Inki Mutindu Bantu Mekumaka Kutadila Kupesa Makabu ya Mawa?
NA NIMA ya kisumbula yina kubwaka na Septembri 11, 2001 na Mbanza ya New York mpi ya Washington D.C, bantu kupesaka makabu mingi mpenza sambu na kusadisa bantu yina kubwilaka kisumbula. Bimvuka yina kesadisaka bantu ti makabu ya mawa kuzwaka makabu ya mbongo kiteso ya bamiliare 2,7 ya badolare sambu na kusadisa mabuta ya bantu yina kubwilaka mpasi. Sambu bo vandaka na mawa mingi na kumona kiteso ya mpasi yina kisumbula yango kunataka, bantu mingi vandaka na nzala ya kupesa lusadisu.
Kansi, bantu mingi kusukininaka ve na kuwa ntima mpasi ntangu bo waka nde bimvuka yina kesadisaka bantu na makabu ya mawa yina mezabanaka mingi yantikaka kuyiba mbongo yango. Bantu yantikaka kuvweza kimvuka mosi ya nene ya kesadisaka bantu ti makabu ya mawa ntangu bo waka nde kimvuka yango zolaka kusadila na balukanu yankaka kiteso ya katikati ya bamilio 546 ya badolare yina bantu kupesaka. Ata kimvuka yango kusobaka lukanu na bo na nima mpi kulombaka ndolula, nkento mosi kutubaka nde: “Bantu mingi ya mayele kemona nde ata kimvuka yai kusobaka lukanu na bo, bantu lenda tudila bo dyaka ve ntima” yina bo vandaka kutudila bo na ntwala nde kisumbula yina kusalama. Inki beto lenda tuba sambu na nge? Keti nge mpi mekatula ntima ya nge ketulaka na bimvuka yina kesadisaka bantu ti makabu ya mawa ntama mingi ve?
Keti Kupesa Makabu Kele Mfunu to Kuyonika Bima?
Bantu kemonaka kupesa makabu na bimvuka yina kesadisaka bantu ti makabu ya mawa bonso kima mosi ya mbote. Kansi, bantu yonso ve kendimaka dibanza yai. Bamvula kuluta 200 meluta, Samuel Johnson, nsoniki ya insi ya Angleterre, kusonikaka nde: “Nge kele ve na badute ata fyoti nde nge ke na kusala mbote na ntangu nge kefuta bantu mbongo sambu na kisalu ya bo mesala, na kisika ya kupesa mbongo yango na bimvuka yina kesadisaka bantu ti makabu ya mawa.” Bubu yai bantu mingi mekuma ti badute ya mutindu mosi, mpi barapore yina kemonisa mutindu bimvuka yina kesadisaka bantu ti makabu ya mawa kesadila ve mbote makabu ya bo kezwaka kepusa ve bantu na kutudila bo dyaka ntima. Beto tadila bambandu zole ya mesalama ntama mingi ve.
Bo katulaka direktere ya kimvuka mosi ya kesadisaka bantu ti makabu ya mawa ya dibundu mosi na San Francisco sambu yandi sadilaka mbongo ya kimvuka yina sambu bo sala yandi operasio kaka sambu yandi kuma kitoko mingi mpi sambu yandi vandaka kudya badolare 500 konso mposo na restora na nsungi ya bamvula zole. Na Angleterre, bamfumu ya kimvuka mosi ya nene ya televizio ya kesadisaka bantu ti makabu ya mawa kuyitukaka mingi ntangu bo sengumunaka nde na kati ya badolare bamilio 10 yina bo tindaka sambu na kutungisa banzo ya bana-nsyona na Roumanie, kaka tubanzo 12 mpamba kutungamaka, mpi nde badolare mingi yina kubikalaka kumonanaka ve nzila ya yo kwendaka. Barapore ya mbi ya mutindu yai mepusaka bantu yina kepesaka makabu na kukuma mayele na yina metala ntalu ya mbongo ya bo kepesaka mpi na nani bo fwete pesa yo.
Kupesa to Kupesa Ve
Kansi, yo tavanda mawa na kuyambula nde mambu ya mbi ya bantu to bimvuka fyoti kesala kukatula beto basusi ya masonga mpi mawa ya beto kewilaka bantu yankaka. Biblia ketuba nde: “[Lusambu, NW] ya kieleka na meso ya Tata Nzambi, yo yai: kusadisa bana-nsona ti bamifwidi ya bankento na bampasi na bo.” (Yakobo 1:27) Ya kyeleka, kuwa mawa mpi kusala mambu ya mbote sambu na bansukami kele kitini ya mfunu ya lusambu ya Bukristu.
Ata mpidina, nge lenda kudiyula nde, ‘Keti mono fwete landa na kupesa makabu ya mawa na bimvuka yina kesadisaka bantu ti makabu ya mawa to mono fwete sadisa bantu kaka mono mosi?’ Makabu ya nki mutindu Nzambi kezolaka nde beto pesa? Disolo ya melanda tatubila bangyufula yai.