Sambu na Nki Bantu Kezolaka Kufuta Avoka Mingi?
“Kundima kubaka avoka ve, sambu yo ke fwaka meso ya bantu yina ke bakaka yo; yo ke bebisaka makambu ya bantu yina ke na raison.”—Kubasika 23:8.
BAMVULA 3 500 meluta, Nsiku ya Moize vandaka kumonisa nde kufuta mpi kubaka avoka kele kima mosi ya mbi. Na bamvu-nkama ya meluta banda ntangu yina tii bubu, bansiku ya kebuyisaka avoka mingi mebasikaka. Kansi, kubasisa bansiku mpamba menunga ve na kumanisa kikalulu ya kufuta avoka. Bantu kepesaka ba avoka mingi konso kilumbu, mpi bamiliare ya bantu kemonaka mpasi sambu na yo.
Kufuta avoka kesalamaka na bisika yonso mpi na mutindu mosi ya mayele na mpila nde yo ke na kubebisa mpenza kimvuka ya bantu yonso. Na bansi mingi, nge lenda sala ve ata kima mosi kana nge futa ve avoka. Kufuta avoka na muntu yina kele na kiyeka lenda sala nde muntu kununga na ba ekzame, yandi baka mikanda ya kepesaka nswa na kutambusa kaminio, yandi zwa kisalu, to yandi nunga dikambu na tribinale. Arnaud Montebourg, ya kele zuzi na Paris, ketuba nde: “Kikalulu ya kufuta avoka kele bonso mupepe ya mbi yina ketula kizitu na ntima ya bantu mpi kekumisa yo ngolo.”
Kufuta avoka kesalamaka mpenza na kiteso ya kuluta na bantu yina kesalaka mumbongo. Bakompani mingi kefutaka dikabu mosi na kati ya tatu ya benefisi na bo bonso avoka na bamfumu ya Leta. Zulunalu mosi ya Grande-Bretagne, (The Economist) ketuba nde na mbongo bamiliare 25 ya badolare yina kebasikaka sambu na kusumba minduki na inza ya mvimba konso mvula, kiteso ya kumi na kati ya nkama kekwendaka na avoka yina bo kepesaka bantu yina lenda kwisa kusumba minduki yango. Mutindu kiteso ya kikalulu yai ya kufuta avoka mekuma kusalama na bisika yonso, yo kenata mpi mambu mingi ya mbi. Na bamvula ya meluta, “nduku ya ngolo” ya kapitalisme, disongidila kikalulu ya kufuta avoka na mambu ya mumbongo yina kepesaka mambote na mwa ndambu fyoti mpamba ya bantu yina kesalaka yo, kubebisaka mambu metala kimvwama ya bansi ya mvimba.
Ntembe kele ve nde bantu ya kemonaka mpasi mingi sambu na kikalulu ya kufuta avoka mpi kubeba ya mambu ya mumbongo yina yo kenataka kele bansukami, disongidila bantu yina kele ve na mpila ya kupesa avoka. Zulunalu ya beto mekatuka kutubila, (The Economist) ketuba na bunkufi nde: “Ntembe kele ve nde kufuta avoka kele mosi ya mitindu ya kunyokula bantu yankaka.” Keti bantu lenda manisa mutindu yai ya kunyokula bantu yankaka, to kufuta avoka lenda mana ve? Sambu na kupesa mvutu na ngyufula yai, beto fwete zaba ntete bikuma ya ntetentete ya kenataka bantu na kufuta avoka.
Inki bikuma kenataka bantu na kufuta Avoka?
Sambu na nki bantu kezolaka kufuta avoka na kifulu ya kusala mambu na masonga? Sambu na bantu mingi, kuvanda muntu ya kezolaka avoka kele nzila ya kukonda mpasi, to nzila mosi kaka ya kuzwila kima ya bo kesosa. Ntangu yankaka, avoka lenda vanda mutindu ya mbote ya kukatula ndola. Bantu mingi, yina kemonaka nde bantu ya politiki, bapolisi, ti bazuzi kesalaka bonso nde bo zaba ve nki yai avoka to nkutu bo kefutaka yo bo mosi, bo mpi mekumaka kulanda mbandu na bo.
Sambu kufuta avoka kesalama mingi, yo mekumaka kima mosi ya bantu yonso kendimaka tii yo mekumaka nzila ya luzingu ya bantu yonso. Bantu yina bo kefutaka mbongo fyoti mpenza na nsuka ya ngonda kemonaka nde mutindu yankaka ya kusala kele ve, mbote kundima kaka kubaka avoka. Yo yina, bo kelombaka avoka sambu na kuzinga mwa mbote. Mutindu bantu yina kelombaka avoka to bayina kefutaka yo sambu na kuzwa kima ya bo kele na yo mfunu kebakaka ve ndola, bantu fyoti mpenza keyilamaka sambu na kunwana na kikalulu yai. Ntotila Salomo kutubaka nde: “Sambu na nki ntima ya bantu me fuluka kaka na ngindu ya kusala mbi? Sambu bo ke pesaka ve ndola nswalu sambu na mbi.”—Longi 8:11.
Mambu zole ya ngolo kepusaka bantu na kufuta avoka: bwimi ti nzala ya kuzwa mbongo mingi. Sambu na bwimi na bo ti nzala ya kuvanda ti bima mingi, bantu yina kezolaka kubaka avoka kekangaka meso na ntwala ya mpasi yina avoka ya bo kebakaka kepesaka na bantu yankaka. Bo kemonaka nde kubaka avoka kele mbote sambu yo kenatilaka bo mambote. Mutindu bo kebakaka bima mingi ya kinsuni, nzala na bo ya kuzwa mbongo mingi kekumaka dyaka ngolo. Salomo kutubaka nde: “Muntu yina ke zolaka mbongo, yandi ta mona kiese ve na yo. Muntu yina ke zolaka kukuma mvwama, yandi tazwa ve konso kima ya yandi ke zola.” (Longi 5:9) Ya kyeleka, nzala ya mbongo lenda vanda mbote sambu yo kepusaka muntu na kusosa mbongo, kansi yo kenataka muntu na kuzola kufuta avoka ti kusala mambu yina kefwa nsiku.
Kima yankaka ya beto fwete vila ve kele kisalu ya mfumu ya kekondaka kumonana ya inza yai ke na kusala, yina Biblia kebinga nde Satana Dyabulu. (1 Yoane 5:19; Kusonga 12:9) Satana muntu kepusaka bantu na kufuta avoka. Avoka ya kuluta nene ya mesalamaka dezia kele yina Satana zolaka kupesa Kristu. ‘Mono tapesa nge bimfumu yonso ya nsi-ntoto kana nge fukama sambu na kusamba mono.’—Matayo 4:8, 9.
Kansi, Yezu vandaka kubaka ve avoka, mpi yandi longaka balongoki na yandi na kusala bonso yandi. Keti malongi ya Kristu lenda vanda kisadilu ya ngolo sambu na kunwana ti kikalulu ya kufuta avoka bubu yai? Disolo ya melanda tatadila ngyufula yai.