“Butta Duuchchike Murteessallixxe” Mararteꞌn Addatte!

1. Yihowwa, Abirhaamii heeneꞌe dayyeesitaaxxa barachcho barsiisee?

KUNNI haasoꞌi, Abirhaami ijjenda dedhaakebaan. Mageni, melaakiteti gamiiꞌn Soodomikanna Goomorika qachcha balleessaaxxa Abirhaamiꞌn kuleen. Kunni addetiki manjinna haranga yaadeen. Isinna iitta hiyye qoreen: “Dhugaandinni qullichcha cubbichchiki welt balleesittato? . . . Butta duuchchiki murteessalli dhugaate kaddeexxa yaane assabaa?” Yihowwa jaalo isikeꞌe ossunteti barsiiseexxi barachcho, noꞌaa duuchchiniingeꞌe laꞌo affeexxenna dayyeesitaaxxen, Mageni ijjenda qulliyye balleessabaan.—Dada. 18:23-33.

2. Yihowwaxxi murte dhugaatixxenna marartetixxe kaddeexxa addantannoshsha assitaaxxi yaane maachcho?

² Yihowwaxxi murte dhugaatixxenna marartetixxe kaddeexxa addantaanneki mayeete? Buutotinna ‘Yihowwa manjiinxa qalbe uudaammaxxeeten.’ (1 Samu. 16:7) Isi “duuchchiinge manjixxa qalbe” egeꞌneꞌeen. (1 Neg. 8:39; 1 Zeena 28:9) Tinni haranga manbeꞌa assitaaxxe dhugaan. Yihowwaxxi murte ijjenda hedino noꞌoxxi iimi darre hexxeexxen. Tennenni fakkaattaaxxa, hawaariya Phawuloosi manfasiki akeekemeꞌe Mageno Yihowwaꞌa: “Murte isixxi ijjenda qorre qoꞌninsaaxxebaan!” hiyyeen.—Roome 11:33.

3-4. Mitte mitte yanna maa hine qorrannoxxi hedha dandeetta? Tenne qoꞌneꞌn maachcho mariꞌantaane? (Yohaannisi 5:28, 29)

³ Kaddomaleꞌe, mitte mitte yanna noꞌonna, Abirhaami qoreemmake qortumishsha hedheeka qortuma qorrannoxxi yanna hedha dandeettaan. Iitta hine qorrannoxxi hexxaan: ‘Soodominna Goomori giddo Yihowwa balleessemaki manni ediꞌa reyotenaaꞌn keꞌatika tasfa afee? Konne manni giddiiꞌn ‘qulliyye kadebaake mannixxa tinsaꞌe’ alfaaki hedhee?’—Huje 24:15.

⁴ Reyotenaaꞌn keꞌa uuddaaxxa egennennexxa yaane qalli hino. Shiqixxe yannaꞌn ‘hedhotixxa tinsaꞌenna’ ‘murtetixxa tinsaꞌe’ uuddaaxxa anfeennaxxi egeꞌna toggi assendeꞌen.a (Yohaannisi 5:28, 29 yaansis.) Tinni toggi assendeexxi barachcho wele anfeennaxxi egeꞌnanna toggi hitaashsha assiteꞌeen, tenne toggi hiteexxa barachcho tenne qoꞌneꞌninna itti aandaaxxe qoꞌneꞌni mariꞌantannoxxe kaddaan. Yihowwaxxa dhugaatixxa murte uuddaaxxa, egennebeꞌnoxxi yaanenna egenneennexxi yaane maachcho kaddeexxa edinsennexxi uundannon.

EGENNEBEꞌNOXXA YAANE

5. Konneechchi edi darre fuldeexxi borreessiluwwa noꞌoxxi, Soodomikenna Goomorike qachchaꞌn baꞌeemmaka manna uuddaaxxa maa hitaammaꞌa?

⁵ Konneechchi edi darre borreessiluwwa noꞌoxxi, Yihowwa jallaameeyyete hiyye murteesseeki manni maa kadaaxxa ifisseemman. Soodominna Goomorike qachchi giddo baꞌemmake mannishsha hedheeki manni ediꞌa reyotenaaꞌn keꞌabaan hineeꞌe addantaannan. Kaddomeleꞌe, jabaxxe kadhanni assendeexxi leba qoꞌne, ‘afoꞌo woꞌmine iitta hiyya dandeennanno?’ hiyyaaki qortumi keꞌaashsha assiteen.

