Esusi «Yesu yɔɔ tɔm kɩbandʋ»

1, 2. Kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa, ɛbɛ kaalaba alɩwaatʋ ndʋ koyindinaa kaañaɣ pana se paɖɩɣ Ɛsɔ samaɣ nʋmɔʋ se kataasusi tɔm yɔ?

KRƖSTƲ mba koyindinaa paɣzɩ-wɛ nazʋʋ siŋŋ. Sɔɔlɩ paɣzɩ ɛgbɛyɛ «wɩlʋʋ ñaŋ.» Tɔm pee ana awɩlɩɣ se nazɩm mbʋ pɩɩwɛ kaɖɛ kpem. (Tʋma 8:3) Pʋyɔɔ lɛ, tɔmkpɛlɩkɩyaa se Yeruzalɛm nɛ pɛɖɛɛ, nɛ nabɛyɛ pɩzaɣ se pamaɣzɩ se Sɔɔlɩ kaɣ talʋʋ ɛ-kaɖʋwa; ŋga lɛ se Krɩstʋ mba iyele tɔm susuu. Ɛlɛ Krɩstʋ mba seɣaɣ lɛ, nabʋyʋ la nɛ nɔɔyʋ taaɖʋna. Ɛbɛ laba?

² Mba pamɩzɩ ɖama yɔ, papaɣzɩ ‘susuu Ɛsɔ tɔm kɩbandʋ’ ajɛɛ wena a-taa pesewa nɛ powolo yɔ. (Tʋma 8:4) Maɣzɩ nɛ ŋna! Pɩtasɩna se koyindinaa tɩpɩzɩ nɛ paɖɩɣ Ɛsɔ samaɣ nʋmɔʋ se kataasusi tɔm lɛ, pa-lakasɩ yeba nɛ tɔm ndʋ tɩyɛlɩ kɩyɛlʋ. Alɩwaatʋ ndʋ mba panazaɣ tɔmkpɛlɩkɩyaa yɔ peyeba nɛ paba mɩzɩ yɔ, toovenim taa lɛ pɩha nʋmɔʋ kɩhaʋ se Kewiyaɣ tɔm ɛyɛlɩ nɛ tɩtalɩ poliŋ tɛtʋ ndɩ ndɩ taa. Ɛzɩ ɖɩkɔŋʋʋ naʋ yɔ, nabʋyʋ labɩ mbʋ ɖɔɖɔ ɖa-alɩwaatʋ taa.

«Mba paamɩzɩ ɖama yɔ» (Tʋma Labʋ 8:4-8)

3. (a) Anɩ Filiipu kaakɛnaa? (b) Ɛbɛ yɔɔ ɛyaa sakɩyɛ taatɩɩnɩtɩ tɔm kɩbandʋ Samaarii tɛtʋ taa? (c) Paa mbʋ yɔ, Yesu tɔma se ɛbɛ kaɣ labʋ tɛtʋ ndʋ tɩ-taa?

³ «Mba paamɩzɩ ɖama yɔ» pa-taa nɔɔyʋ lɛ Filiipu.a (Tʋma 8:4; kalɩ aɖakaɣ «“Tɔm kɩbandʋ susuyu” Filiipu.») Ɛɖɛwa nɛ ewolo Samaarii tɛtʋ taa, tɛtʋ ndʋ tɩ-taa ɛyaa sakɩyɛ taatɩɩnɩtɩ tɔm kɩbandʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yesu kaaɖʋ apostoloowaa paɣtʋ se: «Ɩtaasʋʋ Samaarii mba tɛtʋ natʋyʋ taa; ɛlɛ, ɩwɛɛ nɛ iwoki Izrayɛɛlɩ ɖɩɣa taa heŋ kilebiŋ cɔlɔ na.» (Mat. 10:5, 6) Ɛlɛ Yesu kaanawa se pʋwayɩ, pakaɣ lɩzʋʋ aseɣɖe tete Samaarii taa; mbʋ pʋyɔɔ yɔ pʋcɔ nɛ ɛkpaɣ ɛsɔdaa lɛ ɛɛyɔɔdaa se: «Ɩkaɣ kɛʋ ma-aseɣɖe tɩnaa Yeruzalɛm taa, Yuudee tɩŋa taa nɛ Samaarii taa, nɛ piwolo pɩtalɩ tɛtʋ hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩkɩlɩ posuu yɔ kɩ-taa.»—Tʋma 1:8.

