Ebʼ li naʼlebʼ choʼq re Xhuhil li qachʼutam Qayuʼam ut Qakʼanjel joʼ aj Paabʼanel
© 2023 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
6-12 RE NOVIEMBRE
XCHAQʼALIL RU LI RAATIN LI YOS | JOB 13, 14
«Abʼanan naq nakamk li winq, ma naru naq taayoʼlaaq wiʼ chik?»
w99 15/10 3 raqal 1-3
Xsikʼbʼal jun li yuʼam li najt roq
USTA li naʼlebʼ chirix naq moko najt ta roq li qayuʼam kitzʼiibʼamank 3,500 chihabʼ anaqwan moko kʼihebʼ ta nekeʼkʼoxlak chi joʼkan. Ebʼ li kristiʼaan inkʼaʼ nekeʼxyal xsahil li xyuʼam xbʼaan naq kachʼin roq, nekeʼcheekobʼk ut nekeʼkamk. Joʼkan naq inkʼaʼ nasach qachʼool rilbʼal naq ebʼ li kristiʼaan nekeʼxyal xqʼe re xsikʼbʼal chanru xnajtobʼresinkil roq li yuʼam.
Saʼ xkutankil laj Job, ebʼ laj Egipto nekeʼxtzeka li xnaqʼ rit li xul re naq teʼsaajoʼq wiʼ chik. Saʼ xnumikebʼ li kutan wankebʼ li kristiʼaan li xeʼxyal xkʼubʼankil jun li haʼ li tixnajtobʼresi roq li yuʼam. Wankebʼ nekeʼxkʼoxla naq li oor naxbʼaanu naq inkʼaʼ tatkamq ut tzekank saʼ plaat re oor naxnajtobʼresi roq li yuʼam. Ebʼ laj chino taoísta re li najter qʼe kutan nekeʼxkʼoxla naq naru teʼxjal li xjunxaqalil rikʼin li naʼlebʼ re xkawresinkil li xkʼaʼuxebʼ, xkawresinkil chanru teʼmusiqʼaq ut xsikʼbʼal kʼaru teʼxtzeka, re naq chi joʼkan inkʼaʼ teʼkamq.
Laj tzʼilol naʼajej Juan Ponce de León li wank España, nawbʼil ru xbʼaan naq naxsikʼ xyaalal chanru xtawbʼal li saajilal. Jun laj bʼanonel li kiwank 300 chihabʼ anaqwan kixye saʼ li xhu Hermippus Redivivus naq saʼ li qʼehil naq naʼatzʼumank li cheʼ ttzʼapmanq saʼ jun li chʼina ochoch ebʼ li tuqʼixq li maajiʼ nekeʼwank rikʼin winq, teʼxxok li xmusiqʼ saʼ jun li bʼoteey ut t-oksimanq re xnajtobʼresinkil roq li yuʼam. Moko usta xeʼelk rikʼin li keʼxbʼaanu.
Chʼolchʼo chaq chiru laj Job naq ebʼ li kamenaq teʼwakliiq chi yoʼyo
Chʼolchʼo chaq chiru laj Job naq li Yos twaklesinq re chi yoʼyo 14:7-9, 13-15
Laj Job kiroksi jun li cheʼ choʼq eetalil (maare jun toon li oliibʼ) re xkʼutbʼal naq kaw li xpaabʼal chirix li Yos naq twaklesiiq chi yoʼyo.
Li oliibʼ naru nayoʼlaak wiʼ chik, usta tyokʼmanq li xtoonal xbʼaan naq li xxeʼ naxhel ribʼ. Ut wi inkʼaʼ nakamk li xxeʼ, naru namoq chaq wiʼ chik.
Usta ak xchaqik xtoonal li oliibʼ ut wi tixkʼe li habʼ, naru nayoʼlaak wiʼ chik. Saʼ li xxeʼ naʼelk chaq xkokʼ tux ut naq t-elq chaq ruqʼ chanchanaq akʼil cheʼ.
«Laawas taawakliiq wiʼ chik chi yoʼyo»
6 Qakʼoxlaq chirix li kixye laj Job. Chʼolchʼo chiru naq wi tkamq, li Jehobʼa tixwaklesi chi yoʼyo (Job 14:14, 15). Joʼkan ajwiʼ narekʼa li Jehobʼa chirixebʼ laj kʼanjel chiru li xeʼkamk. Naraj xwaklesinkilebʼ chi yoʼyo re naq kawaqebʼ xjunxaqalil ut sahaqebʼ saʼ xchʼool. Ut chanru narekʼa li Jehobʼa chirixebʼ li kristiʼaan li xeʼkamk chi inkʼaʼ xeʼxnaw li yaal chirix? Aʼan naraj ajwiʼ xkʼebʼal wiʼ chik xyuʼamebʼ (Hech. 24:15). Naraj naq teʼwanq choʼq ramiiw ut teʼwanq chi junelik (Juan 3:16). Chʼolchʼo naq li Jehobʼa naraj xwaklesinkilebʼ li kamenaq.
Li tertokil pek
it-2 1056
Mu
Joʼ chanru najalaak li xnimal li mu toj reetal naq inkʼaʼ chik nawank saʼ xkʼabʼaʼ naq naʼekʼank li Saqʼe, naʼoksimank re xchʼolobʼankil naq kachʼin roq ut yal numel li xyuʼam li winq (1Cr 29:15; Job 8:9; 14:1, 2; Sl 102:12; 144:4; Ec 6:12; 8:12, 13). Naq nayeemank naq li xkutankil anihaq chanchan «naq naʼewuuk chi junpaat li kutan», naraj xyeebʼal naq nachʼ wank li xkamik (Sl 102:12, Li Santil Hu, Sociedad Bíblica de Guatemala, [SBG]; 109:23). Usta li mu li wank xbʼaan li Saqʼe li rajlal najalaak li xnimal ut bʼar naxkʼe ribʼ xbʼaan naq naʼekʼank li Ruuchichʼochʼ, abʼan li Jehobʼa maajunwa najalaak. Joʼ kixye laj Santiago rikʼin maakʼaʼ «najalaak chi moko naqʼoqyinoʼk ru» (Snt 1:17, SBG).
