“Beno Kangula Meso na Yina Me Tala Bisambu”

1, 2. (a) Sambu na nki beto fwete “kangula meso na yina me tala bisambu”? (b) Inki bangiufula beto fwete kudiyula na yina me tala kisambu?

MUNTU mosi yina vandaka santinele tubaka nde: “Ntangu ya kuluta mpasi sambu na kukengila na mpimpa kele kana suka ke zola kutana.” Ntembe kele ve nde, bantu ya nkaka yina yo ke lombaka nde bo lala ve na mpimpa ta ndima diambu yai. Bubu yai, Bakristu ke kutana ti mpasi ya mutindu mosi, sambu ngidika ya bima ya mbi ya Satana, yina kele bonso mpimpa mosi ya nda, me kuma na nsuka. (Bar. 13:12) Kulala na kimpeve na ngunga yai ya suka ke zola kutana ta vanda kigonsa ya nene! Yo yina, beto fwete “vanda ti mabanza ya mbote” mpi kulanda ‘kukangula meso na yina me tala bisambu.’​—1 Pie. 4:7.

² Sambu nsi-ntoto ya Satana me finama na nsuka, yo kele mayele na kudiyula nde: ‘Keti mono ke kangulaka meso na yina me tala bisambu? Keti mono ke salaka bisambu ya mitindu yonso, mpi ke sambaka ntangu yonso? Keti mono ke sambaka sambu na bankaka, to mono ke sambaka kaka sambu na bampusa na mono mosi? Inki kele mfunu ya kisambu na yina me tala luguluku na mono?’

BENO LANDA KUSALA BISAMBU YA MITINDU YONSO

3. Inki kele mitindu ya nkaka ya bisambu?

³ Na mukanda na yandi na Baefezo, ntumwa Polo tubilaka ‘bisambu ya mitindu yonso.’ (Baef. 6:18) Ntangu beto ke sambaka, mbala mingi beto ke lombaka Yehowa na kusadisa beto na kulungisa bampusa na beto mpi na kununga bampasi. Yehowa, yina “ke ndimaka bisambu” ke widikilaka beto ntangu beto ke lombaka yandi lusadisu. (Nk. 65:3) Kansi, beto fwete sala mpi bikesa sambu na kusala mpi mitindu ya nkaka ya bisambu. Na bisambu na beto, beto fwete kumisa Yehowa, kupesa yandi matondo mpi kusala badodokilu.

4. Sambu na nki beto fwete kumisa Yehowa mbala mingi na bisambu na beto?

⁴ Kele ti bikuma mingi yina beto fwete kumisa Yehowa na bisambu na beto. Mu mbandu, kuyindula ‘mambu ya nene yina yandi me salaka’ mpi ‘bunene na yandi’ ke pusaka beto na kukumisa yandi. (Tanga Nkunga 150:1-6.) Baverse sambanu ya mvimba ya Nkunga 150 ke tubila kukumisa Yehowa mbala 13! Ti luzitu ya nene sambu na Nzambi, muyimbi ya nkaka ya bankunga yimbaka nde: ‘Mono ke kumisaka nge mbala nsambwadi na kilumbu sambu nge ke sambisaka na lunungu.’ (Nk. 119:164) Yo me fwana kibeni na kukumisa Yehowa. Yo yina, ntangu beto ke samba, beto fwete kumisa yandi ‘mbala nsambwadi na kilumbu,’ disongidila mbala mingi?

5. Na nki mutindu kupesa Nzambi matondo na bisambu na beto kele lutaninu?

⁵ Mutindu ya nkaka ya kisambu kele kupesa matondo. Polo siamisaka Bakristu ya mbanza Filipi nde: “Beno kudiyangisa ve sambu na kima ata mosi, kansi na mambu yonso na nzila ya kisambu mpi ya dodokilu kumosi ti kupesa matondo, beno zabisa balombilu na beno na Nzambi.” (Bafi. 4:6) Kusamba Yehowa sambu na kumonisa ntonda ya me katuka na ntima kele lutaninu. Mingi-mingi sambu beto ke zinga na bilumbu ya nsuka, yina ‘bantu ke pesaka ve matondo.’ (2 Tim. 3:1, 2) Bantu mingi bubu yai, ke monisaka ve ntonda. Kana beto keba ve, beto lenda fulula nkadilu yina kukonda mpasi. Kutonda Nzambi na bisambu na beto, ke pesaka beto kiese mpi ke taninaka beto na kuvanda ve bantu yina “ke bokutaka mpi ke dila-dilaka sambu na luzingu na bo.” (Yude 16) Diaka, ntangu batata ya mabuta ke pesa Yehowa matondo na bisambu na bo, bo ke siamisaka bankento mpi bana na bo na kumonisa nkadilu ya kupesa matondo.