4. (a) Filiipu susi Samaarii mba tɔm lɛ, ɛzɩma palaba? (b) Nɛ pʋtɔma yɔ ɛbɛ yɔɔ pewelisini Filiipu?

⁴ Filiipu ɖiɣzinaa se Samaarii wɛ ɛzɩ hayɩm mbʋ pɩ-taa «tɔɔnaɣ pɩwa se pakʋm-kɛ» yɔ. (Yoh. 4:35) Tɔm ndʋ esusaɣ yɔ tɩhɛzaɣ mba pɛwɛ peeɖe yɔ pa-laŋa. Ɛbɛ yɔɔ? Yuuda mba nɛ Samaarii mba pataayaɣ ɖama nabʋyʋ, halɩ Yuuda mba sakɩyɛ niŋaɣ-wɛ. Ɛlɛ, Samaarii mba ɖiɣzinaa se tɔm kɩbandʋ ɛɛɖʋʋ tʋkaɣ ɛyaa taa, nɛ pɩtaakɛ mbʋ Farɩsɩ mba ñamaɣzaɣ. Farɩsɩ mba ɖʋwaɣ tʋkaɣ ɛyaa taa, pamaɣzaɣ se pɛwɛ weewee nɛ pɩkɩlɩ ɛyaa lalaa. Filiipu taaɖʋʋ tʋkaɣ ɛyaa taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ esusi Samaarii mba tɔm kɩbandʋ nɛ kpekpeka. Pʋyɔɔ pɩɩɖɩɣzɩɣ-ɖʋ se Samaarii mba samasɩ ‘tɩŋa’ welisini Filiipu.—Tʋma 8:6.

5-7. Kɩɖaŋ weyi wɩlɩɣ se alɩwaatʋ ndʋ nazɩm yeki nɛ Krɩstʋ mba kʋyʋʋ pɛ-tɛ nɛ powoki ɖoli yɔ, piyeki nɛ tɔm kɩbandʋ yɛlɩɣ kɩyɛlʋ?

⁵ Paa pɩtɩɩkɛ kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa yaa sɔnɔ yɔ, nazɩm tɩɖɩɣ Ɛsɔ samaɣ nʋmɔʋ nɛ keyele tɔm susuu. Ðoŋ ɖoŋ lɛ, alɩwaatʋ ndʋ pɔtɔʋ Krɩstʋ mba salaka yaa pañɩkɩɣ pɔ-yɔɔ nɛ pakʋyɩ lone nɖɩ ɖɩ-taa paawɛɛ yɔ nɛ pɛɖɛɛ lone lɛɛɖɛ taa yɔ, peyeki nɛ Kewiyaɣ tɔm talɩɣ ɛyaa lona wena a-taa powoki yɔ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Caama you 2 ñɩŋgʋ taa, Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa lɩzɩ aseɣɖe siŋŋ Naaziiwaa nazɩm salakanaa taa. Yuuda tʋ nɔɔyʋ katɩ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa salakanaa mba pa-taa nakɛyɛ taa. Ɛyɔɔdaa se: «Abalɩtʋ ndʋ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa mba paawɛ peeɖe yɔ paawɛna yɔ, tiyeba nɛ man-taa tɛ se Masɩ kɛnɩ pe-tisuu tigiɖe; nɛ piyeba nɛ ma ɖɔɖɔ manpɩsɩ Aseɣɖe Tʋ.»