6. Yihowwa qullichcha kadebaake mannaꞌn, murteesseexxa murte leellishaaki fakkeenni hoonte? Ittan egennebeꞌnoxxi yaane maachcho?

⁶ Konnenni weli fakkaataaka heddo qortumuwwa uundo. Maxaafi Qullichchi giddo Yihowwa jallaameeyye mannaꞌn murtetixxa tarikaaffe adhdheexxa leellishaaki heddi raaguwwi hedheen, kunniirinna, Nohike baroꞌni Baꞌnetike Wodiꞌin mudeeki konnete hinabaaki manni, yookiin Yihowwa, ardi isiki balleessaashsha ajajeemmaxxi kakotike bogaꞌn hexxaammaxxi torbaane gosa, ittan, mitte Yihowwaxxi melaakite mitte hashshaꞌn balleessiteemmake 185,000 Asoorike sannachchuwwan. (Dada. 7:23; Zeda. 7:1-3; Isa. 37:36, 37) Yihowwa, kunni manni tinsaꞌe alfabaashsha bari bariinxa baꞌne murteesseeke kadeexxa addantannoshsha assaaki, goddisaaki tarji Maxaafi Qullichchi giddo hedheꞌe? Waawwot. Iitta hinaanneki mayeete?

7. Nohike Baꞌnetike Wodiꞌini baꞌeemmaka manna yookiin Isiraꞌelooti balleesseemaka Keeniyanika arda uuddaaxxa egennebeꞌnoxxi yaane maachchoke? (Gogakeꞌn fakke uudi.)

⁷ Yihowwa mitte mittengeꞌn hitta murteesseexxa; yookiin kunni reyeeki manni Yihowwaꞌa uuddaaxxa barateexxi, aadde aagatixxa futti afeemmaxxanna afeemmabaaxxa egenneennexxi yaane hexxebaan. Maxaafi Qullichchi Baꞌnetike Wodiꞌixxa yanna haasoꞌaa wodda, Nohiiꞌi “qullimmatike lassollo” hiyyaan. (2 Pheexi. 2:5) Kaddomaleꞌe, Maxaafi Qullichchi, Nohi lumoxxa hobolo giissaamma wodda, buttateꞌn hedheeke mitti mittin manjiꞌaa Baꞌnetiki Wodii dagaꞌneexxa lasseexxa haasoꞌabaan. Ittan weli fakkaattaaxxa, Keeniyaani hedhaammaki fuggaaleessi manni, Yihowwaꞌa uuddaaxxa barateꞌe, elobaake meꞌinjonaaꞌni higatixxa futti anfeemmaxxanna anfeemmabaaxxa egennebeꞌnon.

8. Soodominna Goomora arda uuddaaxxa egennebeꞌnoxxi yaane maachcho?

⁸ Soodominna Goomorika manna uuddaaxxa maa hinano? Qullichcha manjo hiyyemeemmaki Looxi insaꞌnexxe oddoꞌn hedhaamman. Kaddomaleꞌe, Looxi duuchchiinge manjiꞌa lasseexxa egenneene? Waawwo. Insaꞌne fuggaaleeyye manna kandeexxi egeꞌnendeexxen, kaddomaleꞌe, insaꞌne giddiiꞌn duuchchiingi eloxxinna elobaaxxi yaane maachcho kaddeexxa gargariti hiisseꞌe egeꞌneemmaꞌa? Qachchakeꞌn hedhemmaki labballi duuchchi Looxixxa keessumma daffaaroꞌaa haseemmaxxa qalli hiyye. Maxaafi Qullichchi tenne yaaneꞌa duuleemmaki manni “oosetenaaꞌn lumollii qicoꞌni” hedheeke kadeexxa haasoꞌaan. (Dada. 19:4; 2 Pheexi. 2:7) Marartetiki Mageni Yihowwa, konne mannanaaꞌn mittinna, reyotenaaꞌn keꞌabaashsha murteesseexxa egenneene? Yihowwa Abirhaamiꞌni konne qachchaꞌn qullichcha kadeeki tommi manjinna hedhebaaxxa haasoꞌeemman. (Dada. 18:32) Kunni manni fugaaleeyye kademmaxxeꞌe, Yihowwa elobaaxxe huje insaꞌnexxeꞌe, insaꞌnee balleessa dhugaatixxe murten. Konne manni giddiiꞌn mittikinna ‘qulliyye kadebaake mannixxe tinsaꞌeni’ keꞌabaan hine haasoꞌa dandeennanno? Waawwot!

