MWBR19 06 Ðe-wezuu caɣʋ nɛ ɖɛ-Ɛsɔ sɛtʋ kpɛlɩkʋʋ takayaɣ taa tɔm kɩñɩnɩtʋ
3-9 JUIN
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | GALAATII MBA 4-6
“Mbʋ Agaarɩ nɛ Saara, nɛ pe-piya pɔ-yɔɔ tɔm wɩlɩɣ-ɖʋ yɔ”
(Galaatii mba 4:24, 25) Wɛtʋ tʋnɛ, tɩɩkɛ tɔm ndʋ tɩwɩlɩɣ nabʋyʋ yɔ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ halaa mba, paasɩŋnɩ agbaa naalɛ, paɖʋ naɖɩyɛ Sinayii Pʋʋ yɔɔ, ɖɩlʋlʋʋ yomiye taa piya nɛ nɖɩ lɛ Agaarɩ. 25 Nɛ Agaarɩ sɩŋnɩ Sinayii, Arabii pʋʋ nakʋyʋ, nɛ ɛwɛ ɛzɩ lɛɛlɛɛyɔ Yeruzalɛm yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ nɛ e-piya pɛwɛ yomiye taa.
it-1 56 § 1
Agaarɩ
Ɛzɩ Pɔɔlɩ yɔɔdʋʋ yɔ, Agaarɩ sɩŋnɩ tomnaɣ yɔɔ Izrayɛɛlɩ ɛjaɖɛ. Ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩɩtɩŋnɩ Paɣtʋ ɛgbɛyɛ nɖɩ ɖɩ nɛ Yehowa paaɖʋ Sinayii Pʋʋ yɔɔ yɔ ɖɩ-yɔɔ nɛ ɖɩ nɛ Yehowa paɖʋ taabalɩyɛ. Ɛgbɛyɛ nɖɩ ɖɩlʋlɩ “yomiye taa piya.” Ɛzɩma ɛyaa kɛnɩ kɩwɛɛkɩm laɖaa yɔ pʋyɔɔ lɛ, ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩtaapɩzɩ nɛ ɖɩɖɔ ɛgbɛyɛ nɖɩ ɖɩ nɛ Yehowa paɖʋwa yɔ ɖɩ-paɣtʋ yɔɔ. Alɩwaatʋ ndʋ Izrayɛɛlɩ piya kaawɛ Paɣtʋ ɛgbɛyɛ nɖɩ ɖɩ-tɛɛ yɔ, sɩtɩpɩsɩ ɛyaa mba pɛwɛ pa-tɩ yɔɔ yɔ, ɛlɛ paakʋ sɩ-tɔm se sɩkɛ kɩwɛɛkɩm laɖaa mba pamʋnɩ sɩm yɔ; pʋyɔɔ lɛ, sɩkɛ yomaa. (Yoh 8:34; Rom 8:1-3) Pɔɔlɩ alɩwaatʋ taa lɛ, Yeruzalɛm kaasɩŋnɩ Agaarɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yeruzalɛm kaakɛnɩ tomnaɣ yɔɔ Izrayɛɛlɩ ɛjaɖɛ kewiyitu tɛtʋ ndʋ tɩ nɛ ti-piya paakɛ yomaa yɔ. Krɩstʋ ñɩma mba pata-wɛ num yɔ, paba kɛnɩ “ɛsɔdaa Yeruzalɛm” ŋgʋ kɩsɩŋnɩ Ɛsɔ halʋ yɔ ki-piya. Ɛzɩ Saara kaakɛʋ halʋ weyi ɛwɛ ɛ-tɩ yɔɔ yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ Yeruzalɛm ŋgʋ kɩtɩcaɣ yomiye taa kaaʋ nɛ kɩna. Ɛlɛ ɛzɩ Ismayɛɛlɩ kaanazʋʋ Izaakɩ yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ Yeruzalɛm ŋgʋ kɩɩwɛ yomiye taa yɔ ki-piya nazɩ “ɛsɔdaa Yeruzalɛm” piya nzɩ Pɩyalʋ lɩzɩ-sɩ nɛ sɩwɛɛ sɩ-tɩ yɔɔ yɔ. Ɛzɩ pɔɖɔɔnʋʋ Agaarɩ nɛ ɛ-pɩyalʋ yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ Yehowa kizi tomnaɣ yɔɔ Izrayɛɛlɩ ɛjaɖɛ se ɖɩtaatasɩ kɛʋ ɛ-ɛjaɖɛ.—Gal 4:21-31; kalɩ ɖɔɖɔ Yoh 8:31-40.
(Galaatii mba 4:26, 27) Ɛlɛ ɛsɔdaa Yeruzalɛm wɛ kɩ-tɩ yɔɔ, nɛ ŋgʋ yɔ ɖo-ɖoo. 27 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ pamawa se: “Ña-taa ɛla leleŋ, ña kaalʋlaɣ, ña weyi ŋŋlʋlʋʋ yɔ; ma kubusi nɛ ŋmɛyɩ, ña halʋ weyi ɛtɩnɩɩ lʋlʋʋ wɩzasɩ yɔ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ halʋ weyi peyebi-i yɔ, e-piya ɖɔwa nɛ pɩkɩlɩ halʋ weyi ɛwɛnɩ walʋ yɔ ɛ-ñɩnzɩ.”
w14 1/10 13 § 11
Ðɩwɛɛnɩ tisuu siŋŋ Ɛsɔ Kewiyaɣ yɔɔ
11 Tamaɣ ŋga Ɛsɔ kaalaba ɛ nɛ Abraham pɛ-ɛgbɛyɛ yɔɔ yɔ, kacalɩ labʋ alɩwaatʋ ndʋ Abraham liɖe taa mba sʋ Kanaŋ tɛtʋ taa yɔ. Ɛlɛ Bibl wɩlaa se ɛgbɛyɛ nɖɩ, ɖɩkaɣ kɔnʋʋ wazasɩ sɔsɔsɩ nɛ ɛzɩdaa. (Gal. 4:22-25) Apostoloo Pɔɔlɩ lɩzɩ pɩ-taa se Abraham liɖe taa kajalaɣ tʋ lɛ Krɩstʋ, nɛ hɔɔlʋʋ naalɛ ñɩŋgʋ lɛ Krɩstʋ ñɩma pata-m numwaa 144 000. (Gal. 3:16, 29; Natʋ 5:9, 10; 14:1, 4) Halʋ weyi pɔyɔɔdɩ ɛ-tɔm Edɛɛnɩ kaɖaɣ taa yɔ, ɛnʋ lɛ Ɛsɔ tiyiyaa ɛgbɛyɛ nɖɩ ɖɩwɛ ɛsɔdaa yɔ. Halʋ ɛnʋ payaɣ ɖɔɖɔ se “ɛsɔdaa Yerusalɛm.” (Gal. 4:26, 31) Ɛzɩ Ɛsɔ kaayɔɔdʋʋ ɛ nɛ Abraham pɛ-ɛgbɛyɛ yɔɔ yɔ, halʋ liɖe kaɣ kɔnʋʋ wazasɩ sakɩyɛ ɛyaa yɔɔ.
(Galaatii mba 4:28-31) Lɛɛlɛɛyɔ ɩkɛ lidaʋ piya, koobiya, ɛzɩ Izaakɩ kaakɛʋ lidaʋ pɩɣa yɔ. 29 Ɛlɛ ɛzɩ ŋga palʋlɩ-kɛ ɛzɩ palʋlʋʋ piya lɛɛsɩ yɔ kapaɣzʋʋ nazʋʋ ŋga palʋlɩ-kɛ pɩtɩŋnɩ fezuu yɔɔ yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ pɩwɛ lɛɛlɛɛyɔ. 30 Ɛlɛ suwe mayaɣ yɔɔdʋʋ? “Ðɔɔnɩ lɩmɖʋyʋ halɩñɩnʋ nɛ ɛ-pɩyalʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ lɩmɖʋyʋ halɩñɩnʋ pɩyalʋ nɛ halʋ weyi ɛwɛ ɛ-tɩ yɔɔ yɔ ɛ-pɩyalʋ paakaɣ kaʋ ñɩm.” 31 Pʋyɔɔ lɛ koobiya, ɖɩtɩkɛ lɩmɖʋyʋ halɩñɩnʋ piya, ɛlɛ ɖɩkɛ halʋ weyi ɛwɛ ɛ-tɩ yɔɔ yɔ e-piya.
Ðɩñɩnɩ fezuu taa ñɩm
(Galaatii mba 4:6) Nɛ ɩkɛ pɩyalaa, pʋyɔɔ Ɛsɔ tiyi ɛ-Pɩyalʋ fezuu ɖa-laŋa taa, nɛ kɩmakɩ kubusi se: “Aba, Caa!”
w09 1/4 13
Ŋŋsɩm-tʋ?
Ɛbɛ yɔɔ Yesu ya Yehowa adɩma taa se “Aba, Caa!”?
Arameya kʋnʋŋ taa tɔm piye aba pɩzɩɣ nɛ ɖɩwɩlɩ “Caa” yaa “Hayɩ Caa!” Lona naadozo wena a-taa ɖɩnaɣ tɔm piye nɖɩ Masɩ taa yɔ, akɛnɩ adɩma hɔɔlʋʋ nakʋyʋ. Nɛ ɖa-Caa Yehowa, weyi ɛwɛ ɛsɔdaa yɔ, ɛnʋ payaɣaɣ nɛ palabɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm piye nɖɩ. Tɔm piye nɖɩ ɖɩ-tɔbʋʋ lɛ suwe?
Takayaɣ nakɛyɛ (The International Standard Bible Encyclopedia) yɔɔdaa se: “Piya lakaɣnɩ tʋmɩyɛ tɔm piye aba sɩ-yɔɔdaɣ taa Yesu alɩwaatʋ taa; tɔm piye nɖɩ ɖɩwɩlɩɣ taabalɩyɛ kɩbanɖɛ nɖɩ ɖɩwɛ sɩ nɛ sɩ-caanaa pɛ-hɛkʋ taa yɔ, nɛ ɖɩwɩlɩɣ ɖɔɖɔ ñamtʋ ndʋ sɩwɛnɩ pɔ-yɔɔ yɔ.” Pɩɩkɛnɩ tɔm piye nɖɩ pɩɣa lakaɣnɩ tʋmɩyɛ nɛ kawɩlɩɣ se kɔsɔɔlɩ ka-caa kpem yɔ. Ðɩɩkɛnɩ tɔm pee kajalaɣ ñɩna wena pɩɣa calɩɣ tɩlʋʋ yɔ a-taa lɛɛɖɛ. Yesu labɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm piye nɖɩ adɩma taa nɛ ɛyaanɩ ɛ-Caa nɛ laŋɩyɛ pilim. Pɩɩkazɩ pazɩ se Yesu ɛsɩ lɛ, ɛlabɩ adɩma naayɛ Jɛtɩsemaanee kaɖaɣ taa nɛ ɛyaa ɛ-Caa Yehowa a-taa se “Aba, Caa.”—Maarkɩ 14:36.