⁶ Nabʋyʋ taa, Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa lɩzɩɣ aseɣɖe mba panazɩɣ-wɛ yɔ nɛ halɩ paba tisiɣ tɔm ndʋ posusuu-wɛ yɔ tɩ-yɔɔ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Payaɣ Aseɣɖe Tʋ nɔɔyʋ se Franz Desch. Pɛkɛzɩ-ɩ salaka nɛ powoni-i nazɩm salaka ŋga payaɣ se Gusen yɔ ka-taa, kɛwɛ Otirisi ɛjaɖɛ taa. Ɛɛpɩzaa nɛ ɛkpɛlɩkɩnɩ sɔɔjanaa ñʋʋdʋ nɔɔyʋ Bibl. Maɣzɩ nɛ ŋna taa leleŋ weyi ɩ-taa abalaa mba pa-naalɛ paawɛɛ alɩwaatʋ ndʋ pakatɩ ɖama Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa kigbeɣluu sɔsɔʋ nakʋyʋ taa yɔ! Pʋbʋ taa lɛ pa-naalɛ paakɛ tɔm kɩbandʋ susuyaa.

⁷ Nabʋyʋ kaalabɩ mbʋ ɖɔɖɔ alɩwaatʋ ndʋ nazɩm kaayeba nɛ Krɩstʋ mba nabɛyɛ se pɛ-ɛjaɖɛ taa yɔ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Pɩnzɩ 1970 waa taa, alɩwaatʋ ndʋ Malaawii koobiya se pɛ-ɛjaɖɛ taa nɛ powolo Moozambiiki ɛjaɖɛ taa yɔ, palabɩ tɔm susuu tʋmɩyɛ sɔsɔɖɛ naɖɩyɛ peeɖe. Halɩ pʋwayɩ, alɩwaatʋ ndʋ papaɣzɩ koobiya nazʋʋ Moozambiiki ɛjaɖɛ taa yɔ, tɔm susuu tʋmɩyɛ tɩsɩɩ tɩnaɣ. Francisco Coana yɔɔdaa se: «Pɩkɛ toovenim se pakpa ɖa-taa nabɛyɛ tam sakɩyɛ nɛ paɖɩɣ-wɛ salaka mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɛwɛɛ nɛ posusuu tɔm. Ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ ɛyaa sakɩyɛ mʋ Kewiyaɣ tɔm yɔ, pɩkpazɩ ɖe-tisuu ɖoŋ se Ɛsɔ kaawɛɛ nɛ ɛsɩɣnɩ-ɖʋ ɛzɩ ɛɛsɩnʋʋ kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa Krɩstʋ mba yɔ.»

8. Ɛzɩma tɩyɛ yoŋ nɛ tʋmɩyɛ ñɩnʋʋ yeba nɛ ɛyaa sakɩyɛ nɩɩ tɔm kɩbandʋ?

⁸ Toovenim taa lɛ, pɩtɩkɛ nazɩm ɖeke yekina nɛ ɛyaa mʋʋ tɔm kɩbandʋ ageeta sakɩyɛ taa. Pɩnzɩ nzɩ sɩɖɛwa pitileɖi yɔ sɩ-taa, yoŋ nɛ tʋmɩyɛ ñɩnʋʋ yɔɔ lɛ, ɛyaa sakɩyɛ kʋyɩ pa-ajɛɛ taa nɛ powolo ajɛɛ lɛɛna taa. Piyeba nɛ papɩzɩ nɛ pewelisi tɔm kɩbandʋ nɛ pɛkpɛlɩkɩ Bibl ɖenɖe powoba yɔ. Ðoŋ ɖoŋ lɛ ɛyaa mba, paayɔɔdʋʋ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa powoba yɔ ɖɩ-kʋnʋmɩŋ, pʋyɔɔ lɛ pɩpɔzʋʋ se posusi-wɛ tɔm pa-kʋnʋŋ taa. Ŋwɛɛ nɛ ŋñakɩ pana se ŋsusi tɔm ño-kooka taa ɛyaa mba palɩnɩ «ajɛɛ kpeekpe nɛ cejewe kpeekpe nɛ samasɩ kpeekpe nɛ kʋnʋmɩŋ kpeekpe taa» yɔ?—Natʋ 7:9.

