DILONGI 21
Nyata Bangogo ya Mfunu ya Baverse ya Nge Ketanga
NTANGU nge kezabisa bantu yankaka balukanu ya Nzambi, yo vanda nge kesala yo na kisika ya nge mosi, to na ntwala ya pipitre, disolo na nge fwete tubilaka mambu yina kele na Ndinga ya Nzambi. Yo kelombaka mbala mingi kutanga baverse na Biblia, ebuna nge fwete sala yo mbote.
Kunyata Mbote Bangogo ya Mfunu Kelombaka Mawi. Nge fwete tangaka baverse ti mawi mpenza. Baka mwa bambandu. Ntangu nge ketanga Nkunga 37:11 na ndinga ya ngolo, ndinga na nge fwete monisa kyese yina bantu kele na yo na kukinga ngemba ya bo kesila na verse yai. Ntangu nge ketanga Kusonga 21:4 ya kemonisa nde lufwa ti bampasi tamana, ndinga na nge fwete monisa ntonda ya ngolo sambu na kubeluka ya kitoko yai ya bo ketubila. Mutindu Kusonga 18:2, 4, 5 kelomba bantu na kubasika na “Babilone ya Nene” (NW) ya mefuluka na masumu, yo kelomba kutanga yo ti ndinga mosi ya kemonisa nde yo kele dyambu ya kusala kukonda kusukinina. Ya kyeleka, mawi yina nge kebasisa fwete vanda ya masonga kansi yo lenda luta ndilu ve. Verse yo mosi kesongaka kiteso ya mawi ya mefwana ya nge tasadila mpi mutindu nge tasadila yo.
Nyata Bangogo Yina Kelomba Yo. Kana mambu ya nge ketuba sambu na verse mosi ketadila kitini mosi ya verse yango, nge fwete tombusa ndinga ntangu nge ketanga kitini yina. Mu mbandu, ntangu nge ketanga Matayo 6:33, nge tatombusa ve ndinga na “lunungu na yandi” to na “bima yina yonso” kana nge kele na nzala ya kupesa ntendula ya bangogo “kusosa [ntete] Kimfumu.”
Kana nge kesala disolo na Lukutakanu ya Kisalu, mbala yankaka nge kezola kutanga Matayo 28:19. Na nki bangogo nge fwete benda dikebi ya bawi na nge? Kana nge kezola kusyamisa bampangi na kuyantika kulonguka Biblia ti bantu, nyata bangogo ‘kukumisa bantu balonguki.’ Kansi, kana nge kezola kutubila mukumba yina Bakristu kele na yo ya kulonga kyeleka ya Biblia na bantu yina kezingaka na insi ya nzenza, to nge kezola kusyamisa bansamuni yankaka na kukwenda kusala kisika mpusa kele mingi, nge lenda nyata kitini yai “bantu ya bansi yonso.” (NW).
Mbala mingi, bo kepesaka verse mosi sambu na kupesa mvutu na ngyufula mosi to sambu na kusimba ngindu mosi yina bantu yankaka kendimaka ve. Kana nge tanga bangogo yonso ya verse ti ngolo ya kiteso mosi, bawi na nge tamona ve mbala yankaka kuwakana yina kele na kati ya ngyufula to ngindu yango ti mambu ya nge metanga. Mbala yankaka nge mosi muntu lenda mona pwelele kuwakana yango kansi bo ve.
Mu mbandu, kana nge ketanga Nkunga 83:18 na Biblia mosi yina kele ti zina ya Nzambi, kana nge nyata bangogo “Muntu ya Kuluta Kuzanguka,” muntu ya nge kesolula na yandi tabakisa ve mbala yankaka kyeleka yai ya pwelele nde Nzambi kele ti zina. Nge fwete benda dikebi na zina “Yehowa.” Kansi, kana nge kesadila verse yai mosi na disolo ya ketubila kimfumu ya Yehowa, nge fwete nyata bangogo “Muntu ya Kuluta Kuzanguka.” Mutindu mosi mpi, ntangu nge ketanga Yakobo 2:24 (NW) sambu na kumonisa mfunu ya kuvukisa lukwikilu ti bisalu, nyata bangogo “bo tabinga muntu nde muntu ya kwikama” olie ya kunyata bangogo “mambu ya mbote,” sambu yo lenda nata bawi yankaka na kukonda kubakisa mbote dibanza yango.