Takayaɣ ŋga kɔ-tɔm ɖɩtɛm yɔɔdʋʋ yɔ, katasɩ yɔɔdʋʋ se: “Alɩwaatʋ ndʋ Grɛɛkɩ mba nɛ Roma mba tɔkaɣ kewiyitu ɛjaɖɛ yɔɔ yɔ, tam sakɩyɛ taa lɛ, Yuuda mba taalakɩnɩ tɔm piye aba tʋmɩyɛ pa-takayɩsɩ taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩtʋʋ fɛyɩ se pamaɣzaɣ se pɩkɛnɩ kaañamtʋ se palabɩnɩ tɔm piye nɖɩ tʋmɩyɛ nɛ pɔyɔɔdɩnɩ Ɛsɔ.” Paa mbʋ yɔ, “Yesu . . . labɩnʋʋ tʋmɩyɛ tɔm piye ɖɩnɛ adɩma taa yɔ, pɩwɩlɩɣ kpayɩ kpayɩ se taabalɩyɛ kɩbanɖɛ wɛ ɛ nɛ Ɛsɔ pɛ-hɛkʋ taa ɛzɩ ɛɛyɔɔdʋʋ yɔ.” Hɔɔlɩŋ naalɛ weyi ɩ-taa ɖɩtasɩɣ naʋ tɔm piye “Aba” Masɩ taa yɔ, ɩwɛ takayɩsɩ nzɩ apostoloo Pɔɔlɩ mawa yɔ sɩ-taa; nɛ pɩwɩlɩɣ se kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa Krɩstʋ mba ɖɔɖɔ lakaɣnɩ-ɖɩ tʋmɩyɛ pa-adɩma taa.—Roma mba 8:15; Galaatii mba 4:6.
(Galaatii mba 6:17) Kpaɣnɩ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, nɔɔyʋ ɛtaaca-m tɔm, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mon-tomnaɣ yɔɔ nɛ yʋsasɩ nzɩ sɩwɩlɩɣ se mɛnkɛ Yesu yom yɔ.
w10 1/11 15
Ŋŋsɩm-tʋ?
Ɛbɛ tɔm apostoloo Pɔɔlɩ yɔɔdaɣ alɩwaatʋ ndʋ ɛtɔm se, “Mon-tomnaɣ yɔɔ nɛ yʋsasɩ nzɩ sɩwɩlɩɣ se mɛnkɛ Yesu yom yɔ”?—Galaatii mba 6:17.
▪ Ɛyaa mba pewelisaɣni Pɔɔlɩ kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa yɔ, papɩzaɣ se panɩɩ ɛ-tɔm ndʋ tɩ-taa hɔɔlɩŋ ndɩ ndɩ taa. Ðɩkpaɣ kɩɖaʋ. Caanaʋ taa lɛ, paɖʋwaɣ ñɩmɩyɛ miŋ taa nɛ ɖɩsaɣ miŋ cɩɩɩ nɛ payʋsʋʋnɩ salaka tɩnaa mba pakpa you taa yɔ, templo taa mɩlaa nɛ yomaa mba peseɣ pa-caanaa cɔlɔ nɛ pakpaɣ-wɛ yɔ. Ye lɩmaɣza wena a-tɔm ɖɩtɛm yɔɔdʋʋ yɔ a-taa naɖɩyɛ yɔɔ palabɩ yʋsaɣ nɔɔyʋ yɔɔ kɔyɔ, pɩkɛɣnɩ-ɩ fɛyɛ.
Ɛlɛ paa mbʋ yɔ, pɩtɩkɛ paa ɛzɩmtaa yʋsasɩ kɛnɩ fɛyɛ pʋyʋ. Palakaɣ yʋsasɩ caanaʋ taa ɛyaa sakɩyɛ yɔɔ nɛ pɩwɩlɩɣ se pɛkɛ egeetiye naɖɩyɛ taa mba yaa pɛwɛ Ɛsɔ sɛtʋ ɛgbɛyɛ naɖɩyɛ taa. Ɛzɩ takayaɣ nakɛyɛ (Theological Dictionary of the New Testament) yɔɔdʋʋ yɔ, “Siirii mba lakaɣ yʋsasɩ pa-lɩkpaɣzɩsɩ nɛ po-pondona yɔɔ nɛ pɩwɩlɩɣ se paha pa-tɩ ɛsɔnaa mba payaɣ se Hadad nɛ Atargatis yɔ . . . Palakaɣ tɩʋ ŋgʋ payaɣ fransɩɩ taa se lierre yɔ kɩ-hayʋʋ yʋsaɣ ɛsɔ weyi payaɣ se Dionysus yɔ, ɛ-sɛyaa yɔɔ.”
Pɔɔlɩ lakaɣ Ɛsɔtɔm tiyiyu tʋmɩyɛ lɛ, koyindinaa nazɩ-ɩ nɛ paɖʋ-ɩ heŋ nɛ pɩha-ɩ tɔndɔlɩŋ. Bibl yɔɔ lɔŋsɩnɖaa sakɩyɛ kɔ tɔm ñʋʋ se pɩtɩla tɔndɔlɩŋ ɛnɩ ɩ-tɔm Pɔɔlɩ yɔɔdaɣ. (2 Kɔrɛntɩ mba 11:23-27) Pɩtɩla ɖɔɖɔ yɔ, Pɔɔlɩ taayɔɔdʋʋ tɔndɔlɩŋ yaa tomnaɣ yɔɔ yʋsasɩ maɣmaɣ tɔm, ɛlɛ wezuu ŋgʋ ɛcakaɣ nɛ pɩwɩlɩɣ kaɣlaa se ɛkɛ Krɩstʋ tʋ yɔ kɩ-tɔm ɛyɔɔdaɣ.
Bibl kalʋʋ
(Galaatii mba 4:1-20) Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, mɔyɔɔdʋʋ se weyi pakaɣ-ɩ cɛlʋʋ ɛ-caa ñɩm yɔ, alɩwaatʋ ndʋ ɛkpɛndɩ ɛkɛ pɩɣa ɛjam yɔ, tʋkaɣ nakɛyɛ fɛyɩ ɛ nɛ yom pɛ-hɛkʋ taa, paa ɛnʋ kɛnɩ wondu tɩŋa kɩbaɣlʋ yɔ, 2 ɛlɛ ɛwɛ ɛ-yɔɔ kandɩyaa nɛ ɖɩɣa yɔɔ cɔnɩyaa pɛ-tɛɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ kɩyakʋ ŋgʋ ɛ-caa kaatɛm ɖʋʋ yɔ. 3 Mbʋ ɖɔɖɔ, ɖɩɩkɛ piya lɛ, ɖa ɖɔɖɔ ɖɩɩwɛ ɛjaɖɛ yɔɔ kajalaɣ wondu yomiye taa. 4 Ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ paɖʋwa yɔ tɩtɛma lɛ, Ɛsɔ tiyi ɛ-Pɩyalʋ, weyi halʋ nɔɔyʋ lʋlɩ-ɩ nɛ ɛwɛɛ paɣtʋ tɛɛ yɔ, 5 se ɛya mba pɛwɛ paɣtʋ tɛɛ yɔ nɛ eholi-wɛ, se pɩsa nɛ Ɛsɔ mʋ-ɖʋ ɛzɩ ɛ-pɩyalaa yɔ. 6 Nɛ ɩkɛ pɩyalaa, pʋyɔɔ Ɛsɔ tiyi ɛ-Pɩyalʋ fezuu ɖa-laŋa taa, nɛ kɩmakɩ kubusi se: “Aba, Caa!” 7 Ye mbʋ, ŋtɩtasɩ kɛʋ yom ɛlɛ pɩyalʋ; nɛ ye ŋkɛ pɩyalʋ yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ Ɛsɔ yɔɔ lɛ, ŋkɛ ɖɔɖɔ weyi pɛcɛlɩɣ-ɩ ñɩm yɔ. 8 Ɛlɛ, ɩtaatɩɩsɩmtɩ Ɛsɔ lɛ, ɩɩkɛ mba patɩkɛ ɛsɔnaa toovenim taa yɔ, po-yomaa. 9 Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ ɩkpɛlɩkʋʋ nɛ ɩtɩlɩ Ɛsɔ yɔ, yaa Ɛsɔ tɩlʋʋ-mɩ yɔ, pɩlabɩ ɛzɩma nɛ ɩtasɩɣ pɩsʋʋ kajalaɣ wondu ndʋ tɩwɛnɩ ɛjandʋ nɛ tɩtɩlɩɩ pʋyʋ yɔ tɩ-cɔlɔ nɛ ɩñɩnɩɣ se ɩtasɩ pɩsʋʋ ti-yomaa? 10 Ɩkpakɩɣ kɩyakɩŋ nɛ fenasɩ nɛ wɛɛ nɛ pɩnzɩ ɛzɩ mbʋ pɩwɛ ŋgee yɔ. 11 Sɔɔndʋ kpaɣ-m se pɩtaala se mañaɣ pana yem falaa mɩ-yɔɔ. 12 Koobiya, mentendiɣ-mɩ, ɩwɛɛ ɛzɩ mɛwɛʋ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ma ɖɔɖɔ maawɛ ɛzɩ ɩwɛʋ yɔ. Ɩtɩlabɩ-m kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ. 13 Ɛlɛ ɩnawa se mon-tomnaɣ taa kʋdɔŋ nakʋyʋ yɔɔ maahiɣ waɖɛ kajalaɣ ɖeɖe nɛ monsusi-mɩ tɔm kɩbandʋ. 14 Nɛ paa mon-tomnaɣ taa wɛtʋ kaakɛ-mɩ takɩm yɔ, itinimi-m yaa mantɩlɩɩ-mɩ sɔŋ; ɛlɛ ɩmʋ-m ɛzɩ Ɛsɔ tiyiyu yɔ, ɛzɩ Krɩstʋ Yesu yɔ. 15 Koboyaɣ ŋga ɩɩwɛna yɔ, le kɛwɛɛ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ malɩzɩɣ mɩ-yɔɔ aseɣɖe se ye pɩɩsaŋaɣ kɔyɔ, ɩɩkpɛzɩ mɩ-ɛsa nɛ ɩcɛlɩ-m. 16 Ye mbʋ, manpɩsɩ mi-koyindu mbʋ pʋyɔɔ yɔ meheyiɣ-mɩ toovenim na? 17 Pañakɩ pana siŋŋ se pɔhɔm-mɩ nɛ ɩpɩsɩnɩ pɔ-yɔɔ, ɛlɛ pɩtɩkɛ lɩmaɣza kɩbana yɔɔ; pañɩnɩɣ se pala nɛ iposini-m, se pɩsa nɛ ɩsɔɔlɩ siŋŋ se ɩtɩŋ-wɛ. 18 Ɛlɛ pɩwɛ ɖeu paa ɛzɩmtaa se nɔɔyʋ ɛhɔm-mɩ nɛ kpekpeka lɩmaɣza kɩbana yɔɔ, nɛ pɩtaakɛ alɩwaatʋ ndʋ mɛwɛɣ mɩ-cɔlɔ yɔ ti-ɖeke, 19 men-piya ajamaa, mɩ mba mɛwɛɛ nɛ mantasɩɣ nɩʋ lʋlʋʋ wɩzasɩ mɩ-yɔɔ nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ ɩwɛɣnɩ Krɩstʋ wɛtʋ yɔ. 20 Maasɔɔlaa se mɛwɛɛ mɩ-cɔlɔ lɛɛlɛɛyɔ nɛ mɛlɛɣzɩ nɔɔ ŋga mɔyɔɔdɩnɩ-mɩ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɩ-tɔm ɖɩɣzɩ-m yem.
