Ẹme Jihova Ọ Rrọ Uzuazọ

Oruvẹ no Obe Izikiẹl Ze—II

O JỌ amara Akpegbivẹ ọrọ ukpe 609 B.C.E. Ovie Babilọn o muọ Jerusalẹm họ ekohọ no, ukuhọ riẹ ọ vẹ te raha iẹe. Oke nana kpobi, ovuẹ nọ Izikiẹl ọ be vuẹ enọ e jọ igbo evaọ Babilọn họ: ekie gbe ọraha okpẹwho oyoyou rai, Jerusalẹm. Rekọ, Izikiẹl o te ti nwene aro nọ ọ be ruẹ na kpohọ ọraha nọ o ti te erẹwho egedhọ nọ e te ghọghọ fiki okpẹtu nọ u ti te ahwo Ọghẹnẹ oma. Nọ ọ ruẹaro kpahe erẹwho yena no, ukpe ọvo gbe ubro ahwo Babilọn a tẹ raha Jerusalẹm, no umuo oke yena vrẹ ovuẹ Izikiẹl o tẹ jẹ wariẹ nwene: ezihetha egagọ uzẹme.

Izikiẹl 25:1–48:35 o vọ avọ eruẹaruẹ kpahe erẹwho nọ e wariẹ Izrẹl họ gbe esiwo ahwo Ọghẹnẹ.a U te no Izikiẹl 29:17-20 no, epanọ eware na e via ere a ro kere ai othotha. Rekọ ọkpọ eme evona e rrọ awọ ene nana. Wọhọ abọjọ ọrọ Ikereakere nọ a gie ẹwolo ku, obe Izikiẹl o wo ovuẹ nọ “ọ rẹjọ bẹdẹ, avọ iruo.”—Ahwo Hibru 4:12.

‘OTỌ YENA U TI ZIHE RUỌ OGEGE IDẸN’

(Izikiẹl 25:1–39:29)

Nọ Jihova ọ ruẹ inọ erẹwho Ammọn, Moab, Edọm, Filistia, Taya, gbe Saidọn a te ghọghọ fiki ọraha Jerusalẹm, ọ tẹ kẹ Izikiẹl ẹgba re ọ ruẹaro kpahe erẹwho yena. A te raha Ijipti muotọ. A rehọ “Fẹro ovie Ijipti avọ ogbotu riẹ” ro dhesẹ ure sida nọ “ọgbọdọ ovie Babilọn na” o ti ko fihọ otọ.—Izikiẹl 31:2, 3, 12; 32:11, 12.

Oware wọhọ emerae ezeza nọ a raha Jerusalẹm no evaọ 607 B.C.E., ohwo jọ nọ ọ dhẹ vabọ ọ tẹ nyaze te vuẹ Izikiẹl nọ: “Okpẹwho na o kie no.” Ọruẹaro na o “gbe dienu ofa ha” kẹ enọ e rrọ igbo na. (Izikiẹl 33:21, 22) Ọ be te ruẹaro kpahe ezihetha egagọ uzẹme. Jihova ọ te “rehọ othuru-igodẹ ọvo ro mu kẹ ae, Devidi odibo” riẹ. (Izikiẹl 34:23) Edọm ọ be te jọ ofofe, rekọ ẹkwotọ Juda o vẹ te wọhọ “ogege Idẹn.” (Izikiẹl 36:35) Jihova ọ yeyaa inọ ọ be te thọ ahwo riẹ nọ o zihe ze no na rono ohọre nọ “Gọg” ọ te wọ ze.—Izikiẹl 38:2.

Enọ Ikereakere nọ A Kẹ Iyo Rai:

29:8-12—Okevẹ Ijipti ọ rọ jọ ofofe ikpe 40? Nọ a raha Jerusalẹm no evaọ 607 B.C.E., enọ i kiọkọ Juda a tẹ dhẹ kpohọ Ijipti ghelọ unu nọ Jerimaya ọruẹaro na ọ vẹvẹ e rai. (Jerimaya 24:1, 8-10; 42:7-22) A dhẹ vabọ họ keme Nebukadneza ọ wọ ẹmo ziọ Ijipti o te fi Ijipti kparobọ. Ẹsejọhọ oke yena Ijipti ọ rọ jọ ofofe ikpe 40 na. Dede nọ a rẹ jọ uvumọ obe ruẹ ikuigbe kpahe ọraha yena ha, o rẹ sai mu omai ẹro inọ o via keme Jihova họ Ọnọ o re ru eruẹaruẹ gba.—Aizaya 55:11.

