SAMƖYƐƐLƖ TAKAYAƔ KAJALAƔ ÑƖŊGA
1 Abalʋ nɔɔyʋ kaawɛ Ramatayim-Zofim,*+ Efrayim+ pʋŋ egeetiye taa, payaɣaɣ-ɩ se Ɛlɩkaana.+ Ɛkɛ Yeroham pɩyalʋ, ɛlɛ kɛ Eliihu pɩyalʋ, Tohu pɩyalʋ, Zufʋ pɩyalʋ; ɛkɛ Efrayim tʋ. 2 Ɛɛwɛnɩ halaa 2; payaɣaɣ kʋɖʋm se Hana, nɛ payaɣ lɛlʋ se Peniina. Peniina kaawɛnɩ piya, ɛlɛ Hana ñataawɛɛnɩ piya. 3 Abalʋ ɛnʋ ɛkʋyaɣnɩ ɛ-tɛtʋ taa paa pɩnaɣ ŋga nɛ ɛkpaɣ Siiloo+ se ɛsɛɛ yoyaa tɛ Yehowa* nɛ ɛlaa-ɩ kɩlaʋ. Peeɖe Elii pɩyalaa 2, Hɔfɩnii nɛ Fineyaasɩ+ palakaɣ cɔjɔtʋ tʋmɩyɛ Yehowa.+
4 Kɩyakʋ nakʋyʋ Ɛlɩkaana la kɩlaʋ nakʋyʋ lɛ, ɛha nandʋ hɔɔlɩŋ nɩɩyɩ ɛ-halʋ Peniina nɛ ɛlɛ pɩyalaa nɛ ɛ-pɛlaa tɩŋa,+ 5 ɛlɛ ɛha Hana hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩwɛ ŋgee yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛsɔɔlɩ Hana siŋŋ; ɛlɛ Yehowa taaha Hana piya.* 6 Pɩtasɩ lɛ, Hana yɔnɖɔŋ caɣaɣ-ɩ tɔm paa ɛzɩmtaa se ɛɖʋ-ɩ ɖɩwɩzɩyɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa taaha-ɩ piya. 7 Mbʋ Peniina lakaɣ paa pɩnaɣ ŋga; alɩwaatʋ ndʋ payɩ Hana kpaɣaɣ Yehowa ɖɩɣa taa yɔ,+ ɛ-yɔnɖɔŋ caɣaɣ-ɩ tɔm siŋŋ nɛ piyeki nɛ ewiliɣ nɛ ɛɛtɔkɩ. 8 Peeɖe ɛ-walʋ Ɛlɩkaana pɔzɩ-ɩ se: «Hana, ɛbɛ yɔɔ ŋwiliɣ, nɛ ɛbɛ yɔɔ ŋŋtɔkɩ, nɛ ɛbɛ yɔɔ ŋwɛ laŋwɛɛkɩyɛ taa mbʋ?* Mɛnfɛyɩ weewee ñɛ-ɛsɩndaa nɛ pɩkɩlɩ piya* 10 yaa we?»
9 Pɛtɛm tɔɔʋ nɛ pɛtɛ ñɔʋ Siiloo tɛtʋ taa lɛ, Hana kʋyɩ. Alɩwaatʋ ndʋ lɛ, cɔjɔ Elii kaacaɣ kpelaɣ yɔɔ Yehowa templo*+ nɔnɔɔ taa. 10 Hana kaawɛ laŋwɛɛkɩyɛ taa* siŋŋ, nɛ ɛpaɣzɩ tɩmnʋʋ Yehowa+ nɛ ewiɣ pɩfɛyɩ sum. 11 Nɛ eɖuu ɖuutu tʋnɛ: «Hayɩ yoyaa tɛ Yehowa, ye ŋna ña-lɩmɖʋyʋ kʋñɔŋ nɛ ŋtɔzɩ mɔ-yɔɔ nɛ ŋtɩsɔɔ ña-lɩmɖʋyʋ yɔɔ nɛ ŋha ña-lɩmɖʋyʋ abalɩbɩɣa yɔ,+ mankaɣ-kɛ haʋ Yehowa ke-wezuu kɩyakɩŋ kpeekpe, nɛ hʋnʋʋ nakʋyʋ ɛɛkaɣ tukunuu ka-ñʋʋ.»+
12 Alɩwaatʋ ndʋ ɛtɩmaɣ Yehowa ɛsɩndaa nɛ pɩɖaɣlɩɣ lɛ, Elii kaawɛɛ nɛ ɛcɔŋnɩ ɛ-nɔɔ. 13 Hana kaawɛɛ nɛ ɛyɔɔdʋʋ ɛ-laŋɩyɛ taa, e-ndomee ɖeke ciɣdaɣna, ɛlɛ pataanɩɣ ɛ-nɔɔ. Pʋyɔɔ Elii maɣzaa se sʋlʋm kʋwaɣnɩ-ɩ. 14 Elii heyi-i se: «Sʋlʋm wɛɣ nɛ pɩkʋʋ-ŋ nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ ɖooye? Yele vɛɛ ñɔʋ.» 15 Ðɩnɛ ɛlɛ Hana cosi-i se: «Aayɩ, man-kɩbaɣlʋ! Mɛnkɛ halʋ weyi ɛwɛ laŋwɛɛkɩyɛ sɔsɔɖɛ taa yɔ; mantɩñɔɔ vɛɛ yaa sʋlʋm kɩbɩbɩm nabʋyʋ, ɛlɛ mɛwɛɛ nɛ meheyiɣ Yehowa mbʋ pɩwɛ ma-laŋɩyɛ taa yɔ.+ 16 Taakpaɣ ña-lɩmɖʋyʋ ɛzɩ halʋ weyi ɛfɛyɩ wazaɣ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ men-siziŋ sɔsɔŋ nɛ ma-laŋwɛɛkɩyɛ sɔsɔɖɛ tɔm mɛwɛɛ nɛ mɔyɔɔdʋʋ pɩkɔɔ pɩtalɩnɩ lɛɛlɛɛyɔ.» 17 Nɛ Elii cosi-i se: «Wobini laŋhɛzɩyɛ, nɛ tɛtɛ nɛ Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ ha-ŋ mbʋ ŋpɔzɩ-ɩ yɔ.»+ 18 Peeɖe Hana yɔɔdaa se: «Tɛtɛ nɛ ŋwɛɛnɩ maɣzɩm kɩbam mɔ-yɔɔ tam.» Nɛ halʋ kpaɣ ɛ-nʋmɔʋ nɛ ɛɖɛɛ nɛ ɛtɔɔ, nɛ ɛ-ɛsɩndaa tɩtasɩ ñɩŋʋʋ.
19 Nɛ pakʋyɩ tanaŋ tɛɛ cu nɛ poluŋ Yehowa ɛsɩndaa, pʋwayɩ lɛ papɩsɩ pa-ɖɩɣa taa Ramaa.+ Ɛlɩkaana sʋʋnɩ ɛ-halʋ Hana, nɛ Yehowa kɛzɩ lɩmaɣza nɛ* Hana yɔɔ.+ 20 Pɩkɔm se pɩlakɩ pɩnaɣ lɛ,* Hana haɣ hoɣa nɛ ɛlʋlɩ abalɩbɩɣa nɛ ɛyaa-kɛ+ se Samɩyɛɛlɩ,* mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛyɔɔdaa se: «Yehowa cɔlɔ mɔnpɔzɩ-kɛ.»
21 Alɩwaatʋ natʋyʋ wayɩ lɛ, Ɛlɩkaana kpaɣ ɛ-ɖɩɣa taa ñɩma tɩŋa nɛ pakpa Siiloo se ɛlaa pɩnaɣ taa kɩlaʋ Yehowa+ nɛ ɛlaa e-ɖuutu kɩlaʋ. 22 Ɛlɛ Hana tɩkpa,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ eheyi ɛ-walʋ se: «Mañɩtɩɣ nɛ mɛncɛ pɩɣa hɩɖɛ lɛ, mankaɣ-kɛ wonuu; ɖɩnɛ ɛlɛ kakaɣ lɩʋ Yehowa ɛsɩndaa nɛ kacaɣ peeɖe kpaɣnɩ mbʋ nɛ pɩɖɛɛ.»+ 23 Peeɖe ɛ-walʋ Ɛlɩkaana heyi-i se: «La mbʋ ŋmaɣzɩɣ se pɩkɩlɩ ɖeu yɔ.* Caɣ ɖɩɣa nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ ŋcɛkɩ-kɛ hɩɖɛ yɔ. Tɛtɛ nɛ Yehowa yele nɛ tɔm ndʋ ŋyɔɔdaa yɔ tɩla.» Nɛ halʋ caɣ ɖɩɣa nɛ ɛha ɛ-pɩyalʋ hɩɖɛ nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ ɛcɛbɩ-ɩ hɩɖɛ yɔ.
24 Ɛtɩɩcɛbɩ-ɩ hɩɖɛ lɛ, ewoni-i Siiloo, ɛkpɛndɩnɩ nɔ abalɩñɩnʋ weyi ɛwɛnɩ pɩnzɩ 3 yɔ, mʋlʋm efa kʋɖʋmʋʋ,* nɛ peeɣa sɔsɔɔ ŋga ka-taa nɛ vɛɛ yɔ.+ Nɛ ewolo Yehowa ɖɩɣa taa Siiloo,+ ɛkpɛndɩnɩ abalɩbɩɣa. 25 Nɛ pakʋ nɔ abalɩñɩnʋ ɛnʋ nɛ pakpaɣ abalɩbɩɣa ŋga nɛ powoni Elii cɔlɔ. 26 Nɛ Hana yɔɔdɩ se: «Mentendi-ŋ, man-kɩbaɣlʋ! Ŋñɩtʋʋ nɛ ŋwɛɛ wezuu yɔ, man-kɩbaɣlʋ, ma lɛ halʋ weyi ɛɛsɩŋ ñɔ-cɔlɔ lone ɖɩnɛ ɖɩ-taa se ɛtɩmnɩ Yehowa yɔ.+ 27 Abalɩbɩɣa kanɛ kɔ-yɔɔ maatɩmaa, nɛ Yehowa ha-m mbʋ mɔnpɔzɩ-ɩ yɔ.+ 28 Pʋyɔɔ lɛ, ma ɖɔɖɔ mankɩndɩɣ-kɛ Yehowa. Ke-wezuu kɩyakɩŋ kpeekpe taa lɛ, pakɩndɩ-kɛ Yehowa.»
Nɛ eluŋ* Yehowa tɛɛ peeɖe.
2 Nɛ Hana tɩmɩ nɛ ɛyɔɔdɩ se:
Monkuli mɔ-nɔɔ wamm mon-koyindinaa yɔɔ,
Mbʋ pʋyɔɔ yɔ man-taa lakɩ leleŋ nɛ ña-ñʋʋ yabʋ tʋma.
2 Nɔɔyʋ fɛyɩ nɛ ɛkɛ kiɖeɖeu ɛzɩ Yehowa yɔ,
Nɔɔyʋ fɛyɩ nɛ pɩtasɩnɩ-ŋ,+
Nɛ kaaʋ nakʋyʋ fɛyɩ ɛzɩ ɖɛ-Ɛsɔ yɔ.+
3 Ɩtaawɛɛ nɛ ɩyɔɔdʋʋnɩ tɩ kpazʋʋ;
Itaayele nɛ cajayɛ tɔm natʋyʋ lɩɩnɩ mɩ-nɔɔ taa,
Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa kɛ sɩmtʋ tɛ Ɛsɔ,+
Nɛ ɛnʋ teɣdiɣni ɛyaa lakasɩ camɩyɛ.
5 Mba pɔtɔkaɣ camɩyɛ yɔ, pɩwɛɛ se pala lalaa tʋmɩyɛ pʋcɔ nɛ pehiɣ tɔɔnaɣ,*
Ɛlɛ mba ñɔɔsɩ wɩɣaɣ-wɛ yɔ, ñɔɔsɩ ɛɛtasɩɣ-wɛ wɩʋ.+
8 Ɛkʋsʋʋ ɛjam nɛ mʋzʋʋ taa;
Ɛkʋsʋʋ kʋñɔndɩnaa nɛ tɔlɩma huuye taa,*+
Se eyele nɛ pa nɛ awumbiya pacaɣ,
Nɛ ɛhaɣ-wɛ ñamtʋ lone.
9 Ɛkandɩyɩɣ ɛyaa siɣsiɣ tɩnaa nɩŋgbanzɩ yɔɔ,+
Ɛlɛ pakaɣ kʋʋ kañatʋ tɩnaa* cɩkpɛndʋʋ taa,+
Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, pɩtɩkɛ ɖoŋ yɔɔ pɩtɩŋɩɣna nɛ ɛyʋ wa.+
11 Nɛ Ɛlɩkaana pɩsɩ ɛ-ɖɩɣa taa Ramaa, ɛlɛ abalɩbɩɣa ñapɩsɩ Yehowa lɩmɖʋyʋ*+ cɔjɔ Elii ɛsɩndaa.
12 Elii pɩyalaa kaakɛ ɛyaa kɩdɛkɛdaa;+ pataawɛɛnɩ ñamtʋ natʋyʋ Yehowa yɔɔ. 13 Ɛzʋnɔ palakaɣ kɩlaŋ hɔɔlɩŋ weyi pasɩɣaɣ kɩjaʋ se pɩkɛ cɔjɔnaa ñɩŋ yɔ, ɩ-hɔɔlʋʋ taa:+ Alɩwaatʋ ndʋ nɔɔyʋ wɛɣ nɛ ɛlaɣ kɩlaʋ yɔ, cɔjɔ lɩmɖʋyʋ nɔɔyʋ kɔŋaɣ alɩwaatʋ ndʋ nandʋ ɖiɣni wasʋʋ yɔ, ɛɖɔkaɣ kela 3 lɔɔyaɣ e-nesi taa, 14 nɛ ɛlɛkaɣ-kɛ ñanaɣ sɔsɔɔ taa, ɖeɣa ŋga kɛwɛnɩ kanɖɛɛ 2 yɔ ka-taa, ɖeebiye taa, yaa ɖeɣa ŋga kɛwɛnɩ kanɖɩyɛ kʋɖʋmɖɩyɛ yɔ ka-taa. Nɛ paa ɛbɛ kela lɔɔyaɣ ŋga kalɩzaa yɔ, cɔjɔ kpakaɣ-pʋ nɛ pɩpɩsɩɣ ɛ-pʋyʋ. Mbʋ palakaɣ Izrayɛɛlɩ ñɩma mba payɩ pɔkɔŋaɣ Siiloo peeɖe yɔ. 15 Pɩtasɩ lɛ, halɩ pʋcɔ nɛ ɛyʋ weyi eɖiɣni laʋ kɩlaʋ yɔ ɛkpaɣ num nɛ ɛñaɣzɩ miŋ lɛ,+ cɔjɔ lɩmɖʋyʋ nɔɔyʋ kɔŋaɣ nɛ eheyiɣ-i se: «Cɛlɩ nandʋ nɛ pawɩsɩ-tʋ cɔjɔ. Ɛɛkaɣ mʋʋ nandʋ ndʋ patɩzaa yɔ ñɔ-cɔlɔ, ɛlɛ lɛŋ ñɩndʋ ɖeke.» 16 Alɩwaatʋ ndʋ ɛyʋ ɛnʋ eheyaɣ-i se: «Yele nɛ pañaɣzɩ num miŋ nɛ pʋcɔ,+ pʋwayɩ lɛ ŋŋkpaɣ mbʋ ñe-liu wɛɛ* yɔ» lɛ, ekitaɣni-i se: «Aayɩ, cɛlɩ-m tʋ lɛɛlɛɛyɔ; pɩtɩkɛ mbʋ yɔ mamʋʋ-tʋ nɛ ɖoŋ!» 17 Piyeba nɛ lɩmɖʋyaa kɩwɛɛkɩm paɣlɩ siŋŋ Yehowa ɛsɩndaa,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ abalaa mba pataawɛɛnɩ ñamtʋ Yehowa kɩlaʋ yɔɔ.
18 Nɛ Samɩyɛɛlɩ lakaɣ lɩm ɖʋʋ tʋmɩyɛ+ Yehowa ɛsɩndaa, esuwaɣ* efoodɩ ŋgʋ palʋnɩ pɩsatʋ fɛlɛ fɛlɛ ñɩndʋ yɔ,+ paa ɛɛkɛ abalɩbɩɣa yem yɔ. 19 Pɩtasɩ lɛ, e-ɖoo lʋwaɣ-ɩ toko kɩtɩnʋʋ cikpeluu ŋgʋ kɩfɛyɩnɩ nɩŋgbɛɛnzɩ yɔ, nɛ ɛkɔŋnaɣ-ɩ kʋ paa pɩnaɣ ŋga alɩwaatʋ ndʋ ɛ nɛ ɛ-walʋ pakpaɣ se palaa pɩnaɣ taa kɩlaʋ yɔ.+ 20 Nɛ Elii wazɩ Ɛlɩkaana nɛ ɛ-halʋ pɔ-yɔɔ nɛ ɛtɔ se: «Tɛtɛ nɛ Yehowa tɩŋnɩ halʋ ɛnɛ ɛ-yɔɔ nɛ ɛha-ŋ pɩɣa nɛ pɩlɛɣzɩ ŋga pakɩndɩ Yehowa yɔ ko-lone taa.»+ Nɛ papɩsɩ nɛ pekpe pɛ-tɛ. 21 Yehowa kɛzɩ ɛ-lɩmaɣza nɛ Hana yɔɔ, se pɩsa nɛ ɛhaɣ hoɣa;+ nɛ ɛtasɩ lʋlʋʋ abalɩbiya 3 nɛ halɩbiya 2. Nɛ abalɩbɩɣa Samɩyɛɛlɩ wɛɛ nɛ kapaɣlɩɣ Yehowa ɛsɩndaa.+
22 Elii kaakpadɩyɩ siŋŋ, ɛlɛ ɛɛnɩ mbʋ payɩ ɛ-pɩyalaa lakaɣ+ Izrayɛɛlɩ tɩŋa yɔ nɛ ɛzɩma pasʋwaɣnɩ halaa mba palakaɣ tʋmɩyɛ kediɣzaɣ kizinziku nɔnɔɔ taa yɔ pɩ-tɔm.+ 23 Eheyaɣ-wɛ se: «Ɛbɛ yɔɔ ɩwɛɛ nɛ ɩlakɩ lakasɩ nzɩ mbʋ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ tɔm ndʋ mɛwɛɛ nɛ manɩɣ mɩ-yɔɔ samaɣ kpeekpe cɔlɔ yɔ, tɩfɛyɩ ɖeu. 24 Aayɩ, man-pɩyalaa, tɔm ndʋ manɩɣ tɩwɛɛ nɛ tɩyɛlɩɣ Yehowa samaɣ taa yɔ, tɩfɛyɩ ɖeu. 25 Ye ɛyʋ ɛyʋsɩnɩ ɛyʋ lɛlʋ yɔ, nɔɔyʋ pɩzɩɣ nɛ etendi Yehowa ɛ-yɔɔ;* ɛlɛ ye ɛyʋ ɛyʋsɩnɩ Yehowa yɔ,+ apɩzɩɣ nɛ ɛtɩmɩ ɛ-yɔɔ?» Ɛlɛ pekizi se paawelisiɣni pa-caa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa kaaɖʋwa se ɛkʋʋ-wɛ.+ 26 Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, abalɩbɩɣa Samɩyɛɛlɩ kaawɛɛ nɛ kapaɣlɩɣ nɛ kɔ-tɔm kɛdɩɣnɩ Yehowa nɛ ɛyaa.+
27 Ɛsɔ tɛ ɛyʋ nɔɔyʋ kɔɔ Elii cɔlɔ nɛ eheyi-i se: «Tɔm tʋnɛ Yehowa yɔɔdʋʋ: “Ɛzɩ mantɩlɩzɩ man-tɩ kaɣlaa nɛ mawɩlɩ ña-caa ɖɩɣa alɩwaatʋ ndʋ paawɛ Ejipiti nɛ pɛkɛ Farawɔɔ ɖɩɣa yomaa yɔ?+ 28 Nɛ paalɩzɩ ñɔ-cɔzɔ Izrayɛɛlɩ cejewe kpeekpe taa+ se ɛlabɩ-m cɔjɔtʋ tʋmɩyɛ nɛ ɛkpa ma-altaaru yɔɔ+ nɛ ɛlaa kɩlaŋ, nɛ ɛsɔ ŋgee tɩlaaɖɩ miŋ,* nɛ esuu efoodɩ mɛ-ɛsɩndaa; nɛ Izrayɛɛlɩ ñɩma* kɩlaŋ weyi pañaɣzɩɣ-ɩ miŋ yɔ, mɛncɛlɩ ɩ-tɩŋa ñɔ-cɔzɔ ɖɩɣa.+ 29 Abalaa mɩ, ɛbɛ yɔɔ iniŋ* man-kɩlaʋ nɛ haɖɛ nɖɩ mɔnpɔzaa se ɩlabɩ-m lone nɖɩ ɖɩ-taa mɛwɛɛ yɔ?+ Ɛbɛ yɔɔ ŋwɛɛ nɛ ŋɖʋʋ ña-pɩyalaa hɩɖɛ nɛ pɩkɩlɩɣ-m, nɛ ɩkpakɩɣ man-samaɣ Izrayɛɛlɩ kɩlaŋ hɔɔlɩŋ weyi ɩkpaɖɩ ɖeu yɔ nɛ ɩtɔkɩ nɛ ɩɖʋʋ num?+
30 «“Pʋyɔɔ lɛ, Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ Yehowa tɔm kɔyɔ: ‘Toovenim taa lɛ, maayɔɔdaa se ña-ɖɩɣa nɛ ñɔ-cɔzɔ ɖɩɣa pakaɣ ɖɔm mɛ-ɛsɩndaa tam.’+ Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, Yehowa yɔɔdʋʋ se: ‘Mɔ-hɔɔlʋʋ taa lɛ, pɩɩpɩzɩɣ nɛ pɩla mbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mba paɖʋʋ-m hɩɖɛ yɔ, mankaɣ-wɛ ɖʋʋ hɩɖɛ;+ ɛlɛ mba peniŋi-m yɔ, mankaɣ-wɛ ɖʋʋ fɛyɛ.’ 31 Na! Kɩyakɩŋ ɖiɣni kɔm nɛ alɩwaatʋ ndʋ lɛ, mankaɣ ɖɩzʋʋ ño-ɖoŋ* nɛ ña-caa ɖɩɣa ñɩŋ ɖɔɖɔ, nɛ piyele nɛ ɛyʋ nɔɔyʋ ɛɛkaɣ caɣʋ wezuu ña-ɖɩɣa taa nɛ ɛkɔɔ ɛkpadɩyɩ.+ 32 Nɛ alɩwaatʋ ndʋ mankaɣ labʋ Izrayɛɛlɩ kɩbandʋ yɔ, ŋkaɣ naʋ koyindu man-ɖɩjaɣyɛ taa,+ nɛ akpadɩyʋ nɔɔyʋ ɛɛkaɣ tasʋʋ wɛʋ ña-ɖɩɣa taa wiɖiyi. 33 Ñɛ-ɛyʋ weyi maakaɣ-ɩ ɖɩzʋʋ nɛ ɛwɛɛ nɛ ɛlakɩ tʋmɩyɛ ma-altaaru yɔɔ yɔ, ɛkaɣ yebu nɛ ñɛ-ɛsa camɩ nɛ ɛkaɣ-ŋ kɔnʋʋ laŋwɛɛkɩyɛ,* ɛlɛ pakaɣ kʋʋ ña-ɖɩɣa taa ɛyaa hɔɔlʋʋ sɔsɔʋ nɛ laɣɖɛ.+ 34 Nɛ mbʋ pɩtalɩɣ ña-pɩyalaa 2, Hɔfɩnii nɛ Fineyaasɩ yɔ, pɩkaɣ-ŋ kɛʋ yʋsaɣ: Pa-naalɛ pakaɣ sɩbʋ kɩyakʋ kʋɖʋmʋʋ.+ 35 Nɛ mankaɣ man-tɩ lɩzʋʋ cɔjɔ siɣsiɣ tʋ nɔɔyʋ.+ Ɛkaɣ labʋ mbʋ ma-laŋɩyɛ sɔɔlaa yɔ;* nɛ mankaɣ-ɩ maʋ tamtam ɖɩɣa, nɛ ɛkaɣ ɖɔm mɛn-tɛ patam num ɛsɩndaa tam. 36 Weyi pɩkazɩɣ ña-ɖɩɣa taa yɔ, ɛkaɣ kɔm nɛ eluŋ ɛ-tɛɛ se ehiɣ tʋmɩyɛ nɛ ɛla nɛ ehiɣ liidiye nɛ kpɔnɔ, nɛ ɛkaɣ yɔɔdʋʋ se: ‘Mentendi-ŋ, ɖʋ-m cɔjɔtʋ tʋmɩyɛ naɖɩyɛ, se pɩsa nɛ mehiɣ kpɔnɔ hɔɔlaɣ nɛ mɔntɔɔ.’”»+
3 Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, abalɩbɩɣa Samɩyɛɛlɩ kaawɛɛ nɛ kaɖʋʋ Yehowa lɩm+ Elii ɛsɩndaa, ɛlɛ tɔm ndʋ tɩlɩɣnɩ Yehowa cɔlɔ yɔ, tɩtaatɔyɩ kɩyakɩŋ ɛnɩ ɩ-taa; natʋ+ taatɔyɩ ɖɔɖɔ.
2 Evemiye naɖɩyɛ Elii kaahɩnɩ lone nɖɩ ɖɩ-taa ɛtɩɩhɩnɩɣ yɔ, nɛ ɛ-ɛsa kaapaɣzɩ yʋlʋmʋʋ; ɛtaatasɩɣ naʋ camɩyɛ.+ 3 Pataatɩɩɖɩzɩtɩ Ɛsɔ kanɖʋ,+ nɛ Samɩyɛɛlɩ kaahɩnɩ Yehowa templo*+ taa, ɖenɖe Ɛsɔ Aɖakaɣ kaawɛɛ yɔ. 4 Nɛ Yehowa yaa Samɩyɛɛlɩ. Ɛlɛ cosi se: «Ma yɔ.» 5 Samɩyɛɛlɩ se nɛ ewolo Elii cɔlɔ nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Ma yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋya-m.» Nɛ ɛlɛ heyi-i se: «Mantɩya-ŋ. Pɩsɩ nɛ ŋhɩnɩ.» Nɛ ɛpɩsɩ nɛ ɛhɩnɩ. 6 Yehowa ɖaɣnɩ yaʋ se: «Samɩyɛɛlɩ!» Nɛ Samɩyɛɛlɩ kʋyɩ nɛ ewolo Elii cɔlɔ nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Ma yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋya-m.» Nɛ ɛlɛ heyi-i se: «Mantɩya-ŋ, man-pɩyalʋ. Pɩsɩ nɛ ŋhɩnɩ.» 7 (Samɩyɛɛlɩ taatɩlɩtɩ Yehowa, nɛ Yehowa taatiikuliti ɛ-tɔm natʋyʋ yɔɔ nɛ ɛwɩlɩ-ɩ.)+ 8 Nɛ Yehowa ɖaɣnɩ yaʋ, nabudozo ɖeɖe se: «Samɩyɛɛlɩ!» Peeɖe Samɩyɛɛlɩ kʋyaa nɛ ewolo Elii cɔlɔ nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Ma yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋya-m.»
Peeɖe Elii nɩ pɩ-taa se Yehowa kaawɛna nɛ ɛyaɣ abalɩbɩɣa ŋga. 9 Nɛ Elii heyi Samɩyɛɛlɩ se: «Wolo nɛ ŋhɩnɩ, nɛ ye ɛya-ŋ lɛ, pɩwɛɛ se ŋcosi se: “Yɔɔdɩ, Yehowa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ña-lɩmɖʋyʋ ɖiɣni welisuu.”» Nɛ Samɩyɛɛlɩ pɩsɩ nɛ ɛhɩnɩ e-lone taa.
10 Yehowa kɔɔ nɛ ɛsɩŋ peeɖe, nɛ ɛyaa ɛzɩ ɛɛyaɣʋ alɩwaatʋ lɛɛtʋ taa yɔ se: «Samɩyɛɛlɩ, Samɩyɛɛlɩ!» Peeɖe Samɩyɛɛlɩ cosaa se: «Yɔɔdɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ña-lɩmɖʋyʋ ɖiɣni welisuu.» 11 Yehowa heyi Samɩyɛɛlɩ se: «Na! Menɖiɣni labʋ nabʋyʋ Izrayɛɛlɩ taa, nɛ weyi ɛkaɣ pɩ-tɔm nɩʋ yɔ, ɛ-nɩŋgbaaŋ 2 taa kaɣ sɛʋ weŋŋ.+ 12 Kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye lɛ, mankaɣ labʋ Elii mbʋ payɩ manɖʋwa se malakɩ ɛ-ɖɩɣa yɔ, kpaɣnɩ ɖɩbazɩyɛ nɛ piwolo ɖɩdɛnɖɛ.+ 13 Pɩwɛɛ se ŋheyi-i se menɖiɣni kɔnʋʋ tamtam tɔm hʋʋ ɛ-ɖɩɣa yɔɔ, kɩwɛɛkɩm mbʋ ɛsɩm pɩ-yɔɔ yɔ pʋyɔɔ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-pɩyalaa wɛɛ nɛ pɔlɔʋ nɔɔ kɩdɛkɛdaɣ Ɛsɔ yɔɔ,+ ɛlɛ ɛtɩkalɩ-wɛ.+ 14 Pʋyɔɔ monɖuuni Elii ɖɩɣa se kɩlaŋ yaa haɖɛ ɛɛkaɣ yebu nɛ pekpeɣ ka-kɩwɛɛkɩm kaaʋ.»+
15 Samɩyɛɛlɩ hɩnɩ nɛ tɛʋ kɔɔ kife; nɛ ɛtʋlɩ Yehowa ɖɩɣa nɔnɔsɩ. Sɔɔndʋ kpaɣaɣ-ɩ se eheyi Elii natʋ ndʋ ɛnawa yɔ. 16 Ɛlɛ Elii yaa Samɩyɛɛlɩ se: «Samɩyɛɛlɩ, man-pɩyalʋ!» Nɛ ɛlɛ cosi se: «Ma yɔ.» 17 Ɛpɔzɩ-ɩ se: «Tɔm ndʋ eheyi-ŋ? Mentendi-ŋ, taamɛsɩ-m tʋ. Ɛsɔ ɛhɔ ña-nɩŋgbaŋʋʋ siŋŋ,* ye ŋmɛsɩ-m tɔm ndʋ eheyi-ŋ yɔ tɩ-taa paa kʋɖʋmtʋ yɔ.» 18 Nɛ Samɩyɛɛlɩ heyi-i tɩ-tɩŋa, nɛ ɛtɩmɛsɩ-ɩ natʋyʋ. Elii cosi-i se: «Ɛnʋ lɛ Yehowa. Ɛla mbʋ pɩwɛ ɖeu ɛ-ɛsɩndaa yɔ.»
19 Samɩyɛɛlɩ kaawɛɛ nɛ ɛpaɣlɩɣ, nɛ Yehowa maɣmaɣ kaawɛ ɛ-cɔlɔ+ nɛ etiyele nɛ ɛ-tɔm natʋyʋ kazɩ se tɩtɩla.* 20 Izrayɛɛlɩ kpeekpe, kpaɣnɩ Daanɩ nɛ piwolo Beyɛɛrɩ-Seeba, tɩlɩ se palɩzɩ Samɩyɛɛlɩ nɛ ɛpɩsɩ Yehowa nayʋ. 21 Nɛ Yehowa wolo pɩ-yɔɔ nɛ ɛlɩzɩɣ ɛ-tɩ Siiloo taa nɛ ɛwɩlɩɣ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa lɩzɩ ɛ-tɩ Siiloo taa nɛ ɛwɩlɩ Samɩyɛɛlɩ. Yehowa tɩŋaɣnɩ ɛ-tɔm yɔɔ na nɛ ɛlakɩ mbʋ.+
4 Nɛ Samɩyɛɛlɩ tɔm yɛlɩ nɛ tɩtalɩ Izrayɛɛlɩ kpeekpe.
Pʋwayɩ lɛ, Izrayɛɛlɩ wolo se ɛkatɩ Filistii mba nɛ pala you; powoba nɛ pekpeɣli Ebenezɛɛrɩ cɔlɔ, nɛ Filistii mba ñekpeɣli Afɛɛkɩ. 2 Filistii mba ñɔɔzɩ pa-tɩ nɛ palɩɩ se pakatɩ Izrayɛɛlɩ, ɛlɛ you la kaɖɛ siŋŋ nɛ Filistii mba wa Izrayɛɛlɩ, nɛ pakʋ abalaa ɛzɩ 4 000 mbʋ yɔ you taa hayɩm taa. 3 Sɔɔjanaa pɩsɩ ɖigbeɣliye* taa lɛ, Izrayɛɛlɩ ɛzʋtʋyaa yɔɔdɩ se: «Ɛbɛ yɔɔ Yehowa yeba nɛ Filistii mba wabɩ-ɖʋ* sɔnɔ?+ Iyele nɛ ɖɩkpaɣ Yehowa ɛgbɛyɛ ɖʋʋ aɖakaɣ ŋga kɛwɛ Siiloo yɔ nɛ ɖɩkɔnɩ ɖɔ-cɔlɔ,+ se pɩsa nɛ kɛwɛɛ ɖɔ-cɔlɔ nɛ kaya ɖa-ñʋʋ ɖo-koyindinaa nesi tɛɛ.» 4 Nɛ petiyi ɛyaa Siiloo, nɛ pakpaɣ yoyaa tɛ Yehowa weyi ɛcaɣ e-kewiyaɣ kpelaɣ yɔɔ kerebimwaa+ ñʋʋ yɔɔ* yɔ ɛ-ɛgbɛyɛ ɖʋʋ aɖakaɣ. Elii pɩyalaa mba pa-naalɛ, Hɔfɩnii nɛ Fineyaasɩ,+ paawɛ ɖɔɖɔ peeɖe, Ɛsɔ toovenim tʋ ɛgbɛyɛ ɖʋʋ aɖakaɣ cɔlɔ.
5 Yehowa ɛgbɛyɛ ɖʋʋ aɖakaɣ tɩɩtalɩ ɖigbeɣliye taa lɛ, Izrayɛɛlɩ mba kpeekpe ma kubusi sɔsɔsɩ, nɛ piyele nɛ tɛtʋ ciɣdi. 6 Filistii mba nɩ kubusi nzɩ sɩ-taŋ lɛ, pɔpɔzɩ se: «Ɛbɛ yɔɔ pamakɩ kubusi sɔsɔsɩ Ebree mba ɖigbeɣliye* taa mbʋ?» Pʋwayɩ pɔkɔm nɛ panɩɩ se pɔkɔnɩ Yehowa Aɖakaɣ Izrayɛɛlɩ mba ɖigbeɣliye taa. 7 Sɔɔndʋ kpa Filistii mba, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɔyɔɔdaɣ se: «Ɛsɔ kɔm Izrayɛɛlɩ mba ɖigbeɣliye* taa!»+ Pʋyɔɔ pɔtɔm se: «Pɩtɔɔ-ɖʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ wiɖiyi nabʋyʋ tɩlabɩtɩ ɛzɩ pʋnɛ yɔ! 8 Pɩtɔɔ-ɖʋ! Akaɣ ɖa-ñʋʋ yabʋ Ɛsɔ sɔsɔ ɛnʋ e-nesi tɛɛ? Ɛnʋ kɛnɩ Ɛsɔ weyi ɛkɔnɩ kʋñɔmɩŋ ndɩ ndɩ Ejipiti yɔɔ kañɩmbusuu taa yɔ.+ 9 Ɩwɛɛ abalɩtʋ nɛ ɩwɩlɩ se ɩkɛ abalaa, mɩ Filistii mba, se pɩsa nɛ ɩtaapɩsɩ Ebree mba lɩmɖʋyaa ɛzɩ paakɛʋ mɩ-lɩmɖʋyaa yɔ.+ Ɩwɩlɩ se ɩkɛ abalaa nɛ iyoo!» 10 Nɛ Filistii mba yoo nɛ pawa Izrayɛɛlɩ,+ nɛ paa weyi ese nɛ ewolo e-kizinziku tɛɛ. Mba pakʋwa yɔ pɔɖɔ siŋŋ; Izrayɛɛlɩ mba taa lɛ, sɔɔjanaa nɩŋgbanzɩ ɖɔnaa 30 000 kaasɩba. 11 Pɩtasɩ lɛ, pamʋ Ɛsɔ Aɖakaɣ, nɛ Elii pɩyalaa mba pa-naalɛ, Hɔfɩnii nɛ Fineyaasɩ, pasɩ.+
12 Bɛnjamɛɛ abalʋ nɔɔyʋ lɩɩnɩ you taa nɛ seya nɛ ɛtalɩ Siiloo kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye, e-tokonaa cɩyaa nɛ tɛtʋ wɛ ɛ-ñʋʋ taa.+ 13 Alɩwaatʋ ndʋ abalʋ ɛnʋ ɛtalaa yɔ, Elii kaacaɣ kpelaɣ yɔɔ habɩyɛ nɔɔ yɔɔ nɛ ɛcɔŋnɩ nʋmɔʋ taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛnɩɣzaɣ siŋŋ* Ɛsɔ toovenim tʋ Aɖakaɣ yɔɔ.+ Abalʋ ɛnʋ ɛsʋʋ tɛtʋ taa nɛ ɛkɛdɩ mbʋ pɩlaba yɔ, nɛ tɛtʋ kpeekpe paɣzɩ kubusi mabʋ. 14 Elii nɩ kubusi mabʋ taŋ lɛ, ɛpɔzɩ se: «Kɔkɔɖɛ nɖɩ ɖɩ-taŋ manɩɣ mbʋ yɔ, ɖɩ-tɔbʋʋ lɛ suwe?» Abalʋ ɛnʋ ese lɛɛ lɛɛ nɛ ewolo ɛkɛdɩ Elii mbʋ pɩlaba yɔ. 15 (Elii kaawɛnɩ pɩnzɩ 98, ɛ-ɛsa kaani yem, nɛ ɛtaatasɩɣ naʋ camɩyɛ.)+ 16 Nɛ abalʋ ɛnʋ eheyi Elii se: «Mɛnkɛ weyi ɛlɩnɩ you taa yɔ! Sɔnɔ ɖeke menseni you taa nɛ mantalɩ.» Ðɩnɛ ɛlɛ Elii pɔzɩ-ɩ se: «Ɛbɛ laba, man-pɩyalʋ?» 17 Peeɖe abalʋ weyi ɛtanɩ tɔm yɔ ɛkɛdaa se: «Izrayɛɛlɩ se Filistii mba ɛsɩndaa, nɛ pawabɩ samaɣ siŋŋ;+ pɩtasɩ lɛ, ña-maɣmaɣ ña-pɩyalaa 2, Hɔfɩnii nɛ Fineyaasɩ pasɩba,+ nɛ pamʋ Ɛsɔ toovenim tʋ Aɖakaɣ.»+
18 Ɛtɩɩyɔɔdɩ Ɛsɔ toovenim tʋ Aɖakaɣ tɔm lɛ, Elii lɩɩnɩ e-kpelaɣ yɔɔ nɛ ɛtɔlɩnɩ ɛ-wayɩ, nɔnɔɔ cɔlɔ, nɛ e-nimaɣ yɔkɩ nɛ ɛsɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛkpadɩyaa nɛ ɛwɛɛ yuŋ. Ɛɛhʋ Izrayɛɛlɩ tɔm pɩnzɩ 40. 19 E-wolu, Fineyaasɩ halʋ kaawɛnɩ hoɣa nɛ ɛɛwɩzɩ lʋlʋʋ. Ɛnɩwa se pamʋ Ɛsɔ toovenim tʋ Aɖakaɣ nɛ ɛ-panja nɛ ɛ-walʋ pasɩba lɛ, lʋlʋʋ wɩzasɩ kɔɔ ɛ-yɔɔ tuda nɛ eluŋ nɛ ɛlʋlɩ. 20 Ɛsɩkaɣ lɛ, halaa mba paasɩŋ ɛ-cɔlɔ yɔ peheyi-i se: «Sɔɔndʋ ɛtaakpa-ŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ŋlʋlɩ abalɩbɩɣa.» Eticosi natʋyʋ nɛ ɛtɩka ɛ-lɩmaɣza tɩ-yɔɔ.* 21 Ɛlɛ ɛyaa abalɩbɩɣa ŋga se Ikaboodi,*+ nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Samtʋ kʋyɩnɩ Izrayɛɛlɩ nɛ tɩɖɛɛ yomiye taa;»+ Ɛsɔ toovenim tʋ Aɖakaɣ mʋʋ nɛ mbʋ pɩtalɩ ɛ-panja nɛ ɛ-walʋ yɔ pɩ-tɔm ɛyɔɔdaɣ.+ 22 Ɛyɔɔdaa se: «Samtʋ kʋyɩnɩ Izrayɛɛlɩ nɛ tɩɖɛɛ yomiye taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pamʋ Ɛsɔ toovenim tʋ Aɖakaɣ.»+
5 Filistii mba mʋ Ɛsɔ toovenim tʋ Aɖakaɣ+ lɛ, pakpaɣ-kɛ nɛ Ebenezɛɛrɩ nɛ powoni-kɛ Asɩdoodi. 2 Filistii mba kpaɣ Ɛsɔ toovenim tʋ Aɖakaɣ nɛ pasʋnɩ-kɛ ɛsɔ Daagɔɔnɩ ɖɩɣa* taa nɛ pasɩɩ-kɛ Daagɔɔnɩ+ cɔlɔ. 3 Tɛʋ fema nɛ Asɩdoodi mba kʋyɩ tanaŋ tɛɛ cu lɛ, Daagɔɔnɩ tɔlɩ tataa nɛ ɛ-ɛsa pamnɩ tɛtʋ, Yehowa Aɖakaɣ ɛsɩndaa.+ Nɛ pakʋsɩ Daagɔɔnɩ nɛ papɩsɩnɩ-ɩ e-lone taa.+ 4 Pakʋyɩ tanaŋ tɛɛ cu kɩyakʋ 2 ñɩŋgʋ wiye lɛ, Daagɔɔnɩ tɔlaa nɛ ɛ-ɛsa pamnɩ tɛtʋ, Yehowa Aɖakaɣ ɛsɩndaa. Daagɔɔnɩ ñʋʋ nɛ ɛ-nandasɩ nzɩ sɩ-naalɛ sɩkpalaa nɛ sɩwɛɛ nɔnɔɔ tɛɛ. Hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩɩwɛ ɛzɩ kpakpayaɣ yɔ, ki-ɖeke* nabʋyʋ tɩla. 5 Pʋyɔɔ halɩ nɛ sɔnɔ, Daagɔɔnɩ cɔjɔnaa nɛ mba payɩ pasʋʋ Daagɔɔnɩ ɖɩɣa taa Asɩdoodi yɔ, paafɛyɩɣ Daagɔɔnɩ nɔnɔɔ tɛɛ.
6 Yehowa hɔ Asɩdoodi mba nɩŋgbaaŋ, nɛ ɛkɔnɩ pɔ-yɔɔ asɛyʋʋ nɛ tɔbʋlutiye kpa Asɩdoodi nɛ kɩ-ageeta taa mba.+ 7 Asɩdoodi mba na mbʋ pɩlakaɣ yɔ lɛ, pɔtɔ se: «Itaayele nɛ Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ Aɖakaɣ wɛɛ ɖɔ-cɔlɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛkɔnɩ kaɖɛ ɖa nɛ ɖɛ-ɛsɔ Daagɔɔnɩ ɖɔ-yɔɔ.» 8 Peeɖe petiyaa nɛ pekpeɣli Filistii mba kɩbaɣlaa kpeekpe nɛ pɔpɔzɩ-wɛ se: «Ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ Aɖakaɣ?» Pocosi se: «Pɩwɛɛ se powoni Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ Aɖakaɣ Gaatɩ.»+ Nɛ powoni Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ Aɖakaɣ peeɖe.
