhọ epanọ o rọ evaọ eware efa, ohrẹ Ebaibol na u wo iruo: “Wha whẹ ọrẹri gbe eyowo họ oma, eva ehrọ, ọriẹruo, iroro idhedhẹ iwo, oma-urokpotọ, odiri, whai ohwo o thi-akọ kẹ ohwo, re ohwo jọ o te wo eguago kpahe ọrivẹ riẹ, jọ ọrọ vrẹe; wọhọ epanọ Ọnowo na ọ rọ vrẹ owhai na ere wha rẹ rọ vrẹ re.”—Ahwo Kọlọsi 3:12, 13.
ENỌ E BE SẸRO NA E GWỌLỌ ẸRUỌSA RE
15. Fikieme ẹruorote ọsẹ gbe oni ẹsejọ o jẹ jọ bẹbẹ?
15 Re a sẹro ọyewọ nọ ọ be mọ yọ iruo ilogbo, nọ o whaliẹ iruo buobu, owha-iruo, gbe euwa buobu. Rekọ abọ nọ ọ mae ga kpobi họ erọ iroro ididi. O rẹ da gaga re whọ ruẹ ọsẹ gbe oni ra nọ omokpokpọ rai, ẹvori rai, gbe ufuoma rai o be raha no. Sandy, ọnọ o no Puerto Rico ze, o gbiku nọ: “Oni mẹ họ ohwo nọ ọ wọ uviuwou mai fihọ uzou. O jọ oware odada gaga re ma rueriẹ nọ ọ be ruẹ uye. Ọ kake jẹ duomahọ nya; ọ tẹ gwọlọ ubiọkpọ, u te te ọkpọ-ọmo, u te te akaba-ọmo. U no ere no ẹyao na ọ tẹ ga bẹsenọ o ro whu. O kie ẹyao ọta ugbegbe jẹ gwọlọ ẹruọsa oke kpobi—tuvo taso. Ma rẹ họe jẹ kẹe emu ria. O jọ bẹbẹ gaga—maero evaọ iroro. Okenọ mẹ riẹ nọ oni mẹ o bi ti whu, mẹ tẹ jẹ viẹ keme me you rie i gaga.”
16, 17. Didi ohrẹ o rẹ sai fiobọhọ kẹ ọnọ ọ be sẹro re o rri eware kpọvi?
16 Whọ tẹ ruẹ oma ra evaọ eyero ọnana, eme whọ rẹ sai ru ro thihakọ? Ezọgaviẹ kẹ Jihova ẹkwoma ese Ebaibol na jẹ t’ẹme kẹe ẹkwoma olẹ o rẹ sai fiobọhọ k’owhẹ gaga. (Ahwo Filipai 4:6, 7) Evaọ uvi edhere, jọ u muowhẹ ẹro nọ whọ be re-emu doma ziezi jẹ hẹ kaki kiẹzẹ. Ẹkwoma enẹ oruo, oma o rẹ te ga owhẹ, te eva iroro gbe ugboma, re whọ ruẹse sẹro oyoyou ra. Ẹsejọ whọ rẹ sae ruẹrẹ omoke eriosehọ jọ họ no iruo okpẹdẹ ra. Otẹrọnọ whọ sai maki kperẹ dede he, o rẹ gbẹ jọ oware areghẹ ghele re whọ rehọ oke eriosehọ jọ. Re whọ ruẹse serihọ, whọ sae ruẹrẹ họ kugbe omọfa re ọ sẹro ọsẹ hayo oni ra nọ ọ be mọ na.
17 O rọ oware aghẹruẹ hẹ re enọ e be sẹro a rẹro eware nọ a rẹ sai ru hu. Rekọ who brukpe omara fiki eware nọ whọ be sai ru hu hu. Evaọ iyero jọ o rẹ mai woma re whọ rehọ oyoyou ra kpohọ iwou nọ a rẹ jọ sẹro enọ e be mọ. Whọ tẹ rọ ọnọ ọ be sẹro ohwo jọ, ru utho nọ ẹgba ra o te. Orọnikọ who re ru ẹgwọlọ enọ iyẹ owhẹ jọ owowa ọvo ho rekọ te erọ emọ ra, ọrivẹ-orọo ra, gbe erọ obọ ra re.
OGAGA NỌ O RRO THESIWA
18, 19. Didi eyaa uketha Jihova ọ kẹ, kọ didi oriruo u dhesẹ nọ o bi ru eyaa riẹ gba?
18 Ẹkwoma Ẹme riẹ, Ebaibol na, Jihova ọ rọ uyoyou k’omai ọkpọvio nọ o rẹ sai fiobọhọ gaga kẹ ohwo nọ ọ be sẹro ọsẹ gbe oni riẹ nọ e kpako no, rekọ oyena ovo họ obufihọ nọ ọ rẹ kẹ hẹ. Ọnọ ọ so ilezi na evaọ ogaga ẹzi ọfuafo o kere nọ: “ỌNOWO na ọ kẹle enọ i bo se ei kpobi . . . o ve je yo oviẹ rai, o ve je siwi ai.” Jihova o re ti siwi, hayo thọ erọ ẹrọwọ riẹ makọ ro no iyero nọ e mae rọ bẹbẹ kpobi dede.—Olezi 145:18, 19.
