Tula Dikebi na Ndinga ya Baprofete ya Nzambi Sambu na Ntangu na Beto

“O mwana ya muntu, bakisa nde mbona-meso yai kele sambu na ntangu ya nsuka.”​—DANIELE 8:17, NW.

1. Inki mambu Yehowa kezola nde bantu yonso kuzaba sambu na yina metala ntangu na beto?

YEHOWA kebumbaka ve makambu yina tasalama na bilumbu kekwisa sambu na yandi mosi. Kansi, yandi kele Muntu ya kesongaka binsweki. Ya kyeleka, yandi kezolaka nde beto yonso kuzaba nde “bilumbu ya nsuka” mekuma kibeni na nsuka na yo. Yai kele nsangu mosi ya mfunu mingi sambu na bamiliyare sambanu ya bantu yina kele na ntoto bubu yai!

2. Sambu na nki bantu ketulaka susi sambu na luzingu ya bantu na bilumbu yina kekwisa?

² Keti yo kele kima ya kuyituka kana inza yai mekuma penepene na nsuka na yo? Muntu lenda tambula na zulu ya ngonda, kansi na bisika mingi, yandi lenda tambula ve kukonda boma na babalabala ya ntoto yai. Yandi lenda fulusa nzo ti bima ya mpila na mpila ya bilumbu yai, kansi yandi lenda katula ve mambu yina kesala nde mabuta kukabwana. Dyaka, yandi lenda tula mambu mingi na kati ya ordinatere, kansi yandi kekukaka ve kulonga bantu mpila ya kuzinga kumosi na ngemba. Mambu yai yonso ya muntu kenungaka ve na kusala kele kidimbu ya nene ya Masonuku kepesa yina kemonisa nde beto kezinga na ntangu ya nsuka.

3. Inki ntangu bo sadilaka bangogo “ntangu ya nsuka” na mbala ya ntete na ntoto?

³ “Ntangu ya nsuka”: Muntu kusadilaka bangogo yai ya kebenda dikebi na mbala ya ntete na ntoto, bamvula kiteso ya 2 600 meluta, kele wanzio Gabriele. Profete mosi ya Nzambi yina vandaka kutekita na boma kuwaka wanzio Gabriele ketuba nde: “O mwana ya muntu, bakisa nde mbona-meso yai kele sambu na ntangu ya nsuka.”​—Daniele 8:17, NW.

Yai kele “Ntangu ya Nsuka”!

4. Na nki mitindu yankaka Biblia kesadilaka bangogo ntangu ya nsuka?

⁴ Bangogo yai “ntangu ya nsuka” mpi “ntangu ya nsuka ya [Nzambi] metulaka” kemonana mbala sambanu na mukanda ya Daniele. (Daniele 8:17, 19, NW; 11:35, 40; 12:4, 9) Yo ketadila “bilumbu ya nsuka,” yina ntumwa Polo kutubilaka. (2 Timoteo 3:1-5) Yezu Kristu bingaka nsuka yango nde nsungi ya yandi “tavanda ti beto” bonso Ntotila ya bo mepesa kiti ya kimfumu na zulu.​—Matayo 24:37-39, NW.

5, 6. Banani ‘kusosaka’ kuzaba mambu na ntangu ya nsuka, mpi nki yo butaka?

⁵ Daniele 12:4 ketuba nde: “Ebuna ntangu yai, Daniele, kanga mukanda, bumba yo mbote-mbote tii kuna ntangu ya nsuka kwisa. Bantu mingi ta sosa mpila ya kuzaba mambu yina ke bwa kansi bo ta kuka ve.” Mambu mingi ya Daniele sonikaka bo bumbaka yo mpi bo kangisaka yo bonso dibuki bamvu-nkama mingi, na mpila nde bantu kubakisa yo ve. Kansi nki beto lenda tuba sambu na bubu?