9. Solomooniiꞌi uuddaaxxa egennebeꞌnoxxi yaane maachcho?

⁹ Wele darrenaaꞌn kinni qullichcha kadeemmaki manni, uudumiiꞌn jallichcha kadeexxa haasoꞌaaka raaga Maxaafa Qullichchakenaaꞌn yaansinsannon. Mootichcha Solomoonika fakkeenna uundo. Isinna Mageniinka ora hordofatenaaꞌn kexxeexxa, Yihowwa lumo qicinni eebbiseeke manjo kadoolenna; yannat uduma dhariinxe mageneeffachchobaaꞌa wirri hiyyeen. Hujeexxi cubbo Yihowwa mufataashsha assiteen, tennenaaꞌn kexxeexxa Isiraꞌeeliki ardi heddo woggaꞌa rakkoteꞌn ibeen. Qullitte borro, Solomoon reyeechchi uduma addetike manjo kadeeke Mootichcha Daawitini ittan ‘edike annuwwini welt diipheexxa’ haasoottaan. (1 Neg. 11:5-9, 43; 2 Neg. 23:13) Eettene bakkaꞌn moogema isixxi reyotenaaꞌn keꞌaaxxa kokeessitaaxxe? Maxaafi Qullichchi iitta hiyyabaan. Mitti mitti manni, Maxaafi Qullichchi “reyeeki cubbotenaaꞌn qullo fuleen” hiyyamaxxeꞌe, Solomoon reyotenaaꞌn keꞌaan hiyye hedaaxxinna hexxaan. (Roome 6:7) Iitta hiyyo kinni, insaꞌneꞌaa haarooxxa hedho alfa mabtete fakkaatteeꞌnaꞌa, reyeki manji duuchchi keꞌaan hiyyotebaan. Tinsaꞌe jaalalatike Magenixxe uwwan. Isi tenneꞌe uwwa badhaasaꞌneeki, baro barokeꞌe isiꞌaa ergatemaashsha hasaake manniꞌaaten. (Iyyo. 14:13, 14; Yoha. 6:44) Solomooni tennee uwwa alfaa? Noꞌo egennennexxi yaane hexxebaan; Yihowwa kinni egeꞌneꞌeen. Noꞌo egennennexxi yaane hexxoole, Yihowwa dhugaatixxa yaane assaaxxen.

EGENNENNEXXA YAANE

10. Manjiinxa baꞌne uuddaaxxa Yihowwaꞌn laqendaꞌneexxi yaane maachcho? (Hiziqeli 33:11) (Fakke uudi.)

¹⁰ Hiziqeli 33:11 yaansis. Yihowwa manjokeꞌn murteessaa wodda, isoꞌn maachchi laqeꞌmaꞌneexxa noꞌaa ifiseen. Hawaariya Pheexiroosi wabeekkichchi Hiziqeeli haasoꞌeeke yaadinni weli fakkaataaka yaada manfasi qullichchiki akeekemeꞌe, ‘Yihowwa ayyinna baꞌoꞌaa hasaꞌnebaaxxa’ borreesseen. (2 Pheex. 3:9) Yihowwa manjo baro baroke balleessateꞌe muddamabaaxxa egeꞌna dayyeesitaaxxe yaanen. Isi qalbe giddixxenni mararaꞌneeke Mageno kademmaxxeꞌe, hasissaaxxe yannaꞌn mararaan.

