Ðe-wezuu caɣʋ nɛ ɖɛ-Ɛsɔ sɛtʋ kpɛlɩkʋʋ takayaɣ taa tɔm kɩñɩnɩtʋ
7-13 DECEMBRE
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | LEVITIKI 10-11
“Pɩwɛɛ se sɔɔlɩm mbʋ ɖɩwɛnɩ Yehowa yɔɔ yɔ pɩcɛyɩsɩ nɛ pɩkpaɖɩ mbʋ ɖɩwɛnɩ ɖɔ-hɔʋ taa mba yɔɔ yɔ”
(Levitiki 10:1, 2) Aarɔɔnɩ pɩyalaa, Nadaabɩ nɛ Abihuu pakpaɣ paa weyi lɛ sɔzɩŋ ñɔsɩ meekaɣ. Paɖʋ ka-taa miŋ nɛ ɩ-yɔɔ sɔzɩŋ pɛɛ, nɛ powoni Kɩbaɣlʋ ɛsɩndaa miŋ weyi Kɩbaɣlʋ tɩpɔzɩ yɔ. 2 Miŋ nɩɩyɩ lɩɩnɩ Kɩbaɣlʋ cɔlɔ nɛ ɩñaɣ-wɛ nɛ pasɩ Kɩbaɣlʋ ɛsɩndaa.
it-1 1203
Mbʋ paɣtʋ tɩha nʋmɔʋ se pala yɔ
Miŋ nɛ tɩlaaɖɩ ŋgʋ paɣtʋ tɩha nʋmɔʋ se pala yɔ. Levitiki ñʋʋ 10:1 taa palabɩnɩ tʋmɩyɛ Ebree tɔm piye zar (tɔm piye zarah tɔbʋʋ lɛ se mbʋ pɩwɛ ndɩ yɔ) alɩwaatʋ ndʋ pɔyɔɔdaɣ “tɛtɛ miŋ” yaa miŋ weyi pɩtɩha nʋmɔʋ se popuzi-i yɔ ɛ-tɔm yɔ. Aarɔɔnɩ pɩyalaa Naadaabʋ nɛ Abihu paawoni miŋ ɛnɩ Yehowa ɛsɩndaa nɛ pʋyɔɔ lɛ Yehowa yele nɛ miŋ ñaɣ-wɛ nɛ pasɩ. (Lev 10:1, 2; Kɩg 3:4; 26:61) Yehowa kaatɛm heyuu Aarɔɔnɩ se: “Ɩɩkɔŋ Kediɣzaɣ cokiye tɛɛ lɛ, ña nɛ ña-pɩyalaa, ɩtaañɔɔ sʋlʋm mbʋ pɩpɩwa yɔ; ɖɩnɛ ɛlɛ ɩɩsɩkɩ. Pɩkɛ mɩ nɛ mi-liɖe taa mba tamtam paɣtʋ. Pɩwɛɛ ɖɔɖɔ mbʋ, ɩɩtʋkʋʋ pʋyʋ kiɖeɖeu nɛ tɛtɛ pʋyʋ pɛ-hɛkʋ taa lɛ, azuluma pʋyʋ nɛ kele kele pʋyʋ pɛ-hɛkʋ taa lɛ, nɛ ɩɩwɩlɩɣ Izrayɛɛlɩ piya paɣtʋ ndʋ ndʋ Kɩbaɣlʋ tɩŋnɩ Moyizi yɔɔ nɛ ɛcɛlɩ-mɩ yɔ.” (Lev 10:8-11) Pɩwɩlɩɣ se pɩtɩla Naadaabʋ nɛ Abihu paañɔ sʋlʋm nɛ pɩkʋʋ-wɛ, pʋyɔɔ powoni Yehowa ɛsɩndaa miŋ weyi ɛtɩmʋna yɔ. Miŋ ɛnɩ ɛtɩmʋna, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, alɩwaatʋ ndʋ pañaɣzɩ-ɩ yɔ, lone nɖɩ ɖɩ-taa pañaɣzɩ-ɩ yɔ nɛ ɛzɩma pañaɣzɩ-ɩ yɔ pɩtɩmʋna, yaa pɩtɩla patɩɖʋ tɩlaaɖɩ taa mbʋ mbʋ pɔyɔɔdɩ pɩ-tɔm Ejipiti Lɩʋ 30:34-35 taa yɔ. Ɛlɛ paa paatɩɩñɔ sʋlʋm yɔ, pɩtaapɔzɩ se pala kɩwɛɛkɩm mbʋ.
(Levitiki 10:4, 5) Moyizi yaa Misaayɛɛlɩ nɛ Ɛlɩzafaanɩ, Aarɔɔnɩ egbele pɩyalaa, nɛ eheyi-wɛ se: “Ɩkɔɔ ɩkpaɣ mi-koobiya kooka taa nɛ ɩɖɛnɩ poliŋ nɛ maalika.” 5 Pɔñɔtɩ pa-tɩ nɛ pakpaɣ-wɛ nɛ po-tokonaa mbʋ nɛ palɩzɩ-wɛ maalika nɛ ka-wayɩ, ɛzɩ Moyizi kaatɔm yɔ.
(Levitiki 10:6, 7) Moyizi heyi Aarɔɔnɩ nɛ ɛ-pɩyalaa Eleyazaarɩ nɛ Itamaarɩ se: “Ɩtaahɛɖɩ mɩ-ñɔsɩ nɛ ɩtaacɩyɩ mi-tokonaa, ɩɩkaɣ sɩbʋ. Ɛ-taa wɩnɩ kazɩɣa kpeekpe na, Izrayɛɛlɩ ɖɩɣa kpeekpe kaɣnɩ wiu mi-koobiya mba Kɩbaɣlʋ miŋ ñaɣ-wɛ yɔ, pɔ-yɔɔ. 7 Ɩtaakʋyɩ Kediɣzaɣ cokiye nɔnɔɔ taa, ñazɩ ɛzɩma nɛ ɩɩsɩ, mɩ-yɔɔ nɛ Kɩbaɣlʋ num mbʋ pata-mɩ yɔ.” Pɔtɔɔ Moyizi tɔm.
w11 15/7 31 § 16
Ŋsʋ Ɛsɔ hɛzɩyɛ taa?
16 Moyizi ɖalʋ Aarɔɔnɩ kaasʋ kaɖɛ naɖɩyɛ taa ɛ-pɩyalaa yɔɔ. Maɣzɩ nɛ ŋna ɛzɩma pɩɩlabɩ-ɩ alɩwaatʋ ndʋ ɛ-pɩyalaa Naadaabʋ nɛ Abihu paawoni Yehowa ɛsɩndaa miŋ weyi ɛtɩmʋna yɔ, nɛ Yehowa yele nɛ pasɩ yɔ. Toovenim taa lɛ, taabalɩyɛ naɖɩyɛ taapɩzɩɣ se ɖɩtasɩ wɛʋ pa nɛ pa-lʋlɩyaa pɛ-hɛkʋ taa mbʋ pʋyɔɔ yɔ pasɩba. Ɛlɛ pɩtaasɩɩnɩ peeɖe. Yehowa kaaheyi Aarɔɔnɩ nɛ ɛ-pɩyalaa mba pɛwɛ siɣsiɣ yɔ se: “Ɩtaahɛɖɩ mɩ-ñɔsɩ nɛ ɩtaacɩyɩ mi-tokonaa se [ɩcaɣ kʋñɔwiye], ɩɩkaɣ sɩbʋ. [Yehowa] taa wɩnɩ kazɩɣa kpeekpe na.” (Lev 10:1-6) Tɔm tʋnɛ tɩ-taa tʋ kpayɩ kpayɩ. Pɩwɛɛ se ɖɩsɔɔlɩ Yehowa nɛ pɩkpaɖɩ ɖɔ-hɔʋ taa mba.
Ðɩñɩnɩ fezuu taa ñɩm
(Levitiki 10:8-11) Kɩbaɣlʋ yɔɔdɩnɩ Aarɔɔnɩ nɛ eheyi-i se: 9 “Ɩɩkɔŋ Kediɣzaɣ cokiye tɛɛ lɛ, ña nɛ ña-pɩyalaa, ɩtaañɔɔ sʋlʋm mbʋ pɩpɩwa yɔ; ɖɩnɛ ɛlɛ ɩɩsɩkɩ. Pɩkɛ mɩ nɛ mi-liɖe taa mba tamtam paɣtʋ. 10 Pɩwɛɛ ɖɔɖɔ mbʋ, ɩɩtʋkʋʋ pʋyʋ kiɖeɖeu nɛ tɛtɛ pʋyʋ pɛ-hɛkʋ taa lɛ, azuluma pʋyʋ nɛ kele kele pʋyʋ pɛ-hɛkʋ taa lɛ, 11 nɛ ɩɩwɩlɩɣ Izrayɛɛlɩ piya paɣtʋ ndʋ ndʋ Kɩbaɣlʋ tɩŋnɩ Moyizi yɔɔ nɛ ɛcɛlɩ-mɩ yɔ.”
