NAʼLEBʼ RE TZOLOK 26
BʼICH 124 Junelik tiikaq qachʼool
Qakubʼsihaq qibʼ ut qakʼulubʼaq naq wank li naʼlebʼ li inkʼaʼ naqanaw
«Inkʼaʼ naqataw ru li kʼaru naxbʼaanu li Nimajwal Dios» (JOB 37:23, Wy).
RUʼUJIL LI TZOLOM
Usta inkʼaʼ naqanaw chixjunil li tkʼulmanq, tooruuq xqʼaxbʼal ru ebʼ li chʼaʼajkilal wi naqakʼoxla rix li naqanaw ut naqakʼojobʼ qachʼool rikʼin li Jehobʼa.
1. Chanru xooxyobʼtesi li Jehobʼa? Kʼaʼut xooxyobʼtesi chi joʼkan?
LI JEHOBʼA xooxyobʼtesi re naq tooruuq roksinkil chiʼus li qakʼaʼuxl, tqatzol qibʼ ut tqataw ru chanru roksinkil li naʼlebʼ li naqatzol. Joʼkan xooxyobʼtesi, xbʼaan naq naraj naq tookʼanjelaq chiru, tqataw ru li xnaʼlebʼ ut tqoksi chiʼus li qaseebʼal re xsikʼbʼal kʼaru tqabʼaanu saʼ li qayuʼam (Prov. 2:1-5; Rom. 12:1).
2. a) Kʼaru tento tqakʼulubʼa? (Job 37:23, 24; chaawil li jalam u). b) Kʼaʼut tento tqakʼulubʼa naq moko aajel ta ru naq tqanaw chixjunil?
2 Usta li Jehobʼa xooxyobʼtesi re naq tooruuq xtzolbʼal junjunq li naʼlebʼ, abʼanan moko naqanaw ta chixjunil (yaabʼasi Job 37:23, 24, Wy. Taawil taqʼa).a Qakʼoxlaq li xʼeetalil laj Job. Li Jehobʼa kixbʼaanu wiibʼ oxibʼ li patzʼom re ut kikʼutunk naq wank naabʼal li naʼlebʼ li inkʼaʼ naxnaw. Aʼin kitenqʼank re laj Job re naq tixjal li xnaʼlebʼ ut naq tixtaw ru naq aajel chiru xkubʼsinkil ribʼ (Job 42:3-6). Us ajwiʼ naq laaʼo tqakʼulubʼa naq wank li naʼlebʼ li inkʼaʼ naqanaw. Aʼin tooxtenqʼa re naq tqakubʼsi qibʼ ut naq chʼolchʼooq chiqu naq li Jehobʼa junelik tixye qe li t-ajmanq chiqu, re naq chaabʼil tqasikʼ xbʼaanunkil saʼ li qayuʼam (Prov. 2:6).
Joʼ laj Job, laaʼo ajwiʼ naqataw rusilal naq naqakʼulubʼa naq wank li naʼlebʼ li inkʼaʼ naqanaw. (Chaawil li raqal 2).
3. Kʼaru tqil saʼ li tzolom aʼin?
3 Saʼ li tzolom aʼin tqatzʼil rix wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ li inkʼaʼ naqanaw. Kʼaʼut wank sut nachʼaʼajkoʼk chiqu aʼin? Tqil kʼaʼut us naq inkʼaʼ tqanaw junjunq li naʼlebʼ. Li tqatzol tooxtenqʼa chi xkʼojobʼankil qachʼool naq li Jehobʼa li nim «xseebʼal xkʼaʼuxl», tixye qe chixjunil li naʼajmank chiqu xnawbʼal (Job 37:16).
INKʼAʼ NAQANAW JOQʼE TCHALQ LI ROSOʼJIK
4. Joʼ naxye Mateo 24:36, kʼaru inkʼaʼ naqanaw?
4 (Yaabʼasi Mateo 24:36). Inkʼaʼ naqanaw joqʼe tchalq li rosoʼjik li ruuchichʼochʼ aʼin. Naq li Jesús, kiwank saʼ Ruuchichʼochʼ inkʼaʼ ajwiʼ kixnaw «li xkutankil ut li xhoonalil».b Moqon kixye rehebʼ li xtzolom naq li Jehobʼa aʼan li wank «xwankil» re xyeebʼal joqʼe tkʼulmanq junaq li naʼlebʼ (Hech. 1:6, 7). Ak xaqabʼanbʼil xbʼaan li Jehobʼa joqʼe tchalq li rosoʼjik li ruuchichʼochʼ aʼin, abʼan laaʼo moko wank ta saʼ quqʼ xnawbʼal aʼin.
