Penerjemah-Penerjemah sing Berupaya Bèn Jenengé Gusti Allah Ana ing Perjanjian Anyar

Akèh wong ngerti conto donga sing diajarké Yésus, yaiku Doa Bapak Kami. Donga kuwi dicathet ing Perjanjian Anyar. Bagéan awalé kaya ngéné, ”Bapakku sing ana ing swarga, muga-muga jeneng-Mu disucèkké.” (Matius 6:9) Tapi jenengé Gusti Allah, ”Yéhuwah”, utawa ”Yahwèh”, biasané malah ora ana ing Alkitab Perjanjian Anyar basa Inggris. Padahal jeneng déwa-déwa kaya Zéus, Hèrmes, lan Artémis waé ana. Mosok jenengé Gusti Allah sing ngarang Alkitab malah ora ana?​—Kisah 14:12; 19:35; 2 Timotius 3:16.

Jenengé Gusti Allah kuwi sakjané ana ing Alkitab, tapi dihapus. Menurut Lancelot Shadwell lan Frederick Parker, penerjemah Alkitab basa Inggris, jenengé Gusti Allah kudu dimunculké manèh ing Perjanjian Anyar. Tapi, saka endi meréka ngerti nèk jenengé Gusti Allah kuduné ana ing Alkitab?

Ing Perjanjian Lawas sing ditulis ing basa Ibrani, jenengé Gusti Allah kuwi muncul ribuan kali. Makané Shadwell lan Parker mikir, ngapa kok ing Perjanjian Anyar jenengé Gusti Allaha malah ora ana. Shadwell ya ndelok nèk Perjanjian Anyar kerep ngutip saka Perjanjian Lawas, misalé istilah ”malaékaté Yéhuwah”. Tapi ing istilah kuwi jenengé Gusti Allah diganti dadi Kyrios, sing artiné ”Gusti”.​—2 Para Raja 1:3, 15; Kisah 12:23.

Sakjané sakdurungé Shadwell lan Parker, wis ana penerjemah-penerjemah sing munculké manèh jenengé Gusti Allah ing Perjanjian Anyar basa Inggris. Tapi, sing dimunculké ora kabèh.b Taun 1863, Parker nerbitké A Literal Translation of the New Testament. Wektu kuwi, mung ing terjemahan iki jenengé Gusti Allah muncul paling akéh. Ayo mbahas luwih akèh soal Lancelot Shadwell lan Frederick Parker.

Lancelot Shadwell

Lancelot Shadwell (1808-1861) kuwi pengacara. Dhèwèké anaké Sir Lancelot Shadwell, wakil ketua universitas ing Inggris. Lancelot Shadwell kuwi anggota Gréja Inggris. Meskipun percaya Tritunggal, tapi dhèwèké ya percaya nèk jenengé Gusti Allah kuwi YÉHUWAH lan ”jenengé YÉHUWAH kudu diluhurké”. Dhèwèké nerjemahké buku Matius lan Markus. Ing terjemahané, jeneng Yéhuwah ana ping 28 ing tèks utamané lan 465 ing keterangan tambahan.

Shadwell ngerti jenengé Gusti Allah merga maca Perjanjian Lawas ing basa asliné. Menurut Shadwell, para penerjemah sing ngganti jenengé Gusti Allah dadi Kyrios kuwi ”ora jujur”.

The Gospel according to Matthew rendered into English with notes, by L. Shadwell (1859), provided by the Bodleian Libraries. Licensed under CC BY-NC-SA 2.0 UK. Modified: Text highlighted

Ing terjemahané, jeneng ”Yéhuwah” pertama kali muncul ing Matius 1:20. Ing ayat kuwi ana keterangan ngéné, ”Kata [Kyrios] ing ayat iki lan ing ayat-ayat liyané ing Perjanjian Anyar maksudé YEHUWAH, jenengé Gusti Allah. Jeneng iki kuduné ana ing terjemahan basa Inggris. . . . Awaké dhéwé kudu ngluhurké jenengé Gusti Allah. Gusti Allah dhéwé wis ngomong nèk jenengé Yéhuwah. Berarti awaké dhéwé kudu nyebut jenengé. . . . Ing Alkitab [Established, Authorized, utawa King James Version] jeneng YÉHUWAH jarang disebutké . . . Sing disebutké malah Gusti.” Shadwell ngomong, ”Nèk Yéhuwah mung disebut ’Gusti’, kuwi ora sopan, merga aku waé ing désaku ya disebut ’Gusti’.”