⁶ Na ntangu yai ya nsuka, Bakristu mingi ya kwikama ke na ‘kusosa’ kuzaba mambu na kati ya Ndinga ya Nzambi, Biblia. Inki mbuma yo mebutaka? Yehowa mesambulaka bikesa na bo, ebuna nzayilu ya kyeleka mekumaka mingi mpenza. Mu mbandu, Yehowa mesambulaka Bambangi na yandi ya kupakulama na mpila yandi mepesaka bo mayele, yina mesadisaka bo na kubakisa nde Yezu Kristu kukumaka Ntotila na zulu na mvu 1914. Sambu na kulanda ndongisila ya ntumwa Piere yina kele na 2 Piere 1:19-21, bapakulami yai ti bampangi na bo ya kwikama ‘ke tula ntima na nsangu ya baprofete.’ Bo kendima mpi na ntima mosi nde yai kele ntangu ya nsuka.

7. Inki mwa masolo ya kesalaka nde mukanda ya Daniele kuvanda ya kuswaswana mpenza?

⁷ Mukanda ya Daniele kele ya kuswaswana na mambu mwa mingi. Yo ketubila disolo ya ntotila mosi yina kesosa kufwa bantu na yandi ya mayele sambu bo kekuka ve na kusonga mpi kutendula ndosi ya mpasi yina yandi lotaka. Kansi, profete ya Nzambi metendula yo. Bana ya babakala tatu mebuya na kusambila kiteki ya nda mpenza, ebuna bo melosa bo na furu ya tiya ya ngolo, kansi bo mepya tiya ve. Kilumbu mosi ya bo vandaka kusala feti, bantu mingi kumonaka diboko kesonika bangogo ya kuyituka na kibaka ya nzo ya ntotila. Bambeni ya mbi kuwakanaka sambu na kulosa mununu mosi na kati ya dibulu ya bantambu. Kansi bantambu kulwadisaka yandi ve ata mputa mosi. Mbona-meso mosi kesonga bambisi iya. Ntendula ya mbikudulu ya bambisi yai ketadila ntangu ya nsuka.

8, 9. Inki mutindu beto lenda baka mambote ya mukanda ya Daniele, mingimingi sesepi, na ntangu ya nsuka?

⁸ Yo kele pwelele nde, mukanda ya Daniele ketubila mambu ya nene zole ya kuswaswana. Kitini ya ntete keta masolo ya mambu kulutaka, ya zole ketubila bambikudulu. Kansi yonso zole lenda tunga lukwikilu na beto. Bitini ya keta masolo ya mambu yina kulutaka kemonisa beto nde Yehowa Nzambi kesakumunaka bayina kebikalaka ya kwikama na yandi. Ebuna bitini ya ketubila bambikudulu ketunga lukwikilu na beto na mpila yo kemonisa beto nde Yehowa kuzaba luzingu ya bantu bamvu-nkama, ata nkutu bamvu-funda mingi na ntwala.

⁹ Bambikudulu mingi yina Daniele kusonikaka kebenda dikebi na beto na Kimfumu ya Nzambi. Na ntangu beto kemona bambikudulu yango kelungana, lukwikilu na beto kekuma ngolo. Beto kendima mpi nde beto kezinga na ntangu ya nsuka. Kansi bantu yankaka ya ntembe ketubaka nde bambikudulu yina kele na mukanda ya Daniele, bo sonikaka yo na ntangu mambu ya bo ketubila vandaka melungana dezia. Kana mambu yina bantu yai ketubaka kele ya kyeleka, beto fwete kudiyula bangyufula mingi ya mfunu na yina metala mambu yina Daniele kutubaka sambu na ntangu ya nsuka. Bantu ya ntembe kendimaka mpi ve masolo yina kele na mukanda ya Daniele. Yo yina, bika beto zikisa mambu yango.

Na Tribinale!

10. Inki mambu bantu ketubaka sambu na mukanda ya Daniele?

¹⁰ Yindula ntete kana nde nge kele kisika yina bo kesambisa makambu. Ebuna zuzi yina kezengaka makambu kekangama kaka nde muntu yina bo fundaka mpi ya kesamba ketuba luvunu. Mukanda ya Daniele kemonisa yo mosi nde yo kele mukanda mosi ya kyeleka, ya profete mosi ya Ebreo yina kuzingaka na mvu-nkama ya sambanu ti ya nsambwadi ya N.T.B. kusonikaka. Kansi, bantu ya ntembe ketuba nde mukanda na yandi kele ya luvunu. Yo yina, bika beto zikisa ntete kana kitini yina ya mukanda yango yina ketubilaka masolo ketuba mambu ya mesalamaka mpenza na luzingu ya bantu.

