Ɛzɩma Bibl kalʋʋ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ŋ nɛ ŋɖɔkɩ ña-tɩ kala taa?

1. Takɩm mbʋ Yehowa samaɣ taa ñɩma pɩzɩɣ nɛ pakatɩ?

ŊWƐƐ nɛ ŋkatɩɣ kaɖɛ sɔsɔɖɛ naɖɩyɛ yaa we? Pɩtɩla ɛgbɛyɛ taa tʋ nɔɔyʋ ɖʋ-ŋ ɖɩwɩzɩyɛ. (Yak. 3:2) Yaa pɩtɩla, ña nɛ mba ɩlakɩ tʋmɩyɛ yɔ yaa ño-sukuli taa ñɩma woŋuu-ŋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋsɛɣ Yehowa. (1 Pɩy. 4:3, 4) Yaa pɩtɩla, ñɔ-hɔʋ taa ñɩma wɛɛ nɛ pañɩkɩɣ ñɔ-yɔɔ se ŋyele wobu kediɣzisi yaa ŋyele lalaa heyuu ñe-tisuu tɔm. (Mat. 10:35, 36) Ye takɩm mbʋ ŋkatɩɣ yɔ, pɩpaɣlɩ siŋŋ yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩlabɩ-ŋ ɛzɩ pɩkɩlɩɣ ɖeu se ŋyele Yehowa sɛʋ yɔ. Ɛlɛ ña-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se paa kaɖɛ nɖɩ ŋwɛɛ nɛ ŋkatɩɣ yɔ, Yehowa kaɣ-ŋ haʋ lɔŋsɩnɖɛ nɛ ŋkpaɣ lɩmaɣza kɩbana, nɛ ɛkaɣ-ŋ haʋ ɖoŋ ɖɔɖɔ nɛ ŋɖɔkɩ ña-tɩ kaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa.

2. Ɛzɩ Roma mba 15:4 yɔɔdʋʋ yɔ, ɖoŋ weyi Ɛsɔtɔm kalʋʋ pɩzɩɣ nɛ pɩwɛɛnɩ ɖɔ-yɔɔ?

² Yehowa yeba nɛ pama Bibl taa kɩɖaŋ weyi ɩwɩlɩɣ se ɛyaa mantɩtalɩ pilimwaa ɖɔkɩ pa-tɩ takɩm sɔsɔm taa yɔ ɩ-tɔm. Ɛbɛ yɔɔ? Ɛlabɩ mbʋ se pɩsa nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ lɔŋ kɩɖaŋ ɛnɩ ɩ-taa. Tɔm ndʋ Yehowa yeba nɛ apostoloo Pɔɔlɩ ma Roma mba 15:4 taa. (Kalɩ Roma mba 15:4.) Ye ɖɩkalɩɣ kɛdɛsɩ nzɩ yɔ, sɩpɩzɩɣ nɛ sɩkpazɩ-ɖʋ ɖoŋ nɛ sɩha-ɖʋ lidaʋ. Ɛlɛ, pɩtasɩnɩ Bibl kalʋʋ lɛ, pɩpɔzʋʋ se ɖɩla nabʋyʋ ɖɔɖɔ. Pɩwɛɛ se ɖiyele nɛ Masɩ lɛɣzɩ ɖa-maɣzɩm nɛ situkuni ɖa-laŋa. Ye ɖɩsɔɔlaa se ɖihiɣ lɔŋ tasʋʋ nabʋyʋ nɛ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩlʋbɩnɩ kaɖɛ naɖɩyɛ yɔ, ɛbɛ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩla? Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋkpɛzɩ nɩŋgbanzɩ sɩnɛ sɩ-naanza. (1) Tɩmɩ, (2) Na mbʋ pɩwɛɛ nɛ pɩlakɩ yɔ ña-lɩmaɣza taa, (3) Maɣzɩ tɔm ndʋ ŋkalɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ nɛ (4) Ðɔ ndʋ ŋkpɛlɩkɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ. Lɛɛlɛɛyɔ, iyele nɛ ɖɩna ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛzɩ paa nɩŋgbaŋaɣ ŋga lɛ yɔ.b Pʋwayɩ lɛ, ɖɩkaɣ naʋ ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛzɩ nɩŋgbanzɩ nzɩ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkpɛlɩkɩɣ lɔŋ mbʋ pɩtalɩ Wiyaʋ Daviid nɛ apostoloo Pɔɔlɩ yɔ pɩ-taa yɔ.