«Ɩha-m ɖoŋ ɛnɩ ɖɔɖɔ» (Tʋma Labʋ 8:9-25)

9. (a) Anɩ Siimɔɔ kaakɛnaa? (b) Nɛ ɛbɛ yɔɔ mbʋ Filiipu laba yɔ, pɩ-tɔm kɛdɩnɩ Siimɔɔ?

⁹ Filiipu labɩ maamaaci lakasɩ sakɩyɛ Samaarii taa. Ɛɛwa mba paawɛnɩ tomnaɣ yɔɔ ɛjandʋ yɔ nɛ halɩ ɛɖɔɔnɩ feziŋ kɩdɛkɛdɩŋ. (Tʋma 8:6-8) Filiipu kaawɛnɩ ɖoŋ nɛ ɛlakɩ maamaaci lakasɩ nɛ pɩkɛdɩnɩ abalʋ nɔɔyʋ. Payaɣ-ɩ se Siimɔɔ, ɛɛkɛ maajiki laɖʋ; nɛ pʋyɔɔ lɛ ɛyaa ɖʋwaɣ-ɩ hɩɖɛ kpem nɛ pɔtɔŋ se: «Abalʋ ɛnɛ, ɛkɛ Ɛsɔ Ðoŋ.» Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, Siimɔɔ na Ɛsɔ ɖoŋ maɣmaɣ, ɛna-ɩ maamaaci lakasɩ nzɩ Filiipu laba yɔ sɩ-taa. Piyeba nɛ ɛwɛɛnɩ tisuu Ɛsɔ tɔm yɔɔ. (Tʋma 8:9-13) Ɛlɛ ɛbɛ ɖeyi ɖeyi kaaseɣti Siimɔɔ nɛ ɛpɩsɩ Krɩstʋ tʋ?

10. (a) Ɛbɛ Pɩyɛɛrɩ nɛ Yohanɛɛsɩ palabɩ Samaarii taa? (b) Siimɔɔ nawa se Pɩyɛɛrɩ nɛ Yohanɛɛsɩ patɩnɩ pe-nesi tɔmkpɛlɩkɩyaa kɩfama yɔɔ nɛ pamʋ fezuu kiɖeɖeu lɛ, ɛbɛ ɛlaba?

¹⁰ Apostoloowaa nɩwa se Samaarii taa ɛyaa sakɩyɛ wɛɛ nɛ papɩsɩɣ Krɩstʋ mba lɛ, petiyi Pɩyɛɛrɩ nɛ Yohanɛɛsɩ peeɖe. (Kalɩ aɖakaɣ «Pɩyɛɛrɩ labɩnɩ tʋmɩyɛ “Kewiyaɣ ñɩma.”») Apostoloowaa mba, patalaa lɛ patɩnɩ pe-nesi tɔmkpɛlɩkɩyaa kɩfama yɔɔ, nɛ pa-taa paa weyi lɛ ɛmʋ fezuu kiɖeɖeu.b Siimɔɔ na mbʋ lɛ, pɩkɛdɩnɩ-ɩ kpem nɛ eheyi apostoloowaa se: «Ɩha-m ɖoŋ ɛnɩ ɖɔɖɔ, nɛ pɩsa nɛ weyi ɛ-yɔɔ mantɩnɩɣ me-nesi yɔ, ɛpɩzɩ nɛ ɛmʋ fezuu kiɖeɖeu.» Halɩ Siimɔɔ lɩzɩ liidiye se ɛhaɣ-wɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛmaɣzaɣ se ɛpɩzɩɣ nɛ ɛya Ɛsɔ ɖoŋ ɛnɩ!—Tʋma 8:14-19.

