NAʼLEBʼ RE TZOLOK 34
BʼICH 3 Nakaakʼojobʼ ut nakaakawubʼresi linchʼool
Paabʼ naq li Jehobʼa kixkuy laamaak
«Laaʼat xakuy xasachebʼ linmaak, xinaakuy saʼ chixjunil li xinmaakobʼk wiʼ» (SAL. 32:5).
RUʼUJIL LI TZOLOM
Tqil chanru li Santil Hu naxchʼolobʼ naq li Jehobʼa naxkuyebʼ xmaak li nekeʼxyotʼ xchʼool ut kʼaʼut wank xwankil naq tqapaabʼ aʼin.
1, 2. Kʼaru naxbʼaanu li Jehobʼa naq naqayotʼ qachʼool naq nokoomaakobʼk ut chanru naqekʼa qibʼ? (Chaawil li jalam u).
MOKO sa ta kirekʼa ribʼ laj David naq kimaakobʼk (Sal. 40:13; 51:1, 2, 5). Abʼan, kixyotʼ xchʼool chiru li Jehobʼa chi anchal xchʼool ut li Jehobʼa kixkuy li xmaak (2 Sam. 12:13). Naq laj David kixkʼe reetal naq kikuyek xmaak kisahoʼk wiʼ chik saʼ xchʼool (Sal. 32:1).
2 Laaʼo nasahoʼk ajwiʼ saʼ qachʼool naq li Jehobʼa naruxtaana qu ut naxkuy qamaak. Usta xqabʼaanu jun li nimla maak naxkʼojobʼ qachʼool xnawbʼal naq li Jehobʼa naxkuy qamaak wi naqayotʼ qachʼool. Naqatzʼaama re naq tixkuy qamaak, nokooʼaatinak rikʼinebʼ li cheekel winq ut naqabʼaanu chixjunil re naq inkʼaʼ chik tootʼaneʼq saʼ li maak aʼan (Prov. 28:13; Hech. 26:20; 1 Juan 1:9). Ut us ajwiʼ xnawbʼal naq li Jehobʼa naxkuy qamaak ut narisi chi junajwa chanchan tawiʼ naq maajunwa xoomaakobʼk (Ezeq. 33:16).
Li awabʼej David kixtzʼiibʼa naabʼal ebʼ li saalm li naʼaatinak chirix li xkuyum li Jehobʼa. (Chaawil li raqal 1 ut 2).
3, 4. Chanru kirekʼa ribʼ li xJennifer? Kʼaru tqil saʼ li tzolom aʼin?
3 Abʼan wank sut nachʼaʼajkoʼk chiqu xpaabʼankil naq li Jehobʼa kixkuy qamaak. Qilaq li kixkʼul li xJennifer. Aʼan kikʼiik saʼ li yaal abʼan kixkanabʼ kʼanjelak chiru li Jehobʼa saʼ li xsaajilal. Moqon kisutqʼiik chaq saʼ li yaal ut kikubʼeek xhaʼ. Aʼan naxye: «Li qʼaxal wank chaq xwankil chiwu aʼan li tumin, li yibʼru aj naʼlebʼ, li kalaak ut li josqʼil. Ninnaw naq li Santil Hu naxye naq saʼ xkʼabʼaʼ li xkamik li Jesús, li Jehobʼa naxkuy linmaak. Abʼan toj nachʼaʼajkoʼk chiwu xpaabʼankil naq li Jehobʼa kixkuy linmaak».
4 Ma toj nachʼaʼajkoʼk chaawu xpaabʼankil naq li Jehobʼa kixkuy laamaak xbʼaan li xaabʼaanu chaq junxil? Jultika naq li Jehobʼa naraj naq chʼolchʼooq chaawu naq naruxtaana aawu ut kixkuy laamaak joʼ laj David. Saʼ li tzolom aʼin, tqil kʼaʼut naq wank xwankil xpaabʼankil naq li Jehobʼa naxkuy qamaak ut kʼaru tooxtenqʼa xpaabʼankil aʼin.