29:18—Oghẹrẹ vẹ ‘uzou kpobi o rọ fa gbe ẹkoko kpobi o rọ yẹ’? Oghẹrẹ nọ a ro ko okpẹwho Taya họ o keke jẹ ga te epanọ izou egbaẹmo Nebukadneza e rọ fa no fiki etu nọ ọ jẹ yawo ai uzou, ẹkoko rai o tẹ jẹ yẹ fiki ẹwọ eware nọ a je ro diogba wariẹ okpẹwho na họ.—Izikiẹl 26:7-12.

Eware nọ Ma Jariẹ Wuhrẹ:

29:19, 20. Nọ o rọnọ ahwo Taya a rehọ efe rai buobu dhẹ kpohọ ẹwho rai nọ ame ọ wariẹ họ na, Nebukadneza Ovie na ọ ruẹ egbo-ẹmo buobu kwa no Taya ha. Dede nọ Nebukadneza yọ osu nọ o wo omorro nọ ọ rrọ ọgẹdhọ, fiki iruo nọ o ru, Jihova ọ kẹ riẹ Ijipti wọhọ “osaohwa rọ kẹ ogbaẹmo riẹ.” Kọ ma gbẹ raro kele Ọghẹnẹ uzẹme na ẹkwoma esa-uzou nọ ma rẹ hwa kẹ egọmeti fiki iruo nọ a bi ru kẹ omai? Uruemu enọ e rrọ egọmeti hayo oghẹrẹ nọ a be rehọ esa-uzou na ruiruo yọ ẹdhọ mai hi.—Ahwo Rom 13:4-7.

33:7-9. Otu ororoke ọrọ ọgbọna—okiọkotọ nọ a wholo na—avọ egbẹnya riẹ a rẹ siọ usiuwoma Uvie na ba ewhowho ho gbe unu nọ a rẹ vẹvẹ ahwo kpahe ‘uye ulogbo’ nọ o be tha na.—Matiu 24:21.

33:10-20. Esiwo mai o rehọ oma hwa ekurẹriẹ no idhere iyoma gbe ẹnya lele oware nọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ. Evaọ uzẹme, edhere Jihova “o kiete.”

36:20, 21. Fikinọ a ria te odẹ rai hi, koyehọ wọhọ “ahwo ỌNOWO na,” emọ Izrẹl a zue odẹ Ọghẹnẹ evaọ udevie erẹwho na. Ma rẹ jọ Isẹri Jihova unu ọvo ho.

36:25, 37, 38. Aparadase abọ-ẹzi nọ ma be reawere riẹ nẹnẹ na o “vọ avọ ahwo” ọrẹri. Fikiere, ma rẹ daoma re ma jọ fuafo.

38:1-23. Ẹvẹ o rrọ imuẹro te inọ Jihova o ti siwi ahwo riẹ no ohọre Gọg ọrọ ẹkwotọ Magọg! Gọg họ odẹ nọ a mu kẹ ‘osu akpọ nana,’ Setan Ẹdhọ na, anwẹnọ a ro gele ei no odhiwu ze. Ẹkwotọ Magọg o dikihẹ kẹ okegbe otọakpọ na, onọ a le Setan avọ idhivẹri riẹ fihọ na.—Jọn 12:31; Eviavia 12:7-12.