6, 7. Dodokilu kele inki, mpi sambu na nki mambu beto lenda sala badodokilu na Yehowa?

⁶ Dodokilu kele kisambu ya me katuka na ntima ya ke monisaka mawi ya ngolo. Na inki mambu, beto lenda sala badodokilu na Yehowa? Beto lenda sala yo ntangu beto ke kutana ti mbangika to ke bela maladi mosi ya ke tula luzingu na beto na kigonsa. Na bantangu ya mutindu yina, bisambu yina beto ke sala sambu na kulomba Nzambi lusadisu ke kumaka badodokilu. Kansi, keti beto lenda sala badodokilu na Yehowa kaka na bantangu yina?

⁷ Beto tadila kisambu ya mbandu yina Yezu salaka, mpi beto tula dikebi na mambu yina yandi tubaka sambu na zina ya Nzambi, Kimfumu na yandi mpi luzolo na yandi. (Tanga Matayo 6:9, 10.) Nsi-ntoto me fuluka ti mambu ya mbi, mpi baluyalu ya bantu ke nunga ve na kulungisa bampusa ya mfunu yina bantu ke vandaka ti yo. Yo yina, beto fwete samba nde zina ya Tata na beto ya zulu kusantisama mpi Kimfumu na yandi kukwisa kukatula luyalu ya Satana na nsi-ntoto. Yai kele mpi ntangu ya kusala badodokilu na Yehowa sambu luzolo na yandi kusalama na ntoto mutindu yo ke salama na zulu. Yo yina, bika nde beto landa kukangula meso mpi kusala mitindu yonso ya bisambu.

“BENO SAMBA NTANGU YONSO”

8, 9. Sambu na nki beto fwete keba na kupesa ve Piere mpi bantumwa ya nkaka foti sambu bo lalaka mpongi na kilanga ya Getsemane?

⁸ Ata ntumwa Piere longisilaka Bakristu na ‘kukangula meso na yina me tala bisambu,’ yandi mosi nungaka ve na kusala yo na dibaku mosi buna. Yandi vandaka mosi ya balongoki yina lalaka ntangu Yezu vandaka kusamba na kilanga ya Getsemane. Ata Yezu zabisaka bo na ‘kulanda na kukengila mpi kusamba ntangu yonso,’ bo salaka yo ve.​—Tanga Matayo 26:40-45.

⁹ Kansi, na kisika ya kupesa Piere ti bantumwa ya nkaka foti sambu bo kengilaka ve, beto fwete yibuka mambu mingi yina bo salaka kilumbu yango, yina pusaka bo na kulemba. Bo salaka bisalu mingi sambu na kuyidika Paki mpi sungiminaka yo na nkokila yina. Na nima, Yezu yantikisaka Madia ya Nkokila ya Mfumu, mbandu yina balongoki fwete fulula na nima sambu na kusungiminaka lufwa na yandi. (1 Bak. 11:23-25) “Na nima ya kuyimba bankunga ya kukumisa Nzambi, bo basikaka mpi kwendaka na Ngumba ya Banti ya Olive,” mpi bo tambulaka mwa kitamina na banzila ya fioti-fioti ya Yeruzalemi. (Mat. 26:30, 36) Yo vandaka kati-kati ya mpimpa me luta dezia. Kana beto vandaka na kilanga ya Getsemane na mpimpa yina, beto mpi zolaka kulala. Na kisika ya kupesa bantumwa foti sambu bo lembaka, Yezu tubaka na zola yonso nde: “Mpeve kele ngolo, kansi nsuni kele ngolo ve.”

10, 11. (a) Inki dilongi Piere bakaka na diambu yina kuminaka yandi na kilanga ya Getsemane? (b) Inki beto ke longuka na diambu yina kuminaka Piere?

¹⁰ Mambu yina salamaka na kilanga ya Getsemane bikalaka na mabanza ya Piere. Yandi bakaka dilongi ya mfunu na mutindu yandi kondaka kukengila. Ntangu fioti na ntwala, Yezu tubaka nde: “Beno yonso ta bula dibaku sambu na mono na mpimpa yai.” Ntangu Piere waka yo, yandi bokaka nde: “Ata kana bantu yonso ya nkaka kubula dibaku sambu na nge, mono ta bula ve dibaku ata fioti!” Yezu songaka Piere nde yandi ta buya yandi mbala tatu. Kansi, Piere buyaka kukwikila mpi tubaka nde: “Ata kana yo ke lomba nde mono fwa kumosi ti nge, mono ta buya nge ve ata fioti.” (Mat. 26:31-35) Ata mpidina, Piere bulaka dibaku kaka mutindu Yezu tubaka. Sambu yandi kudiyangisaka mingi ntangu yandi buyaka Yezu na mbala ya tatu, Piere “dilaka ngolo kibeni.”​—Luka 22:60-62.