13-19 RE NOVIEMBRE
XCHAQʼALIL RU LI RAATIN LI YOS | JOB 15-17
«Miqakʼam qe rikʼin laj Elifaz naq toowaklesinq chʼool»
Kawaq laawoybʼenihom
10 Li qoybʼenihom chanchan li punit chʼiichʼ li naxkol li qakʼaʼuxl re naq inkʼaʼ tqakʼoxla naq maakʼaʼ xyaalal naq tqasahobʼresi xchʼool li Jehobʼa. Maare, junaq tixkʼoxla: «Laaʼin maajunwa tintaw li junelik yuʼam. Moko chaabʼilin ta. Maajunwa tinruuq xbʼaanunkil chi tzʼaqal re ru li naxpatzʼ li Yos rehebʼ laj kʼanjel chiru». Qajultikaq naq laj Elifaz, li naxkʼe ribʼ choʼq ramiiw laj Job, kixye: «Chiru li Yos maajun poyanam saq ru li xchʼool». Ut moqon kixye: «Inkʼaʼ ajwiʼ kʼojkʼo xchʼool li Yos chirixebʼ li xʼánjel; chi moko li choxa chʼajobʼresinbʼil chiru Aʼan» (Job 15:14, 15, SBG). Qʼaxal yibʼru li tikʼtiʼ aʼin! Qajultikaq naq laj Tza naraj naq tookʼoxlaq chi joʼkaʼin. Laj Tza naraj naq naabʼal sut tqakʼoxla rix aʼin ut chi joʼkan, inkʼaʼ chik kawaq li qoybʼenihom. Joʼkan bʼiʼ qayalaq qaqʼe chi xtzʼeqtaanankil li tikʼtiʼ aʼin ut qakʼehaq qachʼool chirix li naxyeechiʼi qe li Jehobʼa. Relik chi yaal naq aʼan naraj naq ebʼ laj kʼanjel chiru teʼwanq chi junelik ut naq tooxtenqʼa chi xtawbʼal li qoybʼenihom (1 Tim. 2:3, 4).
w15 15/2 9 raqal 16
Tqakubʼsi qawankil ut tooʼuxtaananq u joʼ li Jesús
16 Joʼ chanru nokooʼaatinak. Li uxtaanank u nokoorekʼasi chi xwaklesinkilebʼ xchʼool «li nekeʼchʼinank xchʼool» (1 Tes. 5:14, SBG). Chanru tooruuq xwaklesinkilebʼ xchʼool li ra wankebʼ? Tqaye rehebʼ naq jwal naqakʼe qachʼool chirixebʼ ut naq chaabʼil li yookebʼ xbʼaanunkil. Tooruuq ajwiʼ xyeebʼal rehebʼ naq oxloqʼebʼ chiru li Jehobʼa xbʼaan naq aʼan kixbʼaanu naq teʼruuq chi jilok chixkʼatq li Ralal (Juan 6:44). Joʼkan ajwiʼ, tooruuq xyeebʼal rehebʼ naq li Yos naxkʼe xchʼool chirixebʼ chixjunil li «nekeʼmaynak xchʼool» ut «li maakʼaʼ chik roybʼenihomebʼ» (Sal. 34:19, SBG). Li chaabʼil aatin naru trisi bʼayaq li xrahilalebʼ li nekeʼraj xkʼojobʼankilebʼ xchʼool (Prov. 16:24).
Li tertokil pek
Li xqatzol saʼ li hu Job
7:9, 10; 10:21; 16:22. Ma naxkʼutbʼesi ebʼ li aatin aʼin naq laj Job inkʼaʼ naxpaabʼ li wakliik chi yoʼyo? Ebʼ li aatin aʼin naʼaatinak chirix li ok re xkʼulbʼal laj Job. Kʼaru bʼan naraj xyeebʼal? Maare naraj xyeebʼal naq wi tkamq ebʼ li xkomon inkʼaʼ chik teʼril ru. Choʼq rehebʼ inkʼaʼ chik tqʼajq saʼ rochoch chi moko teʼxnaw ru toj reetal naq li Yos tixye. Malaj maare laj Job kiraj xyeebʼal naq maaʼani naru t-elq saʼ li muqlebʼaal kamenaq yal xjunes ribʼ. Saʼ Job 14:13-15 naxkʼutbʼesi naq laj Job naxpaabʼ naq twanq li wakliik chi yoʼyo.
20-26 RE NOVIEMBRE
XCHAQʼALIL RU LI RAATIN LI YOS | JOB 18, 19
«Maajunwa tqatzʼeqtaana ebʼ li qahermaan»
Kʼaru naqatzol naq kiyaabʼak li Jesús?
9 Naru nakaatenqʼahebʼ li xeʼkamk junaq li xkomon malaj li ramiiw. Li Jesús moko kaʼaj tawiʼ kiyaabʼak rochbʼen li xMarta ut xMaría, kirabʼihebʼ ajwiʼ ut kixkʼojobʼebʼ xchʼool. Naru ajwiʼ tqabʼaanu aʼin rikʼinebʼ li xeʼkamk junaq li xkomon malaj li ramiiw. Laj Dan, jun li cheekel winq li wank Australia, naxye: «Naq kikamk li wixaqil, aajel chaq chiwu naq tineʼxtenqʼa. Wiibʼ oxibʼ li sumal xeʼxye we naq tineʼrabʼi maakʼaʼ naxye li hoonal. Nekeʼxkanabʼ naq tinye li nawekʼa, ut inkʼaʼ nekeʼxwechʼ rix naq ninyaabʼak. Ut, naq maakʼaʼ nawaj xbʼaanunkil, xeʼxye naq tineʼxtenqʼa chi xbʼaanunkil junjunq li kʼanjel, joʼ xchʼajbʼal li bʼelebʼaal chʼiichʼ, xik chi loqʼok ut kʼubʼank. Ut rajlal nekeʼtijok wikʼin. Xeʼxkʼutbʼesi naq wankebʼ tzʼaqal choʼq wamiiw ut wechpaabʼanel “saʼ xqʼehil junaq rahilal”» (Prov. 17:17, SBG).
Naq junaq li qakomon naxkanabʼ li Jehobʼa
16 Miqakanabʼ xtenqʼankilebʼ li xkomon li kiʼisiik saʼ li chʼuut. Ebʼ aʼan qʼaxal naʼajmank chiruhebʼ naq tqarahebʼ ut tqawaklesihebʼ xchʼool (Heb. 10:24, 25). Wank sut, ebʼ li xkomon li kiʼisiik saʼ li chʼuut nekeʼxkʼe reetal naq wiibʼ oxibʼ li hermaan inkʼaʼ chik nekeʼraj aatinak rikʼinebʼ chanchan tawiʼ naq ebʼ aʼan xeʼisiik ajwiʼ saʼ li chʼuut. Miqabʼaanu aʼin! Ebʼ li saaj li xʼisiik saʼ li chʼuut ebʼ li xnaʼ malaj ebʼ li xyuwaʼ, qʼaxal naʼajmank chiruhebʼ naq tqakawubʼresi ut tqawaklesi xchʼoolebʼ. Li xMaría, jun li hermaan, naxseeraqʼi li kikʼulmank naq li xbʼeelom kiʼisiik saʼ li chʼuut ut kixkanabʼ li xjunkabʼal: «Xeʼkʼulunk chi wulaʼaninkil wiibʼ oxibʼ li wamiiw, xeʼkʼubʼank ut xineʼxtenqʼa chi xtzolbʼal li Santil Hu rikʼinebʼ linkokʼal. Xeʼrekʼa li rahilal li ninkʼul ut xeʼyaabʼak wikʼin. Ut xineʼxkol ajwiʼ naq wiibʼ oxibʼ li kristiʼaan xeʼaatinak chirix injolom. Makachʼin naq xeʼxwaklesi inchʼool!» (Rom. 12:13, 15).
w90 1/9 22 raqal 20
Ma nakatkʼiik saʼ laapaabʼal?