w14 15/11 17 § 18
Ðɩwɛɛ kele kele ɖɔ-ɖɔnɛ kpeekpe taa
18 Ye ɖɩñɩnɩɣ se ɖɩwɛɛ kele kele yɔ, pɩwɛɛ se ɖɩtazɩ Masɩ taa camɩyɛ nɛ ɖɩla mbʋ ɖeyi ɖeyi Ɛsɔ pɔzʋʋ-ɖʋ yɔ. Yehowa kʋ Aarɔɔnɩ pɩyalaa Naadaabʋ nɛ Abihu mbʋ pʋyɔɔ yɔ powoni Yehowa “ɛsɩndaa miŋ weyi [Yehowa] tɩpɔzɩ yɔ.” Pʋtɔma yɔ, alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa paañɔ sʋlʋm nɛ pɩkʋʋ-wɛ. (Lev. 10:1, 2) Cɔnɩ tɔm ndʋ Yehowa heyi Aarɔɔnɩ pʋwayɩ yɔ. (Kalɩ Levitiki 10:8-11.) Tɔm ndʋ tɩwɩlɩɣ se pɩtɩpɔzɩ se ɖɩñɔɔ sʋlʋm kɩbɩbɩm nɛ pʋcɔ ɖiwolo kediɣzisi na? Maɣzɩ tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ: Ðɩfɛyɩ Moyizi Paɣtʋ tɛɛ. (Rom. 10:4) Ajɛɛ naayɛ taa, alɩwaatʋ ndʋ ɖo-koobiya kaatɔkɩ tɔɔnaɣ se pʋcɔ nɛ powolo kediɣzisi lɛ, pɔñɔʋ sʋlʋm kɩbɩbɩm pazɩ. Paska kazandʋ taa, Izrayɛɛlɩ piya ñɔwaɣ vɛɛ kɔpʋnaa naanza. Alɩwaatʋ ndʋ Yesu lakaɣ ɛ-sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ yɔ, ɛcɛlɩ ɛ-apostoloowaa wɛɛ ŋgʋ kɩsɩŋnɩ ɛ-calɩm yɔ se pɔñɔɔ. (Mat. 26:27) Bibl kizi sʋlʋm ñɔʋ kadadayaɣ nɛ sʋlʋm kpaŋʋʋ. (1 Kɔr 6:10; 1 Tim 3:8) Krɩstʋ mba sakɩyɛ ɛhʋyɛ tuzuu-wɛ se pataañɔɔ sʋlʋm kɩbɩbɩm paa ññɩɩ pʋcɔ nɛ pala Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ naɖɩyɛ. Ɛlɛ paa ɛjaɖɛ nɖɩ lɛ, ɖɩ nɛ ɖɩ-wɛtʋ. Mbʋ pɩ-tɔm cɛyaa yɔ, mbʋ lɛ se pɩwɛɛ se Krɩstʋ mba ɩɖʋ tʋkaɣ “pʋyʋ kiɖeɖeu nɛ tɛtɛ pʋyʋ pɛ-hɛkʋ taa” nɛ pɩsɩnɩ-wɛ nɛ pɛwɛɛ kele kele nɛ pɔ-tɔm kɛdɩnɩ Yehowa.
(Levitiki 11:8) Ɩtaatɔɔ pa-nandʋ, itaatukini pa-sɩɖaa, pɛkɛ-mɩ azuluma kpɩna.
it-1 124 § 6
Kpɩna
Mba paawɛ Moyizi Paɣtʋ tɛɛ yɔ, pe-ɖeke paaɖʋ paɣtʋ pɩlɩɩnɩ kpɩna wena papɩzɩɣ pɔtɔɔ a-nandʋ nɛ wena paapɩzɩɣ nɛ pɔtɔɔ a-nandʋ yɔ a-yɔɔ. Peheyi Izrayɛɛlɩ mba Levitiki 11:8 taa se: “Pɛkɛ-mɩ azuluma kpɩna.” Kpaɣnɩ alɩwaatʋ ndʋ Yesu kpaɣ e-wezuu nɛ ɛlaa kɩlaʋ yɔ, Moyizi Paɣtʋ sɩ tɩnaɣ nɛ pʋyɔɔ lɛ pɩwɛɛ se paa ɛyʋ weyi lɛ, ɛlabɩnɩ tʋmɩyɛ paɣtʋ ndʋ paaɖʋ Noowa pɩlɩɩnɩ nandʋ tɔɔʋ yɔɔ Tɛʋ Sɔsɔʋ wayɩ yɔ.—Kol 2:13-17; Kiɖe 9:3, 4.
Bibl kalʋʋ
(Levitiki 10:1-15) Aarɔɔnɩ pɩyalaa, Nadaabɩ nɛ Abihuu pakpaɣ paa weyi lɛ sɔzɩŋ ñɔsɩ meekaɣ. Paɖʋ ka-taa miŋ nɛ ɩ-yɔɔ sɔzɩŋ pɛɛ, nɛ powoni Kɩbaɣlʋ ɛsɩndaa miŋ weyi Kɩbaɣlʋ tɩpɔzɩ yɔ. 2 Miŋ nɩɩyɩ lɩɩnɩ Kɩbaɣlʋ cɔlɔ nɛ ɩñaɣ-wɛ nɛ pasɩ Kɩbaɣlʋ ɛsɩndaa. 3 Ðɩnɛ ɛlɛ Moyizi heyi Aarɔɔnɩ se: “Ndʋ Kɩbaɣlʋ kaatɔm se: Mba pɔñɔtɩnɩ-m yɔ, mawɩlɩɣ-wɛ men-ɖetu nɛ samaɣ kpeekpe ɛsɩndaa mawɩlɩɣ mon-ɖoŋ.” Aarɔɔnɩ nɩ mbʋ lɛ, esu tamɩyɛ ɖiɣ ɖiɣ. 4 Moyizi yaa Misaayɛɛlɩ nɛ Ɛlɩzafaanɩ, Aarɔɔnɩ egbele pɩyalaa, nɛ eheyi-wɛ se: “Ɩkɔɔ ɩkpaɣ mi-koobiya kooka taa nɛ ɩɖɛnɩ poliŋ nɛ maalika.” 5 Pɔñɔtɩ pa-tɩ nɛ pakpaɣ-wɛ nɛ po-tokonaa mbʋ nɛ palɩzɩ-wɛ maalika nɛ ka-wayɩ, ɛzɩ Moyizi kaatɔm yɔ. 6 Moyizi heyi Aarɔɔnɩ nɛ ɛ-pɩyalaa Eleyaazaarɩ nɛ Itamaarɩ se: “Ɩtaahɛɖɩ mɩ-ñɔsɩ nɛ ɩtaacɩyɩ mi-tokonaa, ɩɩkaɣ sɩbʋ. Ɛ-taa wɩnɩ kazɩɣa kpeekpe na, Izrayɛɛlɩ ɖɩɣa kpeekpe kaɣnɩ wiu mi-koobiya mba Kɩbaɣlʋ miŋ ñaɣ-wɛ yɔ, pɔ-yɔɔ. 7 Ɩtaakʋyɩ Kediɣzaɣ cokiye nɔnɔɔ taa, ñazɩ ɛzɩma nɛ ɩɩsɩ, mɩ-yɔɔ nɛ Kɩbaɣlʋ num mbʋ pata-mɩ yɔ.” Pɔtɔɔ Moyizi tɔm. 8 Kɩbaɣlʋ yɔɔdɩnɩ Aarɔɔnɩ nɛ eheyi-i se: 9 “Ɩɩkɔŋ Kediɣzaɣ cokiye tɛɛ lɛ, ña nɛ ña-pɩyalaa, ɩtaañɔɔ sʋlʋm mbʋ pɩpɩwa yɔ; ɖɩnɛ ɛlɛ ɩɩsɩkɩ. Pɩkɛ mɩ nɛ mi-liɖe taa mba tamtam paɣtʋ. 10 Pɩwɛɛ ɖɔɖɔ mbʋ, ɩɩtʋkʋʋ pʋyʋ kiɖeɖeu nɛ tɛtɛ pʋyʋ pɛ-hɛkʋ taa lɛ, azuluma pʋyʋ nɛ kele kele pʋyʋ pɛ-hɛkʋ taa lɛ, 11 nɛ ɩɩwɩlɩɣ Izrayɛɛlɩ piya paɣtʋ ndʋ ndʋ Kɩbaɣlʋ tɩŋnɩ Moyizi yɔɔ nɛ ɛcɛlɩ-mɩ yɔ.” 12 Moyizi heyi Aarɔɔnɩ nɛ ɛ-pɩyalaa mba pakazaa yɔ, Eleyaazaarɩ nɛ Itamaarɩ, se: “Ɩkpaɣ haɖɛ nɖɩ ɖɩkazɩ Kɩbaɣlʋ tɔɔnasɩ taa yɔ nɛ ɩtɔɔ-ɖɩ, kpɔnɔ kɩtɩñɩŋʋʋ altaaru cɔlɔ, mbʋ yɔ pɩkɛ pʋyʋ kiɖeɖeu sɔsɔ. 13 Ɩtɔɔ-pʋ ɖeɖe kiɖeɖee taa: ña nɛ ña-pɩyalaa mi-ɖeɖe lɛ Kɩbaɣlʋ tɔɔnasɩ taa; paɣtʋ ndʋ pɛcɛlɩ-m lɛ lɛ. 14 “Laŋɩyɛ nɖɩ peteɣdaa yɔ, nɛ yuye nɖɩ pɔkɔyaa yɔ, ɩɩtɔɔ-wɛ ɖeɖe kele kele taa, ña nɛ ña-pɩyalaa nɛ ñɛ-pɛlaa; ña nɛ ña-pɩyalaa mi-ɖeɖe lɛ, nɖɩ pɛcɛlɩɣ-ŋ Izrayɛɛlɩ piya kɩlaŋ kʋkɔdɩŋ taa yɔ. 15 Yuye nɖɩ pɔkɔyʋʋ yɔ nɛ laŋɩyɛ nɖɩ peteɣdaa yɔ, pɩ nɛ num mbʋ pawɩsaa yɔ, ña-pʋyʋ lɛ, ña nɛ ña-pɩyalaa, pɛtɛŋ-wɛ teɣduu Kɩbaɣlʋ ɛsɩndaa lɛ; pɩkɛ tamtam paɣtʋ ndʋ Kɩbaɣlʋ ɖʋwa yɔ.
14-20 DECEMBRE
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | LEVITIKI 12-13
“Paɣtʋ ndʋ paaɖʋ canatʋ kʋdɔŋ yɔɔ yɔ, ɛbɛ tɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ?”
(Levitiki 13:4, 5) Ɛlɛ ye tɔnʋʋ yɔɔ takɩŋ kɩñɩlɩsɩŋ nɛ kʋhʋlʋmɩŋ ɩwɛɛ, ɛlɛ ɩɩhʋyʋʋ tɔnʋʋ pɔʋ nɛ hʋndʋ ɩɩhʋlʋmʋʋ kɔyɔ, layʋ ɖɩkɩ-ɩ kʋdɔndʋ kɩyakɩŋ lʋbɛ. 5 Kɩyakʋ lʋbɛ ŋgʋ wiye lɛ, ɛcɔŋɩ-ɩ. Ye ɛnaɣ nɛ ɛ-ɛsa se kʋdɔŋ kpɛndɩ kɩwɛɛ, ɛlɛ kɩɩkpaɣ ɖoŋ tɔnʋʋ yɔɔ kɔyɔ, ɛtasɩ kʋdɔndʋ ɖɩɣʋ kɩyakɩŋ lʋbɛ.