10-16 JUIN
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | EFƐƐZƖ MBA 1-3
“Wondu yɔɔ cɔnʋʋ ɖʋtʋ ndʋ Yehowa laba yɔ, nɛ tɩ-tʋmɩyɛ”
(Efɛɛzɩ mba 1:8, 9) Ɛlaba nɛ ɖɩwɛɛnɩ lootiye nɖɩ sakɩyɛ lɔŋsɩnɖɛ nɛ tɔm taa nɩʋ lɛɣtʋ pe-kpeekpe pa-taa 9 alɩwaatʋ ndʋ eyeba nɛ ɖɩtɩlɩ ɛ-sɔɔlɩm tɛ mɛsaɣ tɛɛ tɔm kiɖeɖetu yɔ. Tɩlabɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ mbʋ pɩkɛdɩnɩ-ɩ siŋŋ nɛ ɛ-maɣmaɣ ɛɖʋwa se ɛlakɩ yɔ,
it-2 858 § 2
Mɛsaɣ tɛɛ tɔm kiɖeɖetu
Mesiya Kewiyaɣ. Takayɩsɩ nzɩ Pɔɔlɩ mawa yɔ sɩ-taa, ɛlɩzɩ Krɩstʋ tɛ mɛsaɣ tɛɛ tɔm kiɖeɖetu nɛ ɛwɩlɩ kaɣlaa. Efɛɛzɩ mba 1:9-11 taa, Pɔɔlɩ yɔɔdaɣ ɛzɩma Ɛsɔ lɩzɩ ɛ-sɔɔlɩm tɛ “mɛsaɣ tɛɛ tɔm kiɖeɖetu” nɛ ɛwɩlɩ yɔ pɩ-tɔm lɛ, ɛtɔm se: “Tɩlabɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ mbʋ pɩkɛdɩnɩ-ɩ siŋŋ nɛ ɛ-maɣmaɣ ɛɖʋwa se ɛlakɩ yɔ, se alɩwaatʋ ndʋ paɖʋwa yɔ tɩtɛŋ lɛ, ɛlakɩ wondu yɔɔ cɔnʋʋ ɖʋtʋ natʋyʋ, nɛ ekpeɣli wondu tɩŋa Krɩstʋ taa, wondu ndʋ tɩwɛ ɛsɔdaa nɛ wondu ndʋ tɩwɛ tataa yɔ. Ɛɛɛ, ekpeɣliɣ-tʋ ɛ-taa, ɛnʋ weyi ɖa nɛ ɩ ɖɩwɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ palɩzɩ-ɖʋ se ɖa nɛ ɩ ɖɩkaa ñɩm yɔ; Ɛsɔ lɩzɩ-ɖʋ ɖooo lɔŋ nɛ pɩla nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ ɛ-tamaɣ, ɛnʋ weyi ɛlakɩ pɩtɩŋa ɛzɩ ɛsɔɔlʋʋ nɛ ɛɖʋ yɔ.” Mɛsaɣ tɛɛ tɔm kiɖeɖetu tʋnɛ titukuuni komina nakʋyʋ; Ɛsɔ tɛ Mesiya Kewiyaɣ. “Wondu” ndʋ Pɔɔlɩ yɔɔdʋʋ tɩ-tɔm se “tɩwɛ ɛsɔdaa” yɔ, tɩkɛnɩ mba pɛwɛnɩ lidaʋ se pa nɛ Krɩstʋ pakaɣ kewiyitu tɔɔʋ ɛsɔdaa Kewiyaɣ taa yɔ. “Wondu ndʋ tɩwɛ tataa yɔ” tɩkaɣ kɛnʋʋ mba Kewiyaɣ kaɣ ɖiyuu tɛtʋ yɔɔ yɔ. Yesu yeba nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa tɩlɩ se mɛsaɣ tɛɛ tɔm kiɖeɖetu tukuuni Ɛsɔ Kewiyaɣ, alɩwaatʋ ndʋ eheyi-wɛ se, “Mɩ lɛ, paha-mɩ Ɛsɔ Kewiyaɣ mɛsaɣ tɛɛ tɔm kiɖeɖetu” yɔ.—Mk 4:11.
(Efɛɛzɩ mba 1:10) se alɩwaatʋ ndʋ paɖʋwa yɔ tɩtɛŋ lɛ, ɛlakɩ wondu yɔɔ cɔnʋʋ ɖʋtʋ natʋyʋ, nɛ ekpeɣli wondu tɩŋa Krɩstʋ taa, wondu ndʋ tɩwɛ ɛsɔdaa nɛ wondu ndʋ tɩwɛ tataa yɔ. Ɛɛɛ, ekpeɣliɣ-tʋ ɛ-taa
w12 15/7 27-28 § 3-4
Yehowa kɛ kʋɖʋm koŋ; ekpeɣliɣ ɛ-hɔʋ taa mba
3 Moyizi heyi Izrayɛɛlɩ piya se: “[Yehowa] ɖɛ-Ɛsɔ kɛ kʋyʋm koŋ.” (Wp. 6:4) Yehowa lakasɩ lakɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ ɛ-kaɖʋwa. Ye mbʋ, “alɩwaatʋ ndʋ paɖʋwa yɔ tɩtɛŋ lɛ,” Ɛsɔ lakɩ “wondu yɔɔ cɔnʋʋ ɖʋtʋ natʋyʋ.” Pɩkɛnɩ ɖʋtʋ ndʋ Ɛsɔ laba se ekpeɣli ɛ-sɛyaa mba pɛwɛ ɛsɔdaa nɛ tataa yɔ. (Kalɩ Efɛɛzɩ mba 1:8-10.) Wondu yɔɔ cɔnʋʋ ɖʋtʋ ndʋ tɩwɛnɩ kaɖʋsɩ naalɛ. Kajalaɣ lɛ, Yehowa ñɔɔzʋʋ patam numwaa se pakpa ɛsɔdaa nɛ pa nɛ pa-ñʋʋdʋ Yesu Krɩstʋ pɔtɔɔ kewiyitu. Nɛ Yehowa paɣzɩ patam numwaa mba ñɔɔzʋʋ pɩnaɣ 33 taa Pantekooti wiye, alɩwaatʋ ndʋ ɛpaɣzɩ kpeɣluu mba pa nɛ Krɩstʋ pakaɣ Kewiyitu tɔɔʋ ɛsɔdaa yɔ. (Tʋma 2:1-4) Kpaɣnɩ alɩwaatʋ ndʋ lɛ, Yehowa wɛɛ nɛ ɛtɩŋɩɣnɩ Krɩstʋ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ yɔɔ nɛ ɛpɩsɩɣ patam numwaa siɣsiɣ tɩnaa nɛ paba ɖiɣziɣni kpaagbaa se pɛkɛ “Ɛsɔ Piya.”—Roma 3:23, 24; 5:1; 8:15-17.
4 Nabʋlɛ lɛ, Yehowa ñɔɔzʋʋ mba pakaɣ caɣʋ paradisuu taa tɛtʋ yɔɔ nɛ Mesiya Kewiyaɣ ɖiyi-wɛ yɔ. “Samaɣ sɔsɔɔ” kɛnɩnɩ ɛyaa mba pa-kajalaɣ hɔɔlʋʋ. (Natʋ 7:9, 13-17; 21:1-5) Pɩnzɩ kudoku kewiyitu tɔɔʋ alɩwaatʋ taa lɛ, ɛyaa miiliyɔɔwaa mba pakaɣ fezuu yɔ, pakaɣ sɔzʋʋ samaɣ sɔsɔɔ yɔɔ. (Natʋ 20:12, 13) Maɣzɩ kpem nɛ ŋna ɛzɩma sɩɖaa femtu kaɣ wɩlʋʋ nɔɔ kʋɖʋmaɣ ŋga kɛwɛ ɖɛ-hɛkʋ taa yɔ! Pɩnzɩ kudoku tɛŋ lɛ, “wondu ndʋ tɩwɛ tataa yɔ” tɩkaɣ katʋʋ kɛdɛzaɣ takɩm. Mba pakaɣ ɖɔkʋʋ pe-siɣsiɣ wɛtʋ alɩwaatʋ ndʋ yɔ, pakaɣ pɩsɩɣ “Ɛsɔ piya” nzɩ sɩwɛɣ tɛtʋ yɔɔ yɔ.—Roma 8:21; Natʋ 20:7, 8.