20 Ebʼ li cheekel winq tento naq teʼxtaw ru naq wi junaq inkʼaʼ chik naru twanq joʼ cheekel winq malaj joʼ aj tenqʼanel maare tixkʼam chaq naabʼal rahilal saʼ xbʼeen, usta li hermaan yal kiraj xkanabʼankil li xkʼanjel. Wi li hermaan inkʼaʼ kiʼisiik saʼ li chʼuut ut ebʼ li cheekel winq teʼxkʼe reetal naq ra xchʼool, li rahok t-ekʼasinq rehebʼ chi xkawresinkil xchʼool (1 Tesalonicenses 5:14). Tento naq teʼxtenqʼa re naq tixtaw ru naq naʼajmank li xtenqʼ saʼ li chʼuut. Usta xeʼxkʼe xnaʼlebʼ moko tnumeʼq ta raj naabʼal hoonal naq jun li qechpaabʼanel li naxkubʼsi ribʼ tkʼeheʼq wiʼ chik xkʼanjel saʼ li chʼuut.
Li tertokil pek
w94 1/10 32
Li xwankil jun li chaabʼil aatin
Abʼanan, naq laj Job kiʼajmank chiru naq twaklesiiq xchʼool, laj Elifaz ut ebʼ li ramiiw inkʼaʼ keʼroksi ebʼ li chaabʼil aatin. Keʼxye bʼan naq laj Job wank re li kʼaru yook xkʼulbʼal, rikʼin aʼin xeʼraj xyeebʼal naq saʼ muqmu kixbʼaanu jun li paltil (Job 4:8). Li hu The Interpreterʼs Bible naxye: «Li naraj laj Job aʼan naq teʼril xtoqʼobʼaal ru. Li kirabʼi bʼan aʼan ebʼ li naʼlebʼ li kʼaynaqebʼ xyeebʼal saʼ xsutam ut nawbʼil ru chiʼus, li qʼaxal yaal ut chʼinaʼus». Kʼajoʼ naq kixrahobʼtesi xchʼool laj Job li kiyeeheʼk re xbʼaan laj Elifaz ut ebʼ li ramiiw, joʼkan naq kixye: «Joʼqʼe teekanabʼ inchʼiʼchʼiʼinkil ut xrahobʼtesinkil linchʼool rikʼin leekʼiila aatin?» (Job 19:2, SBG).
Maajunwa raj tqabʼaanu naq junaq laj kʼanjel chiru li Yos ttzʼaamanq chi ra xchʼool chiru li Yos xbʼaan li qaatin li moko usta ut inkʼaʼ chaabʼil li naqoksi rikʼin. (Juntaqʼeeta rikʼin Deuteronomio 24:15). Jun li proverbio naxye: «Li kamk ut li yuʼam, aʼan yaal re li junjunq chanru naʼaatinak. Ebʼ li kʼajoʼ nekeʼxye, teʼxkʼul li rahilal» (Proverbios 18:21; SBG).
27 RE NOVIEMBRE TOJ 3 RE DICIEMBRE
XCHAQʼALIL RU LI RAATIN LI YOS | JOB 20, 21
«Wanq naab’al li tumin moko naraj ta xyeeb’al naq tiik qach’ool»
w07 1/8 29 raqal 12
Ma bʼihomo chiru li Yos?
12 Saʼ xraqik li jaljokil ru aatin, li Jesús kixye wiibʼ li naʼlebʼ: li bʼihomal chiru li Yos ut xsikʼbʼal li bʼihomal choʼq qe. Li yook xyeebʼal aʼan naq inkʼaʼ tqakʼe qachʼool chi xsikʼbʼal li bʼihomal malaj li kʼaʼaq re ru. Tento raj tqoksi chixjunil li kʼaru qe re xkawubʼresinkil li qamiiwil rikʼin li Jehobʼa. Aʼin tooxtenqʼa re naq wank qabʼihomal chiru li Yos. Kʼaʼut? Xbʼaan naq chi joʼkan yooko xkanabʼankil naq aʼan toorosobʼtesi. Qajultikaq naq li Santil Hu naxye: «Li rosobʼtesihom li Qaawaʼ nabʼihomobʼresink ut inkʼaʼ naxkʼam chaq rahil chʼoolej» (Proverbios 10:22, SBG).
Li tertokil pek
w95 1/1 9 raqal 19
Qaqʼaxaq ru laj Tza ut li xbʼaanuhom
19 Laj Job, laj kʼanjel chiru li Yos, tento kixqʼax ru li yibʼru aj kʼaʼuxl li kixye laj Elifaz ut laj Zofar li chalenaq rikʼin laj Tza (Job 4:13-18; 20:2, 3). Saʼ xkʼabʼaʼ aʼin, laj Job kʼajoʼ naq kirahoʼk xchʼool joʼkan naq moko us ta kiʼaatinak saʼ xkʼabʼaʼ li xrahil xchʼool (Job 6:2-4; 30:15, 16). Laj Elihú kixkʼe xchʼool chi rabʼinkil laj Job ut kixtenqʼa re naq tixkʼe reetal kʼaru naxkʼoxla li Jehobʼa, li Yos li naxnaw chixjunil. Joʼkan ajwiʼ, saʼebʼ li qakutan ebʼ li cheekel winq li nekeʼtoqʼobʼank u nekeʼxkʼutbʼesi naq nekeʼxkʼe xchʼool chirixebʼ li rahebʼ saʼ xchʼool naq inkʼaʼ chik nekeʼxkʼe xtzʼaqobʼ li xkʼaʼuxebʼ. Joʼ laj Elihú, nekeʼxkʼe xchʼool chi abʼink ut nekeʼxkʼojobʼ xchʼool rikʼin li Raatin li Yos (Job 33:1-3, 7; Santiago 5:13-15). Joʼkan naq, li poyanam li wank xyajel saʼ xkʼaʼuxl saʼ xkʼabʼaʼ li kixkʼul, aʼ yaal ma kixkʼul saʼ xyuʼam malaj yal naxkʼoxla, malaj yook xxiw chirixebʼ li matkʼ ut ebʼ li moy u joʼ laj Job, naru tixtaw xkʼojobʼankil xchʼool saʼ li Raatin li Yos saʼ li chʼuut (Job 7:14; Santiago 4:7).
