Kangama Ngolo na Malongi ya Nzambi

“Tula ntima na nge yonso na Mfumu Nzambi; kutula ntima ve na mambu ya nge mosi ke yindulaka nde nge zaba. Yindula Mfumu Nzambi na mambu yonso ya nge ke salaka, yandi ta songa nge nzila ya mbote.”​—BINGANA 3:5, 6.

1. Inki mutindu nzayilu ya inza kekuminaka beto ntangu yai na kiteso mosi ya mesalamaka ntete ve?

BUBU yai, bazulunalu yina kebasikaka konso kilumbu na inza ya mvimba kele kiteso ya 9 000. Konso mvula, kaka na États-Unis mpamba, bo kebasisaka mikanda ya mpa kiteso ya 200 000. Ntalu mosi ya bo pesaka na Marsi ya mvu 1998 kumonisaka nde, mambu yina bo mesonikaka na Internet lenda vanda balutiti kiteso ya bamilio 275. Bo ketuba nde ntalu yai takwenda kaka na ntwala sambu konso ngonda bo kekotisaka balutiti kiteso ya bamilio 20. Kuluta mutindu yo vandaka kusalama ntete, bantu mekuma kubaka bansangu mingi na konso dyambu yina. Ata dyambu yai kele na mambu yankaka ya kele mbote, bansangu yango yonso ya kuluta mingi mebasisaka makambu mingi.

2. Inki mambu lenda basika sambu na bansangu kuluta mingi ya muntu mezaba?

² Bantu mingi mekumaka na mpusa ya ngolo mpenza ya kusosa bansangu, na mpila nde konso ntangu bo kesosaka kulungisa mpusa na bo ya ngolo yina kemanaka ve ya kusosa kuzaba bansangu ya nsuka ya mambu yina keluta. Na ntangu bo kesalaka mpidina, bo kemonaka mpamba mambu ya kuluta mfunu. Bankaka kebakaka mwa nzayilu fyoti ya mambu yina kemonanaka mpasi na kubakisa, ebuna bo kekudimonaka bonso bantu ya kuluta mayele. Na nsadisa ya ndambu ya mayele yina, bo kebakaka badesizio ya ngolo yina lenda sala bo mosi mbi to bantu yankaka. Ebuna, konso ntangu kigonsa ya kupesa bantu bansangu ya luvunu to ya sikisiki ve kele. Na kati ya bansangu yango yonso, mpila ya mbote ya kuzaba kibeni nki nsangu ke ya sikisiki mpi ya masonga kevandaka ve.

3. Inki balukebisu na yina metala kulanda mayele ya inza Biblia kepesa?

³ Mpusa ya kusosa kuzaba mambu kevandaka na bantu yonso. Bigonsa ya kulutisa ntangu mingi sambu na kusosa bansangu ya mpamba to ya mbi kuzabanaka mpi ntama na ntangu ya Ntotila Salomo. Yandi tubaka nde: “Mwana na mono, ke na kima ya nkaka ya nge fweti tala. Kusonika mikanda ke na nsuka ve, kulonguka mingi ta lembisa nge.” (Longi 12:12) Bamvu-nkama mingi na nima, ntumwa Polo sonikilaka Timoteo nde: “Simba mbote-mbote mambu yina yonso ya bo songaka nge. Kuwa ve mambu ya mpamba yina ke kwendaka ve nzila mosi na lukwikilu na beto. Kuwa mpi ve bantembe ya bantu yina ke tubaka nde bo ke na mayele, kansi mayele yina kele mayele ya kieleka ve. Sambu bantu ya nkaka ke tubaka nde bo ke na mayele yina, kansi bo me vidisaka lukwikilu na bo.” (1 Timoteo 6:20, 21) Ya kyeleka, bubu yai, Bakristu fwete buya na kutula dikutu na bangindu ya mbi.

