«Yehowa tɩnɩ you»

Pɩnaɣ 1999 taa, Fransɩ komina yɔɔdaa se pɩpɔzʋʋ se Fransɩ ɛgbɛyɛ piliŋa ɛhɛyɩ lambuu haɖɛ nɖɩ kamʋ kpaɣnɩ pɩnaɣ 1993 nɛ piwolo 1996 taa yɔ ɖɩ-yɔɔ. Pʋyɔɔ ɖiwoni tɔm ndʋ Fransɩ tɔm ɖɩhʋyɛ ndɩ ndɩ taa, ɛlɛ patɩha-ɖʋ toovenim. Ðɩtasɩ wonuu tɔm ndʋ tɔm ɖɩhʋyɛ lɛɛɖɛ taa, ɛlɛ peeɖe ɖɔɖɔ patɩha-ɖʋ toovenim. Peeɖe Fransɩ komina mʋ ɛgbɛyɛ piliŋa koozaɣ taa liidiye ɛzɩ eurowaa miiliyɔɔwaa 4 nɛ hɔɔlʋʋ mbʋ yɔ (3 000 000 000 F CFA mbʋ yɔ). Mbʋ pɩɩkazaa se ɖɩla nɛ papɩsɩnɩ-ɖʋ liidiye ndɩ pamʋwa yɔ lɛ se ɖiwoni tɔm ndʋ CEDH ɛsɩndaa. Ɛlɛ pɩɩwɛɛ se CEDH lone taa caɣyʋ nɔɔyʋ ɛkatɩ ɖa nɛ Fransɩ lɔyaawaa nɛ pana se ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩnɩɩnɩ ɖama pʋcɔ nɛ ɖiwoni tɔm ndʋ CEDH ɛsɩndaa.

Ðɩmaɣzaɣ se CEDH lone taa caɣyʋ kaɣ-ɖʋ heyuu se ɖitisi nɛ ɖɩhɛyɩ liidiye nɖɩ Fransɩ komina pɔzɩ-ɖʋ yɔ ɖɩ-hɔɔlʋʋ nakʋyʋ nɛ tɔm tɛ. Ɛlɛ ɖɩɩnɩ pɩ-taa kpayɩ kpayɩ se paa faɖam maɣmaɣ ɖɩhɛyaa yɔ, ɖɩmanɩ Bibl paɣtʋ kila yɔɔ. Koobiya labɩ haɖɛ se paɖʋ nesi Kewiyaɣ tʋma na, ye mbʋ pɩtɩkɛ komina tɩnɩ-ɖɩ. (Mat. 22:21) Paa mbʋ yɔ, ɖitisaa nɛ ɖɩkatɩ Fransɩ komina lɔyaawaa nɛ CEDH lone taa caɣyʋ se ɖɩwɩlɩ se ɖɩñaŋ tɔm ɖɩhʋyɛ paɣtʋ.

Ða nɛ wɛ ɖɩɩkatɩ tɔm ɖɩhʋyɛ kuduyuu kɩbaŋʋ nakʋyʋ tɛɛ. Ðɩtɩnɩɩnɩ ɖama camɩyɛ kiɖe tɛɛ. CEDH lone taa caɣyʋ paɣzɩ yɔɔdʋʋ lɛ, ɛtɔ se pɩwɛɛ se Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa ɩhɛyɩ Fransɩ komina liidiye nɖɩ pɔpɔzɩ-wɛ yɔ ɖɩ-hɔɔlʋʋ nakʋyʋ. Peeɖe Yehowa fezuu sɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩpɔzɩ-ɩ se: «Ŋnawa se Fransɩ komina tɛm mʋʋ ɖo-koozaɣ taa eurowaa miiliyɔɔwaa 4 nɛ hɔɔlʋʋ mbʋ yɔ?»

Ɛnɩ-tʋ lɛ, pɩcɛyɩ-ɩ se Fransɩ komina labɩ mbʋ. Fransɩ komina lɔyaawaa heyi-i se mbʋ pɩlaba lɛ, lɩmaɣza wena ɛɛwɛnɩ tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ yɔ alɛɣzɩ kpaagbaa. Ɛkalɩ-wɛ nɛ ɛsɩnzɩ kediɣzaɣ kpaagbaa. Peeɖe menɖiɣzinaa se Yehowa kaasɩm ɛzɩma ɛla nɛ ɖɩwa tɔm ndʋ tɩ-taa yɔ nɛ ɖɩtɩmaɣzɩ pɩ-yɔɔ kpa. Ða-taa kaalabɩ leleŋ siŋŋ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩtɛm kediɣzaɣ ŋga yɔ, nɛ mbʋ pɩɩlaba yɔ pɩɩɖɩɣzɩ-ɖʋ kpem.