5. Chanru naru nokooxchʼaʼajki inkʼaʼ xnawbʼal joqʼe tchalq li rosoʼjik?
5 Rikʼin li kixye li Jesús, inkʼaʼ naqanaw joʼkʼihal chik tento tqoybʼeni re naq tchalq li rosoʼjik. Maare aʼin tixbʼaanu naq inkʼaʼ chik twanq qakuyum malaj tchʼinaaq qachʼool, qʼaxal wiʼ chik wi naabʼal chihabʼ qokik chi kʼanjelak chiru li Jehobʼa. Maare tchʼaʼajkoʼq ajwiʼ chiqu xkuybʼal naq li qajunkabʼal malaj ebʼ li junchʼol tooʼeʼxseʼe xbʼaan naq maajiʼ nachalk li rosoʼjik (2 Ped. 3:3, 4). Maare tqakʼoxla ajwiʼ: «Wi ninnaw raj joqʼe tchalq li rosoʼjik, inkʼaʼ raj tchʼaʼajkoʼq chiwu naq twanq inkuyum ut xkuybʼal naq tineʼxseʼe».
6. Kʼaʼut us naq inkʼaʼ tqanaw joqʼe tchalq li rosoʼjik?
6 Saʼ xkʼabʼaʼ naq li Jehobʼa inkʼaʼ naxye qe joqʼe tzʼaqal tchalq li rosoʼjik, aʼin nokooxtenqʼa re naq tooruuq xkʼutbʼesinkil naq nokookʼanjelak chiru xbʼaan naq naqakʼojobʼ qachʼool rikʼin ut naqara. Inkʼaʼ naqaj kʼanjelak chiru li Jehobʼa toj naq tchalq li rosoʼjik, naqaj bʼan kʼanjelak chiru chi junelik. Naq naqakʼoxla rix li «xkutankil li Jehobʼa» moko naxik ta qachʼool chirix joqʼe tchalq, naqakʼe bʼan qachʼool chirix li tixkʼam chaq. Xkʼoxlankil li tixbʼaanu li Yos tooxtenqʼa chi jilok rikʼin ut xyalbʼal qaqʼe chi xsahobʼresinkil xchʼool (2 Ped. 3:11, 12).
7. Kʼaru naqanaw?
7 Us naqabʼaanu naq naqakʼe qachʼool chirix li naqanaw. Joʼ eetalil, saʼ li Santil Hu wank wiibʼ oxibʼ li propesiiy li naxkʼutbʼesi naq chalen li chihabʼ 1914 xtiklaak li rosoʼjikebʼ li kutan. Joʼkan ajwiʼ, kixkʼe wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ chirix chanruhaq li kutan chalen li chihabʼ aʼan. Joʼkan naq naqanaw chi chʼolchʼo ru naq «xnachʼok chaq li xnimla kutankil li Qaawaʼ» (Sof. 1:14). Naqanaw ajwiʼ naq li Jehobʼa naraj naq tqapuktesi «li chaabʼil esil chirix li Xʼawabʼejilal li Yos» rehebʼ naabʼal li qas qiitzʼin (Mat. 24:14). Ut yooko xpuktesinkil li chaabʼil esil aʼin saʼ numenaq 240 chi tenamit ut saʼ numenaq 1,000 chi aatinobʼaal. Moko naʼajmank ta chiqu naq tqanaw «li xkutankil ut li xhoonalil» re tzʼaqonk chi anchal qachʼool saʼ li nimla kʼanjel aʼin.