9 Powoni-kɛ peeɖe lɛ, Yehowa hɔ tɛtʋ ndʋ tɩ-nɩŋgbaŋʋʋ, nɛ pɩkɔnɩ sɔɔndʋ sɔsɔtʋ. Ɛhɔm tɛtʋ taa ɛyaa nɩŋgbaŋʋʋ, kpaɣnɩ cikpelu nɛ piwolo sɔsɔ, nɛ tɔbʋlutiye kpa-wɛ.+ 10 Peeɖe petiyini Ɛsɔ toovenim tʋ Aɖakaɣ Ekrɔɔnɩ,+ ɛlɛ Ɛsɔ toovenim tʋ Aɖakaɣ tɩɩtalɩ Ekrɔɔnɩ lɛ, Ekrɔɔnɩ mba paɣzɩ kubusi mabʋ se: «Pɔkɔnɩ-ɖʋ Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ Aɖakaɣ se pakʋ ɖa nɛ ɖa-samaɣ!»+ 11 Nɛ petiyi nɛ pekpeɣli Filistii mba kɩbaɣlaa kpeekpe nɛ pɔtɔ se: «Ɩɖɛnɩ Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ Aɖakaɣ; ɩpɩsɩnɩ-kɛ ko-lone taa se pɩsa nɛ ɖa nɛ ɖa-samaɣ ɖɩtaasɩ.» Mbʋ pʋyɔɔ yɔ sɩm sɔɔndʋ kaayɛlɩ tɛtʋ kpeekpe taa; Ɛsɔ toovenim tʋ kaahɔm pa-nɩŋgbaaŋ peeɖe siŋŋ,+ 12 nɛ ɛyaa mba patɩsɩ yɔ, tɔbʋlutiye kpaɣaɣ-wɛ. Nɛ kubusi nzɩ tɛtʋ taa ñɩma makaɣ se pasɩnɩ-wɛ yɔ, sɩkpa ɖooo ɛsɔdaa.
6 Yehowa Aɖakaɣ+ kaacaɣ Filistii mba egeetiye taa fenasɩ lʋbɛ. 2 Filistii mba yaa cɔjɔnaa nɛ tɩyaa+ nɛ pɔpɔzɩ-wɛ se: «Ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla Yehowa Aɖakaɣ? Iheyi-ɖʋ ɛzɩma pɩwɛɛ se ɖɩpɩsɩnɩ-kɛ ko-lone taa yɔ.» 3 Pocosi se: «Ye ɩpɩsɩɣnɩ Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ Yehowa ɛgbɛyɛ ɖʋʋ aɖakaɣ yɔ, ɩtaapɩsɩnɩ-kɛ nɛ ɩtɩkpɛndɩnɩ haɖɛ naɖɩyɛ. Pɩpɔzʋʋ kpem se ɩkpaɣ wɛɛ ɖɔʋ haɖɛ+ nɛ ɩkpɛndɩnɩ-kɛ nɛ ɩpɩsɩnɩ-ɩ. Pi-ɖeke pɩkaɣnɩ yebu nɛ mɩ-yɔɔ cɛ, nɛ ɩkaɣ tɩlʋʋ mbʋ pʋyɔɔ ɛhɔm mɩ-nɩŋgbaŋʋʋ mbʋ yɔ.»* 4 Peeɖe pɔpɔzaa se: «Wɛɛ ɖɔʋ haɖɛ nɖɩ pɩwɛɛ se ɖitiyina?» Pocosi se: «Ɛzɩ Filistii mba kɩbaɣlaa ɖɔʋ yɔ,+ itiyini sika tɔbʋlutiye 5 nɛ sika holaa 5, mbʋ pʋyɔɔ yɔ asɛyʋʋ kʋɖʋmʋʋ ŋgʋ kɩtalɩnɩ mɩ-taa paa weyi nɛ mɩ-kɩbaɣlaa. 5 Pɩwɛɛ se ilu mɩ-tɔbʋlutiye lɛzɩŋ nɛ mi-holaa+ mba pɛwɛɛ nɛ pɔkɔŋnɩ asɛyʋʋ ɛjaɖɛ taa yɔ pɛ-lɛzɩŋ, nɛ pɩwɛɛ se ɩɖʋ hɩɖɛ Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ. Pʋtɔma yɔ ɛkaɣ pasʋʋ nɩŋgbaŋʋʋ hɔm mbʋ ɛkɔnɩ* mɩ nɛ mɩ-ɛsɔ nɛ mɩ-ɛjaɖɛ mɩ-yɔɔ yɔ.+ 6 Ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se iyele nɛ mɩ-laŋa sʋʋ kpɩzɩŋ ɛzɩ Ejipiti nɛ Farawɔɔ paayebu nɛ pa-laŋa sʋʋ kpɩzɩŋ yɔ?+ Alɩwaatʋ ndʋ Ɛsɔ kɔnɩ-wɛ kaɖɛ yɔ,+ peyebi Izrayɛɛlɩ mba nɛ pɛɖɛɛ.+ 7 Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ɩñɔɔzɩ kɛɛkɛɛ kɩfalʋʋ nɛ naŋ halɩñɩŋ 2 weyi ɩwɛnɩ newee nɛ wiɖiyi patɩɖʋ-ɩ sʋʋtʋ ɖaʋ nakʋyʋ tɛɛ yɔ. Pʋwayɩ lɛ, ɩɖɩ naŋ halɩñɩŋ ɛnɩ nɛ kɛɛkɛɛ, ɛlɛ ɩpɩsɩnɩ newee ɖɩɣa. 8 Ɩkpaɣ Yehowa Aɖakaɣ nɛ ɩsɩɩ-kɛ kɛɛkɛɛ yɔɔ, nɛ ɩkpaɣ sika wondu ndʋ ɩwɛɛ nɛ itiyiɣni-i se pɩkɛ wɛɛ ɖɔʋ haɖɛ yɔ nɛ ɩɖʋ-tʋ aɖakaɣ cikpelaɣ nakɛyɛ taa nɛ ɩsɩɩ-kɛ kɔ-cɔlɔ.+ Pʋwayɩ lɛ, iyele-kɛ nɛ kɛɖɛɛ 9 nɛ ɩcɔŋna: Ye kakpaɣ habɩyɛ nɛ kakpaɣ Bɛtɩ-Semɛɛsɩ,+ ka-maɣmaɣ ke-egeetiye taa yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ ɛnʋ labɩnɩ-ɖʋ kɩdɛkɛdɩm sɔsɔm mbʋ. Ɛlɛ ye pɩtɩkɛ mbʋ yɔ, ɖɩkaɣ naʋ se pɩtɩkɛ ɛnʋ hɔmnɩ ɖa-nɩŋgbaŋʋʋ; mbʋ pɩtalɩ-ɖʋ yɔ pɩlabɩ kɩlabʋ.»
10 Ɛyaa mba pala ɛzɩ peheyuu-wɛ yɔ. Pakpaɣ naŋ halɩñɩŋ 2 weyi ɩwɛnɩ newee yɔ nɛ paɖɩnɩ kɛɛkɛɛ, nɛ paɖɩɣ newee kalakʋ taa. 11 Nɛ pasɩɩ Yehowa Aɖakaɣ kɛɛkɛɛ yɔɔ, ka nɛ aɖakaɣ cikpelaɣ ŋga paɖʋ ka-taa sika holaa nɛ pɔ-tɔbʋlutiye lɛzɩŋ yɔ. 12 Nɛ naŋ halɩñɩŋ kpaɣ habɩyɛ tʋɖʋɖʋ nɛ iwokini Bɛtɩ-Semɛɛsɩ.+ Ɩwɛɛ habɩyɛ kʋɖʋmɖɩyɛ nɖɩ ɖɩ-yɔɔ, iwiliɣ nɛ ɩɖɔŋ; ɩtɩhɛyɩ nesi kɩbanzɩ yɔɔ yaa nɩmɩyɛ yɔɔ. Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa payɩ lɛ, Filistii mba kɩbaɣlaa kaawɛɛ nɛ pɔɖɔŋ ɩ-wayɩ nɛ pɔkɔɔ patalɩ ɖooo Bɛtɩ-Semɛɛsɩ kamaɣ yɔɔ. 13 Bɛtɩ-Semɛɛsɩ mba kaawɛɛ nɛ pakʋŋ blee fɛɛʋ* taa. Pakʋsɩ pɛ-ɛsa nɛ pana Aɖakaɣ lɛ, pa-taa la leleŋ siŋŋ. 14 Kɛɛkɛɛ talɩ Bɛtɩ-Semɛɛsɩ tʋ Yozuwee hayɩm taa nɛ kɩsɩŋ peeɖe, kaaʋ sɔsɔʋ nakʋyʋ cɔlɔ. Nɛ pafaɣ kɛɛkɛɛ ɖaŋ, nɛ pakpaɣ naŋ halɩñɩŋ+ ɛnɩ nɛ palaa Yehowa kɩlaʋ kɩñaɣzʋʋ.
15 Leevi mba+ tisi Yehowa Aɖakaɣ nɛ aɖakaɣ cikpelaɣ ŋga kaawɛ kɔ-cɔlɔ yɔ, ŋga ka-taa paaɖʋ sika wondu yɔ, nɛ pasɩɩ-sɩ kaaʋ sɔsɔʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ. Bɛtɩ-Semɛɛsɩ+ ñɩma laa kɩlaŋ kɩñaɣzɩŋ nɛ kɩlaŋ lɛɛŋ Yehowa, kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye.
16 Filistii mba kɩbaɣlaa 5 na mbʋ lɛ, papɩsɩ Ekrɔɔnɩ kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye. 17 Nɛ sika tɔbʋlutiye lɛzɩŋ weyi Filistii mba tiyinaa se pɩkɛ wɛɛ ɖɔʋ haɖɛ Yehowa yɔ, ɛnɩ yɔ:+ Asɩdoodi+ ñɩŋgʋ kʋɖʋmʋʋ, Gaazaa ñɩŋgʋ kʋɖʋmʋʋ, Askelɔɔnɩ ñɩŋgʋ kʋɖʋmʋʋ, Gaatɩ+ ñɩŋgʋ kʋɖʋmʋʋ, nɛ Ekrɔɔnɩ+ ñɩŋgʋ kʋɖʋmʋʋ. 18 Nɛ sika holaa ñʋʋ mʋnɩ Filistii mba tɛtʋ ndɩ ndɩ ndʋ kɩbaɣlaa 5 tɩnɩ-tʋ yɔ tɩ-tɩŋa tɩ-ñʋʋ—tɛtʋ sɔsɔtʋ ndʋ pɔcɔzɩ-tʋ kolonzi nɛ tɛtʋ cikpetu ndʋ tɩfɛyɩnɩ kolonzi yɔ.
Nɛ kaaʋ sɔsɔʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ paasɩ Yehowa Aɖakaɣ yɔ, kɩkɛ aseɣɖe pʋyʋ halɩ nɛ sɔnɔ Bɛtɩ-Semɛɛsɩ tʋ Yozuwee hayɩm taa. 19 Ɛlɛ Ɛsɔ kʋ Bɛtɩ-Semɛɛsɩ taa abalaa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɔcɔnɩ Yehowa Aɖakaɣ. Ɛkʋ samaɣ taa ɛyaa 50 070* nɛ ɛyaa paɣzɩ caɣʋ kʋñɔwiye, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa kʋ pa-taa ɛyaa sakɩyɛ.+ 20 Nɛ Bɛtɩ-Semɛɛsɩ abalaa pɔzɩ se: «Akaɣ pɩzʋʋ nɛ ɛsɩŋ Yehowa, Ɛsɔ kiɖeɖeu+ ɛnʋ ɛ-ɛsɩndaa, nɛ ɛkʋyʋʋ ɖɔ-cɔlɔ lɛ, a-cɔlɔ ɛkaɣ wobu?»+ 21 Nɛ petiyi ɛyaa Kiriyatɩ-Yeyarim+ mba cɔlɔ se peheyi-wɛ se: «Filistii mba pɩsɩnɩ Yehowa Aɖakaɣ. Itii nɛ ɩkpaɣ-kɛ nɛ ɩkpanɩ mɩ-cɔlɔ.»+
7 Nɛ Kiriyatɩ-Yeyarim mba kɔɔ nɛ pakpaɣ Yehowa Aɖakaɣ nɛ powoni Abinadaabɩ ɖɩɣa taa+ piyaɣ yɔɔ, nɛ papɩsɩ ɛ-pɩyalʋ Eleyaazaarɩ kiɖeɖeu se ɛcɔnɩ Yehowa Aɖakaɣ yɔɔ.
2 Nɛ alɩwaatʋ sakɩyɛ ɖɛɛ, pɩkpɛndɩ pɩnzɩ 20, kpaɣnɩ evemiye nɖɩ pɔkɔnɩ Aɖakaɣ Kiriyatɩ-Yeyarim yɔ; nɛ Izrayɛɛlɩ ɖɩɣa kpeekpe paɣzɩ ñɩnʋʋ Yehowa.*+ 3 Nɛ Samɩyɛɛlɩ heyi Izrayɛɛlɩ ɖɩɣa kpeekpe se: «Ye mɩ-laŋɩyɛ pilim ɩpɩsɩɣnɩ Yehowa cɔlɔ yɔ,+ ɩlɔ agbaaɣdaa ɛsɔnaa+ nɛ Astoorɛɛtɩ sɩʋ kpelisi+ nzɩ sɩwɛ mɩ-hɛkʋ taa yɔ, nɛ ɩkɛzɩ mɩ-laŋa nɛ Yehowa yɔɔ siŋŋ nɛ ɩsɛɛ e-ɖeke,+ nɛ ɛkaɣ mɩ-ñʋʋ yabʋ Filistii mba nesi tɛɛ.»+ 4 Peeɖe Izrayɛɛlɩ mba lɔ Baalɩwaa nɛ Astoorɛɛtɩ sɩʋ kpelisi nɛ pɛsɛɛ Yehowa ɖeke.+
5 Nɛ Samɩyɛɛlɩ yɔɔdɩ se: «Ikpeɣli Izrayɛɛlɩ kpeekpe Mizpaa,+ nɛ mantɩmnɩ Yehowa mɩ-yɔɔ.»+ 6 Nɛ pekpeɣli Mizpaa, nɛ polu lɩm nɛ papɩyɩ Yehowa ɛsɩndaa nɛ pɔhɔkɩ nɔɔ evemiye nɖɩ.+ Peeɖe pɔyɔɔdaa se: «Ðɩyʋsɩnɩ Yehowa.»+ Nɛ Samɩyɛɛlɩ paɣzɩ Izrayɛɛlɩ mba tɔm hʋʋ+ Mizpaa.
7 Filistii mba nɩwa se Izrayɛɛlɩ mba kpeɣli Mizpaa lɛ, Filistii mba kɩbaɣlaa+ kpa se poyooni Izrayɛɛlɩ. Alɩwaatʋ ndʋ Izrayɛɛlɩ mba nɩ-tʋ lɛ, sɔɔndʋ kpa-wɛ nɛ Filistii mba. 8 Nɛ Izrayɛɛlɩ mba heyi Samɩyɛɛlɩ se: «Taayele ɖɛ-Ɛsɔ Yehowa yaʋ se ɛsɩnɩ-ɖʋ+ nɛ ɛya ɖa-ñʋʋ Filistii mba nesi tɛɛ.» 9 Nɛ Samɩyɛɛlɩ kpaɣ heɣa ŋga katiyebiti mʋzʋʋ yɔ nɛ ɛlaa-kɛ Yehowa nɛ pɩkɛ kɩlaʋ kɩñaɣzʋʋ;+ nɛ Samɩyɛɛlɩ yaa Yehowa se ɛsɩnɩ Izrayɛɛlɩ, nɛ Yehowa cosi-i.+ 10 Samɩyɛɛlɩ kaawɛɛ nɛ ɛlaɣ kɩlaʋ kɩñaɣzʋʋ lɛ, Filistii mba ñɔtɩnɩ Izrayɛɛlɩ mba se poyooni-wɛ. Peeɖe Yehowa yeba nɛ tɛʋ nazɩ ɖoŋ+ evemiye nɖɩ Filistii mba yɔɔ, nɛ eyele nɛ pisidi-wɛ,+ nɛ Izrayɛɛlɩ mba wabɩ-wɛ.+ 11 Nɛ Izrayɛɛlɩ abalaa lɩɩ Mizpaa nɛ paɖʋ Filistii mba wayɩ, nɛ pakʋʋ-wɛ nɛ pɔkɔɔ patalɩ ɖooo Bɛtɩ-Kaar hadɛ kiŋ. 12 Nɛ Samɩyɛɛlɩ kpaɣ pɩyɛ+ naɖɩyɛ nɛ esiɣ-ɖɩ Mizpaa nɛ Yesana pɛ-hɛkʋ taa nɛ ɛyaa-ɖɩ se Ebenezɛɛrɩ,* mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛyɔɔdaa se: «Yehowa sɩnɩ-ɖʋ halɩ nɛ sɔnɔ.»+ 13 Mbʋ pɩlaba nɛ pawa Filistii mba nɛ patɩtasɩ pɩsʋʋ Izrayɛɛlɩ egeetiye taa;+ nɛ Yehowa wolo pɩ-yɔɔ nɛ ɛkaɖɩɣnɩ Filistii mba* Samɩyɛɛlɩ kɩyakɩŋ kpeekpe taa.+ 14 Pɩtasɩ lɛ, papɩsɩnɩ Izrayɛɛlɩ tɛtʋ ndʋ Filistii mba kaamʋ Izrayɛɛlɩ cɔlɔ yɔ, kpaɣnɩ Ekrɔɔnɩ nɛ piwolo Gaatɩ, nɛ Izrayɛɛlɩ mba mʋ pɛ-tɛtʋ Filistii mba nesi tɛɛ.
Laŋhɛzɩyɛ kaawɛ ɖɔɖɔ Izrayɛɛlɩ nɛ Amoori mba+ pɛ-hɛkʋ taa.
15 Samɩyɛɛlɩ wolo pɩ-yɔɔ nɛ ɛhʋʋ Izrayɛɛlɩ tɔm e-wezuu kpeekpe.+ 16 Paa pɩnaɣ ŋga lɛ, ɛcɔwaɣ nɛ ewoki Betɛɛlɩ,+ Gilgaalɩ,+ nɛ Mizpaa,+ nɛ ɛhʋʋ Izrayɛɛlɩ tɔm lona ana a-tɩŋa a-taa. 17 Ɛlɛ ɛpɩsaɣ Ramaa,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ peeɖe ɛ-ɖɩɣa kaawɛɛ, nɛ ɛhʋwaɣ Izrayɛɛlɩ tɔm peeɖe ɖɔɖɔ. Ɛma altaaru nakʋyʋ Yehowa peeɖe.+
8 Samɩyɛɛlɩ kpadɩyaa lɛ, ɛlɩzɩ ɛ-pɩyalaa se pɛkɛ Izrayɛɛlɩ tɔm hʋyaa. 2 Ɛ-pɩyalʋ kajalaɣ ñɩnʋ hɩɖɛ lɛ Yowɛɛlɩ, nɛ ɛ-pɩyalʋ naalɛ ñɩnʋ hɩɖɛ lɛ Abiya;+ paakɛ tɔm hʋyaa Beyɛɛrɩ-Seeba. 3 Ɛlɛ ɛ-pɩyalaa taaɖɔŋ ɛ-nʋmɔŋ taa; paasɔɔlɩ mulum kɛzɛɣa,+ nɛ pamʋʋ mulum kʋjɔŋ,+ nɛ pataahʋʋ tɔm siɣsiɣ.+
4 Alɩwaatʋ natʋyʋ lɛ, Izrayɛɛlɩ ɛzʋtʋyaa kpeekpe kpeɣli ɖama nɛ powolo Samɩyɛɛlɩ cɔlɔ Ramaa. 5 Peheyi-i se: «Ðitendi-ŋ welisini-ɖʋ! Ŋkpadɩyaa, ɛlɛ ña-pɩyalaa ɩɩɖɔŋ ña-nʋmɔŋ taa. Lɛɛlɛɛyɔ lɩzɩ-ɖʋ nɔɔyʋ nɛ ɛkɛ ɖe-wiyaʋ nɛ ɛhʋʋ ɖɔ-tɔm ɛzɩ ajɛɛ lɛɛna tɩŋa yɔ.»+ 6 Ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ pɔyɔɔdaa se: «Lɩzɩ-ɖʋ nɔɔyʋ nɛ ɛkɛ ɖe-wiyaʋ nɛ ɛhʋʋ ɖɔ-tɔm» yɔ, pɩtɩkɛdɩnɩ Samɩyɛɛlɩ.* Nɛ Samɩyɛɛlɩ tɩmnɩ Yehowa, 7 nɛ Yehowa heyi Samɩyɛɛlɩ se: «Welisi tɔm ndʋ payɩ samaɣ heyiɣ-ŋ yɔ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩtɩkɛ ña kɔlɔwa, ɛlɛ ma kɔlɔwa se mantaatasɩ kɛʋ ke-wiyaʋ.+ 8 Pɛwɛɛ nɛ palakɩ ɖeyi ɖeyi ɛzɩ paalabʋ kpaɣnɩ kɩyakʋ ŋgʋ malɩzɩ-wɛ nɛ Ejipiti nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ sɔnɔ yɔ; pɛwɛɛ nɛ pekiziɣ-m+ nɛ pɛsɛɣ ɛsɔnaa lalaa,+ nɛ mbʋ ɖɔɖɔ pɛwɛɛ nɛ palakɩ-ŋ. 9 Lɛɛlɛɛyɔ, welisini-wɛ. Ɛlɛ pɩwɛɛ se ŋpaɣ-wɛ camɩyɛ; heyi-wɛ mbʋ wiyaʋ weyi ɛtɔkɩ pɔ-yɔɔ kewiyitu yɔ ɛkaɣ wɛnʋʋ waɖɛ se ɛpɔzɩ yɔ.»
10 Nɛ Samɩyɛɛlɩ heyi samaɣ ŋga kɛwɛɛ nɛ kɔpɔzʋʋ-ɩ wiyaʋ yɔ Yehowa tɔm kpeekpe. 11 Ɛyɔɔdaa se: «Pʋnɛ wiyaʋ weyi ɛtɔkɩ mɩ-yɔɔ kewiyitu yɔ ɛkaɣ wɛnʋʋ waɖɛ se ɛpɔzɩ:+ Ɛkaɣ kpaɣʋ mɩ-pɩyalaa+ nɛ ɛɖʋ-wɛ ɛ-kɛɛkɛɛnaa+ taa nɛ ɛpɩsɩ-wɛ ɛ-kpaŋnaŋ yɔɔ caɣyaa,+ nɛ nabɛyɛ kaɣ seu ɛ-kɛɛkɛɛnaa ɛsɩndaa. 12 Nɛ ɛkaɣ nabɛyɛ lɩzʋʋ ɛ-tɩ se pɛkɛ kudokiŋ ñʋndɩnaa+ nɛ nɩɩnʋwa ñʋndɩnaa,+ nɛ nabɛyɛ kaɣ ɛ-hayɩm hayʋʋ,+ pakpaɣ ɛ-tɔɔnaɣ hayɩm taa,+ nɛ polu e-you wondu nɛ ɛ-kɛɛkɛɛnaa wondu.+ 13 Ɛkaɣ kpaɣʋ mɩ-pɛlaa nɛ pɛkɛ sɔzɩŋ num sidiyaa,* tɔɔnasɩ laɖaa, nɛ kpɔnɔ laɖaa.+ 14 Ɛkaɣ mʋʋ mɩ-hayɩm mbʋ pɩkpaɖɩ ɖeu yɔ, mi-viiñi nɛ mi-oliivi hayɩm mbʋ pɩkpaɖɩ ɖeu yɔ,+ nɛ ɛkaɣ-pʋ cɛlʋʋ ɛ-lɩmɖʋyaa. 15 Ɛkaɣ mʋʋ mɩ-tɔɔnasɩ pee hayɩm nɛ mi-viiñi hayɩm hɔɔlʋʋ 10 ñɩŋgʋ, nɛ ɛkaɣ-pʋ cɛlʋʋ ɛ-ɖɩɣa taa kaɖɩsɩ nɛ ɛ-lɩmɖʋyaa. 16 Nɛ ɛkaɣ mʋʋ mɩ-lɩmɖʋyaa abalɩñɩma nɛ halɩñɩma, mɩ-naŋ weyi ɩkpaɖɩ ɖeu yɔ, nɛ mɩ-kpaŋasɩ, nɛ ɛkaɣ yebu nɛ pala ɛ-tʋmɩyɛ.+ 17 Ɛkaɣ mʋʋ mi-heŋ hɔɔlʋʋ 10 ñɩŋgʋ,+ nɛ ɩkaɣ pɩsʋʋ ɛ-lɩmɖʋyaa. 18 Kɩyakʋ nakʋyʋ kaɣ kɔm nɛ ɩkaɣ kubusi mabʋ wiyaʋ weyi ɩlɩzɩ mɩ-tɩ yɔ ɛ-yɔɔ,+ ɛlɛ Yehowa ɛɛkaɣ-mɩ cosuu kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye.»
19 Ɛlɛ samaɣ kizi se kaawelisiɣ tɔm ndʋ Samɩyɛɛlɩ heyi-kɛ yɔ, nɛ kɔyɔɔdɩ se: «Aayɩ, ɖɩtɛm ɖa-taa se ɖɩwɛɣnɩ wiyaʋ nɛ eɖiyi-ɖʋ. 20 Nɛ ɖɩkaɣ wɛʋ ɛzɩ ajɛɛ lɛɛna tɩŋa yɔ, nɛ ɖe-wiyaʋ kaɣ ɖɔ-tɔm hʋʋ nɛ eɖiyi-ɖʋ nɛ eyoo ɖo-yoŋ.» 21 Samɩyɛɛlɩ nɩ samaɣ tɔm nɛ pɩtɛ lɛ, ɛɖaɣnɩ-tʋ heyuu Yehowa. 22 Yehowa heyi Samɩyɛɛlɩ se: «Welisini-wɛ, nɛ ŋlɩzɩ wiyaʋ nɔɔyʋ nɛ ɛtɔɔ pɔ-yɔɔ kewiyitu.»+ Nɛ Samɩyɛɛlɩ heyi Izrayɛɛlɩ abalaa se: «Pɩwɛɛ se mɩ-taa paa weyi ɛpɩsɩ ɛ-tɛtʋ taa.»
9 Bɛnjamɛɛ abalʋ nɔɔyʋ kaawɛɛ nɛ payaɣ-ɩ se Kiisi,+ Abɩyɛɛlɩ pɩyalʋ, Zerɔɔrɩ pɩyalʋ, Bekoratɩ pɩyalʋ, Afiya pɩyalʋ, ɛɛkɛ Bɛnjamɛɛ tʋ+ nɛ ɛɛwɛnɩ ñɩm pɩdɩɩfɛyɩ. 2 Ɛɛwɛnɩ pɩyalʋ nɔɔyʋ nɛ payaɣ-ɩ se Sɔɔlɩ,+ ɛɛkɛ evebu nɛ eeɖewa pɩdɩɩfɛyɩ—Izrayɛɛlɩ mba taa nɔɔyʋ taaɖe nɛ pɩtalɩ-ɩ—nɛ kpaɣnɩ ɛ-hazasɩ nɛ pɩkpa lɛ, ɛɛkɩlɩ samaɣ tɩŋa ɖaɣlʋʋ.
3 Sɔɔlɩ caa Kiisi kpaŋasɩ* leba lɛ, Kiisi heyi ɛ-pɩyalʋ Sɔɔlɩ se: «Mentendi-ŋ, kpaɣ lɩmɖʋyaa taa kʋɖʋm nɛ ŋwolo ŋñɩnɩ kpaŋasɩ nzɩ.» 4 Powolo patɩŋnɩ Efrayim pʋŋ egeetiye taa nɛ Salisa ɛjaɖɛ taa, nɛ patɩna-sɩ. Pɔɖɔ nʋmɔʋ nɛ pɛtɛzɩ Saalim ɛjaɖɛ, ɛlɛ kpaŋasɩ nzɩ sɩtaawɛɛ peeɖe. Pɔɖɔ nɛ pɛtɛzɩ Bɛnjamɛɛ mba ɛjaɖɛ kpeekpe, nɛ patɩna-sɩ.
5 Pɔkɔɔ pasʋʋ Zufʋ ɛjaɖɛ taa, nɛ Sɔɔlɩ heyi ɛ-lɩmɖʋyʋ weyi ɛɛwɛ ɛ-cɔlɔ yɔ se: «Kɔɔ nɛ ɖɩpɩsɩ, nɛ pɩtaala nɛ man-caa yele kpaŋasɩ tɔm nɛ ɛpaɣzɩ nɩɣzʋʋ ɖɔ-yɔɔ.»+ 6 Ɛlɛ ɛ-lɩmɖʋyʋ cosi-i se: «Na, Ɛsɔ tɛ ɛyʋ nɔɔyʋ wɛ tɛtʋ tʋnɛ tɩ-taa, ɛkɛ abalʋ weyi paɖʋʋ-ɩ hɩɖɛ yɔ. Tɔm ndʋ payɩ ɛyɔɔdʋʋ yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se tɩlakɩ.+ Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, yele nɛ ɖiwolo ɖɩna-ɩ. Pʋtɔma yɔ, ɛpɩzɩɣ nɛ eheyi-ɖʋ nʋmɔʋ ŋgʋ ɖɩtɩŋ yɔ.» 7 Peeɖe Sɔɔlɩ heyi ɛ-lɩmɖʋyʋ se: «Ye ɖiwoki, ɛbɛ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖiwona nɛ ɖɩha abalʋ ɛnʋ? Kpɔnɔ nakʋyʋ fɛyɩ ɖo-huyiŋ taa; nabʋyʋ fɛyɩ se ɖiwona nɛ ɖɩlabɩnɩ kʋjɔʋ Ɛsɔ toovenim tʋ tɛ ɛyʋ ɛnʋ. Ɛbɛ ɖɩwɛna?» 8 Ðɩnɛ ɛlɛ lɩmɖʋyʋ tasɩ Sɔɔlɩ cosuu se: «Na! Liidiye sikli* hɔɔlʋʋ 4 ñɩŋgʋ wɛ me-nesi tɛɛ. Mankaɣ-kʋ cɛlʋʋ Ɛsɔ toovenim tʋ tɛ ɛyʋ ɛnʋ, nɛ ɛkaɣ-ɖʋ heyuu nʋmɔʋ ŋgʋ ɖɩtɩŋ yɔ.» 9 (Caanaʋ taa Izrayɛɛlɩ taa lɛ, tɔm tʋnɛ ɛyʋ weyi ewokaɣ se ɛpɔzɩ Ɛsɔ tɔm natʋyʋ yɔ ɛyɔɔdaɣ: «Ɩkɔɔ nɛ ɖiwolo weyi ɛnɩɣ natʋ taa yɔ ɛ-cɔlɔ.»+ Mbʋ pʋyɔɔ yɔ sɔnɔ weyi payaɣ se nayʋ yɔ caanaʋ taa lɛ, payaɣaɣ-ɩ se weyi ɛnɩɣ natʋ taa yɔ.) 10 Nɛ Sɔɔlɩ heyi ɛ-lɩmɖʋyʋ se: «Tɔm ndʋ ŋyɔɔdaa yɔ tɩwɛ ɖeu. Ðiwolo.» Peeɖe powobi tɛtʋ ndʋ tɩ-taa Ɛsɔ toovenim tʋ tɛ ɛyʋ kaawɛɛ yɔ.
11 Pɛwɛɛ nɛ pakpaɣ tɛtʋ taa lɛ, pakatɩ pɛlaa nabɛyɛ, palɩwa nɛ powoki lɩm luu. Peeɖe pɔpɔzɩ-wɛ se: «Weyi ɛnɩɣ natʋ taa yɔ,+ ɛwɛ lone ɖɩnɛ ɖɩ-taa?» 12 Pocosi se: «Ɛwɛɛ. Ɩna, ɛnʋ lɛ mɩ-ɛsɩndaa. Iwolo lɛɛ lɛɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ sɔnɔ ɛkɔm tɛtʋ taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ samaɣ ɖiɣni laʋ kɩlaʋ+ lone kʋkʋyɩyɛ taa+ sɔnɔ. 13 Ɩñɩtɩɣ nɛ ɩsʋʋ tɛtʋ taa lɛ, ɩkaɣ-ɩ naʋ pʋcɔ nɛ ɛkpa lone kʋkʋyɩyɛ taa se ɛtɔɔ. Samaɣ ɛɛkaɣ tɔɔʋ pʋcɔ nɛ ɛtalɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛnʋ wazɩɣnɩ kɩlaʋ yɔɔ. Pʋwayɩ lɛ, mba paya-wɛ yɔ, papɩzɩɣ nɛ pɔtɔɔ. Pʋyɔɔ lɛ ɩkpa kpaagbaa, nɛ ɩkaɣ-ɩ naʋ.» 14 Nɛ pakpa tɛtʋ taa. Pasʋwaɣ tɛtʋ hɛkʋ taa lɛ, pana Samɩyɛɛlɩ, eɖiɣni lɩʋ se ɛkatɩ-wɛ nɛ pakpa lone kʋkʋyɩyɛ taa.
15 Kɩyakʋ kʋɖʋmʋʋ pʋcɔ nɛ Sɔɔlɩ kɔɔ lɛ, Yehowa kaaheyi Samɩyɛɛlɩ* se: 16 «Cee alɩwaatʋ tʋnɛ tɩ-yɔɔ mbʋ yɔ lɛ, mankaɣ tiyuu ñɔ-cɔlɔ Bɛnjamɛɛ+ ɛjaɖɛ taa tʋ nɔɔyʋ. Pɩwɛɛ se ŋtaa-ɩ num nɛ ɛkɛ man-samaɣ Izrayɛɛlɩ ɖiyiyu,+ nɛ ɛkaɣ man-samaɣ ñʋʋ yabʋ Filistii mba nesi tɛɛ. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ mana man-samaɣ kʋñɔŋ, nɛ ko-kubusi talɩ mɔn-cɔlɔ.»+ 17 Samɩyɛɛlɩ na Sɔɔlɩ lɛ, Yehowa heyi-i se: «Abalʋ ɛnɛ ɛ-tɔm maaheyi-ŋ se: “Ɛnʋ kaɣnɩ kɛʋ man-samaɣ wiyaʋ.”»*+
18 Nɛ Sɔɔlɩ ñɔtɩnɩ Samɩyɛɛlɩ nɔnɔɔ taa nɛ ɛpɔzɩ-ɩ se: «Mentendi-ŋ, le weyi ɛnɩɣ natʋ taa yɔ ɛ-ɖɩɣa wɛɛ?» 19 Samɩyɛɛlɩ cosi Sɔɔlɩ se: «Mɛkɛnɩ weyi ɛnɩɣ natʋ taa yɔ. Ðɛ-m nɔɔ nɛ ŋkpa lone kʋkʋyɩyɛ taa, nɛ ma nɛ mɩ ɖɩkaɣ tɔɔʋ sɔnɔ.+ Kifeŋ tanaŋ tɛɛ lɛ, mankaɣ-ŋ yebu nɛ ŋɖɛɛ, nɛ mankaɣ-ŋ heyuu tɔm ndʋ payɩ ŋsɔɔlaa se ŋtɩlɩ yɔ.* 20 Piyele nɛ kpaŋasɩ nzɩ sileba pɩlakɩ kɩyakɩŋ 3 yɔ,+ taanɩɣzɩ sɩ-tɔm, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pana-sɩ. Nɛ atɩnɩ mbʋ payɩ pɩkɛ kɩbam Izrayɛɛlɩ taa yɔ? Pɩtɩkɛ ña nɛ ña-caa ɖɩɣa kpeekpe yaa we?»+ 21 Peeɖe Sɔɔlɩ cosaa se: «Ɛzɩ mantɩkɛ Bɛnjamɛɛ tʋ, weyi ɛlɩnɩ cejewiye nɖɩ ɖɩkɩlɩ kɔzʋʋ Izrayɛɛlɩ cejewe taa yɔ+ ɖɩ-taa, nɛ mɔ-hɔʋ tɩkɛ ŋgʋ kɩtɩlɩɩ pʋyʋ yɔ Bɛnjamɛɛ cejewiye taa hɔŋ kpeekpe taa? Ye mbʋ, ɛbɛ yɔɔ ŋheyiɣ-m tɔm ndʋ mbʋ?»
22 Peeɖe Samɩyɛɛlɩ kpaɣ Sɔɔlɩ nɛ ɛlɛ lɩmɖʋyʋ nɛ ewoni-wɛ ɖaŋ ŋgʋ kɩ-tɛɛ pɔtɔkɩ tɔɔnaɣ yɔ kɩ-tɛɛ nɛ ɛha-wɛ lone nɖɩ ɖɩkpaɖɩ ɖeu yɔ mba paya-wɛ yɔ pɛ-hɛkʋ taa; paakpɛndɩ ɛyaa ɛzɩ 30 mbʋ yɔ. 23 Samɩyɛɛlɩ heyi tɔɔnaɣ laɖʋ se: «Kɔnɩ hɔɔlʋʋ ŋgʋ maacɛlɩ-ŋ nɛ meheyi-ŋ se: “Sɩɩ-kʋ nɛ hɔɔlʋʋ” yɔ.» 24 Nɛ tɔɔnaɣ laɖʋ lɩzɩ yuye* nɛ mbʋ pɩwɛ ɖɩ-yɔɔ yɔ, nɛ ɛsɩɩ Sɔɔlɩ ɛsɩndaa. Nɛ Samɩyɛɛlɩ tɔ se: «Mbʋ paañɔɔzaa nɛ pasɩɩ yɔ, pasɩ-pʋ ñɛ-ɛsɩndaa. Tɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ña paañɔɔzɩ-pʋ nɛ paɖaŋnɩ alɩwaatʋ tʋnɛ. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ meheyi-wɛ se: “Maya agɔma.”» Nɛ Sɔɔlɩ nɛ Samɩyɛɛlɩ pɔtɔɔ kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye. 25 Pʋwayɩ lɛ, palɩɩnɩ lone kʋkʋyɩyɛ taa+ nɛ petii tɛtʋ taa, nɛ ewolo pɩ-yɔɔ nɛ ɛyɔɔdʋʋnɩ Sɔɔlɩ, ɖɩɣa ñʋʋ taa. 26 Pakʋyɩ tanaŋ tɛɛ lɔŋ, nɛ pɩñandaɣ lɛ, Samɩyɛɛlɩ yaa Sɔɔlɩ, ɖɩɣa ñʋʋ taa, nɛ eheyi-i se: «Ñɔɔzɩ ña-tɩ, nɛ meyebi-ŋ nɛ ŋɖɛɛ.» Nɛ Sɔɔlɩ ñɔɔzɩ ɛ-tɩ nɛ ɛ nɛ Samɩyɛɛlɩ pa-naalɛ pɛɖɛɛ nɛ palɩɩ. 27 Petikaɣ tɛtʋ kamaɣ yɔɔ lɛ, Samɩyɛɛlɩ heyi Sɔɔlɩ se: «Heyi lɩmɖʋyʋ+ se ɛɖɛɛ ɖɔ-nɔɔ,» nɛ ɛlɛ ɖɛɛ nɔɔ. «Ɛlɛ ña lɛ, sɩŋ pazɩ; nɛ ŋnɩɩ Ɛsɔ nɔɔ taa tɔm.»
10 Nɛ Samɩyɛɛlɩ kpaɣ num fiɣa nɛ ɛpɩyɩ num Sɔɔlɩ ñʋʋ taa.+ Ɛmʋzɩ ɛ-lɩkpaɣzɩsɩ yɔɔ nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Ɛzɩ Yehowa tɩta-ŋ num se ŋkɛ ɖiyiyu+ nɛ ŋcɔnɩ ɛ-samaɣ yɔɔ?+ 2 Ŋyeki-m sɔnɔ nɛ ŋɖɛɛ lɛ, ŋkaɣ naʋ abalaa 2 Rasɛɛlɩ pɩlaʋ+ cɔlɔ, Bɛnjamɛɛ egeetiye taa, Zɛlɩza taa, nɛ pakaɣ-ŋ heyuu se: “Kpaŋasɩ nzɩ ŋwobi ñɩnʋʋ yɔ pana-sɩ, ɛlɛ ña-caa sɔ kpaŋasɩ yɔɔ+ nɛ ɛnɩɣzɩɣ mɩ-yɔɔ. Ɛwɛɛ nɛ ɛtɔŋ se: ‘Ɛzɩma malakɩ man-pɩyalʋ tɔm yɔ?’” 3 Kʋyɩnɩ peeɖe nɛ ŋwolo ɖooo Taabɔɔrɩ tɩʋ sɔsɔʋ cɔlɔ, nɛ ŋkaɣ katʋʋ abalaa 3 peeɖe peɖiɣni kpaʋ Ɛsɔ toovenim tʋ cɔlɔ Betɛɛlɩ,+ kʋɖʋm ɖɔkɩ mbesi 3, lɛlʋ ɖɔkɩ kpɔnɔnaa 3, nɛ lɛlʋ ñɔɖɔkɩ vɛɛ peeɣa sɔsɔɔ nakɛyɛ. 4 Pakaɣ-ŋ pɔzʋʋ ña-alaafɩya yɔɔ nɛ paha-ŋ kpɔnɔnaa 2; pɩwɛɛ se ŋtisi nɛ ŋmʋ kpɔnɔnaa mba pɔ-cɔlɔ. 5 Pʋwayɩ lɛ, ŋkaɣ wobu Ɛsɔ toovenim tʋ piyaɣ yɔɔ, ɖenɖe Filistii mba sɔɔjanaa pɩlʋʋ nakʋyʋ wɛɛ yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ ŋtalɩɣ tɛtʋ taa yɔ, ŋkaɣ katʋʋ nayaa tindimiye naɖɩyɛ, ɖɩlɩnɩ lone kʋkʋyɩyɛ taa nɛ ɖitiki, nɛ pakaɣ mabʋ cɩmʋʋ wonuu ŋgʋ kɩ-yɔɔ wɛ nimasɩ yɔ nɛ nesi tɛɛ suye* nɛ payaɣ hɩlaɣ nɛ pamakɩ cɩmʋʋ pɛ-ɛsɩndaa alɩwaatʋ ndʋ paba ñeɖiɣni natʋ tɔm yɔɔdʋʋ yɔ. 6 Yehowa fezuu kaɣ-ŋ haʋ ɖoŋ,+ nɛ ña nɛ nayaa mba ɩkaɣ yɔɔdʋʋ natʋ tɔm nɛ pɩkaɣ-ŋ lɛɣzʋʋ nɛ ŋwɛɛ ndɩ.+ 7 Yʋsasɩ nzɩ sɩlakɩ lɛ, la mbʋ payɩ ñe-nesi pɩzɩɣ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Ɛsɔ toovenim tʋ wɛ ñɔ-cɔlɔ. 8 Pʋwayɩ lɛ, ɖɛ-m nɔɔ nɛ ŋwolo Gilgaalɩ,+ nɛ mankaɣ tibu ñɔ-cɔlɔ peeɖe se malaa kɩlaŋ kɩñaɣzɩŋ nɛ laŋhɛzɩyɛ kɩlaŋ. Pɩwɛɛ se ŋɖaŋ kɩyakɩŋ 7 pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ mɔnkɔŋ ñɔ-cɔlɔ yɔ. Ðɩnɛ ɛlɛ mankaɣ yebu nɛ ŋtɩlɩ mbʋ pɩwɛɛ se ŋla yɔ.»