11. Reyotenaaꞌn keꞌabaaki ayyee manna? Tennee hitta egeꞌna dandeennanno?

¹¹ Reyotenaaꞌn keꞌabaaka manna uuddaaxxa egenneennexxi yaane maachcho? Maxaafi Qullichchi heenooke fakkeenna calla kulaan.b Yesuusi Asiqorotu Yihuudaki reyotenaaꞌn keꞌabaaxxa haasoꞌeemman. (Marqo. 14:21; Yohaannisi 17:12.c) Yihuuda, Mageno Yihowwaꞌninnaa Belto isikeꞌn fuggoxxa yaane hujeeki egeꞌnaꞌninden. (Marqo. 3:29) Ittan weli fakkaattaaxxa, Yesuusi isoo morondaammaxxi mitte mitte addetixxi akeekisanoole reyotenaaꞌn keꞌatika tasfa affebaaxxa reyo rennaaxxa haasoꞌeemman. (Mat. 23:33) Hawaariya Phawoloosinna aadde aaggabaaxxi waakkatooleeyye, reyotenaaꞌn kexxabaaxxa haasoꞌeen.—Ibra. 6:4-8; 10:29.

12. Yihowwaxxa mararte uuddaaxxa egenneennexxi yaane maachcho? Fakkeenniki kul.

¹² Kaddomaleꞌe Yihowwaxxa mararte uuddaaxxa egenneennexxi yaane maachcho? Isi ‘ayyinna baꞌoꞌaa hasaꞌnebaaxxa’ leellisheeki hittate? Yihowwa jabaxxa cubbo hujeeke manniꞌaa mararte leellisheeki hittate kaddeexxa uudde. Mootichchi Daawiti yabaabulatinna manjo shiyat jabaxxa cubbo hujeemman. Kaddoolenna, Daawiti aadde aageexxeꞌe, Yihowwa mararteti isiꞌaa gattowaal hiyyeen. (2 Samu. 12:1-13) Mootichchi Minaase hedho isixxike baroꞌni qeerraaxxe yannaꞌaa fuggoxxa yaane hujeemman. Isi asseexxi yaane jabaxxe kaddoolenna, Yihowwa mararte leellishaashshannaa gattowwaal hiyyaashsha, assitaaxxa yaane qalbe isixxi giddo uudeemmaxxeꞌe isiꞌaa gattowwaal hiyyeen. (2 Zeena 33:9-16) Kunni fakkeennuwwi, Yihowwa mararte leellishatee buutote kaddaaxxe yaane uudaa wodda, mararaake Mageno kadeexxa qalli hinannoshsha assaan. Kunni manni fuggoxxa cubbo hujeexxa addate aadde aageemmaxxeꞌe, Yihowwa insaꞌnee duuchchiinga reyotenaaꞌn keꞌissaan.

13. (a) Yihowwa Neneweka arda maareeki mayeete? (b) Yesuusi yannati uduma Neneweka arda uuddaaxxa maa hiyyeemmaꞌa?

¹³ Yihowwa Neneweka arda maareexxa egenneennen. Mageni Yoonaasiꞌni: “Insaꞌne hunjaꞌneexxa fuggoxxa yaane hubateennen” hiyyeemman. Kaddomaleꞌe, insaꞌne cubbo hunjeexxe aadde aangee wodda, Yihowwa insaꞌneꞌaa gattowwaal hiyyeemman. Isinna Yoonaasiꞌa irran caala insaꞌneꞌaa marareemman. Mageni aareemmaka webeekkichcho Yoonaasiꞌi, Neneweki ardi ‘eloxxanna elobaaxxa gargariti hiisseꞌe egeꞌnebaake’ manna kadeexxa qalli hiyyaashsha asseemman. (Yona. 1:1, 2; 3:10; 4:9-11) Yannat uduma Yesuusi, Yihowwaxxa qajeelto murtennaa mararte uuddaaxxa barsiisatee konne fakkeenna laꞌoonfateemman. Kunni aadde aageeki Neneweki ardi “murtetixxa yanna” keꞌaaxxa haasoꞌeen.—Mat. 12:41.

14. “Murtetixxi tinsaꞌe” Neneweke ardiꞌaa maa laꞌo affee?