11. (a) Suwe Pɩyɛɛrɩ heyi Siimɔɔ? (b) Nɛ ɛzɩma Siimɔɔ laba?

¹¹ Apostoloo Pɩyɛɛrɩ cosi Siimɔɔ kpayɩ se: «Ña nɛ ñe-liidiye ile, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋmaɣzɩɣ se ŋpɩzɩɣ nɛ ŋya kʋjɔʋ ŋgʋ Ɛsɔ lakɩ yɔ nɛ liidiye. Ŋfɛyɩnɩ waɖɛ naɖɩyɛ tɔm tʋnɛ tɩ-taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ña-laŋɩyɛ tɩtʋʋzɩ Ɛsɔ ɛsɩndaa.» Pʋwayɩ lɛ, Pɩyɛɛrɩ tasɩ-ɩ lɔŋ se ekpiɖi ɛ-lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ yɔɔ nɛ ɛtɩmnɩ Ɛsɔ nɛ ɛlɛ kpeɣ-i. Pɩyɛɛrɩ heyi-i se: ‘Tendi Yehowa se, ye pɩsaŋ yɔ, ekpeɣ-ŋ ña-laŋɩyɛ taa maɣzɩm kɩdɛkɛdɩm mbʋ.’ Toovenim taa lɛ, Siimɔɔ tɩkɛ ɛyʋ kɩdɛkɛdʋ; ɛɛsɔɔlaa se ɛla mbʋ pɩwɛ ɖeu yɔ, ɛlɛ elebi nʋmɔʋ alɩwaatʋ pazɩ. Pʋyɔɔ etendi apostoloowaa se: «Itendi Yehowa mɔ-yɔɔ nɛ tɔm ndʋ ɩyɔɔdaa yɔ, tɩ-taa natʋyʋ ɛtaatalɩ-m.»—Tʋma 8:20-24.

12. Ɛbɛ wɩlɩɣ se wala yabʋ yaa a-pɛdʋʋ kaatɔyɩ cɛtɩm Krɩstʋ mba hɛkʋ taa?

¹² Pɩyɛɛrɩ kalʋʋ Siimɔɔ tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ yɔ, pɩwɛɛ se sɔnɔ Krɩstʋ mba ɩkpɛlɩkɩ lɔŋ pɩ-taa. Pɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ se pɩfɛyɩ ɖeu se ɖɩya yaa ɖɩpɛdɩ wala ɛgbɛyɛ taa. Ɛlɛ ɖoŋ ɖoŋ lɛ, cɛtɩm Krɩstʋ mba ñalakɩ mbʋ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Pɩnaɣ 1878 taa takayaɣ nakɛyɛ yɔɔdaa se pɩwɛ ɛzɩ mba payɩ palɩzɩɣ se papɩsɩ Papawaa yɔ, payakɩ waɖɛ nɖɩ kɩyabʋ yɔ. Fɛyɛ taakpaɣ pa-taa sakɩyɛ se pala mbʋ, nɛ halɩ paatɩɩñakɩ pana se pɛmɛsɩ wɛtʋ ndʋ.

13. Ɛbɛ Krɩstʋ mba pɩzɩɣ pala nɛ pataatɔlɩ ɛgbɛyɛ taa wala yabʋ yaa a-pɛdʋʋ taa?