“FIẸROHỌ EWARE NỌ ME BI TI DHESẸ KẸ OWHẸ KPOBI NA”

(Izikiẹl 40:1–48:35)

O jọ ukpe avọ 14 anwẹnọ a rọ raha okpẹwho Jerusalẹm. (Izikiẹl 40:1) A be te gbẹ jọ igbo ikpe 56. (Jerimaya 29:10) Izikiẹl ọ kẹle ikpe 50 no. A rehọ e riẹ ziọ ẹkwotọ Izrẹl evaọ eruẹaruẹ. A ta kẹe nọ: “Ọmọ ohwo, rehọ aro ra ri, re whọ rehọ ezọ ra yo, re who fiẹrohọ eware nọ me bi ti dhesẹ kẹ owhẹ kpobi na.” (Izikiẹl 40:2-4) Dai roro epanọ oma u mu Izikiẹl te nọ ọ jọ eruẹaruẹ ruẹ etẹmpol ọkpokpọ!

Etẹmpol owoma nọ Izikiẹl ọ ruẹ o wo inuẹthẹ 6, ibriwou 30, Ọrẹri na, Ọrẹri Erẹri na, agbada-idhe nọ a rehọ ire ru, gbe agbada-idhe nọ a re jo dheidhe emahọ. Ọ ruẹ ame nọ o bi su no otọ uwou egagọ-ode na tha, nọ o zihe ruọ ethẹ. (Izikiẹl 47:1) Izikiẹl ọ tẹ jẹ ruẹ epanọ a rọ ghale etọ kẹ erua na—otọ kpobi o no ofẹ ovatha-ọre kpohọ ukiediwo-ọre, otọ nọ a te bọ uwou isuẹsu fihọ o tẹ rrọ udevie etọ Juda avọ Bẹnjamin. Evaọ otọ nana “aroẹri ỌNOWO na” avọ “okpẹwho” nọ odẹ riẹ ọ rrọ Jihova-Shama ọ te jọ.—Izikiẹl 48:9, 10, 15, 35.

Enọ Ikereakere nọ A Kẹ Iyo Rai:

40:3–47:12—Eme etẹmpol nọ a ruẹaro riẹ na u dikihẹ kẹ? Orọnikọ a bọ etẹmpol orerede nọ Izikiẹl ọ ruẹ evaọ eruẹaruẹ na fihọ oria jọ họ. U dikihẹ kẹ etẹmpol abọ-ẹzi ọrọ Ọghẹnẹ—ọruẹrẹfihotọ riẹ nọ ọ wọhọ etẹmpol kẹ egagọ efuafo evaọ edẹ mai na. (Izikiẹl 40:2; Maeka 4:1; Ahwo Hibru 8:2; 9:23, 24) Eruẹaruẹ etẹmpol na i rugba evaọ “edẹ urere” na, nọ a ru ọkwa-ozerẹ na fo no. (2 Timoti 3:1; Izikiẹl 44:10-16; Malakae 3:1-3) Rekọ, o ti wo orugba urere riẹ evaọ Aparadase. Etẹmpol nọ Izikiẹl ọ ruẹ evaọ eruẹaruẹ na yọ eyaa rọkẹ ahwo Ju nọ e rrọ igbo na inọ a ti zihe egagọ efuafo ze gbe nnọ iviuwou ahwo Ju a ti wo ukuoriọ evaọ ẹkwotọ na.

40:3–43:17—Eme a rehọ ẹma etẹmpol na dhesẹ? Ẹma etẹmpol na yọ oka inọ ẹjiroro Jihova kpahe egagọ efuafo ọ ti rugba hrọ.

43:2-4, 7, 9—Eme họ “oma ivie rai nọ i whu no” nọ a ti sino etẹmpol na? O wọhọ nnọ oma ivie nọ i whu no na yọ emedhọ. Isu Jerusalẹm avọ ahwo rai a rehọ emedhọ zue etẹmpol Ọghẹnẹ no—koyehọ a ru emedhọ na fihọ ivie rai no.

43:13-20—Eme a rehọ agbada-idhe nọ Izikiẹl ọ ruẹ evaọ eruẹaruẹ na dhesẹ? Agbada-idhe ẹwoho na họ oreva Ọghẹnẹ kpahe idhe ẹtanigbo Jesu Kristi. Fiki ọruẹrẹfihotọ nana, a whowho okiọkotọ na inọ a kiẹrẹe gbe “otu obuobu” na inọ a rrọ fuafo evaọ aro Ọghẹnẹ. (Eviavia 7:9-14; Ahwo Rom 5:1, 2) Ẹsejọhọ oye jabọ nọ ọ gbẹ ruẹ “odhe-ẹroo ologbo oride” nọ o jọ etẹmpol Solomọn na ha evaọ etẹmpol nọ ọ ruẹ evaọ eruẹaruẹ na—odhe-ame ologbo nọ izerẹ na a rẹ jọ wozẹ oma.—1 Ivie 7:23-26.