4. Inki kele mutindu mosi ya beto lenda monisa nde beto ketulaka ntima na Yehowa ti na malongi na yandi?

⁴ Bantu ya Yehowa mpi tasala mbote na kulanda bangogo yina kele na Bingana 3:5, 6: “Tula ntima na nge yonso na Mfumu Nzambi; kutula ntima ve na mambu ya nge mosi ke yindulaka nde nge zaba. Yindula Mfumu Nzambi na mambu yonso ya nge ke salaka, yandi ta songa nge nzila ya mbote.” Kutula ntima na Yehowa kezola kutuba kulosa konso ngindu yina kewakanaka ve na Ndinga ya Nzambi, ata yo mebasika na bangindu na beto mosi to na bangindu ya bampangi na beto. Sambu na kutanina kimpeve na beto, yo kele mfunu nde beto longa kansansa na beto na mpila nde beto kuka kubakisa bansangu ya mbi mpi kubuya yo. (Baebreo 5:14) Bika beto tubila mwa banto ya bansangu ya mutindu yina kekatukaka.

Inza yina Satana mepesaka ngolo mingi

5. Inki kele nto mosi ya bangindu ya mbi, mpi nani mfumu na yo?

⁵ Inza ya kukonda kuzaba Nzambi kele nto ya nene ya bangindu ya mbi. (1 Korinto 3:19) Yezu sambaka Nzambi sambu na yina metala balongoki na yandi nde: “Mono ke bondila nge ve na kukatula bo na nsi-ntoto yai, kansi na kukeba bo sambu Muntu ya Mbi kwisa kukota na bo ve.” (Yoane 17:15) Kulomba yina Yezu lombaka nde Nzambi kutanina balongoki na yandi na “Muntu ya mbi” kundimisaka bupusi yina Satana kevandaka na yo na inza. Ata beto kele Bakristu, yo kekatula beto ve mbala mosi na bupusi ya mbi ya inza yai. Yoane kusonikaka nde: “Beto zaba nde beto kele bantu ya Nzambi, kansi [inza ya mvimba ketambulaka na ngolo ya, NW] Muntu ya Mbi.” (1 Yoane 5:19) Mingimingi na kitini yai ya nsuka ya bilumbu ya nsuka, beto fwete zaba nde Satana ti bademo na yandi tafulusa inza ti bansangu ya mbi.

6. Inki mutindu bansaka yina kesekisaka lenda kumisa ntima na beto ngolo na ntwala ya mambu ya mbi?

⁶ Beto fwete zaba mpi nde bansangu ya mbi yango yankaka lenda monana nde yo kele mbi ve. (2 Korinto 11:14) Baka, mu mbandu, bansaka yina kesekisaka bantu, ti mambu yina bo kesongaka na televizio, bafilme, miziki, ti mikanda. Bantu mingi kendimaka nde mbala mingi, bansaka yankaka ya kesekisaka kesikisaka bisalu ya mbi, bonso mansoni, kunwana, ti kunwa makaya ya ngolo yina kelausaka. Mbala ya ntete ya bo mesonga kima mosi ya kesekisaka yina kesonga mpenza mambu ya mbi, bantu lenda mona yo mbi. Kansi, kana bo kesonga yo mbala na mbala, bantu kekumaka kumona yo dyaka mbi ve. Beto lenda meka ve na kuyantika kumona mbote mambu yina kesekisaka kansi ya kesikisa bangindu ya mbi.​—Nkunga 119:37.

7. Mayele ya bantu ya nki mutindu lenda bebisa ntima ya beto metulaka na Biblia?

⁷ Tala nto yankaka ya kepesaka bansangu ya lenda vanda ya mbi, disongidila bangindu mingi yina bantu ya siansi ti bantu ya mayele yina kendimaka ve nde Biblia ketubaka kyeleka kebasisaka. (Fwanisa ti Yakobo 3:15.) Mbala mingi mambu ya mutindu yina kebasikaka na bazulunalu ya bantu ketangaka mingi ti na mikanda ya bantu mingi kele na yo, mpi yo lenda katula ntima ya beto metulaka na Biblia. Bantu yankaka ketulaka lulendo sambu bo kevwezaka kiyeka ya Ndinga ya Nzambi na bangindu ya mutindu na mutindu. Kigonsa ya mutindu yina mpi kuvandaka na bilumbu ya bantumwa, mutindu yo kemonana pwelele na mambu ntumwa Polo ketuba: “Beno keba, mbaimbai bantu ta kumisa beno bampika na bo na malongi na bo ya mpamba-mpamba ti ya luvunu, yina ke katukaka na mambu yina ya bantu ke longaka ti na bampeve yina ke yalaka bantu ya nsi-ntoto, kansi yo ke katukaka na malongi ya Kristo ve.”​—Kolosai 2:8.