Caanaʋ taa takayaɣ ŋga kawazɩɣ sɔnɔ yɔ
• Kʋdɔndɩnaa kɛzʋʋ kɩjaʋ.
Moyizi paɣtʋ kaatɔm se pɛkɛzɩ canasɩ kɩjaʋ nɛ sɩtaaɖɛzɩ sɩ-kʋdɔŋ samaɣ. Hɛkʋ taa pɩnzɩ (kpaɣnɩ pɩnzɩ mɩnʋʋ 5 ñɩŋgʋ nɛ puwolo pɩnzɩ mɩnʋʋ 15 ñɩŋgʋ) taa kʋdɔŋ sɔsɔʋ nakʋyʋ kaaɖɛ ɛyaa sakɩyɛ. Peeɖe ɖɔkɔtɔnaa nɩ pɩ-taa se pɩcɛyaa se pɛkɛzɩ kʋdɔndɩnaa kɩjaʋ ɛzɩ Bibl kaayɔɔdʋʋ yɔ.—Levitiki ñʋʋ 13 nɛ 14.
(Levitiki 13:45, 46) Canaɣ ŋga kʋdɔŋ ŋgʋ kɩkpawa yɔ, kaasuu ko-tokonaa kɩcɩyaa nɛ kɔ-ñɔsɩ wɛɛ kpiɣcim; kohuuzi ka-hayo ndomiye hʋndʋ yɔɔ nɛ kama kubuka se: “Azuluma tʋ! Azuluma tʋ!” 46 Ka-kʋdɔŋ ɛwɛ mbʋ yɔ, kɛkɛnɩ azuluma tʋ, nɛ ye kɛkɛ azuluma tʋ mbʋ yɔ, kacakɩ nɖeke: kɛwɛɣ maalika nɛ wayɩ.
Ŋŋsɩm-tʋ?
Caanaʋ taa Yuuda ñɩma kaaseɣaɣ sɔɔndʋ canatʋ kʋdɔŋ ŋgʋ kɩɩtɔyɩ Bibl alɩwaatʋ taa yɔ. Kʋdɔŋ kɩdɛkɛdʋʋ ŋgʋ kɩkpa ɛyʋ yɔ, kɩtɔkɩ e-tomnaɣ hɔɔlɩŋ nɩɩyɩ nɛ pɩcamɩ hɔɔlɩŋ ɛnɩ. Kʋdɔŋ ŋgʋ kɩtaawɛɛnɩ hayʋʋ. Ɛlɛ mba paawɛnɩ kʋdɔŋ ŋgʋ yɔ, pɛkɛzaɣ-wɛ hɔɔlʋʋ nɛ pɩɩpɔzaa se ye nɔɔyʋ ɛñɔtʋʋnɩ-wɛ yɔ, peheyi-i se pɛwɛnɩ kʋdɔŋ ŋgʋ.—Levitiki 13:45, 46.
(Levitiki 13:52) Ɛɛñaɣzɩ miŋ toko ŋgʋ, pɩsaʋ ŋgʋ, kuntu ŋgʋ, paa palabɩ-kʋ nɛ kpɛm yaa anasaayɩ pɩsatʋ yɔ, tɔnɛ wonuu ŋgʋ, paa kɩkɛ ŋgʋ, ŋgʋ kɩ-yɔɔ kʋdɔŋ lɩwa yɔ, mbʋ yɔ pɩkɛ huŋgbaŋa ŋga kɛɖɛɣ wondu lɛɛtʋ yɔ nɛ pɩwɛɛ se pañaɣzɩ-kɛ miŋ yɔ.
(Levitiki 13:57) Pɩtɛ lɛ, ye kʋdɔŋ ɛtasɩ lɩʋ toko ŋgʋ kɩ-yɔɔ, pɩsaʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ, kuntu ŋgʋ kɩ-yɔɔ, yaa tɔnɛ wonuu ŋgʋ kɩ-yɔɔ, paa kɩkɛ we yɔ, pʋ-tɔbʋʋ lɛ se kʋdɔŋ wɛɛ kɩlakɩ tʋmɩyɛ, ŋŋñaɣzɩ miŋ kʋdɔŋ kpa wonuu ŋgʋ yɔ.
it-2 128 § 1
Canatʋ kʋdɔŋ
Tokonaa yɔɔ nɛ ɖɩsɩ taa. Canatʋ kʋdɔŋ pɩzɩɣ nɛ pɩkpa pɩsatʋ toko yaa tɔnɛ toko. Ye pɔcɔtɩ wonuu ŋgʋ kɩ-yɔɔ kʋdɔŋ wɛɛ yɔ, kɩpɩzɩɣ nɛ kɩwɛɛ cɩɖɩ cɩɖɩ, ye pɩtɩkɛ mbʋ yɔ, pasɩɣ-kʋ kɩjaʋ. Ɛlɛ ye pɔcɔtɩ-kʋ nɛ sʋtʋ lɩm tɔlɩm tɩlɩɩ yɔ, pañaɣzɩɣ-kʋ miŋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩkɛ canatʋ kʋdɔŋ sɔsɔʋ. (Lev 13:47-59) Ye sʋtʋ lɩm tɔlɩm ɛlɩ ɖɩɣa nakɛyɛ kolonzi yɔɔ yɔ, cɔjɔ ɖʋʋ paɣtʋ se nɔɔyʋ ɛtaañɔtɩnɩ ɖɩɣa ŋga. Pɩpɩzɩɣ nɛ pɩpɔzɩ se pɛkpɛzɩ pɛɛ wena kʋdɔŋ ɖɛ-yɛ yɔ nɛ pɔlɔ-yɛ tɛtʋ nɛ wayɩ, azuluma lone naɖɩyɛ taa. Pʋwayɩ lɛ, pakayɩ ɖɩɣa taa caɣ caɣ, nɛ pɛɖɛnɩ pɔlɔ tɛtʋ nɛ wayɩ, azuluma lone naɖɩyɛ taa. Ye canatʋ kʋdɔŋ ɛɖaɣnɩ pɩsʋʋ ɖɩɣa ŋga ka-taa yɔ, pɔyɔkʋʋ-kɛ, pokuu kɛ-pɛɛ, ka-ɖasɩ nɛ wondu lɛɛtʋ tɩŋa nɛ powoni pɔlɔ tɛtʋ nɛ wayɩ, azuluma lone naɖɩyɛ taa. Ɛlɛ ye canatʋ kʋdɔŋ ɛtɩpɩsɩ ɖɩɣa ŋga ka-taa yɔ, palakɩ mbʋ pɩpɔzʋʋ yɔ nɛ kɛwɛɛ kele kele. (Lev 14:33-57) Nabɛyɛ maɣzɩɣ se canatʋ kʋdɔŋ ŋgʋ kɩkpaɣ tokonaa yaa kuduyuŋ yɔ, huŋgbazaɣ yaa kalɩkɔdaɣ pɩkɛnaa, ɛlɛ nabʋyʋ ɛɛwɩlɩɣ se pɩkɛ toovenim.
Ðɩñɩnɩ fezuu taa ñɩm
(Levitiki 12:2) “Yɔɔdɩnɩ Izrayɛɛlɩ piya nɛ ŋheyi-sɩ se: Ye halʋ ɛhaɣ hoɣa nɛ ɛlʋlɩ pɩɣa evelaɣ yɔ, ɛkɛɣ azuluma tʋ kɩyakɩŋ lʋbɛ ɛzɩ ɛɛkɛʋ azuluma tʋ e-fenaɣ wɛɛ taa yɔ.
(Levitiki 12:5) Ye ɛlʋlɩ pɩɣa peleɣa yɔ, ɛkɛɣ azuluma tʋ kpɩtaŋ naalɛ, ɛzɩ e-fenaɣ wɛɛ taa yɔ, nɛ ɛwɛɣ ɛ-calɩm kelisuu yɔɔ kɩyakɩŋ hiŋ lʋbɛ (70).
w04 15/5 23 § 2
Levitiki takayaɣ taa lɩmaɣza sɔsɔna
12:2, 5—Ɛbɛ yɔɔ halʋ pɩsɩɣ “azuluma tʋ” alɩwaatʋ ndʋ ɛlʋlʋʋ yɔ? Ɛsɔ labɩ lʋlʋʋ pilinzi se ɛha ɛyaa waɖɛ nɛ palʋlɩ piya nzɩ sɩtalɩ pilim yɔ. Ɛlɛ Aɖam kɩwɛɛkɩm yɔɔ lɛ, mantɩtalɩ pilim wɛtʋ nɛ kɩwɛɛkɩm lʋlɩyaa ɖɛzɩɣ pe-piya. Halʋ kɛʋ ‘azuluma tʋ’ lʋlʋʋ alɩwaatʋ wayɩ nɛ alɩwaatʋ ndʋ calɩm kpeŋni-i yɔ nɛ abalʋ ñɛkɛʋ azuluma tʋ alɩwaatʋ ndʋ kɩjabɩyʋʋ kpeŋni-i yɔ, pɩtɔzaɣ-wɛ se pɛwɛnɩ kɩwɛɛkɩm mbʋ pɛɖɛzɩɣ ɛyʋ alɩwaatʋ ndʋ palʋlʋʋ-ɩ yɔ. (Levitiki 15:16-24; Keɣa 50:7; Roma mba 5:12) Ɛzɩma pɔpɔzaɣ Izrayɛɛlɩ mba se palakɩ kele kele wɛtʋ sɔnzɩ ɖoŋ ɖoŋ yɔ, pɩsɩɣaɣnaɣ-wɛ se pana se pɩpɔzʋʋ ɛyaa Yesu kɩlaʋ se pihuuzi pa-kɩwɛɛkɩm yɔɔ nɛ pɩsɩnɩ-wɛ nɛ patalɩ pilim cee wayɩ. Ye mbʋ paɣtʋ kaapɩsɩ-wɛ ‘kandɩyʋ weyi ewokini Krɩstʋ cɔlɔ yɔ.’—Galaatii mba 3:24.