¹¹ Ntembe kele ve nde, Piere bakaka dilongi na diambu yina kuminaka yandi mpi yandi nungaka kifu na yandi ya kuditudila ntima. Ya kieleka, kisambu sadisaka Piere na diambu yai. Yo ke yitukisa beto ve na mutindu Piere pesaka ndongisila ya ‘kukangula meso na yina me tala bisambu.’ Keti beto ke widikilaka ndongisila yai ya kupemama? Diaka, keti beto ‘ke sambaka ntangu yonso’ sambu na kumonisa nde beto ke tudilaka Yehowa ntima? (Nk. 85:9) Beto vila mpi ve ndongisila yai ya ntumwa Polo: “Bika muntu yina ke yindula nde yandi kele ya kutelama yandi keba na mpila nde yandi bwa ve.”​—1 Bak. 10:12.

NZAMBI PESAKA MVUTU NA BISAMBU YA NEHEMIA

12. Sambu na nki Nehemia kele mbandu ya mbote sambu na beto?

¹² Beto tadila mbandu ya Nehemia, yina vandaka kupesa malafu na Ntotila ya Persia, Artazeresesi, na mvu-nkama ya tanu N.T.B. Nehemia bikaka mbandu ya mbote na yina me tala kusamba na ntima ya mvimba. Na nsungi ya bilumbu mingi, yandi ‘landaka kubuya madia mpi kusamba Nzambi’ sambu na bampasi yina Bayuda vandaka kumona na Yeruzalemi. (Neh. 1:4) Ntangu Artazeresesi yulaka yandi sambu na nki ilungi na yandi vandaka na mawa, ‘na mbala mosi Nehemia sambaka Nzambi ya zulu.’ (Neh. 2:2-4) Yo basisaka nki mbutu? Yehowa pesaka mvutu na bisambu na yandi mpi twadisaka mambu sambu na mambote ya bantu na yandi. (Neh. 2:5, 6) Ntembe kele ve nde, yo kumisaka lukwikilu ya Nehemia ngolo!

13, 14. Inki beto fwete sala sambu na kuvanda ntangu yonso ti lukwikilu ya ngolo mpi kutelamina bikesa ya Satana ke sala sambu na kulembisa beto?

¹³ Kusamba ntangu yonso, bonso Nehemia salaka, ke sadisaka beto na kuvanda ntangu yonso ti lukwikilu ya ngolo. Satana ke wilaka ve bantu mawa, mpi mbala mingi yandi ke nwanisaka beto ntangu beto me lemba. Mu mbandu kana beto ke bela maladi mosi to ke niokwama na mabanza, beto lenda yantika kuyindula nde ntangu yina beto ke lutisa konso ngonda na kisalu ya kusamuna kele na mbalu fioti na meso ya Nzambi. Bankaka na kati na beto lenda kudiyangisa na mabanza, ziku sambu na mambu yina bo kutanaka ti yo na luzingu. Satana ke sosaka kupusa beto na kukwikila nde beto kele mfunu ve. Mbala mingi yandi ke sadilaka mawi na beto sambu na kulembisa lukwikilu na beto. Kansi, kana beto ke “kangula meso na yina me tala bisambu” beto lenda vanda ntangu yonso ti lukwikilu ya ngolo. Ya kieleka, ‘kitaninu ya nene ya lukwikilu, ta sadisa beto na kuzima batolo-tolo yonso ya tiya ya muntu ya mbi.’​—Baef. 6:16.

¹⁴ Kana beto ke “kangula meso na yina me tala bisambu” beto ta bwa ve na kintulumukina na mitambu ya Satana mpi ta bebisa ve lukwikilu na beto ntangu beto me kutana ti mimekamu. Ntangu beto ke mekama mpi ke kutana ti bampasi, beto yibuka mbandu ya Nehemia mpi beto samba Nzambi kukonda kusukinina. Kaka ti lusadisu ya Yehowa, beto ta nunga bampukumuna mpi ta kanga ntima kana lukwikilu na beto me mekama.