3. Pʋcɔ nɛ ŋpaɣzɩ Bibl kalʋʋ lɛ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ŋla, nɛ ɛbɛ yɔɔ?

³ (1) Tɩmɩ. Pʋcɔ nɛ ŋpaɣzɩ Bibl kalʋʋ lɛ, pɔzɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ŋ nɛ ŋna ɛzɩma tɔm ndʋ ŋkaɣ kalʋʋ yɔ, tɩpɩzɩɣ nɛ tɩwazɩ-ŋ yɔ. Ye ŋñɩnɩɣ se ŋna ɛzɩma pɩwɛɛ se ŋlʋbɩnɩ kaɖɛ naɖɩyɛ yɔ, pɔzɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ŋ nɛ ŋna Bibl paɣtʋ kila wena apɩzɩɣ asɩnɩ-ŋ nɛ ŋkpaɣ lɩmaɣza yɔ.—Fil. 4:6, 7; Yak. 1:5.

4. Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ŋ nɛ ŋna ɛzɩma Bibl kɛdaɣ nakɛyɛ kaawɛɛ nɛ kɔɖɔŋ yɔ?

⁴ (2) Na mbʋ pɩwɛɛ nɛ pɩlakɩ yɔ ña-lɩmaɣza taa. Yehowa lɩzɩ-ɖʋ lɛ, ɛha-ɖʋ waɖɛ se ɖɩnaɣ wondu ɖa-lɩmaɣza taa; nɛ pɩkɛ mbʋ pɩwɛ piti kpem yɔ. Pɩsa nɛ ŋna ña-lɩmaɣza taa ɛzɩma Bibl kɛdaɣ nakɛyɛ kaawɛɛ nɛ kɔɖɔŋ yɔ lɛ, ñaɣ pana nɛ ŋna mbʋ pɩɩwɛɛ nɛ pɩlakɩ ka-taa yɔ ña-maɣzɩm taa, nɛ ŋɖʋ ña-tɩ weyi ɛ-tɔm pakɩlɩ yɔɔdʋʋ ka-taa yɔ e-lone taa. Ñaɣ pana nɛ ŋna mbʋ ɛɛnawa yɔ, nɛ ŋwɛɛnɩ ɖɔɖɔ lɩmaɣza wena pɩtɩla ɛɛwɛna yɔ.

5. (a) Ye pɔtɔm se ɛyʋ ɛmaɣzɩ tɔm ndʋ ɛkalɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ, pʋ-tɔbʋʋ lɛ suwe? (b) Ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋmaɣzɩ tɔm ndʋ ŋkalɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ?

⁵ (3) Maɣzɩ tɔm ndʋ ŋkalɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ. Tɔm yɔɔ maɣzʋʋ tɔbʋʋ lɛ se ŋmaɣzɩ tɔm ndʋ ŋkalɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ camɩyɛ nɛ ŋna ɛzɩma titukuuni-ŋ yɔ. Pɩsɩɣnɩ-ŋ se ŋna nɔɔ kʋɖʋmaɣ ŋga kɛwɛ lɩmaɣza naayɛ hɛkʋ taa yɔ nɛ ŋnɩɩ tɔm ndʋ ŋkalɩɣ yɔ tɩ-taa camɩyɛ nɛ pɩkpaɖɩ. Ye ŋkalɩɣ Bibl nɛ ŋŋmaɣzɩɣ tɔm ndʋ ŋkalɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ yɔ, pɩwɛ ɛzɩ ŋwɛɛ nɛ ŋcɔŋnɩ pɛyɛkɛlɩ wonuu nakʋyʋ taabɩlɩ yɔɔ, ɛlɛ ŋŋkpɛndɩɣ-kʋ yɔ. Ye ŋmaɣzɩɣ ndʋ ŋkalɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ yɔ, pɩwɛ ɛzɩ ŋwɛɛ nɛ ŋkpɛndɩɣ wonuu ŋgʋ kɩ-hɔɔlasɩ se pɩpɩsɩ wonuu ŋgʋ kɩ-maɣmaɣ yɔ. Pɩsa nɛ ŋmaɣzɩ tɔm ndʋ ŋkalɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ lɛ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋpɔzɩ ña-tɩ tɔm tʋnɛ nɛ ŋcosi tɩ-yɔɔ: ‘Weyi ɛ-tɔm pakɩlɩ yɔɔdʋʋ kɛdaɣ kanɛ ka-taa yɔ, ɛbɛ ɛlaba se pɩsɩnɩ-ɩ nɛ ɛcɔnɩ kaɖɛ nɖɩ ɛkataa yɔ ɖi-ɖeɖe? Ɛzɩma Yehowa sɩnɩ-ɩ? Ɛzɩma manpɩzɩɣ nɛ malabɩnɩ tʋmɩyɛ lɔŋ weyi mɛnkpɛlɩkaa yɔ nɛ pɩsɩnɩ-m nɛ mɔnɖɔkɩ man-tɩ takɩm taa?

6. Ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se ɖɩɖɔ ndʋ ɖɩkpɛlɩkɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ?

⁶ (4) Ðɔ ndʋ ŋkpɛlɩkɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ. Yesu yɔɔdaa se ye ɖɩɩɖɔŋ tɔm ndʋ ɖɩkpɛlɩkɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ yɔ, ɖɩwɛ ɛzɩ abalʋ weyi ɛmaɣ ɛ-ɖɩɣa kañɩŋa taa yɔ. Ɛñakɩ pana ɛlɛ ɛwɛɛ nɛ ɛwɛɛkɩɣ e-ɖoŋ kɩwɛɛkʋʋ. Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, alɩwaatʋ ndʋ helim makɩ nɛ tɛʋ nɩɩ ɖɩɣa ŋga yɔ, kɔtɔlʋʋ. (Mat. 7:24-27) Mbʋ ɖɔɖɔ ye ɖɩtɩmɩɣ, ɖɩnaɣ mbʋ pɩwɛɛ nɛ pɩlakɩ yɔ ɖa-lɩmaɣza taa, nɛ ɖɩmaɣzɩɣ tɔm ndʋ ɖɩkalɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ, ɛlɛ ɖɩɩɖɔŋ tɩ-yɔɔ yɔ, ɖa-pana ñaɣʋ kɛ falaa. Alɩwaatʋ ndʋ takɩm yaa nazɩm kɔŋ nɛ pɩtakɩ ɖe-tisuu yɔ, ɖɩɩkaɣ wɛʋ ɖoŋ se ɖɩlʋbɩnɩ-pʋ. Ɛlɛ, alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkpɛlɩkɩɣ nɛ ɖɩɖɔŋ ndʋ ɖɩkpɛlɩkɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ yɔ, piyeki nɛ ɖɩkpaɣ lɩmaɣza kɩbana, ɖɩwɛɛ laŋhɛzɩyɛ taa nɛ pɩkpaɖɩ nɛ ɖe-tisuu kpa ɖoŋ ɖɔɖɔ. (Iza. 48:17, 18) Lɛɛlɛɛyɔ, iyele nɛ ɖɩna ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ nɩŋgbanzɩ naanza nzɩ sɩ-tɔm ɖɩyɔɔdaa yɔ nɛ ɖɩna lɔŋ weyi ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ mbʋ pɩtalɩ Wiyaʋ Daviid e-wezuu caɣʋ alɩwaatʋ natʋyʋ taa yɔ.

ƐBƐ ŊPƖZƖƔ NƐ ŊKPƐLƖKƖ WIYAƲ DAVIID CƆLƆ?

7. Bibl kɛdaɣ ŋga taa ɖɩkaɣ tazʋʋ lɛɛlɛɛyɔ?

⁷ Wiɖiyi ña-taabalʋ nɔɔyʋ yaa ñɔ-hɔʋ taa tʋ nɔɔyʋ tɛmɩ-ŋ ɖʋʋ ɖɩwɩzɩyɛ na? Ye ɛɛɛ yɔ, mbʋ pɩpɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ŋ yɔ lɛ se pɩwɛɛ se ŋkpɛlɩkɩ nɛ ŋna mbʋ Wiyaʋ Daviid laba alɩwaatʋ ndʋ ɛ-pɩyalʋ Absalɔm ɖʋ-ɩ ɖɩwɩzɩyɛ nɛ ɛñaɣ pana se ɛpɩsɩ wiyaʋ yɔ.—2 Sam. 15:5-14, 31; 18:6-14.

8. Ɛbɛ ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ Yehowa sɩnɩ-ŋ?

⁸ (1) Tɩmɩ. Kɛdaɣ ŋga kɛwɛɛ ña-ñʋʋ taa, nɛ ŋheyi Yehowa paɖʋ-ŋ ɖɩwɩzɩyɛ nɛ pɩwɛɛ nɛ pɩlakɩ-ŋ ɛzɩma yɔ pɩ-tɔm. (Keɣa 6:7-10) Heyi-i ɛzɩma ɖeyi ɖeyi pɩlakɩ-ŋ yɔ. Pʋwayɩ lɛ, pɔzɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ŋ nɛ ŋna paɣtʋ kila wena apɩzɩɣ aɖiyi-ŋ nɛ ŋlʋbɩnɩ kaɖɛ sɔsɔɖɛ nɖɩ yɔ.

