Syo Ngũsĩ sya Yeova Syĩkĩaa Andũ Vinya Malũlũmĩĩlye Mĩsyĩ Yoo-ĩ, Kana Syĩkaa Kũmyananga?

Ithyĩ Ngũsĩ sya Yeova, twĩkĩaa kĩthito nĩ kana tũlũlũmĩĩlye mĩsyĩ yitũ, o vamwe na ya atũi maitũ. Nĩtũmũnengete Ngai ndaĩa tawe Mũmbi na mwambĩlĩĩlya wa mĩsyĩ. (Mwambĩlĩlyo 2:21-24; Aeveso 3:14, 15) Nthĩnĩ wa Mbivilia, nũnengete andũ ĩũlũ wa nthĩ yonthe myolooto ĩtonya kũmatetheesya nĩ kana methĩwe na mĩtwaano mĩlũmu, na yĩ na ũtanu.

Ũndũ Ngũsĩ sya Yeova Syĩkĩaa Andũ Vinya Malũlũmĩĩlye Mĩsyĩ Yoo

Nĩtũtataa ũndũ tũtonya tũatĩĩe ũtao wa Mbivilia, nũndũ ũu ũtumaa twĩthĩwa aũme aseango, iveti nzeango, na asyai aseango. (Nthimo 31:10-31; Aeveso 5:22–6:4; 1 Timotheo 5:8) Ũĩ ũla wĩ Mbivilianĩ nũtetheeasya mĩsyĩ ĩendeee nesa, o na ĩla ĩaanĩkĩte maũndũnĩ ma ũthaithi. (1 Vetelo 3:1, 2) Sisya ndeto imwe iwetetwe nĩ amwe mate Ngũsĩ sya Yeova ĩtina wa ala matwaanĩte namo kũtwʼĩka Ngũsĩ:

• “Myaka yitũ ya mbee thanthatũ twamina kũtwaana yaĩ o thĩna mũthei nũndũ twatindĩaa kũtetanyʼa. Ĩndĩ ĩtina yĩla kĩveti kyakwa kĩla kĩtawa Ivete kyatwʼĩkie Ngũsĩ ya Yeova, nĩkyeethĩiwe kĩ na wendo mwingangĩ o vamwe na wũmĩĩsyo. Kwa wʼo moalyũku asu kyeekie nĩmatangĩĩie mũtwaano witũ.”—Clauir, kuma Brazil.

• “Nĩnavĩngaa mũemewa mũno yĩla wambĩĩie kwĩmanyĩsya Mbivilia na Ngũsĩ sya Yeova, nĩkwĩthĩwa nasũanĩaa kana mekaa kwananga mĩsyĩ. Ĩndĩ kuma ĩvindanĩ yĩu, nĩnĩyoneete ũndũ Mbivilia yatetheeisye mũtwaano witũ.”—Agness, kuma Zambia.

Yĩla tũũtavanyʼa, nĩtũtetheeasya atũi maitũ mone ũndũ ũĩ ũla wĩ Mbivilianĩ ũtonya kũmatetheesya

• Manyuve mũndũ wa kũtwaana nake kwa ũĩ

• Mekalanyʼe nesa mwakanĩ woo wa mbee matwaana

• Mekalanyʼe nesa na asyai moo

• Mamanye ũndũ matonya kũtũmĩa mbesa nesa

• Mone ũndũ matonya kũekana na ĩteta

• Memanyĩsye kũekeanĩaa

• Mamanye ũndũ matonya kũmanyĩasya syana syoo

Ethĩwa mũũme na mũka ti ma ndĩni ĩmwe, kĩu no kĩtume mũtwaano wĩthĩwa na mathĩna?

Tũineena ũla wʼo, mavinda amwe nĩvethĩawa ũu. Kwa ngelekanyʼo kwosana na livoti ĩmwe ya kambunĩ ya Sofres ya mwaka wa 1998, mũtwaano ũmwe katĩ wa 20 nĩwĩthĩawa na mathĩna maingĩ mũno yĩla mũũme kana mũka watwʼĩka Ngũsĩ.