9 Sɔɔlɩ tɩɩha Samɩyɛɛlɩ siɣye se ɛɖɛɣ lɛ, Ɛsɔ paɣzɩ lɛɣzʋʋ ɛ-laŋɩyɛ se ɖɩwɛɛ ɛzɩ ɛyʋ lɛlʋ ñɩnɖɛ yɔ, nɛ yʋsasɩ nzɩ sɩ-tɩŋa sɩla kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye. 10 Nɛ pakʋyɩnɩ peeɖe nɛ powolo piyaɣ yɔɔ, nɛ nayaa tindimiye naɖɩyɛ katɩ-wɛ. Kpaagbaa mbʋ lɛ, Ɛsɔ fezuu ha-ɩ ɖoŋ,+ nɛ ɛpaɣzɩ yɔɔdʋʋ natʋ tɔm+ pɛ-hɛkʋ taa. 11 Mba payɩ paasɩmɩ-ɩ ɖooo lɔŋ yɔ, pana ɛ nɛ nayaa peɖiɣni yɔɔdʋʋ natʋ tɔm lɛ, pɔpɔzʋʋ ɖama se: «Ɛbɛ talɩ Kiisi pɩyalʋ? Sɔɔlɩ ɖɔɖɔ wɛ nayaa taa kɛ?» 12 Ðɩnɛ ɛlɛ lone nɖɩ ɖɩ-taa abalʋ nɔɔyʋ yɔɔdɩ se: «Ɛlɛ akɛ pa-caa?» Pʋyɔɔ pɩpɩsɩ kʋtɔmɩyɛ* se: «Sɔɔlɩ ɖɔɖɔ wɛ nayaa taa kɛ?»+
13 Ɛtɛm natʋ tɔm yɔɔdʋʋ lɛ, ewolo lone kʋkʋyɩyɛ taa. 14 Pʋwayɩ lɛ, Sɔɔlɩ caa hɔʋ taa tʋ* nɔɔyʋ pɔzɩ ɛ nɛ ɛ-lɩmɖʋyʋ se: «Le iwoba?» Peeɖe ecosaa se: «Ðiwobi kpaŋasɩ ñɩnʋʋ,+ ɛlɛ ɖɩtɩna-sɩ lɛ, ɖiwolo Samɩyɛɛlɩ cɔlɔ.» 15 Sɔɔlɩ caa hɔʋ taa tʋ ɛnʋ ɛpɔzɩ-wɛ se: «Mentendi-mɩ, iheyi-m nɛ manɩɩ, suwe Samɩyɛɛlɩ heyi-mɩ?» 16 Sɔɔlɩ cosi-i se: «Eheyi-ɖʋ se pɛtɛm kpaŋasɩ nzɩ naʋ.» Ɛlɛ Sɔɔlɩ tiheyi-i tɔm ndʋ Samɩyɛɛlɩ yɔɔdɩ kewiyitu tɔɔʋ yɔɔ yɔ.
17 Nɛ Samɩyɛɛlɩ kpeɣli samaɣ Yehowa cɔlɔ Mizpaa+ 18 nɛ eheyi Izrayɛɛlɩ mba se: «Tɔm tʋnɛ Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ Yehowa yɔɔdʋʋ: “Ma maalɩzɩnɩ Izrayɛɛlɩ Ejipiti taa nɛ maya mɩ-ñʋʋ Ejipiti+ nesi tɛɛ nɛ kewiyisi nzɩ payɩ sɩnazaɣ-mɩ yɔ si-nesi tɛɛ. 19 Ɛlɛ sɔnɔ lɛ, ɩlɔ mɩ-Ɛsɔ+ weyi ɛɛyabɩ mɩ-ñʋʋ mɩ-kʋñɔmɩŋ nɛ mi-siziŋ kpeekpe taa yɔ, nɛ ɩtɔŋ se: ‘Aayɩ, pɩwɛɛ se ŋlɩzɩ nɔɔyʋ nɛ ɛkɛ ɖe-wiyaʋ.’ Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ɩsɩŋ Yehowa ɛsɩndaa, paa weyi lɛ e-cejewiye taa nɛ ɛ-ɛyaa kudoku tindimiye taa.”»
20 Peeɖe Samɩyɛɛlɩ yeba nɛ Izrayɛɛlɩ cejewe tɩŋa ñɔtɩ,+ nɛ palɩzɩ Bɛnjamɛɛ cejewiye.+ 21 Ðɩnɛ ɛlɛ eyele nɛ Bɛnjamɛɛ cejewiye ñɔtɩ hɔʋ hɔʋ, nɛ palɩzɩ Matri mba hɔʋ. Pɩkɔɔ pɩtɛmna se palɩzɩ Kiisi pɩyalʋ Sɔɔlɩ.+ Ɛlɛ pañɩnɩ-ɩ lɛ, patɩna-ɩ. 22 Peeɖe pɔpɔzɩ Yehowa se:+ «Abalʋ ɛnʋ ɛtɛm kɔm cɩnɛ?» Yehowa cosi se: «Ɛnʋ lɛ peeɖe yɔ, ɛmɛlɩ wondu hɛkʋ taa.» 23 Nɛ pese powolo nɛ palɩzɩ-ɩ peeɖe nɛ pɔkɔna. Ɛsɩŋ samaɣ hɛkʋ taa lɛ, kpaɣnɩ ɛ-hazasɩ nɛ pɩkpa lɛ, ɛɛkɩlɩ samaɣ tɩŋa ɖaɣlʋʋ.+ 24 Samɩyɛɛlɩ heyi samaɣ kpeekpe se: «Ɩnaɣ weyi Yehowa lɩzaa yɔ?+ Nɔɔyʋ fɛyɩ ɛzɩ ɛnʋ yɔ samaɣ kpeekpe taa!» Nɛ samaɣ kpeekpe paɣzɩ kou se: «Wiyaʋ wezuu ɛɖaɣlɩ!»
25 Samɩyɛɛlɩ heyi samaɣ mbʋ awiya wɛnɩ waɖɛ se apɔzɩ yɔ+ nɛ ɛma pɩ-tɔm takayaɣ taa nɛ ɛsɩɩ-kɛ Yehowa ɛsɩndaa. Pʋwayɩ lɛ, Samɩyɛɛlɩ yele samaɣ kpeekpe nɛ kɛɖɛɛ, nɛ paa weyi lɛ ekpe ɛ-tɛ. 26 Sɔɔlɩ ɖɔɖɔ kpe ɛ-tɛ Gibeyaa, nɛ sɔdɩŋ weyi Yehowa kaatukuni ɩ-laŋa yɔ ɩsɩɩ-ɩ. 27 Ɛlɛ maawazɩɣ nabʋyʋwaa nabɛyɛ ñɔtɔŋ se: «Ɛzɩma tɩyɛ ɛnɛ ɛkaɣ ɖa-ñʋʋ yabʋ?»+ Peeɖe penimi-i nɛ patɩkɔnɩ-ɩ kʋjɔʋ nakʋyʋ.+ Ɛlɛ ɛtɩyɔɔdɩ natʋyʋ tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ.*
11 Nɛ Amooni tʋ+ Nahaasɩ kpa nɛ ɛ nɛ ɛ-ɛyaa pekpeɣli se poyooni Yabɛɛsɩ,+ Galaadɩ taa. Yabɛɛsɩ abalaa tɩŋa heyi Nahaasɩ se: «Yele nɛ ɖa nɛ ŋ ɖɩɖʋ ɛgbɛyɛ,* nɛ ɖɩkaɣ kɛʋ ña-lɩmɖʋyaa.» 2 Amooni tʋ Nahaasɩ heyi-wɛ se: «Ma nɛ mɩ ɖɩkaɣ ɖʋʋ ɛgbɛyɛ ye itisi tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ yɔ: se pɔyɔkɩ mɩ-taa paa weyi lɛ ɛ-nɩwaŋ ɛsɩyɛ. Mankaɣ labʋ mbʋ se manɖʋnɩ fɛyɛ Izrayɛɛlɩ kpeekpe.» 3 Yabɛɛsɩ ɛzʋtʋyaa cosi-i se: «Ha-ɖʋ kɩyakɩŋ 7, nɛ pɩsa nɛ ɖitiyi ɛyaa Izrayɛɛlɩ ageeta kpeekpe taa. Nɛ ye nɔɔyʋ ɛfɛyɩ se ɛya ɖa-ñʋʋ yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ ɖɩkaɣ-ŋ ɖa-tɩ yebinuu.» 4 Pʋwayɩ lɛ, mba petiyaa yɔ, patalɩ Gibeyaa,+ ɖenɖe Sɔɔlɩ kaawɛɛ yɔ,* nɛ peheyi tɔm ndʋ samaɣ, nɛ samaɣ kpeekpe wiini ko-ɖoŋ tɩŋa.
5 Ɛlɛ Sɔɔlɩ kaalɩnɩ hayɩm taa nɛ ɛkɔŋ, eɖiyaɣ naŋ, nɛ Sɔɔlɩ pɔzɩ se: «Ɛbɛ lakɩ samaɣ? Ɛbɛ yɔɔ kewiɣ?» Peeɖe pɛkɛdɩ-ɩ tɔm ndʋ Yabɛɛsɩ abalaa yɔɔdaa yɔ. 6 Alɩwaatʋ ndʋ Sɔɔlɩ nɩ tɔm ndʋ lɛ, Ɛsɔ fezuu ha-ɩ ɖoŋ,+ nɛ ɛmʋ pana siŋŋ. 7 Nɛ ɛkpaɣ naŋ abalɩñɩŋ 2 nɛ ɛsɛtɩ-ɩ nanʋʋ nanʋʋ, nɛ ɛɖʋzɩ nandʋ ndʋ mba etiyaa yɔ pe-nesi tɛɛ nɛ powoni-tʋ Izrayɛɛlɩ ageeta kpeekpe taa. Eheyi-wɛ se pɔtɔ se: «Weyi ɛɛtɩŋɩɣ Sɔɔlɩ nɛ Samɩyɛɛlɩ pa-wayɩ yɔ, pɩwɛɛ se ɛtɩlɩ se mbʋ pakaɣ labʋ ɛ-naŋ!» Nɛ Yehowa sɔɔndʋ tii samaɣ yɔɔ, nɛ ɛyaa kpɛndɩ nɔɔ nɛ palɩɩ.* 8 Nɛ ɛkalɩ pa-ñʋʋ Bezɛkɩ, Izrayɛɛlɩ mba kaakpɛndɩ 300 000 nɛ Yuuda abalaa ñaakpɛndɩ 30 000. 9 Ðɩnɛ ɛlɛ peheyi mba petiyaa yɔ se: «Tɔm tʋnɛ pɩwɛɛ se iheyi Yabɛɛsɩ mba, Galaadɩ taa: “Cee alɩwaatʋ ndʋ wɩsɩ saɣ yɔ, pakaɣ yabʋ mɩ-ñʋʋ.”» Ðɩnɛ ɛlɛ, mba petiyaa yɔ powolo nɛ peheyi-tʋ Yabɛɛsɩ mba, nɛ paba taa la leleŋ siŋŋ. 10 Nɛ Yabɛɛsɩ mba heyi Amooni mba se: «Cee ɖɩkaɣ-mɩ yebinuu ɖa-tɩ, nɛ ɩlabɩ-ɖʋ mbʋ payɩ ɩmaɣzɩɣ se pɩwɛ ɖeu yɔ.»+
11 Tɛʋ kifemuu lɛ, Sɔɔlɩ tayɩ sɔɔjanaa taa tikasɩ 3, nɛ pakpaɣ nʋmɔʋ nɛ pasʋʋ Amooni mba+ ɖigbeɣliye* taa tɛbɩyɛ tɛɛ* nɛ pɛwɛɛ-wɛ kʋʋ yɔɔ nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ wɩsɩ sawa yɔ. Mba pɩkazaa se patɩkʋ-wɛ yɔ, pamɩzɩ ɖama, nɛ pɩtɩkazɩ pa-taa 2 ɖama cɔlɔ. 12 Pʋwayɩ lɛ, samaɣ heyi Samɩyɛɛlɩ se: «Mba kaayɔɔdaa se: “Sɔɔlɩ kɛɣnɩ wiyaʋ ɖɔ-yɔɔ yaa we?”+ Cɛlɩ-ɖʋ ɛyaa mba nɛ ɖɩkʋ-wɛ.» 13 Ɛlɛ Sɔɔlɩ tɔ se: «Pɩtɩpɔzɩ se pakʋ ɛyʋ nɔɔyʋ kɩyakʋ kʋnɛ ki-wiye,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ sɔnɔ Yehowa yabɩ Izrayɛɛlɩ ñʋʋ.»
14 Pʋwayɩ lɛ, Samɩyɛɛlɩ heyi samaɣ se: «Ɩkɔɔ nɛ ɖiwolo Gilgaalɩ+ nɛ patasɩ susuu se Sɔɔlɩ kɛ wiyaʋ.»+ 15 Peeɖe samaɣ tɩŋa wobi Gilgaalɩ, nɛ Gilgaalɩ peeɖe pasɩ Sɔɔlɩ wiyaʋ Yehowa ɛsɩndaa. Nɛ palaa laŋhɛzɩyɛ kɩlaŋ peeɖe Yehowa ɛsɩndaa,+ nɛ Sɔɔlɩ nɛ Izrayɛɛlɩ mba tɩŋa pɔtɔɔ kazandʋ nɛ taa leleŋ sɔsɔŋ.+
12 Kɛdɛzaɣ ɖeɖe lɛ, Samɩyɛɛlɩ heyi Izrayɛɛlɩ kpeekpe se: «Ɩna, malabɩ* mbʋ payɩ ɩpɔzɩ-m yɔ, nɛ malɩzɩ wiyaʋ se ɛtɔɔ kewiyitu mɩ-yɔɔ.+ 2 Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, wiyaʋ weyi eɖiyiɣ-mɩ yɔ,* ɛnʋ yɔ!+ Piyele nɛ ma yɔ, mankpadɩyaa nɛ ma-ñʋʋ hʋlʋmaa, nɛ man-pɩyalaa wɛ mɩ-cɔlɔ cɩnɛ,+ nɛ menɖiyi-mɩ kpaɣnɩ me-evebitu taa nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ kɩyakʋ kʋnɛ.+ 3 Ma yɔ. Ɩlɩzɩ aseɣɖe mbʋ malaba nɛ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ pɩ-yɔɔ Yehowa ɛsɩndaa nɛ ɛ-tɛ patam num+ ɛsɩndaa: A-nɔ abalɩñɩnʋ yaa a-kpaŋaɣ mamʋwa?+ Yaa anɩ momulaa, yaa anɩ manazaa? A-nesi tɛɛ mamʋ mulum kʋjɔʋ* nɛ mohuuzi ɛsa mbʋ ɛlaba yɔ pɩ-yɔɔ?+ Ye malabɩ mbʋ yɔ, mankaɣ-mɩ pɩsɩnʋʋ pi-lone taa.»+ 4 Ðɩnɛ ɛlɛ pocosi se: «Ŋtimuli-ɖʋ, ŋtɩnazɩ-ɖʋ nɛ ŋtɩmʋ nabʋyʋ kaaʋ ɖa-taa nɔɔyʋ nesi tɛɛ.» 5 Nɛ eheyi-wɛ se: «Yehowa kɛ ma-aseɣɖe tʋ, nɛ ɛ-tɛ patam num kɛ ma-aseɣɖe tʋ kɩyakʋ kʋnɛ se ɩtɩna natʋyʋ se tɩ-yɔɔ lɛ ɩkʋyʋʋ mɔ-yɔɔ.»* Peeɖe pɔyɔɔdaa se: «Ɛɛɛ, ɛkɛ ña-aseɣɖe tʋ.»
6 Nɛ Samɩyɛɛlɩ heyi samaɣ se: «Yehowa weyi ɛlabɩnɩ tʋmɩyɛ Moyizi nɛ Aarɔɔnɩ nɛ weyi ɛlɩzɩ mɩ-cɔzɔnaa Ejipiti ɛjaɖɛ taa yɔ,+ ɛkɛ aseɣɖe tʋ. 7 Nɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ɩsɩŋ mi-lona taa, nɛ mankaɣ-mɩ tɔm hʋnʋʋ Yehowa ɛsɩndaa pɩlɩɩnɩ siɣsiɣ lakasɩ tɩŋa, nzɩ Yehowa labɩ mɩ nɛ mɩ-cɔzɔnaa yɔ sɩ-yɔɔ.
8 «Yakɔɔb tɩɩtalɩ Ejipiti+ nɛ mɩ-cɔzɔnaa paɣzɩ yaʋ Yehowa se ɛsɩnɩ-wɛ lɛ,+ Yehowa tiyi Moyizi+ nɛ Aarɔɔnɩ se peɖiyi mɩ-cɔzɔnaa nɛ palɩzɩ-wɛ Ejipiti nɛ eyele nɛ pacaɣ lone ɖɩnɛ ɖɩ-taa.+ 9 Ɛlɛ pɔsɔɔ pɛ-Ɛsɔ Yehowa yɔɔ, nɛ ɛlɛ ɖʋzɩ-wɛ+ Hazɔɔrɩ sɔɔjanaa ñʋʋdʋ Sisera+ nɛ Filistii mba+ nɛ Mowaabʋ wiyaʋ+ pe-nesi tɛɛ nɛ poyooni-wɛ. 10 Nɛ payaa Yehowa se ɛsɩnɩ-wɛ+ nɛ pɔtɔ se: “Ðɩlabɩ kɩwɛɛkɩm,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖiyebi Yehowa nɛ ɖɩsɛɛ Baalɩwaa+ nɛ Astoorɛɛtɩ+ sɩʋ kpelisi; lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ya ɖa-ñʋʋ ɖo-koyindinaa nesi tɛɛ nɛ ɖɩpɩzɩ ɖɩsɛ-ŋ.” 11 Nɛ Yehowa tiyi Yerubaalɩ+ nɛ Bedaanɩ nɛ Yɛftee+ nɛ Samɩyɛɛlɩ+ nɛ ɛya mɩ-ñʋʋ mi-koyindinaa mba pɛwɛ mɩ-cɔlɔ kpɛɛɛ yɔ pe-nesi tɛɛ, se pɩsa nɛ ɩpɩzɩ ɩcaɣ wezuu pɛɛyɛ taa.+ 12 Alɩwaatʋ ndʋ ɩnawa se Nahaasɩ,+ Amooni mba wiyaʋ, kɔm se eyouni-mɩ lɛ, ɩwɛɛ nɛ iheyiɣ-m se: “Aayɩ, ɖɩtɛm ɖa-taa se ɖɩwɛɣnɩ wiyaʋ nɛ eɖiyi-ɖʋ!”+ paa mɩ-Ɛsɔ Yehowa ɛkɛ mi-Wiyaʋ yɔ.+ 13 Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, wiyaʋ weyi ɩlɩzaa yɔ ɛnʋ yɔ, weyi ɩpɔzaa se pasɩɩ-mɩ yɔ. Ɩna! Yehowa lɩzɩ wiyaʋ se ɛtɔɔ kewiyitu mɩ-yɔɔ.+ 14 Ye iseɣ Yehowa sɔɔndʋ+ nɛ ɩsɛɣ-ɩ+ nɛ ɩñaŋ ɛ-nɔɔ taa tɔm+ nɛ ɩɩkaɖɩɣnɩ Yehowa paɣtʋ, nɛ mɩ nɛ wiyaʋ weyi ɛtɔkɩ kewiyitu mɩ-yɔɔ yɔ, mɩ-tɩŋa ɩtɩŋɩɣ mɩ-Ɛsɔ Yehowa wayɩ yɔ, pɩwɛ ɖeu. 15 Ɛlɛ ye ɩɩñaŋ Yehowa nɔɔ taa tɔm nɛ ɩkaɖɩɣnɩ Yehowa paɣtʋ yɔ, Yehowa kaɣ kpazʋʋ e-nesi mɩ nɛ mɩ-caanaa mɩ-yɔɔ.+ 16 Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ɩsɩŋ mi-lona taa nɛ ɩna pʋyʋ sɔsɔm pʋnɛ, mbʋ Yehowa lakɩ mɩ-ɛsɩndaa yɔ. 17 Ɛzɩ pɩtɩkɛ blee kʋm alɩwaatʋ yɔ? Mankaɣ yaʋ Yehowa nɛ eyele nɛ tɛʋ nazɩ nɛ tɛʋ nɩɩ; ɖɩnɛ ɛlɛ iɖiɣziɣna nɛ ɩnɩɩ pʋ-tɔbʋʋ se ɩlabɩ mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu Yehowa ɛsɩndaa yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɩpɔzaa se pasɩɩ-mɩ wiyaʋ.»+
18 Peeɖe Samɩyɛɛlɩ ya Yehowa, nɛ Yehowa yele nɛ tɛʋ nazɩ nɛ kɩnɩɩ kɩyakʋ ŋgʋ, nɛ piyele nɛ Yehowa nɛ Samɩyɛɛlɩ pɔ-tɔm kpa samaɣ kpeekpe sɔɔndʋ pɩŋŋ. 19 Nɛ samaɣ kpeekpe heyi Samɩyɛɛlɩ se: «Tɩmnɩ ñɛ-Ɛsɔ Yehowa ña-lɩmɖʋyaa yɔɔ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩtɩsɔɔlɩ se ɖɩsɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩsɔzɩ ɖa-kɩwɛɛkɩm tɩŋa yɔɔ kɩdɛkɛdɩm lɛɛbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩpɔzaa se pasɩɩ-ɖʋ wiyaʋ.»
20 Ðɩnɛ ɛlɛ Samɩyɛɛlɩ heyi samaɣ se: «Sɔɔndʋ ɛtaakpa-mɩ. Toovenim taa lɛ, ɩlabɩ kɩdɛkɛdɩm mbʋ pɩtɩŋa. Mbʋ pɩpɔzʋʋ yɔ lɛ se itaayele Yehowa wayɩ tɩŋʋʋ,+ nɛ ɩsɛɛ Yehowa nɛ mɩ-laŋɩyɛ pilim.+ 21 Ɩtaapɩsɩ se ɩtɩŋɩɣ falaa wondu,*+ ndʋ tɩfɛyɩnɩ wazaɣ nakɛyɛ+ nɛ tɩɩpɩzɩɣ nɛ tɩya ɛyʋ ñʋʋ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ tɩkɛ falaa pʋyʋ.* 22 Yehowa hɩɖɛ sɔsɔɖɛ yɔɔ lɛ,+ ɛɛkaɣ lɔʋ ɛ-samaɣ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa maɣmaɣ lɩzaa se ɛpɩsɩɣ-mɩ ɛ-samaɣ.+ 23 Piyele nɛ ma yɔ, maapɩzɩɣ nɛ meyele tɩmʋʋ mɩ-yɔɔ nɛ mala kɩwɛɛkɩm Yehowa ɛsɩndaa, nɛ mankaɣ wobu pɩ-yɔɔ nɛ mawɩlɩɣ-mɩ nʋmɔʋ kɩbaŋʋ nɛ siɣsiɣ ñɩŋgʋ. 24 Mbʋ pɩpɔzʋʋ yɔ lɛ se ise Yehowa sɔɔndʋ+ nɛ ɩsɛɛ-ɩ nɛ siɣsiɣ wɛtʋ* nɛ mɩ-laŋɩyɛ pilim, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɩna tʋma sɔsɔna wena ɛlabɩ-mɩ yɔ.+ 25 Ɛlɛ ye ɩɖʋ mɩ-taa faɖaɖa nɛ ɩla mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ, ɛkaɣ-mɩ hazʋʋ,+ mɩ nɛ mi-wiyaʋ.»+
13 Sɔɔlɩ kaawɛnɩ pɩnzɩ . . .* alɩwaatʋ ndʋ ɛpɩsɩ wiyaʋ yɔ,+ nɛ ɛtɔɔ kewiyitu pɩnzɩ 2 Izrayɛɛlɩ yɔɔ. 2 Sɔɔlɩ lɩzɩ Izrayɛɛlɩ taa abalaa 3 000; pa-taa 2 000 kaawɛ Sɔɔlɩ cɔlɔ Mikmaasɩ nɛ Betɛɛlɩ pʋŋ egeetiye taa nɛ pa-taa 1 000 ñɛwɛɛ Yonataanɩ+ cɔlɔ Gibeyaa+ ŋgʋ kɩwɛ Bɛnjamɛɛ taa yɔ kɩ-taa. Pɩkazɩ mba samaɣ taa yɔ, eheyi-wɛ se paa weyi lɛ ɛpɩsɩ e-kizinziku tɛɛ. 3 Nɛ Yonataanɩ yooni Filistii mba+ sɔɔjanaa tikaɣ ŋga kaawɛ Geba+ yɔ nɛ ɛwabɩ-kɛ, nɛ Filistii mba nɩɩ-tʋ. Nɛ Sɔɔlɩ yele nɛ pahʋlɩ nɔndɔʋ+ ɛjaɖɛ kpeekpe taa nɛ pɔtɔ se: «Ebree mba ɩnɩɩ-tʋ!» 4 Izrayɛɛlɩ kpeekpe nɩɩ tɔm ndʋ se: «Sɔɔlɩ yoni Filistii mba sɔɔjanaa tikaɣ nakɛyɛ nɛ ɛwabɩ-kɛ, nɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ Izrayɛɛlɩ pɩsɩ mbʋ pɩlɩɣ sɔŋ kpem yɔ Filistii mba mɔɔŋ tɛɛ.» Nɛ payaa samaɣ se katɩŋ Sɔɔlɩ wayɩ Gilgaalɩ.+
5 Filistii mba ɖɔɖɔ kpeɣli se poyooni Izrayɛɛlɩ, paawɛnɩ you kɛɛkɛɛnaa 30 000 nɛ kpaŋnaŋ yɔɔ caɣyaa 6 000 nɛ sɔɔjanaa sakɩyɛ ɛzɩ teŋgu nɔɔ kañɩŋa pee yɔ;+ nɛ pakpa nɛ pekpeɣli Mikmaasɩ, Bɛtɩ-Avɛɛnɩ+ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa. 6 Nɛ Izrayɛɛlɩ mba na se paawɛ kaɖɛ taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, koyindinaa kaawɛɛ nɛ pañazɩɣ-wɛ siŋŋ. Pʋyɔɔ ɛyaa sewa nɛ pɛmɛlɩ ɛwasɩ tɛɛ,+ pɔŋ taa, kaaŋ sɔsɔŋ tɛɛ, tɛtɛɛ pɔŋ taa, nɛ lɔkɔnaa* taa. 7 Halɩ Ebree mba nabɛyɛ tɛzɩ Yɔɔrdaŋ nɛ powolo Gaadɩ nɛ Galaadɩ+ ageeta taa. Ɛlɛ Sɔɔlɩ ñaawɛ Gilgaalɩ mbʋ, nɛ samaɣ ŋga payɩ katɩŋaɣ ɛ-wayɩ yɔ kaawɛɛ nɛ keseliɣ. 8 Ɛɛwɛ ɖaŋʋʋ yɔɔ kɩyakɩŋ 7 nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ Samɩyɛɛlɩ kaaɖʋwa yɔ, ɛlɛ Samɩyɛɛlɩ tɩkɔɔ Gilgaalɩ, nɛ ɛyaa wɛɛ nɛ pamɩzɩɣ ɖama nɛ peyeki-i. 9 Pɩkɛdaa lɛ Sɔɔlɩ yɔɔdɩ se: «Ɩkɔnɩ-m kɩlaʋ kɩñaɣzʋʋ nɛ laŋhɛzɩyɛ kɩlaŋ.» Nɛ ɛlaa kɩlaʋ kɩñaɣzʋʋ.+
10 Ɛlɛ Sɔɔlɩ tɩɩtɛm kɩlaʋ kɩñaɣzʋʋ laʋ lɛ, Samɩyɛɛlɩ talɩ. Nɛ Sɔɔlɩ lɩɩ se ɛkatɩ-ɩ nɛ ɛwazɩ-ɩ. 11 Peeɖe Samɩyɛɛlɩ pɔzɩ-ɩ se: «Ɛbɛ ŋlabɩ mbʋ yɔ?» Sɔɔlɩ cosi se: «Mɔnkɔm nɛ mana se samaɣ kaawɛɛ nɛ kɛɖɛɣ nɛ keyeki-m,+ nɛ ŋtɩkɔɔ alɩwaatʋ ndʋ ŋɖʋwa yɔ tɩ-yɔɔ, nɛ Filistii mba kpeɣlaɣ ɖama Mikmaasɩ.+ 12 Peeɖe mamaɣzaa se: “Lɛɛlɛɛyɔ Filistii mba kaɣ tibu ma-wayɩ Gilgaalɩ, nɛ mantɩpɔzɩ Yehowa sɩnʋʋ.”* Mbʋ yebina nɛ pɩkɛnɩ-m kɩjɛyʋʋ se malaa kɩlaʋ kɩñaɣzʋʋ.»
13 Peeɖe Samɩyɛɛlɩ heyi Sɔɔlɩ se: «Ŋlabɩ kɩmɛlɛndʋ lakasɩ. Ŋtɩña paɣtʋ ndʋ ñɛ-Ɛsɔ Yehowa ɖʋ-ŋ yɔ.+ Ye ŋŋñam-tʋ yɔ, Yehowa kaayeba nɛ ñe-kewiyaɣ ka camɩyɛ Izrayɛɛlɩ taa tam. 14 Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ñe-kewiyaɣ ɛɛkaɣ leɖuu.+ Yehowa kaɣ hiɣu ɛyʋ weyi ɛ-tɔm kɛdɩnɩ-ɩ yɔ,+ nɛ Yehowa kaɣ-ɩ lɩzʋʋ nɛ eɖiyi ɛ-samaɣ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋtɩña paɣtʋ ndʋ Yehowa ɖʋ-ŋ yɔ.»+
15 Nɛ Samɩyɛɛlɩ kʋyɩnɩ Gilgaalɩ nɛ ɛɖɛɛ ɛkpa Gibeyaa ŋgʋ kɩwɛ Bɛnjamɛɛ taa yɔ kɩ-taa. Nɛ Sɔɔlɩ kalɩ samaɣ ñʋʋ; mba pɩɩkazɩ ɛ-cɔlɔ yɔ, paakpɛndɩ ɛzɩ ɛyaa 600 mbʋ yɔ.+ 16 Sɔɔlɩ, ɛ-pɩyalʋ Yonataanɩ, nɛ samaɣ ŋga pɩɩkazɩ pɔ-cɔlɔ yɔ, paawɛ Geba+ ŋgʋ kɩwɛ Bɛnjamɛɛ taa yɔ kɩ-taa, nɛ Filistii mba ñaakpeɣli Mikmaasɩ.+ 17 Nɛ sɔɔjanaa tikasɩ nasɩyɩ lɩɣaɣnɩ Filistii mba ɖigbeɣliye* taa, sɩɩkpɛndɩ tikasɩ 3. Tikaɣ kʋɖʋmaɣ kpakaɣ Ofɩra habɩyɛ nɖɩ ɖiwokini Suwaalɩ ɛjaɖɛ taa kiŋ yɔ; 18 tikaɣ lɛɛka kpakaɣ Bɛtɩ-Horonɩ+ habɩyɛ; nɛ tikaɣ 3 ñɩŋga kpakaɣ habɩyɛ nɖɩ ɖiwokini kamaɣ ŋga kaha ɛsa nɛ Zeboyim fɛɛʋ yɔ kɔ-yɔɔ kiŋ, kañɩmbusuu hɔɔlʋʋ taa kiŋ.
19 Nɛ ñɩɣtʋ wondu luɖu nɔɔyʋ taawɛɛ Izrayɛɛlɩ ɛjaɖɛ kpeekpe taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Filistii mba kaayɔɔdaa se: «Se pɩsa nɛ Ebree mba itaalu laɣɖɛ yaa kɩgbɛzɛŋ.» 20 Nɛ pɩɩwɛɛ se Izrayɛɛlɩ mba kpeekpe itiki Filistii mba tɛ pʋcɔ nɛ pakpalɩɣ-wɛ hakiŋ, cikanaa, nɛ pasayɩɣ-wɛ laɖa yaa loozonaa. 21 Pʋcɔ nɛ pakpalɩ hakiŋ, yaa cikanaa, yaa kela 3 ñɩɣtʋ wondu, yaa laɖa yaa patʋʋ ninɖiɣyu ɖaʋ nɔɔ taa ñɩmɩyɛ lɛ, pɩɩpɔzaa se pɛhɛyɩ pim* kʋɖʋmʋʋ. 22 Pɩtalɩ you wiye lɛ, patɩna laɣɖɛ yaa kɩgbɛzɛŋ ɛyaa mba payɩ paawɛ Sɔɔlɩ nɛ Yonataanɩ pɔ-cɔlɔ yɔ pa-taa nɔɔyʋ nesi tɛɛ;+ Sɔɔlɩ nɛ ɛ-pɩyalʋ Yonataanɩ pe-ɖeke paawɛnɩnɩ you wondu.
23 Nɛ Filistii mba sɔɔjanaa tikaɣ nakɛyɛ kaalɩwa nɛ kowolo kɛwɛɛ ɖenɖe nʋmɔʋ tɛzɩɣ Mikmaasɩ+ lɔɔʋ yɔ.
14 Kɩyakʋ nakʋyʋ, Sɔɔlɩ pɩyalʋ Yonataanɩ+ heyi ɛ-lɩmɖʋyʋ weyi ɛɖɔkʋʋ e-you wondu yɔ se: «Kɔɔ nɛ ɖɩtɛzɩ nɛ ɖiwolo Filistii mba sɔɔjanaa feŋiyaa cɔlɔ, hɔɔlʋʋ lɛɛkʋ taa.» Ɛlɛ etiheyi ɛ-caa. 2 Sɔɔlɩ kaawɛ Gibeyaa+ kamaɣ cɔlɔ, girenaadɩ tɩʋ nakʋyʋ tɛɛ Migrɔɔnɩ, nɛ abalaa ɛzɩ 600 mbʋ yɔ kaawɛ ɛ-cɔlɔ.+ 3 (Nɛ Ahiya kaasu efoodɩ;+ ɛɛkɛ Ahitub+ pɩyalʋ, ɛlɛ ñaakɛ Ikaboodi+ ɖalʋ, ɛlɛ ñaakɛ Fineyaasɩ+ pɩyalʋ, ɛlɛ ñaakɛ Elii+ weyi ɛkɛ Yehowa cɔjɔ Siiloo+ yɔ ɛ-pɩyalʋ.) Nɛ samaɣ tɩna se Yonataanɩ kaaɖɛwa. 4 Nɛ nʋmɔʋ ŋgʋ Yonataanɩ kaawɛɛ nɛ ɛñakɩ pana se ɛtɛzɩ nɛ ɛtalɩ Filistii sɔɔjanaa feŋiyaa cɔlɔ yɔ, kaaʋ sɔsɔʋ nakʋyʋ kaawɛ ɛzɩ keɖe yɔ kɩ-hɔɔlʋʋ kʋɖʋmʋʋ yɔɔ, nɛ kaaʋ sɔsɔʋ lɛɛkʋ ŋgʋ kɩwɛ ɛzɩ keɖe yɔ kɩwɛɛ kɩ-hɔɔlʋʋ lɛɛkʋ yɔɔ; payaɣ kʋɖʋmʋʋ se Bozɛɛzɩ, nɛ payaɣ lɛɛkʋ se Senee. 5 Kaaŋ sɔsɔŋ ɛnɩ ɩ-taa kʋɖʋmʋʋ kaakɛ tilimiye hayo kiŋ hɔɔlʋʋ taa nɛ kɩha ɛsa nɛ Mikmaasɩ, nɛ lɛɛkʋ ñaawɛnɩ hadɛ kiŋ nɛ kɩha ɛsa nɛ Geba.+
6 Nɛ Yonataanɩ heyi e-you wondu ɖɔkɩyʋ se: «Kɔɔ ɖɩtɛzɩ nɛ ɖiwolo kɩdɩbɛlɩŋ+ ɛnɩ yɔ ɛ-sɔɔjanaa feŋiyaa cɔlɔ. Pɩtɩla Yehowa kaɣ ɖɔ-yɔɔ lʋbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ nabʋyʋ ɛɛɖaŋɩɣ Yehowa se ɛtɩŋnɩ ɛyaa sakɩyɛ yaa ɛyaa pazɩ yɔɔ nɛ ɛya ɛyʋ ñʋʋ.»+ 7 Peeɖe e-you wondu ɖɔkɩyʋ cosi-i se: «La mbʋ payɩ ña-laŋɩyɛ seɣtiɣ-ŋ se ŋla yɔ. Ðɛɛnɩ ɖenɖe ŋsɔɔlaa yɔ, nɛ paa le ña-laŋɩyɛ eseɣtiɣ-ŋ se ŋwolo yɔ mankaɣ-ŋ tɩŋʋʋ.» 8 Nɛ Yonataanɩ yɔɔdɩ se: «Ðɩkaɣ tɛzʋʋ nɛ ɖiwolo ɛyaa mba yɔ pɔ-cɔlɔ nɛ ɖiyele nɛ pana-ɖʋ. 9 Ye peheyi-ɖʋ se: “Ɩsɩŋ mi-ɖeɖe nɛ ɖɩkɔɔ nɛ ɖɩtalɩ mɩ-cɔlɔ!” yɔ, pʋbʋ lɛ ɖɩkaɣ sɩŋʋʋ ɖenɖe ɖɩwɛɛ yɔ, nɛ ɖɩɩkpaɣ pɔ-cɔlɔ. 10 Ɛlɛ ye pɔtɔm se: “Ɩkɔɔ nɛ ɖɩkatɩ!” yɔ, pʋbʋ lɛ ɖɩkaɣ kpaʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa kaɣ-wɛ ɖʋzʋʋ ɖe-nesi tɛɛ. Mbʋ kaɣnɩ-ɖʋ kɛʋ yʋsaɣ.»+
11 Nɛ pa-naalɛ pawɩlɩ pa-tɩ Filistii mba sɔɔjanaa feŋiyaa. Filistii mba yɔɔdɩ se: «Ɩna! Ebree mba wɛɛ nɛ palɩɣnɩ pɔŋ taa ɖenɖe paamɛlaa yɔ.»+ 12 Nɛ sɔɔjanaa feŋiyaa heyi Yonataanɩ nɛ e-you wondu ɖɔkɩyʋ se: «Ɩkpa ɖɔ-cɔlɔ, nɛ ɖɩwɩlɩ-mɩ nɛ ɩna!»+ Patɩɩyɔɔdɩ mbʋ lɛ, Yonataanɩ heyi e-you wondu ɖɔkɩyʋ se: «Tɩŋɩ-m, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa kaɣ-wɛ ɖʋzʋʋ Izrayɛɛlɩ nesi tɛɛ.»+ 13 Nɛ Yonataanɩ kalɩ e-nesi nɛ ɛ-nɩŋgbanzɩ yɔɔ nɛ ɛkpa, nɛ e-you wondu ɖɔkɩyʋ kaawɛ ɛ-wayɩ; nɛ Filistii mba paɣzɩ tɔlʋʋ Yonataanɩ ɛsɩndaa, nɛ e-you wondu ɖɔkɩyʋ ñɛtɛzɩɣ-wɛ kʋʋ nɛ ɛ-wayɩ. 14 Kajalaɣ you ŋgʋ Yonataanɩ nɛ e-you wondu ɖɔkɩyʋ palaba yɔ kɩ-taa, pakʋ ɛyaa ɛzɩ 20 mbʋ yɔ ɛkɩtaarɩ hɔɔlʋʋ kʋɖʋmʋʋ* taa mbʋ yɔ.
15 Nɛ sɔɔndʋ yɛlɩ nɛ pɩtalɩ ɖenɖe paakpeɣlaa yɔ nɛ pɩtalɩ ɖɔɖɔ sɔɔjanaa feŋiyaa kpeekpe hɛkʋ taa, nɛ halɩ sɔɔndʋ kaakpa ɖɔɖɔ sɔɔjanaa tikasɩ+ siŋŋ. Tɛtʋ kaapaɣzɩ ñamsʋʋ, nɛ sɔɔndʋ ndʋ tɩlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ tɩkpa-wɛ. 16 Sɔɔlɩ tɛ feŋiyaa mba pɛwɛ Gibeyaa+ ŋgʋ kɩwɛ Bɛnjamɛɛ taa yɔ kɩ-taa yɔ, pana se pɩwɛɛ nɛ pisidiɣ Filistii mba ɖigbeɣliye* taa hɔɔlɩŋ tɩŋa taa.+
17 Sɔɔlɩ heyi mba pɛwɛ ɛ-cɔlɔ yɔ se: «Mentendi-mɩ, ɩkalɩ ɛyaa nɛ ɩna se alɩ ɖa-taa nɛ ɛɖɛɛ.» Pakalɩ ɛyaa lɛ, pana se Yonataanɩ nɛ e-you wondu ɖɔkɩyʋ pɛfɛyɩ. 18 Peeɖe Sɔɔlɩ heyi Ahiya+ se: «Kɔnɩ Ɛsɔ toovenim tʋ Aɖakaɣ cɩnɛ!» (Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Ɛsɔ toovenim tʋ Aɖakaɣ kaawɛ Izrayɛɛlɩ mba cɔlɔ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa.*) 19 Nɛ alɩwaatʋ ndʋ Sɔɔlɩ kaawɛɛ nɛ ɛyɔɔdʋʋnɩ cɔjɔ lɛ, ɛzɩma piisidi Filistii mba ɖigbeɣliye* taa yɔ pɩwɛɛ nɛ pɩkpaɣ ɖoŋ kpaʋ yɔɔ. Peeɖe Sɔɔlɩ heyi cɔjɔ se: «Yele mbʋ ŋɖiɣni labʋ yɔ.»* 20 Nɛ Sɔɔlɩ nɛ samaɣ ŋga kaawɛ ɛ-cɔlɔ yɔ ke-kpeekpe pekpeɣli nɛ pɛɖɛɛ you taa; patalaa lɛ, pana se Filistii mba taa paa weyi lɛ ɛkpazɩ ɛ-laɣɖɛ lɛlʋ yɔɔ, nɛ piisidi pɛ-hɛkʋ taa pɩdɩɩfɛyɩ. 21 Pɩtasɩ lɛ, Ebree ñɩma mba paatɩnɩ Filistii mba yɔɔ nɛ pa nɛ wɛ pakpa paba ɖigbeɣliye* taa yɔ, papaɣzɩ pɩsɩnʋʋ Izrayɛɛlɩ hɔɔlʋʋ yɔɔ, nɛ patɩŋɩɣ Sɔɔlɩ nɛ Yonataanɩ pa-wayɩ. 22 Izrayɛɛlɩ ñɩma mba payɩ paamɛlɩ+ Efrayim pʋŋ egeetiye taa yɔ panɩɩ se Filistii mba sewa, nɛ paba ɖɔɖɔ papaɣzɩ pa-wayɩ ɖʋʋ you taa. 23 Nɛ Yehowa ya Izrayɛɛlɩ ñʋʋ kɩyakʋ ŋgʋ,+ nɛ pala you nɛ patalɩ ɖooo Bɛtɩ-Avɛɛnɩ.+
24 Ɛlɛ pɩɩnɩ Izrayɛɛlɩ abalaa evemiye nɖɩ siŋŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Sɔɔlɩ kaaɖuwaa nɛ eheyi samaɣ se: «Piyo ɛyʋ weyi ɛtɔkɩ tɔɔnaɣ* nakɛyɛ pʋcɔ nɛ ɖanaɣ ɖanɩ yɔ, pʋcɔ nɛ mankpa mon-koyindinaa kɩmɩyɛ yɔ!» Pʋyɔɔ lɛ, samaɣ taa nɔɔyʋ tɩtɔɔ nabʋyʋ.+
25 Nɛ samaɣ* kpeekpe sʋʋ laʋ tɛɛ, nɛ tʋŋ num kaawɛ tataa. 26 Samaɣ sʋ laʋ tɛɛ lɛ, kana tʋŋ num wɛɛ nɛ pikpeŋ, ɛlɛ nɔɔyʋ taapɩzɩɣ se ɛkpazɩ e-nesi ɛ-nɔɔ cɔlɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ sɔɔndʋ kpaɣaɣ-wɛ nɛ ɖuutu ndʋ. 27 Ɛlɛ Yonataanɩ taanɩɩ ɖuutu ndʋ ɛ-caa kaaɖuwaa nɛ eheyi samaɣ yɔ,+ pʋyɔɔ esezi ɖaʋ ŋgʋ kɩɩwɛ e-nesi taa yɔ nɛ ɛlɛkɩ kɩ-nɔɔ tʋŋ sɛŋɛlɛtʋ taa. Ɛpɩsɩnɩ e-nesi nɛ ɛkpazɩ ɛ-nɔɔ cɔlɔ lɛ, ɛ-ɛsa paɣzɩ ñɩlɩsʋʋ. 28 Peeɖe samaɣ taa nɔɔyʋ yɔɔdaa se: «Ña-caa ɖuwaa kpem nɛ eheyi samaɣ se: “Piyo ɛyʋ weyi ɛtɔkɩ tɔɔnaɣ sɔnɔ yɔ!”+ Pʋyɔɔ pɩnɩ samaɣ pɩdɩɩfɛyɩ mbʋ.» 29 Ɛlɛ Yonataanɩ yɔɔdɩ se: «Man-caa kɔnɩ kʋñɔŋ sɔsɔʋ ɛjaɖɛ taa. Ɩna ɛzɩma manɖɩŋ tʋŋ num pʋnɛ pazɩ nɛ mɛ-ɛsa ñɩlɩsɩɣ yɔ! 30 Ye sɔnɔ samaɣ kaatɔɔ faaa+ mbʋ kamʋ ko-koyindinaa nesi tɛɛ yɔ, ɩmaɣzɩ kpem nɛ ɩna ɛzɩma pɩɩsɩnɩ-kɛ yɔ! Ɛzʋnɔ paakʋ Filistii mba siŋŋ nɛ pɩkpaɖɩ.»