(Levitiki 12:3) Nɛ kɩyakʋ lutozo ŋgʋ wiye lɛ, pɛpɛlɩ pɩɣa.
Caanaʋ taa takayaɣ ŋga kawazɩɣ sɔnɔ yɔ
• Alɩwaatʋ ndʋ pɩwɛɛ se pɛpɛlɩ pɩɣa yɔ.
Ɛsɔ paɣtʋ yɔɔdaa se ye palʋlɩ abalɩbɩɣa yɔ, pɩpɔzʋʋ se pɛpɛlɩ-kɛ kɩyakʋ lutozo ñɩŋgʋ wiye. (Levitiki 12:3) Pɩɣa ŋga katɩlabɩtɩ kpɩtaʋ kʋɖʋmʋʋ yɔ, ye kamʋ heŋ yɔ, ka-calɩm mbʋ pikpeŋ yɔ, pɩɩpɩzɩɣ pikii se pɩsa nɛ kataalesi calɩm sakɩyɛ. Bibl alɩwaatʋ taa lɛ, kɔ wena ɖɔkɔtɔnaa lakɩnɩ tʋmɩyɛ sɔnɔ se calɩm ekii yɔ, ataawɛɛ; nɛ pʋyɔɔ lɛ, pɩɩmʋnɩ mbʋ se paɖaŋ kpɩtaʋ kʋɖʋmʋʋ pʋcɔ nɛ pɛpɛlɩ pɩɣa.
Bibl kalʋʋ
(Levitiki 13:9-28) Canatʋ ɛlɩ ɛyʋ yɔɔ kɔyɔ, powokini-i layʋ cɔlɔ 10 nɛ ɛlɛ cɔŋɩ-ɩ, nɛ ye ɛna ɛ-tɔnʋʋ yɔɔ kaŋkaŋ kʋhʋlʋmɩŋ nɛ kɩjɩkpʋʋ kɔyɔ, 11 pɩkɛ canatʋ ndʋ tɩɩwaɣ yɔ tɔnʋʋ yɔɔ. Layʋ kaasusi se ɛkɛ azuluma tʋ, ɛɛɖɩkɩ-ɩ, ɛkɛ azuluma tʋ toovenim taa. 12 Ɛlɛ ye canatʋ ehukuu tɔnʋʋ yɔɔ, ye kʋdɔŋ ɛwadɩɣ tomnaɣ kpeekpe yɔɔ, pɩkpɛndɩɣnɩ ñʋʋ nɛ naataŋ, paa layʋ ɛcɔŋnɩ le yɔ, 13 layʋ ɛnʋ ɛɛcɔŋ kʋdɔndʋ nɛ, ye ɛnaɣ se canatʋ wa e-tomnaɣ kpeekpe yɔɔ lɛ, esusuu se kʋdɔndʋ wɛ kele kele. Ðenɖe ɛzɩ ɛ-tɩŋa ɛhʋlʋmaa yɔ, ɛwɛ kele kele. 14 Pɩtɛ lɛ, kɩyakʋ ŋgʋ panaɣ ɛ-yɔɔ kɩjɩkpʋʋ yɔ, ɛkɛɣ azuluma tʋ. 15 Layʋ naɣ kɩjɩkpʋʋ lɛ, esusuu se ɛkɛ azuluma tʋ: kɩjɩkpʋʋ kɛ azuluma pʋyʋ, pɩkɛ canatʋ. 16 Ɛlɛ ye kɩjɩkpʋʋ ɛpɩsɩ kʋhʋlʋmʋʋ kɔyɔ, kʋdɔndʋ woki ɛna layʋ, 17 nɛ ɛlɛ wili-i, ye ɛnaɣ se kʋdɔŋ pɩsɩ kʋhʋlʋmʋʋ kɔyɔ, esusi se kʋdɔndʋ wɛ kele kele: 18 Ye yaɣyʋ ɛlɩ nɔɔyʋ yɔɔ nɛ kɩwaa kɔyɔ, 19 Ye yaɣyʋ lone taa, kaŋkaŋ kʋhʋlʋmʋʋ yaa kpizim kɩñɩlɩsʋʋ kʋhʋlʋmʋʋ nɛ kɩsɛɛmʋʋ ɛlɩwa yɔ, ɛyʋ ɛnʋ yɔ ɛɛwɩlɩ ɛ-tɩ layʋ. 20 Layʋ ɛnʋ eewili-i; ye ɛnaɣ se tɔnʋʋ ɖʋ lɔbɩ lɔbɩ kɔyɔ nɛ hʋndʋ hʋlʋmɩ kɔyɔ, eesusi se ɛkɛ azuluma tʋ: pɩkɛ canatʋ ndʋ tɩpɩsɩ yaɣyʋ yɔ. 21 Ye layʋ ɛcɔnaa nɛ ɛtɩna hʋndʋ kʋhʋlʋmʋtʋ, ɛtɩna tɔnʋʋ ɖʋ lɔbɩ lɔbɩ, ɛlɛ, ɛnawa se kʋdɔŋ camaa kɔyɔ, ɛɖɩɣ kʋdɔndʋ kɩyakɩŋ lʋbɛ. 22 Eesusi se ɛkɛ azuluma tʋ, ye toovenim taa kʋdɔŋ ɛkpa ɖoŋ tɔnʋʋ yɔɔ kɔyɔ: pɩkɛ canatʋ. 23 Ɛlɛ ye kpizim ɛcaɣ ɖoli kʋɖʋm nɛ kɩtɩwadɩ yɔ, pɩkɛ yaɣyʋ kʋdɔndʋ yɔɔ: layʋ kaasusi se ɛyʋ ɛnʋ ɛwɛ kele kele. 24 Miŋ ɩñaɣ nɔɔyʋ yɔ, ye pɩlabɩ heŋ, pɩlabɩ tɔndɔbɔɔyaɣ kɩsɛɛmaɣ yaa kʋhʋlʋmaɣ kɔyɔ, 25 layʋ kaacɔnɩ camɩyɛ; ye ɛnaɣ se hʋndʋ hʋlʋmʋʋ yaa tɔndɔbɔɔyaɣ lakɩ pɔʋ tɔnʋʋ taa kɔyɔ, pɩkɛ canatʋ na heŋ taa. Layʋ kaasusi se ɛyʋ ɛnʋ ɛkɛ azuluma tʋ: Pɩkɛ canatʋ. 26 Ɛlɛ ye layʋ ɛɛnaɣ hʋndʋ kʋhʋlʋmʋtʋ tɔndɔbɔɔyaɣ taa nɛ pɩɩhʋyʋʋ pɔʋ tɔnʋʋ taa, nɛ tɔndɔbɔɔyaɣ tɛŋ tɛm yɔɔ kɔyɔ, layʋ kaaɖɩɣ kʋdɔndʋ kɩyakɩŋ lʋbɛ. 27 Kɩyakʋ lʋbɛ ŋgʋ wiye lɛ eewili-i nɛ, ye kʋdɔŋ ɛwadɩ tɔnʋʋ yɔɔ kɔyɔ, esusi se ɛkɛ azuluma tʋ: pɩkɛ canatʋ. 28 Ye tɔndɔbɔɔyaɣ ɛsɩŋaa nɛ katɩwadɩ tɔnʋʋ yɔɔ kɔyɔ, ye kamʋwaa kɔyɔ, pɩkɛ kaŋkaŋ ŋgʋ kɩlɩnɩ miŋ cɔlɔ yɔ na yem. Layʋ kaasusi se ɛyʋ ɛnʋ ɛwɛ kele kele, nɛ pɩkɛ miŋ tɔndɔlʋʋ yem.
21-27 DECEMBRE
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | LEVITIKI 14-15
“Pɩpɔzʋʋ se ɖɩwɛɛ kele kele pʋcɔ nɛ ɖɩla kele kele sɛtʋ”
(Levitiki 15:13-15) Ɛyʋ weyi lɩm kpeŋnaɣ yɔ, ɛ-yɔɔ ɛcɛba yɔ, ɛkalɩ kɩyakɩŋ lʋbɛ nɛ ɛsɔ lɩm. Pɩwɛnɩ-ɩ se ekpizi e-tokonaa yɔɔ, ɛsɔ lɩm mbʋ pikpeŋ yɔ, ɛkaɣ lɩʋ kele kele. 14 Kɩyakʋ lutozo ŋgʋ wiye lɛ, ɛɛkpaɣ ahoo naalɛ yaa hoomataŋ naalɛ nɛ ɛkɔɔ kediɣzaɣ cokiye nɔnɔɔ taa, Kɩbaɣlʋ ɛsɩndaa, nɛ ɛcɛlɩ-wɛ layʋ, 15 Ɛlɛ kaalaa lɛlʋ kɩlaʋ kɩwɛɛkɩm yɔɔ, nɛ ɛlaa lɛlʋ kɩlaʋ miŋ kɩñaɣzʋʋ. Mbʋ yɔ layʋ kaɣ kpizuu ɛ-yɔɔ lɩm kpem kʋdɔŋ.
it-1 258
Lɩm sɔʋ
Lɩmaɣza ndɩ ndɩ yɔɔ paaɖʋ Izrayɛɛlɩ mba paɣtʋ pɩlɩɩnɩ lɩm sɔʋ yɔɔ. Ye canatʋ kʋdɔŋ ɛɛkpa nɔɔyʋ nɛ ɛ-yɔɔ cɛ yɔ, ye nɔɔyʋ etukuni wondu ndʋ weyi lɩm wɛɛ nɛ pikpeŋni-i yɔ etukunaa yɔ, ye kɩjabɩyʋʋ ekpeŋni abalʋ yɔ, ye calɩm ekpeŋni halʋ yɔ yaa ye nɔɔyʋ ɛsʋnɩ “azuluma tʋ” nɔɔyʋ yɔ, pɩpɔzʋʋ se ɛsɔ lɩm. (Lev. 14:8, 9; 15:4-27) Ye nɔɔyʋ ɛsʋ kizinziku ŋgʋ kɩ-tɛɛ pasɩ sɩɖʋ yɔ yaa ye etukuni sɩɖʋ yɔ, ɛpɩsɩɣ “azuluma tʋ” nɛ pɩpɔzʋʋ se ɛsɔ lɩm nɛ ɛwɛɛ kele kele. Ye nɔɔyʋ ekizaa se ɛɛñaŋ kele kele wɛtʋ paɣtʋ ndʋ yɔ, “palɩzɩɣ-ɩ samaɣ taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ episiɣ Kɩbaɣlʋ Kooka.” (Kɩg 19:20) Ye mbʋ pɩmʋnaa se ɛyʋ ɛsɔ lɩm nɛ ɛwɩlɩ se ɛñaŋ paɣtʋ ndʋ Yehowa ɖʋ kele kele wɛtʋ hɔɔlʋʋ taa yɔ. (Keɣsi 25:6; 72:13; Iza 1:16; Eze 16:9) Pakpaɣ Yehowa toovenim tɔm nɛ pamaɣzɩnɩ lɩm, ye ɖɩsɔʋ lɩm mbʋ yɔ, ɖɩwɛɣ kele kele.—Efɛ 5:26.