11, 12. Inki mambu kusalamaka sambu na dibanza ya kutuba nde Baltazare vandaka ve muntu ya kyeleka?

¹¹ Beto baka mbandu ya mambu yina beto lenda binga dikambu ya ntotila mosi yina mezabanaka ve. Daniele kapu 5 kemonisa nde Baltazare vandaka kuyala bonso ntotila na Babilone ntangu bambeni kufwaka mbanza yina na mvu 539 ya N.T.B. Bantu ya ntembe kendimaka ve dyambu yai sambu bo ketubaka nde zina ya Baltazare kele kaka na Biblia kansi bo memonaka yo ntete ve na mikanda yankaka. Kansi, bantu yina kulongukaka mambu yina kusalamaka na ntangu ya ntama tubaka nde Nabonide vandaka ntotila ya nsuka ya Babilone.

¹² Kansi, na mvu 1854, bo sengumunaka bipesi ya bima ya tuma na nsi ya ntoto na mayumbu ya Ure, mbanza ya Babilone ya ntama kisika insi ya Irak kele bubu yai. Bipesi ya tuma yina vandaka ya kusonika na bisono ya cunéiforme, vandaka mpi ti kisambu mosi. Na kisambu yango Ntotila Nabonide kebinga ‘Baltazare, mwana na yandi ya ntete ya bakala.’ Bantu ya ntembe mpi kundimaka nde: Yai kele Baltazare yango ya mukanda ya Daniele kutubilaka. Yo kezola kutuba nde ntotila yina bo vandaka kutuba nde yandi kele ve kuvandaka kaka, kansi yandi vandaka mezabana ntete ve na mikanda ya inza. Dyambu yai kele kaka mosi na kati ya mambu mingi yina kemonisa nde mambu yina Daniele kusonikaka kele ya kyeleka. Nzikisa ya mutindu yai kemonisa nde mukanda ya Daniele kele mpenza na kati ya Ndinga ya Nzambi, mpi yo mefwana nde beto tudila yo dikebi na ntangu yai, na ntangu ya nsuka.

13, 14. Nabukodonozore vandaka nani, mpi nki nzambi ya luvunu yandi vandaka kusambila?

¹³ Kitini yankaka ya mukanda ya Daniele ketubila bambikudulu yina ketadila mutindu bangolo ya inza talandana, ti mambu yina bantotila na yo yankaka tasala. Mosi na kati ya bantotila yai beto lenda binga yandi soda ya ngolo ya kutungaka kimfumu mosi. Sambu yandi vandaka mwana ya ntotila ya Babilone yina fwete yinga tata na yandi, yandi ti basoda na yandi, bo bedisaka basoda ya Neko, farao ya Ezipte, na bwala ya Karkemishi. Kansi nsangu mosi ya kukuminaka mwana ya ntotila yai, pusaka yandi na kubikisa kisalu ya kusukula bwala yina na maboko ya bazenerali na yandi. Ntangu yandi waka nde tata na yandi Nabopolasare mefwa, mwana ya bakala yai ya kuvandaka na zina nde Nabukodonozore bakaka kimfumu na mvu 624 ya N.T.B. Ntangu yandi lungisaka bamvula 43 na luyalu na yandi, yandi tungaka kimfumu yina kuyalaka tii na bisika yina bantu ya Asiria vandaka kuzinga ntete. Ebuna, insi na yandi kumaka tii na Siria, na Palestine, mpi tii kulumuka na ndilu ya Ezipte.

¹⁴ Nabukodonozore vandaka kusambila Marduku, nzambi ya kuluta nene na Babilone. Bitumba yonso ya ntotila yai vandaka kununga, yandi vandaka kupesa lukumu na Marduku. Na Babilone, Nabukodonozore kutungaka mpi yandi tomisaka batempelo ya Marduku ti ya banzambi yankaka ya Babilone. Kiteki ya wolo yina ntotila ya Babilone kutedimisaka na nseke ya Dura, yandi salaka yo sambu na Marduku. (Daniele 3:1, 2) Yo kemonana nde Nabukodonozore vandaka kutula mpenza ntima na banzambi na yandi ntangu yandi vandaka kutinda basoda na yandi na bitumba.