31 Pɛwɛɛ nɛ pakʋʋ Filistii mba evemiye nɖɩ, kpaɣnɩ Mikmaasɩ nɛ piwolo Ayalɔɔnɩ,+ nɛ pɩnɩɩ samaɣ pɩdɩɩfɛyɩ. 32 Nɛ samaɣ paɣzɩ kpedesuu mbʋ kamʋ ko-koyindinaa cɔlɔ yɔ pɩ-yɔɔ nɛ kujonjoŋ, nɛ pakpa heŋ nɛ naŋ nɛ newee nɛ pakʋ tataa nɛ pɔtɔɔ nandʋ nɛ pɛkpɛndɩnɩ calɩm.+ 33 Peeɖe nɔɔyʋ woba nɛ eheyi Sɔɔlɩ se: «Na! Samaɣ wɛɛ nɛ kalakɩ kɩwɛɛkɩm Yehowa ɛsɩndaa nɛ kɔtɔkɩ nandʋ nɛ kɛkpɛndɩɣnɩ calɩm.»+ Nɛ ɛlɛ yɔɔdɩ se: «Ɩlabɩ mbʋ pɩfɛyɩ siɣsiɣ yɔ. Ipilisi pɩyɛ sɔsɔɖɛ naɖɩyɛ lɛɛ lɛɛ nɛ ɩkɔnɩ-m.» 34 Nɛ Sɔɔlɩ yɔɔdɩ se: «Ɩcɔɔ samaɣ taa nɛ iheyi-kɛ se: “Mɩ-taa paa weyi lɛ, pɩwɛɛ se ɛkɔnɩ ɛ-nɔ nɛ e-heu nɛ ɩkʋ-wɛ cɩnɛ, nɛ pʋwayɩ lɛ, ɩtɔɔ pa-nandʋ. Ɩtaalakɩ kɩwɛɛkɩm Yehowa ɛsɩndaa nɛ ɩtɔkɩ nandʋ nɛ ɩkpɛndɩɣnɩ calɩm.”»+ Ðɩnɛ ɛlɛ pa-taa paa weyi kpɛndɩnɩ ɛ-nɔ nɛ ɛkɔnɩ ɖoo ana nɛ ɛkʋ-ɩ peeɖe. 35 Nɛ Sɔɔlɩ ma Yehowa altaaru nakʋyʋ.+ Ŋgʋ kɛnɩ altaaru kajalaɣ ñɩŋgʋ ŋgʋ ɛma Yehowa yɔ.
36 Sɔɔlɩ yɔɔdɩ pʋwayɩ se: «Iyele nɛ ɖitii Filistii mba wayɩ nɛ ɖoo nɛ ɖɩlazɩ pa-ñɩm nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ tɛʋ feŋ yɔ. Ðɩɩkaɣ kazʋʋ paa ɛyʋ kʋɖʋm nɛ ɛ-ɛsa.» Nɛ pocosi-i se: «La mbʋ payɩ pɩwɛ ɖeu ñɛ-ɛsɩndaa yɔ.» Nɛ cɔjɔ yɔɔdɩ se: «Iyele nɛ ɖɩñɔtɩnɩ Ɛsɔ toovenim tʋ cɩnɛ.»+ 37 Nɛ Sɔɔlɩ pɔzɩ Ɛsɔ se: «Pɩwɛɛ se mentii Filistii mba wayɩ?+ Ŋkaɣ-wɛ ɖʋzʋʋ Izrayɛɛlɩ mba nesi tɛɛ?» Ɛlɛ Ɛsɔ ticosi-i natʋyʋ kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye. 38 Peeɖe Sɔɔlɩ yɔɔdaa se: «Mɩ samaɣ ñʋndɩnaa tɩŋa, ɩkɔɔ cɩnɛ, nɛ ɩñɩnɩ nɛ ɩna se kɩwɛɛkɩm mbʋ palabɩ sɔnɔ. 39 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, Yehowa weyi ɛyabɩ Izrayɛɛlɩ ñʋʋ yɔ ɛñɩtʋʋ nɛ ɛwɛɛ wezuu yɔ, paa pɩkɔm nɛ pɩla se man-pɩyalʋ Yonataanɩ yɔɔ pɩtɔlaa yɔ, pɩwɛɛ se ɛsɩ.» Ɛlɛ samaɣ taa nɔɔyʋ ticosi-i. 40 Nɛ eheyi Izrayɛɛlɩ kpeekpe se: «Ɩkaɣ wɛʋ hɔɔlʋʋ kʋɖʋmʋʋ, nɛ ma nɛ man-pɩyalʋ Yonataanɩ ɖɩwɛɛ hɔɔlʋʋ lɛɛkʋ.» Peeɖe samaɣ cosi Sɔɔlɩ se: «La mbʋ payɩ pɩwɛ ɖeu ñɛ-ɛsɩndaa yɔ.»
41 Nɛ Sɔɔlɩ heyi Yehowa se: «Hayɩ Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ, tɩŋnɩ Tuumiim+ yɔɔ nɛ ŋcosi!» Nɛ pɩlɩzɩ Yonataanɩ nɛ Sɔɔlɩ, nɛ samaɣ lɩɩ pɩ-taa. 42 Pʋwayɩ lɛ, Sɔɔlɩ yɔɔdɩ se: «Ɩtɔ piye+ nɛ ɩna se ma yaa man-pɩyalʋ Yonataanɩ pɩlɩzɩɣ.» Nɛ pɩlɩzɩ Yonataanɩ. 43 Nɛ Sɔɔlɩ pɔzɩ Yonataanɩ se: «Heyi-m, ɛbɛ ŋlaba?» Nɛ Yonataanɩ cosi-i se: «Tʋŋ num yem manɖɩŋ pazɩ ɖaʋ ŋgʋ kɩwɛ me-nesi taa yɔ kɩ-nɔɔ taa.+ Ma yɔ! Ye pɩwɛɛ se mansɩ yɔ mansɩ!»
44 Ðɩnɛ ɛlɛ, Sɔɔlɩ yɔɔdɩ se: «Ɛsɔ ɛhɔ ma-nɩŋgbaŋʋʋ siŋŋ,* ye ŋtɩsɩ yɔ, Yonataanɩ.»+ 45 Ɛlɛ samaɣ heyi Sɔɔlɩ se: «Pɩwɛɛ se Yonataanɩ ɛsɩ yaa we? Ɛnʋ weyi ɛkɔnɩ wabɩtʋ* sɔsɔtʋ tʋnɛ+ Izrayɛɛlɩ yɔ? Pɩɩpɩzɩɣ nɛ pɩla mbʋ! Yehowa ñɩtʋʋ nɛ ɛwɛɛ wezuu yɔ, pɩtɩpɔzɩ se paa ɛ-ñʋʋ taa ñɔyaɣ kʋɖʋmaɣ maɣmaɣ ɛtɔlɩ tataa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mbʋ ɛlabɩ sɔnɔ yɔ, Ɛsɔ ɖoŋ taa ɛlabɩ-pʋ.»+ Mbʋ samaɣ yabɩ Yonataanɩ ñʋʋ nɛ ɛtɩsɩ.
46 Nɛ Sɔɔlɩ yele Filistii mba wayɩ ɖʋʋ, nɛ Filistii mba pɩsɩ pa-maɣmaɣ pe-egeetiye taa.
47 Sɔɔlɩ kpazɩ e-kewiyitu ɖoŋ Izrayɛɛlɩ yɔɔ nɛ eyooni e-koyindinaa tɩŋa hɔɔlɩŋ kpeekpe taa; eyoni Mowaabʋ mba,+ Amooni mba,+ Edom mba,+ Zobaa+ awiya nɛ Filistii mba;+ nɛ ɖenɖe payɩ ewokaɣ yɔ, ɛwakaɣ-wɛ. 48 Nɛ ɛla you nɛ abalɩtʋ nɛ ɛwa Amalɛɛkɩ mba+ nɛ eholi Izrayɛɛlɩ mba nɛ ɛlɩzɩ-wɛ mba palazaɣ pa-ñɩm yɔ pe-nesi tɛɛ.
49 Sɔɔlɩ pɩyalaa yɔ: Yonataanɩ, Isivii nɛ Malɩkii-Suwa.+ Ɛɛwɛnɩ pɛlaa 2, payaɣaɣ sɔsɔ se Merabɩ,+ nɛ payaɣ ɛlɛ neu se Miikaalɩ.+ 50 Payaɣaɣ Sɔɔlɩ halʋ se Ahiinowam, ɛɛkɛ Ahimaazɩ pɛlɛ. Payaɣaɣ ɛ-sɔɔjanaa ñʋʋdʋ se Abnɛɛrɩ,+ Nɛɛrɩ pɩyalʋ, Sɔɔlɩ caa neu. 51 Sɔɔlɩ caa lɛ Kiisi,+ nɛ Abnɛɛrɩ caa Nɛɛrɩ+ kaakɛ Abɩyɛɛlɩ pɩyalʋ.
52 Sɔɔlɩ kɩyakɩŋ kpeekpe taa, you kaawɛ ɛ nɛ Filistii mba pɛ-hɛkʋ taa siŋŋ.+ Ye Sɔɔlɩ ɛna abalʋ nɔɔyʋ ɛwɛ ɖoŋ yaa ɛwɛ abalɩtʋ yɔ, ɛmʋwaɣ-ɩ ɛ-tʋmɩyɛ taa.+
15 Nɛ Samɩyɛɛlɩ heyi Sɔɔlɩ se: «Yehowa kaatiyi-m se manta-ŋ num nɛ ŋkɛ ɛ-samaɣ Izrayɛɛlɩ wiyaʋ;+ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, welisi tɔm ndʋ Yehowa wɛna se ɛyɔɔdʋʋ yɔ.+ 2 Tɔm tʋnɛ yoyaa tɛ Yehowa yɔɔdʋʋ: “Mankaɣ Amalɛɛkɩ mba pɔzʋʋ akɔnta mbʋ palabɩ Izrayɛɛlɩ mba alɩwaatʋ ndʋ pakaɖɩnɩ-wɛ nʋmɔʋ taa, paba lɩnɩ Ejipiti nɛ pɛɖɛɣ lɛ yɔ pɩ-yɔɔ.+ 3 Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, wolo nɛ ŋkʋ Amalɛɛkɩ mba,+ nɛ ŋɖɩzɩ-wɛ+ nɛ pɩkpɛndɩnɩ mbʋ payɩ pɛwɛna yɔ. Pɩtɩpɔzɩ se ŋkazɩ pa-taa nɔɔyʋ;* pɩwɛɛ se ŋkʋ+ abalaa nɛ halaa, piya nɛ piya nzɩ siɖiɣni mʋzʋʋ yɔ, naŋ nɛ heŋ, aɖaaɖaanaa nɛ kpaŋasɩ.”»+ 4 Sɔɔlɩ kpeɣli samaɣ nɛ ɛkalɩ ka-ñʋʋ Telayim: Sɔɔjanaa nɩŋgbanzɩ ɖɔnaa 200 000 nɛ abalaa 10 000 Yuuda cejewiye taa.+
5 Sɔɔlɩ ɖɔ nɛ ɛtalɩ ɖooo Amalɛɛkɩ tɛtʋ cɔlɔ nɛ ɛpabɩ fɛɛʋ* cɔlɔ nɛ ɛɖaŋ-wɛ. 6 Nɛ Sɔɔlɩ heyi Keni mba+ se: «Ɩɖɛɛ, ɩlɩɩ Amalɛɛkɩ mba hɛkʋ taa nɛ pɩsa nɛ mantaahazɩ-wɛ nɛ mɛnkpɛndɩnɩ-mɩ.+ Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩwɩlɩ sɔɔlɩm siɣsiɣ ñɩmbʋ Izrayɛɛlɩ samaɣ+ alɩwaatʋ ndʋ kalɩnɩ Ejipiti yɔ.» Peeɖe Keni mba lɩzɩ pa-tɩ Amalɛɛkɩ mba hɛkʋ taa. 7 Pʋwayɩ lɛ, Sɔɔlɩ kʋ Amalɛɛkɩ mba+ kpaɣnɩ Havila+ nɛ piwolo pɩtalɩ Suuri,+ ŋgʋ kɩñɔtɩnɩ Ejipiti yɔ. 8 Ɛkpa Amalɛɛkɩ wiyaʋ Agaagɩ+ nɛ ɛ-ɛsa, ɛlɛ ɛyaa mba payɩ pɩkazaa yɔ ɛkʋ-wɛ nɛ laɣɖɛ.+ 9 Ɛlɛ Sɔɔlɩ nɛ ɛ-ɛyaa samaɣ patɩkʋ Agaagɩ* nɛ heŋ weyi ɩkɩlɩ ɖeu yɔ, naŋ, kpɩna wena aɖʋ num camɩyɛ yɔ, ɛyaŋ nɛ mbʋ payɩ pɩwɛ ɖeu yɔ.+ Pataasɔɔlɩ se paɖɩzɩ-wɛ. Ɛlɛ mbʋ payɩ pɩfɛyɩ wazaɣ nɛ patɩsɔɔlɩ yɔ, paɖɩzɩ pɩtɩŋa caɣ caɣ.
10 Nɛ Yehowa tɔm talɩ Samɩyɛɛlɩ se: 11 «Menkpiɖiɣ* se malɩzɩ Sɔɔlɩ se ɛkɛ wiyaʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ eyebi-m tɩŋʋʋ nɛ ɛtɩɖɔ mɔn-tɔm yɔɔ.»+ Samɩyɛɛlɩ nɩɩ siziŋ siŋŋ, nɛ ɛwɛɛ nɛ ɛmakɩ kubusi nɛ etendiɣ Yehowa ɖoo pilim.+ 12 Samɩyɛɛlɩ kʋyɩ tanaŋ tɛɛ cu se ɛkatɩ Sɔɔlɩ lɛ, peheyi Samɩyɛɛlɩ se: «Sɔɔlɩ wobi Karmɛɛlɩ,+ nɛ ɛma ɛ-tɩ tɔzʋʋ tilimiye naɖɩyɛ peeɖe.+ Pʋwayɩ lɛ, ɛha siɣye nɛ ɛɖɛɛ etii Gilgaalɩ.» 13 Samɩyɛɛlɩ kɔm nɛ ɛtalɩ ɛ-cɔlɔ lɛ, Sɔɔlɩ heyi-i se: «Yehowa ɛwazɩ-ŋ. Mɔnɖɔm Yehowa tɔm yɔɔ.» 14 Ɛlɛ Samɩyɛɛlɩ pɔzɩ-ɩ se: «Nɛ heŋ nɛ naŋ weyi taŋ manɩɣ mbʋ yɔ?»+ 15 Peeɖe Sɔɔlɩ cosaa se: «Pɔkɔnɩ-ɩ nɛ Amalɛɛkɩ mba tɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ samaɣ yebi heŋ taa weyi ɩkɩlɩ ɖeu yɔ nɛ naŋ* se palaa-ɩ kɩlaʋ ñɛ-Ɛsɔ Yehowa; ɛlɛ mbʋ pɩkazaa yɔ ɖɩɖɩzɩ-pʋ.» 16 Nɛ Samɩyɛɛlɩ heyi Sɔɔlɩ se: «Pɩmaɣ mbʋ! Yele nɛ meheyi-ŋ tɔm ndʋ Yehowa heyi-m ɖeɖe ɖoo taa yɔ.»+ Nɛ Sɔɔlɩ heyi-i se: «Yɔɔdɩ!»
17 Samɩyɛɛlɩ wolo pɩ-yɔɔ nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Ɛzɩ ŋtaakɛ weyi ɛkpakaɣ ɛ-tɩ se ɛtɩlɩɩ pʋyʋ yɔ+ alɩwaatʋ ndʋ palɩzɩ-ŋ se ŋkɛ Izrayɛɛlɩ cejewe ñʋʋdʋ nɛ alɩwaatʋ ndʋ Yehowa ta-ŋ num se ŋkɛ Izrayɛɛlɩ wiyaʋ yɔ?+ 18 Pʋwayɩ lɛ, Yehowa tiyi-ŋ nɛ ɛtɔ se: “Wolo nɛ ŋɖɩzɩ Amalɛɛkɩ ñɩma mba pɛkɛ kɩwɛɛkɩm laɖaa yɔ.+ Yooni-wɛ nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ ŋɖɩzɩ pa-tɩŋa caɣ caɣ yɔ.”+ 19 Ye mbʋ, ɛbɛ yɔɔ ŋtɩña Yehowa nɔɔ? Ɛlɛ ŋkpedesi ñɩm mbʋ ɩmʋ koyindinaa cɔlɔ yɔ pɩ-yɔɔ nɛ ɛsa naɣ naɣ,+ nɛ ŋla mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu Yehowa ɛsɩndaa yɔ!»
20 Ɛlɛ Sɔɔlɩ heyi Samɩyɛɛlɩ se: «Ɛlɛ mañam Yehowa nɔɔ! Malabɩ tʋmɩyɛ nɖɩ Yehowa tiyi-m se mala yɔ, nɛ mɔnkɔnɩ Amalɛɛkɩ wiyaʋ Agaagɩ, nɛ manɖɩzɩ Amalɛɛkɩ mba.+ 21 Ɛlɛ samaɣ kpaɣ ñɩm mbʋ pamʋ koyindinaa cɔlɔ yɔ pɩ-taa heŋ nɛ naŋ, mbʋ pɩɩwɛɛ se paɖɩzɩ yɔ pɩ-taa mbʋ pɩkpaɖɩ ɖeu yɔ, se palaa-pʋ kɩlaʋ ñɛ-Ɛsɔ Yehowa Gilgaalɩ.»+
22 Nɛ Samɩyɛɛlɩ yɔɔdɩ se: «Ɛbɛ kɛdɩɣnɩ Yehowa nɛ pɩkɩlɩ: Kɩlaŋ kɩñaɣzɩŋ nɛ kɩlaŋ lɛɛŋ+ yaa Yehowa nɔɔ ñam? Na! Ñamtʋ wɛ ɖeu nɛ pɩkɩlɩ kɩlaʋ,+ nɛ welisuu wɛ ɖeu nɛ pɩkɩlɩ ɛyaŋ num;+ 23 mbʋ pʋyɔɔ yɔ kaañamtʋ+ kɛ kɩwɛɛkɩm ɖɔɖɔ ɛzɩ tɩyɩtʋ+ yɔ, nɛ tɩ kpazʋʋ lakasɩ ñɛwɛ ɖɔɖɔ ɛzɩ ɛyʋ lakʋʋnɩ tʋmɩyɛ maajiki ɖoŋ yɔ nɛ tɩwɛ ɖɔɖɔ ɛzɩ sɩɩnaa latʋ* yɔ. Ŋlɔ Yehowa tɔm+ nɛ pʋyɔɔ lɛ, ɛlɔ-ŋ se ŋtaatasɩ kɛʋ wiyaʋ.»+
24 Nɛ Sɔɔlɩ heyi Samɩyɛɛlɩ se: «Malabɩ kɩwɛɛkɩm, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mamanɩ Yehowa paɣtʋ yɔɔ nɛ ñɔ-tɔm yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mense samaɣ sɔɔndʋ nɛ mewelisi ndʋ kɔyɔɔdaa yɔ. 25 Nɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, mentendi-ŋ, kpeɣ-m man-kɩwɛɛkɩm, nɛ ŋyele nɛ ma nɛ ŋ ɖɩpɩsɩ se pɩsa nɛ moluŋ Yehowa tɛɛ.»+ 26 Ɛlɛ Samɩyɛɛlɩ heyi Sɔɔlɩ se: «Ma nɛ ŋ ɖɩɩkaɣ pɩsʋʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋlɔ Yehowa tɔm, nɛ Yehowa lɔ-ŋ se ŋtaatasɩ kɛʋ Izrayɛɛlɩ wiyaʋ.»+ 27 Samɩyɛɛlɩ ha siɣye se ɛɖɛɣ lɛ, Sɔɔlɩ ɖɔkɩ e-toko kɩtɩnʋʋ ŋgʋ kɩfɛyɩnɩ nɩŋgbɛɛnzɩ yɔ, kɩ-nɔɔ hadɛ ñɩŋga, nɛ kɩcɩyɩ. 28 Peeɖe Samɩyɛɛlɩ heyi-i se: «Yehowa mʋ Izrayɛɛlɩ kewiyitu ñɔ-cɔlɔ sɔnɔ, nɛ ɛkaɣ-tʋ cɛlʋʋ ɛyʋ weyi ɛkɩlɩ-ŋ ɖeu yɔ.+ 29 Pɩtasɩ lɛ, Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ Kɩlɩm+ ɛɛkaɣ cɛtʋʋ+ yaa ɛɛkaɣ lɛɣzʋʋ ɛ-lɩmaɣza.* Ɛɛlɛɣzɩɣ ɛ-lɩmaɣza,* mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛfɛyɩ ɛzɩ ɛyʋ yɔ.»+
30 Peeɖe Sɔɔlɩ yɔɔdaa se: «Malabɩ kɩwɛɛkɩm. Ɛlɛ mentendi-ŋ, ɖʋ-m hɩɖɛ man-samaɣ ɛzʋtʋyaa ɛsɩndaa nɛ Izrayɛɛlɩ ɛsɩndaa. Yele nɛ ma nɛ ŋ ɖɩpɩsɩ, nɛ mankaɣ luŋuu ñɛ-Ɛsɔ Yehowa tɛɛ.»+ 31 Nɛ Samɩyɛɛlɩ tɩŋ Sɔɔlɩ nɛ papɩsɩ, nɛ Sɔɔlɩ luŋ Yehowa tɛɛ. 32 Nɛ Samɩyɛɛlɩ yɔɔdɩ se: «Ɩkɔnɩ Amalɛɛkɩ wiyaʋ Agaagɩ mɔn-cɔlɔ cɩnɛ.» Nɛ Agaagɩ kʋyɩ tɛɖɩɩ* nɛ ewolo ɛ-cɔlɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Agaagɩ kaawɛɛ nɛ ɛmaɣzɩɣ ɛ-taa se: “Pɩtʋʋ fɛyɩ se sɩm ɖɛ mɔ-yɔɔ.”* 33 Ɛlɛ Samɩyɛɛlɩ tɔ se: «Ɛzɩ ña-laɣɖɛ yebu nɛ halaa wɛɛ kʋñɔwiye taa pe-piya sɩm yɔɔ yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ halaa taa lɛ, ño-ɖoo kaɣnɩ wɛʋ kʋñɔwiye taa nɛ pɩkpaɖɩ.» Peeɖe Samɩyɛɛlɩ faɣ Agaagɩ hɔɔlasɩ hɔɔlasɩ Yehowa ɛsɩndaa Gilgaalɩ.+
34 Nɛ Samɩyɛɛlɩ wolo Ramaa, nɛ Sɔɔlɩ ñakpa ɛ-ɖɩɣa taa Gibeyaa. 35 Samɩyɛɛlɩ tɩtasɩ naʋ Sɔɔlɩ nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ ɛ-sɩm wiye, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Samɩyɛɛlɩ kaacaɣ kʋñɔwiye Sɔɔlɩ yɔɔ.+ Nɛ Yehowa kpiɖi se ɛɛlɩzɩ Sɔɔlɩ se ɛkɛ wiyaʋ Izrayɛɛlɩ yɔɔ.+
16 Pʋwayɩ lɛ, Yehowa heyi Samɩyɛɛlɩ se: «Ŋwɛɣ kʋñɔwiye taa Sɔɔlɩ yɔɔ+ nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ ɖooye, ŋgʋ mɔlɔ-ɩ se ɛtaatasɩ kewiyitu tɔɔʋ Izrayɛɛlɩ yɔɔ?+ Ðʋ ña-hɩlʋʋ taa num+ nɛ ŋɖɛɛ. Mankaɣ-ŋ tiyuu Bɛtɩlɛhɛm tʋ Yesee+ cɔlɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ malɩzɩ ɛ-pɩyalaa taa nɔɔyʋ se ɛkɛ-m wiyaʋ.»+ 2 Ɛlɛ Samɩyɛɛlɩ cosi se: «Ɛzɩma manpɩzɩɣ nɛ mowolo? Ye Sɔɔlɩ ɛnɩ-tʋ, ɛkaɣ-m kʋʋ.»+ Yehowa heyi-i se: «Kpɛndɩnɩ nɔ* halɩñɩnʋ nɛ ŋyɔɔdɩ se: “Mɔnkɔm se malaa kɩlaʋ Yehowa.” 3 Yaa Yesee se ɛkɔɔ kɩlaʋ ɖeɖe; nɛ mankaɣ yebu nɛ ŋtɩlɩ mbʋ ŋla yɔ. Pɩwɛɛ se ŋta-m num weyi mankaɣ-ŋ wɩlʋʋ yɔ.»+
4 Samɩyɛɛlɩ la ndʋ Yehowa yɔɔdaa yɔ. Ɛtalɩ Bɛtɩlɛhɛm+ nɛ tɛtʋ taa ɛzʋtʋyaa katɩ-ɩ lɛ, pɛwɛɛ nɛ peseliɣ, nɛ pɔpɔzɩ-ɩ se: «Laŋhɛzɩyɛ kɔmtʋ ŋkɔma?» 5 Peeɖe ecosi-wɛ se: «Laŋhɛzɩyɛ kɔmtʋ mɔnkɔma. Mɔnkɔm se malaa kɩlaʋ Yehowa. Ɩpɩsɩ mɩ-tɩ kiɖeɖema, nɛ ɩtɩŋɩ-m kɩlaʋ ɖeɖe.» Nɛ ɛpɩsɩ Yesee nɛ ɛ-pɩyalaa kiɖeɖema, nɛ pʋwayɩ lɛ ɛyaa-wɛ nɛ powolo kɩlaʋ ɖeɖe. 6 Pasʋwaɣ nɛ ɛna Eliyaabɩ+ lɛ, ɛyɔɔdɩ se: «Pɩtʋʋ fɛyɩ se Yehowa tɛ patam num kɔyɔ, ɛnʋ yɔ ɛ-ɛsɩndaa cɩnɛ.» 7 Ɛlɛ Yehowa heyi Samɩyɛɛlɩ se: «Taacɔnɩ ɛ-wɛtʋ ndʋ tɩnaɣ ɛsa yɔɔ yem yɔ nɛ ɛzɩma ɛɖaɣlaa yɔ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɔlɔ-ɩ. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛzɩma ɛyʋ cɔŋna yɔ pɩtɩkɛ mbʋ Ɛsɔ cɔŋna, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛyʋ naɣ mbʋ pɩnaɣ ɛsa yɔɔ yem yɔ, ɛlɛ Yehowa ñanaɣ laŋɩyɛ taa.»+ 8 Nɛ Yesee yaa Abinadaabɩ+ nɛ ewoni-i Samɩyɛɛlɩ ɛsɩndaa, nɛ Samɩyɛɛlɩ yɔɔdɩ se: «Yehowa tɩlɩzɩ ɛnɛ ɖɔɖɔ.» 9 Pʋwayɩ lɛ, Yesee woni Saamaa,+ ɛlɛ Samɩyɛɛlɩ yɔɔdɩ se: «Yehowa tɩlɩzɩ ɛnɛ ɖɔɖɔ.» 10 Mbʋ Yesee woni ɛ-pɩyalaa 7 Samɩyɛɛlɩ ɛsɩndaa, ɛlɛ Samɩyɛɛlɩ heyi Yesee se: «Yehowa tɩlɩzɩ pa-taa nɔɔyʋ.»
11 Kɛdɛzaɣ ɖeɖe lɛ, Samɩyɛɛlɩ pɔzɩ Yesee se: «Ña-pɩyalaa tɩŋa yɔ?» Nɛ ɛlɛ cosi se: «Pɩkazɩ pa-taa cikpelu;+ ɛwɛɛ nɛ eɖiyiɣ heŋ ñɩtʋ taa.»+ Nɛ Samɩyɛɛlɩ heyi Yesee se: «Tiyi nɛ payaa-ɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ye ɛtɩkɔɔ cɩnɛ yɔ ɖɩɩkaɣ caɣʋ se ɖɩtɔɔ tɔɔnaɣ.» 12 Nɛ etiyi nɛ pɔkɔnɩ-ɩ Samɩyɛɛlɩ cɔlɔ. Ɛɛkɛ pɩɣa evelaɣ kɩsɛɛmaɣ, ɛ-ɛsa ɖewa, nɛ eɖe pɩdɩɩfɛyɩ.+ Nɛ Yehowa yɔɔdɩ se: «Kʋyɩ, taa-ɩ num, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛnʋ lɛ!»+ 13 Nɛ Samɩyɛɛlɩ kpaɣ num hɩlʋʋ+ nɛ ɛtaa-ɩ num ɛ-ɖalaa ɛsɩndaa. Nɛ Yehowa fezuu paɣzɩ ɖoŋ haʋ Daviid kpaɣnɩ evemiye nɖɩ.+ Pʋwayɩ lɛ, Samɩyɛɛlɩ kʋyɩ nɛ ɛkpaɣ ɛ-nʋmɔʋ nɛ ɛɖɛɛ Ramaa.+
14 Nɛ Yehowa yele nɛ e-fezuu kʋyɩ Sɔɔlɩ yɔɔ nɛ kɩɖɛɛ.+ Nɛ Yehowa ha nʋmɔʋ nɛ maɣzɩm kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ wɛɛ nɛ pɩcɛyɩɣ Sɔɔlɩ siŋŋ.*+ 15 Sɔɔlɩ lɩmɖʋyaa heyi-i se: «Ŋnawa se Ɛsɔ ha nʋmɔʋ nɛ maɣzɩm kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ wɛɛ nɛ pɩcɛyɩɣ-ŋ siŋŋ.* 16 Ða-kɩbaɣlʋ, ɖitendi-ŋ, ɖʋ paɣtʋ ña-lɩmɖʋyaa mba pɛwɛ ñɔ-cɔlɔ yɔ se pañɩnɩ abalʋ weyi ɛwɛ niye cɩmʋʋ mabʋ taa yɔ.+ Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa payɩ Ɛsɔ haɣ nʋmɔʋ nɛ maɣzɩm kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ kɔɔ ñɔ-yɔɔ lɛ,* ɛkaɣ mabʋ cɩmʋʋ, nɛ pɩlabɩ-ŋ sooci.» 17 Peeɖe Sɔɔlɩ heyi ɛ-lɩmɖʋyaa se: «Mentendi-mɩ, ɩñɩnɩ-m abalʋ weyi ɛmakɩ cɩmʋʋ camɩyɛ yɔ, nɛ ɛkɔnɩ-m.»
18 Lɩmɖʋyaa taa nɔɔyʋ yɔɔdɩ se: «Mansɩm Bɛtɩlɛhɛm tʋ Yesee pɩyalʋ nɔɔyʋ, ɛwɛ niye cɩmʋʋ mabʋ taa, nɛ ɛkɛ you laɖʋ weyi ɛwɛ abalɩtʋ nɛ ɛwɛɛ ɖoŋ yɔ.+ Ɛsɩm yɔɔdʋʋ camɩyɛ, nɛ eɖewa,+ nɛ Yehowa wɛ ɛ-cɔlɔ.»+ 19 Peeɖe Sɔɔlɩ tiyi ɛyaa Yesee cɔlɔ se peheyi-i se: «Tiyini-m ña-pɩyalʋ Daviid, weyi ɛwɛ heŋ cɔlɔ yɔ.»+ 20 Nɛ Yesee kpaɣ kpɔnɔ, tɔnɛ kokoɖe nɖɩ ɖɩ-taa nɛ vɛɛ yɔ, nɛ mbeɣa nɛ ɛhɔkɩ kpaŋaɣ yɔɔ nɛ ɛcɛlɩ ɛ-pɩyalʋ Daviid se ɛkpɛndɩna nɛ ewoni Sɔɔlɩ. 21 Mbʋ Daviid wobi Sɔɔlɩ cɔlɔ nɛ ɛpaɣzɩ-ɩ lɩm ɖʋʋ.+ Sɔɔlɩ kɔɔ nɛ ɛsɔɔlɩ-ɩ siŋŋ, nɛ ɛpɩsɩ e-you wondu ɖɔkɩyʋ. 22 Sɔɔlɩ tiyi se peheyi Yesee se: «Mentendi-ŋ, yele nɛ Daviid wɛɛ man-tʋmɩyɛ taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-tɔm kɛdɩnɩ-m.» 23 Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa payɩ Ɛsɔ haɣaɣ nʋmɔʋ nɛ maɣzɩm kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ kɔŋ Sɔɔlɩ yɔɔ yɔ,* Daviid kpakaɣ cɩmʋʋ nɛ ɛmakɩ, nɛ Sɔɔlɩ laŋɩyɛ hɛɣ nɛ pɩlakɩ-ɩ sooci, nɛ maɣzɩm kɩdɛkɛdɩm* mbʋ pɩɖɛɣaɣ ɛ-yɔɔ.+
17 Nɛ Filistii mba+ kpeɣli pɔ-sɔɔjanaa se pala you. Pekpeɣli Soko,+ ŋgʋ kɩwɛ Yuuda yɔ kɩ-taa, nɛ pe-ɖigbeɣliye wɛ Soko nɛ Azeka+ pɛ-hɛkʋ taa, Efɛɛsɩ-Damiim+ taa. 2 Sɔɔlɩ nɛ Izrayɛɛlɩ abalaa pekpeɣli nɛ pacaɣ Elaa Fɛɛʋ* taa,+ nɛ pɔñɔɔzɩ pa-tɩ nɛ palɩɩ se pakatɩ Filistii mba. 3 Filistii mba kaawɛ pʋʋ hɔɔlʋʋ kʋɖʋmʋʋ yɔɔ, nɛ Izrayɛɛlɩ mba ñɛwɛɛ pʋʋ hɔɔlʋʋ lɛɛkʋ yɔɔ, nɛ fɛɛʋ wɛɛ pɛ-hɛkʋ taa.
4 Nɛ sɔdʋʋ sɔsɔ nɔɔyʋ lɩɩnɩ Filistii mba ɖigbeɣliye* taa; payaɣ-ɩ se Gooliyaatɩ,+ nɛ ɛlɩnɩ Gaatɩ,+ nɛ ɛ-kʋkʋyɩŋ kɛ nuŋgolonzi 6 nɛ nandaka kʋɖʋmaɣ.* 5 Ɛpam hulaɣ ŋga palabɩnɩ ñɩɣyʋʋ kɩsɛɛmʋʋ yɔ ɛ-ñʋʋ taa, nɛ esuu toko ŋgʋ palabɩnɩ ñɩɣyʋʋ kɩsɛɛmʋʋ hɔɔlasɩ nzɩ sɩ-nɔsɩ tɩnɩ ɖama yɔɔ yɔ. Ñɩɣyʋʋ kɩsɛɛmʋʋ toko+ ŋgʋ, ki-yuŋ kaakɛ siklinaa 5 000.* 6 Ɛɛwɛnɩ ñɩɣyʋʋ kɩsɛɛmʋʋ ŋgʋ kihuuzuu ɛ-nɩŋgbanzɩ yɔɔ yɔ, nɛ esusi kɩgbɛzɛŋ tobi ñɩŋgʋ+ ŋgʋ palabɩnɩ ñɩɣyʋʋ kɩsɛɛmʋʋ yɔ e-siɣye wayɩ. 7 Ɛ-kɩgbɛzɛŋ ɖaʋ kaawɛ ɛzɩ pɩsaŋ lʋyaa ɖaʋ yɔ,+ nɛ ñɩɣyʋʋ sɩɣa ŋga kaawɛ ɛ-kɩgbɛzɛŋ nɔɔ taa yɔ, ko-yuŋ kaakɛ siklinaa 600;* nɛ ɛ-kpayʋʋ ɖɔkɩyʋ ɖɔŋaɣ ɛ-ɛsɩndaa. 8 Nɛ ɛsɩŋ nɛ ɛyaa Izrayɛɛlɩ sɔɔjanaa+ nɛ ɛpɔzɩ-wɛ se: «Ɛbɛ yɔɔ ɩñɔɔzɩ mɩ-tɩ nɛ ɩlɩɩ se ɩla you? Mantɩkɛ Filistii tʋ na, nɛ mɩ yɔ, ɩtɩkɛ Sɔɔlɩ lɩmɖʋyaa na? Ɩlɩzɩ mɩ-taa abalʋ nɔɔyʋ, nɛ etii nɛ ɛkatɩ-m. 9 Ye ɛpɩzaa nɛ eyooni-m nɛ ɛkʋ-m yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ ɖɩkaɣ pɩsʋʋ mɩ-lɩmɖʋyaa. Ɛlɛ ye mawabɩ-ɩ nɛ mankʋ-ɩ yɔ, ɩkaɣ pɩsʋʋ ɖa-lɩmɖʋyaa nɛ ɩɖʋ-ɖʋ lɩm.» 10 Nɛ Filistii tʋ tɔ se: «Malɩ sɔnɔ se ma nɛ Izrayɛɛlɩ sɔɔjanaa+ ɖɩmaɣzɩ nɛ ɖɩna waɖʋ. Ɩha-m abalʋ nɔɔyʋ nɛ ma nɛ ɩ ɖiyoo!»
11 Sɔɔlɩ nɛ Izrayɛɛlɩ mba tɩŋa nɩ Filistii tʋ tɔm ndʋ lɛ, sɔɔndʋ kpa-wɛ siŋŋ nɛ pɔ-yɔɔ kpɛyɩ.
12 Daviid kaakɛ Yesee+ pɩyalʋ. Nɛ Yesee kaakɛ Efrata tʋ+ nɛ ɛ-tɛ kaawɛ Bɛtɩlɛhɛm+ ŋgʋ kɩwɛ Yuuda taa yɔ. Ɛɛwɛnɩ abalɩbiya 8,+ nɛ Sɔɔlɩ alɩwaatʋ taa lɛ, ɛɛtɛm kɛʋ akpadɩyʋ. 13 Yesee pɩyalaa sɔsaa 3 kaatɩŋ Sɔɔlɩ wayɩ you taa.+ Ɛ-pɩyalaa 3 mba patɩŋ Sɔɔlɩ wayɩ nɛ powolo you taa yɔ mba yɔ: Ɛ-pɩyalʋ kajalaɣ ñɩnʋ lɛ Eliyaabɩ,+ 2 ñɩnʋ lɛ Abinadaabɩ,+ nɛ 3 ñɩnʋ lɛ Saamaa.+ 14 Daviid kaakɛnɩ tɩnʋʋ,+ nɛ sɔsaa mba pa-naadozo paatɩŋ Sɔɔlɩ wayɩ.
15 Daviid lɩɣaɣnɩ Sɔɔlɩ tɛ nɛ ewoki Bɛtɩlɛhɛm ɖoŋ ɖoŋ nɛ eɖiyiɣ ɛ-caa heŋ+ nɛ ɛpɩsɩɣ. 16 Alɩwaatʋ ndʋ lɛ, Filistii tʋ ɛnʋ ɛkɔŋaɣ nɛ ɛsɩŋɩɣ e-lone taa tanaŋ nɛ ɖanaɣ; ɛwɛɛ nɛ ɛlakɩ mbʋ kɩyakɩŋ 40.
17 Nɛ Yesee heyi ɛ-pɩyalʋ Daviid se: «Mentendi-ŋ, kpaɣ pee kuɖoŋa efa* kʋnɛ nɛ kpɔnɔnaa 10 panɛ, nɛ ŋwoni ña-ɖalaa lɛɛ lɛɛ sɔɔjanaa ɖigbeɣliye* taa. 18 Nɛ ŋkpaɣ waagaasɩnaa* 10 panɛ nɛ ŋcɛlɩ sɔɔjanaa kudoku ñʋʋdʋ; pɩtasɩ lɛ, pɩwɛɛ se ŋpɔzɩ nɛ ŋna se ña-ɖalaa wɛ alaafɩya yaa we, nɛ ŋkpɛndɩnɩ yʋsaɣ ŋga kawɩlɩɣ se pɛwɛ alaafɩya yɔ nɛ ŋkɔna.» 19 Paawɛ Sɔɔlɩ nɛ Izrayɛɛlɩ abalaa lalaa tɩŋa cɔlɔ Elaa Fɛɛʋ* taa,+ nɛ poyouni Filistii mba.+
20 Nɛ Daviid kʋyɩ tanaŋ tɛɛ cu nɛ eyebini nɔɔyʋ heŋ; nɛ ɛñɔɔzɩ wondu nɛ ɛɖɛɛ ɛzɩ Yesee kaapɔzʋʋ-ɩ se ɛla yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ ɛtalɩ ɖenɖe sɔɔjanaa kpeɣlaa yɔ lɛ, sɔɔjanaa lɩɣaɣ se powolo ɖenɖe pakatɩɣ se pala you yɔ, nɛ pamakɩ you kubusi. 21 Izrayɛɛlɩ mba nɛ Filistii mba pɔñɔtɩnɩ ɖama nɛ paa sɔɔjanaa tindimiye nɖɩ lɛ ɖɩpa lɛɛɖɛ nɛ ɛsa. 22 Daviid caŋ eyele e-wondu weyi ɛcɔŋnɩ wondu yɔɔ yɔ ɛ-cɔlɔ nɛ ese nɛ ewolo ɖenɖe sɔɔjanaa pɩlaa yɔ. Ɛtalaa lɛ, ɛpaɣzɩ pɔzʋʋ se ɛna se ɛ-ɖalaa wɛ alaafɩya yaa we.+
23 Eɖiɣni-wɛ yɔɔdɩnʋʋ lɛ, Filistii mba sɔdʋʋ sɔsɔ weyi payaɣ se Gooliyaatɩ+ nɛ ɛlɩnɩ Gaatɩ yɔ, ɛkɔɔ. Ɛlɩnɩ Filistii mba sɔɔjanaa caŋa taa, nɛ ɛyɔɔdɩ tɔm kʋɖʋmtʋ ndʋ ɛtɩɩyɔɔdʋʋ yɔ,+ nɛ Daviid nɩɩ ɛ-tɔm ndʋ. 24 Alɩwaatʋ ndʋ Izrayɛɛlɩ abalaa kpeekpe na abalʋ ɛnʋ lɛ, sɔɔndʋ kpa-wɛ siŋŋ nɛ pese-i.+ 25 Izrayɛɛlɩ abalaa yɔɔdaɣ se: «Ɩnaɣ abalʋ weyi eɖiɣni kɔm yɔ? Ɛkɔŋ se ɛɖʋ Izrayɛɛlɩ fɛyɛ.+ Wiyaʋ kaɣ haʋ ñɩm sɔsɔm ndɩ ndɩ abalʋ weyi ɛkʋʋ-ɩ yɔ, ɛkaɣ-ɩ cɛlʋʋ ɛ-maɣmaɣ ɛ-pɛlɛ,+ nɛ ɛ-caa hɔʋ ɛɛkaɣ cɛlʋʋ wiyaʋ mbʋ pɩpɔzʋʋ se Izrayɛɛlɩ mba ɩcɛlɩ wiyaʋ yɔ.»