44:10-16—Amono a rehọ utu izerẹ na dhesẹ? Utu izerẹ na a dikihẹ kẹ utu Ileleikristi nọ a wholo na evaọ edẹ mai. A ru rai fo evaọ 1918 okenọ Jihova ọ keria wọhọ “ọwozẹ gbe ọnọ o re ru Siliva fua” evaọ etẹmpol abọ-ẹzi riẹ. (Malakae 3:1-5) Enọ e rrọ fuafo hayo enọ i kurẹriẹ no a rẹ sae ruabọhọ iruo rai. No oke yena vrẹ, a rẹ gbẹ daoma re a “kare epe eva akpọ na,” rehọ ere zihe ruọ iriruo kẹ “otu obuobu” na, enọ erua nọ e rrọ izerẹ hẹ na i dikihẹ kẹ.—Jemis 1:27; Eviavia 7:9, 10.

45:1; 47:13–48:29—Eme “otọ na” gbe ẹghale riẹ u dikihẹ kẹ? Otọ na u dikihẹ kẹ okegbe iruẹru ọrọ ahwo Ọghẹnẹ. Makọ oria nọ ọnọ ọ be gọ Jihova ọ rrọ kpobi kẹhẹ, ohwo yena ọ rrọ otọ nọ a zihe ze no na thakpinọ ọ ruabọhọ egagọ efuafo. Ẹghale otọ na u ti wo orugba urere riẹ evaọ akpọ ọkpokpọ na oria nọ ohwo nọ o kiẹrẹe kpobi o ti jo wo ukuoriọ.—Aizaya 65:17, 21.

45:7, 16—Eme a rehọ azọhọ nọ ahwo na a ru kẹ ọkwa ozerẹ gbe iletu na dhesẹ? Evaọ etẹmpol abọ-ẹzi na, oware ọsosuọ nọ onana u dikihẹ kẹ họ uketha abọ-ẹzi—obọ nọ ma re fihọ gbe ẹzi ẹmeoyo nọ ma re dhesẹ.

47:1-5—Eme ame ọrọ ethẹ nọ Izikiẹl ọ ruẹ evaọ eruẹaruẹ na u dikihẹ kẹ? Ame na o dikihẹ kẹ eruẹrẹfihotọ abọ-ẹzi erọ Jihova kẹ uzuazọ, onọ u kugbe idhe ẹtanigbo Kristi Jesu gbe eriariẹ Ọghẹnẹ nọ e rrọ Ebaibol na. (Jerimaya 2:13; Jọn 4:7-26; Ahwo Ẹfẹsọs 5:25-27) Ethẹ na o bi dhe ekekodo re ahwo ọkpokpọ nọ i bi zurie ziọ egagọ uzẹme a ruẹse gbae. (Aizaya 60:22) Ame uzuazọ nọ ọ mai woma kpobi ọ te jọ ethẹ na su evaọ Odu-Ikpe na, yọ ame riẹ o ti kugbe otoriẹ efa nọ ma ti wo no “ebe” nọ a ti rovie evaọ oke yena ze.—Eviavia 20:12; 22:1, 2.

47:12—Eme ire nọ e be mọ ibi na i dikihẹ kẹ? Ire ẹwoho na i dikihẹ kẹ ọruẹrẹfihotọ abọ-ẹzi Ọghẹnẹ nọ o ti ro zihe ahwo-akpọ kpohọ ẹgbagba.