4-10 RE DICIEMBRE
XCHAQʼALIL RU LI RAATIN LI YOS | JOB 22-24
«Ma tkʼanjelaq tabʼiʼ chiru li Dios li winq?»
w05 15/9 27 raqal 1-3
Qatzʼeqtaanaaq li yibʼru aj kʼaʼuxl
Wank jun li naʼlebʼ li naxchap ribʼ naq li Yos jwal kaw nataqlank: naq ebʼ li kristiʼaan maakʼaʼ nekeʼok wiʼ chiru. Saʼ li rox seeraqʼ li kixye laj Elifaz, kixbʼaanu li patzʼom aʼin: «Ma tkʼanjelaq tabʼiʼ chiru li Dios li winq li qʼaxal wank xnaʼlebʼ?» (Job 22:2, Li Santil Hu, Wycliffe Bible Translators [Wy]. Akʼ tzʼiibʼ). Laj Elifaz kixye naq li winq maakʼaʼ naʼok wiʼ chiru li Yos. Ut laj Bildad juntaqʼeet nakʼoxlak, joʼkan naq kixye: «¿Chanru naq tixtiikobʼresi xchʼool junaq winq chiru aʼan naq nekeekʼoxla laaʼex? Ut, ¿chanru naq tzʼaqalaq re ru li xyuʼam li winq li nayoʼlaak saʼ ruuchichʼochʼ?» (Job 25:4, Wy). Joʼ naxchʼolobʼ li naʼlebʼ aʼin, chanru truuq laj Job, jun li winq aj maak, xkʼoxlankil naq li Yos tixye re naq tiik xchʼool?
Saʼebʼ li qakutan naabʼalebʼ li kristiʼaan nekeʼxkʼoxla naq maakʼaʼ nekeʼok wiʼ. Maare saʼ xkʼabʼaʼ chanru xeʼkʼiresiik, li xchʼaʼajkilalebʼ malaj saʼ xkʼabʼaʼ naq xeʼtzʼeqtaanaak xbʼaan li xbʼonol, li xtibʼel malaj li xtenamit. Abʼan aajel ru xjultikankil naq laj Tza ut ebʼ li maaʼus aj musiqʼej nekeʼwulak chiru xrahobʼtesinkilebʼ li qas qiitzʼin. Wi teʼruuq xbʼaanunkil naq junaq tixkʼoxla naq li naxbʼaanu inkʼaʼ naxsahobʼresi xchʼool li Nimajwal Yos, teʼxbʼaanu naq saʼ junpaat tchʼinaaq xchʼool. Ut saʼ xnumik li kutan, li kristiʼaan aʼin maare tixkanabʼ malaj tixnajtobʼresi ribʼ rikʼin li Yoʼyokil Yos (Hebreos 2:1; 3:12).
Naq naxik li qachihabʼ ut ebʼ li yajel naxbʼaanu naq inkʼaʼ chik tooruuq xbʼaanunkil wiibʼ oxibʼ li kʼanjel. Maare li naqabʼaanu saʼ li xkʼanjel li Yos moko juntaqʼeet ta chik joʼ li naqabʼaanu naq saajo chaq, naq kaw li qajunxaqalil ut naq wank qametzʼew. Jwal aajel ru naq tqajultika naq laj Tza ut ebʼ li maaʼus aj musiqʼej nekeʼraj naq tqakʼoxla naq maajunwa tooruuq xsahobʼresinkil xchʼool li Yos. Tento tqatzʼeqtaana li yibʼru aj kʼaʼuxl aʼin.
w95 15/2 27 raqal 6
Jun li naʼlebʼ chirix chanru tooruuq xtuqubʼankil ru ebʼ li chʼaʼajkilal
Li oxibʼ chi ramiiw laj Job kʼajoʼ xeʼxchʼina xchʼool xbʼaan naq xeʼxye li nekeʼxkʼoxla ut inkʼaʼ xkʼaʼuxl li Yos. Laj Elifaz kixye naq «li Yos inkʼaʼ naxkʼojobʼ xchʼool chirixebʼ laj kʼanjel chiru» ut naq li Jehobʼa maakʼaʼ naraj re wi laj Job tiik xchʼool malaj inkʼaʼ (Job 4:18, SBG; 22:2, 3). Li kixye aʼan jun li tikʼtiʼ ut kʼajoʼ nachʼinank chʼoolej. Joʼkan naq li Jehobʼa kixqʼus laj Elifaz ut ebʼ li ramiiw saʼ xkʼabʼaʼ li yoobʼanbʼil aatin aʼin. Kixye: «Laaʼex inkʼaʼ us li aatin xeye chiwix» (Job 42:7, SBG). Abʼan toj wank jun chik li tikʼtiʼ li jwal narahobʼtesink.
Ebʼ li saaj li nekeʼxsahobʼresi xchʼool li Jehobʼa
10 Joʼ naxye li Santil Hu, laj Tza moko kaʼaj tawiʼ kixwechʼ li xtiikilal xchʼool laj Job, kixwechʼ ajwiʼ li xtiikilal chixjunil li kristiʼaan li nekeʼkʼanjelak chiru li Yos, saʼ xyanq aʼan wankat laaʼat. Li xyaalalil aʼan naq yook chi aatinak chirix chixjunil li kristiʼaan naq kixye re li Jehobʼa: «Li winq [moko kaʼaj tawiʼ laj Job, yalaq ani bʼan] kawal wank chi xqʼaxtesinkil chixjunil, re xkolbʼal li xyuʼam» (Job 2:4, SBG). Ma nakaakʼe reetal naq wank xwankil li taabʼaanu saʼ li naʼlebʼ aʼin? Joʼ naxye Proverbios 27:11 li Jehobʼa naxye naq wank kʼaru tatruuq xkʼebʼal re: tatruuq xsumenkil li wechʼok li kixbʼaanu li naxtzʼeqtaana li Yos, aʼ laj Tza. Kʼoxla aʼin: li Nimajwal Yos naxye aawe naq naru tattzʼaqonq re xtuqubʼankil ru li wechʼink li wank chalen chaq saʼ xtiklajik. Li xyaalalil aʼan naq jwal nim li kʼanjel li kʼebʼil aawe. Ma tatruuq xbʼaanunkil li naxpatzʼ aawe li Jehobʼa? Laj Job ut li Jesús keʼxbʼaanu, joʼkan ajwiʼ naabʼalebʼ li kristiʼaan chalen chaq saʼ xtiklajik, saʼ xyanq aʼin wank naabʼalebʼ li saaj (Job 2:9, 10; Filipenses 2:8; Apocalipsis 6:9). Laaʼat tatruuq xkʼambʼal aawe rikʼinebʼ. Abʼan maabʼalaqʼi aawibʼ, inkʼaʼ tatruuq xyeebʼal naq inkʼaʼ tat-okenq. Rikʼin laabʼaanuhom naru tat-okenq chirix laj Tza malaj chirix li Jehobʼa. Kʼaru taasikʼ xbʼaanunkil?
Li Jehobʼa naxkʼe xchʼool chaawix
11 Ma wank xwankil choʼq re li Jehobʼa li taabʼaanu? Ma inkʼaʼ tabʼiʼ li ak xeʼxbʼaanu li tiikebʼ xchʼool tzʼaqal re xsumenkil li wechʼink li kixye laj Tza? Laj Tza kixye naq maaʼani nakʼanjelak chiru li Jehobʼa saʼ xkʼabʼaʼ naq naxra, aʼin jun li tikʼtiʼ li ak xkʼutbʼesimank naq moko yaal ta. Abʼanan, li Jehobʼa naraj naq laaʼat tat-okenq chirix li xkʼulubʼ chi awabʼejink xbʼaan naq naxkʼe xchʼool chaawix. Li Jesús kixye: «Moko rajom ta xchʼool leechoxahil Yuwaʼ naq taasachq junaq rehebʼ a kokʼebʼ aʼin» (Mateo 18:14, SBG).