INKʼAʼ NAQANAW KʼARU TRUUQ XBʼAANUNKIL LI JEHOBʼA RE QATENQʼANKIL
8. Kʼaru naqatzol rikʼin li naxye Eclesiastés 11:5?
8 Qakʼoxlaq aʼin, ebʼ li nekeʼxtzʼil rix li junxaqalil toj maajiʼ nekeʼxtaw ru chiʼus chanru nakʼiik jun li kʼuulaʼal saʼ xsaʼ li xnaʼ, joʼkan naq li Santil Hu naxye naq joʼ chanru inkʼaʼ naqataw ru chanru nakʼiik jun li kʼuulaʼal rikʼin li xnaʼ, inkʼaʼ ajwiʼ naqataw ru «kʼaru naxbʼaanu li Yos» chi moko li naxkanabʼ naq tkʼulmanq re naq ttzʼaqloq ru li rajom (yaabʼasi Eclesiastés 11:5). Joʼkan naq inkʼaʼ nokooruuk xnawbʼal chi chʼolchʼo ru kʼaʼut naq li Jehobʼa naxkanabʼ naq tkʼulmanq junjunq li naʼlebʼ ut kʼaru tixbʼaanu re qatenqʼankil (Sal. 37:5).
9. Kʼaru naru tchʼaʼajkoʼq chiqu saʼ xkʼabʼaʼ naq inkʼaʼ naqanaw kʼaru tixbʼaanu li Jehobʼa re qatenqʼankil?
9 Saʼ xkʼabʼaʼ naq inkʼaʼ naqanaw kʼaru tixbʼaanu li Jehobʼa re qatenqʼankil, maare aʼin tixbʼaanu naq moko chʼolchʼooq ta chiqu kʼaru tqabʼaanu saʼ li qayuʼam joʼ xkʼosbʼal li qasachomq malaj xik saʼ jalan chik naʼajej re tenqʼank saʼ li puktesink. Wi inkʼaʼ yook chi elk junaq li kʼanjel joʼ chanru xqaj, maare tooʼoq xkʼoxlankil: «Ma sa tawiʼ xchʼool li Jehobʼa wikʼin?». Maare wank junaq li naʼlebʼ li naqaj xbʼaanunkil saʼ li qayuʼam abʼan nachʼaʼajkoʼk chiqu xtawbʼal, malaj yooko xkʼebʼal qaqʼe chi puktesink abʼan maaʼani naʼabʼink qe, maare yooko chi tzʼaqonk saʼ li kabʼlak ut naqataw wiibʼ oxibʼ li chʼaʼajkilal. Xbʼaan aʼin, maare tqakʼoxla: «Ma yook tawiʼ intenqʼankil li Jehobʼa?».
10. Kʼaru chaabʼil naʼlebʼ naru tqayuʼami saʼ xkʼabʼaʼ naq inkʼaʼ naqanaw chanru tnaʼlebʼaq li Jehobʼa?
10 Saʼ xkʼabʼaʼ naq inkʼaʼ naqanaw kʼaru tixbʼaanu li Jehobʼa, aʼin naru tooxtenqʼa chi xyuʼaminkil li chaabʼil naʼlebʼ joʼ li kubʼsink ibʼ ut xkʼulubʼankil naq moko nokooruuk ta xbʼaanunkil chixjunil (Is. 55:8, 9). Ebʼ li naʼlebʼ aʼin tixjultika chiqu naq li xbʼe li Jehobʼa qʼaxal wank xwankil ut tooxtenqʼa chi xnawbʼal naq li Jehobʼa naxnaw kʼaru us choʼq qe. Wi us yooko chi elk saʼ li puktesink malaj saʼ junaq chik li kʼanjel saʼ xmolam li Jehobʼa, naqakʼe xloqʼal li Jehobʼa xbʼaan aʼin (Sal. 127:1; 1 Cor. 3:7). Abʼan, wi li kʼanjel li naqabʼaanu inkʼaʼ naʼelk joʼ chanru naqaj chʼolchʼooq chiqu naq li Jehobʼa naril ut naxtuqubʼ ru chixjunil (Is. 26:12). Naqabʼaanu chixjunil li wank saʼ quqʼ ut chʼolchʼo chiqu naq li Jehobʼa junelik tooxtenqʼa. Maare li Jehobʼa inkʼaʼ tixbʼaanu sachbʼachʼoolej re xkʼutbʼal chiqu kʼaru li bʼe tento tqakʼam joʼ kixbʼaanu chaq junxil, abʼan chʼolchʼooq chiqu naq li Jehobʼa tixkʼe qanaʼlebʼ re naq us tooʼelq (Hech. 16:6-10).