9. Ɛbɛ labɩ Daviid nɛ Absalɔm pɛ-hɛkʋ taa?

⁹ (2) Na mbʋ pɩwɛɛ nɛ pɩlakɩ yɔ ña-lɩmaɣza taa. Maɣzɩ mbʋ mbʋ pɩlabɩ kɛdaɣ ŋga ka-taa yɔ pɩ-yɔɔ, nɛ ŋmaɣzɩ nɛ ŋna ɖoŋ weyi pɩɩwɛnɩ Wiyaʋ Daviid yɔɔ yɔ. Daviid pɩyalʋ Absalɔm ñaɣ pana pɩnzɩ sakɩyɛ se eyele nɛ samaɣ sɔɔlɩ-ɩ. (2 Sam. 15:7) Absalɔm maɣzaa se alɩwaatʋ talaa se ɛla mbʋ ɛɖʋwa se ɛlakɩ yɔ lɛ, etiyi cɔŋɩyaa Izrayɛɛlɩ tɛtʋ kpeekpe taa se pepeɣzi samaɣ nɛ ketisi se ɛnʋ lɛ ke-wiyaʋ. Halɩ epeɣzi Daviid taabalaa kɩbama nɛ ɛ-lɔŋ tasɩyaa taa lɛlʋ se ɛɖʋ-ɩ nesi nɛ pakaɖɩnɩ Daviid. Payaɣ Daviid lɔŋ tasɩyʋ ɛnʋ se Ahitofɛɛlɩ. Absalɔm ya ɛ-tɩ wiyaʋ nɛ pɩtɛ lɛ, ɛñaɣ pana se ɛkʋ Daviid. Pɩwɛ ɛzɩ pɩwɩɣaɣ Daviid siŋŋ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa yɔ. (Keɣa 40:2-10) Daviid na mbʋ Absalɔm wɛɛ nɛ ɛlakɩ yɔ lɛ, ɛlɩɩ Yeruzalɛm tɛtʋ taa nɛ ese se Absalɔm etaahiɣ-i nɛ ɛkʋ-ɩ. Absalɔm sɔɔjanaa kɔɔ nɛ poyooni Daviid ñɩma. Nɛ Daviid sɔɔjanaa wa po-koyindinaa nɛ pakʋ ɛ-pɩyalʋ Absalɔm.

10. Ɛbɛ Daviid pɩzaɣ se ɛla?

¹⁰ Pʋwayɩ lɛ, maɣzɩ nɛ ŋna ɛzɩma pɩlabɩ Daviid alɩwaatʋ ndʋ pɩtɩŋa payɩ mbʋ yɔ pɩtalaɣ-ɩ yɔ. Ɛsɔɔlɩ Absalɔm nɛ ɛtaɣaɣ Ahitofɛɛlɩ liu. Ɛlɛ, pa-naalɛ palɩ ɛ-wayɩ. Paɖʋ-ɩ ɖɩwɩzɩyɛ siŋŋ nɛ halɩ pañaɣ pana se pakʋ-ɩ. Daviid pɩzaɣ se ɛmaɣzɩ se ɛ-taabalaa lalaa wɛɛ nɛ paɖʋʋ Absalɔm nesi, nɛ eyele-wɛ taʋ liu ɖɔɖɔ. Ɛpɩzaɣ se ɛmaɣzɩ e-ɖeke ɛ-yɔɔ nɛ ɛñaɣ pana se e-ɖeke ese nɛ ɛlɩɩ ɛjaɖɛ taa. Yaa ɛpɩzaɣ se ɛlɔ lidaʋ. Ɛlɛ Daviid tɩla mbʋ. Ɛwabɩ takɩm sɔsɔm mbʋ. Ɛbɛ sɩnɩ-ɩ nɛ ɛwa takɩm mbʋ?