Bambeni ya kyeleka

8, 9. Inki mutindu malongi ya luvunu kemonana bubu yai?

⁸ Ba aposta lenda vanda mpi nto yankaka ya kigonsa sambu na kimpeve na beto. Ntumwa Polo tubaka dezia nde malongi ya luvunu tabasika na kati ya bantu yina mezabana nde bo kele Bakristu. (Bisalu 20:29, 30; 2 Tesalonika 2:3) Sambu na kulungisa mambu yina yandi tubaka, na nima ya lufwa ya bantumwa, malongi ya luvunu kubasisaka Kikristu. Bubu yai, malongi ya luvunu kebasikaka mingi ve na kati ya bantu ya Nzambi. Kansi, mwa ndambu ya bantu mekatukaka na ndonga na beto, ebuna, bankaka na kati na bo kevandaka ti lukanu ya kubebisa lukumu ya Bambangi ya Yehowa na mpila bo kemwangaka mambu ya luvunu. Bantu mingi kesalaka kumosi na bimvuka ya kuyidika mbote sambu na kunwanisa lusambu ya bunkete. Ntangu bo kesalaka mpidina, bo kekwendaka ndambu mosi ti muntu ya ntete ya kulongaka malongi ya luvunu, Satana.

⁹ Ba aposta yankaka kesadila mingi banzila ya kusolula ti bantu mingi na mbala mosi, bonso Internet, sambu na kumwanga bansangu ya luvunu yina metala Bambangi ya Yehowa. Yo kesalaka nde, ntangu bantu ya ntima ya masonga kesalaka bansosa sambu na kuzaba balukwikilu na beto, bo kekutanaka na mambu ya luvunu yina ba aposta kemwangaka. Nkutu Bambangi yankaka mebwaka na malongi ya mbi yai kukonda kukana. Dyaka, bantangu yankaka ba aposta kekwendaka kutuba makambu na televizio ti na radio. Inki kele nzila ya mayele ya beto fwete landa na ntangu beto kemona mambu yai yonso?

10. Inki kele mutindu ya mbote ya kusala na ntwala ya malongi ya ba aposta kemwangaka?

¹⁰ Ntumwa Yoane kusongaka Bakristu nde bo yamba ve ba aposta na banzo na bo. Yandi sonikaka nde: “Kana muntu me kwisa na nzo na beno, kansi yandi me kwisa kunata malongi yai ve, beno kuyamba yandi ve. Beno kupesa yandi mpi mbote ve. Sambu konso muntu yina me pesa yandi mbote, yandi mpi me vukana na yandi na bisalu na yandi ya mbi.” (2 Yoane 10, 11) Kubuya kukutana ti bambeni yai tatanina beto na bangindu na bo ya mbi. Kansi, kusosa kuzaba malongi ya ba aposta na nsadisa ya bima ya kuswaswana ya bo kesadilaka bubu yai sambu na kusolula kele mbi kiteso mosi ti kuyamba aposta na banzo na beto. Beto bika ve nde mpusa ya kusosa kuzaba mambu kunata beto na nzila ya mbi ya mutindu yai!​—Bingana 22:3.

Na kati ya Dibundu

11, 12. (a) Inki kuvandaka nto ya bangindu ya mbi na dibundu ya mvu-nkama ya ntete? (b) Inki mutindu Bakristu yankaka kunungaka ve na kukangama ngolo na malongi ya Nzambi?

¹¹ Beto tadila dyaka nto yankaka ya bangindu ya mbi. Ata yandi kele ve na ngindu ya kulonga mambu ya luvunu, Mukristu ya mekudipesaka lenda kuma na kikalulu ya kutuba mambu ya kukonda mfunu. (Bingana 12:18) Sambu beto kele bantu ya kukonda kukuka, bantangu yankaka beto yonso tasala disumu ti ludimi na beto. (Bingana 10:19; Yakobo 3:8) Ya kyeleka, na bilumbu ya ntumwa Polo, bantu yankaka na kati ya dibundu kukaka ve na kuyala baludimi na bo mpi bo kudikotisaka na ntembe ya bangogo. (1 Timoteo 2:8) Bankaka vandaka kumona kaka nde bangindu na bo mpamba kele ya mbote, ebuna yo nataka bo tii na kuvweza kiyeka ya Polo. (2 Korinto 10:10-12) Mpeve ya mutindu yina sukaka na kuswana-swana ya mpamba-mpamba.