(Levitiki 15:28-30) Ɛ-yɔɔ cɛkɩnɩ ɛ-calɩm kpemtu lɛ, ɛɛkalɩ kɩyakɩŋ lʋbɛ nɛ ɛlɩɩ kele kele. 29 Kɩyakʋ lutozo ŋgʋ wiye lɛ, ɛɛkpaɣ ahoo naalɛ yaa hoomataŋ naalɛ nɛ ewoni layʋ kediɣzaɣ cokiye nɔnɔɔ taa. 30 Layʋ kaalaa lɛɛkʋ kɩlaʋ kɩwɛɛkɩm yɔɔ, nɛ ɛlaa lɛɛkʋ kɩlaʋ miŋ kɩñaɣzʋʋ. Layʋ kaala mbʋ ɛ-yɔɔ, Kɩbaɣlʋ ɛsɩndaa, nɛ ekpizi ɛ-yɔɔ ɛ-calɩm kpemtu azuluma wena apisaɣ-i yɔ.
it-2 753 § 4
Alɩwaatʋ ndʋ calɩm kpeŋni halʋ yɔ
Alɩwaatʋ ndʋ halʋ naɣ fenaɣ nɛ calɩm kpeŋni-i yaa alɩwaatʋ ndʋ e-fenaɣ cɛzaa nɛ calɩm kpeŋni-i mbʋ yɔ, ɛkɛɣ azuluma tʋ. Mbʋ payɩ etukuuna yaa mbʋ pɩ-yɔɔ ɛcakɩ yɔ, pɩpɩsɩɣ azuluma pʋyʋ. Nɛ ye nɔɔyʋ etukuni-pʋ yɔ, ɛpɩsɩɣ azuluma tʋ. Alɩwaatʋ ndʋ calɩm kpeŋni-i yɔ tɩtɛŋ lɛ, pɩwɛ se ɛkalɩ kɩyakɩŋ lʋbɛ pʋcɔ nɛ ɛwɛɛ kele kele. Kɩyakʋ lutozo ñɩŋgʋ wiye lɛ, pɩwɛɛ se ewoni ahoo naalɛ yaa hoomataŋ naalɛ nɛ ɛcɛlɩ cɔjɔ. Cɔjɔ kpakɩɣ kpɩna ana a-taa kʋɖʋmɖɩyɛ nɛ ɛlaa kɩwɛɛkɩm kɩlaʋ nɛ ɛkpaɣ lɛɛɖɛ nɛ ɛlaa miŋ kɩñaɣzʋʋ kɩlaʋ, se pɩsa nɛ Yehowa kpeɣ halʋ ɛnʋ ɛ-kɩwɛɛkɩm.—Levitiki 15:19-30; kalɩ PUR, PURETÉ.
(Levitiki 15:31) Ɩɩwɩlɩ Izrayɛɛlɩ piya sɩ-azuluma nɛ sɩtaasɩ a-yɔɔ, man-Ðɩjaɣyɛ nɖɩ ɖɩwɛ pɛ-hɛkʋ taa yɔ, ɖi-pisuu yɔɔ.
it-2 141 § 3
Lone kiɖeɖee
2. Kediɣzaɣ kizinziku nɛ pʋwayɩ lɛ templo. Mbʋ mbʋ payɩ paalaba, pɩkpɛndɩnɩ Ɛsɔ sɛtʋ kɩɖanɖʋʋ kadaɣ nɛ templo kadaɣ yɔ, pɩɩkɛ lona wena awɛ kele kele yɔ. (Ejl 38:24; 4Aw 29:5; Tʋm 21:28) Wondu ndʋ tɩɩcalɩ wɛʋ kadaɣ taa yɔ ndʋ lɛ kɩlaŋ altaaru nɛ ñɩɣyʋʋ kɩsɛɛmʋʋ ñanaɣ. Wondu ndʋ tɩɩwɛ kele kele. Ɛyaa mba pɛwɛ kele kele yɔ, pe-ɖeke paawɛnɩ waɖɛ se powolo Ɛsɔ sɛtʋ kɩɖanɖʋʋ kadaɣ taa, mbʋ ɖɔɖɔ mba pataawɛɛ kele kele yɔ, pataapɩzɩɣ se powolo templo kadaɣ taa. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Pɩtaapɔzɩ se halʋ azuluma tʋ etukuni wondu ndʋ tɩwɛ kele kele yɔ yaa ewolo lone kiɖeɖeye naɖɩyɛ taa. (Lev 12:2-4) Halɩ azuluma kelisuu alɩwaatʋ taa ye ɛsʋ Ɛsɔ sɛtʋ kɩɖanɖʋʋ tɛɛ yɔ, episiɣ-kʋ. (Lev 15:31) Mba powokini haɖɛ se pañalɩ pɔ-yɔɔ canatʋ kʋdɔŋ yɔ, kediɣzaɣ kizinziku nɔnɔɔ taa pasɩŋɩɣ. (Lev 14:11) Ɛyʋ weyi ɛfɛyɩ kele kele yɔ, ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛtɔɔ laŋhɛzɩyɛ kɩlaʋ kpɩnɛ nandʋ Ɛsɔ sɛtʋ kɩɖanɖʋʋ tɛɛ yaa templo taa, pɩtɩkɛ mbʋ yɔ ɛsɩkɩ.—Lev 7:20, 21.
Ðɩñɩnɩ fezuu taa ñɩm
(Levitiki 14:14) Layʋ ɛɛkpaɣ kɩlaʋ ŋgʋ kɩ-calɩm nɛ ɛtaa weyi ɛsɔʋ-ɩ lɩm yɔ ɛ-nɩwaŋ nɩŋgbaŋʋʋ nɔɔ taa nɛ ɛ-nɩwaŋ nesi niye abalʋ yɔɔ nɛ ɛ-nɩwaŋ naatalʋʋ nimbiye abalʋ yɔɔ.
(Levitiki 14:17) Ɛɛtaa num mbʋ pɩkazɩ ɛ-nandaka pɔʋ taa yɔ weyi ɛsɔʋ-ɩ lɩm yɔ ɛ-nɩwaŋ nɩŋgbaŋʋʋ nɔɔ taa, ɛ-nɩwaŋ nesi niye abalʋ yɔɔ, nɛ ɛ-nɩwaŋ naatalʋʋ nimbiye abalʋ yɔɔ, pɩtasɩnɩ laŋɩyɛ hɛzʋʋ kɩlaʋ calɩm.
(Levitiki 14:25) ɛtɛŋ heɣa laʋ kɩwɛɛkɩm yɔɔ lɛ, ecozi ka-calɩm nɛ ɛtaa weyi ɛsɔʋ-ɩ lɩm yɔ ɛ-nɩwaŋ nɩŋgbaŋʋʋ nɔɔ taa nɛ ɛ-nandasɩ taa nɛ ɛ-naatalʋʋ nɩwaŋ ŋgʋ yɔɔ.
(Levitiki 14:28) Ɛɛtaa weyi ɛsɔʋ lɩm yɔ ɛ-nɩwaŋ nɩŋgbaŋʋʋ nɔɔ taa, ɛ-nɩwaŋ niye yɔɔ, ɛ-nɩwaŋ naatalʋʋ nimbiye yɔɔ, ɖenɖe pelizi laŋhɛzɩyɛ kɩlaʋ calɩm yɔ.
it-2 453 § 5
Nɩŋgbaŋʋʋ
Kɩyakʋ ŋgʋ palɩzɩ cɔjɔnaa yɔ, paaɖʋ Moyizi paɣtʋ se ɛkpaɣ heɣa ŋga palawa yɔ ka-calɩm nɛ ɛtaa Aarɔɔnɩ nɛ ɛ-pɩyalaa pa-nɩwaŋ nɩŋgbaaŋ nɔsɩ yɔɔ, nɛ ɛtaa ɖɔɖɔ pa-nɩwaŋ nesi nɛ nɩŋgbanzɩ nɔsɩ yɔɔ. palabɩ mbʋ se pɩwɩlɩ se pɩwɛɛ se ɛzɩma pewelisiɣ tɔm yɔ, mbʋ mbʋ palakɩ yɔ nɛ ɛzɩma pɔɖɔŋ yɔ, pɩla nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ tʋmɩyɛ nɖɩ paɖʋ-wɛ yɔ. (Lev 8:22-24) Mbʋ ɖɔɖɔ paɣtʋ kaatɔm se pɩsa nɛ pawaa canaɣ nɛ kɛwɛɛ kele kele lɛ, pɩwɛɛ se cɔjɔ ɛkpaɣ heɣa ŋga pala canaɣ yɔɔ yɔ, ka-calɩm nɛ num mbʋ canaɣ ŋga kahawa yɔ, nɛ pataa ka-nɩwaŋ nɩŋgbaŋʋʋ nɔɔ yɔɔ. (Lev 14:14, 17, 25, 28) Ye yom nɔɔyʋ ɛkpaɣ lɩmaɣza se ɛwɛɣ ɛ-tʋ cɔlɔ nɛ ɛlakɩ ɛlɛ tʋmɩyɛ tam yɔ, sɔnzɩ nzɩ palakɩ-ɩ yɔ sɩnɩɣzɩnɩ sɩnɛ. Powokini yom ɛnʋ nɔnɔɔ taa nɛ ɛ-tʋ tʋlɩ ɛ-nɩŋgbaŋʋʋ nɛ ɛcɔʋ. Nɩŋgbaŋʋʋ ɛyʋ welisini tɔm, nɛ palakɩ yʋsaɣ ŋga nɩŋgbaŋʋʋ yɔɔ se pawɩlɩ se yom tisaa se ewoki pɩ-yɔɔ nɛ ewelisiɣni ɛ-tʋ nɛ ɛñaŋɩ-ɩ.—Ejl 21:5, 6.