CEDH ɖezi ɖɔ-tɔm 30 juin 2011 wiye. Kɩkpaɣ lɩmaɣzɩyɛ se ɖɩtaahɛyɩ lambuu ŋgʋ komina kaatɔm se ɖɩhɛyɩ yɔ, nɛ kɩɖʋ komina paɣtʋ se kɩpɩsɩnɩ-ɖʋ liidiye nɖɩ kɩɩmʋ ɖɔ-cɔlɔ yɔ nɛ kisuyi kɛzɛɣa ɖɩ-yɔɔ. Halɩ nɛ sɔnɔ, lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ tɔm ɖɩhʋyɛ kpaɣaa yɔ ɖɩwɛɛ nɛ ɖɩkandɩyɩɣ toovenim Ɛsɔ sɛtʋ yɔɔ Fransɩ ɛjaɖɛ taa. Tɔm ndʋ ɖɩɩpɔzaa ɛlɛ ɖɩtaamaɣzɩ tɩ-yɔɔ pʋcɔ nɛ ɖɩpɔzɩ-tʋ yɔ, tɩɩwɛ ɛzɩ pɩyɛ nɖɩ ɖɩkʋ Gooliyaatɩ yɔ. Tiiyeba nɛ tɔm hʋʋ lɛɣzɩ kpɛlɩ. Ɛbɛ yeba nɛ ɖɩwa? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛzɩ Daviid heyuu Gooliyaatɩ yɔ, «Yehowa tɩnɩ you.»—1 Sam. 17:​45-47.

Pɩtɩkɛ kajalaɣ ɖeɖe lɛ ɖɩwabʋ tɔm hʋʋ taa yɔ. Paa kominawaa nɛ Ɛsɔ sɛtʋ agbaa pakaɖɩnɩ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa yɔ, pɩtalʋʋ nɛ sɔnɔ yɔ, ajɛɛ 70 taa tɔm ɖɩhʋyɛ sɔsɔna ndɩ ndɩ ɖezi ɖɔ-tɔm tam 1225. Wabɩtʋ ndʋ tɩkandɩyɩ ɖa-wala yɔɔ; a-taa naayɛ lɛ waɖɛ nɖɩ ɖɩwɛna se ɖɩla ɖɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ faaa, ɖisusi tɔm, ɖikizi politiki labʋ nɛ ɖikizi se pataaɖʋ-ɖʋ calɩm yɔ.

Ɛzɩma pɩlaba nɛ malʋ ɖa-wala yɔɔ Erɔɔpɩ, ŋgʋ maawɛɛ nɛ malakɩ tʋmɩyɛ ɖa-tʋmɩyɛ ɖɩlaɖɛ sɔsɔɖɛ taa Niyuu Yɔrɩkɩ, Etaazuunii ɛjaɖɛ taa?

MA-LƲLƖYAA KPEKPEKA TƖNAA FALƖSƖ-M

Man-caa George nɛ mon-ɖoo Lucille paawobi Galaadɩ sukuli ɖaŋ 12 ñɩŋgʋ, nɛ paawɛɛ nɛ palakɩ pɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ Etiyoopii ɛjaɖɛ taa alɩwaatʋ ndʋ palʋlɩ-m pɩnaɣ 1956 yɔ. Paya-m se Philip; kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa tɔm kɩbandʋ susuyu Filiipu yɔɔ pamaɣzaa nɛ paya-m mbʋ. (Tʋma 21:8) Pɩnaɣ ŋga katɩŋ pʋwayɩ yɔ ka-taa, komina ɖɩɣ ɖɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ nʋmɔʋ. Paa maakɛ pɩɣa alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa yɔ, mɔntɔzʋʋ kpayɩ kpayɩ ɛzɩma mɔ-hɔʋ sɛɣaɣ Ɛsɔ mɛsaɣ tɛɛ yɔ pɩ-yɔɔ. Ɛzɩma maakɛ pɩɣa yɔ pʋyɔɔ lɛ, pɩɩkɛdɩnɩ-m siŋŋ. Ɛlɛ pɩlabɩ pʋtɔdɩyɛ se pɩnaɣ 1960 taa, komina pɔzɩ-ɖʋ se ɖɩlɩɩ ɛjaɖɛ taa.