¹² Ntangu yankaka kukonda kuwakana yai vandaka kusuka na ‘ntembe ya kemanaka ve,’ ebuna yo vandaka kukatula ngemba ya dibundu. (1 Timoteo 6:5; Galatia 5:15) Sambu na bantu yina vandaka kubasisa mambu yina, Polo sonikaka nde: “Kana muntu ke longa malongi ya nkaka, kana yandi ke landa ve mambu ya kieleka yina ya Mfumu na beto Yesu Kristo tubaka to malongi ya [kewakana na kukangama na Nzambi, NW], zaba nde yandi me fuluka na lulendo, yandi zaba ata kima mosi ve. Nzala ya ke pusa yandi na kutula ntembe ti na kuswana ti bantu ya nkaka sambu na konso mambu. Yo yina bantu ke diaka bantu ya nkaka kimpala, bo ketulaka ntembe, bo ke vwenzaka bantu ya nkaka, bo ke tulaka ngindu ya mbi na bantu ya nkaka.”​—1 Timoteo 6:3, 4.

13. Inki mutindu Bakristu mingi ya mvu-nkama ya ntete vandaka kuzinga?

¹³ Yo kele kyese na kuzaba nde na ntangu ya bantumwa, Bakristu mingi vandaka ya kwikama mpi kutulaka dikebi na bo na kisalu ya kulonga nsangu ya mbote ya Kimfumu ya Nzambi. Bo vandaka ti kisalu mingi ya kusadisa “bana-nsona ti bamifwidi ya bankento na bampasi na bo” mpi kuditanina bo mosi na mpila nde “mambu ya mbi ya nsi-ntoto yai kubedisa bo ve,” na mpila nde bo vidisa ve ntangu na bo mpamba na bantembe ya mpamba-mpamba ya bangogo. (Yakobo 1:27) Bo vandaka kubuya “banduku ya mbi” ata na kati ya dibundu ya Bukristu sambu na kutanina kimpeve na bo.​—1 Korinto 15:33; 2 Timoteo 2:20, 21.

14. Kana beto keba ve, nki mutindu kukabula bangindu ya mbote lenda kuma mambu ya mbi?

¹⁴ Mutindu mosi mpi, mambu yina bo metuba na paragrafe 11 kesalamaka ve na mabundu ya Bambangi ya Yehowa bubu yai. Kansi, yo kele mbote beto zaba nde bantembe ya mutindu yina lenda basika na kati na beto. Ya kyeleka, yo kele mbi ve na kusolula masolo ya Biblia to kutubila mambu yankaka yina metala balusilu ya inza ya mpa yina bo mesonga ntete ve. Yo kele mpi mbi ve na kutuba bangindu ya beto kevandaka na yo na mambu yina metala beto mosi, bonso mutindu ya kulwata ti ya kuyidika nitu to kupona mambu ya kutala sambu na kulutisa ntangu. Kansi, kana beto kekangama kaka na mambu yina mpi beto kunwanina bangindu na beto kana bankaka mendima yo ve, nsukansuka dibundu lenda kabwana sambu na mambu ya fyotifyoti. Mambu yankaka ya keyantikaka bonso mambu ya mpamba yina kele mbi ve lenda kuma mbi kuluta.

Beto vidisa ve kikalulu na beto ya kutula ntima

15. Na nki kiteso “malongi ya bampeve ya mbi” lenda bebisa beto na kimpeve, mpi nki ndongisila Masonuku kepesa?

¹⁵ Ntumwa Polo kekebisa nde: “Mpeve-Santu ke tubaka mbote-mbote nde, na bilumbu ya nsuka, bantu ya nkaka ta katula lukwikilu na bo; bo ta lemfuka na bampeve ya luvunu ti na malongi ya bampeve ya mbi.” (1 Timoteo 4:1) Ya kyeleka, bangindu ya mbi kele kigonsa ya nene. Yo yina mpila ya kuyituka kele ve kana Polo kulombaka nduku na yandi Timoteo nde: “Timoteo, kuwa! Simba mbote-mbote mambu yina yonso ya bo songaka nge. Kuwa ve mambu ya mpamba yina ke kwendaka ve nzila mosi na lukwikilu na beto. Kuwa mpi ve bantembe ya bantu yina ke tubaka nde bo ke na mayele, kansi mayele yina kele mayele ya kieleka ve. Sambu bantu ya nkaka ke tubaka nde bo ke na mayele yina, kansi bo me vidisaka lukwikilu na bo.”​—1 Timoteo 6:20, 21.

