CHANRU NAQOKSI LI TENQʼ TUMIN
Xqakawresi qibʼ re naq maaʼani tyajerq saʼebʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl chiru li COVID-19
1 RE OCTUBRE 2022
Saʼ xtiklajik li po marzo re 2022 kiyeemank li esil aʼin saʼ jw.org: «Jwal nasahoʼk saʼ qachʼool xyeebʼal eere naq li Nekeʼjolomink re Xmolam li Jehobʼa xeʼxxaqabʼ naq chalen li 1 re abril chixjunil li chʼuut naru teʼxchʼutubʼ ribʼ chi kristiʼaanil wi li nekeʼjolomink re li tenamit nekeʼxkanabʼ naq tqabʼaanu». Naq xqabʼi li esil aʼin, chiqajunilo laj testiiw re li Jehobʼa saʼ chixjunil li ruuchichʼochʼ kʼajoʼ kisahoʼk saʼ qachʼool. Abʼanan li nimla yajel toj maajiʼ naraqeʼk.a Re xkolbʼalebʼ li teʼwulaq saʼ li chʼutam kijalmank junjunq li naʼlebʼ ut kiʼoksimank li kʼaʼaq re ru li t-ajmanq chiqu. Chanru tooruuq roksinkil wiʼ chik li Chʼutlebʼaal Kabʼl usta ak wiibʼ chihabʼ inkʼaʼ chik naqoksi?
Li xyaalalil, aʼan naq ebʼ li hermaan naabʼal po rubʼelaj yookebʼ xkawresinkil: re naq toowulaq wiʼ chik saʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl.
Xsikʼmank xyaalal li naʼajmank saʼ li junjunq chi chʼuut
Naq ak xnumeʼk jun po xyeebʼal naq inkʼaʼ chik tqachʼutubʼ qibʼ chi kristiʼaanil saʼ li 2020, li nekeʼril li kabʼlak ut li xyiibʼankil saʼ chixjunil li ruuchichʼochʼ li wank Warwick (Nueva York) kiʼok xtzʼilbʼal rix chanru li COVID-19 tixbʼaanu naq inkʼaʼ chik tqoksi ebʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl ut kʼaru us xbʼaanunkil re naq tooruuq xchʼutubʼankil wiʼ chik qibʼ.
Saʼ wiibʼ oxibʼ li naʼajej saʼ chixjunil li ruuchichʼochʼ moko juntaqʼeet ta li naʼlebʼ kiʼajmank. Laj Matthew De Sanctis, li nakʼanjelak rikʼinebʼ li nekeʼril li kabʼlak ut li xyiibʼankil saʼ chixjunil li ruuchichʼochʼ, naxye: «Saʼ junjunq li naʼajej chʼaʼaj xtawbʼal bʼar taachʼaj laawuqʼ. Wi saʼ jun li Chʼutlebʼaal Kabʼl maakʼaʼ li haʼ, naloqʼmank malaj nakʼamank chaq saʼ jun li nimaʼ malaj saʼ jun li bʼekbʼil haʼ li nachʼ wank. Saʼ jalan chik li naʼajej li nekeʼjolomink re li tenamit keʼxkʼe junjunq li naʼlebʼ chirix chanru xjalbʼal ut roksinkil li iqʼ ut keʼxkʼe ajwiʼ li eetalil chirix chanru xkolbʼal li qajunxaqalil ut xsaabʼesinkil qibʼ».
Kʼaru xeʼxbʼaanu ebʼ li qahermaan re xtuqubʼankil ru li chʼaʼajkilal aʼin? Laj Mathew naxchʼolobʼ naq saʼ naabʼal li chʼuut xeʼxtaw jun li naʼlebʼ li «moko chʼaʼaj ta xbʼaanunkil ut moko naabʼal ta li tumin naraj». Jun li eetalil, ebʼ li hermaan re Papúa Nueva Guinea, xeʼxkʼubʼ jun li naʼlebʼ li moko chʼaʼaj ta xbʼaanunkil re xchʼajbʼal li ruqʼebʼ, xeʼroksi jun li tambʼ re 20 liitr (5,3 galón) chi haʼ ut xeʼxkʼe xchooril. Chi joʼkan kaʼajwiʼ kisachmank 40 chi dólar re xkʼebʼal li naʼajmank saʼ jun li Chʼutlebʼaal Kabʼl li najt nakanaak, joʼkan ajwiʼ kiloqʼmank rikʼin jun laj yakonel re Asia numenaq 6,000 li chʼajlebʼ uqʼ xkomon li chaabʼil li naru najalmank xnaʼaj re xtaqlankil saʼebʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl re África.
Ebʼ li naʼbʼej yuwaʼbʼej nekeʼxkanabʼ jun chaabʼil eetalil choʼq rehebʼ li ralal xkʼajol chirix li saabʼesink.