11. Kʼaru li naʼlebʼ li wank xwankil naqanaw?
11 Xjultikankil li naʼlebʼ li ak naqanaw nokooxtenqʼa. Joʼ eetalil, naqanaw naq li Jehobʼa narahok, tiik xchʼool ut wank xchoxahil naʼlebʼ. Naqanaw ajwiʼ naq naroxloqʼi chixjunil li naqabʼaanu chiru ut chiruhebʼ li qahermaan ut naq junelik nokoorosobʼtesi naq tiik qachʼool chiru (Heb. 11:6).
INKʼAʼ NAQANAW LI TKʼULMANQ WULAJ
12. Joʼ naxye Santiago 4:13, 14, kʼaru inkʼaʼ naqanaw?
12 (Yaabʼasi Santiago 4:13, 14). Chʼolchʼo chiqu naq inkʼaʼ naqanaw li tkʼulmanq wulaj, chiqajunilo naru naqakʼul junaq li chʼaʼajkilal (Ecl. 9:11). Joʼkan naq moko wank ta saʼ quqʼ xnawbʼal wi tooruuq xbʼaanunkil li xqakʼubʼ malaj wi toj yoʼyoqo wulaj re xbʼaanunkil.
13. Kʼaʼut naru nachʼaʼajkoʼk chiqu inkʼaʼ xnawbʼal li tkʼulmanq wulaj?
13 Inkʼaʼ xnawbʼal li tkʼulmanq wulaj maare tchʼaʼajkoʼq chiqu. Wi yook qakʼaʼuxl chirix li naru nakʼulmank, maare inkʼaʼ chik sahaq qachʼool. Maare trahoq saʼ qachʼool xbʼaan naq tqakʼul junaq li rahilal li inkʼaʼ naqoybʼeni ut maare tchʼinaaq ajwiʼ qachʼool wi inkʼaʼ nakʼulmank junaq li naʼlebʼ li yooko raj roybʼeninkil (Prov. 13:12).
14. Kʼaru naʼajmank re naq sahaq qachʼool? (Chaawil ebʼ li jalam u).
14 Naq naqaqʼax ru ebʼ li chʼaʼajkilal naqakʼutbʼesi naq maakʼaʼ naxye li tkʼulmanq saʼ li qayuʼam tooruuq xkʼutbʼesinkil naq nokookʼanjelak chiru li Jehobʼa saʼ xkʼabʼaʼ naq naqara. Saʼ li Santil Hu naqataw reetalil li naxkʼutbʼesi naq moko tqoybʼeni ta naq li Jehobʼa tooxkol junelik naq tqakʼul ebʼ li chʼaʼajkilal ut naq moko ak kʼubʼkʼu ta xbʼaan li tkʼulmanq qikʼin. Aʼan naxnaw naq li xsahil li qachʼool moko tqataw ta saʼ xkʼabʼaʼ naq tqanaw li tkʼulmanq moqon, tqataw bʼan wi naqasikʼ li xtenqʼ ut nokooʼabʼink chiru (Jer. 10:23). Naq naqasikʼ li Jehobʼa re naq tooxtenqʼa chi xsikʼbʼal kʼaru tqabʼaanu saʼ li qayuʼam, chanchan tawiʼ yooqo xyeebʼal: «Wi li Jehobʼa naraj, yoʼyoqo ut tqabʼaanu aʼin malaj aʼin» (Sant. 4:15).
