BIBLIOTÉKA NA INTERNET di Tori di Vijia
BIBLIOTÉKA NA INTERNET
di Tori di Vijia
Kabuverdianu
  • BÍBLIA
  • PUBLIKASONS
  • RUNIONS
  • g18 nunbru 3 pp. 4-5
  • Kuzê ki pode kontise?

Ka ten vídiu na kel párti li.

Diskulpa, tevi un éru na abri vídiu.

  • Kuzê ki pode kontise?
  • Nhos korda! — 2018
  • Subtémas
  • Mésmu asuntu
  • KEL SITUASON TA PIORA INDA MÁS?
  • ALGUN DIA N TA SER FILÍS OTU BÊS?
  • Ajuda pa kes ki ses família móre
    Nhos korda! — 2018
  • Dór di perde un algen ki bu ta ama
    Nhos korda! — 2018
  • Intruduson
    Nhos korda! — 2018
  • Modi ki bu pode lida ku dór — Kuzê ki bu pode faze
    Nhos korda! — 2018
Nhos korda! — 2018
g18 nunbru 3 pp. 4-5
Un kazal ki sta tristi pamodi es perde un algen ki es ta ama

AJUDA PA KES KI SES FAMÍLIA MÓRE

Kuzê ki pode kontise?

Alguns spesialista ta tenta splika kuzê ki pesoas ta xinti óras ki more-s un algen. Má tudu algen ka ta mostra kuzê ki es ta xinti di mésmu manera. Si dôs algen ta lida ku dór di manera diferenti, kel-li krê fla ma un di es sta ta sufri ménus ô ma el sta ta sukundi kuzê ki el sta xinti? Nu ka pode fla kel-li. É verdadi ki seta nos situason i ka sukundi kel tristéza ki nu sta xinti pode djuda. Má ka ta izisti un “manera sértu” di lida ku kel dór. Tudu ta dipende di manera ki kel algen kriadu, se manera di ser, kuzê ki el pasa na vida i kenha ki more-l.

KEL SITUASON TA PIORA INDA MÁS?

Kes ki perde un algen ki es ta ama pode ka sabe modi ki es ta reaji. Má ten alguns kuza ki bu pode spéra ma ta kontise. Odja alguns izénplu:

Difikuldadi na kontrola bus sentimentu. Ten óras ki bu pode txora, alvês bu pode xinti uma sodadi di kel algen ô bu pode sta ta xinti dretu i dirapenti fika uma tristi. Kes sentimentu pode fika más fórti inda óras ki bu ta lenbra di kel algen ô bu ta sunha ku el. Má talvês na komésu, bu ka ta kridita na kuzê ki kontise. Odja izénplu di Tina. El ta lenbra modi ki el xinti kantu se maridu, Timo, móre dirapenti. El fla: “Na komésu N ka konsigi reaji. Nen txora N ka konsigi. Kel kuza mexe tantu ku mi ki alvês N ta tinha difikuldadi na respira. N ka sta konsigi kriditaba na kuzê ki kontise.”

Bu pode fika preokupadu dimás, ku raiba i ta xinti kulpadu. Ivan fla: “Nos fidju, Erik, móre kantu el tinha 24 anu. Duránti un ténpu mi ku nha mudjer, Iolanda, nu fika ku txeu raiba! Kel-li dexa-nu spantadu pamodi nu ka ta kustuma xintiba raiba. Tanbê nu xinti kulpadu pamodi nu ta atxaba ma nu podia fazeba más pa djuda nos fidju.” Alexandri tanbê xinti kulpadu kantu se mudjer móre dipôs di txeu ténpu ta luta ku un duénsa. Alexandri fla: “Na komésu N ta atxaba ma si Deus staba ta dexa kel-la kontise ku mi éra pamodi ami éra un algen mau. Má, dipôs N xinti kasábi pamodi éra sima si N staba ta kulpa Deus pa kuzê ki kontise.” Kostas, ki papiadu di el na kel otu artigu, tanbê fla: “Alvês N ta fikaba ku raiba di Sufia pamodi el móre. Dipôs N ta xintiba kulpadu pamodi N fika ku raiba. Afinal, kulpa ka éra di sel.”

Bu pode fika konfuzu. Ten óras ki un algen pode ka konsigi kontrola se pensamentus. Pur izénplu, kel algen talvês pode imajina ma el sta obi, xinti ô ti odja kel algen ki móre. Ô talvês el pode atxa difísil konsentra i lenbra di alguns kuza. Tina fla: “Alvês N ta staba ta pâpia ku un algen, má nha kabésa ta staba lonji! N ta fikaba ta lenbra di tudu kes kuza ki kontise kantu Timo móre. N ka ta konsigi konsentraba i kel-la ta dizanimaba mi.”