Taun 1859, Shadwell nerbitké terjemahan buku Matius. Terus taun 1861, dhèwèké nerbitké terjemahan buku Matius lan Markus. Tapi tanggal 11 Januari 1861, dhèwèké mati pas umuré 52. Apa hasilé kerja kerasé Shadwell?

Frederick Parker

Ing London, ana pengusaha sing jenengé Frederick Parker (1804-1888). Dhèwèké tertarik karo buku Matius terjemahané Shadwell. Frederick Parker mulai nerjemahké Perjanjian Anyar pas umuré 20-an. Ora kaya Shadwell, Parker ora percaya karo Tritunggal. Parker nulis, ”Kuduné gréja-gréja kuwi . . . ngajarké sing bener . . . lan mung nyembah Yéhuwah.” Ing beberapa naskah Perjanjian Anyar, Gusti Allah karo Yésus padha-padha disebut Kyrios. Dadi wong-wong padha ora ngerti nèk Gusti Allah karo Yésus kuwi sakjané béda. Nah Parker tertarik karo terjemahané Shadwell, merga ing ayat-ayat tertentu terjemahan Kyrios kuwi artiné ”Yéhuwah”.

Ngapa kok Parker isa paham terjemahan-terjemahan kuwi? Merga dhèwèké sinau basa Yunani lan nulis beberapa buku tata bahasa Yunani. Parker ya anggota Institut Alkitab Inggris, sing mempelajari naskah-naskah Alkitab bèn isa nerjemahké ing basa Inggris. Taun 1842, Parker nerbitké èdhisi pertama Perjanjian Anyar terjemahané.c

Upayané Parker

Ing bukuné, Parker nulis pertanyaan-pertanyaan iki, ”Piyé carané mbédakké Kyrios sing maksudé Yésus karo Kyrios sing maksudé Gusti Allah? Piyé carané mbédakké endi Kyrios sing diterjemahké dadi jeneng lan sing diterjemahké dadi gelar?”

Wektu Parker maca buku Matius terjemahané Shadwell taun 1859, dhèwèké dadi yakin nèk ing beberapa ayat, kata Kyrios ”kudu diterjemahké dadi Yéhuwah”. Terus terjemahané Parker dirévisi. Dhèwèké ndelok kontèks lan tata bahasa Yunaniné bèn isa nentokké endi ayat-ayat sing kuduné nganggo jeneng ”Yéhuwah”. Akhiré, ing terjemahané Parker sing judhulé A Literal Translation of the New Testament taun 1863, jenengé Gusti Allah muncul ping 187. Mungkin iki Kitab-Kitab Yunani Kristen basa Inggris pertama sing nganggo jenengé Gusti Allah.d

Taun 1864, Parker nggabungké loro terjemahan Perjanjian Anyar dadi buku sing judhulé A Collation of an English Version of the New Testament . . . With the Authorized English Version. Tujuané bèn sing maca ngerti bédané terjemahané dhèwèké karo terjemahan liya.e

Kanggo ngekèki conto ngapa pentingé nggunakké jenengé Yéhuwah, Parker mbahas beberapa ayat. Contoné Roma 10:13, ”Kabèh wong sing nyebut jeneng Yéhuwah bakal dislametké.” Ing Authorized Version, jeneng Yéhuwah diganti dadi Gusti. Parker nulis, ”Nèk mung disebut Gusti, wong-wong mesthi mikiré kuwi Yésus, dudu Yéhuwah.”

Parker entèk dhuwit akèh kanggo nerbitké lan ngiklanké buku-bukuné. Misalé, setaun waé dhèwèké ngentèkké 800 pound sterling, utawa nèk dirupiahké saiki kira-kira 1,7 milyar rupiah. Dhèwèké ya ngekèki bukuné ing kanca-kancané lan pendhéta-pendhéta.

Tapi, buku-buku lan terjemahané Parker diécé karo para ahli. Para ahli ora menghargai Parker, Shadwell, lan para penerjemah sing wis berjuang bèn jenengé Gusti Allah tetep ana ing Perjanjian Anyar basa Inggris.

Deloken vidéo: Tur ing Museum Warwick: ”Alkitab lan Asmané Gusti Allah”.