12 Chʼolchʼo naq li Jehobʼa naxkʼe xchʼool chirix li nakaasikʼ xbʼaanunkil. Ut qʼaxal naxchʼaʼajki. Li Santil Hu naxye naq aʼ yaal ma us malaj inkʼaʼ us li nekeʼxsikʼ xbʼaanunkil ebʼ li kristiʼaan naxtochʼ xchʼool. Jun eetalil, naq ebʼ laj Israel xeʼxqʼet ribʼ chiru naabʼal sut «keʼxkʼe xrahil xchʼool» li Jehobʼa (Salmo 78:40, 41, Wy). Naq toj maajiʼ nawank li Bʼutʼihaʼ saʼ xkutankil laj Noé naq «li xmaaʼusilalebʼ li winq yo chi numtaak saʼ ruuchichʼochʼ [ . . . ] ra kireekʼa li Qaawaʼ» (Génesis 6:5, 6, SBG). Kʼoxla li naraj xyeebʼal. Wi taabʼaanu li inkʼaʼ us naru naq taarahobʼtesi xchʼool laj Yobʼtesinel aawe. Aʼin moko naraj ta xyeebʼal naq li Yos moko kaw ta xchʼool aʼan naxkʼe xchʼool chaawix ut jwal nakatxra. Joʼkan ajwiʼ, naq nakaabʼaanu li us, nakaasahobʼresi xchʼool li Jehobʼa. Moko kaʼaj tawiʼ nasahoʼk xchʼool naq nakat-okenk chirix re xsumenkil li naʼlebʼ li kixwechʼ laj Tza, naraj chi anchal xchʼool aaqʼajkamunkil (Hebreos 11:6). Kʼajoʼ nakatxra laachoxahil Yuwaʼ!
Li tertokil pek
Qakʼehaq xtzʼaqobʼ li qakʼanjel re xkʼebʼal xloqʼal laj Yobʼtesinel
Kʼe reetal chanru kixyobʼtesi li Jehobʼa li choxa ut li Ruuchichʼochʼ. Kixye chirix aʼin: «Kiʼewuuk ut kisaqewk» (Génesis 1:5, SBG, 8, 13, 19, 23, 31). Ut kixkʼabʼaʼi li junjunq chi qʼehil: kutan. Chʼolchʼo chiru kʼaru naraj saʼ li junjunq chi qʼehil ut kixbʼaanu (Apocalipsis 4:11). Laj Job kixye: «Li kʼaru naraj xbʼaanunkil li Yos, naxbʼaanu» (Job 23:13, SBG). Kʼajoʼ tana kisahoʼk xchʼool li Jehobʼa naq «kiril chixjunil li xbʼaanu» ut kixye «qʼaxal chaabʼil» (Génesis 1:31, SBG).
Re xtawbʼal li naqaj tento naq tqasikʼ chi anchal qachʼool. Kʼaru tooxtenqʼa re naq joʼkan tqekʼa? Naq toj maakʼaʼ nayoʼlaak saʼ li Ruuchichʼochʼ, li Jehobʼa ak naxnaw naq chaabʼilaq ut qʼaxal chʼinaʼusaq. Wi laaʼo ajwiʼ naqakʼoxla li rusilal li tixkʼam chaq li naqaj xbʼaanunkil, tqabʼaanu. Joʼkan kixkʼul laj Tony, li wank 19 chihabʼ re. Maajunwa kisach saʼ xchʼool naq kirulaʼani jun rehebʼ li xmolam laj testiiw re li Jehobʼa. Chalen li kutan aʼan, inkʼaʼ xkanabʼ xkʼoxlankil chanru li kʼanjelak ut li wank saʼ li naʼaj aʼan. Saʼ xkʼabʼaʼ naq kiraj kʼanjelak aran, inkʼaʼ kixkanabʼ xyalbʼal xqʼe toj reetal kixtaw. Kʼajoʼ kisahoʼk saʼ xchʼool naq moqon kibʼoqeʼk re naq tkʼanjelaq aran.
11-17 RE DICIEMBRE
XCHAQʼALIL RU LI RAATIN LI YOS | JOB 25-27
«Moko naʼajmank ta naq tzʼaqalaq re ru li qayuʼam re naq tiikaq qachʼool»
Tzʼaqalaq ru li qachʼool chiru li Yos
9 Chanru kinaʼlebʼak laj Job chiru chixjunil li rahilal li kixkʼul? Saʼ xkʼabʼaʼ naq moko tzʼaqal ta re ru li xyuʼam, kijosqʼoʼk ut kixqʼusebʼ li keʼraj xkʼojobʼankil xchʼool saʼ tikʼtiʼ, kixkut raatin ut moqon kixkʼe reetal naq moko kixkʼoxla ta chiʼus li kixye. Qʼaxal kixkol rix li xtiikilal chiru li xtiikilal li Yos (Job 6:3; 13:4, 5; 32:2; 34:5). Usta qʼaxal ra li yook xnumsinkil, abʼan maajunwa kixtzʼeqtaana li Jehobʼa. Inkʼaʼ kiraj xpaabʼankil li tikʼtiʼ li keʼxye re ebʼ li xbʼalaqʼ aj amiiw. Kixye: «Chalen toj saʼ linkamik inkʼaʼ tinkʼulubʼan li nekeye; laaʼin junelik tinye naq maakʼaʼ inmaak [“tzʼaqal ru inchʼool”, La Biblia. Traducción del Nuevo Mundo, 2019 saʼ español]» (Job 27:5). Rikʼin li aatin aʼin, kixkʼutbʼesi naq maakʼaʼ naxye kʼaru tkʼulmanq chʼolchʼo chiru naq tzʼaqalaq ru xchʼool chiru li Yos. Maajunwa kixkanabʼ naq tqʼaxeʼq ru, ut laaʼo ajwiʼ naru naqabʼaanu aʼin.