Ðɩñɩnɩ fezuu taa ñɩm
(Efɛɛzɩ mba 3:13) Pʋyɔɔ lɛ, meheyiɣ-mɩ se itaayele nɛ kʋñɔmɩŋ weyi mɔntɔkɩ mɩ-yɔɔ yɔ, ɩla nɛ pitibi-mɩ yɔɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩkɛnɩ-mɩ samtʋ.
w13 15/2 28 § 15
Taayele nɛ nabʋyʋ ɖɩɣ-ŋ nʋmɔʋ se ŋtaamʋ samtʋ
15 Ye ɖɩɖɔkɩ kpam nɛ ɖɩñakɩ pana nɛ ɖɩlakɩ Yehowa sɔɔlɩm yɔ, pɩsɩɣnɩ lalaa. Pɔɔlɩ ma takayaɣ Efɛɛzɩ ɛgbɛyɛ taa mba nɛ eheyi-wɛ se: “Meheyiɣ-mɩ se itaayele nɛ kʋñɔmɩŋ weyi mɔntɔkɩ mɩ-yɔɔ yɔ, ɩla nɛ pitibi-mɩ yɔɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩkɛnɩ-mɩ samtʋ.” (Efɛz. 3:13) Ɛzɩma tɩyɛ Pɔɔlɩ kʋñɔmɩŋ kɛnɩ “samtʋ” Efɛɛzɩ mba? Paa Pɔɔlɩ ɛɛkatɩ kʋñɔmɩŋ yɔ, ɛzɩma ɛɖɔkɩ kpam nɛ ewolo pɩ-yɔɔ nɛ ɛsɩɣnɩ Efɛɛzɩ mba pɛ-Ɛsɔ sɛtʋ taa yɔ, pɩwɩlɩ-wɛ se waɖɛ nɖɩ pɛwɛna se pɛkɛ Krɩstʋ mba yɔ pɩtɩmʋna se peleɣyini-ɖɩ, ɖɩmʋ ñɩm kpem. Ye Pɔɔlɩ kaase kʋñɔmɩŋ sɔɔndʋ nɛ eyele ɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ yɔ, pɩpɩzaɣ se piyele nɛ Efɛɛzɩ mba maɣzɩ se taabalɩyɛ nɖɩ ɖɩwɛ pa nɛ Yehowa pɛ-hɛkʋ taa yɔ, yaa pɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ nɛ pe-lidaʋ fɛyɩnɩ wazaɣ nakɛyɛ. Ɛzɩma Pɔɔlɩ ɖɔkɩ kpam kʋñɔmɩŋ taa yɔ, pɩɖʋ hɩɖɛ Krɩstʋ mba nɛ pɩwɩlaa se Krɩstʋ wayɩ tɩŋʋʋ pɔzʋʋ kɩlaŋ sakɩyɛ, nɛ pɩmʋnaa se ɛyʋ etisi nɛ ɛla kɩlaŋ ɩnɩ.
(Efɛɛzɩ mba 3:19) nɛ ɩtɩlɩ Krɩstʋ sɔɔlɩm mbʋ pɩkpaɖɩ sɩmtʋ yɔ, se pɩsa nɛ pilim wɛtʋ ndʋ Ɛsɔ haɣ yɔ tisu mɩ-taa ɖo.
cl 299 § 21
“Ɩtɩlɩ Krɩstʋ sɔɔlɩm”
21 Grɛɛkɩ tɔm piye nɖɩ pɛɖɛzaa se “ɩtɩlɩ” yɔ, ɖɩwɩlɩɣ “ɛzɩma ɛyʋ lakɩnɩ tʋmɩyɛ nabʋyʋ, yaa ɛzɩma nabʋyʋ malɩɣnɩ ɛyʋ” nɛ ɛtɩlɩɣ-pʋ yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlɩzɩɣ sɔɔlɩm nɛ ɖɩwɩlɩɣ ɛzɩ Yesu kaalabʋ yɔ, pɩ-tɔbʋʋ se alɩwaatʋ ndʋ ɖɩhaɣ ɖa-tɩ faaa nɛ ɖɩsɩɣnɩ ɛyaa lalaa, ɖɩnaɣ pa-pʋtɔdɩyɛ nɛ ɖɩcɔŋnɩ pa-kɩcɛyɩm ɖeɖe nɛ ɖɩkpakɩɣ ɖikpeɣu-wɛ nɛ ɖa-laŋɩyɛ pilim yɔ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛnɩ lɩmaɣza wena Yesu kaawɛna yɔ. Ye ɖɩlakɩ mbʋ yɔ, pɩmalɩɣnɩ-ɖʋ, nɛ “[ɖɩtɩlɩ] Krɩstʋ sɔɔlɩm mbʋ pɩkpaɖɩ sɩmtʋ yɔ.” Ðɩtaasɔɔ kaaʋ se, ɖɩwɛɣ nɛ ɖɩmaɣzɩɣnɩ Krɩstʋ lɛ, mbʋ ɖɔɖɔ ɖɩñɔtʋʋnɩ ɖɛ-Ɛsɔ sɔɔlɩm tʋ, Yehowa, weyi Yesu maɣzɩnaa yɔ nɛ pɩkɩlɩ.
Bibl kalʋʋ
(Efɛɛzɩ mba 1:1-14) Ma Pɔɔlɩ, Krɩstʋ Yesu tɛ apostoloo pɩtɩŋnɩ Ɛsɔ sɔɔlɩm yɔɔ, mamaɣnɩ takayaɣ kanɛ ɛyaa kiɖeɖema mba pɛwɛ Efɛɛzɩ nɛ pɛwɛɛ siɣsiɣ pa nɛ Krɩstʋ Yesu pɔ-nɔɔ kʋɖʋmaɣ labʋ taa yɔ: 2 Tɛtɛ nɛ ɩwɛɛnɩ lootiye nɛ laŋhɛzɩyɛ nɖɩ ɖɩlɩnɩ ɖa-Caa Ɛsɔ nɛ Kɩbaɣlʋ Yesu Krɩstʋ pɔ-cɔlɔ yɔ. 3 Pasa ɖa-Kɩbaɣlʋ Yesu Krɩstʋ tɛ Ɛsɔ nɛ ɛ-Caa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛkpaɣ paa fezuu taa wazaɣ ŋga lɛ nɛ ɛwazɩnɩ-ɖʋ ɛsɔdaa, ɖa nɛ Krɩstʋ ɖɔ-nɔɔ kʋɖʋmaɣ labʋ taa, 4 ɛzɩ ɛlɩzʋʋ-ɖʋ se ɖa nɛ ɩ ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ pʋcɔ nɛ pasɩɣ ɛjaɖɛ tigiɖe yɔ, se pɩsa nɛ ɖɩkɛ kiɖeɖema nɛ pataana azuluma naayɛ ɖɔ-yɔɔ ɛ-ɛsɩndaa, sɔɔlɩm taa. 5 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛɛɖʋ ɖooo lɔŋ se ɛtɩŋɩɣnɩ Yesu Krɩstʋ yɔɔ nɛ ɛkpaɣ-ɖʋ ɛzɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-pɩyalaa yɔ, ɛzɩ pɩkɛdʋʋnɩ-ɩ yɔ nɛ ɛzɩ ɛ-sɔɔlɩm pɔzʋʋ yɔ; 6 ɛlabɩ mbʋ se pasa e-lootiye sɔsɔɖɛ nɖɩ ɛtɩŋnɩ ɛ-Pɩyalʋ kʋsɔɔlʋ yɔɔ nɛ ɛlabɩ-ɖʋ faaa yɔ. 7 Pɩtɩŋnɩ ɛ-yɔɔ lɛ, poholi-ɖʋ pɩtɩŋnɩ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa yɔɔ, ɛ-calɩm yɔɔ, ɛɛɛ, pekpeɣ-ɖʋ ɖa-kɩwɛɛkɩm, pɩtɩŋnɩ e-lootiye sɔsɔɖɛ yɔɔ. 8 Ɛlaba nɛ ɖɩwɛɛnɩ lootiye nɖɩ sakɩyɛ lɔŋsɩnɖɛ nɛ tɔm taa nɩʋ lɛɣtʋ pe-kpeekpe pa-taa 9 alɩwaatʋ ndʋ eyeba nɛ ɖɩtɩlɩ ɛ-sɔɔlɩm tɛ mɛsaɣ tɛɛ tɔm kiɖeɖetu yɔ. Tɩlabɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ mbʋ pɩkɛdɩnɩ-ɩ siŋŋ nɛ ɛ-maɣmaɣ ɛɖʋwa se ɛlakɩ yɔ, 10 se alɩwaatʋ ndʋ paɖʋwa yɔ tɩtɛŋ lɛ, ɛlakɩ wondu yɔɔ cɔnʋʋ ɖʋtʋ natʋyʋ, nɛ ekpeɣli wondu tɩŋa Krɩstʋ taa, wondu ndʋ tɩwɛ ɛsɔdaa nɛ wondu ndʋ tɩwɛ tataa yɔ. Ɛɛɛ, ekpeɣliɣ-tʋ ɛ-taa, 11 ɛnʋ weyi ɖa nɛ ɩ ɖɩwɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ palɩzɩ-ɖʋ se ɖa nɛ ɩ ɖɩkaa ñɩm yɔ; Ɛsɔ lɩzɩ-ɖʋ ɖooo lɔŋ nɛ pɩla nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ ɛ-tamaɣ, ɛnʋ weyi ɛlakɩ pɩtɩŋa ɛzɩ ɛsɔɔlʋʋ nɛ ɛɖʋ yɔ, 12 se pɩsa nɛ ɖa mba ɖɩcalɩ wɛnʋʋ lidaʋ Krɩstʋ yɔɔ yɔ, ɖɩɖʋ Ɛsɔ lɩm nɛ pɩɖʋ ɛ-samtʋ hɩɖɛ. 13 Ɛlɛ mɩ ɖɔɖɔ, ɩɩwɛnɩ lidaʋ ɛ-yɔɔ alɩwaatʋ ndʋ ɩnɩ toovenim tɔm, ndʋ tɩkɛ mɩ-ñʋʋ yabɩtʋ yɔɔ tɔm kɩbandʋ yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ itisaa yɔ, patɩŋnɩ ɛ-yɔɔ nɛ pañɩɣ mɩ-yɔɔ fezuu kiɖeɖeu ŋgʋ paayɔɔdaa se pahaɣ-mɩ yɔ kɩ-mayaɣ, 14 kɩkɛ ñɩm mbʋ pakaɣ-ɖʋ cɛlʋʋ nɛ ɛsɩndaa yɔ pɩ-yʋsaɣ, se pɩsa nɛ Ɛsɔ holi ɛ-maɣmaɣ ɛ-samaɣ pɩtɩŋnɩ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa yɔɔ, se pɩɖʋ ɛ-samtʋ hɩɖɛ.