15, 16. Inki kima Nabukodonozore kusalaka sambu na Babilone, mpi nki mambu kubwaka ntangu yandi kumaka lulendo sambu na kimfumu na yandi ya nene?

¹⁵ Nabukodonozore muntu kumanisaka na kutunga bibaka zole ya nene ya kuzyungaka Babilone yonso yina tata na yandi kuyantikaka na kutunga, ebuna yandi kumisaka ntu-mbanza na bo ngolo na mpila nde muntu lenda kota ve sambu na kufwa yo. Nkento na yandi ya insi ya Media vandaka kuyindula mingi bangumba ti bamfinda ya bwala na bo. Bantu ketubaka nde Nabukodonozore kusadisaka masamba ya nene sambu na kusepedisa yandi. Masamba yai vandaka mosi na kati ya bisalu nsambwadi ya kuluta nene ya ntangu ya ntama. Yandi kumisaka Babilone mbanza ya kuvandaka na bibaka ya lupangu ya kuluta nda mpi ngolo ya ntangu yina. Ebuna yandi vandaka lulendo mingi sambu na ntu-mbanza yina ya lusambu ya luvunu!

¹⁶ Kilumbu mosi, Nabukodonozore bulaka ntulu na lulendo yonso nde: “A bwala Babilone kele nene, yina mono mosi kutungaka!” Kansi, Daniele 4:27-33 kemonisa nde ‘ntangu yandi vandaka me manisa ntete ve na kutuba,’ yandi kumaka zoba. Bamvula nsambwadi ya mvimba, yandi kukaka dyaka ve na kuyala. Ebuna yandi kumaka kudya matiti, kaka mutindu Daniele kutubaka. Na nima, Nzambi vutudilaka yandi kimfumu na yandi. Keti nge kezaba ntendula ya mbikudulu yai? Keti nge lenda tendudila muntu nki mutindu yo kelungana na kiteso mosi ya nene na ntangu ya nsuka?

Beto tadila bambikudulu ya kele na kati

17. Inki mutindu nge tatendula ndosi ya mbikudulu yina Nzambi pesaka Nabukodonozore na mvula na yandi ya zole ya kuyala bonso mfumu ya inza?

¹⁷ Bika beto tadila mwa bambikudulu yina kele na mukanda ya Daniele. Ntangu Nabukodonozore kulungisaka bamvula zole na kimfumu na yandi bonso mfumu ya inza mutindu mbikudulu ya Biblia kusongaka yo (mvu 606/605 ya N.T.B.), Nzambi pesaka yandi ndosi mosi ya boma. Daniele kapu 2 kemonisa nde, ndosi yango ketubila kiteki mosi ya nene mpi ya nda. Ntu ya kiteki yango kuvandaka ya wolo, ntulu ti maboko ya kusala na arza, divumu ti luketo na bronze, makulu ndambu yankaka na kibende, ndambu yankaka na ntoto. Bitini ya kiteki yai yonso vandaka kifwani ya nki?

18. Ntu ya wolo, ntulu ti maboko ya arza, divumu ti luketu ya bronze ya kiteki yina vandaka kifwani ya nki?

¹⁸ Profete ya Nzambi zabisaka Nabukodonozore nde: “Ntu yina ya wolo kele nge, Mfumu.” (Daniele 2:37, 38) Nabukodonozore vandaka mfumu ya Kimfumu yina vandaka kuyala na Babilone. Medo-Persia yina vandaka kifwani ya ntulu ti maboko ya arza ya kiteki, kwisaka kubwisa Babilone. Na nima Grese, yina kuvandaka kifwani ya divumu ti luketu ya bronze kwisaka kuyinga Medo-Persia. Inki mutindu kimfumu ya inza yai kuyantikaka?

19, 20. Alexandre le Grand kuvandaka nani, mpi nki yandi salaka sambu na kukumisa Grese ngolo ya inza?