KʼAʼUT AAJEL RU XPAABʼANKIL NAQ LI JEHOBʼA NAXKUY QAMAAK
5. Kʼaru naraj laj Tza naq tqapaabʼ? Kʼe jun eetalil.
5 Wi naqapaabʼ naq li Jehobʼa naxkuy qamaak inkʼaʼ tootʼaneʼq saʼ xraʼal laj Tza. Li naraj laj Tza aʼan naq tqakanabʼ kʼanjelak chiru li Jehobʼa. Naraj ajwiʼ naq tqapaabʼ naq wi nokoomaakobʼk, li Jehobʼa inkʼaʼ tixkuy qamaak. Qilaq li kixkʼul li winq re li chʼuut Corinto li xwank rikʼin rixaqil li xyuwaʼ ut xmux ribʼ xbʼaan aʼin li winq kiʼisiik saʼ li chʼuut (1 Cor. 5:1, 5, 13). Abʼan moqon kixyotʼ xchʼool ut kisutqʼiik chaq. Abʼan laj Tza inkʼaʼ kiraj naq ebʼ li hermaan saʼ li chʼuut teʼxkuy xmaak ut naq teʼxkanabʼ chi sutqʼiik saʼ li chʼuut. Li kiraj laj Tza aʼan naq li winq trekʼa naq maajunwa kikuyeʼk xmaak xbʼaan li Jehobʼa, xbʼaan aʼin qʼaxal rahaq saʼ xchʼool toj reetal naq maakʼaʼ chik traj ut tixkanabʼ kʼanjelak chiru li Jehobʼa. Laj Tza maajunwa naxjal chanru nokooxraʼle, joʼkan naq «naqanaw chanru nabʼalaqʼik» (2 Cor. 2:5-11).
6. Kʼaru tooxtenqʼa wi naqekʼa naq li Jehobʼa toj maajiʼ naxkuy qamaak?
6 Wi naqapaabʼ naq li Jehobʼa kixkuy qamaak sahaq saʼ li qachʼool. Ak re naq moko sa ta naqekʼa qibʼ naq nokoomaakobʼk (Sal. 51:19). Abʼan wi naqakʼe reetal naq yooko xbʼaanunkil junaq li yibʼru aj naʼlebʼ naru naqajal qanaʼlebʼ re xbʼaanunkil li us (2 Cor. 7:10, 11). Abʼan wi moko sa ta naqekʼa qibʼ usta ak xqayotʼ qachʼool, aʼin naru naxchʼina qachʼool ut xkanabʼankil kʼanjelak chiru li Jehobʼa. Abʼan wi qʼaxal naqapaabʼ naq li Jehobʼa kixkuy qamaak moko rahaq ta chik saʼ qachʼool. Naraj bʼan naq junelik yooqo chi kʼanjelak chiru rikʼin sahil chʼoolejil. Aʼan naraj li Jehobʼa choʼq qe (Col. 1:10, 11; 2 Tim. 1:3). Anaqwan qilaq kʼaru tooxtenqʼa chi xpaabʼankil naq li Jehobʼa kixkuy qamaak.
KʼARU TTENQʼANQ AAWE CHI XKʼULUBʼANKIL NAQ LI JEHOBʼA KIXKUY AAMAAK?
7, 8. Kʼaru kixye li Jehobʼa chirix li xnaʼlebʼ ut kʼaru chʼolchʼo chiqu?
7 Kʼoxla li kixye li Jehobʼa chirix li xnaʼlebʼ. Jultika li kixye re laj Moisés saʼ li tzuul Sinaí (yaabʼasi Éxodo 34:6, 7).a Saʼ xyanq chixjunil li kixye re laj Moisés, li Jehobʼa kixye naq aʼan jun «Yos aj uxtaan ut tuulan». Ma nakaakʼoxla naq wi junaq li kristiʼaan li naxra li Jehobʼa kimaakobʼk ut naxyotʼ xchʼool inkʼaʼ tkuyeʼq xmaak? Chʼolchʼo naq li Jehobʼa maajunwa tnaʼlebʼaq saʼ maaʼusilal.
