Keti Nkolami Kele na Kati ya Nzo?

1, 2. (a) Inki kingana Yezu pesaka sambu na kutendula kukonda lukwikilu ya Bamfumu ya mabundu ya Bayuda? (b) Inki dyambu yina metadila batoko beto lenda kulonguka na kingana ya Yezu?

MWA bilumbu na ntwala ya lufwa na yandi, Yezu yufulaka kibuka ya bamfumu ya mabundu ya Bayuda ngyufula mosi ya kunata na kuyindula. Yandi tubaka nde: “Beno songa mono nki beno ke banza na mambu yai? Kuvandaka na muntu mosi vandaka na bana zole ya babakala. Yandi kwendaka kutubila mwana na yandi ya ntete nde: ‘Nge mwana na mono kwenda kusala na bilanga ya vinu bubu yai.’ Mwana kuvutulaka nde: ‘E, Tata, mono takwenda,’ kansi yandi kwendaka ve. Na nima yandi kwendaka na mwana ya zole, yandi tubaka mutindu mosi. Mwana vutulaka nde: ‘Mono zola ve.’ Kansi na nima yandi balulaka mabanza na yandi, yandi kwendaka. Nani na kati na bau zole salaka mambu ya tata na bau zolaka?” Bamfumu ya Bayuda kupesaka mvutu nde: “Yina ya zole.”​—⁠Matayo 21:​28-31, NW.

² Awa, Yezu vandaka kutubila pwelele kukonda kwikama ya Bamfumu ya Bayuda. Bau vandaka bonso mwana ya ntete, na kusilaka nde bau tasala luzolo ya Nzambi kansi na nima bau lundaka ve lusilu na bau. Kansi bibuti mingi tandima nde kingana ya Yezu vandaka ti lufulu na mbakisa ya mbote ya luzingu ya dibuta. Mutindu yandi monisaka yau mbotembote, yau kele mbala mingi mpasi na kuzaba inki bana ya baleke keyindulaka to kuyita kuzaba mambu yina bau tasala. Mwana ya leke lenda basisa makambu mingi na ntangu ya butoko na yandi mpi na nima yandi kuyela ye yandi kukuma mbuta yina kebaka mikumba, mpi yina kezitisama mbote. Yai kele dyambu mosi ya kusimba na ntu ntangu beto ketadila mambu yina metala nkolama ya butoko.

NKOLAMI KELE NANI?

3. Sambu na inki bibuti fwete sukisa ve nswalunswalu nde mwana na bau kele nkolami?

³ Mbala na mbala, nge lenda wa mambu yina metala batoko ya kekolamaka kimakulu na bibuti na bau. Ngatu nge mosi lenda kuzaba dibuta yina kele ti toko ya ntu-ngolo. Kansi, yau kevandaka ve ntangu yonso petepete na kuzaba kana mwana kele kibeni nkolami. Dyaka, yau lenda kuvanda mpasi na kubakisa sambu na inki bana yankaka kekolamaka mpi bankaka​—⁠ata bau mekatukaka na nzo mosi​—⁠kekolamaka ve. Kana bibuti memona nde mwana na bau mosi lenda kuvanda keyela na kukuma kibeni nkolami, inki bau fwete sala? Sambu na kupesa mvutu na ngyufula yai, beto fwete kutubila ntete kana nkolami kele nani.

4-6. (a) Nkolami kele nani? (b) Inki bibuti fwete simba na ntu kana toko na bau kelemfuka ve mbala na mbala?

⁴ Zaba nde, nkolami kele muntu yina kekondaka kulemfuka na luzolo yonso mpi mbala na mbala to yina ketelamaninaka to kevwenzaka kiyeka ya kuluta kuzanguka. Ya kyeleka, ‘Bana ke na kikalulu ya kusala buzoba.’ (Bingana 22:15) Yau yina, bana yonso ketelamaninaka bibuti ti kiyeka yankaka na bantangu yankaka. Mingimingi, dyambu yai kele ya kyeleka na nsungi ya kuyela ya nitu to ya mawi yina mezabanaka bonso butoko. Nsoba na luzingu ya konso muntu kenataka mpasi, mpi butoko kele ntangu ya bansoba mingi. Mwana na nge ya toko ya bakala to ya nkento kele na kukatuka na bumwana mpi kele na nzila ya kukuma mbuta. Sambu na kikuma yai, na ntangu ya bamvula ya butoko, bibuti yankaka ti bana kemonaka mpasi na kuwakana mbote. Mbala mingi, bibuti kemekaka na kunata nsungi yina malembemalembe, kansi batoko kezolaka kunata yau nswalunswalu.

⁵ Toko yina kekolamaka kepesaka mukongo na bantoma ya bibuti na yandi. Kansi, yibuka nde mwa bisalu ya kukonda bulemfu kekumisaka ve muntu nkolami. Mpi na yina metadila mambu ya kimpeve, bana yankaka lenda monisa mpusa fyoti to ata fyoti ve na kyeleka ya Biblia na luyantiku, kansi bau lenda vanda bankolami ve. Bonso kibuti, kutula ve ntinuntinu mwana na nge na ndonga mosi.

⁶ Keti bana yonso kekolamaka na kiyeka ya bibuti na mvula na bau ya butoko? Ve, ata fyoti ve. Na ntembe ve, nzikisa lenda kumonana bonso yau kesonga nde kaka ntalu fyoti ya batoko kemonisaka nkolama ya ngolo ya butoko. Kansi, beto tatuba inki sambu na mwana yina kekolamaka na ntu-ngolo yonso mpi mbala na mbala? Inki lenda kubasisa nkolama ya mutindu yina?

BIKUMA YA NKOLAMA

7. Inki mutindu nzyunga ya Satana lenda kupusa mwana na kukolama?

⁷ Kikuma ya kuluta nene ya nkolama kele nzyunga ya inza ya Satana. “Nsi-ntoto kele na maboko ya Muntu ya Mbi.” (1 Yoane 5:19) Inza yina kele na kiyeka ya Satana meyedisaka kikalulu ya kuzinga ya kigonsa, nkutu ya mbi, yina Bakristu fwete kunwana na yau. (Yoane 17:15) Mambu mingi na kati ya mutindu yina ya kuzinga kele ya mbi, ya kigonsa mpenza, mpi ya kufuluka na bupusi ya mbi bubu yai kuluta na ntangu ya ntama. (2 Timoteo 3:​1-5, 13) Kana bibuti kelonga ve, kekebisa ve, mpi ketanina ve bana na bau, bayina ya fyoti lenda kufuluka kukonda mpasi ti “mpeve yina ke yalaka ntangu yai bantu yina ke lemfukaka na Nzambi ve.” (Efezo 2:⁠2) Dyambu yankaka ya kekwelana ti yai kele bupusi ya bankundi. Biblia ketuba nde: “Kana nge landa bazoba, nge mpi ta kuma zoba.” (Bingana 13:20) Mutindu mosi, muntu yina kelanda kinduku ti muntu yina mekudikotisaka na mpeve ya inza yai kemonana nde yandi tapusama mpi na mpeve yina. Bana ya baleke kelombaka lusadisu ya konso ntangu kana nge kezola bau kusepela nde bulemfu na minsiku ya vumi kele lufulu ya mutindu ya luzingu ya kuluta mbote mpenza.​—⁠Yezaya 48:​17, 18.

8. Inki mambu lenda kunata mwana na kukolama?

⁸ Kikuma yankaka ya nkolama lenda kuvanda mupepe yina kele na kati ya nzo. Mu mbandu, kana kibuti mosi kelaukaka malafu, kenwaka makaya, to kenwanisaka kibuti yina yankaka, mboninu ya luzingu ya toko lenda kuvengumuka. Ata nkutu banzo yina kevandaka mbala mingi pima, nkolama lenda kubasika ntangu mwana kekudiwa nde bibuti kele ve ti mpusa na yandi. Kansi kikuma ya nkolama ya butoko kebasikaka ve konso mbala na bupusi ya nganda. Bana yankaka kepesaka mukongo na bantoma ya bibuti na bau ata bau kele ti bibuti yina kesadilaka minsiku ya vumi mpi yina ketaninaka bau, na kiteso ya mingi, na inza yina kele na nzyunga na bau. Sambu na inki? Mbala yankaka sambu na kisina yankaka ya makambu na beto​—⁠kukonda kukuka ya bantu. Polo kutubaka nde: “Masumu me kotaka na nsi-ntoto sambu na mbi ya muntu mosi yai Adami, ebuna masumu me kwisaka kunata lufwa sambu bo yonso ke salaka masumu.” (Roma 5:12) Adami vandaka nkolami ya bwimi, mpi yandi bikilaka bana na yandi yonso difwa ya mbi. Baleke yankaka keponaka kaka na kukolama, mutindu bankaka na bau kusalaka.

ELI MUPESI NZILA MPI ROBOAMI MUNTU YA KULUTISA BANDILU

9. Inki mambu ya kulutikisa na lusansu ya mwana lenda nata mwana na kukolama?

⁹ Kima yankaka yina menataka nkolama ya batoko kele kukonda bukatikati na mboninu ya lusansu ya bana na ndambu ya bibuti. (Kolosai 3:21) Bibuti yankaka ya kekudibanzaka ketudilaka bana na bau bandilu mpi kepesaka bau ndongi na mutindu mosi ya ngolo. Bankaka kepesaka nzila na mambu yonso, na kukondaka kupesa lutwadisu yina lenda kutanina batoko na bau ya kukonda eksperiansi. Yau kevandaka ve konso mbala petepete na kutula bukatikati ya mbote na kati ya bansongi yai zole. Mpi bana ya kuswaswana kevandaka ti bampusa ya kuswaswana. Mwana mosi lenda kuvanda na mfunu ya kinkengi ya mingi kuluta yankaka. Kansi, bambandu zole ya Biblia tasadisa beto na kumonisa bigonsa ya kuvanda na nsongi ya kulutisa bandilu to ya kupesa nzila na mambu yonso.

10. Sambu na inki Eli, ata yandi vandaka nganga-Nzambi ya nene ya kwikama, vandaka kibuti ya mbi?

¹⁰ Eli, nganga-Nzambi ya nene ya Izraele ya ntama kuvandaka tata. Yandi salaka bamvula 40, na ntembe ve yandi vandaka ya kudipesa mbotembote na Nsiku ya Nzambi. Yau kemonana nde yandi vandaka kulungisa mikumba na yandi ya kinganga-Nzambi mbala na mbala na kwikama yonso mpi ngatu yandi longaka nkutu bana na yandi, Ofni ti Pinasi, Nsiku ya Nzambi mbotembote. Kansi, Eli kulutisaka bumbote na bana na yandi. Ofni ti Pinasi vandaka kusala bonso banganga-Nzambi, kansi bau vandaka “bana ya mpamba,” yina vandaka kutula dikebi kaka na kulungisa banzala ti bampusa na bau ya mansoni. Kansi, ntangu bau salaka mambu ya nsoni na mambu ya busantu, Eli kuvandaka ve ti kikesa ya kukatula bau na kisalu. Yandi nganinaka bau kaka na zuluzulu. Na kikalulu na yandi ya kupesa nzila na mambu yonso, Eli vandaka kukumisa bana na yandi kuluta Nzambi. Yau yina, bana na yandi kukolamaka na lusambu ya kugedila ya Yehowa mpi nzo ya Eli yonso kumonaka mpasi.​—⁠1 Samuele 2:​12-17, 22-25, 29; 3:​13, 14; 4:​11-22.

11. Inki dilongi bibuti lenda baka na mbandu ya mbi ya Eli?

¹¹ Bana ya Eli vandaka meyitaka kukuma bambuta ntangu mambu yai kusalamaka, kansi nkenda yai kemonisa kigonsa ya kukonda kupesa ndongi. (Fwanisa ti Bingana 29:21.) Bibuti yankaka lenda kuvila luswaswanu na kati ya zola ti kupesa nzila na mambu yonso, na kukondaka kutula mpi kukotisa bansiku ya pwelele, ya kulunga, mpi ya mayele. Bau kevilaka na kusadila ndongi ya zola, ata ntangu minsiku ya vumi kebebisama. Sambu na kikalulu ya mutindu yina ya kupesaka nzila na mambu yonso, bana na bau lenda suka na kukonda kutula dikebi na kiyeka ya bibuti to na konso mutindu yina ya kiyeka yankaka.​—⁠Fwanisa ti Longi 8:⁠11.

12. Inki kifu Roboami kusalaka na nsadilu ya kiyeka na yandi?

¹² Roboami kele mbandu yankaka ya nsongi na yina metala kusadila kiyeka. Yandi vandaka ntotila ya nsuka ya kimfumu ya bumosi ya Izraele, kansi yandi vandaka ntotila ya mbote ve. Roboami bakaka ntoto yina bankwa na yau vandaka na kyese ve sambu na bizitu ya tata na yandi, Salomo, vandaka kutula na zulu na bau. Keti Roboami kumonisaka mbakisa? Ve. Ntangu bangenzi kulombaka yandi na kukatula bandilu yankaka ya mpasi, yandi lundaka ve ndongisila ya kuyela yina kukatukaka na bandongisi na yandi ya bambuta mpi yandi tumaka nde vangu ya bantu kukumisama kilo mingi. Lulendo na yandi nataka makanda kumi ya ndambu ya nordi na kukolama, mpi kimfumu kukabwanaka na ndambu zole.​—⁠1 Bantotila 12:​1-21; 2 Bansangu 10:⁠19.

13. Inki mutindu bibuti lenda kubuya kubwa na kifu yina Roboami kusalaka?

¹³ Bibuti lenda baka malongi ya mfunu na kati ya disolo ya Biblia yina metala Roboami. Bau fwete “sosa Yehowa” na kati ya kisambu mpi kufimpa mitindu na bau ya kusansa bana na kulandaka minsiku ya Biblia. (Nkunga 105:⁠4) Longi 7:7 (NW) ketuba nde: “Munyokudi lenda kunata muntu ya mayele na kusala bonso zoba.” Bandilu ya kutulama na nima ya kuyindula mbotembote, kepesaka batoko nzila ya kuyela na kutaninaka bau na kigonsa. Kansi bana fwete kuzinga ve na mupepe mosi ya kuluta ngolo mpi ya kukangama na mpila nde bau kepimisama na kuyedisa ngindu ya kufwana ya kimpwanza mpi ya kuditudila ntima. Kana bibuti kesala ngolo na kuzwa bukatikati na kati ya dipanda na mambu yonso ti bandilu ya ngolo yina kemonisama mbotembote, batoko mingi tavandaka ve ti ngindu ya kukolama.

KULUNGISA BAMPUSA YA MFUNU LENDA KUKAKILA NKOLAMA

14, 15. Inki mutindu bibuti fwete tadila kuyela ya mwana na bau?

¹⁴ Ata bibuti kewaka kyese na kumona mwana na bau ya leke keyela na kinsuni kubanda na kimwana tii na kimbuta, bau lenda kuyangisama ntangu mwana na bau ya toko keyantika na kukatuka na nkadilu ya kuvanda na ntuma ya muntu tii na kimpwanza. Na nsungi yai ya nsoba, kuyituka ve kana toko na nge kekuma bantangu yankaka ntu-ngolo to kesala ve na kuwakana ti nge. Simba na ntu nde lukanu ya bibuti Bakristu fwete vanda ya kusansa Mukristu ya kuyela, ya kusyaminina, mpi ya kudibakila mikumba.​—⁠Fwanisa ti 1 Korinto 13:11; Efezo 4:​13, 14.

¹⁵ Ata yau lenda kuvanda mpasi inki mutindu, bibuti fwete yambula kikalulu ya kubuyaka konso ntangu ya batoko na bau kelomba bau kimpwanza ya kuluta nene. Na mutindu mosi ya mbote, mwana fwete yela bonso muntu. Ya kyeleka, na kileki kibeni, batoko yankaka keyantikaka na kuyedisa mboninu ya kimbuta mpenza. Mu mbandu, Biblia ketubila Yoziasi, toko mosi ya Ntotila nde: “Ntangu yandi vandaka ntete leki [ya kiteso ya bamvula 15], yandi yantikaka [“na kusosa Nzambi ya Davidi,” NW].” Yau kemonana pwelele nde toko yai ya mfumu vandaka muntu ya mekuka na kubaka mukumba.​—⁠2 Bansangu 34:​1-3.

16. Mutindu bana mepesamaka mukumba ya nene, inki bau fwete bakisa?

¹⁶ Kansi, kimpwanza kenataka mukumba ya kusala bakonti. Yau yina, pesa nzila na mwana na nge ya kekuma mbuta na kumona malanda ya balukanu ti bisalu na yandi yankaka. Nsiku yina ketuba nde “muntu ke katulaka bambuma yina ya yandi ke kunaka,” kesadilama na batoko ti na bambuta. (Galatia 6:⁠7) Bana lenda kubumbama ve kimakulu. Kansi, kusala inki kana mwana kezola kusala kima yina lenda kundimama ve ata fyoti? Bonso Tata ya kebakaka mukumba, nge fwete tuba nde: “Ve.” Mpi, ntangu ya nge lenda tendula bikuma, ata kima mosi ve fwete kusoba ve na nge sambu yau kukuma ee. (Fwanisa ti Matayo 5:37.) Ata mpila yina, yunsa na kutuba “Ve” na mutindu mosi ya pima mpi ya mayele, sambu “mvutu ya malembe ke lembikaka makasi.”​—⁠Bingana 15:⁠1.

17. Tanga mwa bampusa ya batoko yina kibuti fwete lungisa?

¹⁷ Bana ya baleke kevandaka na mfunu ya lutaninu ya ndongi ya ngolo ata kana bau kendima ve konso mbala bandilu ti bansiku na mbala mosi. Yau kele kigonsa kana bansiku kesobama mbala na mbala, na kutadilaka mutindu kibuti mosi kekudiwa na ntangu yina. Dyaka, kana batoko kebakaka nsyamisa mpi lusadisu, na kiteso ya kufwana, sambu na kununga mbefula, nsoni, to kukonda kuditudila ntima, yau kemonana nde bau tayela sambu na kukuma bantu ya kuluta kusyaminina. Batoko kesepelaka mpi kana bau kezwa kutudilama ya ntima yina ya bau mefwana na kubaka.​—⁠Fwanisa ti Yezaya 35:​3, 4; Luka 16:10; 19:⁠17.

18. Tanga mwa bakyeleka ya kusyamisa sambu na yina metala batoko?

¹⁸ Bibuti lenda syamisama na kuzaba nde kana ngemba, bukatikati, ti zola kele na kati ya nzo, mbala mingi bana keyelaka mbote. (Efezo 4:​31, 32; Yakobo 3:​17, 18) Kansi, baleke mingi menungaka nzyunga ya mbi ya nzo, mpi meyelaka sambu na kukuma bambuta ya mbote, ata bau mekatukaka na mabuta ya mekudipesaka na kimpika ya malafu, na mubulu, to na bupusi yankaka ya mbi. Kansi, kana nge kepesa nzila na nzo yina ya batoko na nge kekudiwa na lutaninu mpi kezaba nde bau tabaka zola, ti dikebi​—⁠ata lusadisu yina kele kumosi ti bandilu ya mayele mpi ndongi na kuwakana ti minsiku ya Masonuku​—⁠ngatu bau tayela sambu na kukuma bambuta yina ya nge tawilaka kyese.​—⁠Fwanisa ti Bingana 27:⁠11.

NTANGU BANA MEKUMA NA MPASI

19. Ntangu bibuti kelonga mwana na nzila yina ya yandi fwete tambula, inki mukumba mwana kele na yau?

¹⁹ Ya kyeleka, kuvanda kibuti kenataka luswaswanu. Bingana 22:6 ketuba nde: “Longa mwana mutindu yandi fweti zinga, ebuna ntangu yandi me kuma mbuta yandi ta vila yo ve.” Kansi, kutuba inki sambu na bana yina kenataka mavwanga ya mingi ata bau kele ti bibuti ya mbote? Keti yau lenda kusalama? Ee. Bangogo ya kingana yina fwete kubakisama na kutadilaka bamvese yankaka yina ketubila mingi mukumba ya mwana ya “kuwa” mpi ya kulemfukila bibuti. (Bingana 1:⁠8) Kibuti ti mwana fwete sala na kuwakana na kusadilaka minsiku ya Masonuku kana bau kezola kuvanda ti bumosi na kati ya dibuta. Kana bibuti ti bana kesala ve kumosi, bampasi tavanda.

20. Ntangu bana kevila nzila sambu bau kekonda mayele, inki tavanda nsadilu ya mbote sambu na bibuti?

²⁰ Inki mutindu bibuti fwete kusala kana mwana mevila nzila mpi mpasi mebwila yandi? Na yau, mingimingi, leke kele na mfunu ya lusadisu. Kana bibuti kuyibuka nde muntu ya bau ketadila kele leke ya kukonga ngikana, bau tanunga kuluta mbote nkadilu ya kuwa makasi ya kuluta mingi. Polo kupesaka ndongisila na bantu ya kuyela ya dibundu nde: “[“Ata muntu kesala kifu na ntwala yandi kuzaba yau, beno bantu yina ke na bankadulu ya kimpeve ya kufwana,” NW], beno vutula yandi na nzila ya mbote, na malembe yonso.” (Galatia 6:⁠1) Bibuti lenda kulanda nsadilu yai mosi ntangu bau ketadila leke yina mesala mbi sambu na kukonda mayele. Na ntangu ya kutendula sambu na inki ndyatilu na yandi kuvandaka ya mbi mpi inki mutindu yandi lenda buya na kuvutukila kifu yango, bibuti fwete monisa pwelele nde kima kele ya mbote ve, kele ndyatilu, kansi mwana ve.​—⁠Fwanisa ti Yude 22, 23.

21. Na kulandaka mbandu ya dibundu ya Bukristu, inki mutindu bibuti lenda sala kana bana na bau mesala disumu ya nene?

²¹ Kusala inki kana mubulu ya leke kele ya kuluta ngolo? Na dyambu yai mwana kele na mfunu ya lusadisu ya kuluta ngolo mpi lutwadisu ya mayele kibeni. Kana mambere mosi ya dibundu mesala disumu ya kuluta nene, yandi kesyamisamaka na kubalula ntima mpi na kufinama na bankuluntu sambu na kubaka lusadisu. (Yakobo 5:​14-16) Kana yandi balula ntima, bankuluntu kesalaka ti yandi sambu na kubelula yandi na kimpeve. Na kati ya dibuta mukumba ya kusadisa mwana ya kevila nzila kele ya bibuti, ata nkutu bau lenda sosa kutubila dyambu yango ti bankuluntu. Ya kyeleka, bau fwete meka ve na kubumbila kimvuka ya bankuluntu konso masumu yina ya ngolo ya mosi na kati ya bana na bau mesala.

22. Na kulandaka mbandu ya Yehowa, inki nkadilu bibuti tameka na kulunda kana mwana na bau mesala kifu ya ngolo?

²² Dyambu ya ngolo yina ketadilaka mwana ya muntu yandi mosi kele mumekamu ya ngolo kibeni. Ya kutungisama na mawi, bibuti lenda kudiwa nde bau fwete yangisa na makasi yonso mwana ya ntu-ngolo; kansi dyambu ya mutindu yina lenda kukumisa yandi dyaka kuluta ntu-ngolo. Simba na ntu nde makwisa ya leke yai lenda kusimbama na mutindu ya yandi ketadilama na ntangu yai ya mpasi. Yibuka mpi nde, Yehowa vandaka ya kuyilama na kulolula ntangu bantu na yandi vengumukaka na mambu yina kuvandaka ya mbote​—⁠na nima ya kubalula ntima. Widikila bangogo na yandi ya zola: “Mfumu Nzambi ke tuba nde: ‘Beno kwisa beto manisa makambu. Ata beno ke na batashe mingi ya mbwaki-mbwaki sambu na masumu na beno, mono ta kumisa beno mpembe mpenza bonso mvula ya neze, mono ta sukula beno beno kuma bonso mika ya mameme.’ ” (Yezaya 1:18) Mbandu ya mbote ya inki mutindu sambu na bibuti!

23. Inki mutindu bibuti fwete sala, mpi inki bau fwete buya, na ntwala ya disumu ya ngolo ya mosi na kati ya mwana na bau mesala?

²³ Yau yina, meka na kusyamisa mwana ya ntu-ngolo na kusoba nkadilu na yandi. Sosa ndongisila ya mbote na bibuti ya ngikana ti na bankuluntu ya dibundu. (Bingana 11:14) Meka na kukonda kusala mambu na mpusa ya mawi mpi na kutuba to na kusala mambu yina takumisa mambu mpasi sambu na mwana na nge na kuvutuka na nge. Buya makasi ya kulutana. (Kolosai 3:⁠8) Kuyambula ve nswalunswalu. (1 Korinto 13:​4, 7) Na kuyinaka mambi, buya kukuma ntima ngolo, mpi ya kufuluka na kiseku sambu na mwana na nge. Kima ya kuluta mfunu kele nde bibuti fwete sala ngolo na kupesa mbandu ya mbote mpi na kulunda lukwikilu na bau ngolo na Nzambi.

MUTINDU YA KUTADILA MWANA YINA MEZENGA NA KUKOLAMA

24. Inki mvwandilu ya mawa kebasikaka bantangu yankaka na kati ya dibuta ya Bukristu, mpi inki mutindu kibuti fwete sala?

²⁴ Bantangu yankaka yau kemonanaka pwelele nde leke mebaka lukanu ya ngolo ya kukolama mpi mebuya kimakulu bantoma ya Bukristu. Na yau, kima ya kutudila dikebi fwete soba sambu na kutanina to kutunga dyaka luzingu ya dibuta ya bayina mebikala. Vanda mayele na mpila nde nge kupesa kikesa na nge yonso na nkolami, sambu na kukondaka kutala bana yankaka. Na kisika ya kusosa kubumba dikambu na bamambere yankaka ya dibuta, tadila yau ti bau na mutindu mosi ya mbote mpi ya kundimisa.​—⁠Fwanisa ti Bingana 20:⁠18.

25. (a) Na kulandaka mbandu ya dibundu ya Bukristu, inki mutindu bibuti lenda sala kana mwana mebaka lukanu ya kukuma nkolami? (b) Inki bibuti fwete simba na ntu kana mosi na kati ya bana na bau mekolama?

²⁵ Ntumwa Yoane kutubilaka muntu mosi yina kukumaka nkolami ya ntu-ngolo na kati ya dibundu nde: “Beno kuyamba yandi ve. Beno kupesa yandi mpi mbote ve.” (2 Yoane 10) Bibuti lenda kudiwa nde yau kele mfunu na kubaka pozisio ya mutindu mosi sambu na mwana na bau mosi kana yandi mekuma na bamvula ya kufwana mpi mekuma kibeni nkolami. (Fwanisa ti Kulonga 21:​18-21.) Ata dyambu yango kuvanda mpasi inki mutindu, bantangu yankaka yau kele mfunu na kutanina ndambu ya dibuta yina mebikala. Nzo na nge kele na mfunu ya lutaninu na nge mpi kinkengi na nge konso ntangu. Mpila yina, fula na kulunda ndyatilu ya kumonisama pwelele, kansi ya mayele mpi yina kele ti bandilu. Solula ti bana yina yankaka. Tula dikebi na mutindu ya bau kesala na nzo-nkanda ti na dibundu. Dyaka, zabisa bau nde ata nge kendimaka ve bisalu ya mwana ya nkolami, nge keyinaka yandi ve. Bedisa kisalu ya mbi, kansi mwana ve. Ntangu bana ya Yakobi zole kunatilaka dibuta makambu sambu na kisalu na bau ya nku, Yakobi kusingaka makasi na bau ya mubulu, kansi bau mosi bana ve.​—⁠Kuyantika 34:​1-31; 49:​5-7.

26. Na wapi bibuti yina kekudibanzaka lenda kubaka ndembikilu kana mosi na kati ya bana na bau kekolama?

²⁶ Nge lenda kudiwa nde nge kele na nto ya mambu yina mebwa na dibuta na nge. Kansi kana nge salaka na masonga yonso, na kulandaka ndongisila mbote na kiteso ya nge kukaka na kusala, mfunu kele ve ya kudiyangisa na mutindu mosi ya kukonda mayele. Baka ndembikilu na dyambu ya kyeleka yina kemonisa nde ata muntu mosi ve lenda vanda kibuti ya kukuka, kansi nge mekaka na kuvanda kibuti ya mbote na masonga yonso. (Fwanisa ti Bisalu 20:26.) Kuvanda ti nkolami ya ntu-ngolo na kati ya dibuta kepesaka mpasi na ntima, kansi kana yau fwete kukumina nge, ndima nde Nzambi kesadisaka mpi yandi tayambula ve ata fyoti bansadi na yandi ya kekudipesaka. (Nkunga 27:10) Yau yina, baka lukanu ya kulunda nzo na nge na lutaninu, kitininu ya kimpeve sambu na konso bana yina ya mebikala.

27. Na kuyibukaka kingana ya mwana yina kuvilaka, na inki bibuti ya mwana yina kekolamaka fwete tula kivuvu konso ntangu?

²⁷ Dyaka, nge fwete kukatula ve kivuvu ata fyoti. Bikesa na nge ya ntete na kulonga mbote lenda kusimba mpenza ntima ya mwana yina kuvilaka mpi kuvutula yandi na kuyindula. (Longi 11:⁠6) Ntalu ya mingi ya mabuta ya Bukristu memonaka makambu ya mutindu mosi bonso nge, mpi bankaka memonaka bana na bau ya ntu-ngolo kuvutuka, kaka mutindu tata yina ya kingana ya Yezu kusalaka. (Luka 15:​11-32) Dyambu ya mutindu mosi lenda kukumina nge mpi.