11. Daviid katɩ wɛtʋ kaɖɛ ñɩndʋ lɛ, ɛbɛ ɛlaba?

¹¹ (3) Maɣzɩ tɔm ndʋ ŋkalɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ. Paɣtʋ kila wena ŋpɩzɩɣ nɛ ŋkpɛlɩkɩ kɛdaɣ kanɛ ka-taa? Cosi tɔm pɔzʋʋ pʋnɛ pɩ-yɔɔ. “Ɛbɛ Daviid laba se pɩsɩnɩ-ɩ?” Daviid tiseli nɛ etikpedesi nɛ ɛkpaɣ lɩmaɣza wena atɩtʋʋzɩ yɔ. Etiyele ɖɔɖɔ nɛ sɔɔndʋ kɩlɩ-ɩ kpaʋ nɛ ɛɛsɩŋ se ɛla ɛzɩma. Ɛlɛ ɛtɩmnɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ɩ. Ɛpɔzɩ ɛ-taabalaa ɖɔɖɔ se pasɩnɩ-ɩ. Nɛ ɛɖɔm lɩmaɣza wena ɛkpaɣaa yɔ a-yɔɔ kpɛdɛyɛ. Paa pɩɩwɩzɩ Daviid siŋŋ yɔ, etiyele lalaa taʋ liu nɛ etiyele ɖɔɖɔ nɛ paɖɩyɛ ñɔ ɛ-taa. Eewobi pɩ-yɔɔ nɛ ɛtaɣ Yehowa nɛ ɛ-taabalaa liu.

12. Ɛbɛ Yehowa laba nɛ ɛsɩnɩ Daviid?

¹² Ɛzɩma Yehowa sɩnɩ Daviid? Ye ŋñɩnɩ ɛgbɛyɛ takayɩsɩ taa yɔ, ŋkaɣ naʋ se Yehowa ha Daviid ɖoŋ weyi pɩpɔzaɣ-ɩ yɔ se ɛpɩzɩ nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-tɩ takɩm mbʋ pɩ-taa. (Keɣa 3:2-9) Yehowa wazɩ lɩmaɣza wena Daviid kpaɣaa yɔ a-yɔɔ. Nɛ ɛsɩnɩ Daviid taabalaa kɩbama alɩwaatʋ ndʋ paba yowaɣ se pakandɩyɩ pe-wiyaʋ yɔɔ yɔ.

13. Ye ɛyʋ nɔɔyʋ ɛɖʋ-ŋ ɖɩwɩzɩyɛ siŋŋ yɔ, ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋmaɣzɩnɩ Daviid? (Maatiyee 18:15-17)

¹³ (4) Ðɔ ndʋ ŋkpɛlɩkɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ. Pɔzɩ ña-tɩ se: ‘Ɛzɩma manpɩzɩɣ nɛ mamaɣzɩnɩ Daviid?’ Pɩpɩzɩɣ nɛ pɩpɔzɩ se ŋla nabʋyʋ kpɛdɛyɛ nɛ ŋcɔnɩ kaɖɛ nɖɩ ŋwɛɛ nɛ ŋkatɩɣ yɔ ɖi-ɖeɖe. Pɩlɩɩnɩ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa ŋwɛɛ yɔ tɩ-yɔɔ lɛ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋlabɩnɩ tʋmɩyɛ Yesu lɔŋ tasʋʋ mbʋ pɩwɛ Maatiyee ñʋʋ 18 taa yɔ. Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋɖɔ lɔŋ ɛnɩ ɩ-yɔɔ yaa ŋlabɩnɩ ɩ-taa paɣtʋ kiɖe tʋmɩyɛ. (Kalɩ Maatiyee 18:15-17.) Ɛlɛ, pɩfɛyɩ se ŋkpedesi nɛ ŋkpaɣ lɩmaɣza alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa ŋwɛ pana taa yɔ. Pɩpɔzʋʋ se ŋtɩmnɩ Yehowa se ɛhɛzɩ ña-laŋɩyɛ nɛ ɛha-ŋ lɔŋsɩnɖɛ nɖɩ pɩpɔzʋʋ-ŋ yɔ nɛ ŋcɔnɩ kaɖɛ nɖɩ ɖi-ɖeɖe. Taayele ña-taabalaa taʋ liu, ɛlɛ tisi faaa nɛ pasɩnɩ-ŋ. (Adu. 17:17) Nɛ kɔzɩ kɔzɩ lɛ, ɖɔ lɔŋ weyi Yehowa tɩŋɩɣnɩ ɛ-Tɔm yɔɔ nɛ ɛtasɩɣ-ŋ yɔ ɩ-yɔɔ.—Adu. 3:5, 6.

ƐBƐ ŊPƖZƖƔ NƐ ŊKPƐLƖKƖ PƆƆLƖ CƆLƆ?