Yesũ nĩwawetie kana ala makaatĩĩaa momanyĩsyo make makakwatawa nĩ mathĩna ma mũsyĩ mavindanĩ amwe. (Mathayo 10:32-36) Mũsomi wa maũndũ ma isitoli wĩtawa Will Durant awetie kana ĩvindanĩ ya Ũsumbĩki wa Lomi, Aklĩsto meeawa kana “vandũ va kũlũlũmĩĩlya mĩsyĩ mekaa kũmyananga,”a na ũu nowʼo amwe ma Ngũsĩ sya Yeova matavawʼa ũmũnthĩ. Ĩndĩ ũu nĩ kwasya kana Ngũsĩ nĩsyo itumaa mathĩna asu methĩwa?

Yĩla koti wa European Court of Human Rights wasilaa ĩkoani yakonetye Ngũsĩ sya Yeova, iitwʼĩka kana nĩsyo syanangaa mĩsyĩ, waisye kana andũ ma mũsyĩ ala mate Ngũsĩ nĩmo maumĩlasya ithokoo isu nĩkwĩthĩwa “mayĩtĩkĩlaa o na mainengae ndaĩa ũthasyo wa ũthaithi wa ũla watwʼa kũtwʼĩka Ngũsĩ.” Koti ũsu waendeeie kwasya: “Ithokoo ta isu nĩsyumĩlaa o na mĩtwaanonĩ ya ala mate Ngũsĩ ĩndĩ matathaithaa ndĩninĩ ĩmwe.”b O na yĩla Ngũsĩ sya Yeova syathĩnwʼa nũndũ wa ũthaithi woo, nĩsiatĩĩaa ũtao ũũ wa Mbivilia: “Mũikeyĩĩvanĩsye ũthũku kwa ũthũku kwa mũndũ o na wĩva. . . . Na ethĩwa nĩvatonyeka, ngalĩ ĩ yenyu, ĩthĩwai na mũuo na andũ onthe.”—Alomi 12:17, 18.

Kĩla kĩtumaa Ngũsĩ sya Yeova syasya kana syaĩle kũtwaa kana kũtwawa no mũndũ Ngũsĩ

Ngũsĩ sya Yeova nĩsiatĩĩaa ũtao wa Mbivilia ũla wonanĩtye kana syaĩle kũtwaana “o nthĩnĩ wa Mwĩaĩi,” na ũu nĩ kwasya kana syaĩle o kũnyuva mũndũ me na mũĩkĩĩo ũmwe. (1 Akolintho 7:39) Mwĩao ũsu wumĩte Mbivilianĩ, na nũtethetye andũ aingĩ. Kwa ngelekanyʼo, ũvoo ũmwe wa 2010 ũla watumbĩthiwʼe ĩvukunĩ Journal of Marriage and Family waisye atĩĩ: “Andũ elĩ matwaanĩte na me na mũĩkĩĩo ũmwe, maendaa ndĩni ĩmwe, na maatĩĩa syĩthĩo o ila,” mĩsyĩ yoo nĩkothaa kwĩthĩwa yĩ mĩseango.c

Ĩndĩ o na vailye ũu, Ngũsĩ sya Yeova iyĩkĩaa athaithi moo vinya mataanĩsye na mũndũ ũla matwaanĩte nake ethĩwa ti Ngũsĩ. Mbivilia yaĩtye atĩĩ: “Ethĩwa mwana-a-asa atwaĩte mũndũ mũka ũte mwĩtĩkĩli na mũndũ mũka ũsu nũkwenda kwĩkala nake, ndakamũtie; na ethĩwa mũndũ mũka atwaĩtwe nĩ mũndũũme ũte mwĩtĩkĩli na mũndũũme ũsu nũkwenda kwĩkala nake, ndakatie mũũme wake.” (1 Akolintho 7:12, 13) Ngũsĩ sya Yeova nĩsyĩkalaa kwosana na mwĩao ũsu.