Mɔ-hɔʋ kʋyaa nɛ kiwolo kɩcaɣ Wichita, Kanzaasɩ, Etaazuunii ɛjaɖɛ taa, ɛlɛ ma-lʋlɩyaa tilesi kpekpeka ŋga paawɛnɩ tɔm susuu taa alɩwaatʋ ndʋ paakɛ Ɛsɔtɔm tiyiyaa yɔ. Etiyoopii ɛjaɖɛ taa palʋlɩ mɔn-kɔɔ Judy nɛ me-neu abalɩñɩnʋ Leslie ɖɔɖɔ. Ma-lʋlɩyaa kpɛlɩkɩ-ɖʋ ɛzɩma ɖɩsɔɔlɩ Yehowa nɛ ɖɩsɛɛ-ɩ nɛ ɖa-laŋɩyɛ pilim yɔ. Pamɩyɩsɩ-m lɩm alɩwaatʋ ndʋ maawɛnɩ pɩnzɩ 13 yɔ. Pɩnzɩ 3 wayɩ lɛ, mɔ-hɔʋ kʋyɩ nɛ kiwolo kɩcaɣ Arequipa Peeɖuu ɛjaɖɛ taa, ɖenɖe pɩpɔzʋʋ tɔm susuyaa nɛ pɩkɩlɩ yɔ.

Pɩnaɣ 1974 taa, alɩwaatʋ ndʋ maawɛnɩ pɩnzɩ 18 yɔ, Peeɖuu ɛgbɛyɛ piliŋa ha ma nɛ koobiya abalɩñɩma 4 waɖɛ nɛ ɖɩpɩsɩ nʋmɔʋ lɩzɩyaa kiya. Pɩɩwɛɛ se ɖisusi tɔm nɛ ɖɩkpa Andes pʋŋ taa, lona wena a-taa nɔɔyʋ tisusi tɔm wiɖiyi nɛ ɛna yɔ. Pɩɩwɛɛ ɖɔɖɔ se ɖisusi tɔm ɛyaa mba pɔyɔɔdaɣ Quechua nɛ Aymara kʋnʋmɩŋ yɔ. Ðɩɩwɛnɩ lɔɔɖɩyɛ naɖɩyɛ nɛ ɖɩɩñɔɔzɩ-ɖɩ nɛ ɖɩpɩsɩ ɖa-ɖɩɣa; ɖɩ-taa ɖɩcakaɣ nɛ ɖɩɖɔŋ nʋmɔʋ. Ðɩyaɣaɣ-ɖɩ se Aɖakaɣ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩɩwɛ ɛzɩ aɖakaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ yɔ. Mɔntɔzʋʋ alɩwaatʋ ndʋ mawɩlaɣ ɛyaa Bibl taa se piileɖiɣ lɛ Yehowa kaɣ ɖɩzʋʋ kʋñɔndʋtʋ, kʋdɔmɩŋ nɛ sɩm yɔ tɩ-yɔɔ lɛ, pɩkɛdɩɣnɩ-m siŋŋ. (Natʋ 21:​3, 4) Ɛyaa sakɩyɛ kaapɩsɩ Yehowa sɛyaa.

MANPAƔZƖ TƲMƖYƐ LABƲ ÐA-TƲMƖYƐ ÐƖLAÐƐ SƆSƆÐƐ TAA

Albert Schroeder weyi ɛɛkɛ Nɔɔɖɛyaa ɛgbɛyɛ taa tʋ yɔ, ɛɛkɔm Peeɖuu ɛjaɖɛ taa Pɩnaɣ 1977 taa. Eeseɣti-m se mañɩɣ niye takayaɣ taa nɛ paha-m waɖɛ nɛ mowolo mala tʋmɩyɛ ɖa-tʋmɩyɛ ɖɩlaɖɛ sɔsɔɖɛ taa. Nɛ mbʋ malaba. Pitileɖi lɛ, manpaɣzɩ tʋmɩyɛ labʋ Brooklyn Betɛɛlɩ taa 17 juin 1977 wiye. Pɩnzɩ 4 nzɩ sɩtɩŋ pʋwayɩ yɔ sɩ-taa, malabɩ tʋmɩyɛ tʋma wena acɔŋnɩ cɩɖɩ cɩɖɩ wɛtʋ nɛ wondu ñɔɔzʋʋ yɔɔ yɔ a-taa.