26 Daviid paɣzɩ pɔzʋʋ abalaa mba paasɩŋ ɛ-cɔlɔ yɔ se: «Ɛbɛ pakaɣ labʋ abalʋ weyi ɛkʋʋ Filistii tʋ ɛnʋ nɛ ɛkʋsɩ fɛyɛ Izrayɛɛlɩ yɔɔ yɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ anɩ lɛ Filistii tʋ kɩdɩbɛlʋʋ ɛnʋ yɔ nɛ ɛɖʋʋ fɛyɛ Ɛsɔ ɛsadʋ sɔɔjanaa?»+ 27 Ðɩnɛ ɛlɛ samaɣ heyi-i mbʋ wiyaʋ kaatɔm se ɛlakɩ ɛyʋ ɛnʋ yɔ, nɛ patasɩ yɔɔdʋʋ se: «Mbʋ pakaɣ labʋ abalʋ weyi ɛkʋʋ-ɩ yɔ.» 28 Ɛ-ɖalʋ sɔsɔ Eliyaabɩ+ nɩ ɛwɛɛ nɛ ɛyɔɔdʋʋnɩ abalaa mba lɛ, ɛ-hɔyɛ taa wɩɩnɩ Daviid nɛ ɛpɔzɩ-ɩ se: «Ɛbɛ yɔɔ ŋtibi cɩnɛ? Nɛ anɩ ŋyebini heŋ pazɩ ɛnɩ kañɩmbusuu taa?+ Mansɩm camɩyɛ ña-tɩ kpazʋʋ nɛ lɩmaɣza kɩdɛkɛda wena awɛ ña-laŋɩyɛ taa yɔ; you ŋtibi naʋ.» 29 Ðɩnɛ ɛlɛ Daviid yɔɔdɩ se: «Ɛbɛ malaba yɔ? Tɔm yem mɔnpɔzaa!» 30 Nɛ ɛɖɛɛ ɛ-cɔlɔ nɛ ɛpɩsɩnɩ lɛlʋ yɔɔ nɛ ɛpɔzɩ tɔm kʋɖʋmtʋ ndʋ ɛɛtɛm pɔzʋʋ yɔ,+ nɛ pocosi-i tɔm kʋɖʋmtʋ ndʋ paatɛmɩ-ɩ cosuu yɔ.+
31 Daviid yɔɔdaɣ tɔm ndʋ lɛ, nabɛyɛ nɩɩ-tʋ nɛ pɛkɛdɩ-tʋ Sɔɔlɩ. Nɛ ɛlɛ tiyi se payaa-ɩ. 32 Daviid heyi Sɔɔlɩ se: «Nɔɔyʋ laŋɩyɛ ɛtaalɩɩnɩ Filistii tʋ ɛnʋ.* Ña-lɩmɖʋyʋ kaɣ wobu nɛ eyooni-i.»+ 33 Ɛlɛ Sɔɔlɩ heyi Daviid se: «Ŋŋpɩzɩɣ nɛ ŋyooni Filistii tʋ ɛnʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋkɛ abalɩbɩɣa yem,+ nɛ ɛnʋ lɛ ɛkɛ sɔɔja* kpaɣnɩ ɖooo e-evebitu taa.» 34 Ðɩnɛ ɛlɛ Daviid heyi Sɔɔlɩ se: «Ña-lɩmɖʋyʋ pɩsɩ ɛ-caa heŋ ɖiyiyu, nɛ mʋʋzʋʋ+ nakʋyʋ kɔɔ, kpemtɔɔyaɣ nakɛyɛ ɖɔɖɔ, nɛ pa-taa paa weyi lɛ ɛkpa heu ewiɖe taa. 35 Nɛ manɖʋ pa-wayɩ nɛ mamabɩ-wɛ nɛ malɩzɩ heŋ pɔ-nɔsɩ taa. Pakʋyɩ mɔ-yɔɔ lɛ, menkpi pa-hʋndʋ* nɛ mamabɩ-wɛ nɛ mɛnpɛɖɩ nɛ mankʋ-wɛ. 36 Ña-lɩmɖʋyʋ kʋ mʋʋzʋʋ nɛ ɛtɛ ɛkʋ kpemtɔɔyaɣ, nɛ Filistii tʋ kɩdɩbɛlʋʋ ɛnʋ yɔ, ɛkaɣ pɩsʋʋ ɛzɩ kpɩna ana a-taa naɖɩyɛ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɖʋ fɛyɛ Ɛsɔ ɛsadʋ sɔɔjanaa.»+ 37 Nɛ Daviid sɔzɩ se: «Yehowa weyi eholi-m mʋʋzʋʋ nɛ kpemtɔɔyaɣ pa-cɩkpaŋ tɛɛ yɔ, ɛnʋ kaɣnɩ-m holuu Filistii tʋ ɛnʋ e-nesi tɛɛ.»+ Peeɖe Sɔɔlɩ heyi Daviid se: «Wolo, nɛ Yehowa ɛwɛɛ ñɔ-cɔlɔ.»
38 Nɛ Sɔɔlɩ kpaɣ e-wondu nɛ esuu Daviid. Ɛkpaɣ ñɩɣyʋʋ kɩsɛɛmʋʋ hulaɣ nɛ ɛpa ɛ-ñʋʋ taa, pʋwayɩ lɛ esuu-i ñɩɣyʋʋ toko. 39 Nɛ Daviid kpaɣ ɛ-laɣɖɛ nɛ ɛta wondu ndʋ esuwa yɔ tɩ-yɔɔ nɛ ɛñaɣ pana se ɛɖɔ, ɛlɛ ɛtɩpɩzɩ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ tɩtɩmalɩnɩ-ɩ. Daviid heyi Sɔɔlɩ se: «Maapɩzɩɣ nɛ mɛwɛɛ wondu tʋnɛ tɩ-taa nɛ mɔnɖɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ tɩtɩmalɩnɩ-m.» Nɛ Daviid hɔzɩ-tʋ. 40 Nɛ ɛkpaɣ ɛ-ɖaʋ e-nesi tɛɛ nɛ ɛtɔzɩ pɛɛ solo solo ñɩna 5 pɔɔ* hɛkʋ taa nɛ ɛɖʋ-yɛ e-ninɖiɣyu huyuu kabʋa taa, nɛ ɛ-pʋtɔɖɛ+ kaawɛ e-nesi tɛɛ. Nɛ ɛpaɣzɩ ñɔtɩnʋʋ Filistii tʋ.
41 Filistii tʋ ɛnʋ ɛwɛɛ nɛ ɛñɔtʋʋnɩ Daviid, nɛ ɛ-kpayʋʋ ɖɔkɩyʋ kaawɛ ɛ-ɛsɩndaa. 42 Filistii tʋ cɔnaa nɛ ɛna Daviid lɛ, enimi-i; mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛkɛ abalɩbɩɣa yem. Ɛɛsɛwa nɛ eɖe.+ 43 Ðɩnɛ ɛlɛ Filistii tʋ pɔzɩ Daviid se: «Ɛzɩ mɛnkɛ haɣ+ nɛ ŋkɔŋ ma-wayɩ nɛ ɖaŋ na?» Peeɖe Filistii tʋ lɔ nɔɔ kɩdɛkɛdaɣ Daviid yɔɔ ɛ-ɛsɔnaa hɩɖɛ taa. 44 Filistii tʋ ɛnʋ eheyi Daviid se: «Kɔɔ mɔn-cɔlɔ, nɛ mankaɣ ña-nandʋ cɛlʋʋ ɛsɔdaa sumasɩ nɛ ñɩtʋ taa kpɩna.»
45 Daviid cosi Filistii tʋ se: «Ŋkɔŋ ma-wayɩ nɛ laɣɖɛ nɛ kɩgbɛzɛŋ nɛ kɩgbɛzɛŋ tobi ñɩŋgʋ;+ ɛlɛ ma yɔ, mɔnkɔŋ ña-wayɩ yoyaa tɛ Yehowa, Izrayɛɛlɩ sɔɔjanaa tɛ Ɛsɔ, weyi ŋɖʋ fɛyɛ yɔ+ ɛ-hɩɖɛ taa.+ 46 Sɔnɔ maɣmaɣ, Yehowa kaɣ-ŋ ɖʋzʋʋ me-nesi tɛɛ,+ nɛ mankaɣ-ŋ kʋʋ nɛ mɛnsɛtɩ ña-ñʋʋ; nɛ sɔnɔ kɩyakʋ kʋnɛ, mankaɣ cɛlʋʋ Filistii sɔɔjanaa tomnasɩ ɛsɔdaa sumasɩ nɛ ñɩtʋ taa kpɩna wena awɛ tɛtʋ yɔɔ yɔ; nɛ tɛtʋ yɔɔ ɛyaa kpeekpe kaɣ tɩlʋʋ se Ɛsɔ nɔɔyʋ wɛ Izrayɛɛlɩ taa.+ 47 Nɛ mba payɩ pekpeɣli cɩnɛ yɔ,* pakaɣ tɩlʋʋ se pɩtɩkɛ laɣɖɛ yaa kɩgbɛzɛŋ Yehowa yakɩnɩ ñʋʋ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa tɩnɩ you,+ nɛ ɛkaɣ mɩ-tɩŋa payɩ ɖʋzʋʋ ɖe-nesi tɛɛ.»+
48 Peeɖe Filistii tʋ kʋyaa nɛ ɛpaɣzɩ ɖɔm se ɛkatɩ Daviid, ɛlɛ Daviid se lɛɛ lɛɛ nɛ ewokini ɖenɖe pakatɩɣ se pala you yɔ, se ɛkatɩ Filistii tʋ. 49 Daviid lɛkɩ e-nesi e-huyuu taa nɛ ɛlɩzɩ pɩyɛ naɖɩyɛ kɩ-taa nɛ ɛɖʋ-ɖɩ pʋtɔɖɛ taa nɛ ɛtɔ-ɖɩ. Nɛ ɛyaɣ Filistii tʋ kiɖe taa, nɛ pɩyɛ sʋʋ e-kiɖe taa nɛ ɛtɔlɩ tataa nɛ ɛpa ɛ-ɛsa nɛ tɛtʋ.+ 50 Mbʋ Daviid kpaɣ pʋtɔɖɛ nɛ pɩyɛ nɛ ɛwabɩnɩ Filistii tʋ; paa laɣɖɛ ɛtaawɛɛ Daviid nesi tɛɛ yɔ, ɛkʋ Filistii tʋ ɛnʋ.+ 51 Daviid wolo seya yɔɔ nɛ ɛtalɩ ɛsɩŋ ɛ-yɔɔ. Nɛ ɛɖɔkɩ Filistii tʋ laɣɖɛ+ nɛ ɛkpɛɛ-ɖɩ ɖi-huyuu taa; nɛ ɛsɛtɩ ɛ-ñʋʋ se pɩwɩlɩ kpayɩ kpayɩ se ɛsɩba. Filistii mba nawa se pɛ-ɛyʋ ɖoŋ tʋ sɩba lɛ, pese.+
52 Peeɖe Izrayɛɛlɩ nɛ Yuuda abalaa pakʋyaa nɛ papaɣzɩ kubusi mabʋ nɛ pɔɖɔɔnɩ Filistii mba kpaɣnɩ fɛɛʋ taa+ nɛ piwolo pɩtalɩ Ekrɔɔnɩ+ nɔnɔsɩ taa, nɛ Filistii ñɩma mba pakʋwa yɔ po-tomnasɩ wɛɛ habɩyɛ yɔɔ, kpaɣnɩ Saarayim+ nɛ piwolo pɩtalɩ ɖooo Gaatɩ nɛ Ekrɔɔnɩ. 53 Izrayɛɛlɩ mba tɛm Filistii mba ɖɔɔnʋʋ nɛ papɩsɩ lɛ, palazɩ mbʋ payɩ pɩɩwɛ lona wena a-taa Filistii mba kaakpeɣlaa yɔ.
54 Nɛ Daviid kpaɣ Filistii tʋ ñʋʋ nɛ ewoni-kʋ Yeruzalɛm, ɛlɛ ɛsɩɩ Filistii tʋ you wondu ɛ-maɣmaɣ e-kizinziku tɛɛ.+
55 Alɩwaatʋ ndʋ Sɔɔlɩ na Daviid ɛlɩɣaɣ se ɛkatɩ Filistii tʋ lɛ, ɛpɔzɩ ɛ-sɔɔjanaa ñʋʋdʋ Abnɛɛrɩ+ se: «A-pɩyalʋ lɛ abalɩbɩɣa ŋga,+ Abnɛɛrɩ?» Abnɛɛrɩ cosi-i se: «Ŋñɩtʋʋ nɛ ŋwɛɛ wezuu yɔ, hayɩ wiyaʋ, maasɩŋ!» 56 Nɛ wiyaʋ tɔ se: «Ñɩnɩ nɛ ŋna se a-pɩyalʋ lɛ evebu ɛnʋ.» 57 Pʋyɔɔ Daviid kʋ Filistii tʋ nɛ ɛpɩsɩ nɛ ɛkɔɔ kpaagbaa lɛ, Abnɛɛrɩ kpaɣ-ɩ nɛ ewoni-i Sɔɔlɩ ɛsɩndaa, ɛɖɔkɩ Filistii tʋ ñʋʋ e-nesi taa.+ 58 Nɛ Sɔɔlɩ pɔzɩ-ɩ se: «Abalɩbɩɣa ña, a-pɩyalʋ ŋkɛnaa?» Nɛ Daviid cosi-i se: «Mɛnkɛ ña-lɩmɖʋyʋ Yesee+ weyi ɛ-tɛ wɛ Bɛtɩlɛhɛm+ yɔ ɛ-pɩyalʋ.»
18 Daviid tɩɩtɛm yɔɔdɩnʋʋ Sɔɔlɩ lɛ, Yonataanɩ+ nɛ Daviid papɩsɩ taabalaa kɩbama mba pɔñɔnɩ ɖama pɩdɩɩfɛyɩ yɔ.* Nɛ Yonataanɩ paɣzɩ-ɩ sɔɔlʋʋ ɛzɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɩ yɔ.*+ 2 Kpaɣnɩ kɩyakʋ ŋgʋ lɛ, Sɔɔlɩ sɩɩ Daviid ɛ-cɔlɔ nɛ ɛtɩha-ɩ nʋmɔʋ se ɛpɩsɩ ɛ-caa ɖɩɣa taa.+ 3 Nɛ Yonataanɩ nɛ Daviid paɖʋ ɛgbɛyɛ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛsɔɔlɩ-ɩ ɛzɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɩ yɔ.*+ 4 Yonataanɩ hɔzɩ toko kɩtɩnʋʋ ŋgʋ kɩfɛyɩnɩ nɩŋgbɛɛnzɩ yɔ, ŋgʋ eesuwa yɔ, nɛ ɛcɛlɩ Daviid, pɩkpɛndɩnɩ wondu ndʋ esuu you taa yɔ, ɛ-laɣɖɛ, ɛ-tɔʋ nɛ ɛ-tambaɖɛ. 5 Daviid paɣzɩ lɩʋ nɛ ewoki you, nɛ piɖeɣaɣni-i*+ ɖenɖe payɩ Sɔɔlɩ tiyaɣ-ɩ yɔ. Pʋyɔɔ Sɔɔlɩ lɩzɩ-ɩ se ɛkɛ e-you laɖaa ñʋʋdʋ,+ nɛ pɩkɛdɩnɩ samaɣ tɩŋa nɛ Sɔɔlɩ lɩmɖʋyaa tɩŋa.
6 Alɩwaatʋ ndʋ Daviid nɛ lalaa pakʋwaɣ Filistii mba nɛ papɩsɩɣ yɔ, halaa lɩɣaɣnɩ Izrayɛɛlɩ tɛtʋ tɩŋa taa nɛ hendu+ nɛ payɛ se pakatɩ Wiyaʋ Sɔɔlɩ; pakataɣ-ɩ nɛ nesi tɛɛ soo*+ nɛ amɛya nɛ cɩmɩŋ. 7 Halaa mba pɛmɛyaɣ amɛya yɔ, peteɣaɣ hendu se:
«Sɔɔlɩ kʋ ɛyaa kudokiŋ,
Nɛ Daviid ñakʋ ɛyaa kudokiŋ hiŋ.»+
8 Sɔɔlɩ mʋ pana siŋŋ,+ nɛ hendu ndʋ tɩtɩkɛdɩnɩ-ɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛyɔɔdaa se: «Pɛcɛlɩ Daviid ɛyaa kudokiŋ hiŋ, ɛlɛ ma lɛ pɛcɛlɩ-m ɛyaa kudokiŋ. Kewiyaɣ ɖeke pɩkazaa se pɛcɛlɩ-ɩ!»+ 9 Kpaɣnɩ kɩyakʋ ŋgʋ lɛ, Sɔɔlɩ wɛɛ nɛ ɛkpaɣ ɛ-tɩ nɛ Daviid paa ɛzɩmtaa.
10 Tɛʋ fema lɛ, Ɛsɔ ha nʋmɔʋ nɛ maɣzɩm kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ kɔɔ Sɔɔlɩ yɔɔ*+ nɛ ɛpaɣzɩ labʋ lakasɩ nzɩ sɩwɛ piti yɔ* ɖɩɣa taa; alɩwaatʋ ndʋ lɛ, Daviid ñaawɛɛ nɛ ɛmakɩ cɩmʋʋ+ ɛzɩ ɛtɩɩlakʋʋ yɔ. Sɔɔlɩ kaaɖɔkɩ kɩgbɛzɛŋ e-nesi taa,+ 11 nɛ ɛlɔ kɩgbɛzɛŋ ŋgʋ,+ nɛ ɛyɔɔdʋʋ ɛ-laŋɩyɛ taa se: “Mankaŋ Daviid nɛ koloŋa!” Ɛlɛ Daviid se tam nabʋlɛ nɛ etihiɣ-i. 12 Piyeba nɛ Sɔɔlɩ seɣ Daviid sɔɔndʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa yebi-i,+ ɛlɛ ɛwɛɛ Daviid cɔlɔ.+ 13 Pʋyɔɔ lɛ, Sɔɔlɩ lɩzɩ-ɩ ɛ-cɔlɔ nɛ ɛsɩɩ-ɩ ɛyaa kudoku ñʋʋdʋ, nɛ Daviid ɖiyaɣ sɔɔjanaa you taa.*+ 14 Nɛ pɩwɛɛ nɛ piɖeɣni Daviid+ mbʋ payɩ ɛlakaɣ yɔ pɩ-taa,* nɛ Yehowa kaawɛ ɛ-cɔlɔ.+ 15 Nɛ Sɔɔlɩ nawa se piɖeɣaɣni Daviid camɩyɛ lɛ, eseɣ-i sɔɔndʋ. 16 Ɛlɛ Izrayɛɛlɩ nɛ Yuuda kpeekpe kaasɔɔlɩ Daviid, mbʋ pʋyɔɔ yɔ eɖiyaɣ-wɛ yoŋ weyi palakaɣ yɔ ɩ-taa.
17 Pʋwayɩ lɛ, Sɔɔlɩ heyi Daviid se: «Mɛn-pɛlɛ sɔsɔ Merabɩ+ yɔ. Mankaɣ-ŋ ɩ cɛlʋʋ nɛ ɛpɩsɩ ña-halʋ.+ Ɛlɛ pɩwɛɛ se ŋwolo pɩ-yɔɔ nɛ ŋwɩlɩ-m se ŋwɛ abalɩtʋ nɛ ŋyoo Yehowa yoŋ.»+ Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, Sɔɔlɩ yɔɔdaɣ ɛ-laŋɩyɛ taa se: «Me-nesi ɛtaakpa ɛ-yɔɔ. Filistii mba ɩkʋnɩ-ɩ.»+ 18 Peeɖe Daviid heyi Sɔɔlɩ se: «Ma yɔ anɩ, nɛ mɔ-hɔʋ taa ñɩma lɛ mba, man-caa hɔʋ lɛ ŋgʋ Izrayɛɛlɩ taa nɛ manpɩsɩɣ wiyaʋ ɛtɩ?»+ 19 Ɛlɛ, alɩwaatʋ talaa se pakpaɣ Sɔɔlɩ pɛlɛ Merabɩ nɛ pɛcɛlɩ Daviid lɛ, pana se paatɛmɩ-ɩ kpaɣʋ nɛ pɛcɛlɩ se ɛpɩsɩ Mehola tʋ Adɩrɩyɛɛlɩ+ halʋ.
20 Ɛlɛ Sɔɔlɩ pɛlɛ Miikaalɩ+ kaasɔɔlɩ Daviid, nɛ peheyi-tʋ Sɔɔlɩ, nɛ tɔm ndʋ tɩkɛdɩnɩ-ɩ. 21 Nɛ Sɔɔlɩ yɔɔdɩ se: «Mankaɣ-ɩ cɛlʋʋ mɛn-pɛlɛ nɛ pɩkɛnɩ-ɩ kpaca, pɩsa nɛ Filistii mba nesi kpa ɛ-yɔɔ.»+ Peeɖe Sɔɔlɩ heyi Daviid nabʋlɛ ɖeɖe se: «Ma nɛ ŋ ɖɩkaɣ ɖʋʋ nesi ɖɔkʋʋ ɛgbɛyɛ* sɔnɔ.» 22 Pɩtasɩ lɛ, Sɔɔlɩ ɖʋ paɣtʋ ɛ-lɩmɖʋyaa se: «Ɩyɔɔdɩnɩ Daviid mɛsaɣ tɛɛ nɛ iheyi-i se: “Na! Ñɔ-tɔm kɛdɩnɩ wiyaʋ, nɛ ɛ-lɩmɖʋyaa tɩŋa sɔɔlɩ ñɔ-tɔm pɩdɩɩfɛyɩ. Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, yele nɛ ña nɛ wiyaʋ ɩɖʋ nesi ɖɔkʋʋ ɛgbɛyɛ.”» 23 Sɔɔlɩ lɩmɖʋyaa heyi Daviid tɔm ndʋ lɛ, Daviid yɔɔdɩ se: «Mɩ-ɛsɩndaa lɛ, ɛzɩ aleɣya tɔm pɩkɛna se ma weyi mɛnkɛ kʋñɔndʋ nɛ mantɩlɩɩ nabʋyʋ yɔ ma nɛ wiyaʋ ɖɩɖʋ nesi ɖɔkʋʋ ɛgbɛyɛ na?»+ 24 Nɛ Sɔɔlɩ lɩmɖʋyaa wolo nɛ peheyi-i tɔm ndʋ Daviid yɔɔdaa yɔ.
25 Peeɖe Sɔɔlɩ cosaa se: «Tɔm tʋnɛ pɩwɛɛ se iheyi Daviid: “Wiyaʋ ɛɛpɔzʋʋ nabʋyʋ se pɩkɛnɩ pɛlɛ yɔɔ pɔzʋʋ wondu+ nɛ pɩtasɩnɩ Filistii mba hɩna nɔsɩ taa hutu 100,+ se ɛkpanɩ kɩmɩyɛ wiyaʋ koyindinaa.”» Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Sɔɔlɩ kaasɔɔlaa se Daviid ɛsɩ Filistii mba nesi tɛɛ. 26 Nɛ ɛ-lɩmɖʋyaa wolo nɛ peheyi tɔm ndʋ Daviid, nɛ pɩkɛdɩnɩ Daviid se ɛ nɛ wiyaʋ paɖʋ nesi ɖɔkʋʋ ɛgbɛyɛ.+ Pʋcɔ nɛ alɩwaatʋ ndʋ paɖʋwa yɔ tɩtalɩ lɛ, 27 Daviid nɛ ɛ-ɛyaa powolo nɛ pakʋ Filistii mba 200, nɛ Daviid kɔnɩ pa-tɩŋa pa-hɩna nɔsɩ taa hutu nɛ ɛcɛlɩ wiyaʋ, se ɛ nɛ wiyaʋ paɖʋ nesi ɖɔkʋʋ ɛgbɛyɛ. Peeɖe Sɔɔlɩ cɛlɩ-ɩ ɛ-pɛlɛ Miikaalɩ nɛ ɛpɩsɩ ɛ-halʋ.+ 28 Sɔɔlɩ kɔɔ nɛ eɖiɣzina se Yehowa wɛ Daviid cɔlɔ,+ nɛ ɛ-pɛlɛ Miikaalɩ sɔɔlɩ Daviid.+ 29 Piyeba nɛ Daviid tɔm tɛzɩɣ Sɔɔlɩ kpaʋ sɔɔndʋ, nɛ Sɔɔlɩ pɩsɩ Daviid e-koyindu e-wezuu caɣʋ kpeekpe taa.+
30 Filistii mba awumbiya lɩɣaɣ nɛ palakɩ you, ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ payɩ palɩɣaɣ se pala you yɔ, Daviid wakaɣ you taa* nɛ pɩkpaɖɩ Sɔɔlɩ lɩmɖʋyaa tɩŋa;+ nɛ ɛ-hɩɖɛ kaasɛ pɩdɩɩfɛyɩ.+
19 Pʋwayɩ lɛ, Sɔɔlɩ heyi ɛ-pɩyalʋ Yonataanɩ nɛ ɛ-lɩmɖʋyaa tɩŋa se ɛñɩnɩɣ se ɛkʋ Daviid.+ 2 Sɔɔlɩ pɩyalʋ Yonataanɩ kaasɔɔlɩ Daviid pɩdɩɩfɛyɩ,+ pʋyɔɔ Yonataanɩ heyi Daviid se: «Man-caa Sɔɔlɩ ñɩnɩɣ se eyele nɛ pakʋ-ŋ. Mentendi-ŋ, tɩlɩ labʋ cee tanaŋ tɛɛ, nɛ ŋwolo mɛsaɣ tɛɛ lone naɖɩyɛ taa nɛ ŋmɛlɩ. 3 Mankaɣ lɩʋ nɛ mansɩŋ man-caa cɔlɔ hayɩm taa ɖenɖe ŋkaɣ wɛʋ yɔ. Mankaɣ ñɔ-tɔm yɔɔdʋʋ man-caa cɔlɔ, nɛ ye manɩ natʋyʋ yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se mankaɣ-ŋ tʋ heyuu.»+
4 Nɛ Yonataanɩ yɔɔdɩ Daviid yɔɔ tɔm kɩbandʋ+ ɛ-caa Sɔɔlɩ cɔlɔ. Eheyi-i se: «Pɩtɩpɔzɩ se wiyaʋ ɛla kɩwɛɛkɩm ɛ-lɩmɖʋyʋ Daviid, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛtɩlabɩ-ŋ kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ, nɛ mbʋ ɛlabɩ-ŋ yɔ pɩwazɩ-ŋ. 5 Ɛɖʋ e-wezuu kaɖɛ taa* nɛ ɛkʋ Filistii tʋ+ nɛ Yehowa kɔnɩ wabɩtʋ* sɔsɔtʋ Izrayɛɛlɩ kpeekpe. Ŋna mbʋ, nɛ pɩlabɩ-ŋ leleŋ pɩdɩɩfɛyɩ. Ye mbʋ, ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se ŋla kɩwɛɛkɩm nɛ ŋkpɛdɩ Daviid calɩm ɖulum nɛ ŋyele nɛ pakʋ-ɩ yem falaa?»+ 6 Sɔɔlɩ welisini Yonataanɩ nɛ eɖuu nɛ ɛtɔ se: «Yehowa ñɩtʋʋ nɛ ɛwɛɛ wezuu yɔ, maakaɣ yebu nɛ pakʋ Daviid.» 7 Pʋwayɩ lɛ, Yonataanɩ yaa Daviid nɛ eheyi-i tɔm ndʋ tɩ-tɩŋa. Nɛ Yonataanɩ kpaɣ Daviid nɛ ewoni-i Sɔɔlɩ cɔlɔ, nɛ Daviid wolo pɩ-yɔɔ nɛ ɛlakɩ Sɔɔlɩ tʋmɩyɛ ɛzɩ ɖooo lɛ yɔ.+
8 Pʋwayɩ lɛ, you ɖaɣnɩ lɩʋ, nɛ Daviid wolo nɛ eyooni Filistii mba nɛ ɛkʋ pa-taa sakɩyɛ, nɛ pese ɛ-ɛsɩndaa.
9 Nɛ Yehowa ha nʋmɔʋ nɛ maɣzɩm kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ kɔɔ Sɔɔlɩ yɔɔ,*+ ɛɛcaɣ ɛ-ɖɩɣa taa nɛ ɛɖɔkɩ kɩgbɛzɛŋ e-nesi tɛɛ; alɩwaatʋ ndʋ lɛ, Daviid kaawɛɛ nɛ ɛmakɩ cɩmʋʋ.+ 10 Sɔɔlɩ lɔ kɩgbɛzɛŋ se ɛka Daviid nɛ koloŋa, ɛlɛ Daviid wɛlɩ ɛ-tɩ nɛ pitihiɣ-i, nɛ kɩgbɛzɛŋ ɖɛɛ kɩsʋʋ koloŋa taa. Daviid se nɛ ɛlɩɩ Sɔɔlɩ nesi tɛɛ ɖoo ana. 11 Pʋwayɩ lɛ, Sɔɔlɩ tiyi ɛyaa Daviid ɖɩɣa taa se pefeŋ kɔ-yɔɔ nɛ pakʋ-ɩ tanaŋ tɛɛ,+ ɛlɛ Daviid halʋ Miikaalɩ heyi-i se: «Ye ŋtise* ɖoo anɛ yɔ, cee ŋkaɣ kɛʋ sɩɖʋ.» 12 Kpaagbaa mbʋ lɛ, Miikaalɩ tisi Daviid nɛ mondoɖebɔʋ, se ɛpɩzɩ ese nɛ pataahiɣ-i. 13 Miikaalɩ kpaɣ terafim sɩʋ kpeliɣa* nɛ ɛhɩzɩ-kɛ kaɖʋ yɔɔ, nɛ ɛkpaɣ pɩsaʋ ŋgʋ palʋnɩ pʋnʋ hʋndʋ yɔ nɛ ɛɖʋ Daviid ñʋʋ ɖeɖe, nɛ ɛkpaɣ pɩsaʋ nɛ ehuuzi kɔ-yɔɔ.
14 Nɛ Sɔɔlɩ tiyi ɛyaa se pakpa Daviid, ɛlɛ Miikaalɩ heyi-wɛ se: «Pɩwɩɣ-ɩ.» 15 Peeɖe Sɔɔlɩ tiyi ɛyaa se powolo nɛ pana Daviid, nɛ eheyi-wɛ se: «Ɩkpaɣ-ɩ nɛ ɛ-kaɖʋ nɛ ɩkɔnɩ-m ɩ nɛ mankʋ-ɩ.»+ 16 Ɛyaa mba petiyaa yɔ powoba lɛ, terafim sɩʋ kpeliɣa* kaawɛ kaɖʋ yɔɔ nɛ pɩsaʋ ŋgʋ palʋnɩ pʋnʋ hʋndʋ yɔ kɩwɛɛ ɖenɖe ɛ-ñʋʋ tɩɩwɛɣ yɔ. 17 Sɔɔlɩ pɔzɩ Miikaalɩ se: «Ɛbɛ yɔɔ ŋcɛtɩ-m mbʋ nɛ ŋyele mon-koyindu+ nɛ ɛlɩɩ me-nesi tɛɛ?» Miikaalɩ cosi Sɔɔlɩ se: «Eheyi-m se: “Yebi-m nɛ mɛnɖɛɛ, pɩtɩkɛ mbʋ yɔ mankʋʋ-ŋ!”»
18 Nɛ Daviid se nɛ ɛya ɛ-ñʋʋ, nɛ ewolo Samɩyɛɛlɩ cɔlɔ Ramaa.+ Ɛkɛdɩ-ɩ mbʋ payɩ Sɔɔlɩ labɩ-ɩ yɔ. Pʋwayɩ lɛ, ɛ nɛ Samɩyɛɛlɩ pɛɖɛɛ nɛ powolo pacaɣ Nayiyɔɔtɩ.+ 19 Pʋwayɩ lɛ, powolo peheyi Sɔɔlɩ se: «Na! Daviid wɛ Nayiyɔɔtɩ, Ramaa taa.» 20 Kpaagbaa mbʋ lɛ, Sɔɔlɩ tiyi ɛyaa se powolo nɛ pakpa Daviid. Mba Sɔɔlɩ tiyaa yɔ pana nayaa mba pasʋtʋyaa yɔ pɛwɛɛ nɛ pɔyɔɔdʋʋ natʋ tɔm, nɛ Samɩyɛɛlɩ sɩŋaa nɛ eɖiyiɣ-wɛ lɛ, Ɛsɔ fezuu tii pɔ-yɔɔ, nɛ mba ɖɔɖɔ papaɣzɩ labʋ ɛzɩ nayaa yɔ.
21 Peheyi-tʋ Sɔɔlɩ lɛ, ɛcaŋ etiyi ɛyaa lalaa, nɛ paba ɖɔɖɔ papaɣzɩ labʋ ɛzɩ nayaa yɔ. Peeɖe Sɔɔlɩ ɖaɣnɩ tiyuu ɛyaa, tindimiye 3 ñɩnɖɛ, nɛ paba ɖɔɖɔ papaɣzɩ labʋ ɛzɩ nayaa yɔ. 22 Kɛdɛzaɣ ɖeɖe lɛ, Sɔɔlɩ ɖɔɖɔ wolo Ramaa. Ɛtalɩ lɔkɔ* sɔsɔʋ ŋgʋ kɩwɛ Seku yɔ kɩ-cɔlɔ lɛ, ɛpɔzɩ se: «Le Samɩyɛɛlɩ nɛ Daviid pɛwɛɛ?» Pocosi-i se: «Pɛwɛ Nayiyɔɔtɩ+ peeɖe yɔ, Ramaa taa.» 23 Sɔɔlɩ kʋyɩnɩ peeɖe nɛ ewoki Nayiyɔɔtɩ, Ramaa taa lɛ, Ɛsɔ fezuu tii ɛ-yɔɔ ɖɔɖɔ, nɛ ɛɖɔŋ nɛ ɛlakɩ ɛzɩ nayʋ yɔ nɛ ɛkɔɔ ɛtalɩ Nayiyɔɔtɩ, Ramaa taa. 24 Ɛnʋ ɖɔɖɔ ɛhɔzɩ e-wondu, nɛ ɛlakɩ ɖɔɖɔ ɛzɩ nayʋ yɔ Samɩyɛɛlɩ ɛsɩndaa, nɛ ɛhɩnɩ tataa peeɖe ndaakpeɖe* evemiye nɖɩ ɖɩ-tɩŋa nɛ ɖoo ana a-tɩŋa. Mbʋ yebina nɛ pɔtɔŋ se: «Sɔɔlɩ ɖɔɖɔ wɛ nayaa taa kɛ?»+
20 Nɛ Daviid kʋyɩ Nayiyɔɔtɩ, Ramaa taa nɛ ese. Ɛlɛ ɛkɔɔ Yonataanɩ cɔlɔ nɛ ɛpɔzɩ-ɩ se: «Ɛbɛ malaba?+ Le mayʋsaa, nɛ kɩwɛɛkɩm mbʋ malabɩ ña-caa nɛ ɛñɩnɩɣ se ɛlɩzɩ me-wezuu?»* 2 Peeɖe Yonataanɩ cosi-i se: «Pɩɩpɩzɩɣ nɛ pɩla mbʋ kpa!+ Ŋŋkaɣ sɩbʋ. Na! Man-caa ɛɛlakɩ nabʋyʋ nɛ etiheyi-m nɛ pʋcɔ, paa pɩtɩɩkɛ sɔsɔm yaa cikpem yɔ. Ɛbɛ yɔɔ pɩpɔzʋʋ se man-caa ɛmɛsɩ-m tɔm ndʋ? Pɩɩkaɣ labʋ mbʋ.» 3 Ɛlɛ Daviid tasɩ ɖuuu nɛ ɛtɔ se: «Toovenim taa lɛ, ña-caa nawa se mɔn-tɔm kɛdɩnɩ-ŋ+ nɛ ɛkaɣ yɔɔdʋʋ se: “Itaayele nɛ Yonataanɩ tɩlɩ tɔm ndʋ, pɩtɩkɛ mbʋ yɔ, pɩkɔŋ nɛ pɩcɛyɩ-ɩ.” Ɛlɛ, Yehowa ñɩtʋʋ nɛ ɛwɛɛ wezuu yɔ, nɛ ŋñɩtʋʋ nɛ ŋwɛɛ wezuu yɔ,* nɩŋgbaŋaɣ kʋɖʋmaɣ ɖeke wɛnɩ ma nɛ sɩm ɖɛ-hɛkʋ taa!»+
4 Nɛ Yonataanɩ heyi Daviid se: «Tɔm ndʋ payɩ ŋyɔɔdʋʋ* yɔ, mankaɣ-ŋ tʋ labʋ.» 5 Daviid heyi Yonataanɩ se: «Cee kɛnɩ fenaɣ kɩfalaɣ,+ nɛ pɩtʋʋ fɛyɩ se pakaɣ-m pɔzʋʋ se mancaɣ wiyaʋ cɔlɔ nɛ ma nɛ ɩ ɖɩtɔɔ; pɩwɛɛ se ŋyebi-m nɛ mɛnɖɛɛ, nɛ mankaɣ mɛlʋʋ hayɩm taa nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ kɩyakʋ tozo ñɩŋgʋ ɖanaɣ yɔɔ. 6 Ye ña-caa ɛnawa se mɛnfɛyɩ yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ ŋŋyɔɔdɩ se: “Daviid tendi-m se maha-ɩ nʋmɔʋ nɛ ewolo lɛɛ lɛɛ ɛ-tɛtʋ taa Bɛtɩlɛhɛm,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-hɔʋ tɩŋa wɛnɩ pɩnaɣ taa kɩlaʋ nakʋyʋ peeɖe.”+ 7 Ye ecosaa se: “Pɩwɛ ɖeu” yɔ, pɩwɩlɩɣ se ña-lɩmɖʋyʋ kaɣ wɛnʋʋ laŋhɛzɩyɛ. Ɛlɛ ye ɛkɔ pana yɔ, pʋbʋ lɛ taapɩtɩ kaaʋ se ɛtɛm ɛ-taa se ɛlakɩ-m kɩdɛkɛdɩm. 8 Wɩlɩ sɔɔlɩm siɣsiɣ ñɩmbʋ ña-lɩmɖʋyʋ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋyeba nɛ ña nɛ ña-lɩmɖʋyʋ ɩɖʋ ɛgbɛyɛ Yehowa ɛsɩndaa.+ Ɛlɛ ye mɔnɖɔ wɛɛ yɔ,+ kʋ-m ña-maɣmaɣ. Ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se ŋkpaɣ-m nɛ ŋcɛlɩ ña-caa?»