48:15-19, 30-35—Eme okpẹwho nọ Izikiẹl ọ ruẹ evaọ eruẹaruẹ na u dikihẹ kẹ? Okpẹwho na, nọ odẹ riẹ ọ rrọ Jihova Shama, ọ rrọ ẹkwotọ nọ a “vuwa vevẹ” na, onọ u dhesẹ nnọ u dikihẹ kẹ oware jọ evaọ otọakpọ. O wọhọ nnọ okpẹwho na u dikihẹ kẹ ọruẹrẹfihotọ nọ ọ rrọ otọakpọ na nẹnẹ nọ o be wha erere se enọ e te rria “akpọ ọkpokpọ” okiẹrẹe na. (2 Pita 3:13) Inuẹthẹ nọ o wo fihọ t’ofẹ t’ofẹ na u dhesẹ inọ okpẹwho na o riama fihọ. Esẹro nọ e rrọ udevie ahwo Ọghẹnẹ a rẹ whẹtiẹ ahwo h’oma.

Eware nọ Ma Jariẹ Wuhrẹ:

40:14, 16, 22, 26. Iwoho iriẹ nọ a kawo fihọ ugbẹhẹ inuẹthẹ etẹmpol na u dhesẹ inọ enọ i wo uruemu ezi ọvo a rẹ kuvẹ re a ruọ eva riẹ. (Olezi 92:12) Onana u wuhrẹ omai inọ ma te kiẹrẹe ọvo Jihova ọ jẹ jẹ egagọ mai rehọ.

44:23. Ma re yere Ọghẹnẹ ziezi fiki iruo nọ enọ i dikihẹ ẹta izerẹ na nẹnẹ a bi ru kẹ omai. ‘Ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na’ ọ be kẹ omai emuore abọ-ẹzi ẹruoke nọ u bi fi obọ họ k’omai riẹ ohẹriẹ nọ ọ rrọ oware nọ u woma gbe ọnọ u yoma evaọ aro Jihova.—Matiu 24:45.

47:9, 11. Eriariẹ—abọ ologbo ọrọ ame ẹwoho na—o be rehọ edhere igbunu siwi ahwo evaọ oke mai na. Oria nọ a jọ da ame na kpobi, o rẹ kẹ ahwo uzuazọ evaọ abọ-ẹzi. (Jọn 17:3) Evaọ abọdekọ riẹ, “ame-uwhei” a rẹ kẹ enọ e siọ ame nana nọ ọ rẹ kẹ uzuazọ na, onọ u dhesẹ ọraha ebẹdẹ bẹdẹ. Fikiere, o roja gaga re ma ‘dawo oma yọrọ ẹme uzẹme na ziezi.’—2 Timoti 2:15.

“Me ti Ru Odẹ Ẹri Ulogbo Mẹ na Wowoma”

Nọ a si ovie urere evaọ uyẹ Devidi no, Ọghẹnẹ uzẹme na ọ kuvẹ re oke krẹkri o vrẹ taure Ọnọ “o wo” uvie na ọ tẹ te tha. Rekọ, Ọghẹnẹ o gbabọ kẹ ọvọ nọ ọ re kugbe Devidi hi. (Izikiẹl 21:27; 2 Samuẹle 7:11-16) Eruẹaruẹ Izikiẹl e ta kpahe “Devidi odibo mẹ na,” ọnọ o ti zihe ruọ “othuru-igodẹ” gbe “ovie.” (Izikiẹl 34:23, 24; 37:22, 24, 25) Ohwo nana họ Jesu Kristi evaọ ogaga Uvie. (Eviavia 11:15) Jihova ọ te rehọ ẹkwoma Uvie Mesaya na “ru odẹ ẹri ulogbo [riẹ] na wowoma.”—Izikiẹl 36:23.

Kẹle na, a rẹ te raha ahwo kpobi nọ a bi gbe odẹ ọfuafo Ọghẹnẹ ku. Rekọ enọ i bi ru odẹ yena fuafo evaọ uzuazọ rai ẹkwoma ẹgọ Jihova evaọ edhere nọ ọ jẹrehọ a ti wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ. Fikiere joma rehọ uvẹ ame uzuazọ nọ o bi su gaga evaọ edẹ mai na ruiruo ziezi re ma jẹ rehọ egagọ uzẹme karo evaọ uzuazọ mai.

[Oruvẹ-obotọ]