8 Naq li Jehobʼa naxye naq aʼan aj uxtaan paabʼ li naxye xbʼaan naq aʼan inkʼaʼ natikʼtiʼik (Sal. 31:6). Wi nachʼaʼajkoʼk chaawu xpaabʼankil naq li Jehobʼa kixkuy aamaak kʼoxla, wi ninpaabʼ naq aʼan jun Yos aj uxtaan, tuulan ut naq kixkuy xmaakebʼ chixjunilebʼ li xeʼxyotʼ xchʼool naru ajwiʼ naq tinpaabʼ naq kixkuy inmaak.
9. Kʼaru naxye Salmo 32:5 chirix chanru nakuyuk maak li Jehobʼa?
9 Kʼoxla li naxye li Santil Hu chirix chanru li Jehobʼa nakuyuk maak. Laj David kixye chirix li Jehobʼa: «Laaʼat xakuy xasachebʼ linmaak, xinaakuy saʼ chixjunil li xinmaakobʼk wiʼ» (yaabʼasi Salmo 32:5). Li aatin kuyuk maak saʼ hebreo naraj xyeebʼal «wakliik» malaj «xkʼambʼal». Naq li Jehobʼa kixkuy xmaak laj David, chanchan tawiʼ naq kixkʼam li riiq chiru. Ut aʼin kixbʼaanu naq laj David sa chik trekʼa ribʼ (Sal. 32:2-4). Wi naqayotʼ qachʼool naru naqekʼa qibʼ joʼ laj David. Ut moko aajel ta chik ru naq yooqo riiqankil li iiq aʼin; xbʼaan naq li Jehobʼa ak kixkʼam chiqu.
10, 11. Kʼaru naxkʼut chiqu Salmo 86:5, TNM, chirix li Jehobʼa?
10 (Yaabʼasi Salmo 86:5, TNM).b Laj David kixye naq li Jehobʼa seebʼ xchʼool chi kuyuk maak. Aʼin naraj xyeebʼal naq li Jehobʼa moko najosqʼoʼk ta saʼ junpaat naq nokoopaltoʼk ut junelik naraj xkuybʼalebʼ xmaak li nekeʼxyotʼ xchʼool. Kʼaʼut naq kamaʼan nanaʼlebʼak? Li xkomon li raqal naxye: «Maakachʼin laarahom choʼq re chixjunilebʼ li nekeʼyaabʼank aawe». Joʼ xqil saʼ li tzolom rubʼelaj, xqatzol naq li Jehobʼa naxyeechiʼi naq tixrahebʼ li nekeʼrahok re ut maajunwa tixkanabʼebʼ. Joʼkan naq li rahom li narekʼa naxbʼaanu naq tixkuy qamaak (Is. 55:7). Wi inkʼaʼ nakaapaabʼ naq li Jehobʼa kixkuy aamaak, kʼoxla: «Wi ninpaabʼ naq li Jehobʼa naxkuyebʼ xmaak li junchʼol li nekeʼxyotʼ xchʼool, ma inkʼaʼ tawiʼ tinpaabʼ naq naxkuy inmaak laaʼin».
11 Li Santil Hu naxkʼut ajwiʼ naq li Jehobʼa naxnaw naq laaʼo aj maak ut aʼin naxkʼojobʼ qachʼool (Sal. 139:1, 2). Aatinaqo chirix aʼin saʼ li jun chik li naʼlebʼ li kixye laj David ut aʼin tooxtenqʼa chi xtawbʼal ru naq li Jehobʼa naraj xkuybʼal qamaak.
WANQ SAʼ AACHʼOOL LI NAXJULTIKA LI JEHOBʼA CHAAWIX
12, 13. Joʼ naxye Salmo 103:14, kʼaru naxjultika li Jehobʼa chiqix ut kʼaru naraj xbʼaanunkil?
12 (Yaabʼasi Salmo 103:14). Laj David kixye naq wank saʼ xchʼool li Jehobʼa naq yal pojtzʼ okenaqo wiʼ. Rikʼin aʼin kixkʼut jun xyaalal kʼaʼut naq li Jehobʼa naxkuy qamaak ut naxjultika ajwiʼ naq laaʼo aj maak. Re xtawbʼal ru chiʼus aʼin qatzʼilaq rix li kixye laj David.