SAMBA SAMBU NA BANKAKA

15. Inki bangiufula beto fwete kudiyula na yina me tala kusamba sambu na bankaka?

¹⁵ Yezu salaka dodokilu sambu lukwikilu ya Piere kulemba ve. (Luka 22:32) Epafrasi, Mukristu mosi ya kwikama ya mvu-nkama ya ntete, landaka mbandu ya Yezu na diambu yai mpi yandi vandaka kudipesa na bisambu sambu na bampangi na yandi ya Kolose. Polo sonikaka nde: “Yandi ke salaka ngolo sambu na kusamba sambu na beno ntangu yonso, na mpila nde beno vanda ngolo, ti lukwikilu ya ngolo mpi beno kudipesa ya mvimba sambu na kusala luzolo ya Nzambi.” (Bakol. 4:12, The New English Bible) Beto fwete kudiyula nde: ‘Keti mono ke salaka ngolo sambu na kusamba sambu na bampangi na mono na nsi-ntoto ya mvimba? Keti mono ke vandaka ti kikalulu ya kusamba sambu na bampangi Bakristu yina ke niokwama sambu na bisumbula ya lugangu? Inki kele mbala ya nsuka yina mono sambaka sambu na bampangi yina kele ti mikumba ya nene na organizasio ya Yehowa? Na bilumbu yina me katuka kuluta, keti mono sambaka sambu na mpangi mosi ya dibundu ya ke niokwama?’

16. Keti yo kele mfunu na kusamba sambu na bankaka? Tendula.

¹⁶ Kusamba Yehowa Nzambi sambu na bampangi na beto lenda sadisa bo mingi. (Tanga 2 Bakorinto 1:11.) Yehowa ta sala ve mambu kaka sambu bansadi na yandi mingi me samba mbala mingi sambu na diambu mosi, kansi ntangu yandi ke pesaka mvutu na bisambu na bo, yandi ke tulaka dikebi na mpusa yina bo yonso ke monisaka mpi mutindu bo ke tudilanaka dikebi. Yo yina, beto fwete baka na mbalu dibaku na beto ya kusamba sambu na bankaka. Bonso Epafrasi, beto fwete samba sambu na bampangi-Bakristu sambu na kumonisa nde beto ke zolaka bo mpi ke tudilaka bo dikebi ya masonga. Kusala mpidina ta yika kiese na beto, sambu “kiese ke vandaka mingi na kupesa kuluta na kubaka.”​—Bis. 20:35.

“LUGULUKU NA BETO ME KUMA PENE-PENE”

17, 18. Inki mutindu ‘kukangula meso na yina me tala bisambu’ ta sadisa beto?

¹⁷ Na ntwala ya kutuba nde, “mpimpa ke zola kumana; suka ke zola kutana” Polo sonikaka nde, “beno me zaba nsungi yina beto kele, nde ngunga ya kutelama na mpongi me lungaka ntama, sambu ntangu yai luguluku na beto me kuma pene-pene kibeni kuluta ntangu yina beto kumaka kukwikila.” (Bar. 13:11, 12) Nsi-ntoto ya mpa yina Nzambi me sila me kuma pene-pene mpi luguluku na beto me kuma pene-pene kibeni kuluta mutindu beto lendaka kuyindula yo. Beto fwete lala ve mpongi na kimpeve, mpi beto fwete bika ve ata fioti nde mambu ya nsi-ntoto yai kuyiba ntangu yina beto fwete lutisa ti Yehowa na kisambu. Kansi, beto fwete “kangula meso na yina me tala bisambu.” Yo ta sadisa beto na kuvanda “bantu ya bikalulu ya santu mpi kusala bisalu ya ke monisa kukangama na Nzambi,” ntangu beto ke vingila kilumbu ya Yehowa. (2 Pie. 3:11, 12) Mpidina, mutindu na beto ya kuzinga ta monisa nde beto ke kangula meso na kimpeve mpi ke kwikila nde nsuka ya ngidika ya bima yai ya mbi me finama. Yo yina, beto ‘sambaka ntangu yonso.’ (1 Bate. 5:17) Beto landa mbandu ya Yezu na kusosaka kisika ya kingenga sambu na kusamba. Kana beto ke baka ntangu mingi sambu na kusamba Yehowa, beto ta kwenda pene-pene na yandi. (Yak. 4:7, 8) Mpi yo ta vanda lusakumunu ya nene kibeni!

¹⁸ Biblia ke tuba nde: “Ntangu yandi vandaka na ntoto, Kristu salaka badodokilu mpi balombilu na Muntu yina lendaka kugulusa yandi na lufwa, ti kuboka ya ngolo mpi mansanga, ebuna yandi waka yandi sambu na boma na yandi ya Nzambi.” (Baeb. 5:7) Yezu salaka badodokilu mpi balombilu na Yehowa, mpi yandi taninaka kwikama na yandi na Nzambi tii na nsuka ya luzingu na yandi na ntoto. Yo yina, Yehowa futumunaka Mwana na yandi ya zola mpi pesaka yandi luzingu ya kukonda kufwa na zulu. Beto mpi lenda bikala ya kwikama na Tata na beto ya zulu ata beto ta kutana ti bampukumuna mpi bampasi ya nki mutindu. Nkutu, beto lenda baka nsendo ya luzingu ya mvula na mvula kana beto ke “kangula meso na yina me tala bisambu.”