10 Chanru naxchap ribʼ qikʼin li chʼaʼajkilal li kixyoobʼ laj Tza chirix laj Job? Aʼan naxye naq moko yaal ta naq naqara li Jehobʼa, ut naq tqakanabʼ kʼanjelak chiru wi wank saʼ xiwxiwal li qayuʼam ut relik chi yaal naq moko tzʼaqal ta ru li qachʼool (Job 2:4, 5; Apoc. 12:10). Kʼaru naqekʼa naq naqabʼi aʼin? Peʼyaal naq narahoʼk saʼ qachʼool? Qakʼoxlaq chirix aʼin: li Jehobʼa naxkʼojobʼ tzʼaqal xchʼool chiqix, joʼkan naq naxkanabʼ naq laj Tza tooraale re naq tqakʼutbʼesi naq tzʼaqal ru li qachʼool chiru ut naq laj Tza aʼan aj tikʼtiʼ. Joʼkan ajwiʼ, li Yos naxyeechiʼi qatenqʼankil re naq tooruuq xbʼaanunkil aʼin (Heb. 13:6). Kʼajoʼ xchaqʼalil ru naq li naʼawabʼejink saʼ xbʼeen li choxachʼochʼ naxkʼojobʼ xchʼool chiqix! Ma naqakʼe reetal kʼaʼut wank xwankil naq tzʼaqalaq ru li qachʼool? Xbʼaan naq chi joʼkan, kutan saqenk naqakanabʼ naq tikʼtiʼ li raatin laj Tza ut naqakol li xloqʼlaj kʼabʼaʼ ut li xʼawabʼejihom li qachoxahil Yuwaʼ. Joʼkan bʼiʼ, chanru tooruuq xkawresinkil qibʼ re naq junelik tzʼaqalaq ru li qachʼool?
Tzʼaqalaq ru li qachʼool chiru li Yos
3 Li tzʼaqal ru chʼoolej naraj xyeebʼal xraabʼal ut xloqʼoninkil ru kaʼajwiʼ li Jehobʼa ut xbʼaanunkil li nawulak chiru. Saʼ li Santil Hu, li aatin saʼ Hebreo li najalmank joʼ «tzʼaqal ru chʼoolej» naʼoksimank re aatinak chirix junaq li kʼaʼaq re ru li tzʼaqal ru, maakʼaʼ xmaajelal malaj maakʼaʼ xyajel. Jun eetalil, li Xchaqʼrabʼ laj Moises naxye naq li xul li teʼxyeechiʼi re li Jehobʼa ebʼ laj Israel, tento naq maakʼaʼaq xyajel (Lev. 22:21, 22). Ebʼ laj kʼanjel chiru li Yos moko naru ta naq teʼxyeechiʼi junaq li xul wi maakʼaʼaq junaq roq, xxik, xnaqʼ ru malaj yajaq. Chiru li Jehobʼa wank xwankil naq li xul maakʼaʼaq xmaajelal ut maakʼaʼaq xyajel (Mal. 1:6-9). Kʼaʼut naq li Jehobʼa naraj naq tzʼaqalaq ru chixjunil li tqakʼe re? Qilaq jun li eetalil li tooxtenqʼa chi xtawbʼal ru. Naq naqaloqʼ junaq li kiʼil qʼeen, inkʼaʼ naqaj naq wanq xhopolal malaj jachʼbʼilaq chik. Naqaj bʼaan naq tzʼaqalaq ut chaabʼilaq ru. Joʼkan ajwiʼ nakʼulmank rikʼin li qarahom ut naq junelik naqapaabʼ li Jehobʼa. Aʼan naraj naq maakʼaʼaq xmaajelal malaj tzʼaqalaq ru.
4 Xbʼaan naq naqanaw naq moko tzʼaqal ta re ru li qayuʼam ut naq kokʼaj xsaʼ nokoopaltoʼk, maare tqakʼoxla: «Ma tento naq tzʼaqalaq re ru li qayuʼam re naq tzʼaqalaq ru li qachʼool?». Relik chi yaal naq inkʼaʼ. Qilaq wiibʼ li xyaalal. Xbʼeen, li Jehobʼa inkʼaʼ naxkʼe xchʼool chirix li qapaltil. Li Raatin naxye qe: «Wi ta nakakʼe saʼ aachʼool li qamaak, at Qaawaʼ, ani truuq tkanaaq chi xaqxo chawu?» (Sal. 130:3, SBG). Aʼan naxnaw naq laaʼo aj maak ut naq moko tzʼaqal ta re ru li qayuʼam, joʼkan naq chi anchal xchʼool naxkuy li qapaltil (Sal. 86:5). Xkabʼ, li Jehobʼa naxnaw kʼaru nokooruuk xbʼaanunkil ut kaʼajwiʼ aʼan naxpatzʼ qe (taayaabʼasi Salmo 103:12-14). Joʼkan bʼiʼ, chanru tooruuq wank chi maakʼaʼaq qamaajelal malaj chi tzʼaqal ru qachʼool chiru?
5 Re naq tzʼaqalaq ru li qachʼool chiru li Yos naʼajmank li rahok. Li qarahom ut li xkʼojobʼankil qachʼool rikʼin li Jehobʼa li Qayuwaʼ li wank saʼ choxa tento naq tzʼaqalaq ru. Wi inkʼaʼ naqakanabʼ xraabʼal li Yos usta yooko xnumsinkil li yalbʼaʼix, naraj naxye naq tzʼaqal ru li qachʼool (1 Cron. 28:9; Mat. 22:37). Aatinaqo wiʼ chik chirix li oxibʼ aj Testiiw li xqil saʼ li xbʼeen raqal. Chʼolchʼo naq li ixqaʼal inkʼaʼ naraj titzʼk saʼ li tzolebʼaal, li chʼajom inkʼaʼ naraj naq tkʼeheʼq saʼ xutaan saʼ li puktesink ut li yuwaʼbʼej inkʼaʼ naraj naq t-isiiq saʼ li xkʼanjel. Joʼkan bʼiʼ, kʼaʼut naq joʼkan nekeʼnaʼlebʼak? Xbʼaan naq nekeʼxnaw naq tiik ru li xchaqʼrabʼ li Yos, ut li qʼaxal wank xwankil chiruhebʼ aʼan xsahobʼresinkil xchʼool li Xyuwaʼ li wank saʼ choxa. Naq nekeʼraj xbʼaanunkil junaq li naʼlebʼ, li rahok li nekeʼrekʼa chirix li Jehobʼa naʼekʼasink rehebʼ chi xkʼebʼal chiʼubʼej li nawulak chiru. Chi joʼkan nekeʼxkʼutbʼesi naq tzʼaqal ru li xchʼoolebʼ.
Li tertokil pek
w16.11 9 raqal 3
Chi kʼubʼkʼu ru naqayuʼami li wank saʼ li Santil Hu
3 Li yobʼtesihom naxkʼutbʼesi naq li Yos kʼubʼkʼu ru naxbʼaanu li xkʼanjel. Li Santil Hu naxye: «Li Qaawaʼ kixkʼojobʼ li ruuchichʼochʼ rikʼin xnimal kʼaʼuxl; kixkupubʼ li choxa rikʼin li xseebʼal xchʼool» (Prov. 3:19, SBG). Kachʼin ajwiʼ naqanaw chirixebʼ li naʼajej li nekeʼsutunk re li Saqʼe, li chahim ut ebʼ li chʼuut chi chahim. Joʼ naxye li Santil Hu kachʼin ajwiʼ naqanaw chirix li xbʼe li Yos, yal kachʼin ajwiʼ qabʼihom chirix li reetalil li xbʼaanuhom (Job 26:14). Abʼan usta kachʼin ajwiʼ naqanaw, aʼin nokoorekʼasi chi xkʼebʼal reetal naq qʼaxal chaabʼil chanru kʼubʼkʼu li wank saʼ li choxa (Sal. 8:4, 5). Saʼebʼ li chʼuut chi chahim wank chi miyon ebʼ li chahim li nekeʼekʼank chi tustu ru. Ebʼ li naʼajej li nekeʼsutunk re li Saqʼe nekeʼekʼank chiru li Saqʼe chanchan tawiʼ naq yookebʼ roxloqʼinkil li chaqʼrabʼ li naxye chanru teʼxbʼeresi ribʼ. Chʼolchʼo naq chanru kʼubʼkʼu li choxachʼochʼ nokooxtenqʼa chi rilbʼal naq li Jehobʼa li kiyiibʼank re li choxa ut li Ruuchichʼochʼ rikʼin li xchoxahil naʼlebʼ xkʼulubʼ naq tqaloqʼoni ru, tookʼanjelaq chiru ut naq tiikaq qachʼool chiru (Sal. 136:1, 5-9).