19 Myrna, nọ ọ rọ obọ Philippines, o wuhrẹ onana nọ ọ jẹ sẹro oni riẹ, ọnọ okie o kie fihọ otọ. Myrna o kere nọ: “Oware nọ o rẹ kẹ idhọvẹ te oyoyou ra nọ who riwi nọ ọ be ruẹ-uye, yọ ọ be sae ta oria nọ ọ be dae k’owhẹ hẹ o riẹ hẹ. O wọhọ epaọ ẹsenọ whọ rẹ rueriẹ nọ ọ be d’ame whu ẹrera yọ whọ sai ru oware ovo kpahiẹe he. Ẹsibuobu me re kigwẹ t’ẹme kẹ Jihova epanọ oma o lọhọ omẹ te no. Mẹ vẹ jẹ viẹ wọhọ Devidi, ọnọ ọ lẹ Jihova nọ o fi irui riẹ họ ololo jẹ kareghẹhọ iẹe. [Olezi 56:8] Yọ wọhọ epanọ Jihova ọ yaa, ọ k’omẹ ogaga nọ mẹ gwọlọ. ‘Jihova ọ tẹ jọ ọthuke k’omẹ.’ ”—Olezi 18:18.
20. Didi eyaa Ebaibol u re fiobọhọ kẹ enọ e be sẹro re a wo ẹruore, o tẹ make rọnọ ohwo nọ a be sẹro riẹ na o whu uwhremu na?
20 A rẹ tae ẹsikpobi nọ re a sẹro ọsẹ gbe oni nọ e kpako no yọ “osia nọ o rẹ riẹ kuhọ họ.” Makọ uvi omodawọ gbe ẹruọsa nọ whọ rẹ kẹ kpobi, enọ e kpako no na a rẹ sai whu, wọhọ epanọ oni Myrna o whu na. Rekọ ahwo nọ i fievahọ Jihova a riẹ nọ uwhu họ ukuhọ osia na ha. Pọl ukọ na ọ ta nọ: “Me wo ẹruore kpahe Ọghẹnẹ . . . inọ ẹkparomatha enọ ikiete avọ enọ ikiete he e rẹ te jarọ.” (Iruẹru 24:15) Ahwo nọ esẹ gbe ini ekpako i whu seba a rẹ sai wo omosasọ no ẹruore ẹkparomatha na ze kugbe eyaa isiuru akpọ ọkpokpọ onọ Ọghẹnẹ o bi ru nọ “uwhu o gbẹte jọ ofa ha.”—Eviavia 21:4.
21. Didi emamọ iyẹrẹ i re no adhẹẹ ọ rọ kẹ esẹ gbe ini nọ ekpako no ze?
21 Idibo Ọghẹnẹ a wo ororokẹ odidi kẹ esẹ gbe ini rai, dede nọ enana e kpako no. (Itẹ 23:22-24) A rẹ kẹ ai adhẹẹ. Evaọ ere oruo, a rẹ ruẹ orugba oware nọ itẹ nọ ẹzi ọfuafo ọkpọ na ọ ta: “Ru re ọsẹ gbe oni ra a hẹ ghọghọ, jọ eva ewere oni nọ o yẹ owhẹ.” (Itẹ 23:25) Yọ maero, enọ e be rọ adhẹẹ kẹ esẹ gbe ini rai nọ ekpako no eva e rẹ were ae re jẹ rọ adhẹẹ kẹ Jihova Ọghẹnẹ.
[Oruvẹ-obotọ]
a Ma be jọ etenẹ t’ẹme te eyero nọ ọsẹ gbe oni a jọ reabe ọ ẹgba gbe evaifihọ rai nọ a ro ruiruo thọthọ họ, onọ a rẹ sai rri wọhọ uruemu ọ ogbulegbu.
ẸVẸ IZI EBAIBOL ENANA E SAI RO FIOBỌHỌ . . .
K’OMAI KẸ ỌSẸ GBE ONI ỌKPAKO MAI ADHẸẸ?
Ma rẹ hwosa nọ u te kẹ ọsẹ gbe oni esese gbe ilogbo.—1 Timoti 5:4.
Jọ uyoyou o kpọ iruẹru mai kpobi.—1 Ahwo Kọrint 16:14.
A rẹ rọ ugidi jiroro ilogbo ho.—Itẹ 14:15.
Esẹ gbe ini ekpako, a tẹ make be mọ je bi whu, a rẹ kẹ ai adhẹẹ.—Iruo-Izerẹ 19:32.
Ẹruore owho gbe uwhu o te jọ bẹdẹ hẹ.—Eviavia 21:4.
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 179]
O rọ oware ugheghẹ re a jiroro kẹ ọsẹ hayo oni ababọ ẹme na nọ whọ rẹ rọ kpọe ozọ tao