Saʼ jalan chik naʼajej, re xchaabʼilobʼresinkil li iqʼ saʼebʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl tento naq xkʼemank malaj xyiibʼamank li kʼanjelobʼaal li nakʼehok re li iqʼ. Saʼ naabʼal li chʼuut kiloqʼmank li chʼiichʼ li nachapok re li micrófono re naq inkʼaʼ teʼxchʼeʼ. Joʼkan ajwiʼ xqayal qaqʼe chi xsaabʼesinkil chixjunil li nachʼemank li naru naxnumsi li yajel, jun eetalil naq natemank junaq li okebʼaal malaj naq nachʼajmank li uqʼej. Wiibʼ oxibʼ li chʼuut xeʼxbʼaanu naq li choor li wank saʼ li tzʼeqlebʼaal tixte ribʼ xjunes naq taakʼe laawuqʼ rubʼel. Saʼ li tenamit Chile kachʼin chik ma 1,400 dólar kisachmank re xkʼebʼal li naʼajmank saʼebʼ li junjunq li Chʼutlebʼaal Kabʼl.
Ebʼ li micrófono inkʼaʼ nachʼemank.
Usta li jwal aajel ru aʼan naq maaʼani tixtaw xyajel saʼ li Chʼutlebʼaal kabʼl, ebʼ li qahermaan xeʼxkʼe xchʼool chi roksinkil chiʼus li tenqʼ tumin. Saʼ wiibʼ oxibʼ li tenamit, ebʼ li qahermaan xeʼroksi li tenqʼ li naxkʼe li awabʼej re xloqʼbʼal li chʼajlebʼaal uqʼ li naru najalmank xnaʼaj ut li chʼiichʼ li nachapok re li micrófono. Joʼkan ajwiʼ, ebʼ li qamolam xeʼkʼanjelak saʼ junajil re xloqʼbʼal chi naabʼal li kʼaʼaq re ru ut chi joʼkan xeʼxkol rix naabʼal li tumin. Li qamolam ut li nekeʼril li kabʼlak ut li xyiibʼankil saʼ chixjunil li ruuchichʼochʼ xeʼloqʼok rikʼinebʼ laj yakonel li nekeʼkʼayink chi naabʼal, chi joʼkan xeʼxtaw chi kubʼenaq ut saʼ junpaat nekeʼqʼaxtesiik li xloqʼom.
Jun li hermaan yook xkʼebʼal li gel chi ruqʼ.
«Li kisikʼmank xbʼaanunkil kixbʼaanu naq inkʼaʼ tinxuwaq»
Li kisikʼmank xbʼaanunkil kixbʼaanu naq ebʼ li teʼwulaq saʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl teʼrekʼa naq kolbʼilebʼ ut naq kʼojkʼoqebʼ xchʼool. Li xDulcine, jun li hermaan li wank Perú kixye naq xnawbʼal naq toosutqʼiiq wiʼ chik saʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl kixkʼe bʼayaq xxiw. Aʼan naxye: «Xinxchap li COVID-19 naq kitiklaak li nimla yajel, joʼkan naq, naq xwabʼi naq tooxik wiʼ chik saʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl xʼok inkʼaʼuxl chirix naq maare tinbʼon wiʼ chik wibʼ. Abʼanan naq xinʼok saʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl xinkʼe reetal naq ebʼ li cheekel winq xeʼxkʼubʼ naabʼal li naʼlebʼ re naq inkʼaʼ tooyajerq. Wank li gel re li quqʼ ut wank li chʼiichʼ li nachapok re li micrófono. Xeʼxkʼubʼ ajwiʼ xsaabʼesinkil li Chʼutlebʼaal Kabʼl saʼ xtiklajik ut saʼ xraqik li chʼutam. Li kisikʼmank xbʼaanunkil kixbʼaanu naq inkʼaʼ tinxuwaq».b
Xsaabʼesinkil jun li Chʼutlebʼaal Kabʼl.
Li xSara, jun li hermaan li wank Zambia, jalan li kixkʼul. Aʼan naxye: «Ak naabʼal po xkamik linbʼeelom xbʼaan li COVID-19. Xʼok inkʼaʼuxl chirix chanru twekʼa wibʼ naq tinxik xbʼeen sut saʼ li chʼutam injunes». Chanru narekʼa ribʼ anaqwan naq kisutqʼiik wiʼ chik saʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl? Aʼan naxye: «Li chʼutam saʼ kristiʼaanil naxkʼutbʼesi chiwu naq li Jehobʼa wank qikʼin saʼ rosoʼjikebʼ li kutan. Saʼ xkʼabʼaʼ aʼin, nintaw xkʼojobʼankil inchʼool, li rahok ut li tenqʼ li jwal naʼajmank chiwu li nekeʼxkʼe li cheekel winq ut ebʼ li hermaan joʼ maajunwa wekʼahom».
Nasahoʼk saʼ qachʼool rilbʼal wiʼ chik qibʼ.
Saʼ chixjunil li ruuchichʼochʼ ebʼ li hermaan jwal nekeʼxbʼanyoxi naq nekeʼruuk wiʼ chik chi xik saʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl. Qʼaxal naqabʼanyoxi leetenqʼ tumin li nekeekʼe, naabʼal re aʼin nakʼemank saʼ donate.jw.org. Saʼ xkʼabʼaʼ aʼin nokooruuk xbʼaanunkil naq ebʼ li hermaan sa teʼrekʼa ribʼ ut kʼojkʼooqebʼ xchʼool saʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl.
a Saʼ li naʼaj bʼarwiʼ kiʼajmank naq ebʼ li hermaan teʼxchʼutubʼ ribʼ saʼ li videoconferencia malaj saʼ selular xeʼruuk xbʼaanunkil.
b Joʼkan ajwiʼ, kiyeemank naq chixjunil li teʼwulaq saʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl teʼroksi li maskariiy.