¹³ Pɩwɛɛ se Krɩstʋ mba ɩkpa pa-tɩ nɛ ɛgbɛyɛ taa wala yabʋ yaa a-pɛdʋʋ. Pɩfɛyɩ se nɔɔyʋ ɛlakɩ kʋjɔŋ yaa ɛsaŋ mba ɛnaɣ se pɛwɛnɩ ɖoŋ se paha-ɩ wala ɛgbɛyɛ taa yɔ kadadayaɣ nɛ lɩmaɣzɩyɛ se paha-ɩ waɖɛ naɖɩyɛ nɖɩ ɛtɩmʋna yɔ yaa pɔsɔzɩ-ɩ wala lɛɛna. Pɩwɛɛ ɖɔɖɔ se mba pɛwɛnɩ ɖoŋ se paha wala yɔ pakpa pa-tɩ nɛ pataalakɩ ɛsɩmɩyɛ yɔɔ lakasɩ nɛ pahaɣ wala ñɩm tɩnaa. Wɛtʋ ndʋ tɩ-tɩŋa tɩfɛyɩ ɖeu. Toovenim taa lɛ, pɩwɛɛ se Ɛsɔ sɛyaa tɩŋa ‘ɩpɩsɩɣ pa-tɩ cikpema’ nɛ paɖaŋɩɣ Yehowa fezuu se ŋgʋ ɛlɩzɩnɩ mba pamʋnaa se paha-wɛ wala yɔ. (Luka 9:48) Weyi ɛñakɩ pana se ɛñɩnɩ «ɛ-maɣmaɣ ɛ-samtʋ» yɔ, ɛfɛyɩnɩ lone Ɛsɔ ɛgbɛyɛ taa.—Adu. 25:27.

«Toovenim taa lɛ, ŋnɩɣ tɔm ndʋ ŋwɛɛ nɛ ŋkalɩɣ yɔ tɩ-tɔbʋʋ na?» (Tʋma Labʋ 8:26-40)

14, 15. (a) Anɩ Etiyoopii abalʋ weyi ɛɛkɛ eliŋgiye yɔ ɛɛkɛnaa? (b) Le Filiipu kaakatɩ abalʋ ɛnʋ? (c) Etiyoopii abalʋ ɛnʋ, ɛnɩ tɔm ndʋ Filiipu heyi-i yɔ lɛ ɛzɩma ɛlaba? (d) Nɛ ɛbɛ wɩlɩɣ se etikpedesi kikpedesuu nɛ pamɩyɩsɩ-ɩ lɩm? (Kalɩ pɩ-tɛɛ tɔm.)

¹⁴ Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, Yehowa tiyiyu heyi Filiipu se ɛkpaɣ habɩyɛ nɖɩ ɖɩlɩnɩ Yeruzalɛm nɛ ɖiwoki Gaazaa yɔ. Ye Filiipu ɛɛpɔzaɣ ɛ-tɩ se ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se ɛkpaɣ habɩyɛ nɖɩ yɔ, alɩwaatʋ ndʋ ɛna Etiyoopii abalʋ nɔɔyʋ yɔ, ɛnɩ pɩ-taa. Abalʋ ɛnʋ ɛkɛ eliŋgiye, nɛ ɛɛwɛɛ nɛ «ɛkalɩɣ nayʋ Izaayii takayaɣ nɛ nɔɔ kɩkʋyaɣ.» (Kalɩ aɖakaɣ «“Eliŋgiye” yaa “Kaɖɩka”?») Yehowa fezuu kiɖeɖeu seɣti Filiipu se ɛñɔtɩnɩ abalʋ ɛnʋ ɛ-kɛɛkɛɛ. Filiipu wɛɛ nɛ eseɣ kɛɛkɛɛ cɔlɔ lɛ, ɛpɔzɩ Etiyoopii abalʋ ɛnʋ se: «Toovenim taa lɛ, ŋnɩɣ tɔm ndʋ ŋwɛɛ nɛ ŋkalɩɣ yɔ tɩ-tɔbʋʋ na?» Nɛ Etiyoopii abalʋ ɛnʋ ecosi-i se: «Ye nɔɔyʋ ɛtɩwɩlɩ-m yɔ, ɛzɩma manpɩzɩɣ nɛ manɩɩ tɩ-tɔbʋʋ?»—Tʋma 8:26-31.

