KAPU 11
Mutindu Bo Me Yidikaka Mambu Sambu na Bisika ya Lusambu
YEHOWA ke lombaka bansadi na yandi ya kieleka na kuvukana kisika mosi sambu na kubaka malongi mpi kupesana kikesa. (Baeb. 10:23-25) “Nzo-tenta, tenta ya lukutakanu” vandaka kisika ya ntete ya lusambu ya bantu ya Izraele, bantu yina Nzambi ponaka. (Kub. 39:32, 40) Na nima, Salomo, mwana ya Davidi, tungaka nzo to tempelo sambu na nkembo ya Nzambi. (1 Bant. 9:3) Ntangu bo fwaka tempelo yina na mvu 607 na ntwala ya ntangu na beto, Bayuda kumaka kuvukana na banzo yina bo vandaka kubinga basinagoga sambu na kusambila Nzambi. Na nima, bo tungaka diaka tempelo mpi yo kumaka diaka kisika ya lusambu ya kieleka. Yezu longaka na basinagoga mpi na tempelo. (Luka 4:16; Yoa. 18:20) Yezu salaka nkutu lukutakanu mosi na ngumba.—Mat. 5:1–7:29.
2 Na nima ya lufwa ya Yezu, Bakristu vandaka kuvukana na bisika ya bantu yonso mpi na banzo ya bampangi sambu na kulonga Masonuku mpi sambu na kulutisa ntangu ti bampangi na bo Bakristu. (Bis. 19:8, 9; Bar. 16:3, 5; Bakol. 4:15; Film. 2) Bantangu ya nkaka yo vandaka kulomba nde Bakristu ya ntete kuvukana na bisika ya kubumbana sambu bambeni kumona bo ve. Ya kieleka, bansadi ya kwikama ya Nzambi ya ntangu ya ntama vandaka kuzola kibeni kuvukana na bisika ya lusambu sambu ‘Yehowa kulonga bo.’—Yez. 54:13.
3 Bubu yai mpi, beto ke sadilaka bisika ya bantu yonso mpi banzo ya bampangi sambu na kusala balukutakanu ya Bukristu. Mbala mingi beto ke sadilaka banzo ya bampangi sambu na balukutakanu ya kisalu ya kusamuna. Bampangi yina ke pesaka banzo na bo sambu na balukutakanu ya mutindu yai, ke monaka nde yo kele dibaku ya nene. Bampangi mingi ke tubaka nde bo me bakaka mambote ya kimpeve mutindu bo me pesaka banzo na bo sambu na balukutakanu yai.
NZO YA KIMFUMU
4 Nzo ya Kimfumu kele kisika ya ntete yina Bambangi ya Yehowa ke salaka balukutakanu. Mbala mingi, bo ke sumbaka lupangu mpi bo ke tungaka Nzo ya Kimfumu to bo ke yidikaka nzo yina vandaka dezia pana. Sambu na kubumba mbongo mpi kusadila mbote bisika na beto, mabundu mingi lenda sadila Nzo ya Kimfumu mosi kana mpila kele. Na bisika ya nkaka, yo ke lombaka kufutila nzo. Yo vanda sambu na Banzo ya Kimfumu yina bo me tunga to yina bo me sala kisalu ya nene sambu na kuyidika yo, yo kele mbote na kusala manaka sambu na kupesa nzo yina na Nzambi. Kansi, kana bo me sala kaka bisalu ya fioti sambu na kuyidika Nzo ya Kimfumu yina vandaka dezia pana, yo ta vanda diaka ve mfunu na kusala manaka sambu na kupesa nzo yina na Nzambi.
5 Nzo ya Kimfumu fwete vanda ve nzo mosi ya mindondo-mindondo yina bo me tunga sambu na kuyitukisa bantu. Ata mutindu ya bo ke tungaka yo ke vandaka ve kiteso mosi bisika yonso, yo fwete vanda ntangu yonso nzo mosi ya bo lenda sadila. (Bis. 17:24) Na kuwakana ti luzingu ya bantu ya kisika yina, yo fwete vanda kisika mosi ya mbote mpi ya me fwana sambu na kusala balukutakanu ya Bukristu.