17-23 JUIN
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | EFƐƐZƖ MBA 4-6
“Suu you wondu ndʋ tɩlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ tɩ-tɩŋa”
(Efɛɛzɩ mba 6:11-13) Isuu you wondu ndʋ tɩlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ tɩ-tɩŋa, nɛ pɩsa nɛ ɩpɩzɩ ɩɖɔkɩ kpam nɛ ɩkaɖɩnɩ Eleeu ajitu lakasɩ; 12 mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩtɩkɛ ɖa nɛ calɩm nɛ tomnaɣ ɖɩlʋkɩna, ɛlɛ ɖa nɛ kominawaa, ɖa nɛ ñʋndɩnaa, ɖa nɛ cɩkpɛndʋʋ kʋnɛ kɩ-tɛ ɛjaɖɛ ñʋndɩnaa, ɖa nɛ feziŋ kɩdɛkɛdɩŋ weyi ɩwɛ ɛsɔdaa yɔ ɖɩlʋkɩna. 13 Pʋyɔɔ lɛ, ɩkpaɣ you wondu ndʋ tɩlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ tɩ-tɩŋa, nɛ ɩpɩzɩ ɩɖɔkɩ mɩ-tɩ kɩyakʋ kɩdɛkɛdʋʋ wiye, nɛ ɩtɛŋ pɩtɩŋa payɩ pɩ-labʋ lɛ, ɩɖɔkɩ kpam
Piya evelisi, ɩɖɔkɩ mɩ-tɩ nɛ ɩkaɖɩnɩ Eleeu
APOSTOLOO Pɔɔlɩ kpaɣ ɖa Krɩstʋ mba ɖe-wezuu caɣʋ nɛ ɛmaɣzɩnɩ sɔɔjanaa mba pɔñɔɔzɩ pa-tɩ se pala you yɔ. Ɛlɛ fezuu taa you ɖɩlakɩ, pɩtɩkɛ tomnaɣ yɔɔ ñɩŋgʋ. Nɛ ɖo-koyindinaa wɛ keekee. Sataŋ nɛ aleewaa pɛwɛ niye nɛ pasɩm you labʋ camɩyɛ. Kajalaɣ taa lɛ, pɩwɛ ɛzɩ ɖɩtɩlɩɩ pʋyʋ pɛ-ɛsɩndaa yɔ. Kɔzɩ kɔzɩ lɛ, pɩwɛ ɛzɩ piya evelisi pakamnɩ ñʋʋ yɔ. Ɛzɩma sɩpɩzɩɣ sɩtaa liu se sɩkaɣ wabʋ Sataŋ nɛ aleewaa mba pakpaɖɩ ɛyaa ɖoŋ yɔ? Tɔm lɛ se piya evelisi pɩzɩɣ nɛ sɩwa nɛ sɩwɛɛ nɛ sɩwakɩ ɖɔɖɔ! Ɛbɛ yɔɔ ɖɩyɔɔdʋʋ mbʋ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ‘si-ɖoŋ lɩɣnɩ Kɩbaɣlʋ taa.’ Ɛlɛ sɩlakɩ nabʋyʋ nɛ pɩcɛzɩ lidaʋ ŋgʋ sɩwɛnɩ Ɛsɔ ɖoŋ yɔɔ yɔ. Sɩñɔɔzɩ sɩ-tɩ se sɩpɩzɩ nɛ sɩla you. Ɛzɩ sɔɔjanaa mba pafalɩsɩ-wɛ camɩyɛ yɔ, sɩpa “Ɛsɔ tɔŋ.”—Kalɩ Efɛɛzɩ 6:10-12.
(Efɛɛzɩ mba 6:14, 15) Pʋyɔɔ lɛ, ɩɖɔkɩ kpam, nɛ ɩta toovenim tambaɖɛ mɩ-tɩnzɩ taa, nɛ isuu siɣsiɣ wɛtʋ ñɩɣyʋʋ toko ŋgʋ kihuuzuu laŋɩyɛ yɔɔ yɔ, 15 nɛ ɩlɛɛ mɩ-nɩŋgbanzɩ naakoma nɛ pɩwɩlɩ se ɩñɔɔzɩ mɩ-tɩ se isusi laŋhɛzɩyɛ tɔm kɩbandʋ.
Piya evelisi, ɩɖɔkɩ mɩ-tɩ nɛ ɩkaɖɩnɩ Eleeu
4 Mbʋ ɖɔɖɔ toovenim tɔm ndʋ ɖɩkpɛlɩkɩ Bibl taa yɔ, tɩkandɩyɩɣ ɖɔ-yɔɔ se cɛtɩm wɩlɩtʋ etaayele nɛ ɖɩhɛɛ fezuu taa. (Yoh. 8:31, 32; 1 Yoh. 4:1) Nɛ ye ɖɩsɔɔlɩ toovenim tɔm nɛ pɩkpaɖɩ yɔ, pɩwɛɣ-ɖʋ kɛlɛʋ se ɖɩpaa “tɔŋ” pʋ-tɔbʋʋ se ɖɩɖɔ Ɛsɔ paɣtʋ kila yɔɔ. (Keɣa 110:7, 8; 1 Yoh. 5:3) Pɩtasɩ lɛ, alɩwaatʋ ndʋ ɖɩnɩɣ Bibl taa toovenim tɔm taa camɩyɛ yɔ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩtaa liu se ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkaɖɩnɩ ɖo-koyindinaa.—1 Pɩy. 3:15.
7 Kɩɖaʋ kʋnɛ kɩmʋnɩ ɖeyi ɖeyi ɛzɩma Yehowa paɣtʋ kila pɩzɩɣ nɛ akandɩyɩ ɖa-laŋɩyɛ yɔɔ yɔ, pʋ-tɔbʋʋ se akandɩyɩ ɖɔ-yɔɔ fezuu taa yɔ. (Adu. 4:23) Ɛzɩma pɩtɩpɔzɩ se sɔɔja ɛlɛɣzɩ wonuu ŋgʋ palabɩ-kʋ nɛ ñɩɣtʋ ɖoŋ ñɩndʋ yɔ ki-lone taa wonuu ŋgʋ palabɩnɩ ñɩɣtʋ ndʋ tɩfɛyɩ ɖoŋ yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ pɩtɩpɔzɩ kpa se ɖɩlɛɣzɩ Yehowa paɣtʋ kila lone taa ɖa-maɣmaɣ ɖa-ñɩna. Ɛzɩma ɖɩtɩtalɩ pilim yɔ pʋyɔɔ lɛ, ɖa-maɣmaɣ ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩtɩlɩ mbʋ ɖɩla nɛ ɖihiɣ yɔɔ huuzuu yɔ. (Adu. 3:5, 6) Ɛlɛ paa ɛzɩmtaa lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩmaɣzɩ nɛ ɖɩna se you wondu ndʋ Yehowa ha-ɖʋ se pɩkandɩyɩ ɖɔ-yɔɔ yɔ, ɖisu-tʋ ɖo-tomnaɣ yɔɔ camɩyɛ na.
10 Naakoma wena Roma sɔɔjanaa lɛɣ yɔ, ɛzɩma asɩɣnɩ-wɛ se powolo you yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ, fezuu taa naakoma wena Krɩstʋ ñɩma lɛɣ yɔ asɩɣnɩ-wɛ se posusi laŋhɛzɩyɛ tɔm. (Iza. 52:7; Roma 10:15) Paa mbʋ yɔ, pʋpɔzʋʋ se ɛyʋ ɛwɛɛnɩ abalɩtʋ nɛ ɛpɩzɩ ɛyɔɔdɩ alɩwaatʋ ndʋ ehikiɣ waɖɛ naɖɩyɛ yɔ. Bo wɛnɩ pɩnzɩ 20, ɛyɔɔdaa se: “Sɔɔndʋ kpaɣ-m se monsusi tɔm mon-sukuli ɖaŋ taa taabalaa. Mamaɣzaɣ se pɩwɛ-m fɛyɛ. Mɔntɔzʋʋ pɩ-yɔɔ lɛ, maasɩŋ mbʋ pʋyɔɔ ɖeyi ɖeyi pɩlakaɣ-m mbʋ yɔ. Lɛɛlɛɛyɔ man-taa wɛ leleŋ se monsusuu tɔm man-ɖaɣʋnaa.”
(Efɛɛzɩ mba 6:16, 17) Pɩtasɩnɩ pɩtɩŋa payɩ mbʋ yɔ lɛ, ɩkpaɣ tisuu kpayʋʋ sɔsɔʋ, ŋgʋ ɩkaɣ pɩzʋʋ nɛ ɩɖɩzɩnɩ kɩdɛkɛdɩm tʋ tɔʋ ñɩma miŋ ñɩna tɩŋa yɔ. 17 Ɩpa ɖɔɖɔ ñʋʋ yabɩtʋ ñɩɣyʋʋ hulaɣ, nɛ ɩkpaɣ fezuu laɣɖɛ, pʋ-tɔbʋʋ se Ɛsɔ tɔm,
Piya evelisi, ɩɖɔkɩ mɩ-tɩ nɛ ɩkaɖɩnɩ Eleeu
13 ‘Miŋ ñɩma’ wena Sataŋ pɩzɩɣ nɛ ɛtɔ-ŋ yɔ, a-taa naayɛ lɛ cɛtɩm tɔm ndʋ ɛyɔɔdʋʋ Yehowa yɔɔ se ɛlɛ eekeŋni-ŋ nɛ ɛtɩsɔɔlɩ-ŋ yɔ. Ida wɛnɩ pɩnzɩ 19 nɛ pɩlakaɣ-ɩ ɛzɩ ɛtɩlɩɩ pʋyʋ yɔ. Ɛyɔɔdaa se: “Ðoŋ ɖoŋ lɛ, pɩlakaɣ-m ɛzɩ Yehowa tɩñɔtɩnɩ-m nɛ ɛtɩsɔɔlɩ se mɛnkɛ ɛ-taabalʋ yɔ.” Ɛbɛ sɩnɩ-ɩ nɛ ɛlɛɣzɩ lɩmaɣza? Ɛtasɩ yɔɔdʋʋ se: “Kediɣzisi sɩnɩ-m nɛ men-tisuu paɣlɩ. Kajalaɣ taa lɛ, mantaasɔɔlɩ kpa se moncosi tɔm kediɣzisi taa mbʋ pʋyɔɔ yɔ mamaɣzaɣ se nɔɔyʋ tɩsɔɔlɩ se ewelisi tɔm ndʋ mɔyɔɔdʋʋ yɔ. Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ mɔñɔɔzʋʋ kediɣzisi camɩyɛ nɛ mañakɩ pana se moncosi tɔm tam nabʋlɛ yaa nabudozo paa kediɣzaɣ ŋga lɛ ka-taa. Pɩwɛ-m kaɖɛ ɛlɛ man-taa lakɩ leleŋ alɩwaatʋ ndʋ malakɩ mbʋ yɔ. Koobiya kpazɩ-m ɖoŋ ɖɔɖɔ. Paa ɛzɩmtaa malɩɣnɩ kediɣzaɣ taa nɛ menkpe lɛ, man-taa wɛ leleŋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ manawa se Yehowa sɔɔlɩ-m.”