¹⁴ Neneweki ardi “keꞌaꞌneeki” heene “murte” wodda? Yesuusi “murtetixxi tinsaꞌe” hexxeexxa haasoꞌeen. (Yoha. 5:29) Isi iitta hiyyeeki, isixxe Kuma Woggaxxe Galchaꞌni “qullichcha kadeekinna qullichcha kadebaaki” manni reyotenaaꞌn keꞌaaxxa yanna ifisateeten. (Huje 24:15) Qullichcha kadebaaki manni “murtetixxe tinsaꞌeꞌaa” keꞌaan. Eettenee yanna Yihowwanna Yesuusi, konne mannika adabanna baratteexxa yaane hitta hujeteꞌn hosinsaꞌneexxa uundaan, ittan memmekinsaan. Mitti reyotenaaꞌn keꞌeeki Nenewichchi, Yihowwaꞌa mageneeffata giboole, Yihowwa iitta hedheeka manjo balleessaan. (Isa. 65:20) Kaddomaleꞌe, addatenshat Yihowwa maganeeffatatee melledheeki manni baro baro hedhaan!—Dani. 12:2.

15. (a) Soodominna Goomoraꞌn baꞌeemmake mannanaaꞌn, mittinna reyotenaaꞌn keꞌabaan hine haasoꞌa hasissaꞌnebaaki mayeete? (b) Yihuda 7 keꞌn hedheeka hiyyichcho gargaadhinannoki hittate kada dandeetta? (“Yihuuda Maa Hiyyotee Haseete?” hitaꞌneexxa kollo uudi)

¹⁵ Yesuusi Soodomikanna Goomoraka manna uuddaaxxa haasoꞌeemmaxxa yanna, “Murtetixxi Barra” isoonnaa isixxa barachcho gibaꞌneeke manniꞌaa irra insaꞌneꞌaa shollexxaaxxa haasoꞌeen. (Mat. 10:14, 15; 11:23, 24; Luqa. 10:12) Iitta hiyyeeki maa hiyyotee haseete? Yesuusi tenne yannaꞌn jajile haasoꞌa haasoꞌeeshsha assine hendannoxxi hexxaan. Kaddomaleꞌe, kunni haasoꞌi Neneweka arda calla uuddaaxxa haasoꞌateꞌn hedeechcho fakkaataꞌnebaan.d Tenne irra, kunni haasoꞌi Soodomikanna Goomoraka arda uuddaaxxa hasoꞌaneechcho fakkaataꞌneeken. Laminiinxe yannaꞌn haasoꞌeexxi “Murtetixxi Barra” weli fakkaattaꞌneexxen. Neneweki ardi, Soodomikenna Goomorike ardishshan elobaaxxa yaane hujeeken. Kaddomaleꞌe, Neneweki ardi aadde aagatixxa futti alfeemman. Ittan lebendaaxxa, “murtetixxa tinsaꞌe” uuddaaxxa Yesuusi maa hiyyeexxa qalli hiyye. Tinni tinsaꞌe ‘fuggoxxa yaane hujeeka’ mannanna uuddaaxxen. (Yoha. 5:29) Tenneꞌaa, Soodomikenna Goomorake ardi giddiiꞌn mitti mitti reyotenaaꞌn keꞌatika tasfa alfaachcho fakkaattaꞌneen. Iittate kaddoole, konne manninaaꞌn mitti mitti reyotenaaꞌn keꞌaan, ittan noꞌonna, Yihowwanna Yesuusi Kirsitoosii uuddaaxxa insaꞌneꞌe barsiisatixxa futti alfinannoxxi hexxaan!

16. Yihowwa reyotenaaꞌn manjo keꞌissatee murtessaꞌneeki hittate kaddeexxa egennennexxi yaane maachcho? (Erimiyaasi 17:10)

¹⁶ Erimiyaasi 17:10 yaansis. Tinni xiqse, Yihowwaxxa murte uuddaaxxa egennennexxi yaane maachcho kaddeexxa ifissaan: Yihowwa duuchchinii wodda ‘qalbe qoꞌnisaan, ittan giddika yaadanna hega uudaan.’ Ayyi reyotenaaꞌn keꞌaaxxa murteessaxxa yanna, “mitte mittengeeꞌe ori isikishshanni” murte uwwaan. Yihowwa hasissaaxxe yannaꞌn jijjiirendabaaxxa murte afeekenna kadoole, dandeesissee qicoꞌn marartetiken. Tenneꞌa, mitti manji reyotenaaꞌn keꞌaaxxanna keꞌabaaxxa buuto egennebeꞌnongi, reyotenaaꞌn keꞌabaan hine haasoꞌa hasissabaan!