14. Wɛtʋ ndʋ taa 2 Timootee 1:12-16 nɛ 4:6-11, 17-22 pɩzɩɣ nɛ pɩkpazɩ-ŋ ɖoŋ?

¹⁴ Ñɔ-hɔʋ taa mba wɛɛ nɛ pakaɖɩɣnɩ-ŋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋsɛɣ Yehowa? Yaa ŋwɛ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa paɖɩɣ Yehowa samaɣ tʋma naayɛ yaa ka-tʋma kpeekpe nʋmɔʋ yɔ? Ye mbʋ yɔ, ye ŋkalɩ 2 Timootee 1:12-16 nɛ 4:6-11, 17-22c yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩkpazɩ-ŋ ɖoŋ. Pɔɔlɩ kaawɛ salaka taa lɛ, ɛma masɩ sɩnɛ.

15. Ɛbɛ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋpɔzɩ Yehowa adɩma taa?

¹⁵ (1) Tɩmɩ. Pʋcɔ nɛ ŋkalɩ Bibl masɩ nzɩ lɛ, heyi Yehowa kaɖɛ nɖɩ ŋwɛɛ nɛ ŋkatɩɣ yɔ nɛ ɛzɩma ɖiyeki nɛ pɩlakɩ-ŋ yɔ. Heyi-i ɛzɩma ɖeyi ɖeyi pɩlakɩ-ŋ yɔ. Pʋwayɩ lɛ, pɔzɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ŋ nɛ ŋna paɣtʋ kila wena awɛ kɛdɛsɩ nzɩ sɩyɔɔdʋʋ mbʋ pɩtalɩ Pɔɔlɩ yɔ sɩ-taa yɔ. Paɣtʋ kila ana akaɣ-ŋ sɩnʋʋ se ŋtɩlɩ mbʋ pɩwɛɛ se ŋla yɔ.

16. Ɛbɛ kaatalɩ Pɔɔlɩ?

¹⁶ (2) Na mbʋ pɩwɛɛ nɛ pɩlakɩ yɔ ña-lɩmaɣza taa. Maɣzɩ se ñɛwɛnɩ Pɔɔlɩ lone taa. Paɖʋ-ɩ kpasɩ salaka nakɛyɛ taa Roma tɛtʋ taa. Paatɛmɩ-ɩ ɖʋʋ salaka nɛ pɩɖɛɛ nɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ɛnawa se paa pɩlabɩ ɛzɩma yɔ pakaɣ-ɩ kʋʋ. Ɛ-taabalaa lalaa sewa nɛ peyebi-i nɛ ɛwɛɛ nɛ ɛnɩɣ siziŋ e-tomnaɣ yɔɔ.—2 Tim. 1:15.

17. Ɛbɛ Pɔɔlɩ pɩzaɣ se ɛla?

¹⁷ Pɔɔlɩ pɩzaɣ se ɛka ɛ-lɩmaɣza mbʋ pɩɖɛwa yɔ pɩ-yɔɔ nɛ ɛmaɣzɩ se ye ɛtaapɩsɩ Krɩstʋ tʋ kpekpeka tʋ yɔ, pataakpa-ɩ nɛ paɖʋ salaka. Ɛ-taa pɩzaɣ se pɩwɩɩnɩ Aazii egeetiye taa abalaa mba pesewa nɛ peyebi-i yɔ, nɛ ɛpɩzaɣ se eyele ɛ-taabalaa lalaa taʋ liu. Ɛlɛ, Pɔɔlɩ tɩla mbʋ paa ññɩɩ. Ɛbɛ yɔɔ ɛ-taa kaatɛma se ɛ-taabalaa kaɣ wobu pɩ-yɔɔ nɛ pɔñɔɔnɩ-ɩ kpam nɛ Yehowa kaɣ-ɩ hɛyʋʋ?

18. Ɛbɛ Pɔɔlɩ labɩ kaɖɛ alɩwaatʋ taa?