Li nokooxkol aʼan xsikʼbʼal xtenqʼ li Jehobʼa ut xpaabʼankil li naxye. (Chaawil li raqal 14 ut 15).c
15. Kʼaru naqanaw chirix li kutan chalk re?
15 Usta inkʼaʼ naqanaw kʼaru tkʼulmanq wulaj, naqanaw naq li Jehobʼa naxyeechiʼi naq tixkʼe qe li junelik yuʼam aʼ yaal ma saʼ choxa malaj saʼ Ruuchichʼochʼ. Naqanaw ajwiʼ naq aʼan inkʼaʼ natikʼtiʼik ut naq maakʼaʼ tramoq chiru xbʼaanunkil li naxyeechiʼi (Tito 1:2). Kaʼajwiʼ li Jehobʼa naru xyeebʼal: «Laaʼin ninye chi rubʼelaj li taakʼulmanq moqon, ut ninye resil xbʼenwa li toj majiʼ nakʼulmank». Chixjunil li kʼaru kixye chaq ak xtzʼaqlok ru ut chixjunil li naxye chirix li tkʼulmanq moqon ttzʼaqloq ru (Is. 46:10). Chʼolchʼo chiqu naq maakʼaʼ tramoq chiru naq tooxra (Rom. 8:35-39). Aʼan tixkʼe li qaseebʼal naʼlebʼ, li xkʼojobʼankil li qachʼool ut li metzʼew li naʼajmank chiqu re xqʼaxbʼal ru yalaq kʼaru li tchalq. Chʼolchʼo chiqu naq li Jehobʼa tooxtenqʼa ut toorosobʼtesi (Jer. 17:7, 8).
INKʼAʼ NAQATAW CHI TZʼAQAL RE RU CHIXJUNIL LI NAXNAW LI JEHOBʼA CHIQIX
16. Kʼaru naxnaw li Jehobʼa chiqix? Chanru nakaawekʼa aawibʼ xbʼaan aʼin? (Salmo 139:1-6).
16 (Yaabʼasi Salmo 139:1-6). Li Jehobʼa naxnaw chixjunil chiqix, naxnaw li naqakʼoxla ut li naqekʼa, naxnaw chiʼus kʼaru naqaye ut kʼaru wank saʼ xchamal li qachʼool. Naxnaw ajwiʼ chixjunil li naqabʼaanu ut kʼaʼut naqabʼaanu. Li awabʼej David kixye naq li Jehobʼa junelik naraj qatenqʼankil ut yoʼon chi xbʼaanunkil. Nasach qachʼool xnawbʼal naq li Nimajwal Yos li kixyobʼtesi li choxa ut li Ruuchichʼochʼ naxkʼe xchʼool chiqix. Laj David kixye: «Makachʼin naxik wiʼ xchamal laakʼaʼuxl, ut kʼajoʼ xnimal laanaʼlebʼ: inkʼaʼ ninruuk chi xtawbʼal ru» (Sal. 139:6).
17. Kʼaʼut naru tchʼaʼajkoʼq chiqu xpaabʼankil naq li Jehobʼa naxnaw tzʼaqal qu?
17 Saʼ xkʼabʼaʼ li qakʼiijik, li qawanjik ut li naqapaabʼ chaq junxil, maare tchʼaʼajkoʼq chiqu rilbʼal li Jehobʼa joʼ jun chaabʼil yuwaʼbʼej li naxkʼe xchʼool chiqix. Malaj maare tqakʼoxla naq li Jehobʼa maakʼaʼ naraj qikʼin ut najt wank chiqakʼatq xbʼaan li maak li xqabʼaanu junxil. Wank sut laj David kirekʼa ribʼ ajwiʼ chi joʼkaʼin (Sal. 38:19, 22). Junaq li yook xyalbʼal xqʼe chi xjalbʼal xnaʼlebʼ re xbʼaanunkil li nawulak chiru li Yos, maare tixkʼoxla: «Wi li Yos naxnaw tzʼaqal wu, kʼaʼut naraj naq tinjal innaʼlebʼ ut inkʼaʼ nikinxkʼulubʼa joʼ chanruhin?».
18. Kʼaʼut us naq tqakʼulubʼa naq li Jehobʼa naxnaw qu chiʼus? (Chaawil ebʼ li jalam u).
18 Naru naqatzol xkʼulubʼankil naq li Jehobʼa naxnaw qu chiʼus ut naril li qachaabʼil naʼlebʼ usta laaʼo inkʼaʼ naqil. Li Jehobʼa naril li qapaltil, usta joʼkan nokooxra ut naxtaw ajwiʼ ru li naqekʼa ut kʼaʼut naqabʼaanu junjunq li naʼlebʼ (Rom. 7:15). Xtawbʼal ru naq li Jehobʼa naxnaw li kʼaru tooruuq xbʼaanunkil, naxkʼojobʼ qachʼool re naq tookʼanjelaq chiru saʼ tiikilal ut chi sa qachʼool.