¹⁹ Na mvu-nkama ya iya ya N.T.B., mwana-bakala mosi salaka dyambu mosi ya nene yina kulungisaka kitini yai ya mbikudulu ya Daniele. Mwana-bakala yango kubutukaka na mvu 356 ya N.T.B., bantu kebingaka yandi nde Alexandre le Grand. Ntangu bo fwaka tata na yandi, Philippe, na mvu 336 ya N.T.B., Alexandre ya kuvandaka ti bamvula 20, bakaka kiti ya kimfumu ya Masedonia.

²⁰ Na luyantiku ya ngonda ya Mayi ya mvu 334 ya N.T.B., Alexandre yantikaka kisalu ya kubotula babwala. Yandi vandaka ti basoda fyoti, kansi bo vandaka ngolo mpila ve. Na kati ya basoda yango, 30 000 vandaka kutambula na makulu, ebuna 5 000 vandaka kutambula na zulu ya bampunda. Kaka na mvula yina, disongidila mvu 334 ya N.T.B., Alexandre nungaka mvita ya ntete ya yandi nwanaka ti bantu ya Persia na Nzadi Granique, na ndambu ya nordi ya Asie Mineure (insi yina bo kebingaka bubu nde Turquie). Na mvu 326 ya N.T.B., muntu ya kikesa yai ya kubotulaka Persia, kumaka mpi kuyala yo. Kansi, yandi sukaka pana ve. Yandi kwendaka tii na ndambu ya Esti, na Nzadi Indus, kisika insi ya Pakistan kele bubu yai. Kansi Alexandre kunungaka ve mvita ya nsuka ntangu yandi vandaka na Babilone. Na Yuni 13, 323 ya N.T.B., Alexandre ya vandaka mezinga kaka bamvula 32 ti bangonda 8, kutanaka na mbeni ya kuluta ngolo, disongidila yandi fwaka kilumbu yina. (1 Korinto 15:55) Kansi kisalu na yandi ya kubotula babwala kusalaka nde Grese kukuma ngolo ya inza, mutindu mbikudulu ya Daniele kutubaka.

21. Katula Kimfumu ya Roma, makulu ya kibende ya kiteki ya ndosi vandaka kifwani ya nki ngolo ya inza?

²¹ Makulu na yo ya kibende kele kifwani ya nki? Yo kele kifwani ya Roma ya kuvandaka bonso kibende yina kubwisaka mpi kupanzaka Grese. Roma kuzitisaka ve Kimfumu ya Nzambi yina Yezu Kristu kulongaka. Yo yina, bo fwaka Yezu na zulu ya nti ya mpasi na mvu 33 ya T.B. Sambu na kufwa Bukristu ya kyeleka, bantu ya Roma kumaka kupesa balongoki ya Yezu mpasi. Kansi, makulu ya kibende yina Nabukodonozore kumonaka na ndosi na yandi, vandaka kifwani ya Roma mpamba ve, yo vandaka mpi kifwani ya ngolo ya politiki yankaka yina yo zolaka kubasisa, disongidila Ngolo ya Inza ya Anglo-Américain.

22. Inki mutindu kiteki ya ndosi yina kemonisa beto nde beto mekuma na nsuka ya ntangu ya nsuka?

²² Kana beto tala mbotembote beto kemona nde beto mekuma mpenza na ntangu ya nsuka, sambu beto mekuma na makulu ya kibende ti ntoto ya kiteki yina bo monaka na ndosi. Baluyalu mingi ya bilumbu yai kele bonso kibende, to na kiyeka yonso, kansi bankaka kele bonso ntoto. Ata ntoto, yina bo sadilaka sambu na kusala “bana ya bantu” kevandaka ngolo ve, bimfumu yina kele bonso kibende kubakisaka mpenza nde bo fwete bika bantu ya mpamba kutuba mpi kima na baluyalu yina ketwadisa bo. (Daniele 2:43, NW; Yobi 10:9) Ya kyeleka, baluyalu yina kevandaka ti kiyeka yonso kewakanaka mbote ve na bantu ya bo ketwadisa kaka mutindu kibende kekangamaka mbote ve ti ntoto. Kansi ntama mingi ve, Kimfumu ya Nzambi tasukisa inza yai ya kele ya kukabwana na mambu ya politiki.​—Daniele 2:44.