Juin 1978 taa, mankatɩ Elizabeth Avallone Ajɛɛ kigbeɣluu nakʋyʋ taa Nouvelle Orleans, Louisiane egeetiye taa. Ɛ-lʋlɩyaa kaasɛ Yehowa nɛ pa-laŋɩyɛ pilim ɛzɩ ma-ñɩma yɔ, nɛ mba kaawɩlɩnɩ-ɩ toovenim. Elizabeth kaalabɩ paa ɖooye nʋmɔʋ lɩzʋʋ tʋmɩyɛ pɩnzɩ 4, nɛ ɛɛsɔɔlaa se ɛla alɩwaatʋ tɩŋa Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ e-wezuu caɣʋ kpeekpe. Ðɩpaɣzɩ ɖama ɖanʋʋ, nɛ pitileɖi lɛ ɖɩsɔɔlɩ ɖama siŋŋ. Ðɩɖɔkɩ nesi 20 octobre 1979 wiye, nɛ ɛpaɣzɩ tʋmɩyɛ labʋ Betɛɛlɩ taa.

Koobiya mba paawɛ ɖɛ-ɛgbɛyɛ kɩfaɖɛ taa yɔ paamʋ-ɖʋ camɩyɛ, payaɣaɣ ɛgbɛyɛ nɖɩ se Brooklyn Spanish ɛgbɛyɛ. Pɩnzɩ nzɩ sɩtɩŋ pʋwayɩ yɔ sɩ-taa ɖɩtasɩ lɛɣzʋʋ agbaa 3, nɛ a-taa koobiya seɣti-ɖʋ se ɖiwolo ɖa-tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩlakaɣ Betɛɛlɩ yɔ ɖɩ-yɔɔ. Ðɩwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ ɛzɩma pasɩnɩ-ɖʋ yɔ pɩ-yɔɔ, nɛ ɖɩwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ ɖɔɖɔ ɛzɩma ɖa-taabalaa nɛ ɖɔ-hɔʋ taa mba paɖʋ-ɖʋ nesi nɛ pɔcɔnɩ ɖa-lʋlɩyaa mba pakpadɩyaa yɔ pɔ-yɔɔ yɔ.

MANPAƔZƖ TƲMƖYƐ LABƲ TƲMƖYƐ NÐƖ ÐƖCƆŊNƖ PAƔTƲ TƆM YƆƆ YƆ ÐƖ-TAA

Janvier 1982 taa, pɔpɔzɩ-m se mala tʋmɩyɛ Ɛgbɛyɛ piliŋa hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩcɔŋnɩ paɣtʋ tɔm yɔɔ yɔ kɩ-taa, nɛ pɩɩɖɩɣzɩ-m kpem. Pɩnzɩ 3 wayɩ lɛ, pɔpɔzɩ-m se mowolo sukuli kɩtɛzʋʋ taa nɛ mɛnkpɛlɩkɩ paɣtʋ tɔm nɛ manpɩsɩ lɔyaa. Manɩwa se Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa tɔm ndʋ pahʋwa nɛ pawa yɔ, ndʋ hanɩ ɛyaa mba pɛwɛ Etaazuunii nɛ ajɛɛ lɛɛna taa yɔ wala naayɛ lɛ, pɩɖɩɣzɩ-m kpem. Ðɩɩtazɩ tɔm hʋʋ mbʋ pɩ-taa tete sukuli taa.

Pɩnaɣ 1986 taa maawɛnɩ pɩnzɩ 30 lɛ, paha-m waɖɛ se manpɩsɩ tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩcɔŋnɩ paɣtʋ tɔm yɔɔ yɔ ɖɩ-yɔɔ cɔnɩyʋ. Man-taa kaalabɩ leleŋ se Betɛɛlɩ ta-m liu kpem paa maakɛ evebu yem yɔ, ɛlɛ tʋmɩyɛ kaacɛzɩ-m ɖɔɖɔ mbʋ pʋyɔɔ yɔ mantaatɩlɩ tɔm sakɩyɛ nɛ maanawa se tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩɩkaɣ wɛʋ kɛlɛʋ.