6 Mabundu yonso ya Bambangi ya Yehowa yina ke salaka balukutakanu na Nzo ya Kimfumu mosi ke pesaka mbongo yina ke vandaka mfunu sambu na kusadila, kutwadisa mambu ya me tala Nzo ya Kimfumu mpi kuyidika yo. Bo ke kongulaka ve mbongo; bo ke lombaka mpi ve mbongo na kingolo-ngolo. Bo ke tulaka kesi ya makabu sambu bantu yina ke vukanaka na balukutakanu kupesa makabu yina me fwana sambu na kusala badepanse yina ke wakana ti mutindu bo ke sadila Nzo ya Kimfumu. Bo ke pesaka yo na luzolo yonso mpi na ntima ya mvimba.—2 Bak. 9:7.
7 Bampangi yonso ya dibundu ke monaka nde kupesa mbongo sambu na badepanse ya Nzo ya Kimfumu mpi kudipesa na luzolo yonso sambu Nzo ya Kimfumu kuvanda bunkete mpi ya kuyidika mbote kele dibaku mosi ya nene. Bo ke ponaka nkuluntu to nsadi ya kisalu mosi sambu na kusala manaka ya bisalu yai. Mbala mingi, bimvuka ya kisalu ya kusamuna ke tulaka bunkete mpi nkengi ya kimvuka to kilandi na yandi ke twadisaka bisalu yina. Yo vanda na kati to na nganda, Nzo ya Kimfumu fwete vanda kisika yina ke monisa mbote Yehowa mpi organizasio na yandi.
8 Kana mabundu mingi ke vukanaka na Nzo ya Kimfumu mosi, bankuluntu ya mabundu yina ke ponaka Komite ya Ke Talaka Mambu ya Nzo ya Kimfumu mpi komite yina ke twadisaka mambu ya me tala Nzo ya Kimfumu mpi lupangu. Bimvuka ya bankuluntu ta pona mpangi mosi sambu na kuvanda mutambusi ya komite yina. Na lutwadisu ya bimvuka ya bankuluntu, komite yina ke twadisaka kisalu ya kutula bunkete na Nzo ya Kimfumu, ke zikisaka kana Nzo ya Kimfumu kele ntangu yonso bunkete mpi kana bisadilu yina bo fwete vanda ti yo kele ya kufwana. Yo ke lombaka nde kuwakana kuvanda ya mbote na kati ya mabundu yina yonso.
9 Kana mabundu mingi ke sadila Nzo ya Kimfumu mosi, yo lenda lomba nde bo sobaka mbala na mbala manaka ya ntangu yina konso dibundu fwete sala balukutakanu. Ntangu bankuluntu ke sala manaka yai, bo fwete sosa mambote ya bampangi ya nkaka mpi bo fwete sala yo ti zola ya kimpangi. (Bafil. 2:2-4; 1 Pie. 3:8) Ata dibundu mosi ve fwete baka badesizio na kisika ya mabundu ya nkaka. Kana nkengi ya nziunga me kwisa kutala dibundu mosi na kati ya mabundu yina ke sadilaka Nzo ya Kimfumu, mabundu ya nkaka ta soba ntangu na bo ya balukutakanu na mposo yina.
10 Bo lenda sadila Nzo ya Kimfumu sambu na kusala diskure ya makwela to ya kuzika mvumbi, kansi yo ta lomba kulomba nswa ya Komite ya Kisalu ya Dibundu. Bankuluntu ya komite yai ta tadila mbote-mbote mukanda yina bampangi ke lombila nswa mpi ta baka desizio yina ke wakana ti lutwadisu yina Betele me pesaka.
11 Bampangi yina bo me pesa nswa ya kusadila Nzo ya Kimfumu sambu na mambu yina, fwete monisa bikalulu ya mbote yina me fwana na Bakristu ya kieleka. Bo fwete sala ve ata kima mosi yina lenda fingisa dibundu to Yehowa mpi kubebisa lukumu ya mbote ya dibundu na Nzo ya Kimfumu. (Bafil. 2:14, 15) Na lutwadisu ya Betele, bo lenda sadila Nzo ya Kimfumu sambu na mambu ya nkaka ya kimpeve, mu mbandu Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Kimfumu mpi Nzo-Nkanda ya Bapasudi-Nzila.