Mbandu yankaka ya mbote kele na Roma 15:7-13. Yo kele kitini ya mukanda yina ntumwa Polo kusonikilaka dibundu yina kusalamaka na bantu ya Makanda ti Bayuda ya kinsuni. Awa ntumwa ketuba nde kisalu ya Kristu kenata mambote na Bayuda yina mekotaka luyotisu kaka ve, kansi ti na bantu ya makanda yonso mpi na mpila nde ‘bantu yina kele Bayuda ve kupesa lukumu na Nzambi sambu na mawa na yandi.’ Na nima Polo kepesa baverse iya, sambu na kubenda dikebi na dibaku yina bantu ya makanda kele na yo. Inki mutindu nge tatanga baverse yango sambu na kunyata dyambu yina Polo vandaka na yo na ntu? Kana nge ke na kutula bidimbu na bangogo yina nge tanyata, nge lenda tula kikokila na bangogo “bantu ya makanda” na verse ya 9, “beno bantu kele Bayuda ve” na verse ya 10, “beno bantu yonso yina kele Bayuda ve” mpi “bantu yonso,” na verse ya 11, dyaka na “bantu yonso kele Bayuda ve” na verse ya 12. Meka kutanga Roma 15:7-13 mpi nyata mbotembote bangogo yina yonso. Kana nge sala mutindu yina, ngindu yonso yina Polo kuvandaka na yo takuma pwelele mpi mpasi ve na kubakisa.
Mitindu ya Kunyata Bangogo ya Mfunu. Nge lenda sadila mitindu mingi sambu na kunyata bangogo ya mfunu ya verse mosi. Sambu na kupona mutindu mosi ya nge tasadila, nge fwete tadila verse yo mosi mpi mambu yina disolo na nge ketubila. Tala mwa bangindu ya nge lenda sadila.
Kutombusa to kukulumusa mungungu. Yo kezola kutuba nde nge soba ndinga na bangogo ya mfunu sambu na kuswasisa yo ti bangogo yankaka ya nsa. Nge lenda nunga na kunyata bangogo ya mfunu mutindu yai kana nge kesoba ndinga, disongidila, nge lenda tombusa to kukulumusa yo. Na bandinga mingi, kusoba mungungu kesadisaka na kunyata bangogo. Kansi, na bandinga yankaka yo lenda soba mpi ntendula na yo. Kana nge mefyotuna ntinu ya nge ketangila bangogo ya mfunu, yo keyikaka kilo na bangogo yango. Kana ndinga na beno kele na kati ya bandinga yina kendimaka ve kunyata bangogo na kusadilaka mungungu, yo tavanda mfunu nde beno sadila mutindu ya bo kesadilaka na ndinga na beno sambu na kubaka mbuma ya beno kezola.
Kupema. Yo lenda salama na ntwala to na nima ya kutanga kitini ya mfunu ya verse mosi, to nge lenda sala yo na ntwala mpi na nima. Kupema na mbala mosi na ntwala ya kutanga dibanza ya mfunu kebendaka dikebi ya bawi; kupema na nima ya dibanza yango kesadisaka bawi na kusimba yo mbote. Kansi keba, kana kupema kulutana, ata dibanza mosi ve tabenda dikebi mingi.
Kuvutukila. Nge lenda nyata dyambu mosi kana nge zenga kutanga na nge sambu na kutangulula ngogo mosi to kimvuka ya bangogo. Mutindu mosi ya mbote ya kusala kele ya kumanisa na kutanga verse ya mvimba ebuna na nima nge vutukila bangogo ya mfunu.
Bidimbu. Mbala mingi bidimbu ya nitu ti ya luse keyikaka mawi na ngogo mosi to na kimvuka ya bangogo.
Ngolo ya ndinga. Na bandinga yankaka, bantangu yankaka kiteso ya ngolo ya ndinga ya bo ketangilaka bangogo kebasisaka ntendula na yo mpi keswasisaka bangogo yango. Kansi, awa mpi yo kelomba kukeba, mingimingi kana nge kebalula mutindu na nge ya kutuba sambu na kutanga bangogo ya kuvweza.
Ntangu Muntu Yankaka Ketanga Baverse. Ntangu muntu ya nge kesolula na yandi ketanga yandi mosi verse, yandi lenda nyata bangogo yankaka to ata ngogo mosi ve. Inki nge tasala kana yo mesalama mpidina? Yo kelombaka kutendula pwelele dibanza ya verse mpi kumonisa mutindu ya kusadila yo. Na nima ya kumonisa mutindu ya kusadila yo, nge lenda tula dikebi mingi kukonda kusukinina na bangogo ya mfunu ya kele na Biblia.