Kuyindula na Mutindu Mosi ya Mbote

BETO kepesa mersi na Nzambi sambu na bansoba yina Ndinga na yandi mesalaka na luzingu na beto, mpi beto kezola nde bantu yankaka kubakila yo mpi mambote. Dyaka, beto mezaba nde mutindu bantu kendima to kebuya nsangu ya mbote tasala nde bo baka luzingu to ve na bilumbu kekwisa. (Mat. 7:13, 14; Yoa. 12:48) Beto kezola mpenza nde bo ndima kyeleka. Kansi, beto fwete yika luswasukusu na kundima ya ngolo mpi kikesa na beto sambu na kuzwa bambuma ya kuluta mbote.

Mbala mingi bantu kendimaka ve kyeleka yina muntu ketuba na mutindu mosi ya kuvweza sambu na kumonisa bo nde dilongi ya bo kendimaka kele ya luvunu, ata muntu yango kupesa baverse mingi. Mu mbandu, kutuba kaka nde bafeti yina bantu mingi kesalaka kele ya mimpani lenda soba ve mutindu bantu yankaka kemonaka yo. Kansi kana nge yindula ti bo na mutindu mosi ya mbote, nge tabaka mbuma ya mbote kuluta. Kumonisa bukatikati ketendula inki?

Masonuku kesongaka beto nde ‘muntu yina ke na mayele yina kekatukaka na zulu kele muntu mosi ya ngemba, [ya bukatikati, NW].’ (Yak. 3:17) Ngogo ya Kigreki ya bo mebalula awa nde “bukatikati” ketendula “kundima ngindu ya bankaka.” Ba Biblia yankaka kebalulaka yo nde “kutadila mawi ya bankaka,” “ntima ya mbote,” to “kuzaba kukanga ntima.” Simba nde kuvanda na bukatikati kewakana ti kuvanda muntu ya ngemba. Na Tito 3:2 bo ketanga yo kisika mosi ti kikalulu ya kuvanda pima mpi keswaswanisa yo ti kubasisa bitumba. Filipi 4:5 kelongisila beto na kuzabana bonso bantu ya kele na “bukatikati.”(NW) Muntu yina kele na bukatikati ketadilaka kisina, luzingu mpi mawi ya muntu yina yandi kesolula na yandi. Yandi kevandaka ya kuyilama na kundima bangindu ya bankaka kana yo mefwana na kusala yo. Kikalulu ya mutindu yai tasadisa beto na kukangula mabanza mpi ntima na bo na mpila nde bo ndima kukonda mpasi ntangu beto keyindula ti bo na nsadisa ya Masonuku.

Mutindu ya Kuyantika. Luka, nsoniki ya mambu yina melutaka, ketuba nde ntangu ntumwa Polo vandaka na Tesalonika, yandi sadilaka Masonuku, ‘yandi vandaka kutendula yo na bo, yandi vandaka kumonisa mutindu bo mesonikaka yo na Mukanda ya Nzambi nde yo vandaka mfunu nde Mesia kumona mpasi mpi nde Nzambi kutedimisaka yandi na lufwa.’ (Bis. 17:2, 3) Beto simba nde Polo kusalaka mambu yai na nzo ya bisambu mosi ya Bayuda. Bantu yina yandi vandaka kutubila vandaka kundima kiyeka ya Masonuku ya Kiebreo. Yo vandaka mbote mpenza nde yandi kuyantika ti kima mosi yina bo vandaka kundima.

Ntangu Polo vandaka kutubila bantu ya Grese na ntwala ya tribinale ya nene ya Atene, yandi yantikaka ve ti baverse ya Biblia. Kansi, yandi yantikaka ti mambu yina bo vandaka kuzaba mpi kundima, ebuna yandi sadilaka yo sambu na kunata bo na kuwa mambu yina yandi vandaka kutubila sambu na Ngangi mpi balukanu na Yandi.​—Bis. 17:22-31.

Na bilumbu na beto, bantu mingi kibeni kendimaka ve kiyeka ya Biblia ya kutwadisa luzingu na bo. Kansi katula kaka ndambu ziku bantu yonso kekutanaka ti mambu ya mpasi na luzingu na bo na ngidika ya bima ya ntangu yai. Bantu kevandaka ti mpusa ya luzingu mosi ya kuluta mbote. Kana nge tula ntete dikebi na mambu yina keyangisa bo mpi na nima nge monisa bo mutindu Biblia ketendula yo, kuyindula ti bo mutindu yai lenda pusa bo na kuwa mambu yina Biblia ketuba sambu na yina metala lukanu ya Nzambi sambu na bantu.