(Levitiki 14:43-45) Ye pɛkpɛ pɛɛ nɛ pakayɩ pɔlʋʋ nɛ pataa kɩfalʋʋ ɖɩɣa nɛ kʋdɔŋ ɖiɣni yɛlʋʋ kɔyɔ, 44 layʋ ewolo ewili nɛ ɛna; ye ɛnawa se kʋdɔŋ tasɩ ɖoŋ kpaʋ kɔyɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ pɩkɛ canatʋ ndʋ tɩɖɛɣ ɛyaa yɔ, ɖɩɣa ŋga kɛkɛ azuluma ɖɩɣa. 45 Pɔyɔkɩ ɖɩɣa ŋga nɛ pɔlɔ kɛ-pɛɛ nɛ ka-ɖasɩ nɛ kɔ-pɔlʋʋ kpeekpe tɛtʋ nɛ wayɩ kʋzɔɔtʋ lone taa.
g 1/06 14, aɖakaɣ
Huŋgbazaɣ—taabalʋ yaa koyindu
ƐBƐ PAYAƔ BIBL ALƖWAATƲ TAA SE HUŊGBAZAƔ?
Bibl yɔɔdɩ ‘canatʋ kʋdɔŋ ŋgʋ kɩkpaɣ ɖɩɣa’ pʋ-tɔbʋʋ se kolonzi yaa kuduyuŋ yɔ kɩ-tɔm. (Levitiki 14:34-48) Paya kʋdɔŋ ŋgʋ se “canatʋ kʋdɔŋ ŋgʋ kɩɖɛɣ ɛyaa yɔ” yaa kaɖɛ ñɩŋgʋ, nɛ nabɛyɛ maɣzɩɣ se pɩɩkɛ huŋgbazaɣ yaa kalɩkɔdaɣ, ɛlɛ nabʋyʋ ɛɛwɩlɩɣ se pɩkɛ toovenim. Paa pɩtɩɩkɛ suwe yɔ, Ɛsɔ paɣtʋ taa pɔtɔm se ye kʋdɔŋ ŋgʋ kɩlɩ ɖɩɣa nakɛyɛ yɔɔ yɔ, pɩpɔzʋʋ se pakayɩ ka-taa caɣ caɣ nɛ palɩzɩ wondu ndʋ kʋdɔŋ tukunaa yɔ nɛ pɔlɔ “azuluma lone naɖɩyɛ taa.” Ye kʋdɔŋ ɛpɩsaa yɔ, pɩwɩlɩɣ se ɖɩɣa ŋga kɛfɛyɩ kele kele nɛ pɩwɛɛ se pɔyɔkɩ-kɛ nɛ pokuu kɛ-pɛɛ, ka-ɖasɩ nɛ wondu lɛɛtʋ tɩŋa nɛ powoni pɔlɔ tɛtʋ nɛ wayɩ. Yehowa paɣtʋ ndʋ tɩwɩlɩɣ se ɛsɔɔlɩ ɛ-samaɣ pɩdɩɩfɛyɩ nɛ ɛsɔɔlaa se piɖeni-kɛ tomnaɣ yɔɔ.
Bibl kalʋʋ
(Levitiki 14:1-18) Kɩbaɣlʋ yɔɔdɩnɩ Moyizi se: 2 Paɣtʋ ndʋ paɖʋʋ canaɣ, kɩyakʋ ŋgʋ pɔsɔʋ-kɛ lɩm yɔ, ndʋ yɔ: Paawoni-kɛ layʋ cɔlɔ, 3 nɛ layʋ lɩɩ maalika taa. Ye ewili-kɛ nɛ ɛna se ka-canatʋ wawa kɔyɔ, 4 ɛɛɖʋ paɣtʋ se ɛyʋ weyi pañalɩɣ-ɩ yɔ, pɔkɔnɩ ɛ-yɔɔ sumasɩ naalɛ nzɩ sɩwɛnɩ sɩ-ɛsa yɔ, nɛ sɩwɛɛ kele kele yɔ, hɛɛmʋʋ ɖasɩ, tɔlɩm kɩsɛɛmɩm nɛ soloŋa. 5 Ɛɛpɔzɩ nɛ palaa sumaɣ cʋʋ peeɣa yɔɔ lɩm mbʋ pikpeŋ yɔ, pɩ-yɔɔ. 6 Piyele sumaɣ ŋga ka nɛ kɛ-ɛsa yɔ, ɛɛkpaɣ-kɛ nɛ hɛɛmʋʋ ɖasɩ, tɔlɩm kɩsɛɛmɩm, hɛɛmʋʋ tɔpɔɖɛ, nɛ ɛmɩyɩ sumaɣ ŋga pala lɩm kikpeŋim yɔɔ yɔ, ka-calɩm taa, 7 mbʋ ɛɛmɩzɩ tam lʋbɛ weyi pañalɩɣ ɛ-canatʋ yɔ, ɛ-yɔɔ, nɛ ɛtɛŋ susuu se ɛwɛ kele kele lɛ, eyele sumaɣ ŋga kɛwɛnɩ kɛ-ɛsa yɔ nɛ kakʋyɩ kasʋʋ ñɩtʋ. 8 Weyi ɛsɔʋ canatʋ lɩm yɔ ɛɛcɔtɩ e-tokonaa, ɛhʋ hʋndʋ tɩŋa, ɛɛsɔ lɩm nɛ ɛlɩɩ kele kele. Pʋwayɩ lɛ ɛsʋʋ maalika taa, ɛlɛ ɛɛsʋʋ e-cokiye tɛɛ, ɛcakɩnɩ awayɩ. 9 Kɩyakʋ lʋbɛ ŋgʋ wiye lɛ, ɛɛhʋ ɛ-ñɔsɩ nɛ ɛ-tandaʋ nɛ tomnaɣ yɔɔ hʋndʋ kpeekpe, nɛ ɛcɔtɩ e-tokonaa nɛ ɛsɔ e-tomnaɣ lɩm nɛ ɛlɩɩ kele kele. 10 Kɩyakʋ lutozo ŋgʋ wiye lɛ, ɛɛkpaɣ heɣsi naalɛ nzɩ sɩfɛyɩnɩ azuluma yɔ nɛ heu kɩnɛʋ weyi ɛwɛnɩ pɩnaɣ nɛ ɛfɛyɩnɩ azuluma yɔ, mʋlʋm nikpiɖe tɛɛ nɛ enuuti-pʋ num taa, nɛ ɛɛha haɖɛ, pɩ nɛ num pazɩ. 11 Layʋ weyi ɛsɔʋ canaɣ lɩm yɔ, ɛɛsɩɩ ɛyʋ weyi, ɛsɔʋ-ɩ lɩm yɔ nɛ ɛ-haɖɛ Kediɣzaɣ cokiye nɔnɔɔ taa, Kɩbaɣlʋ ɛsɩndaa, 12 nɛ ɛkpaɣ heɣsi taa nakɛyɛ nɛ ɛkpɛyɩ kɩwɛɛkɩm yɔɔ, pɩkpɛndɩnɩ num pazɩ nɛ ɛkpazɩ pɩtɩŋa Kɩbaɣlʋ ɛsɩndaa, 13 ɛɛkʋ heɣa ɖeɖe kiɖeɖee taa ɖenɖe patɩɩkʋʋ kɩwɛɛkɩm yɔɔ kɩlaʋ kpɩnɛ nɛ kɩlaʋ miŋ kɩñaɣzʋʋ yɔ, pʋ-tɔbʋʋ se Kooka kiɖeɖeɣa taa. Layʋ tɩnɩ laŋhɛzɩyɛ kɩlaʋ ŋgʋ, ɖɔɖɔ ɛzɩ kɩwɛɛkɩm yɔɔ kpɛyʋʋ kɩlaʋ kpɩnɛ yɔ: pɩkɛ pʋyʋ kiɖeɖeu sɔsɔ. 14 Layʋ ɛɛkpaɣ kɩlaʋ ŋgʋ kɩ-calɩm nɛ ɛtaa weyi ɛsɔʋ-ɩ lɩm yɔ ɛ-nɩwaŋ nɩŋgbaŋʋʋ nɔɔ taa nɛ ɛ-nɩwaŋ nesi niye abalʋ yɔɔ nɛ ɛ-nɩwaŋ naatalʋʋ nimbiye abalʋ yɔɔ; 15 eecozi num pazɩ nɛ ɛɖʋ ɛ-nɩmɩyɛ nandaka pɔʋ taa 16 nɛ elii ɛ-nɩwaŋ nesi niye naɖɩyɛ num taa, mbʋ pɩwɛ ɛ-nɩmɩyɛ nandaka pɔʋ taa yɔ nɛ ɛmɩzɩ num mbʋ nɛ e-niye tam lʋbɛ Kɩbaɣlʋ ɛsɩndaa. 17 Ɛɛtaa num mbʋ pɩkazɩ ɛ-nandaka pɔʋ taa yɔ weyi ɛsɔʋ-ɩ lɩm yɔ ɛ-nɩwaŋ nɩŋgbaŋʋʋ nɔɔ taa, ɛ-nɩwaŋ nesi niye abalʋ yɔɔ, nɛ ɛ-nɩwaŋ naatalʋʋ nimbiye abalʋ yɔɔ, pɩtasɩnɩ laŋɩyɛ hɛzʋʋ kɩlaʋ calɩm. 18 Num mbʋ pɩkazɩ ɛ-nandaka pɔʋ taa yɔ, ɛɛtaa-pʋ ɛsɔʋ weyi lɩm yɔ ɛ-ñʋʋ taa. Ðɩnɛ ɛlɛ ɛlabɩ ɛ-yɔɔ ñɔɔzʋʋ sɔnzɩ Kɩbaɣlʋ ɛsɩndaa kɛlɛ.