18-24 RE DICIEMBRE
XCHAQʼALIL RU LI RAATIN LI YOS | JOB 28, 29
«Ma nakatnaʼlebʼak joʼ laj Job?»
w02 15/5 22 raqal 19
Qakʼutbʼesihaq li qarahom chiruhebʼ li wankebʼ saʼ rajbʼal ru
19 Ebʼ li eetalil chirix li Santil Hu li xooʼaatinak wiʼ naxkʼutbʼesi naq li rahok tento tqakʼutbʼesi chiruhebʼ li wankebʼ saʼ rajbʼal ru ut li inkʼaʼ nekeʼruuk xchʼolaninkil ribʼ xjunes. Kiʼajmank xtenqʼ laj Betuel re naq laj Abrahán inkʼaʼ tsachq li xjunkabʼal, kiʼajmank xtenqʼ laj José re naq tkʼameʼq li xbʼaqel laj Jacob saʼ li tenamit Canaán ut kiʼajmank li xtenqʼ li xRut re naq li xNoemí twanq junaq li t-echaninq re li kʼaru re. Chi moko laj Abrahán, laj Jacob ut li xNoemí teʼruuq raj xbʼaanunkil aʼin wi maaʼani raj kitenqʼank rehebʼ. Joʼkan ajwiʼ nakʼulmank saʼebʼ li qakutan, tento tqakʼutbʼesi li qarahom chiruhebʼ li wankebʼ saʼ rajbʼal ru (Proverbios 19:17). Tento naq tqakʼam qe rikʼin laj Job li naxchʼolani «li nebʼaʼ li tenqʼaak teʼraj, ut [ . . . ] li maakʼaʼebʼ xnaʼ xyuwaʼ, li maaʼani natenqʼank rehebʼ» joʼ ajwiʼ «li wankebʼ saʼ rahilal». Naxkʼe ajwiʼ «xsahil xchʼoolebʼ li xmalkaʼan» ut kiwank joʼ rix ru «li mutzʼ ut ebʼ li yeq roq» (Job 29:12-15, Wy).
it-1 1225 raqal 10
Li bʼaatal
Wank naabʼal li naʼlebʼ bʼarwiʼ naʼaatinak chirix li bʼaatal joʼ jun eetalil. Joʼ chanru li tʼikr naʼaatinak chirix jun li kristiʼaan malaj chirix jun li molam bʼarwiʼ nakʼanjelak, joʼkan ajwiʼ li tʼikr li naʼoksimank joʼ eetalil saʼ li Santil Hu naxkʼutbʼesi kʼaru xwankil malaj xkʼanjel wank jun li kristiʼaan, joʼ li eetalil li kiroksi li Jesús chirix li tʼikr re li sumlaak (Mt 22:11, 12; chaawil PRENDA PARA LA CABEZA; SANDALIA). Joʼkan naq saʼ Apocalipsis 16:14, SBG, 15, li Jesús kixjultika chiqu naq inkʼaʼ toowarq saʼ li qapaabʼal chi moko tqisi li qatʼikr li naxkʼutbʼesi naq laaʼo aj testiiw re li tzʼaqal Yos. Aʼin qʼaxal xiwxiw xbʼaan naq nachʼ wank chaq li «yalok saʼ li xnimal xkutankil li Nimajwal Yos».
w09 1/2 15 raqal 3, 4
Ani laakʼabʼaʼ?
Maajun qe naxsikʼ xkʼabʼaʼ naq nayoʼlaak. Abʼan li tooruuq xsikʼbʼal aʼan naq chaabʼil teʼaatinaq chiqix (Proverbios 20:11). Joʼkan naq us raj naq tqakʼoxla aʼin: «Wi li Jesús malaj ebʼ li apóstol teʼxkʼe we jun li kʼabʼaʼ, kʼaru li kʼabʼaʼ teʼxkʼe we? Bʼar wank li kʼabʼaʼ li tixchʼolobʼ chanru linnaʼlebʼ ut chanru nawbʼil wu?».
Wank xwankil xkʼoxlankil rix aʼin. Joʼ kixtzʼiibʼa li awabʼej Salomón «jwal us naq nawnooq laachaabʼilal chiru naq wank aabʼihomal» (Proverbios 22:1, SBG). Qʼaxal wank xwankil naq chaabʼil nawbʼil qu xbʼaanebʼ li junchʼol. Ut wi tqabʼaanu chixjunil re naq chaabʼil nawbʼil qu xbʼaan li Yos tqataw jun li maatan li maajunwa t-osoʼq. Aʼan kixyeechiʼi naq tixtzʼiibʼa saʼ «li [x]tasal hu» li xkʼabʼaʼebʼ li nekeʼkʼanjelak chiru ut tixkʼe li junelik yuʼam choʼq rehebʼ (Malaquías 3:16, SBG; Apocalipsis 3:5; 20:12-15).
Li tertokil pek
g00 8/7 11 raqal 3
Seʼen! Jwal sa taawekʼa aawibʼ
Ma wank xwankil naq seʼseʼaq qu malaj inkʼaʼ? Ma jultik aawe jun sutaq naq inkʼaʼ kiseʼek junaq xatxuwak ut xaakʼoxla naq xatxtzʼeqtaana malaj naq kiseʼek kixkʼojobʼ aachʼool ut kixbʼaanu naq sa taawekʼa aawibʼ? Joʼkan tzʼaqal, jwal wank xwankil naq seʼseʼaq qu. Naxtaw rusilal li nakʼehok joʼwiʼ li nakʼuluk. Laj Job kixye rehebʼ li xikʼ nekeʼilok re: «Naq ninkʼut chiruhebʼ xsahilal linchʼool, chi raasa nekeʼxpaabʼ; ut junelik nekeʼroybʼeni junaq reetalil li xsahilal li waanm» (Job 29:24, SBG). Li rilobʼaal laj Job maare kixkʼutbʼesi xsahil xchʼool.
25-31 RE DICIEMBRE
XCHAQʼALIL RU LI RAATIN LI YOS | JOB 30, 31
«Kʼaru kixbʼaanu laj Job re naq junelik saqaq ru li xyuʼam?»