16, 17. Inki kima Nzambi mepesaka beto, mpi nki mutindu beto fwete bumba yo?

¹⁶ Inki mutindu beto lenda baka mambote ya lukebisu yai ya zola bubu yai? Bo tudilaka Timoteo ntima​—yai kele kima mosi ya mfunu ya kulombaka nde yandi kukeba mpi kutanina yo. Inki kima yango? Polo ketendula nde: “Landa mbandu ya mambu ya kieleka yina ya mono tubilaka nge; vanda ngolo na lukwikilu ti na kuzola yina ya beto ke zolanaka na kimvuka ti Yesu Kristo. Landa bandongisila yina ya mono pesaka nge, na lusadisu ya Mpeve ya Nzambi yina ke zingaka na beto.” (2 Timoteo 1:13, 14) Ya kyeleka, kima ya mfunu ya bo pesaka Timoteo vandaka dyaka “mambu ya kieleka,” ‘malongi yina kewakana na kukangama na Nzambi.’ (1 Timoteo 6:3, NW) Na kuwakana ti bangogo yai, bubu yai Bakristu mebakaka lukanu ya kutanina lukwikilu na bo ti bakyeleka yonso yina bo mepesaka bo.

¹⁷ Kubumba kima yango ya mfunu kezola kutuba mpi kuyedisa bima bonso kikalulu ya mbote ya kulonguka Biblia, kukangama na bisambu, kusala mpi “mambu yina kele mbote, kansi mingimingi na bantu yina kele bampangi na beto na lukwikilu.” (Galatia 6:10; Roma 12:11-17) Polo kelongisila dyaka nde: “Nge fweti landa mambu ya kieleka, mambu ya [kesonga kukangama na Nzambi, NW], mambu ya lukwikilu, mambu ya kuzolana; nge fweti kanga ntima, nge fweti vanda muntu ya pima. Nge fweti nwana ngolo sambu na kuvanda kaka na lukwikilu; simba na maboko na nge moyo ya mvula na mvula, sambu Nzambi solaka nge na kuzaba moyo yina ntangu nge tubaka mambu ya mbote sambu na lukwikilu na nge na meso ya bantu mingi.” (1 Timoteo 6:11, 12) Mutindu Polo kesadila bangogo yai bonso “nwana ngolo” mpi “simba na maboko na nge” kemonisa yo pwelele nde beto fwete nwana na kimpeve ti kikesa yonso mpi ti lukanu kibeni na kubuya bupusi yonso ya mbi.

Mfunu ya luswasukusu

18. Inki mutindu beto lenda monisa bukatikati ya Bukristu na yina metala mpila ya beto kebakila bansangu ya bantu?

¹⁸ Ya kyeleka, beto kele na mfunu ya luswasukusu sambu na kunwana ngolo bitumba ya lukwikilu. (Bingana 2:11; Filipi 1:9) Mu mbandu, yo tavanda kukonda bukatikati na kubuya bansangu yonso ya inza. (Filipi 4:5; Yakobo 3:17) Bangindu yonso ve ya bantu kekondaka kuwakana ti Ndinga ya Nzambi. Yezu tubilaka mfunu ya bantu yina kele ti maladi na kusosa kumona munganga ya mbote, kisalu yai kelombaka kulonguka banzo-nkanda ya nene ya inza. (Luka 5:31) Ata kisalu ya kimunganga ya ntangu yina kuzabaka mambu mingi mpenza ve na bilumbu ya Yezu, yandi ndimaka nde lusadisu ya munganga vandaka kupesa mwa mambote. Bubu yai, Bakristu kemonisaka mpi kikalulu ya bukatikati na mambu metala bansangu ya inza, kansi bo kebuyaka na kusosa kuzaba mambu yina lenda bebisa bo na kimpeve.

19, 20. (a) Inki mutindu bankuluntu kesadilaka luswasukusu ntangu bo kesadisaka bantu yina ketubaka mambu ya kukonda mfunu? (b) Inki dibundu kesalaka sambu na bantu yina kekangamaka kaka na kulonga malongi ya luvunu?