16 Ɛzɩma ñɩɣtʋ hulaɣ kandɩyɩɣ sɔɔja feteenim yɔɔ yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ ‘ɖa-ñʋʋ yabɩtʋ lidaʋ’ kandɩyɩɣ ɖa-maɣzɩm yɔɔ. (1 Tes. 5:8; Adu. 3:21) Lidaʋ sɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩka ɖa-lɩmaɣza Ɛsɔ tamaɣ yɔɔ nɛ pɩsɩɣnɩ-ɖʋ ɖɔɖɔ se ɖɩwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩbana kala wena ɖɩkatɩɣ yɔ a-yɔɔ. (Keɣa 26:1, 14; Tʋma 24:15) Ɛlɛ ye ɖɩñɩnɩɣ se ‘ɖe-kpim’ ɛwazɩ-ɖʋ camɩyɛ yɔ, pɩtɩpɔzɩ se ɖɩɖɔkɩ-kʋ ɖe-nesi taa ɛlɛ pɩwɛɛ se ɖɩpam-kʋ ɖa-ñʋʋ yɔɔ.
20 Pɔɔlɩ kpaɣ Ɛsɔtɔm nɛ ɛmaɣzɩnɩ you sɩɣa ŋga Yehowa ha-ɖʋ yɔ. Ɛlɛ pɩwɛɛ se ɖɩkpɛlɩkɩ nɛ ɖɩtɩlɩ ɛzɩma pɩwɛɛ se ɖɩlabɩnɩ you sɩɣa ŋga tʋmɩyɛ camɩyɛ nɛ ɖɩlʋbɩnɩ ɖe-tisuu yɔɔ yɔ yaa ɛzɩma ɖɩlabɩnɩ-kɛ tʋmɩyɛ alɩwaatʋ ndʋ pʋpɔzʋʋ se ɖɩñɔɔzɩ ɖa-maɣmaɣ ɖa-maɣzɩm yɔ. (2 Kɔr. 10:4, 5; 2 Tim. 2:15) Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩwɛɛ niye nɛ pɩkpaɖɩ? Sebastian wɛnɩ pɩnzɩ 21, ɛyɔɔdaa se: “Maakalɩɣ Bibl lɛ, kɩ-takayaɣ ŋga menɖiɣni kalʋʋ yɔ, paa ka-ñʋʋ ŋgʋ kɩ-taa lɛ, mamaɣ mayaɣ kʋɖʋmaɣ nakɛyɛ takayaɣ nakɛyɛ taa. Piyeba nɛ menkpeɣli Bibl masɩ sakɩyɛ nzɩ mɔnsɔɔlɩ sɩ-tɔm siŋŋ yɔ. Pɩsɩɣnɩ-m se ma-lɩmaɣza ɩla nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ Yehowa ñɩna nɛ pɩkpaɖɩ.” Daniel weyi ɛ-tɔm ɖɩɩtɛm yɔɔdʋʋ yɔ, ɛyɔɔdaa se: “Maakalɩɣ Bibl lɛ, malɩzɩɣ masɩ nzɩ mamaɣzɩɣ se sɩpɩzɩɣ nɛ sɩwazɩ ɛyaa mba mankatɩɣ tɔm susuu taa yɔ nɛ mamaɣ-sɩ nɛ hɔɔlʋʋ. Mɔnkɔm nɛ menɖiɣzina se alɩwaatʋ ndʋ ɛyaa naɣ se ŋsɔɔlɩ Bibl taa tɔm nɛ ŋlakɩ ño-ɖoŋ ɖeɖe se ŋsɩnɩ-wɛ lɛ, pewelisiɣ camɩyɛ.”
Ðɩñɩnɩ fezuu taa ñɩm
(Efɛɛzɩ mba 4:30) Pɩtasɩ lɛ, ɩtaawɛɛ nɛ ɩɖʋʋ ɖɩwɩzɩyɛ Ɛsɔ fezuu kiɖeɖeu, ŋgʋ pañɩɣnɩ mɩ-yɔɔ mayaɣ se poholi-mɩ kɩyakʋ nakʋyʋ pɩtɩŋnɩ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa yɔɔ yɔ.
it-2 859 § 5
Kele kele wɛtʋ
Fezuu kiɖeɖeu. Ðoŋ yaa fezuu ŋgʋ Yehowa lakɩnɩ tʋmɩyɛ yɔ; ɛwɛnɩ ɖoŋ kɩ-yɔɔ nɛ paa ɛzɩmtaa lɛ kɩlakɩ ɛ-sɔɔlɩm. Kɩwɛ cɩɖɩ cɩɖɩ, kɩwɛɛ kele kele, kɩkɛ kiɖeɖeu nɛ Ɛsɔ lɩzɩ-kʋ nɛ ŋgee se ɛlabɩnɩ ɛ-tʋmɩyɛ. Pʋyɔɔ payaɣ-kʋ se “fezuu kiɖeɖeu.” (Keɣa 51:11, nwt; Lk 11:13; Rom 1:4; Efɛ 1:13) Weyi ɛwɛnɩ kele kele wɛtʋ yaa cɩɖɩ cɩɖɩ wɛtʋ yɔ, ɛ-yɔɔ fezuu kiɖeɖeu lakɩ tʋmɩyɛ. Azuluma lakasɩ yaa lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ tɩŋa payɩ kaɖɩɣnɩ fezuu ŋgʋ yaa sɩɖʋʋ-kʋ “ɖɩwɩzɩyɛ.” (Efɛ 4:30) Pɩkɛ toovenim se fezuu kiɖeɖeu tɩkɛnɩ ɛyʋ, ɛlɛ kɩwɩlɩɣ Ɛsɔ kele kele wɛtʋ, nɛ pʋyɔɔ lɛ, ɛyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛɖʋ-kʋ “ɖɩwɩzɩyɛ.” Lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ tɩŋa ‘ɖɩzɩɣ fezuu miŋ.’ (1Te 5:19) Ye nɔɔyʋ ɛwɛɛ nɛ ɛlakɩ lakasɩ nzɩ nɛ ɛɛlɛɣzɩɣ yɔ, ɛɖʋʋ fezuu kiɖeɖeu “ɖɩwɩzɩyɛ” nɛ pɩpɩzɩɣ piyele nɛ ɛpɩsɩ Ɛsɔ koyindu. (Iza 63:10) Ɛyʋ weyi ɛɖʋʋ fezuu kiɖeɖeu ɖɩwɩzɩyɛ yɔ, ɛpɩzɩɣ nɛ ɛpaɣzɩ tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ yɔɔdʋʋ fezuu kiɖeɖeu yɔɔ, nɛ Yesu tɔm se ye nɔɔyʋ ɛlabɩ kɩdɛkɛdɩm mbʋ yɔ, paakaɣ-ɩ kpeɣu kpa ɛjaɖɛ yɔɔ ɖʋtʋ tʋnɛ tɩ-taa yaa ndʋ tɩkɔŋ yɔ tɩ-taa.—Mt 12:31, 32; Mk 3:28-30; kalɩ hɔɔlʋʋ ESPRIT.
(Efɛɛzɩ mba 5:5) Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩsɩm tɔm tʋnɛ, iɖiɣzini-tʋ mɩ-maɣmaɣ se weyi ɛcakɩ kʋzʋʋ kɩdɛkɛdʋʋ wezuu yɔ yaa azuluma tʋ yaa ɛsa naɣ naɣ tʋ, pʋ-tɔbʋʋ se sɩɩnaa layʋ, fɛyɩnɩ ñɩm nabʋyʋ Krɩstʋ nɛ Ɛsɔ pe-Kewiyaɣ taa.
it-1 237 § 4
Ɛsa naɣ naɣ
Ye ɛyʋ ɛwɛnɩ ɛsa naɣ naɣ yɔ, pɩnaɣ ɛ-lakasɩ taa. Ye nɔɔyʋ ɛwɛnɩ ɛsa naɣ naɣ yɔ, wiɖiyi pɩkaɣ lɩʋ ɛ-lakasɩ taa nɛ pɩna kaɣlaa se ɛwɛnɩ lɩmaɣza kɩdɛkɛda. Bibl mayʋ Yakubu heyiɣ-ɖʋ se kɔɖɛyɩ kɩdɛkɛdʋʋ paɣlɩɣ lɛ, kɩlʋlʋʋ kɩwɛɛkɩm. (Yak 1:14, 15) Ye mbʋ, ɛyʋ weyi ɛwɛnɩ ɛsa naɣ naɣ yɔ, papɩzɩɣ patɩlɩ-ɩ nɛ ɛ-lakasɩ. Apostoloo Pɔɔlɩ yɔɔdaa se weyi ɛwɛnɩ ɛsa naɣ naɣ yɔ ɛkɛ sɩɩnaa layʋ. (Efɛ 5:5) Weyi ɛwɛnɩ ɛsa naɣ naɣ yɔ, ɛpɩsɩɣ mbʋ e-liu wɛɛ yɔ ɛ-ɛsɔ nɛ pɩ-tɔm cɛyɩɣ ɛ-ɛsɩndaa nɛ pɩkɩlɩ ɛ-Lɩzɩyʋ tʋma yaa ɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋma.—Rom 1:24, 25.