12 Konso ntangu dibundu fwete monisa luzitu sambu na kisika ya balukutakanu. Kulwata na beto, mutindu beto ke yidikaka nitu mpi bikalulu na beto fwete monisa nde beto ke zitisa lusambu ya Yehowa. (Lon. 5:1; 1 Tim. 2:9, 10) Kana beto ke sadila bandongisila yai, beto ta monisa nde balukutakanu na beto ya Bukristu kele mfunu sambu na beto.
13 Yo kele mfunu nde mambu kusalama na ndonga ntangu balukutakanu ke salama. Yo ke lombaka nde bana kuvanda kisika mosi ti bibuti na bo. Beno lenda siamisa bibuti yina kele ti bana ya fioti na kuvanda na bisika yina bo ta katula ve dikebi ya bantu ya nkaka kana yo ke lomba nde bo basisa bana na nganda sambu na kupesa bo disipline to kulungisa bampusa na bo ya nkaka.
14 Bo ke ponaka bampangi-babakala ya me fwana sambu na kuyambaka bantu na Nzo ya Kimfumu. Bo fwete vanda ve kidiba-kidiba, bo fwete vanda bantu ya ntima-mbote mpi bo fwete tadila mambu na mutindu ya mbote. Mukumba na bo kele ya kuyamba bantu ya me kwisa sambu na mbala ya ntete mpi kusala yonso sambu bo mona nde bo me yamba bo mbote, kusadisa bantu yina ke kwisa na nima ya ntangu na kuzwa bisika ya kuvanda, kutanga mpi kusonika ntalu ya bantu yina kele na lukutakanu mpi kutala kana bima yina ke pesaka tiya to madidi na Nzo ya Kimfumu ke sala mbote. Kana yo kele mfunu, bo lenda yibusa bibuti na kukeba bana na bo mbote sambu bo baka ve ntinu na ntwala to na nima ya balukutakanu to sambu bo sakana ve na estrade. Mpangi yina ke yamba bantu lenda lomba na mawete mpi na mayele yonso tata to mama ya mwana yina ke sala mubulu na kubasisa mwana na nganda sambu na kukatula ve dikebi ya bawi. Kisalu ya bampangi yina ke yambaka bantu ke sadisaka mingi sambu bantu yonso kulanda balukutakanu mbote. Yo kele mbote nde beno sadila bankuluntu mpi bansadi ya kisalu sambu na kuyamba bantu.
KUTUNGA BANZO YA KIMFUMU
15 Na mvu-nkama ya ntete, Bakristu ya nkaka vandaka ti bimvwama mingi kuluta bankaka, yo yina ntumwa Polo sonikaka nde: “Mono ke zola nde bima yina beno kele na yo mingi ntangu yai kufika bima yina bo me konda, mpidina bima yina bo kele na yo mingi kufika mpi bima yina beno me konda, sambu beno yonso kuvanda kiteso mosi.” (2 Bak. 8:14) Bubu yai, beto ke sadilaka munsiku yina ya “kuvanda kiteso mosi.” Beto ke vukisaka mbongo yina mabundu ya ntoto ya mvimba ke pesaka sambu na kutunga mpi kuyidika Banzo ya Kimfumu. Organizasio mpi mabundu yina ke bakaka mambote ya makabu yai ke sepelaka mingi ti makabu yina bampangi ya ntoto ya mvimba ke pesaka.
16 Na kutadila mambu ya konso teritware, Betele ke songaka mabundu Nzo ya Kimfumu yina bo fwete salaka balukutakanu. Diaka, Betele ke bakaka lukanu na yina me tala ntangu mpi kisika yina bo lenda tunga Banzo ya Kimfumu mpi kuyidika yina ke vandaka dezia na teritware na yo. Kana bisumbula me salama, bo ke salaka yonso sambu na kuyidika Banzo ya Kimfumu yina me beba mpi bantangu ya nkaka, bo ke yidikaka mpi banzo ya bampangi.
17 Betele ke twadisaka bavolontere yina ke sadisaka bo na kusumba balupangu, kusala bapula ya Banzo ya Kimfumu, kubaka banswa ya kutunga yo, kutunga yo mpi kuyidika yo. Beto kele mpi ti mfunu ya bavolontere mingi sambu bansi mingi kele mpenza ti mfunu ya Banzo ya Kimfumu. Bansamuni yonso ya me bakaka mbotika bayina ke lungisa mambu ya bo ke lombaka mpi bayina ke zola kupesa lusadisu lenda fulusa formilere mpi kupesa yo na Komite ya Kisalu ya Dibundu na bo. Bansamuni yina me bakaka ntete ve mbotika lenda pesa mpi maboko na kisalu ya kutunga to ya kuyidika Nzo ya Kimfumu na bo.