9 Peeɖe Yonataanɩ heyi-i se: «Maapɩzɩɣ nɛ malabɩ-ŋ mbʋ kpa! Ye manɩwa se man-caa tɛm ɛ-taa se ɛlakɩ-ŋ kɩdɛkɛdɩm yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se mankaɣ-ŋ heyuu.»+ 10 Nɛ Daviid pɔzɩ Yonataanɩ se: «Ye ña-caa ecosi-ŋ nɛ pana yɔ, akaɣ-m heyuu?» 11 Yonataanɩ heyi Daviid se: «Kɔɔ nɛ ɖiwolo hayɩm taa.» Peeɖe pa-naalɛ palɩwa nɛ pɛɖɛɛ hayɩm taa. 12 Nɛ Yonataanɩ heyi Daviid se: «Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ Yehowa ɛkɛ aseɣɖe tʋ se mankaɣ ñɩnʋʋ nɛ mantɩlɩ man-caa lɩmaɣza cee alɩwaatʋ tʋnɛ tɩ-yɔɔ yaa kɩyakʋ tozo ñɩŋgʋ wiye. Ye ñɔ-tɔm ɛkɛdɩnɩ-ɩ yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ pɩtʋʋ fɛyɩ se mankaɣ tiyuu nɛ peheyi-ŋ. 13 Ɛlɛ ye man-caa ɛɖʋwa se ɛlakɩ-ŋ kɩdɛkɛdɩm nɛ mantiyele nɛ ŋnɩɩ nɛ meyebi-ŋ nɛ ŋɖɛɛnɩ laŋhɛzɩyɛ yɔ, pʋbʋ lɛ Yehowa ɛhɔ ma-nɩŋgbaŋʋʋ siŋŋ.* Yehowa ɛwɛɛ ñɔ-cɔlɔ,+ ɛzɩ ɛɛwɛʋ man-caa cɔlɔ yɔ.+ 14 Nɛ ŋŋkaɣ-m wɩlʋʋ Yehowa sɔɔlɩm siɣsiɣ ñɩmbʋ alɩwaatʋ ndʋ mɛwɛnɩ mɛ-ɛsa nɛ halɩ pɩkpɛndɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ mansɩkɩ yɔ yaa we?+ 15 Taayele wɩlʋʋ ñɔ-sɔɔlɩm siɣsiɣ ñɩmbʋ man-ɖɩɣa kaaʋ,+ halɩ pɩkpɛndɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ Yehowa hazɩɣ Daviid koyindinaa tɩŋa tɛtʋ yɔɔ yɔ.» 16 Nɛ Yonataanɩ ɖʋ ɛgbɛyɛ nɛ Daviid ɖɩɣa taa mba, nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Yehowa kaɣ pɔzʋʋ akɔnta Daviid koyindinaa.» 17 Nɛ Yonataanɩ yele nɛ Daviid tasɩ ɖuuu sɔɔlɩm mbʋ ɛsɔɔlɩnɩ-ɩ yɔ pɩ-hɩɖɛ taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛsɔɔlɩ-ɩ ɛzɩ ɛsɔɔlʋʋ ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɩ yɔ.*+
18 Nɛ Yonataanɩ heyi-i se: «Cee kɛnɩ fenaɣ kɩfalaɣ,+ nɛ pɩkaɣ naʋ se ŋfɛyɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ñe-kpelaɣ kaɣ wɛʋ kpɛɖɛ. 19 Kɩyakʋ tozo ñɩŋgʋ wiye lɛ, pɩkaɣ tɛzʋʋ naʋ kaɣlaa se ŋfɛyɩ, nɛ pɩkaɣ pɔzʋʋ se ŋkɔɔ lone ɖɩnɛ ɖɩ-taa, ɖenɖe ŋŋmɛlɩ kɩyakʋ lɛɛkʋ* yɔ nɛ ŋcaɣ pɩyɛ ɖɩnɛ ɖɩ-cɔlɔ. 20 Nɛ mankaɣ tɔʋ tɔʋ ñɩma 3 ɖɩ-hɔɔlʋʋ kʋɖʋmʋʋ yɔɔ, nɛ pɩwɛɛ ɛzɩ mañɩnɩɣ se mayaɣ nabʋyʋ yɔ. 21 Alɩwaatʋ ndʋ mentiyiɣ lɩmɖʋyʋ yɔ, mankaɣ yɔɔdʋʋ se: “Wolo nɛ ŋñɩnɩ tɔʋ ñɩma.” Ye meheyi lɩmɖʋyʋ se: “Na! Tɔʋ ñɩma wɛ ñɔ-hɔɔlʋʋ kʋnɛ kɩ-yɔɔ, kpaɣ-yɛ” yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋpɩsɩ ŋkɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa ñɩtʋʋ nɛ ɛwɛɛ wezuu yɔ, pɩwɩlɩɣ se pɩtɩŋa payɩ pɩkɛnɩ-ŋ laŋhɛzɩyɛ tɔm nɛ kaɖɛ naɖɩyɛ fɛyɩ. 22 Ɛlɛ ye meheyi abalɩbɩɣa ŋga se: “Na! Tɔʋ ñɩma lɛ ñɛ-ɛsɩndaa kiŋ” yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ ŋɖɛɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa yebi-ŋ se ŋɖɛɛ. 23 Piyele nɛ tamaɣ ŋga ma nɛ ŋ ɖɩlaba yɔ kɔ-hɔɔlʋʋ taa lɛ,+ Yehowa ɛwɛɛ ɖɛ-hɛkʋ taa tam.»+
24 Nɛ Daviid mɛlɩ hayɩm taa. Fenaɣ kɩfalaɣ lɩwa lɛ, wiyaʋ caɣ e-kpelaɣ yɔɔ tɔɔnaɣ ɖɩdɔɔyɛ se ɛtɔɔ.+ 25 Wiyaʋ kaacaɣ kpelaɣ ŋga ka-taa ɛtɩɩcakɩ yɔ ka-taa koloŋa cɔlɔ. Yonataanɩ caɣ nɛ ɛha-ɩ nɛ ɛsa, nɛ Abnɛɛrɩ+ ñacaɣ Sɔɔlɩ hʋyʋʋ taa, ɛlɛ Daviid lone kaawɛ kpɛɖɛ. 26 Sɔɔlɩ tɩyɔɔdɩ natʋyʋ evemiye nɖɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛmaɣzaɣ ɛ-laŋɩyɛ taa se: “Nabʋyʋ laba nɛ piyele nɛ ɛfɛyɩ kele kele.+ Ɛɛɛ, pɩtʋʋ fɛyɩ se ɛfɛyɩ kele kele.” 27 Nɛ fenaɣ kɩfalaɣ tɛʋ kifemuu, kɩyakʋ 2 ñɩŋgʋ wiye, Daviid lone kaawɛ kpɛɖɛ mbʋ. Peeɖe Sɔɔlɩ pɔzɩ ɛ-pɩyalʋ Yonataanɩ se: «Ɛbɛ laba nɛ Yesee pɩyalʋ+ tɩkɔɔ tɔɔnaɣ ɖɩdɔɔyɛ, ɖeɖe nɛ sɔnɔ?» 28 Yonataanɩ cosi Sɔɔlɩ se: «Daviid tendi-m se maha-ɩ nʋmɔʋ nɛ ewolo Bɛtɩlɛhɛm.+ 29 Ɛyɔɔdaa se: “Mentendi-ŋ, ha-m nʋmɔʋ nɛ mowolo, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩwɛnɩ hɔʋ taa kɩlaʋ nakʋyʋ tɛtʋ taa, nɛ ma-maɣmaɣ man-ɖalʋ ya-m se mowolo. Pʋyɔɔ lɛ, ye mɔn-tɔm ɛkɛdɩnɩ-ŋ yɔ, mentendi-ŋ, yebi-m nɛ mowolo lɛɛ lɛɛ nɛ mana man-ɖalaa.” Mbʋ yebina nɛ ɛtɩkɔɔ wiyaʋ taabɩlɩ yɔɔ.» 30 Nɛ Sɔɔlɩ hɔyɛ taa wɩɩnɩ Yonataanɩ siŋŋ nɛ eheyi-i se: «Halʋ kaañamtʋ tʋ pɩyalʋ, ŋmaɣzɩɣ se mantɩtɩlɩ se ŋlɩzaa se ŋwɛɣ Yesee pɩyalʋ hɔɔlʋʋ yɔɔ, se pɩkɛ ña-maɣmaɣ fɛyɛ tɔm nɛ pɩtɛ pɩkɛ ño-ɖoo fɛyɛ tɔm na?* 31 Alɩwaatʋ ndʋ payɩ Yesee pɩyalʋ wɛɣnɩ ɛ-ɛsa tɛtʋ yɔɔ yɔ, ña nɛ ñe-kewiyaɣ ɩɩkaɣ kam camɩyɛ.+ Pʋyɔɔ lɛ, tiyi nɔɔyʋ lɛɛlɛɛyɔ nɛ ɛkɔnɩ-m ɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩwɛɛ se ɛsɩ.»*+
32 Ɛlɛ Yonataanɩ cosi ɛ-caa Sɔɔlɩ se: «Ɛbɛ yɔɔ pɩpɔzʋʋ se pakʋ-ɩ?+ Ɛbɛ ɛlaba?» 33 Ðɩnɛ ɛlɛ Sɔɔlɩ lɔ kɩgbɛzɛŋ se ɛsɔbɩ-ɩ;+ peeɖe Yonataanɩ nawa se ɛ-caa tɛm ɛ-taa se ɛkʋʋ Daviid.+ 34 Yonataanɩ caŋ ɛkʋyɩ taabɩlɩ yɔɔ nɛ pana siŋŋ, nɛ ɛtɩtɔɔ tɔɔnaɣ nakɛyɛ fenaɣ kɩfalaɣ tɛ kɩyakʋ 2 ñɩŋgʋ wiye, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩɩcɛyɩ-ɩ Daviid yɔɔ;+ nɛ pɩtasɩ lɛ, ɛ-caa maɣmaɣ kaaɖʋ-ɩ fɛyɛ.
35 Tanaŋ tɛɛ lɛ, Yonataanɩ ɖɛɛ ewolo hayɩm taa ɖenɖe ɛ nɛ Daviid paaɖʋwa se pakatɩɣ ɖama yɔ, ɛɛkpɛndɩnɩ evebu lɩmɖʋyʋ nɔɔyʋ.+ 36 Nɛ eheyi ɛ-lɩmɖʋyʋ se: «Mentendi-ŋ, se nɛ ŋwolo ŋñɩnɩ tɔʋ ñɩma wena mɔntɔʋ yɔ.» Lɩmɖʋyʋ se nɛ ewolo, nɛ Yonataanɩ tɔ tɔʋ ñɩmɩyɛ nɛ ɖɩɖɛɛnɩ ɛ-ɛsɩndaa kiŋ. 37 Alɩwaatʋ ndʋ lɩmɖʋyʋ talɩ lone nɖɩ ɖɩ-taa Yonataanɩ kaatɔ tɔʋ ñɩmɩyɛ nɛ ɖɩtɔlɩ yɔ lɛ, Yonataanɩ koo nɛ ɛyaa lɩmɖʋyʋ ɛnʋ nɛ ɛtɔ se: «Tɔʋ ñɩmɩyɛ lɛ ñɛ-ɛsɩndaa kiŋ!» 38 Yonataanɩ tasɩ kou nɛ ɛyaa lɩmɖʋyʋ ɛnʋ nɛ ɛtɔ se: «La kpɛdɛyɛ! Wolo lɛɛ lɛɛ! Taalesi alɩwaatʋ!» Nɛ Yonataanɩ lɩmɖʋyʋ kpaɣ tɔʋ ñɩma nɛ ɛpɩsɩ ɛkɔɔ ɛ-caa cɔlɔ. 39 Lɩmɖʋyʋ ɛnʋ, ɛtaanɩɩ mbʋ piɖiɣni labʋ yɔ pʋ-tɔbʋʋ; Yonataanɩ nɛ Daviid pe-ɖeke paasɩmnɩ mbʋ pɩkɛnaa yɔ. 40 Nɛ Yonataanɩ cɛlɩ e-you wondu ɛ-lɩmɖʋyʋ nɛ eheyi-i se: «Ðɛɛ, woni-tʋ tɛtʋ taa.»
41 Lɩmɖʋyʋ ɖɛwa lɛ, Daviid lɩɩnɩ lone nɖɩ ɖɩɩwɛ pɩ-cɔlɔ peeɖe, hadɛ kiŋ hɔɔlʋʋ taa yɔ ɖɩ-taa. Nɛ ɛtɔlɩ ɛpa ɛ-ɛsa nɛ tɛtʋ nɛ eluŋ tam 3, nɛ pekpi ɖama nɛ pamʋzɩ ɖama lɩkpaɣzasɩ yɔɔ nɛ pewii, ɛlɛ Daviid kaakɩlɩnɩ wiu. 42 Yonataanɩ heyi Daviid se: «Wobini laŋhɛzɩyɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖa-naalɛ ɖiɖuuni ɖama+ Yehowa hɩɖɛ taa nɛ ɖɩtɔ se: “Yehowa ɛwɛɛ ma nɛ ŋ ɖɛ-hɛkʋ taa, nɛ ña-lʋlʋʋ taa mba* nɛ ma-lʋlʋʋ taa mba* pɛ-hɛkʋ taa tam.”»+
Nɛ Daviid kʋyɩ nɛ ɛɖɛɛ, nɛ Yonataanɩ ñapɩsɩ tɛtʋ taa.
21 Pʋwayɩ lɛ, Daviid wolo Noob,+ cɔjɔ Ahimelɛɛkɩ cɔlɔ. Ahimelɛɛkɩ katɩ Daviid lɛ, ɛpaɣzɩ seluu nɛ ɛpɔzɩ-ɩ se: «Ɛbɛ yɔɔ ŋwɛ ñe-ɖeke nɛ nɔɔyʋ fɛyɩ ñɔ-cɔlɔ?»+ 2 Daviid cosi cɔjɔ Ahimelɛɛkɩ se: «Wiyaʋ pɔzɩ-m se mala nabʋyʋ, ɛlɛ eheyi-m se: “Taayele nɛ nɔɔyʋ nɩɩ tɔm natʋyʋ pɩlɩɩnɩ mbʋ mentiyiɣ-ŋ se ŋla yɔ pɩ-yɔɔ, nɛ paɣtʋ ndʋ manɖʋ-ŋ yɔ tɩ-yɔɔ.” Meheyi me-evebiya se ɖɩkatɩ ɖama lone naɖɩyɛ taa. 3 Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ye kpɔnɔnaa 5 ɩwɛ ñɔ-cɔlɔ yɔ, ha-m wɛ, yaa ha-m mbʋ payɩ pɩwɛɛ yɔ.» 4 Ɛlɛ cɔjɔ cosi Daviid se: «Kpɔnɔ yem ñɩŋgʋ nakʋyʋ fɛyɩ mɔn-cɔlɔ, ɛlɛ kpɔnɔ kiɖeɖeu+ wɛna—evebiya pɩzɩɣ nɛ pɔtɔɔ-kʋ ye patiwolo halaa cɔlɔ yɔ.»*+ 5 Daviid cosi cɔjɔ se: «Poposini-ɖʋ nɛ halaa ɛzɩ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa payɩ maalɩ you labʋ yɔ.+ Ye evebiya tomnasɩ ɩkɛ kiɖeɖesi halɩ pɩkpɛndɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlakɩ tʋmɩyɛ naɖɩyɛ yem yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se sɩkɛɣ kiɖeɖesi sɔnɔ nɛ pɩkɩlɩ!» 6 Nɛ cɔjɔ ha-ɩ kpɔnɔ kiɖeɖeu,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ kpɔnɔ nakʋyʋ taawɛɛ peeɖe nɛ pɩtasɩnɩ Ɛsɔ ɛsɩndaa kpɔnɔ, ŋgʋ paakʋsɩ Yehowa ɛsɩndaa se pɛlɛɣzɩ ki-lone taa kpɔnɔ kɩfalʋʋ kɩyakʋ ŋgʋ pakʋsɩ-kʋ yɔ.
7 Sɔɔlɩ lɩmɖʋyaa taa nɔɔyʋ kaawɛ peeɖe kɩyakʋ ŋgʋ, paakpa-ɩ nɛ pasɩɩ Yehowa ɛsɩndaa. Ɛ-hɩɖɛ lɛ Edom tʋ+ Dowɛɛgɩ;+ ɛɛkɛ Sɔɔlɩ ninɖiɣyaa ñʋʋdʋ.
8 Nɛ Daviid pɔzɩ Ahimelɛɛkɩ se: «Kɩgbɛzɛŋ yaa laɣɖɛ naɖɩyɛ wɛ ñɔ-cɔlɔ cɩnɛ? Mantɩkpɛndɩnɩ ma-maɣmaɣ ma-laɣɖɛ yaa mo-you wondu, mbʋ pʋyɔɔ yɔ tʋmɩyɛ nɖɩ wiyaʋ ɖʋ-m yɔ, pɩɩcɛyaa se palabɩ-ɖɩ kpɛdɛyɛ.» 9 Peeɖe cɔjɔ cosi-i se: «Filistii tʋ Gooliyaatɩ weyi ŋkʋ Elaa Fɛɛʋ* taa+ yɔ, ɛ-laɣɖɛ+ wɛ cɩnɛ, pɔhɔkɩ-ɖɩ pɩsaʋ nakʋyʋ taa nɛ pasɩɩ-ɖɩ efoodɩ+ wayɩ. Ye ŋcaɣ se ŋkpaɣ-ɖɩ yɔ, kpaɣ-ɖɩ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖi-ɖeke ɖɩwɛnɩ cɩnɛ.» Daviid tɔ se: «Naɖɩyɛ fɛyɩ ɛzɩ nɖɩ yɔ. Cɛlɩ-m ɖɩ.»
10 Daviid kʋyɩ kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye nɛ ɛɖaɣnɩ kpaɣʋ nʋmɔʋ nɛ eseɣ+ se Sɔɔlɩ etaahiɣ-i, nɛ ɛkɔɔ nɛ ɛtalɩ Gaatɩ+ wiyaʋ Akis cɔlɔ. 11 Akis lɩmɖʋyaa heyi-i se: «Pɩtɩkɛ Daviid weyi ɛkɛ ɛjaɖɛ taa wiyaʋ yɔ lɛ? Pɩtɩkɛ ɛnʋ peteɣaɣ hendu nɛ papaɣ nɛ pɔtɔŋ se:
“Sɔɔlɩ kʋ ɛyaa kudokiŋ,
Nɛ Daviid ñakʋ ɛyaa kudokiŋ hiŋ” na?»+
12 Daviid sɩɩ tɔm ndʋ ɛ-laŋɩyɛ taa, nɛ sɔɔndʋ paɣzɩ-ɩ kpaʋ siŋŋ+ nɛ Gaatɩ wiyaʋ Akis. 13 Pʋyɔɔ ɛlɛɣzɩ ɛ-wɛtʋ nɛ ɛpɩsɩ ɛzɩ kɩmɛlɛŋ yɔ+ pɛ-ɛsɩndaa, nɛ ɛlakɩ ɛzɩ kpaanzɩyʋ yɔ alɩwaatʋ ndʋ ɛwɛ pɛ-hɛkʋ taa* yɔ. Ɛhɛɣaɣ canzɩ nɔnɔɔ pɔɔyɩŋ yɔɔ nɛ eyeki nɛ ndaazola kpeŋ ɛ-tandaʋ yɔɔ. 14 Peeɖe Akis heyi ɛ-lɩmɖʋyaa se: «Ɩnawa se abalʋ ɛnɛ ɛkɛ kpaanzɩyʋ! Ɛbɛ yɔɔ ɩkɔŋnɩ-m ɩ? 15 Ɛzɩ kpaanzɩyaa mɛnfɛyɩna nɛ pɩpɔzʋʋ se ɩkɔnɩ-m ɛyʋ ɛnɛ yɔ se ɛlakɩ kpaanzɩyaa lakasɩ mɛ-ɛsɩndaa? Ɛbɛ yɔɔ pɩpɔzʋʋ se abalʋ ɛnɛ ɛsʋʋ man-ɖɩɣa taa?»
22 Nɛ Daviid kʋyɩnɩ peeɖe+ nɛ ewolo ɛmɛlɩ Adulam ɛwaɣ pɔʋ taa.+ Ɛ-ɖalaa nɛ ɛ-caa ɖɩɣa taa mba tɩŋa nɩ-tʋ lɛ, pakʋyɩ nɛ petii ɛ-cɔlɔ peeɖe. 2 Nɛ mba payɩ paawɛ kʋñɔŋ taa, nɛ mba paawɛnɩ kɩma, nɛ mba paawɛ ɛsɩñɩŋɩyɛ taa* yɔ, powolo pekpeɣlini-i nɛ ɛpɩsɩ pe-wiyaʋ. Ɛyaa mba paawɛ ɛ-cɔlɔ yɔ, paakpɛndɩ ɛyaa ɛzɩ 400 mbʋ yɔ.
3 Pʋwayɩ lɛ, Daviid kʋyɩ peeɖe nɛ ɛɖɛɛ ewolo Mizpee, Mowaabʋ taa, nɛ eheyi Mowaabʋ wiyaʋ+ se: «Mentendi-ŋ, yele nɛ man-caa nɛ mon-ɖoo pacaɣ ñɔ-cɔlɔ nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ mantɩlɩ mbʋ Ɛsɔ kaɣ-m labʋ yɔ.» 4 Nɛ eyebi-wɛ nɛ Mowaabʋ wiyaʋ, nɛ pacaɣ ɛlɛ cɔlɔ alɩwaatʋ ndʋ payɩ Daviid kaawɛ ɖɩjɔzɩyɛ taa yɔ.+
5 Pʋwayɩ lɛ, nayʋ Gaadɩ+ heyi Daviid se: «Taacaɣ ɖɩjɔzɩyɛ taa. Kʋyɩ peeɖe nɛ ŋwolo Yuuda ɛjaɖɛ taa.»+ Nɛ Daviid kʋyɩ nɛ ewolo Herɛtɩ laʋ tɛɛ.
6 Sɔɔlɩ nɩɩ se pana Daviid nɛ ɛ-ɛyaa. Alɩwaatʋ ndʋ lɛ Sɔɔlɩ kaacaɣ Gibeyaa,+ tamaris tɩʋ tɛɛ lone kʋkʋyɩyɛ taa, ɛɖɔkɩ ɛ-kɩgbɛzɛŋ e-nesi taa, nɛ ɛ-lɩmɖʋyaa tɩŋa sɩŋ nɛ pɔcɔɔ-ɩ nɛ pata. 7 Nɛ Sɔɔlɩ heyi ɛ-lɩmɖʋyaa mba paasɩŋaa nɛ pɔcɔɔ-ɩ nɛ pata yɔ se: «Mentendi-mɩ, iwelisi, Bɛnjamɛɛ ñɩma mɩ. Ɛzɩ Yesee pɩyalʋ+ ɖɔɖɔ kaɣ mɩ-tɩŋa haʋ hayɩm nɛ viiñi hayɩm yaa we? Ɛzɩ ɛkaɣ mɩ-tɩŋa lɩzʋʋ se ɩkɛ kudokiŋ ñʋndɩnaa nɛ mɩnɩŋ ñʋndɩnaa yaa we?+ 8 Mɩ-tɩŋa ɩkpɛyɩ mɔn-tɔm! Alɩwaatʋ ndʋ man-pɩyalʋ maɣmaɣ ɖʋ ɛgbɛyɛ nɛ Yesee pɩyalʋ yɔ,+ mɩ-taa nɔɔyʋ tiheyi-m! Mɩ-taa nɔɔyʋ tɩnɩɩ men-siziŋ nɛ ɛkɔɔ eheyi-m se man-pɩyalʋ maɣmaɣ seɣti ma-maɣmaɣ ma-lɩmɖʋyʋ se ɛñɩbɩ-m kpaca, ɛzɩ pɩwɛʋ lɛɛlɛɛyɔ yɔ.»
9 Nɛ Edom tʋ Dowɛɛgɩ+ weyi ɛɛsɩŋ peeɖe, nɛ ɛɛkɛ Sɔɔlɩ lɩmɖʋyaa ñʋʋdʋ yɔ, ecosi se:+ «Mana Yesee pɩyalʋ, ɛkɔm Noob, Ahitub+ pɩyalʋ Ahimelɛɛkɩ cɔlɔ. 10 Nɛ Ahimelɛɛkɩ pɔzɩ se ɛtɩlɩ Yehowa lɩmaɣza nɛ eheyi-i nɛ ɛha-ɩ tɔɔnasɩ. Halɩ ɛcɛlɩ-ɩ ɖɔɖɔ Filistii tʋ Gooliyaatɩ laɣɖɛ.»+ 11 Kpaagbaa mbʋ lɛ, wiyaʋ tiyi se pɔkɔnɩ-ɩ Ahitub pɩyalʋ cɔjɔ Ahimelɛɛkɩ nɛ ɛ-caa ɖɩɣa taa cɔjɔnaa kpeekpe mba paawɛ Noob yɔ. Nɛ pa-tɩŋa pɔkɔɔ wiyaʋ cɔlɔ.
12 Nɛ Sɔɔlɩ yɔɔdɩ se: «Mentendi-ŋ, welisi, Ahitub pɩyalʋ!» Nɛ ɛlɛ cosi se: «Menɖiɣni welisuu, man-kɩbaɣlʋ.» 13 Sɔɔlɩ heyi-i se: «Ɛbɛ yɔɔ ña nɛ Yesee pɩyalʋ ɩkpɛyɩ mɔn-tɔm, nɛ ŋha-ɩ kpɔnɔ nɛ laɣɖɛ nɛ ŋpɔzɩ se ŋtɩlɩ Ɛsɔ lɩmaɣza nɛ ŋheyi-i? Ɛkaɖɩɣnɩ-m nɛ ɛñɩkɩ-m kpacanaa, ɛzɩ pɩwɛʋ lɛɛlɛɛyɔ yɔ.» 14 Peeɖe Ahimelɛɛkɩ cosi wiyaʋ se: «Anɩ pataɣ liu* ña-lɩmɖʋyaa tɩŋa taa nɛ pɩtalɩ Daviid?+ Ɛkɛ wiyaʋ ɛtɩ+ nɛ ñɔ-yɔɔ kandɩyaa ñʋʋdʋ nɛ weyi paɖʋʋ-ɩ hɩɖɛ ña-ɖɩɣa taa yɔ.+ 15 Ɛzɩ sɔnɔ mancalɩ pɔzʋʋ Ɛsɔ lɩmaɣza nɛ meheyi-i?+ Tɔm ndʋ ŋwɛɛ nɛ ŋyɔɔdʋʋ yɔ, taamaɣzɩ-tʋ kaaʋ mɔ-yɔɔ! Wiyaʋ ɛtaakpaɣ tɔm nɛ ɛsʋʋ ɛ-lɩmɖʋyʋ ñʋʋ taa nɛ man-caa ɖɩɣa kpeekpe ñʋʋ taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ña-lɩmɖʋyʋ ɛɛsɩŋ tɔm tʋnɛ tɩ-taa paa kʋɖʋmtʋ yɔɔ.»+
16 Ɛlɛ wiyaʋ yɔɔdɩ se: «Ahimelɛɛkɩ, paa pɩɩkpawa nɛ pitii yɔ ŋkaɣ sɩbʋ,+ ña nɛ ña-caa ɖɩɣa kpeekpe.»+ 17 Peeɖe wiyaʋ heyi ɛ-yɔɔ kandɩyaa* mba pasɩŋaa nɛ pɔcɔɔ-ɩ nɛ pata yɔ se: «Ɩkɛzɩ mɩ-tɩ nɛ ɩkʋ Yehowa cɔjɔnaa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɛwɛ Daviid hɔɔlʋʋ yɔɔ! Panawa se ɛwɛɛ nɛ eseɣ ɛlɛ patiheyi-m!» Ɛlɛ wiyaʋ lɩmɖʋyaa taasɔɔlɩ se pakpazɩ pe-nesi Yehowa cɔjɔnaa yɔɔ nɛ pakʋ-wɛ. 18 Nɛ wiyaʋ heyi Dowɛɛgɩ+ se: «Kɛzɩ ña-tɩ nɛ ŋkʋ cɔjɔnaa!» Kpaagbaa mbʋ lɛ, Edom tʋ+ Dowɛɛgɩ wolo nɛ ɛkʋ cɔjɔnaa ɛ-maɣmaɣ. Ɛkʋ evemiye nɖɩ ɖi-wiye ɛyaa 85 mba posu efoodɩ ŋgʋ palʋnɩ pɩsatʋ fɛlɛ fɛlɛ ñɩndʋ yɔ.+ 19 Ɛkpaɣ laɣɖɛ nɛ eyooni ɖɔɖɔ Noob,+ cɔjɔnaa tɛtʋ; ɛkʋnɩ laɣɖɛ abalaa nɛ halaa, piya nɛ nɔkɔyʋʋ taa piya, naŋ, kpaŋasɩ, nɛ heŋ.
20 Ɛlɛ Ahitub pɩyalʋ Ahimelɛɛkɩ pɩyalʋ kʋɖʋm tʋlɩ, ɛ-hɩɖɛ lɛ Abiyaataarɩ,+ nɛ ese nɛ ewolo se ɛtɩŋ Daviid wayɩ. 21 Abiyaataarɩ heyi Daviid se: «Sɔɔlɩ kʋ Yehowa cɔjɔnaa.» 22 Peeɖe Daviid heyi Abiyaataarɩ se: «Evemiye nɖɩ ɖi-wiye, ɛzɩma Edom tʋ Dowɛɛgɩ kaawɛ peeɖe yɔ, maasɩm mbʋ+ se, paa pɩɩlabɩ ɛzɩma ɛkaɣ-tʋ heyuu Sɔɔlɩ. Ɛyaa mba payɩ* pakʋ ña-caa ɖɩɣa taa yɔ, mɔn-cɔlɔ pɩlɩnaa. 23 Caɣ mɔn-cɔlɔ. Sɔɔndʋ ɛtaakpa-ŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ weyi ɛñɩnɩɣ se ɛlɩzɩ ñe-wezuu* yɔ, me-wezuu* ɛñɩnɩɣ se ɛlɩzɩ; mankandɩyɩɣ ñɔ-yɔɔ.»+
23 Pʋwayɩ lɛ, peheyi Daviid se: «Filistii mba wɛɛ nɛ poyouni Keyila,+ nɛ pɛwɛɛ nɛ palazɩɣ tɔɔnaɣ ŋga kɛwɛ tɔɔnasɩ ɖɩmaɖɛ taa yɔ.» 2 Nɛ Daviid pɔzɩ Yehowa se:+ «Pɩwɛɛ se mowolo nɛ moyooni Filistii mba panɛ yaa we?» Yehowa cosi Daviid se: «Wolo nɛ ŋyooni Filistii mba nɛ ŋya Keyila ñʋʋ.» 3 Ɛlɛ Daviid ɛyaa heyi-i se: «Na! Ðɩwɛʋ Yuuda cɩnɛ yɔ, sɔɔndʋ wɛɛ nɛ pɩkpaɣ-ɖʋ;+ nɛ pɩtʋʋ fɛyɩ se sɔɔndʋ kaɣ-ɖʋ kpaʋ nɛ pɩkɩlɩ ye ɖiwobi Keyila se ɖiyooni Filistii mba yɔ!»+ 4 Peeɖe Daviid tasɩ pɔzʋʋ se ɛtɩlɩ Yehowa lɩmaɣza.+ Nɛ Yehowa cosi-i nɛ ɛtɔ se: «Kʋyɩ; tii Keyila, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mankaɣ ɖʋzʋʋ Filistii mba ñe-nesi tɛɛ.»+ 5 Nɛ Daviid nɛ ɛ-ɛyaa petii Keyila nɛ pala you nɛ Filistii mba; ɛkpaɣ pa-kpɩna nɛ ɛkʋ-wɛ siŋŋ, nɛ Daviid ya Keyila tɛtʋ taa mba ñʋʋ.+
6 Alɩwaatʋ ndʋ Ahimelɛɛkɩ pɩyalʋ Abiyaataarɩ+ kaasewa nɛ ewolo Daviid cɔlɔ Keyila yɔ, ɛɛkpɛndɩnɩ efoodɩ. 7 Peheyi Sɔɔlɩ se: «Daviid kɔm Keyila.» Nɛ Sɔɔlɩ yɔɔdɩ se: «Ɛsɔ ɖʋzɩ-ɩ me-nesi tɛɛ,*+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɖʋzɩ ɛ-tɩ kpaca taa nɛ ɛsʋʋ tɛtʋ ndʋ tɩwɛnɩ ñɩɣtʋ nɔnɔsɩ yɔ tɩ-taa.» 8 Nɛ Sɔɔlɩ kpeɣli ɛ-ɛyaa kpeekpe se pɛɖɛɛ you, se petii Keyila nɛ pɛñɛyɩ Daviid nɛ ɛ-ɛyaa. 9 Alɩwaatʋ ndʋ Daviid nɩwa se Sɔɔlɩ wɛɛ nɛ ɛkpɛyɩɣ se ewolo ɛ-wayɩ lɛ, eheyi cɔjɔ Abiyaataarɩ se: «Kpaɣ efoodɩ nɛ ŋkɔnɩ cɩnɛ.»+ 10 Nɛ Daviid yɔɔdɩ se: «Hayɩ Yehowa Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ, ña-lɩmɖʋyʋ nɩwa se mɔ-yɔɔ lɛ, Sɔɔlɩ ɖʋ ɛ-taa se ɛkɔŋ Keyila nɛ ɛɖɩzɩ tɛtʋ ndʋ.+ 11 Ɛzɩ Keyila ñʋndɩnaa* kaɣ-m kpaɣʋ nɛ paɖʋzɩ e-nesi tɛɛ? Sɔɔlɩ kaɣ tibu ɛzɩ ña-lɩmɖʋyʋ nɩʋ yɔ? Hayɩ Yehowa Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ, mentendi-ŋ, cosi ña-lɩmɖʋyʋ.» Nɛ Yehowa cosi se: «Ɛkaɣ tibu.» 12 Daviid pɔzɩ se: «Ɛzɩ Keyila ñʋndɩnaa kaɣ kpaɣʋ ma nɛ mɛ-ɛyaa nɛ paɖʋzɩ Sɔɔlɩ nesi tɛɛ?» Nɛ Yehowa cosi se: «Pakaɣ-mɩ ɖʋzʋʋ e-nesi tɛɛ.»
13 Kpaagbaa mbʋ lɛ, Daviid nɛ ɛ-ɛyaa, paakpɛndɩ ɛyaa ɛzɩ 600 mbʋ yɔ,+ pakʋyɩ Keyila nɛ powoki lona ndɩ ndɩ taa, ɖenɖe papɩzaɣ se powolo nɛ pɩtaakɔnɩ-wɛ kaɖɛ yɔ. Peheyi Sɔɔlɩ se Daviid lɩ Keyila nɛ ese lɛ, ɛtɩlɩɩ se ɛɖʋ ɛ-wayɩ. 14 Daviid caɣ kañɩmbusuu taa, lona wena a-taa wobu wɛ kaɖɛ yɔ, Ziifʋ+ kañɩmbusuu pʋŋ egeetiye taa. Sɔɔlɩ ñɩnɩ-ɩ kaahɛzaɣ,+ ɛlɛ Yehowa tɩɖʋzɩ-ɩ e-nesi tɛɛ. 15 Alɩwaatʋ ndʋ Daviid kaawɛ Ziifʋ kañɩmbusuu taa Horɛɛsɩ yɔ, ɛɛnawa se* Sɔɔlɩ kaalɩwa nɛ ɛñɩnɩɣ se ɛlɩzɩ e-wezuu.*
16 Nɛ Sɔɔlɩ pɩyalʋ Yonataanɩ lɩɩ nɛ ewolo Daviid cɔlɔ Horɛɛsɩ, nɛ ɛsɩnɩ-ɩ nɛ ɛkpazɩ-ɩ ɖoŋ* se ɛtaa Yehowa liu.+ 17 Eheyi-i se: «Taase sɔɔndʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ man-caa Sɔɔlɩ ɛɛkaɣ-ŋ hiɣu; ŋkaɣ tɔɔʋ kewiyitu Izrayɛɛlɩ yɔɔ,+ nɛ mankaɣ kɛʋ 2 tʋ ñe-kewiyaɣ taa; nɛ man-caa Sɔɔlɩ ɖɔɖɔ sɩm mbʋ.»+ 18 Nɛ pa-naalɛ paɖʋ ɛgbɛyɛ+ Yehowa ɛsɩndaa, nɛ Daviid caɣ Horɛɛsɩ, ɛlɛ Yonataanɩ ñapɩsɩ ɛ-tɛ.
19 Pʋwayɩ lɛ, Ziifʋ ɛyaa kpa Sɔɔlɩ cɔlɔ Gibeyaa+ nɛ peheyi-i se: «Daviid mɛlɩ ɖɔ-cɔlɔ kpam,+ lona wena a-taa wobu wɛ kaɖɛ yɔ a-taa Horɛɛsɩ,+ Hakila piyaɣ+ ŋga kɛwɛ Yesimɔɔnɩ* hadɛ kiŋ*+ yɔ kɔ-yɔɔ. 20 Oo wiyaʋ, alɩwaatʋ ndʋ pɩkɛdɩɣnɩ-ŋ* se ŋkɔɔ yɔ, kɔɔ; nɛ ɖɩkaɣ-ɩ ɖʋzʋʋ wiyaʋ nesi tɛɛ.»+ 21 Ðɩnɛ ɛlɛ, Sɔɔlɩ yɔɔdɩ se: «Yehowa ɛwazɩ-mɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩnɩ men-siziŋ. 22 Mentendi-mɩ, iwolo nɛ ɩñɩnɩ nɛ ɩtɩlɩ ɖenɖe ɖeyi ɖeyi ɛwɛɛ yɔ nɛ weyi ɛna-ɩ peeɖe yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ peheyi-m se ɛwɛ ajitu pɩdɩɩfɛyɩ. 23 Ɩñɩnɩ camɩyɛ nɛ ɩtɩlɩ ɛ-ɖɩmɛlɩyɛ lona tɩŋa nɛ ɩpɩsɩ ɩkɔɔ nɛ iheyi-m ɖenɖe ɖeyi ɖeyi awɛɛ yɔ. Ðɩnɛ ɛlɛ mankaɣ-mɩ tɩŋʋʋ nɛ mowolo, nɛ ye ɛwɛ ɛjaɖɛ taa yɔ, mankaɣ-ɩ ñɩnʋʋ Yuuda cejewe* tɩŋa taa.»
24 Nɛ pakʋyɩ nɛ pɛɖɛɛ Sɔɔlɩ nɔɔ nɛ papɩsɩ Ziifʋ.+ Alɩwaatʋ ndʋ lɛ, Daviid nɛ ɛ-ɛyaa paawɛ Maawɔɔnɩ+ kañɩmbusuu taa, Araabaa taa,+ Yesimɔɔnɩ hadɛ kiŋ. 25 Pʋwayɩ lɛ, Sɔɔlɩ nɛ ɛ-ɛyaa powolo se pañɩnɩ-ɩ.+ Peheyi Daviid lɛ, ɛcaŋ etii kaaʋ sɔsɔʋ+ cɔlɔ nɛ ɛcaɣ Maawɔɔnɩ kañɩmbusuu taa. Sɔɔlɩ nɩ-tʋ lɛ, ɛɖʋ Daviid wayɩ Maawɔɔnɩ kañɩmbusuu taa. 26 Alɩwaatʋ ndʋ Sɔɔlɩ talɩ pʋʋ hɔɔlʋʋ yɔɔ lɛ, Daviid nɛ ɛ-ɛyaa paawɛ pʋʋ hɔɔlʋʋ lɛɛkʋ yɔɔ. Daviid kpidisaɣ se eposini+ Sɔɔlɩ, ɛlɛ Sɔɔlɩ nɛ ɛ-ɛyaa paba ñaawɛɛ nɛ pɔñɔtʋʋnɩ Daviid nɛ ɛ-ɛyaa se pakpa-wɛ.+ 27 Ɛlɛ petiyi nɔɔyʋ nɛ ɛkɔɔ eheyi Sɔɔlɩ se: «Kɔɔ lɛɛ lɛɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Filistii mba kɔm se poyooni ɛjaɖɛ!» 28 Peeɖe Sɔɔlɩ yebi Daviid ɖɔɔnʋʋ+ nɛ ɛpɩsɩ se eyooni Filistii mba. Pʋyɔɔ paya lone nɖɩ se Tayʋʋ Kaaʋ.
29 Daviid kʋyɩ peeɖe nɛ ɛkpaɣ nʋmɔʋ nɛ ewolo ɛcaɣ lona wena a-taa wobu wɛ kaɖɛ yɔ a-taa Ɛn-Gedii.+
24 Sɔɔlɩ tɩɩtɛm ɖɔɔnʋʋ Filistii mba nɛ ɛpɩsɩ lɛ, peheyi-i se: «Na! Daviid wɛ Ɛn-Gedii+ kañɩmbusuu taa.»
2 Nɛ Sɔɔlɩ lɩzɩ Izrayɛɛlɩ kpeekpe taa ɛyaa 3 000 nɛ ɛkpaɣ-wɛ nɛ ɛɖɛɛ se ɛñɩnɩ Daviid nɛ ɛlɛ ɛyaa kaaŋ kajalanzɩ nzɩ sɩ-yɔɔ pʋʋ taa pʋŋ cakɩ yɔ sɩ-yɔɔ. 3 Sɔɔlɩ talɩ heŋ kalakɩŋ weyi palabɩnɩ pɛɛ nɛ ɩwɛɛ habɩyɛ nɔɔ yɔ ɩ-cɔlɔ, ɖenɖe ɛwaɣ pɔʋ nakʋyʋ kaawɛɛ yɔ, nɛ ɛsʋʋ kɩ-taa se ɛlɩɩ awayɩ;* alɩwaatʋ ndʋ lɛ, Daviid nɛ ɛ-ɛyaa paacaɣ ɛwaɣ pɔʋ+ ŋgʋ ki-kiɖe tɛɛ kʋlɔmɩŋ ndɩ ndɩ taa. 4 Daviid ɛyaa heyi-i se: «Kɩyakʋ kʋnɛ yɔ ki-wiye Yehowa heyiɣ-ŋ se: “Na! Manɖʋzʋʋ ño-koyindu ñe-nesi tɛɛ,+ nɛ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋlabɩ-ɩ mbʋ pɩwɛ ɖeu ñɛ-ɛsɩndaa yɔ.”» Peeɖe Daviid kʋyaa nɛ ɛla hɛɛɛ hɛɛɛ nɛ ɛsɛtɩ Sɔɔlɩ toko kɩtɩnʋʋ ŋgʋ kɩfɛyɩnɩ nɩŋgbɛɛnzɩ yɔ kɩ-nɔɔ. 5 Ɛlɛ pʋwayɩ lɛ, Daviid laŋɩyɛ* wɛɛ nɛ ɖɩcɛyɩɣ-ɩ+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛsɛtɩ Sɔɔlɩ toko kɩtɩnʋʋ ŋgʋ kɩfɛyɩnɩ nɩŋgbɛɛnzɩ yɔ kɩ-nɔɔ. 6 Eheyi ɛ-ɛyaa se: «Yehowa ɛsɩndaa lɛ, pɩtɩmʋna kpa se mala man-kɩbaɣlʋ, Yehowa tɛ patam num mbʋ, nɛ mankpazɩ me-nesi ɛ-yɔɔ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛkɛ Yehowa tɛ patam num.»+ 7 Nɛ Daviid tɩŋnɩ ɛ-tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ nɛ ɛɖaŋ* ɛ-ɛyaa, nɛ ɛtɩha-wɛ nʋmɔʋ se pala Sɔɔlɩ kɩdɛkɛdɩm. Piyele nɛ Sɔɔlɩ yɔ, ɛkʋyɩnɩ ɛwaɣ pɔʋ ŋgʋ kɩ-taa nɛ ɛkpaɣ ɛ-nʋmɔʋ nɛ ɛɖɛɛ.
8 Nɛ Daviid kʋyɩ ɛwaɣ pɔʋ ŋgʋ kɩ-taa nɛ ɛlɩɩ nɛ ekoo nɛ ɛyaa Sɔɔlɩ se: «Man-kɩbaɣlʋ wiyaʋ!»+ Sɔɔlɩ kisaa lɛ, Daviid luŋ nɛ ɛpa ɛ-ɛsa nɛ tɛtʋ nɛ ɛhɩnɩ tataa. 9 Daviid heyi Sɔɔlɩ se: «Ɛbɛ yɔɔ ŋwelisiɣni ɛyaa mba pɔtɔŋ se: “Na! Daviid ñɩnɩɣ se ɛlabɩ-ŋ kɩdɛkɛdɩm” yɔ?+ 10 Sɔnɔ kɩyakʋ kʋnɛ ñɛ-ɛsa maɣmaɣ na ɛzɩma Yehowa ɖʋzɩ-ŋ me-nesi tɛɛ ɛwaɣ pɔʋ taa yɔ. Ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ nɔɔyʋ tɔm se mankʋ-ŋ yɔ,+ mana ña-pʋtɔdɩyɛ nɛ mɔntɔ se: “Maakaɣ kpazʋʋ me-nesi man-kɩbaɣlʋ yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛkɛ Yehowa tɛ patam num.”+ 11 Lɛɛlɛɛyɔ man-caa, na, ɛɛɛ, na ño-toko kɩtɩnʋʋ ŋgʋ kɩfɛyɩnɩ nɩŋgbɛɛnzɩ yɔ kɩ-hɔɔlaɣ me-nesi taa; mbʋ pʋyɔɔ yɔ alɩwaatʋ ndʋ mɛnsɛtɩ ño-toko kɩtɩnʋʋ ŋgʋ kɩfɛyɩnɩ nɩŋgbɛɛnzɩ yɔ kɩ-nɔɔ yɔ, mantɩkʋ-ŋ. Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋna nɛ ŋnɩɩ pɩ-taa se mantɩɖʋ man-taa se malakɩ-ŋ kɩdɛkɛdɩm yaa malakɩ ñʋʋ taa ɖoŋ, nɛ mantɩlabɩ-ŋ kɩwɛɛkɩm,+ ɛlɛ ña lɛ, ŋwɛɛ nɛ ŋtaŋɩ-m se ŋlɩzɩ me-wezuu.*+ 12 Yehowa ɛhʋʋ tɔm ma nɛ ŋ ɖɛ-hɛkʋ taa,+ nɛ Yehowa ɛkpa-ŋ kɩmɩyɛ mbʋ ŋlabɩ-m yɔ pɩ-yɔɔ;+ ɛlɛ me-nesi ɛɛkaɣ kpaʋ ñɔ-yɔɔ.+ 13 Ɛzɩ caanaʋ taa eduuye yɔɔdʋʋ yɔ: “Kañatʋ tɩnaa cɔlɔ kañatʋ lakasɩ lɩɣna,” ɛlɛ ma lɛ, me-nesi ɛɛkaɣ kpaʋ ñɔ-yɔɔ. 14 A-wayɩ Izrayɛɛlɩ wiyaʋ lɩwa? Anɩ ŋwɛɛ nɛ ŋɖɔɔnʋʋ? Haɣ kɩsɩbaɣ na? Asiɣye yem?+ 15 Yehowa ɛkɛ tɔm hʋyʋ, nɛ ɛkaɣ hʋʋ tɔm ma nɛ ŋ ɖɛ-hɛkʋ taa, nɛ ɛkaɣ tazʋʋ tɔm taa nɛ ɛkaɣ lʋbʋ mɔ-yɔɔ+ nɛ ɛhʋʋ mɔn-tɔm nɛ eholi-m ñe-nesi tɛɛ.»