¹⁹ Luswasukusu kevandaka dyaka mfunu sambu na bankuluntu na ntangu bo kesadisa bantu yina ketubaka mambu ya mpamba-mpamba. (2 Timoteo 2:7) Bantangu yankaka, bantu ya dibundu lenda bwa na mutambu ya kutulana ntembe mpi kutuba mambu ya mpamba. Sambu na kutanina bumosi ya dibundu, bankuluntu fwete sukinina ve na kutubila mambu ya mutindu yina. Na ntangu bo kesala yo, bo kezolaka mpi ve kubakila bampangi na bo bangindu ya mbi mpi bo kenwaninaka ve na kumona bo bonso ba aposta.

²⁰ Polo kutubilaka mpeve yina fwete vanda na ntangu ya kupesa lusadisu. Yandi tubaka nde: “Bampangi, kana bo me kanga muntu mosi ke sala konso mambu ya mbi, beno bantu yina ke na Mpeve ya Nzambi, beno vutula yandi na nzila ya mbote, na malembe yonso.” (Galatia 6:1) Ntangu yandi tubilaka mingimingi Bakristu yina kenwana ti badute, Yude sonikaka nde: “Bantu yina ke na ntima zole [kele na badute, NW], beno wila bo mawa; beno gulusa bo kaka mutindu bo ke katulaka kima na tiya.” (Yude 22, 23) Ya kyeleka, kana nde na nima ya kuvutukila bandongisila mbala na mbala, muntu kezola kaka kukotila malongi ya luvunu, bankuluntu fwete baka desizio ya ngolo sambu na kutanina dibundu.​—1 Timoteo 1:20; Tito 3:10, 11.

Beto fulusa ntu na beto ti mambu yina kepesaka lukumu

21, 22. Beto fwete vanda na kikalulu ya kupona na nki bima, mpi beto fwete fulusa ntu na beto na nki?

²¹ Dibundu ya Bukristu kezolaka ve bangogo ya mbi yina kele “bonso mputa yina ke diaka misuni malembe-malembe.” (2 Timoteo 2:16, 17; Tito 3:9) Mambu yai kele ya kyeleka ata bangogo ya mutindu yai kemonisa “mayele” ya inza, yina kekatulaka bantu na nzila ya mbote, malongi yina ba aposta kemwangaka, to kutuba mambu ya mpamba-mpamba na kati ya dibundu. Ata mpusa ya kuzaba mambu ya mpa lenda vanda mbote, mpusa ya kukonda ndilu na kusosa kuzaba mambu lenda natila beto bangindu ya mbi. Beto mevila ve mayele ya Satana. (2 Korinto 2:11) Beto kezaba nde yandi kesala ngolo mpenza sambu na kubwisa beto na kidiba, na mpila nde beto sala ve mingi kisalu na beto na Nzambi.

²² Beto bantu kele ba ministre ya mbote, bika beto kangama ngolo na malongi ya Nzambi. (1 Timoteo 4:6) Bika beto sadila mbote ntangu na beto na kuponaka bansangu ya beto kezola kuzaba. Ebuna, malongi ya luvunu yina kekatukaka na Satana tanikisa beto ve kukonda mpasi. Ee, bika beto landa kuyindula “mambu yina kele ya kieleka, ti ya luzitu, ti ya kufwana, ti ya kinzambi, ti ya kiese, ti ya lukumu, ti ya mbote, ti ya bo fweti zitisa.” Kana beto fulusa mabanza ti ntima na beto ti mambu ya mutindu yai, Nzambi ya ngemba tavanda ti beto.​—Filipi 4:8, 9.

Inki Beto Melonguka?

• Inki mutindu mayele ya inza lenda kuma kigonsa sambu na kimpeve na beto?

• Inki beto lenda sala sambu na kuditanina na bansangu ya mbi ya ba aposta?

• Kutuba ya nki mutindu beto fwete buya na kati ya dibundu?

• Inki mutindu beto kemonisaka bukatikati ya Bukristu na ntangu beto ketadilaka bansangu mingi ya bubu yai?

[Kifwanisu ya kele na lutiti 21]

Bazulunalu ya mezabanaka ti mikanda mingi kewakanaka ve ti bikalulu na beto ya Bukristu

[Kifwanisu ya kele na lutiti 22]

Bakristu lenda solula ti bankaka kukonda kukangama ngolo na bangindu na bo.