Mbivilia Ĩmanyĩasya Kyaũ Ĩũlũ wa Kũkalaata Mũndũ Akwʼe?
Ũndũ Mbivilia yaasya
Vai vandũ Mbivilia ĩwetete kana mũndũ nĩwaĩlĩte kũkalaatwa akwʼe ethĩwa nde kũvoa.a O na vailyĩ ũu, kĩla ĩwetete ĩũlũ wa thayũ na kĩkwʼũ no kĩtetheesye mũndũ akeka ũtwi waĩle. Kũtuma mũndũ akwʼa kũyaĩlĩte, ĩndĩ vaiĩ kĩtumi kya kwĩkĩa kĩthito kya kũtetheesya mũndũ aendeee kwĩthĩwa thayũ o twĩse nesa nũkũkwʼa.
Mbivilia yaasya kana Ngai nĩwe Mũmbi waitũ, na nĩwe “mbuluti ya thayũ.” (Savuli 36:9; Meko ma Atũmwa 17:28) Methonĩ ma Ngai thayũ nĩ wa vata mũno. Nũndũ wa kĩtumi kĩu, Yeova nũleete mũndũ kũaa mũndũ ũngĩ kana kwĩyũaa. (Kuma 20:13; 1 Yoana 3:15) O na ĩngĩ, Mbivilia nĩwetete kana nĩtwaĩle kwosa matambya ala maĩle nĩ kenda tũsũvĩe thayũ witũ vamwe na andũ ala angĩ. (Kũtũngĩlĩlwa Kwa Mĩao 22:8) Vate nzika, Yeova nĩwendaa twone mũthĩnzĩo wa thayũ wĩ wa vata mũno.
Nata ethĩwa mũndũ nĩ mũwau ũkethĩa ndesa kũvoa?
Mbivilia ndĩtĩkĩlĩtye kũaa mũndũ o na ethĩwa e vakuvĩ kũkwʼa kana eoneka atesa kũvĩta. Ngelekanyʼo ya Mũsumbĩ Saulo wa Isilaeli nĩtũtetheeasya kũelewa ũndũ ũsu. Yĩla waũmĩie mũno e kaũnĩ, nĩwakũlilye mũthũkũmi ũmwe wake amũae. (1 Samueli 31:3, 4) Ĩndĩ mũthũkũmi ũsu nĩwaleile. Ĩtina, mũndũũme ũngĩ nĩwakenganie kana nĩweanĩisye wendi wa Mũsumbĩ Saulo kwa kũmũaa. Mũndũũme ũsu nĩwatalĩlwe ĩvĩtyo ya kwĩtĩkya nthakame nĩ Ndaviti, ũla waĩ na kĩsũanĩo ta Ngai ĩũlũ wa ũndũ ũsu.—2 Samueli 1:6-16.
Yo thayũ nĩwaĩle kũendeewʼa vate kĩtumi kĩseo?
Yĩla wĩsĩ nesa vyũ kana mũndũ ndalea kũkwʼa, Mbivilia ndyaĩtye kana ve vata wa kũmũtetheesya ndakakwʼe mĩtũkĩ. Ĩndĩ Mbivilia nĩtũtetheeasya kwĩthĩwa na woni ũla waĩle. Kĩkwʼũ nĩ mũmaitha witũ mũnene, na tũkusaa nũndũ wa naĩ ĩla twĩ nayo. (Alomi 5:12; 1 Akolintho 15:26) O na kau vaiĩ mũndũ wendaa kũkwʼa, tũyaĩle kũkĩa kĩkwʼũ nũndũ Ngai nĩwathanĩte kũmathayũũkya ala akwʼũ. (Yoana 6:39, 40) Mũndũ ũla ũnengae thayũ ndaĩa nũmanthaa ũiiti waĩle yĩla wawaa. O na vailye ũu, kwĩka ũu kũyaĩlĩte kũtuma tũtetheesya mũndũ aendeee kwĩkala thayũ o twĩsĩ e vakuvĩ vyũ kũkwʼa.
Yo kwĩyũaa nĩ naĩ ĩtesa kũekewa?
Aiie, Mbivilia ndĩtalanĩtye kwĩyũaa katĩ wa naĩ ila itesa kũekewa. O na kau mũndũ kwĩyũaa nĩ naĩ ngito,b Ngai nĩ ũeleawa kana mũndũ no akwatwe nĩ maũndũ amwe ta ũwau wa kĩlĩko, kwĩmakĩa mũno na ũu ũituma enda kwĩyũaa. O na nĩwĩsĩ kana mũndũ no ende kwĩyũaa nũndũ wa maũndũ na mwĩkalĩle mũna mũndũ wasyaiwe nawʼo. (Savuli 103:13, 14) Kwĩsĩla Mbivilia, Ngai nũmakiakiasya ala me na mathĩna. Na kwongela ũu, Mbivilia yaasya kana “kũkeethĩwa na ũthayũũkyo wa ala alũngalu na ala mate alũngalu.” (Meko ma Atũmwa 24:15) Kĩu kĩonanyʼa kana ve na wĩkwatyo wa kũthayũũkya andũ ala meekie naĩ ngito, ta kwĩyũaa.
a Kũkalaata mũndũ akwʼe, kana kũaa mũndũ nũndũ wa tei, kũeleetwʼe ta “kũwaa mũndũ mũwau mũno kana mũũmĩu vyũ nĩ kana aeke kwalwʼa.” (Merriam-Webster Learner’s Dictionary) Yĩla ndakĩtalĩ wakalaata mũndũ akwʼe, kĩu kĩtawa kĩkwʼũ kya mũndũ weyũaa atetheewʼe nĩ ndakĩtalĩ.
b Mbivilia nĩwetete andũ kauta ala meyũaie, na andũ asu meekaa maũndũ matamwendeeasya Ngai.—2 Samueli 17:23; 1 Asumbĩ 16:18; Mathayo 27:3-5.