Usta wank naabʼal li naʼlebʼ li inkʼaʼ naqanaw, naqanaw naq li Jehobʼa naxyeechiʼi qe naq chaabʼilaq li qayuʼam saʼ li kutan chalk re ut aʼin nokooxtenqʼa chi xkuybʼal ebʼ li chʼaʼajkilal. (Chaawil li raqal 18 ut 19).d
19. Kʼaru naqanaw chirix li Jehobʼa?
19 Chʼolchʼo chiqu naq li Jehobʼa aʼan rahok (1 Juan 4:8). Naqanaw naq chixjunil li xchaqʼrabʼ naxkʼutbʼesi naq aʼan nokooxra ut naraj li us choʼq qe. Naqanaw ajwiʼ naq aʼan naraj naq toowanq chi junelik, joʼkan naq kixkʼe li Jesús re qakolbʼal. Saʼ xkʼabʼaʼ li maatan aʼin chʼolchʼo chiqu naq tooruuq chi jilok chixkʼatq usta nokoopaltoʼk (Rom. 7:24, 25). Naqanaw naq «li Yos qʼaxal nim chiru li qachʼool ut naxnaw chixjunil» (1 Juan 3:19, 20). Li Jehobʼa naxnaw qu chi tzʼaqal re ru ut chʼolchʼo chiru naq tooruuq xbʼaanunkil li rajom.
20. Kʼaru tooxtenqʼa re naq inkʼaʼ t-oq qakʼaʼuxl chi maakʼaʼ xyaalal?
20 Joʼ xqil, li Jehobʼa naxye qe li naʼajmank chiqu xnawbʼal, joʼkan naq moko aajel ta ru naq t-oq qakʼaʼuxl chirix li inkʼaʼ naqanaw, tqakʼe bʼan qachʼool chirix li qʼaxal wank xwankil. Chi joʼkan tqakʼutbʼesi naq kʼojkʼo qachʼool rikʼin li Jehobʼa, li «qʼaxal wank xnawom» (Job 36:4). Usta anaqwan inkʼaʼ naqanaw naabʼal li naʼlebʼ, nasahoʼk qachʼool xnawbʼal naq saʼ li kutan chalk re, inkʼaʼ tqakanabʼ xtzolbʼal chirix li Yos (Ecl. 3:11).
BʼICH 104 Li santil musiqʼej chaabʼil simaatan
a Job 37:23, 24: «Laaʼo inkʼaʼ naqataw ru li kʼaru naxbʼaanu li Nimajwal Dios. Aʼan qʼaxal kaw ribʼ ut tiik xchʼool. Ut xbʼaan naq tiik xchʼool, maaʼani naxbʼaanu rahilal re. Joʼkan naq ebʼ li kristiʼaan, tento naq teʼxxuwa ru. Chiru aʼan maakʼaʼ nekeʼok wiʼ li wankebʼ xnaʼlebʼ, chan laj Eliú».
b Li Jesús aʼan li tkʼamoq bʼe saʼ li yalok u rikʼin li xruuchichʼochʼ laj Tza. Joʼkan naq naru naqaye naq anaqwan li Jesús ak naxnaw joqʼe ttiklaaq li Armagedón ut joqʼe tixqʼax «ruhebʼ li xikʼ nekeʼilok re» (Apoc. 6:2; 19:11-16).
c XCHʼOLOBʼANKIL EBʼ LI JALAM U: Jun li yuwaʼbʼej ut li ralal nekeʼxkawresi jun li mochiil li teʼroksi naq tchalq junaq li rahilal.
d XCHʼOLOBʼANKIL EBʼ LI JALAM U: Jun li hermaan li yook xnumsinkil li chʼaʼajkilal naxkʼoxla chanruhaq li xyuʼam saʼ li akʼ ruuchichʼochʼ.