13 Laj David kixye naq li Jehobʼa «naxnaw kʼaru okenaqo wiʼ». Kixyobʼtesi laj Adán rikʼin «xpojtzʼil li chʼochʼ», ut naxnaw naq naʼajmank chiruhebʼ waʼak, wark ut musiqʼak (Gén. 2:7). Abʼan chalen naq laj Adán ut xʼEva xeʼmaakobʼk, li aatin «pojtzʼ okenaqo wiʼ» naraj ajwiʼ xyeebʼal naq chalen saʼ qayoʼlajik laaʼo aj maak ut naq tento tqayal qaqʼe re naq inkʼaʼ tqabʼaanu ebʼ li yibʼru aj naʼlebʼ. Li Jehobʼa naxnaw naq saʼ xkʼabʼaʼ naq xqechani li maak wank sut nokoopaltoʼk. Ut naq nokoopaltoʼk ut naqayotʼ qachʼool, naruxtaana qu ut naxkuy qamaak (Sal. 78:38, 39).
14. a) Kʼaru naxkʼut Salmo 103:12 chirix chanru li Jehobʼa nakuyuk maak? b) Chanru naq li reetalil laj David naxkʼutbʼesi naq li Jehobʼa nakuyuk maak? (Chaawil ajwiʼ li kaaxukuut «Li Jehobʼa nakuyuk maak ut inkʼaʼ chik naxjultika»).
14 Kʼaru chik naxkʼut chiqu Salmo 103 chirix chanru nakuyuk maak li Jehobʼa? (Yaabʼasi Salmo 103:12). Laj David kixye naq, naq li Jehobʼa naxkuy qamaak naxkʼam li qamaak «joʼ xnajtil li naʼajej naʼelk wiʼ chaq li saqʼe rikʼin li naʼajej naʼok wiʼ». Aʼin naraj xyeebʼal naq bʼarwiʼ naʼelk ut naʼok li saqʼe maajunwa nekeʼxkʼul ribʼ. Kʼaru naxkʼut aʼin chiqu? Jun li winq li naxtzʼil rix li Santil Hu naxye: «Naq nakuyeʼk qamaak nasach chi junajwa. Abʼan wank sut naq li xbʼook junaq li tzekemq malaj junaq chik li naʼlebʼ naxjultika chiqu li qamaak». Abʼan naq li Jehobʼa naxkuy qamaak moko naxjultika ta chik (Ezeq. 18:21, 22; Hech. 3:19).
15. Kʼaru tooruuq xbʼaanunkil wi toj ra qachʼool xbʼaan li maak li xqabʼaanu chaq?
15 Wi toj ra aachʼool chirix li maak li xaabʼaanu chaq, Salmo 103 naru aatenqʼankil chi xkʼulubʼankil naq li Jehobʼa xkuy aamaak. Abʼan kʼoxla: «Wi li Jehobʼa naxnaw naq laaʼin aj maak ut naraj xkuybʼal inmaak xbʼaan naq xinyotʼ inchʼool, kʼaʼut naq toj yooqin xjultikankil linmaak? Ut wi li Jehobʼa kixtzʼeq chirix li xchʼool li xinbʼaanu chaq ut maajunwa naroksi re inrahobʼtesinkil, tento ajwiʼ naq tinsach saʼ linchʼool li xinbʼaanu chaq». Aʼan inkʼaʼ naxkʼoxla rix li maak li xinbʼaanu chaq, joʼkan bʼiʼ, kʼaʼut naq toj yooqin xkʼoxlankil rix? (Sal. 130:3). Naq ak xchʼolaak chaawu naq li Jehobʼa kixkuy laamaak, naru ajwiʼ taatzʼeq chirix aachʼool li maak li xaabʼaanu chaq ut elk chiʼubʼej saʼ laayuʼam.