Yo lenda vanda nde bibuti ya longoki mosi ya Biblia kupesaka yandi bima mingi yika mpi malongi ya dibundu na bo mpi bansiku ya bambuta na bo ya yandi fwete zitisa. Ntangu yai, longoki melonguka nde malongi ti bansiku yina kesepidisaka ve Nzambi, mpi yandi melosa yo sambu na kulanda yina Biblia kelonga. Inki mutindu longoki yina lenda tendula desizio yina na bibuti na yandi? Bo lenda yindula nde mutindu yandi mebuya malongi ya dibundu na bo yina bo pesaka yandi, yandi mebuya bo mpi. Longoki ya Biblia lenda bakisa nde na ntwala ya kusadila Biblia sambu na kutendula kikuma ya yandi mebakila desizio na yandi yina, yandi fwete ndimisa ntete bibuti na yandi nde yandi kezolaka mpi kezitisaka bo.

Ntangu ya Kundima Ngindu ya Bankaka. Ata yandi kele ti kiyeka yonso ya kupesa bantuma, Yehowa kemonisaka bukatikati ya kuluta kibeni. Ntangu bo gulusaka Loti ti dibuta na yandi na Sodome, bawanzyo ya Yehowa kutubaka nde: “Tina kuna na bangumba. Mpidina nge ta fwa ve.” Kansi Loti kubondilaka nde: “Pardo mfumu, mpidina ve.” Yandi lombaka nde Nzambi kupesa yandi nzila ya kutina na Soare. Yehowa kundimaka ngindu ya Loti mpi yandi bikaka yandi na kusala mutindu yina; yo yina ntangu Nzambi kufwaka bambanza yankaka, yandi fwaka ve mbanza ya Soare. Kansi, na nima, Loti kulandaka bantuma yina Yehowa kupesaka yandi ntete mpi yandi kwendaka na bangumba. (Kuy. 19:17-30) Yehowa kuzabaka nde dibanza na yandi kuvandaka mbote, kansi Yandi ndimaka na kukanga ntima yonso ngindu ya Loti tii kuna Loti kubakisa yo.

Sambu na kuzinga mbote ti bankaka, beto mpi fwete ndimisaka bo ve bangindu na beto na ngolo. Mbala yankaka beto lenda bakisa nde ngindu yina muntu yankaka kele na yo kele kifu, mpi beto lenda vanda ti banzikisa ya ngolo ya kendimisa nde ngindu yango kele kifu. Kansi bantangu yankaka, yo kevandaka ve mbote na kundimisa muntu na ngolo nde ngindu na yandi kele kifu. Kuvanda ti bukatikati ketendula ve kufwa bansiku ya Yehowa. Yo lenda vanda mbote na kupesa muwi mersi sambu na ngindu na yandi to kukonda kubasisa ntembe na bangindu ya kifu ya yandi kele na yo sambu nge benda dikebi na yandi na dyambu mosi ya disolo yina tasadisa beno na kusolula mbote. Ata yandi kebuya malongi na nge, kuwa ve makasi. Nge lenda yula yandi sambu na nki yandi keyindula mutindu yina. Wa mvutu na yandi ti dikebi yonso. Yo tapesa nge mayele ya kubakisa ngindu na yandi. Yo lenda sadisa nge mpi na kutula fondasio ya masolo yankaka sambu na bilumbu kekwisa.​—Bing. 16:23; 19:11.

Yehowa mepesaka bantu kimpwanza ya kupona. Yandi kepesaka bo nzila ya kusadila kimpwanza yina, ata bo lenda sadila yo ve na mayele yonso. Yozue, yina kuvandaka kinati-ndinga ya Yehowa, kutubilaka mutindu Nzambi vandaka kuzinga ti bantu ya Izraele. Kansi, na nima yandi tubaka nde: “Kana beno me zola ve kusamba Mfumu Nzambi, mpidina beno sola bubu yai kana nani nzambi beno me zola kusambila, banzambi yina ya bankaka na beno vandaka kusambila na nsi ya Mezopotamia ti banzambi ya bantu ya Amore awa na ntoto ya beno kele. Kansi mono ti fami na mono beto ta sadilaka Mfumu Nzambi.” (Yoz. 24:15) Bubu yai, mukumba na beto kele ya “kuta kimbangi,” (NW) mpi beto kekwikilaka mambu yina beto ketubaka, kansi beto kepusaka ve bantu yankaka na kukwikila yo na kingolongolo. (Mat. 24:14) Bo fwete pona, mpi beto kebuyisaka bo ve na kusala yo.