16 Daviid tɛm Sɔɔlɩ tɔm ndʋ heyuu lɛ, Sɔɔlɩ pɔzɩ-ɩ se: «Ñɔ-nɔɔ manɩɣ mbʋ yɔ, man-pɩyalʋ Daviid?»+ Nɛ Sɔɔlɩ paɣzɩ wiluu ɖoŋ. 17 Eheyi Daviid se: «Ŋwɛ siɣsiɣ nɛ pɩkɩlɩ-m, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋlabɩ-m kɩbandʋ nɛ ma lɛ, mɛhɛyɩ-ŋ kɩdɛkɛdɩm pi-lone taa.+ 18 Ɛɛɛ, sɔnɔ ŋheyi-m kɩbandʋ ndʋ ŋlabɩ-m nɛ ŋtɩkʋ-m alɩwaatʋ ndʋ Yehowa ɖʋzɩ-m ñe-nesi tɛɛ yɔ.+ 19 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛyʋ weyi naɣ e-koyindu nɛ eyebi-i nɛ ɛɖɛɛ nɛ ɛtɩlabɩ-ɩ kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ? Yehowa kaɣ-ŋ hɛyʋʋ kɩbandʋ,+ mbʋ ŋlabɩ-m sɔnɔ yɔ pʋyɔɔ. 20 Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, manawa se paa pɩɩla ɛzɩma ŋkaɣ kewiyitu tɔɔʋ,+ nɛ Izrayɛɛlɩ kewiyaɣ kaɣ leɖuu ñe-nesi tɛɛ. 21 Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ɖuuni-m Yehowa hɩɖɛ taa+ se ŋŋkaɣ ɖɩzʋʋ ma-lʋlʋʋ taa ñɩma* ma-wayɩ nɛ ŋŋkaɣ hɩzʋʋ ma-hɩɖɛ man-caa ɖɩɣa taa.»+ 22 Peeɖe Daviid ɖuu Sɔɔlɩ ɛsɩndaa, pʋwayɩ lɛ, Sɔɔlɩ kpe ɛ-tɛ.+ Ɛlɛ Daviid nɛ ɛ-ɛyaa pɛɖɛɛ nɛ pakpa ɖɩjɔzɩyɛ taa.+
25 Pʋwayɩ lɛ, Samɩyɛɛlɩ+ sɩ; nɛ Izrayɛɛlɩ samaɣ kpeekpe kpeɣli se kewii-i nɛ kepimi-i ɛ-ɖɩɣa taa Ramaa.+ Pʋbʋ wayɩ lɛ, Daviid kʋyɩ nɛ etii kañɩmbusuu taa Paraanɩ.
2 Abalʋ nɔɔyʋ kaawɛ Maawɔɔnɩ+ nɛ ɛlakɩ tʋmɩyɛ Karmɛɛlɩ.*+ Abalʋ ɛnʋ ɛɛwɛnɩ ñɩm pɩdɩɩfɛyɩ; ɛɛwɛnɩ heŋ 3 000 nɛ pʋŋ 1 000, nɛ alɩwaatʋ ndʋ lɛ, ɛɛwɛɛ nɛ ɛkɔʋ e-heŋ hʋndʋ Karmɛɛlɩ. 3 Abalʋ ɛnʋ ɛ-hɩɖɛ lɛ Naabaalɩ,+ nɛ ɛ-halʋ hɩɖɛ lɛ Abigayɛɛlɩ.+ Ɛ-halʋ kaawɛ lɛɣtʋ nɛ eɖe, ɛlɛ ɛ-walʋ tɔm kaawɛ kaɖɛ, nɛ ɛ-lakasɩ fɛyɩ ɖeu;+ ɛɛkɛ Kalɛɛbɩ tʋ.+ 4 Daviid nɩɩ kañɩmbusuu taa se Naabaalɩ wɛɛ nɛ ɛkɔʋ e-heŋ hʋndʋ. 5 Nɛ Daviid tiyi evebiya 10 ɛ-cɔlɔ; nɛ Daviid heyi evebiya mba se: «Ɩkpa Karmɛɛlɩ, nɛ ɩtalɩɣ Naabaalɩ cɔlɔ lɛ, ɩsɛɛ-ɩ ma-hɩɖɛ taa. 6 Pʋwayɩ lɛ ɩyɔɔdɩ se: “Ñe-wezuu ɛɖaɣlɩ nɛ ŋwɛɛ alaafɩya* nɛ ña-ɖɩɣa taa mba nɛ mbʋ payɩ ŋwɛna yɔ pɩwɛɛ alaafɩya. 7 Manɩwa se ŋwɛɛ nɛ ŋkɔʋ ñe-heŋ hʋndʋ. Alɩwaatʋ ndʋ ñe-ninɖiɣyaa kaawɛ ɖɔ-cɔlɔ yɔ, ɖɩtɩlabɩ-wɛ kɩdɛkɛdɩm,+ nɛ pa-nabʋyʋ tile alɩwaatʋ ndʋ payɩ paawɛ Karmɛɛlɩ yɔ. 8 Pɔzɩ ñe-evebiya, nɛ pakaɣ-ŋ heyuu. Me-evebiya tɔm ɛkɛdɩnɩ-ŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩtalɩ taa leleŋ alɩwaatʋ taa.* Mentendi-ŋ, ha ña-lɩmɖʋyaa nɛ ña-pɩyalʋ Daviid mbʋ payɩ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋhiɣ yɔ.”»+
9 Nɛ Daviid evebiya wolo nɛ peheyi Naabaalɩ tɔm ndʋ tɩ-tɩŋa Daviid hɩɖɛ taa. Pɛtɛma lɛ, 10 Naabaalɩ cosi Daviid lɩmɖʋyaa se: «Anɩ Daviid, nɛ anɩ Yesee pɩyalʋ? Kɩyakɩŋ ɛnɛ ɩ-taa, lɩmɖʋyaa sakɩyɛ wɛɛ nɛ palɩɣ pa-caanaa nesi tɛɛ nɛ peseɣ.+ 11 Pɩwɛɛ se mankpaɣ mɔn-kpɔnɔ nɛ ma-lɩm nɛ nandʋ ndʋ mɛncɛdɩlaa se mɛncɛlɩ mba pɔkɔʋ me-heŋ hʋndʋ yɔ nɛ mɛncɛlɩ ɛyaa mba nɔɔyʋ ɛɛsɩŋ ɖenɖe palɩnaa yɔ?»
12 Peeɖe Daviid evebiya pɩsaa nɛ pɛkɛdɩ-ɩ tɔm ndʋ tɩ-tɩŋa. 13 Kpaagbaa mbʋ lɛ, Daviid heyi ɛ-ɛyaa se: «Paa weyi ɛkpaɣ ɛ-laɣɖɛ!»+ Nɛ pa-tɩŋa pakpaɣ pa-laɣla nɛ patamnɩ pa-tambala, nɛ Daviid ɖɔɖɔ la mbʋ, nɛ ɛyaa ɛzɩ 400 mbʋ yɔ tɩŋ Daviid nɛ pakpa, nɛ ɛyaa 200 ñacaɣ wondu cɔlɔ.
14 Alɩwaatʋ ndʋ lɛ, lɩmɖʋyʋ nɔɔyʋ wolo nɛ ɛkɛdɩ Naabaalɩ halʋ Abigayɛɛlɩ se: «Na! Daviid tiyi ɛyaa nɛ kañɩmbusuu taa se pɔkɔɔ nɛ pana ɖa-caa tɛ alaafɩya, ɛlɛ eholini-wɛ nɛ ɛtʋʋ-wɛ.+ 15 Ɛyaa mba palabɩ-ɖʋ kɩbandʋ kpem. Patɩlabɩ-ɖʋ kɩdɛkɛdɩm wiɖiyi, nɛ ɖitilesi nabʋyʋ kaaʋ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa payɩ ɖa nɛ wɛ ɖɩɩwɛ ñɩtʋ taa yɔ.+ 16 Paawɛ ɛzɩ koloŋa ŋga kɔcɔ-ɖʋ nɛ kata nɛ kakandɩyɩɣ ɖɔ-yɔɔ yɔ, ɖoo taa nɛ wɩsɩ taa; alɩwaatʋ ndʋ payɩ ɖɩɩwɛ pɔ-cɔlɔ nɛ ɖiɖiyiɣ heŋ yɔ. 17 Lɛɛlɛɛyɔ, maɣzɩ nɛ ŋna se ɛbɛ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋla, mbʋ pʋyɔɔ yɔ paɖʋwa se pɔkɔŋnɩ asɛyʋʋ ɖa-caa nɛ ɛ-ɖɩɣa kpeekpe yɔɔ,+ nɛ ɛkɛ ɛyʋ weyi ɛfɛyɩ wazaɣ yɔ,*+ nɛ pʋyɔɔ lɛ nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛyɔɔdɩnɩ-ɩ.»
18 Nɛ Abigayɛɛlɩ+ kpaɣ lɛɛ lɛɛ kpɔnɔnaa 200, vɛɛ pɛŋ sɔsɔŋ 2, heŋ 5 nandʋ, pee kuɖoŋa seeyawaa* 5, viiñi pee kakayɩsɩ 100, nɛ fiigi pee wena pɛfɛyaa yɔ a-kakayɩsɩ 200, nɛ ɛsʋʋ pɩtɩŋa payɩ kpaŋasɩ.+ 19 Nɛ eheyi ɛ-lɩmɖʋyaa se: «Ɩɖɛ-m nɔɔ; mankaɣ-mɩ tɩŋʋʋ.» Ɛlɛ etiheyi ɛ-walʋ Naabaalɩ natʋyʋ.
20 Alɩwaatʋ ndʋ ɛwɛ kpaŋaɣ yɔɔ nɛ etiki lɛ, pʋʋ kendi-i nɛ Daviid nɛ ɛ-ɛyaa mba paawɛɛ nɛ petikini ɛ-yɔɔ kiŋ yɔ patɩna-ɩ, nɛ ɛkatɩ-wɛ. 21 Nɛ Daviid kaawɛɛ nɛ ɛyɔɔdʋʋ se: «Falaa mankandɩyɩ mbʋ payɩ ɛyʋ ɛnɛ ɛwɛna yɔ pɩ-yɔɔ kañɩmbusuu taa. Mbʋ payɩ ɛwɛna yɔ, pɩ-taa paa pʋyʋ kʋɖʋm tile,+ nɛ lɛɛlɛɛyɔ ɛhɛyɩɣ-m kɩdɛkɛdɩm kɩbam lone taa.+ 22 Ɛsɔ ɛhɔ Daviid koyindinaa nɩŋgbaaŋ siŋŋ* ye mankazɩ ɛ-tɛ abalʋ* kʋɖʋm maɣmaɣ nɛ ɛ-ɛsa nɛ tɛʋ kɔɔ nɛ kife yɔ.»
23 Abigayɛɛlɩ losi Daviid lɛ, etii kpaŋaɣ yɔɔ lɛɛ lɛɛ nɛ eluŋ Daviid ɛsɩndaa, nɛ ɛpa ɛsa nɛ tɛtʋ. 24 Pʋwayɩ lɛ, eluŋ Daviid nɩŋgbanzɩ tɛɛ nɛ ɛtɔ se: «Man-kɩbaɣlʋ, yele nɛ kɩwɛɛkɩm mbʋ pɩpɩsɩ mɔ-yɔɔ; yele nɛ ña-lɩmɖʋyʋ yɔɔdɩnɩ-ŋ, nɛ ŋwelisi tɔm ndʋ ña-lɩmɖʋyʋ yɔɔdʋʋ yɔ. 25 Mentendi-ŋ, man-kɩbaɣlʋ, taaka ña-lɩmaɣza Naabaalɩ weyi ɛfɛyɩ wazaɣ nakɛyɛ yɔ ɛ-yɔɔ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛwɛ ɛzɩ ɛ-hɩɖɛ yɔ. Ɛ-hɩɖɛ lɛ Naabaalɩ,* nɛ ɛwɛ kɩmɛlɛndʋ. Ɛlɛ ma ña-lɩmɖʋyʋ lɛ, mantaana man-kɩbaɣlʋ evebiya mba ŋtiyaa yɔ. 26 Nɛ lɛɛlɛɛyɔ, man-kɩbaɣlʋ, Yehowa ñɩtʋʋ nɛ ɛwɛɛ wezuu nɛ ña* ɖɔɖɔ ŋwɛɛ wezuu yɔ, Yehowa kpanɩ-ŋ+ se ŋtaakpɛdɩ calɩm+ nɛ ŋtaakpa kɩmɩyɛ* nɛ ña-maɣmaɣ ñe-nesi. Ño-koyindinaa nɛ mba pacaɣ se pala kɩdɛkɛdɩm man-kɩbaɣlʋ yɔ, papɩsɩ ɛzɩ Naabaalɩ yɔ. 27 Lɛɛlɛɛyɔ, yele nɛ kʋjɔʋ*+ ŋgʋ ña-lɩmɖʋyʋ kɔnɩ man-kɩbaɣlʋ yɔ, pɛcɛlɩ-kʋ evebiya mba pɛwɛɛ nɛ patɩŋɩɣ man-kɩbaɣlʋ wayɩ yɔ.+ 28 Mentendi-ŋ, kpeɣ ña-lɩmɖʋyʋ ma man-kɩwɛɛkɩm, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩtʋʋ fɛyɩ se Yehowa kaɣ maʋ man-kɩbaɣlʋ ɖɩɣa ŋga kɛwɛɣ tam yɔ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa yoŋ man-kɩbaɣlʋ wɛɛ nɛ ɛlakɩ,+ nɛ patɩna kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ ñɔ-yɔɔ ña-avema kpeekpe taa.+ 29 Alɩwaatʋ ndʋ nɔɔyʋ kʋyʋʋ se ɛɖʋʋ ña-wayɩ nɛ ɛñɩnɩɣ se ɛlɩzɩ ñe-wezuu* yɔ, pakaɣ man-kɩbaɣlʋ wezuu* hɔkʋʋ camɩyɛ wezuu huyuu ŋgʋ kɩwɛ ñɛ-Ɛsɔ Yehowa cɔlɔ yɔ kɩ-taa, ɛlɛ ɛkaɣ lɔʋ ño-koyindinaa weziŋ* ɛzɩ pɛɛ wena pɔtɔʋnɩ pʋtɔɖɛ yɔ. 30 Nɛ Yehowa lakɩ man-kɩbaɣlʋ kɩbam mbʋ payɩ ɛyɔɔdaa se ɛlakɩ-ɩ yɔ nɛ eyele nɛ ŋpɩsɩ Izrayɛɛlɩ ɖiyiyu lɛ,+ 31 pɩɩkaɣ-ŋ cɛyʋʋ yaa ŋŋkaɣ kpiɖuu,* mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋtɩkpɛdɩ calɩm ɖulum nɛ man-kɩbaɣlʋ nesi tɩkpa kɩmɩyɛ.*+ Alɩwaatʋ ndʋ Yehowa kaɣ kɔnʋʋ kɩbandʋ man-kɩbaɣlʋ yɔ, tɔzɩ ma ña-lɩmɖʋyʋ mɔ-yɔɔ.»
32 Peeɖe Daviid heyi Abigayɛɛlɩ se: «Pasa Yehowa Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ, weyi etiyi-ŋ sɔnɔ se ŋkatɩ-m yɔ! 33 Pasa ñɛ-lɛɣtʋ! Ɛsɔ ɛwazɩ-ŋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋkpa-m sɔnɔ se mantaatɔɔ calɩm kpɛdʋʋ kɩmɩyɛ+ nɛ mantaakpa kɩmɩyɛ* nɛ ma-maɣmaɣ me-nesi. 34 Pɩtaakɛ mbʋ yɔ, Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ Yehowa weyi ɛkpa-m se mantaalabɩ-ŋ kɩdɛkɛdɩm yɔ+ ɛñɩtʋʋ nɛ ɛwɛɛ wezuu yɔ, ye ŋtaakɔɔ lɛɛ lɛɛ nɛ ŋkatɩ-m yɔ,+ pʋcɔ nɛ tɛʋ fe lɛ, pɩtaakazɩ Naabaalɩ paa abalʋ* kʋɖʋm.»+ 35 Peeɖe Daviid mʋ e-nesi tɛɛ mbʋ ɛkɔnɩ-ɩ yɔ nɛ eheyi-i se: «Wobini laŋhɛzɩyɛ ña-ɖɩɣa taa. Na, mewelisini-ŋ, nɛ mankaɣ labʋ mbʋ ŋpɔzaa yɔ.»
36 Pʋwayɩ lɛ, Abigayɛɛlɩ pɩsɩ Naabaalɩ cɔlɔ; ɛlɛ ñaawɛɛ nɛ ɛtɔkɩ kazandʋ ɛzɩ wiyaʋ yɔ ɛ-ɖɩɣa taa, nɛ Naabaalɩ* taa kaawɛ leleŋ nɛ ɛɛhaɣ sʋlʋm pɩfɛyɩ yɔɔdʋʋ. Abigayɛɛlɩ tiheyi-i tɔm natʋyʋ pʋcɔ nɛ pɩñandɩ. 37 Nɛ tanaŋ tɛɛ, sʋlʋm cɛbɩ Naabaalɩ ɛsa yɔɔ lɛ, ɛ-halʋ heyi-i tɔm ndʋ. Nɛ ɛ-laŋɩyɛ pɩsɩ ɛzɩ sɩɖʋ laŋɩyɛ yɔ, nɛ ɛwɛɛ ɛzɩ pɩyɛ yɔ nɛ ɛtaapɩzɩɣ se eciɣdi. 38 Pɩlabɩ ɛzɩ kɩyakɩŋ 10 mbʋ yɔ lɛ, Yehowa yele nɛ Naabaalɩ sɩ.
39 Daviid nɩwa se Naabaalɩ sɩba lɛ, ɛyɔɔdɩ se: «Pasa Yehowa, weyi ɛhʋ mɔn-tɔm,+ fɛyɛ nɖɩ Naabaalɩ ɖʋ-m yɔ ɖɩ-taa+ nɛ ɛɖaŋ ɛ-lɩmɖʋyʋ se ɛtaala lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ nasɩyɩ yɔ;+ nɛ Yehowa pɩsɩnɩ Naabaalɩ kɩdɛkɛdɩm ɛ-maɣmaɣ ɛ-ñʋʋ taa!» Pʋwayɩ lɛ, Daviid tiyi se peheyi Abigayɛɛlɩ se ɛsɔɔlaa se ɛkpaɣ-ɩ nɛ ɛpɩsɩ ɛ-halʋ. 40 Nɛ Daviid lɩmɖʋyaa wolo Abigayɛɛlɩ cɔlɔ Karmɛɛlɩ nɛ peheyi-i se: «Daviid tiyi-ɖʋ ñɔ-cɔlɔ se ɛkpakɩɣ-ŋ nɛ ŋpɩsɩ ɛ-halʋ.» 41 Kpaagbaa mbʋ lɛ Abigayɛɛlɩ kʋyɩ nɛ eluŋ nɛ ɛpa ɛ-ɛsa nɛ tɛtʋ nɛ ɛtɔ se: «Ño-yom yɔ, etisiɣ faaa se ɛkɛ lɩmɖʋyʋ nɛ ɛkɔ man-kɩbaɣlʋ lɩmɖʋyaa nɩŋgbanzɩ lɩm.»+ 42 Nɛ Abigayɛɛlɩ+ kʋyɩ lɛɛ lɛɛ nɛ ɛkpa ɛ-kpaŋaɣ yɔɔ, ɛ-lɩmɖʋyaa halɩñɩma 5 ɖɔŋ nɛ patɩŋɩɣ ɛ-wayɩ; ɛtɩŋ ɛyaa mba Daviid tiyaa yɔ nɛ ewolo nɛ ɛpɩsɩ Daviid halʋ.
43 Daviid kaakpaɣ ɖɔɖɔ Yizreyɛɛlɩ+ tʋ Ahiinowam,+ nɛ pa-naalɛ papɩsɩ ɛ-halaa.+
44 Ɛlɛ Sɔɔlɩ kaakpaɣ ɛ-pɛlɛ Miikaalɩ,+ Daviid halʋ, nɛ ɛcɛlɩ Layiisi pɩyalʋ Palitii+ weyi ɛlɩnɩ Galim yɔ.
26 Pʋwayɩ lɛ, Ziifʋ+ ɛyaa kɔɔ Sɔɔlɩ cɔlɔ Gibeyaa,+ nɛ peheyi-i se: «Daviid mɛlɩ Hakila piyaɣ ŋga kaha ɛsa nɛ Yesimɔɔnɩ* yɔ kɔ-yɔɔ.»+ 2 Peeɖe Sɔɔlɩ kʋyaa nɛ etii Ziifʋ kañɩmbusuu taa, ɛ nɛ ɛyaa 3 000 mba ɛtɔzɩ Izrayɛɛlɩ taa se ɛñɩnɩ Daviid Ziifʋ kañɩmbusuu taa yɔ.+ 3 Sɔɔlɩ nɛ ɛ-ɛyaa paakpeɣli Hakila piyaɣ ŋga kaha ɛsa nɛ Yesimɔɔnɩ yɔ kɔ-yɔɔ, habɩyɛ nɔɔ. Alɩwaatʋ ndʋ lɛ, Daviid kaawɛ kañɩmbusuu taa, nɛ ɛnɩɩ se Sɔɔlɩ kɔm ɛ-wayɩ kañɩmbusuu taa. 4 Nɛ Daviid tiyi cɔŋɩyaa se powolo nɛ pañɩnɩ nɛ pana se toovenim lɛ Sɔɔlɩ kɔma yaa we. 5 Pʋwayɩ lɛ, Daviid wolo ɖenɖe Sɔɔlɩ nɛ ɛ-ɛyaa paakpeɣlaa yɔ, nɛ Daviid na ɖenɖe Sɔɔlɩ nɛ Nɛɛrɩ pɩyalʋ Abnɛɛrɩ,+ weyi ɛkɛ sɔɔjanaa ñʋʋdʋ yɔ, paahɩnaa nɛ poɖou yɔ; Sɔɔlɩ kaahɩnɩ ɖigbeɣliye* taa nɛ eɖou nɛ sɔɔjanaa ñahɩnɩ nɛ pɔcɔɔ-ɩ nɛ pata. 6 Nɛ Daviid pɔzɩ Hɛɛtɩ tʋ+ Ahimelɛɛkɩ nɛ Zeruyaa+ pɩyalʋ Abisayii,+ Yowaabʋ koobu se: «Atɩŋɩɣ-m nɛ ɖitii ɖigbeɣliye* taa ɖenɖe Sɔɔlɩ wɛɛ yɔ?» Abisayii cosi se: «Mantɩŋɩɣ-ŋ nɛ ɖitii.» 7 Nɛ Daviid nɛ Abisayii pakpaɣ nʋmɔʋ nɛ powolo sɔɔjanaa cɔlɔ ɖoo taa, nɛ pana Sɔɔlɩ hɩnɩ ɖigbeɣliye* taa nɛ eɖou, esiɣ ɛ-kɩgbɛzɛŋ tataa ɛ-ñʋʋ cɔlɔ; Abnɛɛrɩ nɛ sɔɔjanaa pahɩnaa nɛ pɔcɔɔ-ɩ nɛ pata.
8 Abisayii heyi Daviid se: «Sɔnɔ, Ɛsɔ ɖʋzɩ ño-koyindu ñe-nesi tɛɛ.+ Nɛ lɛɛlɛɛyɔ, mentendi-ŋ, yele nɛ mɔnsɔbɩ-ɩ kɩgbɛzɛŋ nɛ mankamnɩ tɛtʋ tam kʋɖʋm kpaagbaa, nɛ maakaɣ lɛlʋʋ.» 9 Ɛlɛ Daviid heyi Abisayii se: «Taalabɩ-ɩ kɩdɛkɛdɩm, mbʋ pʋyɔɔ yɔ apɩzɩɣ nɛ ɛkpazɩ e-nesi Yehowa tɛ patam num+ yɔɔ nɛ ɛɛɖɔʋ wɛɛ?»+ 10 Daviid wolo pɩ-yɔɔ se: «Yehowa ñɩtʋʋ nɛ ɛwɛɛ wezuu yɔ, Yehowa maɣmaɣ kaɣnɩ-ɩ kʋʋ,+ yaa ɛ-kɩyakʋ kaɣ talʋʋ+ nɛ ɛsɩ, yaa ɛkaɣ wobu you taa nɛ ɛsɩ.+ 11 Yehowa ɛsɩndaa lɛ, pɩtɩmʋna kpa se mankpazɩ me-nesi Yehowa tɛ patam num yɔɔ!+ Pʋyɔɔ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, mentendi-ŋ, kpaɣ kɩgbɛzɛŋ ŋgʋ kɩwɛ ɛ-ñʋʋ cɔlɔ yɔ nɛ lɩm kokoɖe, nɛ ɖɩɖɛɛ.» 12 Nɛ Daviid kpaɣ kɩgbɛzɛŋ nɛ lɩm kokoɖe Sɔɔlɩ ñʋʋ cɔlɔ, nɛ pɛɖɛɛ. Nɔɔyʋ tɩna-wɛ,+ nɔɔyʋ tɩnɩɩ pa-taŋ nɛ nɔɔyʋ tife ɖɔɖɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pa-tɩŋa poɖowa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa kaayeba nɛ ɖom cukaŋ ñɩmbʋ nabʋyʋ kpaɣ-wɛ. 13 Nɛ Daviid tɛzɩ hɔɔlʋʋ lɛɛkʋ yɔɔ nɛ ɛsɩŋ pʋʋ ñʋʋ taa poliŋ taa, nɛ paaposini ɖama siŋŋ.
14 Daviid koo nɛ ɛyaa sɔɔjanaa nɛ Nɛɛrɩ pɩyalʋ Abnɛɛrɩ+ nɛ ɛtɔ se: «Abnɛɛrɩ, ŋŋcosuu yaa we?» Abnɛɛrɩ cosi se: «Acɛyɩɣ wiyaʋ mbʋ?» 15 Daviid cosi Abnɛɛrɩ se: «Ŋtɩkɛ abalʋ yaa we? Nɛ awɛ ɛzɩ ña yɔ Izrayɛɛlɩ taa? Ye mbʋ, ɛbɛ yɔɔ ŋtɩcaɣnɩ ñɛ-ɛsa se ŋfeŋ ña-kɩbaɣlʋ wiyaʋ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ sɔɔjanaa taa nɔɔyʋ sʋ ɖigbeɣliye taa se ɛkʋ ña-kɩbaɣlʋ wiyaʋ.+ 16 Mbʋ ŋlaba yɔ pɩfɛyɩ ɖeu. Yehowa ñɩtʋʋ nɛ ɛwɛɛ wezuu yɔ, ɩmʋnɩ sɩm, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩtɩcaɣnɩ mɩ-ɛsa se ifeŋ mɩ-kɩbaɣlʋ yɔɔ, Yehowa tɛ patam num+ yɔɔ. Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, cɔnɩ kpɛɛɛ nɛ ŋna! Le wiyaʋ kɩgbɛzɛŋ ŋgʋ kɩɩwɛ ɛ-ñʋʋ cɔlɔ nɛ lɩm kokoɖe+ nɖɩ ɖɩɩwɛ ɛ-ñʋʋ cɔlɔ yɔ pɛwɛɛ?»
17 Nɛ Sɔɔlɩ ɖiɣzini Daviid nɔɔ nɛ ɛpɔzɩ-ɩ se: «Ñɔ-nɔɔ manɩɣ mbʋ yɔ, man-pɩyalʋ Daviid?»+ Daviid cosi se: «Ɛɛɛ, mɔ-nɔɔ ŋnɩɣ, man-kɩbaɣlʋ wiyaʋ.» 18 Nɛ ɛsɔzɩ se: «Ɛbɛ yɔɔ man-kɩbaɣlʋ ɖɔɔnʋʋ ɛ-lɩmɖʋyʋ?+ Ɛbɛ malaba? Nɛ kɩdɛkɛdɩm mbʋ malaba?+ 19 Man-kɩbaɣlʋ wiyaʋ, mentendi-ŋ, welisi ña-lɩmɖʋyʋ tɔm: Ye Yehowa eseɣtini-ŋ se ŋkʋyɩ mɔ-yɔɔ kɔyɔ, pʋbʋ ɛmʋ mɔn-tɔɔnaɣ pee kɩlaʋ.* Ɛlɛ ye ɛyaa iseɣtini-ŋ yɔ,+ pʋbʋ pɔlɔ pɔ-yɔɔ nɔɔ kɩdɛkɛdaɣ Yehowa ɛsɩndaa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ sɔnɔ pɔɖɔɔnɩ-m se mantaala nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ Yehowa ñɩm,*+ nɛ pɔtɔŋ se: “Wolo nɛ ŋsɛɛ ɛsɔnaa lalaa!” 20 Nɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, taayele nɛ man-calɩm kpɛdɩ tɛtʋ ndʋ tiposini Yehowa ɛsɩndaa yɔ tɩ-yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Izrayɛɛlɩ wiyaʋ lɩwa se ɛñɩnɩ asiɣye yem,+ ɛzɩ leɣa nakɛyɛ ɛwɛɛ nɛ ɛɖɔɔnʋʋ pʋŋ taa yɔ.»
21 Nɛ Sɔɔlɩ ñɔyɔɔdɩ se: «Malabɩ kɩwɛɛkɩm.+ Pɩsɩ ŋkɔɔ, man-pɩyalʋ Daviid; mbʋ pʋyɔɔ yɔ maatasɩɣ-ŋ labʋ kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ sɔnɔ ŋcɔnɩ me-wezuu* se kɩkɛ mbʋ pɩwɛ ñɩm siŋŋ yɔ.+ Ɛɛɛ, malabɩ kɩmɛlɛndʋ lakasɩ nɛ piyiɣdi-m pɩdɩɩfɛyɩ.» 22 Daviid cosi se: «Wiyaʋ kɩgbɛzɛŋ yɔ. Yele nɛ evebiya taa nɔɔyʋ tɛzɩ nɛ ɛkɔɔ ɛmʋ-kʋ. 23 Yehowa kaɣnɩ hɛyʋʋ paa weyi ɛ-maɣmaɣ ɛ-lakasɩ nzɩ sɩtʋʋzaa yɔ sɩ-yɔɔ,+ nɛ ɛ-maɣmaɣ e-siɣsiɣ wɛtʋ yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ sɔnɔ Yehowa ɖʋzɩ-ŋ me-nesi tɛɛ, ɛlɛ mantaasɔɔlɩ se mankpazɩ me-nesi Yehowa tɛ patam num yɔɔ.+ 24 Na! Ɛzɩ ñe-wezuu* wɛʋ ñɩm mɛ-ɛsɩndaa sɔnɔ yɔ, tɛtɛ nɛ me-wezuu* wɛɛ ñɩm Yehowa ɛsɩndaa mbʋ, nɛ ɛlɩzɩ-m ɖɔɖɔ kʋñɔmɩŋ kpeekpe taa.»+ 25 Nɛ Sɔɔlɩ kitini Daviid se: «Ɛsɔ ɛwazɩ-ŋ, man-pɩyalʋ Daviid. Pɩtʋʋ fɛyɩ se ŋkaɣ labʋ tʋma sɔsɔna, nɛ pɩtʋʋ fɛyɩ se ŋkaɣ wabʋ.»+ Peeɖe Daviid kpaɣ ɛ-nʋmɔʋ nɛ ɛɖɛɛ, nɛ Sɔɔlɩ ñapɩsɩ e-lone taa.+
27 Ɛlɛ Daviid yɔɔdɩ ɛ-laŋɩyɛ taa se: «Wiɖiyi mansɩkɩ Sɔɔlɩ nesi tɛɛ. Mbʋ pɩkɩlɩɣ ɖeu se mala yɔ lɛ se mense+ nɛ mowolo Filistii mba ɛjaɖɛ taa; ɖɩnɛ ɛlɛ Sɔɔlɩ ɛɛkaɣ-m tasʋʋ ñɩnʋʋ Izrayɛɛlɩ egeetiye kpeekpe taa,+ nɛ mankaɣ lɩʋ e-nesi tɛɛ.» 2 Peeɖe Daviid nɛ ɛyaa 600 mba paawɛ ɛ-cɔlɔ yɔ, pakʋyaa+ nɛ powolo Mawɔɔkɩ pɩyalʋ Akis+ weyi ɛkɛ Gaatɩ wiyaʋ yɔ ɛ-cɔlɔ. 3 Daviid caɣ Akis cɔlɔ Gaatɩ, ɛ nɛ ɛ-ɛyaa, paa weyi lɛ, ɛ nɛ ɛ-ɖɩɣa taa ñɩma. Daviid nɛ ɛ-halaa mba pa-naalɛ, Yizreyɛɛlɩ tʋ Ahiinowam+ nɛ Karmɛɛlɩ tʋ Abigayɛɛlɩ,+ Naabaalɩ lelu. 4 Powoba nɛ peheyi Sɔɔlɩ se Daviid sewa nɛ ɛɖɛɛ Gaatɩ lɛ, eyebi-i ñɩnʋʋ.+
5 Pʋwayɩ lɛ, Daviid heyi Akis se: «Ye mɔn-tɔm ɛkɛdɩnɩ-ŋ yɔ, yele nɛ paha-m lone naɖɩyɛ tɛtʋ cikpetu ndʋ tɩwɛ egeetiye taa yɔ tɩ-taa natʋyʋ taa nɛ mancaɣ peeɖe. Ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se ña-lɩmɖʋyʋ ɛcaɣ ñɔ-cɔlɔ awiya tɛtʋ taa?» 6 Nɛ Akis ha-ɩ Zikɩlaagɩ+ kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye. Pʋyɔɔ Zikɩlaagɩ pɩsɩ Yuuda awiya pʋyʋ, pɩkɔɔ nɛ pɩtalɩnɩ sɔnɔ kɩyakʋ kʋnɛ.
7 Alɩwaatʋ ndʋ* Daviid caɣ Filistii mba egeetiye taa yɔ, tɩkpɛndɩ pɩnaɣ kʋɖʋmaɣ nɛ fenasɩ naanza.+ 8 Daviid nɛ ɛ-ɛyaa powokaɣ nɛ poyouni Gesuur mba,+ Girzɩ mba, nɛ Amalɛɛkɩ mba,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ paacaɣ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩɩwalaa kpaɣnɩ Telam nɛ piwolo ɖooo Suuri+ nɛ pɩɖɛɛ pitii Ejipiti ɛjaɖɛ kamaɣ yɔɔ yɔ ɖɩ-taa. 9 Alɩwaatʋ ndʋ Daviid yowaɣni ɛjaɖɛ nɖɩ yɔ, etaayeki abalʋ yaa halʋ nɔɔyʋ nɛ ɛ-ɛsa,+ ɛlɛ ɛkpakaɣ heŋ, naŋ, kpaŋasɩ, aɖaaɖaanaa, nɛ wondu kususutu, nɛ pʋwayɩ lɛ, ɛpɩsaɣ Akis cɔlɔ. 10 Nɛ Akis pɔzaɣ-ɩ se: «Le ɩlabɩ you sɔnɔ?» Daviid cosaɣ se: «Yuuda hadɛ kiŋ»*+ yaa «Yerameyɛɛlɩ mba+ tɛ hadɛ kiŋ» yaa «Keni mba+ tɛ hadɛ kiŋ.» 11 Daviid tiyele abalʋ yaa halʋ nɔɔyʋ nɛ ɛ-ɛsa se ɛkɔnɩ-ɩ Gaatɩ, ɛtɔŋaɣ se: «Pɩtaala nɛ peheyi-wɛ ɖɔ-tɔm nɛ pɔtɔ se: “Pʋnɛ Daviid laba.”» (Nɛ mbʋ ɛlakaɣ alɩwaatʋ ndʋ payɩ ɛɛcaɣ Filistii mba egeetiye taa yɔ.) 12 Piyeba nɛ Akis taa Daviid liu, nɛ ɛyɔɔdʋʋ ɛ-laŋɩyɛ taa se: «Pɩtʋʋ fɛyɩ se ɛpɩsɩ mbʋ pɩlɩɣ sɔŋ siŋŋ yɔ ɛ-samaɣ Izrayɛɛlɩ taa, pʋyɔɔ lɛ, ɛkaɣ kɛʋ ma-lɩmɖʋyʋ tam.»
28 Kɩyakɩŋ ɛnɩ ɩ-taa, Filistii mba kpeɣli pɔ-sɔɔjanaa se pala you nɛ Izrayɛɛlɩ.+ Nɛ Akis heyi Daviid se: «Toovenim taa lɛ, ŋnawa se ña nɛ ñɛ-ɛyaa ɩkaɣ-m tɩŋʋʋ you taa.»+ 2 Peeɖe Daviid cosi Akis se: «Pɩtʋʋ fɛyɩ se ŋsɩm mbʋ ña-lɩmɖʋyʋ kaɣ labʋ yɔ.» Akis heyi Daviid se: «Pʋyɔɔ mankaɣ-ŋ lɩzʋʋ se ŋkɛ mɔ-yɔɔ kandɩyʋ tam.»*+
3 Samɩyɛɛlɩ tɛm sɩbʋ, nɛ Izrayɛɛlɩ kpeekpe kaawi-i nɛ pepimi-i ɛ-tɛtʋ taa Ramaa.+ Nɛ Sɔɔlɩ kaalaba nɛ mba pasʋzʋʋ nɛ pɔyɔɔdʋʋnɩ sɩɖaa yɔ nɛ tɩyaa mba pɔyɔɔdʋʋ cee wayɩ tɔm yɔ patɩtasɩ wɛʋ ɛjaɖɛ taa.+
4 Filistii mba kpeɣli nɛ powolo pacaɣ Sunɛm.+ Nɛ Sɔɔlɩ kpeɣli Izrayɛɛlɩ kpeekpe nɛ powolo pacaɣ Gilibowa.+ 5 Sɔɔlɩ na Filistii mba pe-ɖigbeɣliye* taa lɛ, sɔɔndʋ kpa-ɩ, nɛ ɛ-laŋɩyɛ maa siŋŋ.+ 6 Sɔɔlɩ wɛɛ nɛ ɛpɔzʋʋ se ɛtɩlɩ Yehowa lɩmaɣza,+ paa mbʋ yɔ Yehowa tɩtɩŋnɩ ɖoza yaa Uriim+ yaa nayaa yɔɔ nɛ ecosi-i kaaʋ. 7 Sɔɔlɩ tɛzɩ heyuu ɛ-lɩmɖʋyaa se: «Ɩñɩnɩ-m halʋ weyi ɛsʋzʋʋ nɛ ɛyɔɔdʋʋnɩ sɩɖaa yɔ,+ nɛ mowolo ɛ-cɔlɔ nɛ mɔnpɔzɩ nɛ mana.» Ɛ-lɩmɖʋyaa cosi-i se: «Na! Halʋ nɔɔyʋ wɛ Ɛn-Dɔɔr+ nɛ ɛyɔɔdʋʋnɩ sɩɖaa.»
8 Nɛ Sɔɔlɩ lɛɣzɩ ɛ-wɛtʋ se pataatɩlɩ-ɩ nɛ esuu wondu lɛɛtʋ nɛ ewolo halʋ ɛnʋ ɛ-cɔlɔ ɖoo taa, ɛ nɛ ɛ-ɛyaa taa abalaa 2. Ɛyɔɔdɩ se: «Mentendi-ŋ, tɩŋnɩ ɖoŋ weyi ŋwɛna se ŋsʋzɩ nɛ ŋyɔɔdɩnɩ sɩɖaa yɔ ɩ-yɔɔ nɛ ŋpɔzɩ-m piye,+ nɛ ŋya-m weyi mɔnpɔzʋʋ-ŋ yɔ.» 9 Ɛlɛ halʋ heyi-i se: «Pɩtʋʋ fɛyɩ se ŋsɩm mbʋ Sɔɔlɩ laba yɔ, ɛlaba nɛ mba pasʋzʋʋ nɛ pɔyɔɔdʋʋnɩ sɩɖaa yɔ nɛ tɩyaa mba pɔyɔɔdʋʋ cee wayɩ tɔm yɔ patɩtasɩ wɛʋ ɛjaɖɛ taa.+ Ɛbɛ yɔɔ ŋcaɣ se ŋñɩbɩ-m* kpaca nɛ ŋyele nɛ pakʋ-m?»+ 10 Nɛ Sɔɔlɩ ɖuu Yehowa hɩɖɛ taa nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Yehowa ñɩtʋʋ nɛ ɛwɛɛ wezuu yɔ, ŋŋkaɣ ɖɔʋ wɛɛ tɔm tʋnɛ tɩ-taa!» 11 Peeɖe halʋ pɔzɩ-ɩ se: «Anɩ ŋsɔɔlaa se maya-ŋ?» Ecosi se: «Ya-m Samɩyɛɛlɩ.» 12 Halʋ na «Samɩyɛɛlɩ»*+ lɛ, ɛma kubuka nɛ e-ɖoŋ kpeekpe nɛ eheyi Sɔɔlɩ se: «Ɛbɛ yɔɔ ŋcɛtɩ-m? Ña yɔ Sɔɔlɩ!» 13 Wiyaʋ heyi-i se: «Sɔɔndʋ ɛtaakpa-ŋ, ɛlɛ ɛbɛ ŋnaɣ?» Halʋ cosi Sɔɔlɩ se: «Manaɣ nɔɔyʋ ɛzɩ ɛsɔ nɔɔyʋ yɔ, ɛlɩnɩ tɛtɛɛ nɛ ɛkpaɣ.» 14 Kpaagbaa mbʋ lɛ, Sɔɔlɩ pɔzɩ-ɩ se: «Ɛwɛ ɛzɩma?» Nɛ halʋ cosi-i se: «Abalʋ akpadɩyʋ nɔɔyʋ wɛna nɛ ɛkpaɣ, nɛ esu toko kɩtɩnʋʋ ŋgʋ kɩfɛyɩnɩ nɩŋgbɛɛnzɩ yɔ.»+ Peeɖe Sɔɔlɩ ɖiɣzinaa se pɩkɛ «Samɩyɛɛlɩ,» nɛ eluŋ nɛ ɛpa ɛ-ɛsa nɛ tɛtʋ nɛ ɛhɩnɩ tataa.