Bibl kalʋʋ
(Efɛɛzɩ mba 4:17-32) Pʋyɔɔ lɛ, tɔm ndʋ mɔyɔɔdʋʋ nɛ malɩzɩɣ aseɣɖe Kɩbaɣlʋ taa yɔ, ndʋ lɛ se pɩtɩpɔzɩ se ɩtasɩ wɛʋ nɛ ɩɖɔŋ ɛzɩ ajɛɛ taa mba ɖɔɖɔ ɖɔŋʋʋ pa-falaa maɣzɩm taa yɔ. 18 Pɛwɛ cɩkpɛndʋʋ taa pa-maɣzɩm taa nɛ poposini wezuu ŋgʋ kɩlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɛwɛ kaatɩlɩtʋ taa nɛ pa-laŋa wɛɛ kpɩzɩŋ. 19 Ɛzɩma fɛyɛ ɛɛtasɩɣ-wɛ kpaʋ yɔ pʋyɔɔ lɛ, pɛcɛlɩ pa-tɩ lakasɩ nzɩ sɩwɛ fɛyɛ yɔ se pɩsa nɛ pala azuluma lakasɩ ndɩ ndɩ, ɛlɛ paañɩɣzɩɣ. 20 Ɛlɛ ɩtɩkpɛlɩkɩ se mbʋ Krɩstʋ wɛɛ, 21 ye toovenim taa ɩɩnɩ ɛ-tɔm nɛ patɩŋnɩ ɛ-yɔɔ nɛ pawɩlɩ-mɩ tɔm, ɛzɩ toovenim wɛʋ Yesu taa yɔ. 22 Paawɩlɩ-mɩ se ɩlɔ ɛyʋtʋ kɩbɩndʋ ndʋ tɩlakɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ ɖɔnɛ nɖɩ ɩɖɔŋaɣ ɖooo lɛ, nɛ ndʋ piɖiɣni-tʋ wɛɛkʋʋ pɩtɩŋnɩ tɩ-kɔɖɛyɩ ŋgʋ kipeɣziɣ yɔ kɩ-yɔɔ yɔ. 23 Nɛ pɩwɛɛ se iwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɩpɩsɩ ɛyaa kɩfama maɣzɩm mbʋ piɖiyiɣ-mɩ yɔ pɩ-taa, 24 nɛ isuu ɛyʋtʋ kɩfatʋ ndʋ palɩzɩ-tʋ siɣsiɣ wɛtʋ toovenim ñɩndʋ nɛ Ɛsɔ ñɔnʋʋ siŋŋ pa-taa ɛzɩ Ɛsɔ sɔɔlʋʋ yɔ. 25 Ye mbʋ, ɛzɩma lɛɛlɛɛyɔ ɩlɔ cɛtɩm yɔ pʋyɔɔ lɛ, mɩ-taa paa weyi eheyi ɛ-taabalʋ toovenim, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩkɛ ɖama pilinzi. 26 Pɩwɩzɩ-mɩ, ɛlɛ ɩtaala kɩwɛɛkɩm; ɩtaawɛɛ pana taa mbʋ nɛ wɩsɩ ɖʋ; 27 ɩtaaha Eleeu waɖɛ naɖɩyɛ. 28 Weyi ɛmɩlɩɣ yɔ ɛtaatasɩ mɩlʋʋ, ɛlɛ ɛla tʋmɩyɛ nɛ kpekpeka, ɛla tʋmɩyɛ kɩbanɖɛ nɛ e-nesi, se pɩsa nɛ ehiɣ nabʋyʋ nɛ ɛha weyi ɛwɛ kɩcɛyɩm taa yɔ. 29 Tɔm kɩɖazɩtʋ natʋyʋ ɛtaalɩɩnɩ mɩ-nɔɔ taa, ɛlɛ tɔm ndʋ tɩwɛ ɖeu se tɩpɩzɩɣ nɛ tɩkpazɩ ɛyʋ ɖoŋ alɩwaatʋ ndʋ pɩpɔzʋʋ yɔ ti-ɖeke pɩwɛɛ se tɩlɩɩnɩ mɩ-nɔɔ taa, se tɩwazɩ mba panɩɣ-tʋ yɔ. 30 Pɩtasɩ lɛ, ɩtaawɛɛ nɛ ɩɖʋʋ ɖɩwɩzɩyɛ Ɛsɔ fezuu kiɖeɖeu, ŋgʋ pañɩɣnɩ mɩ-yɔɔ mayaɣ se poholi-mɩ kɩyakʋ nakʋyʋ pɩtɩŋnɩ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa yɔɔ yɔ. 31 Ɩlɩzɩ mɩ-hɛkʋ taa paa ɛyaa caɣnʋʋ kadadayaɣ mbʋ lɛ, pana, ɖɩwɩzɩyɛ, hola, nɛ tɔm ndʋ tɩɖʋʋ ɖɩwɩzɩyɛ yɔ, nɛ mbʋ payɩ pɩkɔŋnɩ ɛyʋ kaɖɛ yɔ. 32 Ɛlɛ ɩlakɩ ɖama camɩyɛ, ɩpɩsɩ pʋtɔdɩyɛ nayaa siŋŋ, nɛ ikpeɣu ɖama faaa ɛzɩ Ɛsɔ ɖɔɖɔ tɩŋnʋʋ Krɩstʋ yɔɔ nɛ ekpeɣ-mɩ faaa yɔ.
24-30 JUIN
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | FILIIPI MBA 1-4
“Ɩtaanɩɣzɩ nabʋyʋ yɔɔ”
(Filiipi mba 4:6) Ɩtaanɩɣzɩ nabʋyʋ yɔɔ, ɛlɛ paa mbʋ pɩ-taa lɛ, ɩtɩŋnɩ adɩma nɛ tenduu yɔɔ, pɩkpɛndɩnɩ sɛtʋ nɛ iyele nɛ Ɛsɔ tɩlɩ mbʋ ɩpɔzʋʋ yɔ;
‘Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ kpaɖɩ lɔŋ kpeekpe’
10 Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩtaalɛyɩ natʋyʋ paa kɛdɛɖaɣ ŋga ka-taa nɛ ɖɩwɛɛnɩ “Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ”? Tɔm ndʋ Pɔɔlɩ ma Filiipi koobiya yɔ tɩwɩlɩɣ-ɖʋ se nɩɣzɛ kɔyɛ lɛ adɩma labʋ. Pʋyɔɔ lɛ, alɩwaatʋ ndʋ ɖɩwɛɣ nɩɣzɛ taa yɔ, pɩwɛɣ ɖeu se ɖɩtɩmnɩ Yehowa nɛ ɖiheyi-i mbʋ pɩ-yɔɔ ɖɩnɩɣzɩɣ yɔ. (Kalɩ 1 Pɩyɛɛrɩ 5:6, 7.) Tɩmnɩ Yehowa nɛ tisuu se mbʋ payɩ ŋpɔzʋʋ-ɩ yɔ ɛlakɩ-ŋ pʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛcɔŋnɩ ñɔ-yɔɔ. Ŋŋtɩmɩɣnɩ Yehowa lɛ, tɔzɩ wazasɩ nzɩ ɛtɛmɩ-ŋ kɔnʋʋ yɔ sɩ-yɔɔ nɛ ‘ŋsɛɛ-ɩ’ pɩ-yɔɔ. Ye ɖɩtɔzʋʋ se ɛpɩzɩɣ ɛla nɛ “pɩkɩlɩ mbʋ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩpɔzɩ yaa ɖɩmaɣzɩ yɔ” yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩtaa-ɩ liu nɛ pɩkpaɖɩ.—Efɛz. 3:20.
(Filiipi mba 4:7) nɛ Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ nɖɩ ɖɩcɛzɩ tɔm taa nɩʋ lɛɣtʋ tɩŋa yɔ, ɖɩkaɣ ɖaŋʋʋ mɩ-laŋa nɛ mɩ-maɣzɩm pɔ-yɔɔ pɩtɩŋnɩ Krɩstʋ Yesu yɔɔ.
‘Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ kpaɖɩ lɔŋ kpeekpe’
7 Pɩtʋʋ fɛyɩ se Filiipi koobiya kalɩ takayaɣ ŋga Pɔɔlɩ ma-wɛ yɔ lɛ, pɔtɔzɩ mbʋ pɩɩtalɩ-ɩ yɔ pɩ-yɔɔ nɛ ɛzɩma pa-taa nɔɔyʋ taaɖʋna se Yehowa pɩzɩɣ nɛ ɛla piti lakasɩ nzɩ ɛlabɩ puwiye yɔ. Lɔŋ weyi Pɔɔlɩ caɣaɣ se pɛkpɛlɩkɩ? Ɛñɩnaɣ se eheyi-wɛ se paa kaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa pɛwɛɛ yɔ, pataanɩɣzɩ. Ye patɩmnɩ Ɛsɔ yɔ, ɛhaɣ-wɛ ɛ-tɛ laŋhɛzɩyɛ. Ɛlɛ yʋsɩ se Pɔɔlɩ yɔɔdaa se: ‘Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ kpaɖɩ lɔŋ kpeekpe.’ Tɔm tʋnɛ tɩ-tɔbʋʋ lɛ suwe? Tɔm pee wena pɛɖɛzɩ-yɛ mayaɣ kanɛ ka-taa se ‘kpaɖɩ lɔŋ kpeekpe’ yɔ, tɔm ɖɛzɩyaa nabɛyɛ ɖɛzɩ-yɛ se “cɛzɩ mbʋ ɛyʋ pɩzɩɣ nɛ eɖozi yɔ pɩ-yɔɔ” yaa “cɛzɩ mbʋ ɛyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛmaɣzɩ yɔ pɩ-yɔɔ.” Ye mbʋ Pɔɔlɩ ñɩnaɣ se ɖɩtɩlɩ se “Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ” kpaɖɩ ɖeu mbʋ payɩ pɩ-yɔɔ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩmaɣzɩ yɔ. Pʋyɔɔ lɛ, paa nabʋyʋ taa ɖɩwɛ kʋñɔŋ nakʋyʋ taa nɛ pɩlakɩ-ɖʋ ɛzɩ ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩlɩɩ kɩ-taa yaa nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ ɛsɩnɩ-ɖʋ yɔ, ɖɩtaasɔɔ kaaʋ se Yehowa ñapɩzɩɣ. Ɛpɩzɩɣ nɛ ɛla piti lakasɩ nzɩ sɩ-yɔɔ ɖɩtaamaɣzɩ kaaʋ yɔ nɛ ɛsɩnɩ-ɖʋ.—Kalɩ 2 Pɩyɛɛrɩ 2:9.