¹⁸ (3) Maɣzɩ tɔm ndʋ ŋkalɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ. Cosi tɔm pɔzʋʋ pʋnɛ pɩ-yɔɔ: Ɛbɛ Pɔɔlɩ laba se pɩsɩnɩ-ɩ? Pɔɔlɩ kaanawa se piileɖiɣ lɛ, ɛkaɣ sɩbʋ; paa mbʋ yɔ ɛtɩsɔɔ se pɩcɛyɩ siŋŋ se paɖʋ Yehowa hɩɖɛ. Nɛ ewobi pɩ-yɔɔ nɛ ɛmaɣzɩɣ ɛzɩma ɛpɩzɩɣ nɛ ɛkpazɩ lalaa ɖoŋ yɔ pɩ-yɔɔ. Ɛtɩŋnɩ ɛzɩma ɛlakaɣ adɩma ɖoŋ ɖoŋ yɔ pɩ-yɔɔ nɛ ɛwɩlɩ se ɛtaɣ Yehowa liu. (2 Tim. 1:3) Pɔɔlɩ tiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɛmaɣzɩɣ e-koobiya mba pesewa nɛ peyebi-i yɔ pɔ-yɔɔ. Ɛlɛ ɛyɔɔdaa se ɛɛwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ siŋŋ ɛzɩma ɛ-taabalaa kʋsɔɔlaa kaasɩnɩ-ɩ yɔ pɩ-yɔɔ. Pɩtasɩ lɛ, Pɔɔlɩ wobi pɩ-yɔɔ nɛ ɛkpɛlɩkɩɣ Ɛsɔtɔm. (2 Tim. 3:16, 17; 4:13) Kɔzɩ kɔzɩ lɛ, ɛ-taa kaatɛma kpem se Yehowa nɛ Yesu pɔsɔɔlɩ-ɩ. Patiyebi-i e-ɖeke nɛ pakaɣ-ɩ hɛyʋʋ tʋmɩyɛ nɖɩ ɛlabɩ siɣsiɣ yɔ ɖɩ-yɔɔ.

19. Ɛzɩma Yehowa sɩnɩ Pɔɔlɩ?

¹⁹ Yehowa kaapaɣ Pɔɔlɩ se ɛzɩma ɛkɛ Krɩstʋ tʋ yɔ pʋyɔɔ lɛ, ɛkaɣ katʋʋ nazɩm. (Tʋma 21:11-13) Ɛzɩma Yehowa sɩnɩ Pɔɔlɩ? Ecosi Pɔɔlɩ adɩma yɔɔ, nɛ alɩwaatʋ wɛɛ nɛ tɩɖɛɣ lɛ, ɛkpazɩ-ɩ ɖoŋ. (2 Tim. 4:17) Paaheyi Pɔɔlɩ se kɩhɛyʋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ ɛñaɣ pana siŋŋ yɔ, ɛkaɣ-kʋ mʋʋ. Yehowa tɩŋnɩ ɖɔɖɔ Pɔɔlɩ taabalaa kɩbama yɔɔ nɛ ɛsɩnɩ-ɩ.

20. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩmaɣzɩnɩ tisuu mbʋ Pɔɔlɩ wɩlɩ Roma mba 8:38, 39 taa yɔ?

²⁰ (4) Ðɔ ndʋ ŋkpɛlɩkɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ. Pɔzɩ ña-tɩ se: ‘Ɛzɩma manpɩzɩɣ nɛ mamaɣzɩnɩ Pɔɔlɩ?’ Ɛzɩ Pɔɔlɩ yɔ, pɩwɛɛ se ɖɩɖaŋ se pakaɣ-ɖʋ nazʋʋ ɖe-tisuu yɔɔ. (Mark. 10:29, 30) Pɩsa nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ takɩm taa lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩtɩmnɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩɣ ɛ-Tɔm ɖoŋ ɖoŋ. Nɛ pɩwɛɛ se ɖɩtɔzɩ paa ɛzɩmtaa se mbʋ pɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ yɔ, pɩ-taa nabʋyʋ lɛ se ɖɩɖʋ Yehowa hɩɖɛ. Pɩwɛɛ se ɖa-taa ɛtɛ se Yehowa ɛɛkaɣ-ɖʋ yebu ɖe-ɖeke kpa, nɛ nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ ɛla nabʋyʋ nɛ ɛyasɩ-ɖʋ nɛ sɔɔlɩm mbʋ ɛwɛnɩ ɖɔ-yɔɔ yɔ.—Kalɩ Roma mba 8:38, 39; Ebr. 13:5, 6.

KPƐLƖKƖ LƆŊ BIBL TAA ƐYAA SIƔSIƔ TƖNAA LALAA CƆLƆ

21. Ɛbɛ sɩnɩ Aya nɛ Hector nɛ pawa kala wena pakataa yɔ?