Yula Bangyufula. Yezu kubikaka mbandu mosi ya kuluta mbote na mutindu ya kuyindula ti bantu. Yandi vandaka kutadila kisika yina bo yelaka mpi yandi sadilaka bingana yina bo lendaka kundima kukonda mpasi. Yandi sadilaka mpi bangyufula na mutindu mosi ya mbote. Kusala mutindu yina kupesaka bankaka okazio ya kutuba bangindu na bo mpi ya kumonisa mambu yina vandaka na bantima na bo. Yo syamisaka bo mpi na kuyindula na mambu yina bo vandaka kutubila.

Longi mosi ya Bansiku kuyulaka Yezu nde: “Longi, nki mono fweti sala sambu na kubaka moyo ya mvula na mvula?” Yezu lendaka kupesa yandi mvutu na mbala mosi kukonda mpasi. Kansi yandi lombaka muntu yina na kupesa ngindu na yandi. “Nki mambu bo sonikaka na mikanda ya Bansiku? Ntangu nge ke tangaka yo, nki mutindu nge ke bakisaka yo?” Muntu yango kupesaka mvutu ya mbote. Keti mvutu ya mbote ya yandi pesaka kusukisaka disolo? Ata fyoti ve. Yezu kubikaka nde muntu yango kulanda na kutuba, mpi ngyufula yina muntu yango kuyulaka kumonisaka nde yandi vandaka kudimona muntu ya mbote. Yandi yulaka nde: “Nani [kele mpenza, NW] mpangi na mono?” Na kisika ya kupesa ntendula yina muntu yango lendaka kubuya na kundima sambu na bikalulu yina Bayuda vandaka na yo sambu na bantu ya Makanda mpi bantu ya Samaria, Yezu kulombaka yandi na kuyindula na nsadisa ya kingana mosi. Yo vandaka kutubila Musamaria mosi ya ntima ya mbote yina kusadisaka muntu mosi, yina babandi kuyibaka bima mpi kubulaka ntangu yandi vandaka kusala nzyetolo, dyambu yina nganga-Nzambi mpi Mulevi kusalaka ve. Yezu kuyulaka ngyufula mosi ya pete sambu na kuzaba kana muntu yina kubakisaka ntendula ya kingana yina. Mutindu Yezu vandaka kuyindula ti muntu yina kusalaka nde ngogo “mpangi” kubaka ntendula yina muntu yango kuvandaka na yo ve na ntwala. (Luka 10:25-37) Yai kele mbandu mosi ya mbote kibeni ya kulanda! Na kisika ya kutuba kaka nge mosi, ya kuyindula na kisika ya muntu ya nge kesolula na yandi, longuka na kusadila bangyufula mpi bingana na mayele sambu na kupesa muntu yango kikesa na kuyindula.

Pesa Bikuma. Ntangu ntumwa Polo kutubaka na nzo ya bisambu ya Tesalonika, yandi sukaka ve kaka na kutanga mambu na mukanda mosi yina bawi na yandi vandaka kundima. Luka ketuba nde Polo kutendulaka, kupesaka banzikisa, mpi kumonisaka mutindu ya kusadila mambu ya yandi tangaka.Yo salaka nde “bantu ya nkaka na kati na bo [ku]tulaka ntima na mambu yina ya Paulo tubaka, ebuna bo kwisaka kuvukana na Paulo ti Silasi.”​—Bis. 17:1-4.

Yo vanda nge ketuba na ntwala ya nani, kuyindula mutindu yai lenda buta mbuma ya mbote. Dyambu yai lenda salama ntangu nge keta kimbangi na bampangi na nge, ntangu nge kesolula ti banduku ya kisalu to ya nzo-nkanda, bantu yina nge mezaba ve, na ntangu nge kesamuna na kisika ya bantu mingi, na ntangu nge kelonguka Biblia ti muntu, to ntangu nge kesala diskure na dibundu. Kana nge ketanga verse mosi, nge lenda bakisa mbote mambu ya yo ketuba, kansi muntu yankaka lenda bakisa yo ve. Mambu ya nge ketuba sambu na kutendula yo to kumonisa mutindu ya kusadila yo lenda monisa kana nge kezola kundimisa bo na ngolo. Keti kupona mpi kutendula bangindu yankaka ya mfunu ya verse lenda sadisa nge? Keti nge lenda pesa banzikisa yina tasadisa bo na kubakisa mbote bangindu yango, yina nge lenda baka na mambu yina kele na ntwala ti na nima ya verse ya beno ketubila to na baverse yankaka yina ketubilaka dyambu yango? Keti nge lenda sadila kingana mosi sambu na kumonisa nde mambu ya nge metuba kele ya bukatikati? Keti bangyufula lenda sadisa bawi na nge na kuyindula na mambu ya nge ketuba? Kuyindula mutindu yai kesalaka nde bantu yankaka kubikala ti ngindu ya mbote mpi yo kepesaka bo mambu mingi ya kuyindula.