“BUTTA DUUCHCHIKI MURTEESSALLI DHUGAATE KADDEEXXA YAANE” ASSAAN

17. Reyeeki manni ediꞌaa maa kada?

¹⁷ Addaaminna Heewani, Seexaniki mitteba higati, Mageno Yihowwaꞌn jallanteexxe yannanaaꞌn safeꞌe biilooneti laakkoꞌemaaki manni reyeen. “Naapha” kaddeexxi “reyo” buttatenaaꞌn konnete hinabaaka manna kurbu assiteen! (1 Qoro. 15:26) Ediꞌa kunni duuchchiingi manni maa kada? Addatendeexxe Kirsitoosixxe hordofooleeyye giddiiꞌn heenooki 144,000 Kirsitaani, iimateꞌn reritabaaxxa hedho alfatee reyotenaan keꞌaan. (Leelli. 14:1) Baci addatemeeki Yihowwa eeyyaammaki labbakinna meyyaki manni ‘qulliyyetixxa tinsaꞌe’ alfatee reyotenaaꞌn keꞌaan, ittan Kirsitoosixxe Kuma Woggaxxe Galcha wodda qulliyye kande sunfoole, baro baroke buttateꞌn heꞌnaan. (Dani. 12:13; Ibra. 12:1) Eettenee yanna, ‘qulliyye kadebaake’ manniꞌaa, kunniirinna, Yihowwaꞌa ijjenda ergataammabaakeꞌe yookiin ‘elobaaxxa yaane assaammakeꞌe’, meꞌichcho insaneka jijjiidhineꞌe addatendeexxe Yihowwaxxe ergatooleeyye kandaashsha bado insaꞌneꞌa uwwendaan. (Luqa. 23:42, 43) Kaddomaleꞌe, mitti mitti manni fuggichcha kadati, Yihowwaanna yaada isika moromatee hidhate keꞌeemmaxxeꞌe, Yihowwa kunni manni tinsaꞌe alfabaashsha murteessaan.—Luqa. 12:4, 5.

18-19. (a) Yihowwa reyeeke mannaꞌni murteessaꞌneexxe murteꞌn addantaanneki mayeete? (Isayaasi 55:8, 9) (b) Itti aandaaxxe qoꞌneꞌni barantaannexxi yaane maachcho?

¹⁸ Yihowwa duuchchinii wodda murteessa, dhugaatixxa murte murteessaaxxa addata dandeennanno? Eeti! Abirhaami hubatemmashshanni, Yihowwa qullichcha, beekkichchakennaa marartetike ‘butta duuchchike murteessallon.’ Isinna belto isika leenjisati murtetixxa baalle isiꞌaa uwweꞌeen. (Yoha. 5:22) Yihowwanna Yesuusi ayyixxe qalbe giddonna hexxeexxa yaane duuchcha egenneꞌeen. (Mat. 9:4) Tennenaaꞌn kexxeexxa duuchchinii wodda “dhugaatixxe kaddeexxa yaane” assinaan!

¹⁹ Yihowwaꞌninaa murte isixxe duuchchaꞌn addanto. Yihowwa maleꞌe noꞌo murteessatixxa baalle anfebeꞌnoxxa egenneennen! (Isayaasi 55:8, 9 yaansis.) Tenneꞌaa, Yihowwaanna isixxa ille uushsho beloxxa murtenna mararte calalassa dandeꞌaake belto isikeeꞌe murte duuchchiinxa waallo. (Isa. 11:3, 4) Yihowwanna Yesuusi lumoke abari wodda murteesinaaxxa murte uuddaaxxa maa hiyya dandeennanno? Egennebeꞌnoxxi yaane maachcho? Egenneennexxinaꞌa? Itti aandaaxxe qoꞌneꞌni konne qortumuwwiꞌaa hiissichcho alfinannon.