28 DECEMBRE–3 JANVIER
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | LEVITIKI 16-17
“Ɛzɩma Kɩwɛɛkɩm Hɩzʋʋ Kɩyakʋ tukuuni-ŋ yɔ”
(Levitiki 16:12) Ɛɛkpaɣ Kɩbaɣlʋ ɛsɩndaa, altaaru yɔɔ, mamala nɛ ɛɖʋ sɔzɩŋ ñɔsɩ mookaɣ taa ɖo, nɛ ecozi sɔzɩŋ pɛɛ nikpila naalɛ taa ɖo, ɛɛsʋnɩ pɩ-tɩŋa kɛdɛɛka wayɩ.
Lɔŋ weyi ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ Levitiki takayaɣ taa yɔ
4 Kalɩ Levitiki 16:12, 13. Maɣzɩ ɛzɩma pɩɖɔŋaɣ Kɩwɛɛkɩm Hɩzʋʋ Kɩyakʋ Wiye yɔ, pɩ-yɔɔ nɛ ŋna: Cɔjɔ sɔsɔ sʋʋ Kediɣzaɣ kizinziku tɛɛ. Puwiye nɖɩ, pɩwɛɛ se ɛsʋʋ Lone Kiɖeɖee Sɔsɔyɛ taa tam nabudozo, nɛ kajalaɣ ɖeɖe ɛsʋ mbʋ yɔ. Ɛɖɔkɩ e-nesi nasɩyɩ taa ñanaɣ ŋga ka-taa suni sɔzɩŋ pɛɛ yaa sɔzɩŋ tɩlaaɖɩ yɔ, nɛ ɛɖɔkɩ e-nesi lɛɛsɩ taa sika mookaɣ ŋga ka-taa suni miŋ mamala yɔ. Ɛsɩŋ pazɩ pɩsaʋ ŋgʋ pohuuzi Lone Kiɖeɖee Sɔsɔyɛ nɔnɔɔ yɔ, kɩ-cɔlɔ. Ɛsʋ Lone Kiɖeɖee Sɔsɔyɛ taa nɛ ñamtʋ sɔsɔtʋ nɛ ɛsɩŋ ɛgbɛyɛ ɖʋʋ aɖakaɣ cɔlɔ. Papɩzɩɣ nɛ pɔtɔ se ɛsɩŋ Yehowa Ɛsɔ ɛsɩndaa maɣmaɣ! Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, cɔjɔ pɩyɩɣ tɩlaaɖɩ kiɖeɖeu ŋgʋ, miŋ mamala yɔɔ camɩyɛ nɛ sɔzɩŋ kɩbaŋ ñɛyɩnɩ ɖaŋ. Pʋwayɩ lɛ, ɛɖaɣnɩ sʋʋ Lone Kiɖeɖee Sɔsɔyɛ taa nɛ kɩwɛɛkɩm hɩzʋʋ kɩlaʋ calɩm. Taasɔɔ se ɛɖʋ tɩlaaɖɩ miŋ pʋcɔ nɛ ewokini kɩwɛɛkɩm hɩzʋʋ kɩlaʋ calɩm.
(Levitiki 16:13) Nɛ ɛɛɖʋ sɔzɩŋ pɛɛ miŋ taa Kɩbaɣlʋ ɛsɩndaa, a-mʋzʋʋ nɛ a-hohou kaɣ huuzuu kɩwɛɛkɩm ɖigbeɣye yɔɔ, nɖɩ ɖɩwɛ ɛgbɛyɛ aɖakaɣ cɔlɔ yɔ, nɛ ɛtaasɩ.
Lɔŋ weyi ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ Levitiki takayaɣ taa yɔ
5 Ɛzɩma palakaɣnɩ tʋmɩyɛ tɩlaaɖɩ Kɩwɛɛkɩm Hɩzʋʋ Kɩyakʋ Wiye yɔ, ɛbɛ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ pɩ-taa? Bibl yɔɔdaa se Yehowa sɛyaa siɣsiɣ ñɩma adɩma wɛ ɛzɩ tɩlaaɖɩ yɔ. (Keɣa 140:2; Natʋ 5:8) Tɔzɩ se cɔjɔ sɔsɔ sʋʋnɩ tɩlaaɖɩ Yehowa ɛsɩndaa nɛ ñamtʋ sɔsɔtʋ. Mbʋ ɖɔɖɔ ɖɩɩtɩmɩɣnɩ Yehowa lɛ, ɖɩlakɩ mbʋ nɛ ñamtʋ sɔsɔtʋ. Pɩkɛdɩnɩ-ɖʋ kpem se kedeŋa kpeekpe Lɩzɩyʋ ha-ɖʋ waɖɛ se ɖɩñɔtɩnɩ-ɩ nɛ ɖɩɖʋ-ɩ nɛ taabalɩyɛ ɛzɩ pɩɣa ñɔtʋʋnɩ ka-caa yɔ. (Yak. 4:8) Ɛkpakɩɣ-ɖʋ ɛzɩ ɛ-taabalaa yɔ! (Keɣa 24:14) Ða-taa wɛ leleŋ nɛ waɖɛ nɖɩ nɛ pʋyɔɔ lɛ, ɖɩtɩsɔɔlɩ kpa se ɖɩla mbʋ pɩɩkɛdɩɣnɩ-ɩ yɔ.
(Levitiki 16:14, 15) Ɛɛkpaɣ naaʋ calɩm nɛ ɛmɩzɩnɩ e-niye kɩwɛɛkɩm ɖigbeɣye wɩsɩ ɖɩlɩyɛ hɔɔlʋʋ taa; kɩwɛɛkɩm ɖigbeɣye cɔlɔ, ɛɛmɩzɩ calɩm mbʋ nɛ e-niye tam lʋbɛ. 15 Ɛɛkʋ tuluu ŋgʋ palaɣ samaɣ kɩwɛɛkɩm yɔɔ yɔ, nɛ ɛɛsʋnɩ kɩ-calɩm kɛdɛɛka wayɩ. Ɛɛla calɩm mbʋ ɛzɩ ɛlabʋ naaʋ calɩm yɔ, ɛɛmɩzɩ-pʋ kɩwɛɛkɩm ɖigbeɣye yɔɔ nɛ ɖɩ-cɔlɔ.
Lɔŋ weyi ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ Levitiki takayaɣ taa yɔ
6 Tɔzɩ se pɩwɛɛ se cɔjɔ sɔsɔ ɛɖʋ tɩlaaɖɩ miŋ pʋcɔ nɛ ɛpɩzɩ nɛ ɛlaa kɩlaŋ. Ɛzɩma ɛɖʋʋ tɩlaaɖɩ miŋ kajalaɣ ɖeɖe yɔ, piyeki nɛ ɛ-taa tɛ se Yehowa taa kaɣ labʋ leleŋ nɛ kɩlaŋ weyi ɛlaɣ yɔ. Ɛbɛ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ pɩ-taa? Alɩwaatʋ ndʋ Yesu kaawɛ tɛtʋ yɔɔ yɔ, pɩɩwɛɛ se ɛla nabʋyʋ, nɛ pɩ-tɔm cɛyaa nɛ pɩkɩlɩ ɛyaa ñʋʋ yabʋ, pʋcɔ nɛ ɛpɩzɩ ɛkpaɣ e-wezuu nɛ ɛlaa kɩlaʋ. Ɛbɛ pɩɩwɛɛ se ɛla? Alɩwaatʋ ndʋ ɛɛwɛ tɛtʋ yɔɔ yɔ, pɩɩwɛɛ se ɛña Yehowa e-wezuu caɣʋ kpeekpe pʋcɔ nɛ Yehowa mʋ ɛ-kɩlaʋ. Pɩtɩŋnɩ pʋyɔɔ lɛ, Yesu pɩzaɣ se ɛwɩlɩ se Yehowa sɔɔlɩm labʋ kɛnɩnɩ wezuu kɩbaŋʋ caɣʋ. Yesu pɩzaɣ se ɛlʋ nɛ ɛwɩlɩ se ɛ-Caa kewiyitu tɔɔʋ wɛ siɣsiɣ nɛ ɛnʋ pɩmʋnaa se ɛtɔɔ kewiyitu kɩkɩlɩtʋ.
Ðɩñɩnɩ fezuu taa ñɩm
(Levitiki 16:10) Ŋgʋ kɩkɛ ‘Azazɛɛlɩ ŋgʋ’ yɔ, ɛsɩnzɩɣ-kʋ Kɩbaɣlʋ ɛsɩndaa, kɩ nɛ kɩ-ɛsa, se ɛhɛyɩ-kʋ kɩwɛɛkɩm yɔɔ nɛ ɛɖɔɔnɩ-kʋ nɛ kɩtɩŋ Azazɛɛlɩ wayɩ lakʋ taa.
it-1 242 § 3
Azazɛɛlɩ
Apostoloo Pɔɔlɩ yɔɔdaa se Yesu kpaɣ e-wezuu ŋgʋ kɩtalɩ pilim yɔ nɛ ɛlaa ɛyaa kɩwɛɛkɩm yɔɔ. Mbʋ ɛlaba yɔ, pɩcɛzɩ mbʋ “naŋ abalɩñɩŋ nɛ pʋŋ calɩm” lakaɣ yɔ. (Ebr. 10:4, 11, 12) Ɛnɩɣzɩnɩ “pʋnʋ weyi pasʋkɩ-ɩ kɩwɛɛkɩm yɔ,” mbʋ pʋyɔɔ yɔ, “ɛmʋ ɖa-kɩwɛɛkɩm” nɛ “ɖa-kɩwɛɛkɩm yɔɔ ɛ-yɔɔ kpɛzaa.” (Iza 53:4, 5; Mt 8:17; 1Pɩ 2:24) Toovenim taa lɛ, ɛmʋ ɛyaa mba payɩ pɛwɛnɩ tisuu ɛ-kɩlaʋ yɔɔ yɔ pa-kɩwɛɛkɩm. Ɛwɩlaa se ɛzɩ Ɛsɔ labʋ ɖʋtʋ yɔ, pɩkazɩ pazɩ kɩwɛɛkɩm ɛɛtasɩɣ wɛʋ ɛjaɖɛ yɔɔ. Pʋyɔɔ “Azazɛɛlɩ pʋnʋ” sɩŋnɩ Yesu Krɩstʋ kɩlaʋ.