Miqil li maakʼaʼ naʼok wiʼ
8 Ebʼ li tzʼaqal aj paabʼanel naru naq nekeʼxrahi ru li naril li xsaʼ uhej ut li naraj li tibʼelej. Joʼkan naq li Raatin li Yos naxye qe naq weent tqabʼaanu rikʼin li naqil ut li naqarahi ru (1 Cor. 9:25, 27; taayaabʼasi 1 Juan 2:15-17). Laj Job kixtaw ru chi tzʼaqal re ru naq li naqil ut li naqarahi ru naxchap ribʼ, joʼkan naq kixye: «Laaʼin xinye li waatin naq inkʼaʼ tinrahi ru ebʼ li tuqʼixq» (Job 31:1, SBG). Laj Job moko kaʼaj tawiʼ kixye naq inkʼaʼ tixrahi ru junaq li tuqʼixq, yata kiraj bʼan xkʼoxlankil! Naabʼal siʼeent chihabʼ chirix aʼan, li Jesús kixkʼut naq aajel ru naq saqaq ru li qakʼaʼuxl xbʼaan naq kixye: «Chixjunil li tixkaʼya junaq ixq ut tixrahi ru, ak xmux aʼan saʼ xchʼool» (Mat. 5:28, SBG).
w08 1/9 11 raqal 4
Qatzʼilaq rix «li tkʼulmanq»
Naq toj maajiʼ nakaabʼaanu jun li maak, kʼoxla: «Chanru tinraqeʼq?». Wank sut us xkʼoxlankil «li tkʼulmanq» re naq chʼolchʼooq chiqu xtzʼeqtaanankil li maak ut chi joʼkan inkʼaʼ tqakʼul naabʼal li rahilal. Li inkʼaʼ nekeʼabʼink nekeʼxtaw naabʼal li chʼaʼajkilal, joʼ li sida, jalan jalanq li yajel li naxletz ribʼ naq nekeʼwank saʼ wiibʼal, nekeʼkanaak saʼ yuʼam chi inkʼaʼ nekeʼroybʼeni, nekeʼxkamsi li xkʼuulaʼal naq toj maajiʼ nayoʼlaak ut nekeʼchʼiʼchʼiʼiik xbʼaan li xkʼaʼuxl ut li xchʼool. Joʼkan ajwiʼ, chi chʼolchʼo ru kixye li apóstol Pablo naq ebʼ li kristiʼaan li nekeʼxyuʼami li muxuk ibʼ «inkʼaʼ teʼreechani li xnimajwal awabʼejihom li Yos» (1 Corintios 6:9, 10, SBG).
w10 15/11 5, 6 raqal 15, 16
At saaj, kanabʼ naq li Santil Hu tatxbʼeresi
15 Joqʼe nakaakʼoxla naq tchʼaʼajkoʼq chaawu xkʼutbʼesinkil li xtiikilal laachʼool? Ma naq wankat aajunes malaj naq wank aawochbʼeen? Naq wankat saʼ laatzolebʼaal malaj saʼ laakʼanjel yoʼon wankat. Nakaakʼe reetal kʼaru truuq xchʼaʼajkinkil laapaabʼal. Abʼan naq maakʼaʼ aakʼaʼuxl moko nachʼaʼajkoʼk ta chaawu maakobʼk ut tatruuq xqʼetbʼal li xnaʼlebʼ li Santil Hu.
16 Kʼaru ttenqʼanq aawe chi xpaabʼankil li Jehobʼa usta wankat aajunes? Jultikankil naq rikʼin laanaʼlebʼ tatruuq xsahobʼresinkil xchʼool li Yos malaj xrahobʼtesinkil xchʼool (Gén. 6:5, 6; Pro. 27:11). Chʼolchʼo naq li nakaabʼaanu naxsahobʼresi malaj naxrahobʼtesi xchʼool xbʼaan naq li Santil Hu naxye naq aʼan «naxkʼe xchʼool cheerix» (1 Ped. 5:7, Wy). Aʼan naraj naq tat-abʼinq chiru re naq us tat-elq (Isa. 48:17, 18). Saʼ li najter qʼe kutan kʼajoʼ kirahoʼk saʼ xchʼool naq ebʼ laj Israel, xeʼxqʼet li xchaqʼrabʼ (Sal. 78:40, 41, Wy). Abʼanan naqanaw naq sa xchʼool rikʼin laj Daniel xbʼaan naq kixye re naq aʼan «jun li winq jwal raarookat xbʼaan li Yos» (Dan. 10:11, SBG). Kʼaʼut naq jwal naxra? Xbʼaan naq laj Daniel tiik xchʼool naq wank xjunes ut naq wank saʼ xyanqebʼ li kristiʼaan (taayaabʼasi Daniel 6:10).
Li tertokil pek
w05 15/11 11 raqal 3
Kʼutbʼesi laarahom naq nakaakʼe aachʼool chi abʼink
Usta ebʼ li ramiiw keʼrabʼi lajeebʼ li xseeraqʼ laj Job, aʼan kixye: «Us raj naq wanq ta ani taaʼabʼinq re li yookin xyeebʼal!» (Job 31:35, SBG). Kʼaʼut kinaʼlebʼak chi joʼkaʼin? Xbʼaan naq joʼ chanru yookebʼ chi abʼink inkʼaʼ keʼxkʼutbʼesi naq nekeʼraj xkʼojobʼankil xchʼool. Inkʼaʼ nekeʼxkʼe xchʼool chirix chi moko nekeʼraj xtawbʼal ru li narekʼa. Moko nekeʼxnaw ta abʼink xbʼaan naq inkʼaʼ nekeʼxkʼe ribʼ saʼ xnaʼaj li jun chik qas qiitzʼin. Li apóstol Pedro kixkʼe li naʼlebʼ aʼin: «Chexwanq chejunilex chi junaq ru leenaʼlebʼ, chetoqʼobʼa eeru cheribʼil eeribʼ, cherahaq leeras eeriitzʼin, chexʼuxtaananq u ut qʼunaqex» (1 Pedro 3:8, SBG). Chanru naqakʼe qibʼ saʼ xnaʼaj ebʼ li junchʼol? Naqabʼaanu aʼin naq naqakʼe saʼ ajl li narekʼa li kristiʼaan ut naqayal xtawbʼal ru. Tooruuq xkʼutbʼesinkil naq naqakʼe qachʼool chirixebʼ naq naqaye: «Chʼaʼaj tana aʼin» malaj «Xaawekʼa tana naq inkʼaʼ nekeʼxtaw aawu». Tooruuq ajwiʼ roksinkil li aatin li kiroksi re naq chi joʼkan tixkʼe reetal naq xqataw ru li kixye qe. Re xkʼutbʼesinkil li rahok naq nokooʼabʼink, moko tzʼaqal ta kaʼajwiʼ rikʼin xkʼebʼal qachʼool chirix li kixye tento bʼan tqakʼe reetal kʼaru kiraj xyeebʼal.