Manpɩsɩ lɔyaa pɩnaɣ 1988 taa, ɛlɛ mantaaɖiɣzina se mbʋ mɛnkpɛlɩkɩ sukuli ŋgʋ kɩ-taa yɔ, pɩɩwɛnɩ ɖoŋ mɔ-yɔɔ nɛ men-fezuu taa wɛtʋ yɔɔ. Sukuli kɩɖaɣlʋʋ labʋ pɩzɩɣ piyele nɛ ɛyʋ paɣzɩ ɛ-tɩ kpazʋʋ nɛ ɛmaɣzɩɣ se ɛkpaɖɩ mba patɩlabɩ-kʋ yɔ weewee. Elizabeth yabɩnɩ ma-ñʋʋ. Ɛsɩnɩ-m nɛ manɖaɣnɩ paɣzʋʋ labʋ fezuu taa tʋma wena malakaɣ pʋcɔ nɛ mowoki sukuli kɩtɛzʋʋ yɔ. Pɩkpaɣ alɩwaatʋ, ɛlɛ pazɩ pazɩ lɛ mantasɩ ñɔtɩnʋʋ Yehowa. Mbʋ pɩtalɩ-m yɔ, piyeba nɛ menɖiɣzina se ɛyʋ ɛwɛnɩ sɩmtʋ sakɩyɛ yɔ, pɩtɩkɛ pɩ-tɔm kɩlɩnɩ cɛyʋʋ wezuu caɣʋ taa. Mbʋ pɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ ɛyʋ wezuu caɣʋ taa yɔ lɛ se taabalɩyɛ kɩbanɖɛ ɛwɛɛ ɛ nɛ Yehowa pɛ-hɛkʋ taa, ɛsɔɔlɩ-ɩ siŋŋ nɛ ɛtɛ ɛsɔɔlɩ Yehowa sɛyaa.

MALƲBƖ TƆM KƖBANDƲ YƆƆ NƐ MEYELE SE PATƖLƖ-TƲ PAƔTƲ ƐSƖNDAA

Mɛntɛm paɣtʋ sukuli labʋ lɛ, manpaɣzɩ sɩnʋʋ ɛgbɛyɛ piliŋa hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩcɔŋnɩ paɣtʋ tɔm yɔɔ yɔ nɛ ɖɩkandɩyɩɣ Yehowa ɛgbɛyɛ yɔɔ nɛ waɖɛ nɖɩ ɖɩwɛna se ɖisusi tɔm kɩbandʋ yɔ ɖɩ-yɔɔ. Man-tʋmɩyɛ haɣaɣ-m taa leleŋ siŋŋ, ɛlɛ mankataɣ kala ɖɔɖɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ lɛɣzɩtʋ kɔŋaɣ lɛɛ lɛɛ ɛgbɛyɛ taa. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Ðooo lɛ, ɖɩpɛdaɣ ɖa-takayɩsɩ kɩpɛdʋ, ɛlɛ pɩnaɣ 1990 taa, pɔpɔzɩ ɛgbɛyɛ piliŋa hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩcɔŋnɩ paɣtʋ tɔm yɔɔ yɔ se kɩñɩnɩ nɛ kɩna mbʋ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩla nɛ ɖiyele takayɩsɩ pɛdʋʋ yɔ. Pʋwayɩ lɛ, Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa paɣzɩ tayʋʋ pa-takayɩsɩ falaa. Piyeba nɛ Betɛɛlɩ tʋmɩyɛ nɛ tɔm susuu tʋmɩyɛ wɛɛ kɛlɛʋ nɛ pɩkɩlɩ, nɛ pɩkandɩyɩ ɖɔ-yɔɔ se ɖɩtaahɛyɩ lambuu. Nabɛyɛ maɣzaɣ se lɛɣzɩtʋ ndʋ tɩkaɣ yebu nɛ ɖɩtɔɔ kɩmɩyɛ nɛ ɖɔ-tɔm susuu tʋmɩyɛ sɩɩ tɩnaɣ. Ɛlɛ pɩtɩla mbʋ. Halɩ mbʋ ɖɩtaaɖʋna yɔ mbʋ labɩna. Mba papaɣzɩ sɛʋ Yehowa kpaɣnɩ pɩnaɣ 1990 yɔ, pohuwaa nɛ pɛcɛzɩ mba pɛsɛɣaɣ-ɩ yɔ tam nabʋlɛ. Nɛ sɔnɔ, paa weyi ɛpɩzɩɣ nɛ ɛmʋ ɖa-takayɩsɩ nzɩ sɩyakɩ ɛyaa weziŋ yɔ falaa. Mɛnkpɛlɩkaa se Yehowa sɩɣnɩ ɛ-ɛgbɛyɛ, nɛ yom siɣsiɣ tʋ nɛ lɔŋsɩnɖʋ wɩlɩɣnɩ-ɖɩ nʋmɔʋ, pʋyɔɔ lɛɣzɩtʋ sɔsɔtʋ ndʋ ɛgbɛyɛ lakɩ yɔ pɩɖɔŋnɩ-ɖɩ camɩyɛ.—Ejl. 15:2; Mat. 24:45.

Pɩtɩkɛ ɛzɩma ɖɩwɛnɩ lɔyaawaa kɩbama yɔ pi-ɖeke pʋyɔɔ ɖɩwabɩ tɔm hʋʋ taa. Ðoŋ ɖoŋ lɛ, mbʋ pituyuu tɔm hʋyaa nɛ pasɩɣnɩ-ɖʋ yɔ lɛ wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ Yehowa samaɣ wɛna yɔ. Mana pɩ-kɩɖaʋ nakʋyʋ pɩnaɣ 1998 taa alɩwaatʋ ndʋ Nɔɔɖɛyaa ɛgbɛyɛ taa mba 3 nɛ pa-halaa powobi ŋgee kigbeɣluu nakʋyʋ Kubaa ɛjaɖɛ taa yɔ. Paa ɖa nɛ ñʋndɩnaa ɖɩɩkatɩ kediɣzisi taa nɛ ɖiheyi-wɛ se ɖɩɩɖʋʋ ɖɔ-nɔɔ politiki tɔm taa yɔ, koobiya mba pa-camɩyɛ lakasɩ nɛ pa-ñamtʋ yebina nɛ ñʋndɩnaa mba pa-taa tɛmnɩ tɔm ndʋ nɛ pɩkɩlɩ.

Ɛlɛ, alɩwaatʋ ndʋ ɖɩɩpɩzɩɣ se ɖɩnɩɩnɩ ɖama tɔm natʋyʋ taa yɔ, ‘ɖɩlʋkɩ tɔm kɩbandʋ yɔɔ nɛ ɖiyeki se patɩlɩ-tʋ paɣtʋ ɛsɩndaa,’ pʋ-tɔbʋʋ se ɖiwokini-tʋ tɔm hʋyaa cɔlɔ. (Filp. 1:7) Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Pɩlakɩ pɩnzɩ sakɩyɛ yɔ, Erɔɔpɩ nɛ Kooree Hadɛ Kiŋ ñʋndɩnaa kizi waɖɛ nɖɩ ɖɩwɛna se ɖikizi se ɖɩɩlakɩ sɔɔjatʋ tʋmɩyɛ yɔ. Piyeba nɛ paɖɩɣ Erɔɔpɩ koobiya 18000 nɛ Kooree Hadɛ Kiŋ koobiya mba pɛcɛzɩ 19000 yɔ salaka, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pekizaa se paalakɩ sɔɔjatʋ tʋmɩyɛ.

Pɩtɛmnaa se 7 juillet 2011 wiye lɛ, CEDH hʋ Vahan Bayatyan tɔm Armenii ɛjaɖɛ taa nɛ kiɖezi ɛ-tɔm, nɛ kɩpɔzɩ Erɔɔpɩ ajɛɛ tɩŋa se aha nʋmɔʋ mba patɩsɔɔlɩ se pala sɔɔjatʋ tʋmɩyɛ yɔ nɛ pala tʋmɩyɛ naɖɩyɛ nɛ pɛlɛɣzɩnɩ ɖi-lone taa. Pɩtalɩ 28 juin 2018 wiye lɛ, Kooree Hadɛ Kiŋ ɛjaɖɛ taa tɔm ɖɩhʋyɛ sɔsɔɖɛ kpaɣ lɩmaɣzɩyɛ kʋɖʋmɖɩyɛ nɖɩ. Ye pɩɩlaba se ɖo-koobiya nabɛyɛ pazɩ taaɖɔkɩ pe-siɣsiɣ wɛtʋ kpam yɔ, ɖɩtaapɩzɩ nɛ ɖɩwa tɔm ɖɩhʋyɛ taa.

Tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩcɔŋnɩ paɣtʋ tɔm yɔɔ ɖa-tʋmɩyɛ ɖɩlaɖɛ sɔsɔɖɛ taa yɔ nɛ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ agbaa pilinzi taa tʋma wena acɔŋnɩ paɣtʋ tɔm yɔɔ yɔ, awɛɛ nɛ alakɩ tʋmɩyɛ siŋŋ se alʋ ɖɛ-Ɛsɔ sɛtʋ nɛ kewiyaɣ tɔm susuu wala yɔɔ. Pɩkɛnɩ-ɖʋ hɩɖɛ ɖʋʋ se ɖɩlʋ ɖo-koobiya mba kominawaa wɛɛ nɛ pakaɖɩɣnɩ-wɛ yɔ pɔ-yɔɔ. Paa ɖɩwabɩ tɔm ɖɩhʋyɛ yaa ɖɩtɩwa yɔ, ɖɩwɛɛ nɛ ɖɩlɩzɩɣ aseɣɖe komina ñʋndɩnaa, awiya nɛ ajɛɛ. (Mat. 10:18) Tɔm hʋyaa, komina lone taa caɣyaa, ɛjaɖɛ yɔɔ tɔm susuyaa nɛ ɛyaa lalaa papɩzɩɣ nɛ pamaɣzɩ masɩ nzɩ ɖɩlakɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm hʋʋ alɩwaatʋ taa yɔ sɩ-yɔɔ. Laŋa kɩbana tɩnaa kɔma nɛ patɩlɩ mba Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa kɛnaa yɔ nɛ peɖiɣzina se Bibl taa tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ petisiɣ yɔ tɩwɛɛ. Ɛyaa mba, pa-taa nabɛyɛ kɔma nɛ papɩsɩ ɖo-koobiya.

YEHOWA, ŊLABAƔ LƐ

Ma nɛ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ ɛgbɛyɛ pilinzi ɖɩkpɛndaa nɛ ɖɩcɔnɩ paɣtʋ tɔm ɖeɖe, mowobi tɔm hʋʋ lona sɔsɔna sakɩyɛ taa, nɛ mowobi ɖɔɖɔ ñʋndɩnaa sɔsaa sakɩyɛ ɛsɩndaa, nɛ mɛwɛʋ nɛ malakɩ tɔma ana yɔ pɩcɛzɩ pɩnzɩ 40. Mɔnsɔɔlɩ koobiya mba ma nɛ wɛ ɖɩkpɛndɩɣ nɛ ɖɩlakɩ tʋmɩyɛ nɛ ɖɩcɔŋnɩ paɣtʋ tɔm yɔɔ ɖa-tʋmɩyɛ ɖɩlaɖɛ sɔsɔɖɛ taa nɛ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ agbaa pilinzi taa yɔ siŋŋ. Mehiɣ wazasɩ sakɩyɛ me-wezuu caɣʋ taa.

Elizabeth ɖʋm nesi nɛ sɔɔlɩm pɩnzɩ 45 nzɩ sɩɖɛwa yɔ sɩ-taa, alɩwaatʋ kɩbandʋ taa nɛ kaɖɛ alɩwaatʋ taa. Man-taa wɛ ɩ nɛ leleŋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛlabɩ mbʋ paa ɛwɛɛ nɛ ɛlʋkɩnɩ kʋdɔŋ ŋgʋ kiyeba nɛ elesiɣ e-ɖoŋ yɔ.

Ðɩna nɛ ɖɛ-ɛsa se pɩtɩkɛ ɖa-maɣmaɣ ɖo-ɖoŋ taa ɖɩwabɩ tɔm hʋʋ ndɩ ndɩ taa. Ɛlɛ ɛzɩ Daviid yɔɔdʋʋ yɔ, «Yehowa kɛnɩ ɛ-samaɣ ɖoŋ.» (Keɣ. 28:8) Toovenim taa lɛ «Yehowa tɩnɩ you.»