¹⁵ Etiyoopii abalʋ ɛnʋ eheyi Filiipu se ɛkpa kɛɛkɛɛ taa. Maɣzɩ kɛdaɣ ŋga palakɩ lɛɛlɛɛyɔ yɔ kɔ-yɔɔ nɛ ŋna! Ɛzɩ ɛyaa sakɩyɛ yɔ, Etiyoopii abalʋ ɛnʋ ɛtaatɩlɩ weyi Izaayii natʋ taa «heu» yaa ‘lɩmɖʋyʋ’ kaakɛnaa yɔ. (Iza. 53:1-12) Ɛlɛ pɛwɛɛ nɛ pɔɖɔŋ nʋmɔʋ lɛ, Filiipu lɩzɩ Etiyoopii abalʋ ɛnʋ pɩ-taa se «heu» yaa ‘lɩmɖʋyʋ’ weyi ɛ-tɔm pɔyɔɔdɩ natʋ ndʋ tɩ-taa yɔ, ɛnʋ lɛ Yesu Krɩstʋ. Ɛzɩ mba pamɩyɩsɩ-wɛ lɩm pɩnaɣ 33 tɛ Pantekooti wiye yɔ, Etiyoopii abalʋ ɛnʋ, weyi ɛɛtɛm pɩsʋʋ Yuuda tʋ nɛ ɛlakɩ Yuuda mba sɔnzɩ yɔ, ɛɛsɩm kpaagbaa mbʋ pɩwɛɛ se ɛla yɔ. Eheyi Filiipu se: «Na! Lɩm yɔ cɩnɛ; ɛbɛ ɖaŋɩɣ-m se pataamɩyɩsɩ-m lɩm?» Kpaagbaa mbʋ lɛ, Filiipu mɩyɩsɩ Etiyoopii abalʋ ɛnʋ lɩm.c (Kalɩ aɖakaɣ «Lɩm mɩyɩsʋʋ.») Pʋwayɩ lɛ, Yehowa fezuu woni Filiipu tʋmɩyɛ kɩfaɖɛ naɖɩyɛ taa Asɩdoodi, nɛ ɛwɛɛ tɔm kɩbandʋ susuu yɔɔ peeɖe.—Tʋma 8:32-40.

16, 17. Ɛzɩma tɩyɛ Ɛsɔ tiyiyaa ɖʋʋ nesi tɔm susuu tʋmɩyɛ sɔnɔ?

¹⁶ Sɔnɔ, pɩkɛnɩ Krɩstʋ mba hɩɖɛ ɖʋʋ se pala tʋmɩyɛ nɖɩ Filiipu kaalaba yɔ. Ðoŋ ɖoŋ lɛ, pafaɣnɩ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa pɛwɛɛ yɔ, ɛzɩ alɩwaatʋ ndʋ powoki nʋmɔʋ yɔ nɛ posusuu Kewiyaɣ tɔm ɛyaa mba pakatɩɣ yɔ. Hɔɔlɩŋ sakɩyɛ taa lɛ, pɩnaɣ se pɩtɩtʋʋzɩnɩ kɩtʋʋzɩnʋʋ yem nɛ pakatɩ laŋa kɩbana tɩnaa. Pɩfɛyɩ se pɩɖɩɣzɩ-ɖʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Bibl wɩlɩɣ kpayɩ kpayɩ se Ɛsɔ tiyiyaa ɖiyiɣ tɔm susuu tʋmɩyɛ se pɩsa nɛ tɔm talɩ «ajɛɛ kpeekpe nɛ cejewe kpeekpe nɛ kʋnʋmɩŋ kpeekpe nɛ samasɩ kpeekpe.» (Natʋ 14:6) Yesu kaayɔɔdɩ mbʋ se Ɛsɔ tiyiyaa kaɣ ɖiyuu tɔm susuu tʋmɩyɛ. Blee nɛ ñɩtʋ kɩdɛkɛdɩtʋ eduuye taa, ɛyɔɔdaa se kʋmtʋ alɩwaatʋ taa, pʋ-tɔbʋʋ se ɛjaɖɛ tɛm alɩwaatʋ taa, «Ɛsɔ tiyiyaa» kaɣnɩ kɛʋ «kʋnɖaa.» Ɛyɔɔdaa ɖɔɖɔ se tiyiyaa mba «pakaɣ lɩzʋʋ e-Kewiyaɣ taa ɛyaa mba payɩ peyeki se pituuli lalaa yɔ nɛ mba pamaɣnɩ paɣtʋ yɔɔ yɔ.» (Mat. 13:37-41) Yehowa ɖiɣni tɩŋnʋʋ tiyiyaa yɔɔ nɛ ekpeɣliɣ mba pɛwɛnɩ lidaʋ se pakaɣ tɔɔʋ kewiyitu ɛsɔdaa yɔ nɛ «heŋ lɛɛŋ» taa «samaɣ sɔsɔɔ» se pɛkɛ ɛ-samaɣ.—Natʋ 7:9; Yoh. 6:44, 65; 10:16.