16. Kʼaʼut xuwajel ru xkʼoxlankil kokʼaj xsaʼ laamaak? (Chaawil li jalam u).
16 Wi junelik nakaajultika laamaak li xaabʼaanu chaq aʼan chanchan xbʼeresinkil jun li bʼelebʼaal chʼiichʼ ut kokʼaj xsaʼ yooqat chi ilok saʼ li lem re rilbʼal kʼaru wank chaawix. Wank sut us xbʼaanunkil aʼin re naq taakʼe reetal wi wank junaq li naʼlebʼ li tixkʼe saʼ xiwxiwal laayuʼam. Abʼan wi taawaj xbʼeresinkil chiʼus li kaar tento taawil li wank chaawu. Joʼkan ajwiʼ nakʼulmank rikʼin li maak, wank sut us xkʼoxlankil rix re naq taatzol aanaʼlebʼ rikʼin ut re naq inkʼaʼ chik tattʼaneʼq chisaʼ. Abʼan wi junelik yookat xkʼoxlankil rix laamaak, moko sa ta chik taawekʼa aawibʼ ut inkʼaʼ tatruuq chi kʼanjelak chi anchal aachʼool chiru li Jehobʼa. Joʼkan bʼiʼ, kʼe bʼan aachʼool chirix li akʼ ruuchichʼochʼ bʼarwiʼ ebʼ li yibʼru aj naʼlebʼ inkʼaʼ chik tjultikamanq (Is. 65:17; Prov. 4:25).
Joʼ naq li winq li naxbʼeres li xbʼelebʼaal chʼiichʼ naril li wank chiru, laaʼo ajwiʼ tqakʼe qachʼool chirix li osobʼtesihom li naxyeechiʼi qe li Jehobʼa ut inkʼaʼ chirix li maak li xqabʼaanu chaq. (Chaawil li raqal 16).
PAABʼ NAQ LI JEHOBʼA KIXKUY LAAMAAK
17. Kʼaʼut tento tqapaabʼ naq li Jehobʼa naxkuy qamaak ut nokooxra?
17 Aajel ru naq tqapaabʼ naq li Jehobʼa narahok ut nakuyuk maak (1 Juan 3:19). Xbʼaan naq laj Tza naraj naq tqapaabʼ naq li Jehobʼa inkʼaʼ nakuyuk maak ut inkʼaʼ narahok. Li naraj laj Tza aʼan naq tqakanabʼ kʼanjelak chiru li Jehobʼa. Abʼan naqanaw naq tnumtaaq wiʼ chik li tixbʼaanu xbʼaan naq ajlanbʼil aj chik li xkutan (Apoc. 12:12). Abʼan mootʼaneʼk saʼ xraʼal!
18. Kʼaru tatruuq xbʼaanunkil re xpaabʼankil naq li Jehobʼa nakatxra ut naxkuy aamaak?
18 Saʼ li tzolom rubʼelaj xqil li truuq aatenqʼankil chi xpaabʼankil naq li Jehobʼa nakatxra. Ut anaqwan xqil li truuq aatenqʼankil re naq taapaabʼ naq li Jehobʼa kixkuy aamaak. Kʼoxla rix kʼaru kixye li Jehobʼa chirix li xnaʼlebʼ ut kʼaru naxye li Santil Hu chirix chanru nakuyuk maak. Misach saʼ laachʼool naq aʼan naxjultika naq laaʼo aj maak ut naruxtaana qu. Jultika naq li Jehobʼa naxkuy qamaak chi anchal li xchʼool. Wi nakaabʼaanu chixjunil aʼin, tatruuq xyeebʼal chi anchal aachʼool joʼ laj David: «Bʼanyox Jehobʼa xbʼaan naq xaakuy xaasach inmaak!» (Sal. 32:5).
BʼICH 1 Li xnimal ru xnaʼlebʼ li Jehobʼa
a Chaawil li tzolom «Acérquese a Dios: Jehová se describe a sí mismo», re La Atalaya 1 re mayo 2009.
b Salmo 86:5: «Xbʼaan naq laaʼat, at Jehobʼa, chaabʼilat ut seebʼ aachʼool chi kuyuk maak; ut maakachʼin laarahom choʼq re chixjunilebʼ li nekeʼyaabʼank aawe».