Anton Petrus/Moment via Getty Images
ENDEEAI KŨSYAĨĨSYA!
Nĩ Ũndũ Ũtonyeka Kũkaumĩla Kaũ wa Nthĩ Yonthe?—Mbivilia Yaĩtye Ata?
Myakanĩ 30 mĩvĩtu, andũ aingĩ methĩĩtwe mayona ngwatanĩo katĩ wa nthĩ syĩ kĩvathũkanyʼo ta iendeee kwaĩla. Ĩndĩ maũndũ ala mekĩkĩte mĩtũkĩnĩ meonanyʼa woni ũsu nũtonya kwĩthĩwa ũte wa wʼo.
“Israel na Hezbollah ninambĩĩie kũkitĩa mũvakanĩ wa Lebanon na andũ me na wia mayona kaũ wa Gaza ta ũtonya kũvika isionĩ ingĩ.”—Reuters, Matukũ 6, Mwei wa 1, 2024.
“Ikundi sya Iran nĩsyambĩĩe kũvithũkĩa kuma ngalĩko mbingĩ syĩ kĩvathũkanyʼo na nthĩ ĩsu yambĩĩa kũseũvya mĩio ya kaũ ya nuclear ĩngĩ. Na eka ũu Russia na China nĩsyambĩĩe kũkwata Iran mbau. Maũndũ asu onthe matumĩte nthĩ ila syĩ ngalĩko ya ũthũĩlonĩ wa syũa syĩthĩwa mũisyonĩ.”—The New York Times, Matukũ 7, Mwei wa 1, 2024.
“Russia ĩendeee kũete wanangĩko mũnene isionĩ syĩ kĩvathũkanyʼo nthĩ ya Ukraine.”—UN News, Matukũ 11, Mwei wa 1, 2024.
“Ũkwati na ũtonyi wa ita wa China iendeee kwaĩla, andũ ma Taiwan maendeee kwona nthĩ yoo tayo nzeo vyũ, na ngwatanĩo katĩ wa Beijing na Washington ĩendeee kũthũkĩĩa. Maũndũ asu meonanyʼa kana ithokoo no syumĩle ĩvinda o na yĩva.”—The Japan Times, Matukũ 9, Mwei wa 1, 2024.
Yo ve kĩndũ Mbivilia ĩwetete ĩũlũ wa maũndũ kũendeea kũthũkĩĩa ĩũlũ wa nthĩ? Maũndũ asu nĩmatonya kũtuma kwĩthĩwa na kaũ wa nthĩ yonthe?
Mbivilia nĩyathanie ĩũlũ wa maũndũ ala maendeee ũmũnthĩ
Mbivilia ndyaathana ĩũlũ wa kaũ mũna wĩkwʼo ũmũnthĩ. Ĩndĩ nĩyathanie ĩũlũ wa kwongeleka kwa makaũ ĩvindanĩ yĩĩ, ala maendeee “kũvetanga mũuo ĩũlũ wa nthĩ.”—Ũvuanyʼo 6:4.
Ĩvuku ya Ndanieli yathanie kana “ĩvinda ya mũminũkĩlyo,” silikalĩ nene sya nthĩ ‘ikakĩlanyʼa vinya,ʼ kana kwa ndeto ingĩ kũsindanĩa ũkũmũ. Masindano asu maĩ matume silikalĩ isu syonanyʼa ũtonyi mũnene maũndũnĩ ma ita, iitũmĩa ‘mothwii,’ kana mbesa mbingĩ.—Ndanieli 11:40, 42, 43.
Ve kaũ tweteele
Mbivilia yonanĩtye kana maũndũ meendeea kũthũkĩĩa na ĩtina mayĩsa kũseũva. Yesũ athanie kana “kũkeethĩwa thĩna mũnene ũtaaĩthĩwa kuma mwambĩlĩlyo wa nthĩ.” (Mathayo 24:21) ‘Thĩna ũsu mũnene’ ũithela kũkeethĩwa na kaũ wĩtĩtwe Alimaketoni, ũla ũeleetwʼe ta “kaũ wa ũla mũthenya mũnene wa Ngai Mwene Vinya Wʼonthe.”—Ũvuanyʼo 16:14, 16.
Ĩndĩ o na vailye ũu, kaũ wa Alimaketoni ũkatangĩĩa andũ, ĩndĩ ti kũmananga. Ngai akatũmĩa kaũ ũsu kũmina ũsumbĩki wa andũ, ũla ũtumĩte kwĩthĩwa na makaũ maingĩ ala maetete wanangĩko mwingĩ. Nĩ kana ũmanye ũndũ kaũ wa Alimaketoni ũkatuma kwĩthĩwa na mũuo wa tene na tene, soma ilungu ii: