Yezu Kristu Yandi Kele Nani?

“ATA bantu mingi yina kele ve Bakristu kendimaka nde Yandi vandaka Longi mosi ya nene mpi ya mayele. Ntembe kele ve nde yandi vandaka muntu mosi ya nene ya kuvandaka na bupusi mingi na luzingu ya bantu.” (The World Book Encyclopedia) Zina na “Yandi” nani? Yezu Kristu, muntu ya kuyantikaka Bukristu. Keti nge kezaba kana yandi kele nani? Keti yandi kele ti mfunu na luzingu na nge?

Mambu yonso ya metala kisalu ya Yezu salaka kele ya kusonika na kati ya Biblia na mikanda iya yina bo kebingaka nde Baevanzile. Keti mambu yango kele ya kyeleka? Na nima ya kutadila yo mbotembote, Will Durant, muntu ya mezabanaka mingi yina kelongukaka mambu ya melutaka ntama, kusonikaka nde: “Kutuba nde ntalu ya bantu fyoti ya kukonda kuzaba mambu mingi fwete kubasisa na kibuka ya bantu ya kezinga na nsungi mosi muntu ya ngolo mpi ya kubenda dikebi ya mingi, nkadilu ya kuluta mbote ya mutindu yina, mbona-meso ya kimpangi ya bantu ya kupemama ngolo ya mutindu yina, zolaka kuvanda kimangu mosi ya nene kuluta yina ya mesonamaka na Baevanzile.”

Kansi, bantu mingi ya kezingaka na ndambu ya Esti ti na bisika yankaka kebakisaka kibeni ve kana Yezu kele nani. Bo lenda ndima nde yandi kele, kansi bo keyindulaka ve nde yandi lenda natila bo ata kima mosi ya mbote na luzingu na bo. Bantu yankaka kebuyaka kutudila Yezu ntima sambu na mambu yina bantu ya ketubaka nde bo kele Bakristu kesalaka. Bantu yankaka ya Japon lenda tuba nde ‘bakristu bantu kulosaka bombe atomike na Nagasaki, mbanza mosi yina kele na Bakristu mingi kuluta bambanza mingi ya Japon.’

Keti nge lenda mona munganga mbi kana mbefo mebuya kunwa bankisi ya munganga kusonikilaka yandi? Yo kele pwelele nde ve. Katuka ntama, bantu ya Kikristu ketulaka ve dikebi na mambu ya Yezu mesongaka bakristu na kusala sambu na kunwana ti bampasi ya bo kekutanaka na yo konso kilumbu. Na kisika ya kubuya kulanda Yezu sambu na Bakristu ya zina, yina kelandaka ve bansiku na yandi, sambu na nki nge longuka ve nge mosi mambu yina metala yandi? Sosa na kati ya Biblia mpi nge tamona kana Yezu kele nani kibeni mpi nki mutindu yandi lenda soba luzingu na nge.

Zola Kele Nsabi

Yezu Kristu kuvandaka longi mosi ya nene ya kuzingaka na bwala Palestine bamvula kiteso 2 000 meluta. Mambu fyoti mezabanaka na yina metala bumwana na yandi. (Matayo, mukapu ya 1 ti ya 2; Luka, mukapu ya 1 ti ya 2) Ntangu yandi lungisaka bamvula 30, Yezu yantikaka kisalu na yandi ya “kutuba kitemwe na mambu yina kele ya kieleka.” (Yoane 18:37; Luka 3:21-23) Bantu iya yina kusonikaka masolo ya luzingu ya Yezu kutubilaka mingi kisalu na yandi ya kusamuna yina yandi salaka na bamvula tatu ti ndambu ya nsuka ya luzingu na yandi awa na ntoto.

Na ntangu yandi vandaka kusala kisalu na yandi,Yezu kupesaka balongoki na yandi nsabi ya lenda kusadisa bo na kukangula mambu mingi ya mpasi ya bo takutanaka na yo na luzingu na bo. Nsabi yango kuvandaka inki? Yo vandaka zola. Na disolo mosi ya kuluta kitoko ya mezabanaka mingi, yina bo bingaka nde Disolo na zulu ya Ngumba,Yezu kulongaka balongoki na yandi nki mutindu bo lenda songa zola na bantu yankaka. Yandi tubaka nde: “Beno sala bantu ya nkaka mambu yonso yina ya beno zola nde bo sala beno.” (Matayo 7:12) Munsiku yai bo kebingaka yo nde Nsiku ya Wolo. Na kati ya “bantu” ya Yezu kutubilaka awa, beto lenda kotisa mpi bambeni na beto. Kaka na disolo yina mosi, yandi tubaka nde: “Beno zola bambeni na beno, samba Nzambi sambu na bantu yina kemonisaka beno mpasi.” (Matayo 5:44) Keti zola ya mutindu yina lenda manisa mavwanga mingi ya beto kekutanaka na yo bilumbu yai? Ntwadisi ya ba Hindu Mohandas Gandhi kumonaka nde yo lenda manisa yo. Yandi tubaka nde: “Kana [beto] tavukana kumosi na malongi ya Kristu kulongaka na Disolo yai ya zulu ya Ngumba, nga beto tabongisa makambu . . . ya inza ya mvimba.” Kana bantu kusadila malongi ya Yezu yina metala zola, bo lenda manisa mavwanga ya bo kekutanaka na yo.

Zola na Yandi Kumonanaka na Bisalu

Yezu vandaka kusadila mambu yonso ya yandi longaka. Yandi tulaka mambote ya bantu yankaka na ntwala ya yina ya yandi mosi mpi yandi songaka zola na yandi na mambu ya yandi vandaka kusala. Kilumbu mosi, Yezu ti balongoki na yandi vandaka kulonga bantu mingi, mpi bo zwaka ve ntangu ya kudya ata kima mosi. Yezu kumonaka mfunu ya “kupema fyoti” ti balongoki na yandi. Yo yina bo kwendaka kusosa kisika ya bo lenda vanda bo mosi. Kansi bantu mingi kwendaka dezia kukuma na kisika yango sambu na kuvingila tii kuna Yezu ti balongoki na yandi takuma pana. Kana nge vandaka na kisika ya Yezu, inki nge zolaka kusala bantu yai? Ya kyeleka, Yezu “wilaka bo mawa” mpi yandi “yantikaka kulonga bo mambu mingi.” (Marko 6:30-34) Mawa yai ya ngolo kutindaka yandi na kusadisa bantu yankaka.

Mambote ya Yezu kusalaka sambu na bantu yankaka kusukaka ve kaka na malongi ya kimpeve. Yandi salaka mambu yankaka mingi sambu na kusadisa bo. Mu mbandu, yandi disaka babakala 5 000 (yika bankento ti bana) bayina kuwidikilaka yandi kilumbu ya mvimba tii na nkokila. Na okazio yankaka yandi disaka bantu 4 000. Na okazio ya ntete yina yandi disaka bantu, yandi sadilaka mampa tanu ti bambisi zole ya masa, na yina ya zole, yandi sadilaka mampa nsambwadi ti bambisi ya masa fyoti. (Matayo 14:14-21; 15:32-38; Marko 6:35-44; 8:1-9) Keti yo kele dyambu ya kuyituka? Ee, yandi vandaka kusala mambu ya kuyituka.

Yezu kubelulaka mpi bantu mingi yina vandaka kubela. Yandi belulaka bifwa-meso, bikata, bantu ya lepre, ti bifwa-makutu. Nkutu yandi tedimisaka bantu ya kufwa! (Luka 7:22; Yoane 11:30-45) Kilumbu mosi, muntu mosi ya vandaka na maladi ya lepre kubondilaka yandi nde: “Kana nge zola, nge lenda belula mono.” Inki mvutu Yezu kuvutudilaka muntu yina? “Yandi tandula diboko na yandi, yandi simba yandi, ebuna yandi tuba nde: ‘Mono me zola; beluka ka nge.’” (Marko 1:40, 41) Yezu vandaka ti mpusa ya ngolo ya kusadisa bo. Yandi monisaka zola yina yandi vandaka na yo sambu na bantu yina vandaka na mpasi na nzila ya mambu ya kuyituka yonso yina yandi salaka.

Keti yo kele mpasi na kundima? Kansi Yezu kusalaka mambu ya kuyituka mingi na meso ya bantu. Ata bambeni na yandi ya vandaka kusosa kima ya mbi na kufunda yandi na baokazio yonso, lendaka ve kubuya mambu ya kuyituka ya yandi salaka. (Yoane 9:1-34) Dyaka, mambu ya kuyituka ya yandi salaka vandaka ti lukanu. Yo sadisaka bantu na kubakisa nde Nzambi muntu kutindaka Yezu.​—⁠Yoane 6:⁠14.

Kana beto baka ntangu fyoti ya kutadila malongi ya Yezu mpi luzingu na yandi, yo kepusa beto na kuzola yandi mpi na kusosa kulanda mbandu na yandi ya zola. Kansi, luzingu ya Yezu lenda balula luzingu na beto kaka na mutindu yai mpamba ve. Yandi vandaka ve kaka longi ya nene mpi ya zola. Kansi yandi songaka dyaka nde yandi vandaka kuzinga dezia bonso Mwana mosi kaka ya kubutuka ya Nzambi na ntwala ya kukuma muntu. (Yoane 1:14; 3:16; 8:58; 17:5; 1 Yoane 4:⁠9) Na nima ya kuzinga bonso muntu yandi mekumaka ti luzingu yankaka dyaka ya kesala nde yandi kuvanda muntu mosi ya kuluta mfunu sambu na nge. Biblia kesonga nde Yezu kutelemaka na lufwa mpi ntangu yai yandi mekumaka Ntotila ya Kimfumu ya Nzambi. (Kusonga 11:15) Yezu kutubaka nde: “Kana bo zaba nge Nzambi mosi ya kieleka, ti Yesu Kristo yina ya nge tindaka, yo ke songa nde bo ke na moyo ya mvula na mvula.” (Yoane 17:3; 20:31) Ya kyeleka, kulonguka mambu yina metala Yezu Kristu lenda nata beto na luzingu ya kukonda nsuka na kati ya Paladisu! Inki mutindu yo lenda salama? Sambu na nki nge longuka ve mambu mingi ya metadila Yezu sambu na kuzaba nki mutindu “kuzola yina Kristo ke zolaka beto yo keyalaka beto” na kulanda mbandu na yandi? (2 Korinto 5:14) Bambangi ya Yehowa tavanda ti kyese mingi na kusadisa nge.​—Yoane 13:34, 35.

Beto mebaka baverse na Bible na Kituba 1990.