¹⁷ Mbʋ pɩwɩlɩɣ se tɔm ndʋ tɩkɛ toovenim yɔ pɩ-taa nabʋyʋ yɔ lɛ se ɛyaa mba ɖɩkatɩɣ tɔm susuu taa yɔ pa-taa nabɛyɛ yɔɔdʋʋ se paawɛɛ nɛ patɩmɩɣ se Ɛsɔ ɛsɩnɩ-wɛ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Pɩɣa nakɛyɛ sɩ Kewiyaɣ tɔm susuyaa 2 tɔm susuu taa. Wɩsɩ siɣaa nɛ tɔm susuyaa mba pañɩnaɣ kpem lɛ, pɩla pɩɣa ŋga liu siŋŋ se kɔkɔtɩ ɖɩɣa lɛɛka nɔnɔɔ. Nɛ kowolo ke-ɖeke nɛ kɔkɔtɩ nɔnɔɔ. Asɛyʋ nɔɔyʋ lɩwa lɛ, tɔm susuyaa mba pɔñɔtɩnɩ-ɩ se pɔyɔɔdɩnɩ-ɩ. Pɩɩɖɩɣzɩ-wɛ kpem alɩwaatʋ ndʋ halʋ ɛnʋ eheyi-wɛ se lɛɛlɛɛyɔ lɛɛlɛɛyɔ kʋnɛ ɛtɛm tɩmʋʋ se nɔɔyʋ ɛkɔɔ nɛ ɛsɩnɩ-ɩ nɛ ɛnɩɩ Bibl taa nɛ patalɩɣ mbʋ yɔ! Pɩlabɩ mbʋ lɛ, pa nɛ ɩ papaɣzɩ Bibl kpɛlɩkʋʋ.

18. Ɛbɛ yɔɔ pɩfɛyɩ se ɖileɣyini ɖɔ-tɔm susuu tʋmɩyɛ kpa?

¹⁸ Ye ŋkɛ Krɩstʋ ɛgbɛyɛ taa tʋ yɔ, ŋwɛnɩ waɖɛ se ña nɛ tiyiyaa ɩkpɛndɩɣ nɛ ɩlakɩ tʋmɩyɛ; kɔzɩ kɔzɩ ɖa-alɩwaatʋ tʋnɛ tɩ-taa tɔm susuu tʋmɩyɛ wɛʋ nɛ ɖiyeki nɛ tɔm kɩbandʋ talɩɣ ɛyaa sakɩyɛ nɛ pɩkɩlɩɣ yɔ. Taaleɣyini waɖɛ nɖɩ kpa. Ye mbʋ, wɛɛ tɔm susuu yɔɔ nɛ kpekpeka nɛ ŋkaɣ nɩʋ leleŋ kpem alɩwaatʋ ndʋ ŋsusuu lalaa «Yesu yɔɔ tɔm kɩbandʋ» yɔ.—Tʋma 8:35.