15 Nɛ «Samɩyɛɛlɩ» pɔzɩ Sɔɔlɩ se: «Ɛbɛ yɔɔ ŋcɛyɩ-m nɛ ŋyele nɛ paya-m?» Sɔɔlɩ cosi se: «Mɛwɛ kaɖɛ sɔsɔɖɛ naɖɩyɛ taa. Filistii mba lakɩ-m nɛ you, nɛ Ɛsɔ ɖɛ mɔn-cɔlɔ nɛ ɛɛtasɩɣ tɩŋnʋʋ nayaa yaa ɖoza yɔɔ se ɛyɔɔdɩnɩ-m;+ nɛ pʋyɔɔ mayaɣ-ŋ se ŋyele nɛ mantɩlɩ mbʋ pɩwɛɛ se mala yɔ.»+
16 Nɛ «Samɩyɛɛlɩ» yɔɔdɩ se: «Ɛbɛ yɔɔ ŋpɔzʋʋ-m, ŋgʋ Yehowa ɖɛ ñɔ-cɔlɔ+ nɛ ɛpɩsɩ ño-koyindu? 17 Yehowa kaɣ labʋ tɔm ndʋ ɛtɩŋnɩ mɔ-yɔɔ nɛ ɛyɔɔdɩ yɔ: Yehowa kaɣ lɛɣʋ kewiyaɣ ñe-nesi tɛɛ nɛ ɛcɛlɩ-kɛ ɛyʋ lɛlʋ, Daviid.+ 18 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋtɩña Yehowa nɔɔ taa tɔm nɛ ŋtɩkɔnɩ ɛ-pana sɔsɔna Amalɛɛkɩ mba yɔɔ,+ pʋyɔɔ Yehowa lakɩ-ŋ mbʋ kɩyakʋ kʋnɛ. 19 Yehowa kaɣ ɖʋzʋʋ ɖɔɖɔ ña nɛ Izrayɛɛlɩ Filistii mba nesi tɛɛ,+ nɛ cee lɛ ña+ nɛ ña-pɩyalaa+ ɩkaɣ wɛʋ mɔn-cɔlɔ. Yehowa kaɣ ɖʋzʋʋ ɖɔɖɔ Izrayɛɛlɩ sɔɔjanaa Filistii mba nesi tɛɛ.»+
20 Kpaagbaa mbʋ lɛ, Sɔɔlɩ tɔlɩ tataa kpʋʋʋ nɛ sɔɔndʋ kpa-ɩ siŋŋ nɛ tɔm ndʋ «Samɩyɛɛlɩ» yɔɔdaa yɔ. Nɛ e-ɖoŋ nɩɩyɩ tɩtasɩ kazʋʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛtɩtɔɔ tɔɔnaɣ evemiye pilim nɛ ɖoo pilim. 21 Halʋ kɔm Sɔɔlɩ cɔlɔ nɛ ɛna se pɩɩcɛyɩ-ɩ siŋŋ lɛ, eheyi-i se: «Na, ña-lɩmɖʋyʋ ñam tɔm ndʋ ŋyɔɔdaa yɔ, nɛ manɖʋ me-wezuu kaɖɛ taa*+ nɛ mala mbʋ ŋheyi-m se mala yɔ. 22 Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, mentendi-ŋ, welisi tɔm ndʋ ña-lɩmɖʋyʋ wɛna se ɛyɔɔdʋʋ yɔ. Yele nɛ mansɩɩ ñɛ-ɛsɩndaa kpɔnɔ hɔɔlaɣ; nɛ ŋtɔɔ se pɩsa nɛ ŋhiɣ ɖoŋ nɛ ŋkpaɣ ña-nʋmɔʋ.» 23 Ɛlɛ ekizi nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Maatɔkɩ.» Ɛlɛ ɛ-lɩmɖʋyaa nɛ halʋ ɛnʋ pɛwɛɛ nɛ peseɣtiɣ-i se ɛtɔɔ. Pɩtɛmna se ewelisini-wɛ nɛ ɛkʋyɩ tataa nɛ ɛcaɣ kaɖʋ yɔɔ. 24 Halʋ ɛnʋ ɛɛwɛnɩ neɣye num ñɩnɖɛ naɖɩyɛ ɖɩɣa, nɛ ɛkʋ-ɖɩ* lɛɛ lɛɛ, nɛ ɛkpaɣ mʋlʋm nɛ enuuti-pʋ nɛ ɛla kpɔnɔ ŋgʋ kɩ-taa patɩɖʋ lɔlɔm yɔ. 25 Ɛsɩɩ pɩtɩŋa mbʋ yɔ Sɔɔlɩ nɛ ɛ-lɩmɖʋyaa pɛ-tɛɛ, nɛ pɔtɔɔ. Pʋwayɩ lɛ, pakʋyɩ nɛ pɛɖɛɛnɩ ɖoo.+
29 Filistii mba+ kpeɣli pɔ-sɔɔjanaa kpeekpe Afɛɛkɩ, nɛ Izrayɛɛlɩ mba ñekpeɣli Yizreyɛɛlɩ+ hiɖe cɔlɔ. 2 Nɛ Filistii mba kɩbaɣlaa ɖɛzaɣ pɔ-sɔɔjanaa mɩnɩŋ tindima nɛ kudokiŋ tindima, nɛ Daviid nɛ ɛ-ɛyaa pɛwɛɛ pɔɖɔŋ pa-wayɩ, pa nɛ Akis.+ 3 Ɛlɛ Filistii mba awumbiya pɔzɩ se: «Ɛbɛ Ebree mba panɛ palakɩ cɩnɛ?» Akis cosi Filistii mba awumbiya se: «Daviid yɔ, Izrayɛɛlɩ wiyaʋ Sɔɔlɩ lɩmɖʋyʋ; ɛwɛ mɔn-cɔlɔ pɩlakɩ pɩnaɣ yaa pɩcɛzɩ pɩ-yɔɔ.+ Mantɩna ɛ-yɔɔ kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ, kpaɣnɩ evemiye nɖɩ esewa nɛ ɛkɔɔ mɔn-cɔlɔ yɔ nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩnɩ sɔnɔ.» 4 Ɛlɛ Filistii mba awumbiya taa wɩɩnɩ-ɩ nɛ peheyi-i se: «Yele nɛ ɛyʋ ɛnʋ ɛpɩsɩ.+ Yele nɛ ɛpɩsɩ lone nɖɩ ŋha-ɩ yɔ ɖɩ-taa. Taayele nɛ ɖa nɛ ɩ ɖitii you taa, se pɩtaala nɛ ɛpɩsɩnɩ ɖɔ-yɔɔ you taa nɛ eyooni-ɖʋ.+ Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛbɛ ɛpɩzɩɣ nɛ ɛla nɛ ɛ-tɔm kɛdɩnɩ ɛ-kɩbaɣlʋ ye pɩtɩkɛ se ewoni-i ɖɛ-ɛyaa ñʋŋ? 5 Pɩtɩkɛ Daviid weyi peteɣaɣ hendu nɛ papaɣ nɛ pɔtɔŋ se:
“Sɔɔlɩ kʋ ɛyaa kudokiŋ,
Nɛ Daviid ñakʋ ɛyaa kudokiŋ hiŋ” yɔ?»+
6 Peeɖe Akis+ ya Daviid nɛ eheyi-i se: «Yehowa ñɩtʋʋ nɛ ɛwɛɛ wezuu yɔ, ŋwɛ siɣsiɣ, nɛ man-taa wɛ leleŋ se ŋwɛ mɔn-sɔɔjanaa taa se ɖiwolo you,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ mantɩna ñɔ-yɔɔ kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ kpaɣnɩ kɩyakʋ ŋgʋ ŋkɔm mɔn-cɔlɔ yɔ nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩnɩ sɔnɔ.+ Ɛlɛ Filistii mba kɩbaɣlaa ɩɩtaɣ-ŋ liu.+ 7 Pʋyɔɔ lɛ, pɩsɩnɩ laŋhɛzɩyɛ, nɛ taala nabʋyʋ nɛ pɩɖʋ Filistii mba kɩbaɣlaa ɖɩwɩzɩyɛ.» 8 Ɛlɛ Daviid pɔzɩ Akis se: «Ɛbɛ yɔɔ? Ɛbɛ malaba? Kɩwɛɛkɩm mbʋ ŋna ña-lɩmɖʋyʋ yɔɔ kpaɣnɩ kɩyakʋ ŋgʋ mɔnkɔm ñɔ-cɔlɔ yɔ nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩnɩ sɔnɔ? Ɛbɛ yɔɔ pɩfɛyɩ se mantɩŋ ña-wayɩ nɛ moyooni man-kɩbaɣlʋ wiyaʋ koyindinaa?» 9 Akis cosi Daviid se: «Mɛ-ɛsɩndaa lɛ, ŋwɛ ɖeu ɛzɩ Ɛsɔ tiyiyu yɔ.+ Ɛlɛ Filistii mba awumbiya yɔɔdaa se: “Taayebi-i nɛ ɖa nɛ ɩ ɖɩkpa you taa.” 10 Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ña nɛ ña-kɩbaɣlʋ lɩmɖʋyaa mba ña nɛ wɛ ɩkɔma yɔ, ɩkʋyɩ tanaŋ tɛɛ cu; ɩkʋyɩ tanaŋ tɛɛ cu nɛ ɩɖɛɛ, pɩñɩtɩɣ nɛ pɩñandɩ lɛ.»
11 Nɛ Daviid nɛ ɛ-ɛyaa pakʋyɩ tanaŋ tɛɛ cu nɛ papɩsɩ Filistii mba ɛjaɖɛ taa, nɛ Filistii mba ñakpa Yizreyɛɛlɩ.+
30 Daviid nɛ ɛ-ɛyaa papɩsaa nɛ patalɩ Zikɩlaagɩ+ kɩyakʋ tozo ñɩŋgʋ wiye lɛ, pana se Amalɛɛkɩ mba+ kɔm nɛ poyooni Negɛɛbʋ* nɛ Zikɩlaagɩ, nɛ pɔyɔkɩ Zikɩlaagɩ nɛ pañaɣzɩ-kʋ miŋ. 2 Paakpa halaa+ nɛ mba payɩ paawɛ kɩ-taa yɔ nɛ papɩsɩ-wɛ yomaa, kpaɣnɩ cikpelu nɛ piwolo sɔsɔ. Patɩkʋ pa-taa nɔɔyʋ, ɛlɛ pɛkpɛndɩnɩ-wɛ nɛ pɛɖɛɛ. 3 Daviid nɛ ɛ-ɛyaa patalɩ tɛtʋ taa lɛ, pana se pañaɣzɩ-tʋ miŋ, nɛ papɩsɩ yomaa pa-halaa nɛ pa-pɩyalaa nɛ pɛ-pɛlaa nɛ pɛɖɛnɩ-wɛ. 4 Peeɖe Daviid nɛ ɛ-ɛyaa papaɣzɩ wiu ɖoŋ siŋŋ nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ po-ɖoŋ tɛma nɛ pɩɩsaŋ tasʋʋ wiu yɔ. 5 Pakpa ɖɔɖɔ Daviid halaa mba pa-naalɛ, Yizreyɛɛlɩ tʋ Ahiinowam nɛ Karmɛɛlɩ tʋ Naabaalɩ lelu Abigayɛɛlɩ nɛ pɛɖɛna.+ 6 Daviid kaawɛ laŋwɛɛkɩyɛ taa siŋŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛyaa yɔɔdaɣ se payakɩ-ɩ pɛɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-ɛyaa tɩŋa* kaawɛ wɩzasɩ taa ɛzɩma paalesi pa-pɩyalaa nɛ pɛ-pɛlaa yɔ pʋyɔɔ. Ɛlɛ Daviid pɩsɩnɩ ɛ-Ɛsɔ Yehowa yɔɔ nɛ ehiɣ ɖoŋ.+
7 Daviid heyi cɔjɔ Abiyaataarɩ,+ Ahimelɛɛkɩ pɩyalʋ se: «Mentendi-ŋ, kpaɣ efoodɩ nɛ ŋkɔnɩ cɩnɛ.»+ Nɛ Abiyaataarɩ woni Daviid efoodɩ. 8 Daviid pɔzɩ Yehowa se:+ «Pɩwɛɛ se manɖʋ ɛtɛlɛmwaa mba pa-wayɩ? Mankaɣ-wɛ hiɣu na?» Peeɖe ɛlɛ cosi-i se: «Ðʋ pa-wayɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩtʋʋ fɛyɩ se ŋkaɣ-wɛ hiɣu, nɛ ŋkaɣ mʋʋ mbʋ payɩ pakpaɣaa yɔ.»+
9 Kpaagbaa mbʋ lɛ, Daviid kpaɣ ɛyaa 600+ mba paawɛ ɛ-cɔlɔ yɔ, nɛ pɛɖɛɛ patalɩ ɖooo Besɔɔrɩ Lemeɣa* cɔlɔ, nɛ pa-taa nabɛyɛ caɣ peeɖe. 10 Daviid nɛ ɛ-ɛyaa 400 pɛwɛɛ ɛtɛlɛmwaa mba ɖɔɔnʋʋ yɔɔ, ɛlɛ ɛyaa 200 mba pɩɩnɩ-wɛ siŋŋ nɛ pataapɩzɩɣ se pɛtɛzɩ Besɔɔrɩ Lemeɣa yɔ, pacaɣ peeɖe.+
11 Pana Ejipiti abalʋ nɔɔyʋ ñɩtʋ taa nɛ powoni-i Daviid cɔlɔ. Paha-ɩ tɔɔnaɣ nɛ ɛtɔɔ nɛ paha-ɩ lɩm nɛ ɛñɔɔ, 12 paha-ɩ ɖɔɖɔ fiigi pee kakayaɣ hɔɔlaɣ nɛ viiñi pee kakayɩsɩ 2. Ɛtɛm tɔɔʋ lɛ, ɛɖaɣnɩ kpaʋ ɖoŋ,* mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩɩlabɩ kɩyakɩŋ 3 nɛ ɖoo 3, ɛtɩtɔɔ tɔɔnaɣ nɛ ɛtɩñɔɔ lɩm. 13 Nɛ Daviid pɔzɩ-ɩ se: «A-lɩmɖʋyʋ ŋkɛnaa, nɛ le ŋlɩnaa?» Peeɖe ɛlɛ cosi-i se: «Mɛnkɛ Ejipiti tʋ, Amalɛɛkɩ abalʋ nɔɔyʋ yom, ɛlɛ man-caa ɛnʋ ɛɖɛwa nɛ eyebi-m, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɔntɔlɩ kʋdɔŋ pɩlakɩ kɩyakɩŋ 3 yɔ. 14 Ðiwoba nɛ ɖiyooni Kereti mba+ tɛ hadɛ kiŋ* nɛ Yuuda egeetiye nɛ Kalɛɛbɩ+ tɛ hadɛ kiŋ,* nɛ ɖɩñaɣzɩ Zikɩlaagɩ miŋ.» 15 Peeɖe Daviid pɔzɩ-ɩ se: «Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋwoni-m ɛtɛlɛmwaa mba pɔ-cɔlɔ?» Ecosi-i se: «Ye ŋɖuuni-m Ɛsɔ hɩɖɛ taa se ŋŋkaɣ-m kʋʋ nɛ ŋŋkaɣ-m ɖʋzʋʋ man-caa nesi tɛɛ yɔ, pʋbʋ lɛ mankaɣ-ŋ wonuu ɛtɛlɛmwaa mba pɔ-cɔlɔ.»
16 Nɛ ewoni-i ɖenɖe paawɛɛ yɔ; patalaa lɛ paamɩzɩ egeetiye tɩŋa taa, pɔtɔkaɣ nɛ pɔñɔʋ nɛ palakɩ kazandʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ paaku wondu sakɩyɛ Filistii mba ɛjaɖɛ taa nɛ Yuuda ɛjaɖɛ taa. 17 Nɛ Daviid kʋ-wɛ kpaɣnɩ tɛbɩyɛ tɛɛ nɛ ɖoo kɔɔ nɛ ayu;* pa-taa paa kʋɖʋm tɩpɩzɩ nɛ ɛlɩɩ e-nesi tɛɛ;+ ɛyaa 400 mba pacaɣ aɖaaɖaanaa yɔɔ nɛ pese yɔ, pe-ɖeke palɩnɩ e-nesi tɛɛ. 18 Daviid mʋ mbʋ payɩ Amalɛɛkɩ mba kaakpaɣaa yɔ,+ nɛ Daviid ya ɛ-halaa mba pa-naalɛ pa-ñʋʋ. 19 Mbʋ payɩ pɩɩkɛ pa-pʋyʋ yɔ, pɩ-taa nabʋyʋ tile, kpaɣnɩ cikpem nɛ piwolo sɔsɔm. Pamʋ pa-pɩyalaa nɛ pɛ-pɛlaa nɛ wondu lɛɛtʋ;+ Daviid mʋ mbʋ payɩ koyindinaa kaakpaɣaa yɔ. 20 Nɛ Daviid kpaɣ heŋ nɛ naŋ tɩŋa, nɛ ɛ-ɛyaa ɖɛzɩ kpɩna ana pa-maɣmaɣ pa-kpɩna ɛsɩndaa. Nɛ pɔyɔɔdɩ se: «Mbʋ Daviid mʋwa yɔ, mbʋ yɔ.»
21 Nɛ Daviid kɔɔ nɛ ɛtalɩ ɛ-ɛyaa 200 mba pɩɩnɩ-wɛ siŋŋ nɛ patɩpɩzɩ nɛ patɩŋɩ-ɩ, ɛlɛ pacaɣ Besɔɔrɩ Lemeɣa+ cɔlɔ yɔ pɔ-cɔlɔ, nɛ paba lɩɩ se pakatɩ Daviid nɛ ɛyaa mba pɛwɛ ɛ-cɔlɔ yɔ. Daviid talɩ pɔ-cɔlɔ lɛ, ɛpɔzɩ-wɛ pa-alaafɩya yɔɔ. 22 Ɛlɛ, ɛyaa mba paatɩŋ Daviid yɔ pa-taa mba paakɛ kɩdɛkɛdaa nɛ pɛfɛyɩ wazaɣ nakɛyɛ yɔ, pɔyɔɔdɩ se: «Patɩtɩŋ-ɖʋ; pʋyɔɔ lɛ, ɖɩɩkaɣ-wɛ haʋ mbʋ ɖɩmʋwa yɔ pɩ-taa nabʋyʋ, ɛlɛ pa-taa paa weyi lɛ ɛkpaɣ ɛ-halʋ nɛ e-piya nɛ ɛɖɛɛ.» 23 Ɛlɛ Daviid yɔɔdɩ se: «Mon-koobiya, pɩtɩpɔzɩ se ɩla mbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa hanɩ-ɖʋ mbʋ ɖɩwɛna yɔ. Ɛkandɩyɩ ɖɔ-yɔɔ nɛ ɛɖʋzɩ ɖe-nesi tɛɛ ɛtɛlɛmwaa mba pɔkɔm ɖa-wayɩ yɔ.+ 24 Akaɣ tisuu mɩ-tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ? Weyi ewobi you taa yɔ e-ɖeɖe kaɣ wɛʋ kɩmaŋ nɛ weyi ɛcaɣ wondu cɔlɔ yɔ e-ɖeɖe.+ Pakaɣ pa-tɩŋa tayɩnʋʋ kɩmaŋ.»+ 25 Nɛ kpaɣnɩ kɩyakʋ ŋgʋ nɛ pɩɖɛɛ lɛ, tɔm ndʋ Daviid yɔɔdaa yɔ tɩpɩsɩ kpalɩtʋ nɛ paɣtʋ Izrayɛɛlɩ taa nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩnɩ sɔnɔ kɩyakʋ kʋnɛ.
26 Daviid pɩsɩ Zikɩlaagɩ lɛ, etiyini mbʋ pamʋwa yɔ pɩ-taa nabʋyʋ Yuuda ɛzʋtʋyaa mba paakɛ ɛ-taabalaa yɔ, nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Ɩmʋ kʋjɔʋ* kʋnɛ; mbʋ ɖɩmʋ Yehowa koyindinaa cɔlɔ yɔ pɩ-taa nabʋyʋ lɛ.» 27 Etiyini kʋjɔŋ mba paawɛ Betɛɛlɩ yɔ,+ mba paawɛ Negɛɛbʋ* tɛ Ramɔɔtɩ taa yɔ, mba paawɛ Yatiir+ yɔ, 28 mba paawɛ Arowɛɛrɩ yɔ, mba paawɛ Sifɩmɔɔtɩ yɔ, mba paawɛ Ɛstemowa+ yɔ, 29 mba paawɛ Rakal yɔ, mba paawɛ Yerameyɛɛlɩ mba+ tɛtʋ ndɩ ndɩ taa yɔ, mba paawɛ Keni mba+ tɛtʋ ndɩ ndɩ taa yɔ, 30 mba paawɛ Hɔrma+ yɔ, mba paawɛ Borasaanɩ yɔ, mba paawɛ Ataak yɔ, 31 mba paawɛ Ebrɔŋ+ yɔ, nɛ lona wena a-taa payɩ Daviid nɛ ɛ-ɛyaa powokaɣ yɔ.
31 Filistii mba kaawɛɛ nɛ poyouni Izrayɛɛlɩ.+ Nɛ Izrayɛɛlɩ mba se Filistii mba ɛsɩndaa, nɛ pakʋ pa-taa sakɩyɛ Gilibowa Pʋʋ+ yɔɔ. 2 Filistii mba kɔɔ nɛ pɔñɔtɩnɩ Sɔɔlɩ nɛ ɛ-pɩyalaa, nɛ Filistii mba kʋ Sɔɔlɩ pɩyalaa:+ Yonataanɩ,+ Abinadaabɩ nɛ Malɩkii-Suwa. 3 You wizini Sɔɔlɩ yɔɔ, nɛ tɔŋ tɔyaa lɩɩ ɛ-yɔɔ, nɛ tɔŋ tɔyaa mba paɖʋ-ɩ heŋ siŋŋ.+ 4 Nɛ Sɔɔlɩ heyi e-you wondu ɖɔkɩyʋ se: «Kpɛɛ ña-laɣɖɛ nɛ ŋsɔbɩ-m, se pɩtaala nɛ kɩdɩbɛlɩŋ+ ɛnɛ yɔ ɩkɔɔ nɛ ɩsɔbɩ-m nɛ ɩlabɩ-m kañatʋ lakasɩ.» Ɛlɛ e-you wondu ɖɔkɩyʋ taasɔɔlɩ se ɛla mbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ sɔɔndʋ kpaɣaɣ-ɩ siŋŋ. Peeɖe Sɔɔlɩ kpaɣ laɣɖɛ nɛ ɛtɔlɩ ɖɩ-yɔɔ.+ 5 Sɔɔlɩ you wondu ɖɔkɩyʋ nawa se Sɔɔlɩ sɩba lɛ,+ ɛnʋ ɖɔɖɔ ɛtɔlɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-laɣɖɛ yɔɔ nɛ ɛ nɛ ɩ pasɩ. 6 Mbʋ Sɔɔlɩ, ɛ-pɩyalaa 3, e-you wondu ɖɔkɩyʋ nɛ ɛ-lɩmɖʋyaa kpeekpe pɛkpɛndaa nɛ pasɩ kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye.+ 7 Izrayɛɛlɩ ñɩma mba paawɛ egeetiye nɖɩ ɖɩɩwɛ fɛɛʋ* taa yɔ ɖɩ-taa nɛ Yɔɔrdaŋ egeetiye taa yɔ panawa se Izrayɛɛlɩ ɛyaa sewa nɛ Sɔɔlɩ nɛ ɛ-pɩyalaa pasɩba lɛ, papaɣzɩ lɩʋ tɛtʋ ndɩ ndɩ taa nɛ peseɣ;+ nɛ Filistii mba kɔɔ nɛ pacaɣ tɩ-taa.
8 Filistii mba kɔm tɛʋ kifemuu se palɩzɩ wondu sɩɖaa yɔɔ lɛ, pamaɣnɩ Sɔɔlɩ nɛ ɛ-pɩyalaa 3 pasɩbɩ Gilibowa Pʋʋ+ yɔɔ. 9 Nɛ pɛsɛtɩ ɛ-ñʋʋ nɛ pɔhɔzɩ e-you wondu nɛ petiyi ɛyaa Filistii mba ɛjaɖɛ kpeekpe taa se posusi tɔm ndʋ+ pa-sɩʋ kpelisi+ ɖɩsɩ* taa nɛ samaɣ taa. 10 Nɛ pasɩɩ e-you wondu Astoorɛɛtɩ sɩʋ kpelisi ɖɩɣa taa nɛ popuzi e-tomnaɣ Bɛtɩ-Sanɩ+ koloŋa yɔɔ. 11 Yabɛɛsɩ-Galaadɩ mba+ nɩ mbʋ Filistii mba labɩ Sɔɔlɩ yɔ pɩ-tɔm lɛ, 12 sɔɔjanaa kpeekpe kʋyɩ nɛ pɔɖɔ nʋmɔʋ ɖoo pilim nɛ powolo petisi Sɔɔlɩ nɛ ɛ-pɩyalaa po-tomnasɩ Bɛtɩ-Sanɩ koloŋa yɔɔ. Nɛ papɩsɩ Yabɛɛsɩ nɛ pɔsɔbɩ-sɩ miŋ peeɖe. 13 Pʋwayɩ lɛ, pakpaɣ pɔ-mɔɔ+ nɛ pepim-yɛ Yabɛɛsɩ,+ tamaris tɩʋ tɛɛ, nɛ pɔhɔkɩ nɔɔ kɩyakɩŋ 7.
Yaa «kaawɛ Rama, ɛkɛ Zufʋ tʋ.»
Yaa «se eluŋ yoyaa tɛ Yehowa tɛɛ.»
Yaa «Yehowa kaaɖɩɣ Hana lʋlʋʋ.»
Yaa «ɛbɛ yɔɔ ña-laŋɩyɛ taa fɛyɩ leleŋ?»
Piye piye, «pɩyalaa.»
Pʋ-tɔbʋʋ se Ɛsɔ sɛtʋ kɩɖanɖʋʋ.
Yaa «Hana kalɩzaɣ kaawɛ laŋwɛɛkɩyɛ taa.»
Piye piye, «Yehowa tɔzɩ.»
Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Alɩwaatʋ ndʋ tɩmʋnaa yɔ tɩtalaa lɛ.»
Pʋ-tɔbʋʋ se «Ɛsɔ hɩɖɛ.»
Piye piye, «mbʋ pɩwɛ ɖeu ñɛ-ɛsɩndaa yɔ.»
Litrinaa 22 mbʋ yɔ. Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Paa pɩɩla ɛzɩma pɩkɛɣnɩ Ɛlɩkaana.
Yaa «mon-ɖoŋ.» Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.
Yaa «mba pituuluu-wɛ yɔ.»
Piye piye, «kpɔnɔ.»
Piye piye, «elowa.»
Yaa «nɛ ɛhaɣ wezuu.»
Yaa «Sewɔɔlɩ,» pʋ-tɔbʋʋ se ɛyaa tɩŋa pɩlaʋ. Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.
Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «nɛ huɖe yɔɔ.»
Yaa «tɛtʋ ndʋ tɩlʋlʋʋ yɔ.»
Yaa «pakaɣ yebu nɛ kañatʋ tɩnaa su ɖiɣ ɖiɣ.»
Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Mba palʋkɩnɩ Yehowa yɔ, sɔɔndʋ kaɣ-wɛ kpaʋ siŋŋ.»
Yaa «ɖoŋ.» Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.
Yaa «tʋmlaɖʋ.»
Yaa «mbʋ ña-kalɩzaɣ sɔɔlɩ siŋŋ.»
Piye piye, «ɛtaŋaɣ.»
Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Ɛsɔ kaɣ cɔnʋʋ ɛ-tɔm ndʋ ti-ɖeɖe.»
Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «nɛ ɛla nɛ kɩlaŋ ñɔsɩ kpa.»
Piye piye, «Izrayɛɛlɩ pɩyalaa.»
Piye piye, «ɩyakɩ nɩŋgbanzɩ.»
Piye piye, «ña-nɩŋgbɛɛŋa.»
Yaa «ɛkaɣ yebu nɛ ña-kalɩzaɣ hoo.»
Yaa «mbʋ pɩwɛ ma-laŋɩyɛ taa nɛ man-kalɩzaɣ taa yɔ.»
Pʋ-tɔbʋʋ se Ɛsɔ sɛtʋ kɩɖanɖʋʋ.
Piye piye, «Ɛsɔ ɛlabɩ-ŋ mbʋ nɛ ɛsɔzɩ pɩ-yɔɔ.»
Piye piye, «natʋyʋ tɔlɩ tataa.»
Yaa «maalika.»
Piye piye, «Ɛbɛ yɔɔ Yehowa wabɩ-ɖʋ?»
Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «kerebimwaa hɛkʋ taa.»
Yaa «maalika.»
Yaa «maalika.»
Piye piye, «ɛ-laŋɩyɛ selaɣ.»
Yaa «nɛ ɛtɩka ɛ-laŋɩyɛ tɩ-yɔɔ.»
Pʋ-tɔbʋʋ se «Le samtʋ wɛɛ?»
Yaa «templo.»
Piye piye, «Daagɔɔnɩ ɖeke.»
Piye piye, «mbʋ pʋyɔɔ ɛtɩɖɛnɩ e-nesi mɩ-yɔɔ yɔ.»
Piye piye, «ɛkaɣ pasʋʋ e-nesi yuŋ weyi ɛwɛ.»
Yaa «kɛdɛɛŋa.»
Piye piye, «abalaa 70, abalaa 50 000.»
Yaa «paɣzɩ kʋñɔwiye caɣʋ Yehowa ɛsɩndaa.»
Pʋ-tɔbʋʋ se «Sɩnʋʋ pɩyɛ.»
Piye piye, «Yehowa nesi wɛɛ Filistii mba wayɩ.»
Piye piye, «pɩtaawɛɛ ɖeu Samɩyɛɛlɩ ɛsɩndaa.»
Yaa «pɛkɛ tɩlaaɖɩ laɖaa.»
Piye piye, «kpaŋasɩ halɩñɩnzɩ.»
Sikli kʋɖʋmʋʋ maɣnɩ ɛzɩ kɩɖamnaa 11 nɛ hɔɔlʋʋ mbʋ yɔ (kɩɖamnaa 11,4). Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Piye piye, «kaakuli Samɩyɛɛlɩ nɩŋgbaŋʋʋ.»
Yaa «Ɛnʋ kaɣnɩ ɖɔkʋʋ man-samaɣ.»
Piye piye, «mbʋ payɩ pɩwɛ ña-laŋɩyɛ taa yɔ.»
Yaa «nɩŋgbaŋaɣ.»
Pɩkɛ suye cikpeɖe nɖɩ pɔɖɔkʋʋ nesi tɛɛ nɛ pamakɩ yɔ.
Yaa «eduuye.»
Pɩkɛɣnɩ Sɔɔlɩ caa neu yaa ɛ-caa ɖalʋ.
Piye piye, «Nɛ ɛɛwɛ ɛzɩ kaayɔɔdaɣ yɔ.»
Yaa «Yele nɛ ɖa nɛ ŋ ɖɩnɩɩnɩ ɖama.»
Piye piye, «patalɩ Gibeyaa, Sɔɔlɩ ñɩŋgʋ.»
Piye piye, «nɛ ɛyaa lɩɩ ɛzɩ ɛyʋ kʋɖʋm yɔ.»
Yaa «maalika.»
Yaa «tanaŋ tɛɛ feŋuu alɩwaatʋ,» pʋ-tɔbʋʋ se kpaɣnɩ tɛbɩyɛ tɛɛ ñɩɣtʋ 2 mbʋ yɔ nɛ piwolo tanaŋ tɛɛ ñɩɣtʋ 6.
Piye piye, «mewelisi mɩ-nɔɔ nɛ mala.»
Piye piye, «weyi ɛɖɔŋ mɩ-ɛsɩndaa yɔ.»
Yaa «mamʋ nɔɔ num taʋ liidiye.»
Piye piye, «ɩtɩna natʋyʋ me-nesi tɛɛ.»
Yaa «ɩtɩŋɩɣ cɛtɩm ɛsɔnaa.»
Yaa «tɩfɛyɩnɩ wazaɣ nakɛyɛ.»
Yaa «ɩsɛɛ-ɩ toovenim taa.»
Patɩma pɩnzɩ ñʋʋ Ebree takayaɣ ŋga paama kiɖe tɛɛ yɔ ka-taa.
Pʋ-tɔbʋʋ se pɔŋ weyi pohuyaa nɛ paɖʋʋ lɩm ɩ-taa yɔ.
Yaa «nɛ mantɩhɛzɩ Yehowa laŋɩyɛ.»
Yaa «maalika.»
Pɩkɛ caanaʋ taa yuŋ kɩmaɣzʋʋ nakʋyʋ, nɛ ye patayɩ sikli tam nabudozo yɔ, pim makɩnɩ hɔɔlɩŋ 2 mbʋ yɔ. Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Piye piye, «hayɩm walanzɩ hɔɔlʋʋ,» pʋ-tɔbʋʋ se hayɩm walanzɩ nzɩ naŋ 2 pɩzɩɣ nɛ ɩhayɩ evemiye taa yɔ sɩ-hɔɔlʋʋ.
Yaa «maalika.»
Piye piye, «evemiye nɖɩ ɖi-wiye.»
Yaa «maalika.»
Piye piye, «Lɩzɩ ñe-nesi.»
Yaa «maalika.»
Piye piye, «kpɔnɔ.»
Piye piye, «tɛtʋ.»
Piye piye, «Ɛsɔ ɛlabɩ-m mbʋ nɛ ɛsɔzɩ pɩ-yɔɔ.»
Yaa «ñʋʋ yabʋ.»
Yaa «Pɩtɩpɔzɩ se ŋna pa-taa nɔɔyʋ pʋtɔdɩyɛ.»
Yaa «lemeɣa.»
Yaa «pana Agaagɩ pʋtɔdɩyɛ.»
Yaa «Manɩɣ siziŋ.»
Yaa «samaɣ na heŋ taa weyi ɩkɩlɩ ɖeu yɔ nɛ naŋ pa-pʋtɔdɩyɛ.»
Piye piye, «terafim sɩʋ kpelisi,» pʋ-tɔbʋʋ se hɔʋ ɛsɔnaa; sɩʋ kpelisi.
Yaa «ɛɛkaɣ kpiɖuu.»
Yaa «Eekpiɖiɣ.»
Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «kʋyɩnɩ lidaʋ.»
Piye piye, «sɩm ñaŋ ɖɛwa.»
Nɔ weyi ɛ nɛ e-ɖoŋ nɛ ɛtɩkpadɩyɩ yɔ ɛ-tɔm pɔyɔɔdʋʋ.
Piye piye, «Nɛ fezuu kɩdɛkɛdʋʋ ŋgʋ kɩlɩnɩ Yehowa cɔlɔ yɔ kɩcɛyɩɣ Sɔɔlɩ siŋŋ.»
Piye piye, «Ŋnawa se fezuu kɩdɛkɛdʋʋ ŋgʋ kɩlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ kɩwɛɛ nɛ kɩcɛyɩɣ-ŋ siŋŋ.»
Piye piye, «Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa payɩ fezuu kɩdɛkɛdʋʋ ŋgʋ kɩlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ kɩkɔŋ ñɔ-yɔɔ lɛ.»
Piye piye, «Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa payɩ fezuu kɩdɛkɛdʋʋ ŋgʋ kɩlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ kɩkɔŋ Sɔɔlɩ yɔɔ yɔ.»
Piye piye, «nɛ fezuu kɩdɛkɛdʋʋ.»
Yaa «Kɛdɛɛŋa.»
Yaa «maalika.»
Yaa «nɛ ampaŋ kʋɖʋmʋʋ.» Ɛ-kʋkʋyɩŋ kaatalɩ ɛzɩ mɛtanaa 3 mbʋ yɔ (mɛtanaa 2,9). Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Kilonaa ɛzɩ 57 mbʋ yɔ. Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Pɩmakɩnɩ ɛzɩ kilonaa 6 nɛ hɔɔlʋʋ mbʋ yɔ (kilonaa 6,84). Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Litrinaa 22 mbʋ yɔ. Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Yaa «maalika.»
Piye piye, «naalɩm.»
Yaa «Kɛdɛɛŋa.»
Yaa «Nɔɔyʋ etaalesi abalɩtʋ Filistii tʋ ɛnʋ ɛ-yɔɔ.»
Yaa «you laɖʋ.»
Yaa «pa-tamaɣ.» Piye piye, «pa-tandaʋ.»
Yaa «lemeɣa.»
Piye piye, «Nɛ ɛgbɛyɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɩŋa.»
Yaa «Yonataanɩ kalɩzaɣ ñɔɔnɩ Daviid kalɩzaɣ.»
Yaa «ɛzɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-kalɩzaɣ yɔ.»
Yaa «ɛzɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-kalɩzaɣ yɔ.»
Yaa «nɛ ɛlakaɣ pɩtɩŋa nɛ lɔŋsɩnɖɛ.»
Pɩkɛ soo cikpena wena pɔɖɔkʋʋ nesi tɛɛ nɛ pamakɩ yɔ.
Piye piye, «nɛ fezuu kɩdɛkɛdʋʋ ŋgʋ kɩlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ, kɩkɔɔ Sɔɔlɩ yɔɔ.»
Yaa «ɛpaɣzɩ labʋ ɛzɩ nayʋ yɔ.»
Piye piye, «nɛ ɛlɩɣaɣ nɛ ɛsʋʋ samaɣ ɛsɩndaa.»
Yaa «Nɛ Daviid lakɩ pɩtɩŋa nɛ lɔŋsɩnɖɛ.»
Yaa «Ŋkaɣ pɩsʋʋ mɛ-ɛtɩ.»
Yaa «Daviid lakaɣ pɩtɩŋa nɛ lɔŋsɩnɖɛ.»
Yaa «Ɛɖʋ ɛ-kalɩzaɣ e-nesi taa.»
Yaa «ñʋʋ yabʋ.»
Piye piye, «Nɛ fezuu kɩdɛkɛdʋʋ ŋgʋ kɩlɩnɩ Yehowa cɔlɔ yɔ, kɩkɔɔ Sɔɔlɩ yɔɔ.»
Yaa «Ye ŋtiyele ña-kalɩzaɣ nɛ kese.»
Yaa «hɔʋ ɛsɔ; sɩʋ kpeliɣa.»
Yaa «hɔʋ ɛsɔ; sɩʋ kpeliɣa.»
Pʋ-tɔbʋʋ se pɔʋ ŋgʋ pohuyaa nɛ paɖʋʋ lɩm kɩ-taa yɔ.
Yaa «eesu pɩ-tɛɛ wondu ɖeke.»
Yaa «man-kalɩzaɣ.»
Yaa «nɛ ña-kalɩzaɣ ñɩtʋʋ nɛ kɛwɛɛ wezuu yɔ.»
Yaa «ña-kalɩzaɣ yɔɔdʋʋ.»
Piye piye, «Yehowa ɛla Yonataanɩ mbʋ nɛ ɛsɔzɩ pɩ-yɔɔ.»
Yaa «ɛ-maɣmaɣ ɛ-kalɩzaɣ yɔ.»
Piye piye, «tʋmɩyɛ kɩyakʋ yɔɔ.»
Piye piye, «pɩkɛ ño-ɖoo ndaakpeɖe fɛyɛ.»
Piye piye, «mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛkɛ sɩm pɩyalʋ.»
Piye piye, «nɛ ño-ɖomaɣ.»
Piye piye, «nɛ mon-ɖomaɣ.»
Yaa «ye patɩsʋʋnɩ halaa yɔ.»
Yaa «Kɛdɛɛŋa.»
Piye piye, «ɛwɛ pe-nesi taa.»
Yaa «mba pa-kalɩzaɣ kaawɛ ñaŋ taa.»
Yaa «Awɛ siɣsiɣ.»
Piye piye, «heyi seyaa.»
Yaa «Kalɩzasɩ nzɩ payɩ.»
Yaa «ña-kalɩzaɣ.»
Yaa «man-kalɩzaɣ.»
Piye piye, «Ɛsɔ pɛdɩ-ɩ me-nesi tɛɛ.»
Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «tɛtʋ ñɩma.»
Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Daviid seɣaɣ sɔɔndʋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ.»
Yaa «ɛ-kalɩzaɣ.»
Piye piye, «nɛ ɛkpazɩ e-nesi ɖoŋ.»
Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «kañɩmbusuu.»
Piye piye, «nɩwaŋ yɔɔ.»
Yaa «pɩkɛdɩɣnɩ ña-kalɩzaɣ.»
Piye piye, «kudokiŋ.»
Piye piye, «se ehuuzi ɛ-nɩŋgbanzɩ yɔɔ.»
Yaa «ɛhʋyɛ.»
Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «ɛmɩzɩ.»
Yaa «man-kalɩzaɣ.»
Piye piye, «mon-ɖomaɣ.»
Pɩkɛ Yuuda tɛtʋ natʋyʋ; tɩwɛ ndɩ nɛ Karmɛɛlɩ Pʋʋ.
Yaa «nɛ ŋwɛɛnɩ laŋhɛzɩyɛ.»
Piye piye, «ɖɩtalɩ evemiye kɩbanɖɛ wiye.»
Yaa «ɛkɛ maawazɩɣ nabʋyʋ.»
Seeya kʋɖʋmʋʋ maɣnɩ ɛzɩ litrinaa 7 nɛ hɔɔlʋʋ mbʋ yɔ (litrinaa 7,33). Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Ɛsɔ ɛhɔ Daviid nɩŋgbaŋʋʋ siŋŋ.»
Piye piye, «weyi ɛhɩɣ hɩm koloŋa yɔɔ yɔ.» Pɩkɛ Ebree tɔm ndʋ pɔyɔɔdʋʋ se peni abalaa yɔ.
Pʋ-tɔbʋʋ se «Kɩmɛlɛŋ; Tulaɣ.»
Yaa «ña-kalɩzaɣ.»
Yaa «nɛ ŋtaakɔnɩ ñʋʋ yabʋ.»
Piye piye, «wazaɣ.»
Yaa «ña-kalɩzaɣ.»
Yaa «kalɩzaɣ.»
Yaa «kalɩzasɩ.»
Piye piye, «pɩɩkaɣ-ŋ cɛŋɛsʋʋ yaa tuuluu.»
Yaa «nesi kɔnɩ ñʋʋ yabʋ.»
Yaa «nɛ mantaakɔnɩ ñʋʋ yabʋ.»
Piye piye, «weyi ɛhɩɣ hɩm koloŋa yɔɔ yɔ.» Pɩkɛ Ebree tɔm ndʋ pɔyɔɔdʋʋ se peni abalaa yɔ.
Piye piye, «Naabaalɩ laŋɩyɛ.»
Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «kañɩmbusuu.»
Yaa «maalika.»
Yaa «maalika.»
Yaa «maalika.»
Piye piye, «pʋbʋ ɛnɩɩ mɔn-tɔɔnaɣ pee kɩlaʋ sɔzɩŋ.»
Ñɩm mbʋ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩkɛ Izrayɛɛlɩ samaɣ nɛ tɛtʋ ndʋ kamʋwa nɛ tɩpɩsɩ ka-pʋyʋ yɔ.
Yaa «man-kalɩzaɣ.»
Yaa «ña-kalɩzaɣ.»
Yaa «man-kalɩzaɣ.»
Piye piye, «Kɩyakɩŋ ñʋŋ weyi.»
Yaa «Negɛɛbʋ.»
Piye piye, «se ŋkɛ ma-ñʋʋ yɔɔ kandɩyʋ avema kpeekpe.»
Yaa «pa-maalika.»
Yaa «ŋñɩ man-kalɩzaɣ.»
Yaa «mbʋ pɩwɛ ɛzɩ Samɩyɛɛlɩ yɔ.»
Yaa «nɛ manɖʋ man-kalɩzaɣ me-nesi tɛɛ.»
Yaa «nɛ ɛlaa-ɖɩ.»
Yaa «hadɛ kiŋ,» pʋ-tɔbʋʋ se Yuuda hadɛ kiŋ hɔɔlʋʋ.
Yaa «mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-ɛyaa tɩŋa kalɩzasɩ.»
Piye piye, «e-fezuu ɖaɣnɩ pɩsʋʋ ɛ-taa.»
Yaa «tɛ Negɛɛbʋ.»
Yaa «tɛ Negɛɛbʋ.»
Yaa «piwolo pɩtalɩ ɖanaɣ lɛɛka yɔɔ.»
Piye piye, «wazaɣ.»
Yaa «hadɛ kiŋ.»
Yaa «kɛdɛɛŋa.»
Yaa «templonaa.»