(Levitiki 17:10, 11) Nɛ Izrayɛɛlɩ ɖɩɣa taa paa ɛyʋ weyi, paa ɛgɔm weyi ɛwɛ mɩ-hɛkʋ taa yɔ, ɛtɔɔ calɩm, paa calɩm mbʋ yɔ, mankaɣ pam nɛ ɛsa weyi ɛtɔɔ calɩm mbʋ yɔ, nɛ mankaɣ-ɩ lɩzʋʋ ɛ-samaɣ hɛkʋ taa. 11 Ɛɛɛ, nandʋ wezuu wɛ calɩm taa. Calɩm mbʋ, mɛncɛlɩ-mɩ pʋ se ilizi altaaru yɔɔ mi-weziŋ yɔɔ; mbʋ yɔ, calɩm pahɩzɩɣnɩ kɩwɛɛkɩm, wezuu yɔɔ.
w14 15/11 14 § 10
Mbʋ pʋyɔɔ pɩwɛɛ se ɖɩwɛɛ kele kele yɔ
10 Kalɩ Levitiki 17:10. Yehowa ɖʋ Izrayɛɛlɩ piya paɣtʋ se sɩtaatɔɔ “paa calɩm mbʋ.” Paɖʋ ɖɔɖɔ Krɩstʋ mba paɣtʋ se pɔsɔ yaa pekizi ɛyaa nɛ kpɩna pa-calɩm. (Tʋma 15:28, 29) Ðɩtɩsɔɔlɩ se ɖɩla nabʋyʋ nɛ pʋyɔɔ lɛ, Ɛsɔ ‘pam-ɖʋ nɛ ɛsa’ nɛ ɛlɩzɩ-ɖʋ ɛ-ɛgbɛyɛ taa. Ðɩsɔɔlɩ Yehowa nɛ pʋyɔɔ lɛ, ɖɩñɩnɩɣ se ɖɩñamɩ-ɩ. Paa ɖe-wezuu ɛwɛ kaɖɛ taa yɔ, ɖɩñakɩ pana se ɖɩkaɖɩnɩ mba paasɩŋ Yehowa yaa pa-paa fɛyɩnɩ-ɩ nɛ pɔpɔzʋʋ-ɖʋ se ɖɩmaanɩ ɛ-paɣtʋ yɔɔ yɔ. Ðɩnawa se ye ɖiitisiɣ se paɖʋ-ɖʋ calɩm yɔ, nabɛyɛ kaɣ-ɖʋ hoŋuu; ɛlɛ ɖa lɛ ɖɩlɩzaa se ɖɩñaŋ Ɛsɔ. (Yuudi 17, 18) Ɛlɛ ɛbɛ kaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖɩɩtɔkɩ calɩm yaa ɖiitisiɣ se paɖʋ-ɖʋ calɩm?—Wp.12:23.
Bibl kalʋʋ
(Levitiki 16:1-17) Aarɔɔnɩ pɩyalaa mba powoni Kɩbaɣlʋ ɛsɩndaa miŋ weyi pɩtɩpɔzɩ yɔ, pa-sɩm wayɩ lɛ, Kɩbaɣlʋ yɔɔdɩnɩ Moyizi se, 2 Kɩbaɣlʋ heyi Moyizi se: “Yɔɔdɩnɩ ña-ɖalʋ Aarɔɔnɩ se: ɛtaasʋʋ yem yem Kooka taa, paa ɛzɩmtaa, pɩsaʋ ŋgʋ kikendiɣ aɖakaɣ yɔɔ yɔ, kɩ-wayɩ, pʋtɔdɩyɛ kɩnanaʋ ŋgʋ kɩwɛ aɖakaɣ yɔɔ yɔ, kɩ-ɛsɩndaa, ɛɛsɩ, mbʋ yɔ mankaɣ kɔm pʋtɔdɩyɛ kɩnanaʋ yɔɔ. 3 Ɛsʋʋnɩ mbʋ lɛ yɔ: naaʋ ŋgʋ ɛɛkpɛyɩ kɩwɛɛkɩm yɔɔ nɛ ɛyaʋ ŋgʋ ɛɛlaanɩ kɩlaʋ miŋ kɩñaɣzʋʋ yɔ: 4 Eesuu anasaayɩ pɩsatʋ ekusuye kiɖeɖee yuulaa, ɛɛtɔɔlɩ anasaayɩ pɩsatʋ cokodo, ɛta ɛ-tɩ anasaayɩ pɩsatʋ tambaɖɛ, ete ɛ-ñʋʋ anasaayɩ pɩsatʋ kpɩtaʋ: tokonaa kiɖeɖema lɛ, mba ɛkaɣ pe-kpeekpe suu, ɛtɛŋ lɩm sɔʋ lɛ. 5 Ɛɛmʋ Izrayɛɛlɩ samaɣ cɔlɔ tuliŋ naalɛ nɛ ɛkpɛyɩ kɩwɛɛkɩm yɔɔ, nɛ ɛyaʋ nɛ ɛɛlaa kɩlaʋ miŋ kɩñaɣzʋʋ.6 Ɛtɛŋ laʋ naaʋ ɛ-kɩwɛɛkɩm yɔɔ nɛ ɛsɔ ɛ-tɩ ɛ-kɩwɛɛkɩm lɩm nɛ ɛ-ɖɩɣa ka-kɩwɛɛkɩm lɩm lɛ, 7 ɛɛmʋ tuliŋ naalɛ ɛnɩ nɛ ɛsɩɩ-ɩ Kɩbaɣlʋ ɛsɩndaa, Kediɣzaɣ cokiye nɔnɔɔ taa, 8 ɛɛpɔzɩ piye ɩ-naalɛ ɩ-yɔɔ nɛ lɛɛkʋ kɛ ‘Kɩbaɣlʋ ŋgʋ’ nɛ lɛɛkʋ kɛ ‘Azazɛɛlɩ ŋgʋ’ 9 Ŋgʋ kɩkɛ ‘Kɩbaɣlʋ ŋgʋ’ yɔ, ɛɛkpɛyɩ-kʋ kɩwɛɛkɩm yɔɔ; 10 ŋgʋ kɩkɛ ‘Azazɛɛlɩ ŋgʋ’ yɔ, ɛsɩnzɩɣ-kʋ Kɩbaɣlʋ ɛsɩndaa, kɩ nɛ kɩ-ɛsa, se ɛhɛyɩ-kʋ kɩwɛɛkɩm yɔɔ nɛ ɛɖɔɔnɩ-kʋ nɛ kɩtɩŋ Azazɛɛlɩ wayɩ lakʋ taa. 11 Aarɔɔnɩ kaakɔnɩ kɩwɛɛkɩm yɔɔ naaʋ, ekpizi ɛ-maɣmaɣ ɛ-yɔɔ nɛ ɛ-ɖɩɣa yɔɔ lɛ, ɛlaa-kʋ kɩlaʋ; 12 Ɛɛkpaɣ Kɩbaɣlʋ ɛsɩndaa, altaaru yɔɔ, mamala nɛ ɛɖʋ sɔzɩŋ ñɔsɩ mookaɣ taa ɖo, nɛ ecozi sɔzɩŋ pɛɛ nikpila naalɛ taa ɖo, ɛɛsʋnɩ pɩ-tɩŋa kɛdɛɛka wayɩ, 13 Nɛ ɛɛɖʋ sɔzɩŋ pɛɛ miŋ taa Kɩbaɣlʋ ɛsɩndaa, a-mʋzʋʋ nɛ a-hohou kaɣ huuzuu kɩwɛɛkɩm ɖigbeɣye yɔɔ, nɖɩ ɖɩwɛ ɛgbɛyɛ aɖakaɣ cɔlɔ yɔ, nɛ ɛtaasɩ. 14 Ɛɛkpaɣ naaʋ calɩm nɛ ɛmɩzɩnɩ e-niye kɩwɛɛkɩm ɖigbeɣye wɩsɩ ɖɩlɩyɛ hɔɔlʋʋ taa; kɩwɛɛkɩm ɖigbeɣye cɔlɔ, ɛɛmɩzɩ calɩm mbʋ nɛ e-niye tam lʋbɛ. 15 Ɛɛkʋ tuluu ŋgʋ palaɣ samaɣ kɩwɛɛkɩm yɔɔ yɔ, nɛ ɛɛsʋnɩ kɩ-calɩm kɛdɛɛka wayɩ. Ɛɛla calɩm mbʋ ɛzɩ ɛlabʋ naaʋ calɩm yɔ, ɛɛmɩzɩ-pʋ kɩwɛɛkɩm ɖigbeɣye yɔɔ nɛ ɖɩ-cɔlɔ. 16 Ɛɛla kooka yɔɔ Izrayɛɛlɩ piya kɩwɛɛkɩm kpizuu sɔnzɩ, pa-kaañamtʋ nɛ pa-kɩwɛɛkɩm kpeekpe yɔɔ. Ɛɛla ɖɔɖɔ mbʋ Kediɣzaɣ cokiye nɖɩ ɖɩwɛ pɔ-cɔlɔ yɔ, pa-kʋzɔɔtʋ hɛkʋ taa yɔ, ɖɩ-yɔɔ. 17 Ɛyʋ nɔɔyʋ ɛtaawɛɛ Kediɣzaɣ cokiye tɛɛ, pɩkpaɣʋ nɛ layʋ sɔsɔ sʋʋ Kooka taa se ekpizi ɛ-yɔɔ nɛ ɛ-ɖɩɣa yɔɔ nɛ Izrayɛɛlɩ kazɩɣa kpeekpe yɔɔ kɩwɛɛkɩm yɔ, piwolo pɩtalɩ ɛ-lɩʋ.