²¹ Paa wɛtʋ ndʋ taa ɖɩtɩɩwɛɛ yɔ, Bibl taa kɩɖaŋ pɩzɩɣ nɛ ɩkpazɩ-ɖʋ ɖoŋ. Aya kɛ paa ɖooye nʋmɔʋ lɩzɩyʋ Japɔŋ ɛjaɖɛ taa. Ɛyɔɔdaa se tɔm ndʋ Bibl kɛdɩ Yoonaa yɔɔ yɔ, tɩsɩnɩ-ɩ se ɛwa sɔɔndʋ ndʋ tɩkpaɣaɣ-ɩ se ɛlɩzɩ aseɣɖe samaɣ taa yɔ. Payaɣ evebu nɔɔyʋ Ɛndoneezii ɛjaɖɛ taa se Hector. Ɛ-lʋlɩyaa ɩɩsɛɣ Yehowa nɛ ɛyɔɔdaa se Ruti kɩɖaʋ seɣti-i se ɛkpɛlɩkɩ Yehowa yɔɔ tɔm nɛ ɛsɛɛ-ɩ.

22. Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ŋ nɛ Bibl tɛ dramawaa yaa tɔm ñʋŋ “Imitez leur foi” wazɩ-ŋ nɛ pɩkɩlɩ?

²² Le ŋpɩzɩɣ nɛ ŋna Bibl taa kɩɖaŋ weyi ɩkaɣ-ŋ kpazʋʋ ɖoŋ yɔ? Ðɛ-tɛ videowaa nɛ dramawaa mba pakpaɣ tatasɩ yɔɔ yɔ, nɛ tɔm ñʋŋ “Imitez leur foi” weyi ɩwɛ intɛrnɛɛtɩ lone jw.org yɔɔ yɔ, ɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩna ɛzɩma Bibl taa kɛdɛsɩ kaaɖɔma yɔ.d Pʋcɔ nɛ ŋcɔnɩ videowaa mba, ŋwelisi tatasɩ nzɩ yaa ŋkalɩ kɛdɛsɩ nzɩ lɛ, pɔzɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ŋ nɛ ŋkpɛlɩkɩ lɔŋ kɩbaŋ weyi ŋpɩzɩɣ nɛ ŋlabɩnɩ tʋmɩyɛ yɔ. Pañɩnɩ kɛdɛsɩ nzɩ sɩ-yɔɔ tɔm camɩyɛ pʋcɔ nɛ pama-sɩ. Ðʋ ña-tɩ weyi ɛ-tɔm pakɩlɩ yɔɔdʋʋ kɛdaɣ taa yɔ e-lone taa. Maɣzɩ nɛ ŋna mbʋ Yehowa sɛyaa siɣsiɣ tɩnaa mba palaba nɛ ɛzɩma ɛsɩnɩ-wɛ nɛ pawa kala wena pakataa yɔ. Pʋwayɩ lɛ, ɖɔ lɔŋ weyi ŋkpɛlɩkaa yɔ ɩ-yɔɔ. Sɛɛ Yehowa ɛzɩma ɛtɛmɩ-ŋ paɣzʋʋ sɩnʋʋ yɔ pɩ-yɔɔ. Ñɩnɩ nʋmɔŋ weyi ɩ-yɔɔ ŋpɩzɩɣ ŋtɩŋna nɛ ŋkpazɩ lalaa ɖoŋ nɛ ŋsɩnɩ-wɛ yɔ nɛ ŋwɩlɩ se ŋwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ.

23. Ɛzɩ Izaayii 41:10, 13 yɔɔdʋʋ yɔ, ɛbɛ Yehowa labɩ tamaɣ se ɛlakɩ-ɖʋ?

²³ Sataŋ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa, wezuu caɣʋ pɩzɩɣ nɛ pɩwɛɛ-ɖʋ kaɖɛ siŋŋ nɛ halɩ nabʋyʋ taa ɖɩɩsɩŋ mbʋ ɖɩla yɔ. (2 Tim. 3:1) Ɛlɛ pɩfɛyɩ se ɖɩnɩɣzɩ yaa sɔɔndʋ ɛkpa-ɖʋ. Yehowa sɩm kala wena ɖɩwɛɛ nɛ ɖɩkatɩɣ yɔ. Ɛlabɩ-ɖʋ tamaɣ se ɛɖɔkʋʋ-ɖʋ nɛ e-nesi kɩbanzɩ alɩwaatʋ ndʋ pɩpɔzʋʋ se pasɩnɩ-ɖʋ yɔ. (Kalɩ Izaayii 41:10, 13.) Ða-taa tɛma se Yehowa kaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ, nɛ Bibl haɣ-ɖʋ ɖoŋ weyi pɩpɔzʋʋ-ɖʋ yɔ se ɖɩɖɔkɩ ɖa-tɩ paa kaɖɛ nɖɩ lɛ ɖɩ-taa.