‘Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ kpaɖɩ lɔŋ kpeekpe’
16 Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩwɛɣnɩ “Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ nɖɩ ɖɩkpaɖɩ lɔŋ kpeekpe” yɔ, ɛbɛ pɩkɔŋnɩ-ɖʋ? Bibl heyiɣ-ɖʋ se: “Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ nɖɩ ɖɩkpaɖɩ lɔŋ kpeekpe yɔ, ɖɩɖɔkɩ mɩ-laŋa nɛ mɩ-maɣzɩm Yesu Krɩstʋ taa.” (Fil. 4:7) Tɔm piye nɖɩ pɛɖɛzaa se “ɖɩɖɔkɩ” yɔ, ɖɩɩkɛnɩ tɔm piye nɖɩ sɔɔjanaa lakaɣnɩ tʋmɩyɛ yɔ. Ðooo caanaʋ taa lɛ, ye palabɩnɩ-ɖɩ tʋmɩyɛ yɔ, pañɩnɩɣ yɔɔdʋʋ sɔɔjanaa mba paɖʋ-wɛ tʋmɩyɛ se pakandɩyɩ tɛtʋ ndʋ pɔcɔzɩ-tʋ kolonzi nɛ pata yɔ pɔ-tɔm. Filiipi kaakɛ tɛtʋ ndʋ tɩ-taa natʋyʋ. Filiipi mba ɖowaɣ yem fɛɛɛ ɖoo taa mbʋ pʋyɔɔ yɔ panawa se sɔɔjanaa tindimiye naɖɩyɛ wɛɛ nɛ pakandɩyɩɣ pɛ-tɛtʋ yɔɔ. Mbʋ ɖɔɖɔ ye ɖɩwɛnɩ “Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ” yɔ, ɖa-laŋɩyɛ nɛ ɖa-maɣzɩm kaɣ wɛʋ pɛɛyɛ taa. Ðɩnawa se Yehowa cɔŋnɩ ɖɔ-yɔɔ nɛ ɛsɔɔlaa se piɖeni-ɖʋ. (1 Pɩy. 5:10) Tɔm tʋnɛ, tɩkandɩyɩɣ ɖɔ-yɔɔ se nɩɣzɛ ɛtaawabɩ-ɖʋ yaa pitaatibi-ɖʋ yɔɔɔ.
Ðɩñɩnɩ fezuu taa ñɩm
(Filiipi mba 2:17) Ɛlɛ paa pɛwɛɛ nɛ papɩyɩɣ-m ɛzɩ kilizaɣ yɔ kɩlaʋ nɛ tʋmɩyɛ kiɖeɖee pɔ-yɔɔ, mba pɔ-cɔlɔ mi-tisuu ɖiyi-mɩ nɛ piwona yɔ, man-taa wɛ leleŋ nɛ ma nɛ mɩ-tɩŋa ɖɩmɛyɩɣ.
it-2 850 § 1
Kɩlaŋ
Kilizasi. Izrayɛɛlɩ piya wobi Lidaʋ Tɛtʋ taa lɛ, kɩlaŋ weyi sɩlakaɣ yɔ, ɩ-taa sakɩyɛ taa lɛ, sɩlakaɣ kilizasi. (Kɩg 15:2, 5, 8-10) Mbʋ palakaɣnɩ kilizasi nzɩ yɔ, mbʋ lɛ vɛɛ (“sʋlʋm kɩbɩbɩm”). Papɩyaɣ-pʋ altaaru yɔɔ. (Kɩg 28:7, nwt; Kɩg 28:14; kpaɣ-tʋ ŋmaɣzɩnɩ Ejl 30:9; Kɩg 15:10) Apostoloo Pɔɔlɩ ma takayaɣ Filiipi Krɩstʋ mba se: “Paa pɛwɛɛ nɛ papɩyɩɣ-m ɛzɩ kilizaɣ yɔ kɩlaʋ nɛ tʋmɩyɛ kiɖeɖee pɔ-yɔɔ, mba pɔ-cɔlɔ mi-tisuu ɖiyi-mɩ nɛ piwona yɔ, man-taa wɛ leleŋ nɛ ma nɛ mɩ-tɩŋa ɖɩmɛyɩɣ.” Cɩnɛ ɛlabɩnɩ tʋmɩyɛ kilizaɣ kɩɖaʋ nɛ ɛwɩlɩnɩ ɛzɩma ɛsɔɔlaa se ɛha ɛ-tɩ faaa nɛ ɛsɩnɩ e-koobiya Krɩstʋ mba yɔ. (Fil 2:17) Pɩɩsaɣ pazɩ se ɛsɩ lɛ, ɛma takayaɣ nɛ eheyi Timootee se: “Pɛtɛmɩ-m paɣzʋʋ pɩyʋʋ ɛzɩ kilizaɣ yɔ, nɛ mo-holuu alɩwaatʋ ñɔtaa.”—2Ti 4:6.
(Filiipi mba 3:11) se mana se ye pɩsaŋ yɔ, manpɩzɩ nɛ mehiɣ sɩɖaa femtu ndʋ pacalɩɣna yɔ.
w07 1/1 26-27 § 5
“Sɩɖaa femtu ndʋ pacalɩɣna yɔ” tiɖiɣni pɩ-yɔɔ wobu
5 Pʋwayɩ lɛ, “Ɛsɔ tɛ Izrayɛɛlɩ” yaa patam numwaa kaɣ kpaʋ Kɩbaɣlʋ Yesu cɔlɔ ɛsɔdaa nɛ pakaɣ “wɛʋ Kɩbaɣlʋ cɔlɔ paa ɛzɩmtaa.” (Galaatii mba 6:16; 1 Tesalooniiki mba 4:17) Patam numwaa tɛ ɛsɔdaa kpaʋ mbʋ payaɣ se “sɩɖaa femtu ndʋ pacalɩɣna yɔ” yaa “kajalaɣ femtu.” (Filiipi mba 3:10, 11; Natʋ 20:6) Pefeziɣ-wɛ mbʋ nɛ pɩtɛ lɛ, alɩwaatʋ talaa kɛlɛ se pefezi ɛyaa miiliyɔɔwaa mba pasɩba yɔ tɛtʋ yɔɔ, nɛ paha-wɛ lidaʋ se pacaɣ wezuu maatɛŋ paradisuu taa. Ye mbʋ, paa ɖɩwɛnɩ lidaʋ se ɖɩkaɣ ɛsɔdaa kpaʋ yaa ɖɩkaɣ caɣʋ tɛtʋ yɔɔ yɔ, “kajalaɣ femtu” tukuuni ɖa-tɩŋa. Femtu ndʋ lɛ ndʋ? Ðooye tɩpaɣzɩɣ?
Bibl kalʋʋ
(Filiipi mba 4:10-23) Mɛwɛ laŋhʋlʋmɩyɛ taa siŋŋ Kɩbaɣlʋ taa se lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ɩɖaɣnɩ paɣzʋʋ maɣzʋʋ mɔ-yɔɔ. Paa ɩmaɣzaɣ mɔ-yɔɔ kɔyɔ, itihiɣ waɖɛ se ɩwɩlɩ-m se ɩmaɣzaɣ mɔ-yɔɔ. 11 Pɩtɩkɛ se mɛwɛ kɩcɛyɩm taa yɔɔ mɔyɔɔdʋʋ mbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, mɛnkpɛlɩkɩ ɛzɩma me-liu ɛsɩbɩnɩ mbʋ mɛwɛna yɔ paa wɛtʋ ndʋ tɩ-taa mɛwɛɛ yɔ. 12 Mansɩm ɛzɩma ɛyʋ tɛɖɩɣ nabʋyʋ nɛ ɛzɩma ɛyʋ wɛɣnɩ wondu sakɩyɛ yɔ. Paa mbʋ pɩ-taa nɛ wɛtʋ tɩŋa taa lɛ, mɛnkpɛlɩkɩ mbʋ ɛyaa pazɩ yem sɩma yɔ: ɛzɩma mɛwɛɛ haɣnaɣ taa nɛ ɛzɩma mɛwɛɛ ñɔɔsɩ taa yɔ, ɛzɩma mɛwɛɛnɩ wondu sakɩyɛ nɛ ɛzɩma mɛwɛɛ kɛdɛɖaɣ taa yɔ. 13 Pɩtɩŋa payɩ pɩ-taa lɛ, mɛwɛnɩ ɖoŋ pɩtɩŋnɩ weyi ɛhaɣ-m ɖoŋ yɔ ɛ-yɔɔ. 14 Paa mbʋ yɔ, ɩlabɩ camɩyɛ se ɩsɩnɩ-m man-kʋñɔŋ taa. 15 Toovenim taa, mɩ Filiipi mba lɛ, ɩsɩm mbʋ ɖɔɖɔ se ɩcalɩ nɩʋ tɔm kɩbandʋ, nɛ mankʋyɩ Masedonii lɛ, ma nɛ ɛgbɛyɛ naɖɩyɛ ɖɩtɩkaa nabʋyʋ haʋ nɛ mʋʋ pɔ-hɔɔlʋʋ taa, ɛlɛ mi-ɖeke; 16 mbʋ pʋyɔɔ yɔ alɩwaatʋ ndʋ maawɛ Tesalooniiki yɔ, itiyini-m nabʋyʋ se mɔncɔnɩ man-kɩcɛyɩm ɖeɖe, pɩtɩkɛ tam kʋɖʋm ɖeke ɛlɛ tam nabʋlɛ. 17 Pɩtɩkɛ se mɛwɛɛ nɛ mañɩnɩɣ kʋjɔʋ nakʋyʋ na, ɛlɛ mañɩnɩɣ piye nɖɩ ɖɩkɔŋnɩ-mɩ kɛzɛɣa nɛ pɩkɩlɩ yɔ. 18 Ɛlɛ, mɛwɛnɩ mbʋ payɩ pɩpɔzʋʋ-m yɔ nɛ halɩ pɩɖɛlɩsɩ. Mɛwɛnɩ wondu sakɩyɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ lɛɛlɛɛyɔ, mamʋ Epafrodiiti cɔlɔ mbʋ itiyinaa yɔ, pɩkɛ sɔzɩŋ tɩlaaɖɩ, kɩlaʋ ŋgʋ Ɛsɔ mʋ-kʋ nɛ kɩkɛdɩnɩ-ɩ siŋŋ yɔ. 19 Nɛ mɛ-Ɛsɔ ɖɔɖɔ kaɣ cɔnʋʋ mɩ-kɩcɛyɩm tɩŋa ɖeɖe camɩyɛ ɛzɩ ɛ-ñɩm sɔsɔm pɔzʋʋ yɔ, pɩtɩŋnɩ Krɩstʋ Yesu yɔɔ. 20 Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, pasa ɖa-Caa Ɛsɔ tamtam. Amɛn. 21 Ɩcɛlɩ mɛn-sɛtʋ ɛyaa kiɖeɖema tɩŋa mba pa nɛ Krɩstʋ Yesu pɛwɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ yɔ. Koobiya mba pɛwɛ mɔn-cɔlɔ yɔ, petiyiɣni-mɩ pɛ-sɛtʋ. 22 Ɛyaa kiɖeɖema tɩŋa tiyiɣni-mɩ pɛ-sɛtʋ, kɔzɩ kɔzɩ lɛ, Sezaarɩ ɖɩɣa taa mba. 23 Kɩbaɣlʋ Yesu Krɩstʋ lootiye ɛwɛɛ fezuu ŋgʋ ɩlɩzɩɣ nɛ ɩwɩlɩɣ yɔ kɩ-cɔlɔ.