BANZO YA BALUKUTAKANU YA NENE
18 Mbala mingi, Bakristu ya ntete vandaka kuvukana na bimvuka ya fioti. Kansi bantangu ya nkaka, “kimvuka mosi ya nene ya bantu” vandaka kuvukana. (Bis. 11:26) Kiteso mosi, bubu yai bansadi ya Yehowa mingi ke vukanaka sambu na balukutakanu ya nziunga mpi ya distrike. Mbala mingi bo ke salaka balukutakanu yai na banzo ya nene ya kufutila. Kansi kana banzo ya mutindu yai kele ve to kana yo me fwana ve, bo ke sumbaka kisika mpi bo ke tungaka nzo sambu na balukutakanu yai mpi bo ke bingaka yo Nzo ya Balukutakanu ya Nene.
19 Bantangu ya nkaka, bo ke sumbaka nzo, bo ke yidikaka yo mpi yo ke kumaka Nzo ya Balukutakanu ya Nene. Kansi mbala mingi, bo ke sumbaka lupangu mpi bo ke tungaka Nzo ya Balukutakanu ya Nene. Nene ya Banzo ya Balukutakanu ya Nene me swaswana, na kutadila bampusa ya konso kisika. Betele ke bakaka lukanu ya kusumba to kutunga Nzo ya Balukutakanu ya Nene. Kansi bo ke tadilaka ntete mbote-mbote mbongo yina bo ta basisa mpi mbala ikwa bo ta sadilaka yo.
20 Betele ke ponaka bampangi yina ke talaka Nzo ya Balukutakanu ya Nene mpi ke taninaka yo. Bo ke yidikaka manaka sambu banziunga ta tulaka yo bunkete mbala na mbala, mbala zole konso mvula mpi ta salaka bisalu ya nkaka ya kuyidika yo sambu yo beba ve nswalu. Yo ke vandaka mbote nde bampangi kundima kusala kisalu yai na luzolo na bo mosi. Yo yina, beto ke siamisaka mabundu na kupesa maboko na manaka yai na ntima ya mvimba.—Nk. 110:3; Mal. 1:10.
21 Bantangu ya nkaka, bo lenda sadila mpi Nzo ya Balukutakanu ya Nene sambu na mambu ya nkaka ya kimpeve, mu mbandu banzo-nkanda ya Biblia mpi balukutakanu ya sipesiali ya bankengi ya nziunga. Bonso Nzo ya Kimfumu, Nzo ya Balukutakanu ya Nene kele kisika ya lusambu yina bo me pesaka na Nzambi. Ntangu beto ke vukana na Nzo ya Balukutakanu ya Nene, bikalulu na beto, kulwata na beto mpi mutindu na beto ya kuyidika nitu fwete vanda ya mbote kaka mutindu beto ke salaka yo ntangu beto ke kwendaka na balukutakanu na Nzo ya Kimfumu sambu na kusambila.
22 Na kitini ya nsuka ya bilumbu yai ya nsuka, bantu mingi ya mpa ke kwisa kukota nswalu na organizasio ya Yehowa. Diambu yai ke monisa nde Yehowa ke sakumuna beto. (Yez. 60:8, 10, 11, 22) Yo yina, beto fwete pesa maboko na mutindu bo me yidikaka mambu sambu beto vanda ti bisika ya lusambu ya mbote mpi beto landa kutula yo bunkete. Kana beto ke sala mpidina, beto ta monisa ntonda mutindu bisika yai ke sadisaka beto na kupesana kikesa mingi kuluta mutindu beto ke mona kilumbu ya Yehowa ke kuma pene-pene.
Bampangi yonso ya dibundu ke monaka nde kupesa mbongo sambu na badepanse ya Nzo ya Kimfumu mpi kudipesa na luzolo yonso sambu Nzo ya Kimfumu kuvanda bunkete mpi ya kuyidika mbote kele dibaku mosi ya nene