Vontadi di fika bo sô. Kes ki perde un algen talvês pode fika xatiadu ô sen sabe modi ki es ta sta djuntu ku otus algen. Kostas fla: “Óras ki N ta staba djuntu ku alguns kazal, N ta xintiba sima un pexi fóra di agu. Má tanbê N ka ta xintiba dretu djuntu ku kes algen solteru.” Iolanda, mudjer di Ivan, ta lenbra: “Éra difísil dimás sta djuntu ku otus algen ki ta kexaba di ses prubléma, ki konparadu ku kes di nos éra pikinoti. Tanbê éra difísil pa nos, obi alguns pai ku mai ta flaba modi ki ses fidju staba dretu. N ta fikaba kontenti pa es, má omésmu ténpu éra difísil obi kel-la. Mi ku nha maridu, nu ta ntendeba ma pesoas tinha ki kontinuaba ku ses vida. Má nu ka tinha vontadi, nen paxénxa di lida ku tudu kel-la.”

Prublémas di saúdi. Tanbê txeu bês un algen pode ten mudansa na pititi, na pézu i na sónu. Aron ta lenbra di kel primeru anu ki se pai móre: “N ka sta konsigiba durmi dretu. N ta kordaba mésmu óra tudu noti ta pensa na mórti di nha pai.”

Alexandri kumesa ta xinti alguns prubléma di saúdi ki el ka sabia pamodi. El fla: “Txeu bês un dotor djobe-m i el garanti-m ma N staba dretu. Nton N diskunfia ma N staba ta xinti si pamodi nha mudjer móre.” Ku ténpu kes kuza ki el staba ta xinti dizaparse. Má simé, Alexandri faze dretu kantu el bai djobe un dotor. Óras ki un algen sta txeu tristi, é más fásil el fika duenti ô piora un prubléma di saúdi.

Difikuldadi na faze kes kuza ki bu meste. Ivan ta lenbra: “Dipôs ki Erik móre, nu tevi ki pâpia ku famílias i amigus i tanbê ku otus algen, sima se patron i ku dónu di se kaza. Tanbê tinha txeu dukumentu ki nu tinha ki prenxeba. Nu tinha ki disidiba kuzê ki nu ta fazeba ku kuzas di Erik. Pa nu fazeba tudu kes kuza li, nu meste staba konsentradu, i kel-li ka éra fásil dja ki nu staba kansadu.”

Alguns algen ta atxa ma é más difísil inda lida ku kes dizafiu ki ta ben dipôs. Pa es, é difísil faze kes kuza ki antis éra kel algen ki móre ki ta fazeba. É kel-li ki kontise ku Tina. El fla: “Éra Timo ki ta kuidaba di asuntus di banku i di otus kuza ki tinha aver ku dinheru. N fika más preokupadu pamodi gósi éra mi ki tinha ki kuida di kes asuntu li. N ka tinha sertéza si N ta konsigi daba kónta di rekadu.”

Kes dizafiu ki dja nu pâpia di el, pode poi un algen ta pensa ma el ka ta konsigi lida ku dór di perde un algen. É verdadi ki pode ser difísil lida ku kel dór, má sabe di kes dizafiu li antis di es kontise pode djuda kes ki sta pasa pa kel situason li. Lenbra tanbê ma é ka tudu algen ki ta pasa pa tudu kes kuza ki dja nu pâpia di el. Kes algen ki sta pasa pa kel situason li pode xinti konsoladu di sabe ma kes kuza ki es sta xinti é normal.

ALGUN DIA N TA SER FILÍS OTU BÊS?

Kuzê ki bu pode spéra: Ku ténpu kel tristéza ta ba ta bira más poku. Kel-li ka krê fla ma bu vida ta ba ser sima antis, ô ma bu ta skese di kel algen ki móre. Má poku-poku, ta ba ta fika más fásil bu lida ku kel dór. Talvês bu pode torna xinti kel dór pamodi alguns lenbransa ô datas spesial. Má simé, ku ténpu maioria di algen ta kumesa ta xinti midjór i es ta kontinua ta faze kes kuza ki es ta fazeba antis. Kel-li ta kontise prinsipalmenti óras ki famílias i amigus ta djuda-s i tanbê óras ki es ta tenta faze ses midjór pa lida ku kel dór.

Ti ki ténpu ki N ta xinti si? Alguns algen ta konsigi midjora sô dipôs di alguns mês. Má txeu algen ta xinti midjór sô dipôs di un anu ô dôs. I inda ten otus ki ta meste di más ténpu.a Alexandri fla: “N sufri txeu pa uns três anu.”

Ten paxénxa ku bu kabésa. Vive un dia di kada bês, faze sima bu ta pode i lenbra ma kel tristéza ka ta dura pa tudu ténpu. Kuzê ki bu pode faze pa bu lida ku kel dór gósi i pa bu ka sufri dimás?

É normal nu ten difikuldadi na kontrola nos sentimentu óras ki un algen ki nu ta ama móre

a Alguns algen ta xinti tantu dór i tristéza pa txeu ténpu ki talvês es ta meste ajuda di un dotor.

    Publikasons na kabuverdianu (1993 ti 2025)
    Sai di bu kónta
    Entra ku bu kónta
    • Kabuverdianu
    • Manda pa otu algen
    • Konfigurasons
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Régras di uzu
    • Régras di privasidadi
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Entra ku bu kónta
    Manda pa otu algen