23. Inki mutindu nge tatendula ndosi ti bambona-meso yina Daniele kumonaka na mvula ya ntete ya luyalu ya Baltazare?

²³ Kapu ya nsambwadi ya mukanda ya Daniele ketubila mpi mbikudulu ya kitoko yina kenata beto na ntangu ya nsuka. Kapu yai keta disolo ya dyambu mosi yina salamaka na ntangu Ntotila Baltazare lungisaka mvula mosi na kimfumu na yandi na Babilone. Ebuna ntangu yandi kumaka ti bamvula kiteso ya 70, mpi ‘ntangu yandi vandaka kulala na mpimpa,’ Daniele ‘monaka mambu na mbona-meso.’ Bambona-meso yai pesaka yandi boma kibeni! Yandi ketuba nde: “Mupepe vandaka kukatuka na bandambu yonso iya ya ntoto, yo vandaka kwisa kubula ngolo na zulu ya nzadi-mungwa. Mono monaka bambisi iya ya nene ke basika na masa, konso mbisi mutindu ya nkaka.” (Daniele 7:1-8, 15) Bambisi yai kele kibeni ya kuyitukisa! Mbisi ya ntete vandaka kumonana bonso ntambu yina kele ti mapapu, ya zole vandaka bonso urse. Na nima, yandi monaka nkoi ya vandaka na mapapu iya ti ba-ntu iya! Mbisi ya iya ya kemonanaka mingi ve mpi ya kele ngolo vandaka ti meno ya nda ya bibende ti bibongo kumi. Na kati ya bibongo yina kumi, “kakibongo ya fioti” vandaka kubasika. Kakibongo yango vandaka ti ‘meso bonso ya muntu’ mpi “yo vandaka kutuba mingi.” Bigangwa yai kepesa boma kibeni!

24. Kana beto tala Daniele 7:9-14, nki kima Daniele kumonaka na zulu, mpi nki kima mbona-meso yai kesonga?

²⁴ Bambona-meso ya Daniele yina kelanda ketubila mambu yina kele na zulu. (Daniele 7:9-14) Yehowa Nzambi, “Nkuluntu ya Bilumbu” (NW), mevanda na kiti na yandi ya kimfumu ya nkembo bonso Zuzi. ‘Bantu bamile na bamile kesadila yandi, bantu ya nkaka mingi-mingi mpenza me telama na ntwala na yandi.’ Sambu Nzambi mebedisa bambisi yai iya, yandi mekatula bo na kimfumu mpi yandi mefwa bo. Ebuna Nzambi mepesa kimfumu yina fwete yala kimakulu na zulu ya “bantu yonso ya nsi-ntoto ata bo kele nki kikanda,” na “muntu mosi yina vandaka monana bonso mwana ya muntu.” Mambu yai ketadila ntangu ya nsuka mpi ntangu Mwana ya muntu, Yezu Kristu, bakaka kimfumu, na mvu 1914.

25, 26. Inki bangyufula lenda basika kana beto tanga mukanda ya Daniele, mpi nki mukanda lenda sadisa beto na kupesa mvutu na bangyufula yango?

²⁵ Konso muntu yina ketanga mukanda ya Daniele, yandi fwete kudiyula bangyufula mingi. Mu mbandu, bambisi iya ya Daniele kapu 7 kele mpenza kifwani ya nki? Mbikudulu ya “bamposo [makumi, NW] nsambwadi” yina mukanda ya Daniele 9:24-27 ketendula nki? Inki beto lenda tuba sambu na Daniele kapu 11 mpi mavanga yina kele na kati ya “ntotila ya nordi” ti “ntotila ya sudi”? Inki mambu beto lenda tula kivuvu nde bantotila yai tasala na ntangu ya nsuka?

²⁶ Yehowa mepesaka bansadi na yandi ya kupakulama yina kele na ntoto mayele ya kubakisa mambu ya mutindu yai. Bantu yango kele “bantu ya santu ya Muntu ya Kuluta Kuzanguka” mutindu Daniele kapu 7:18 (NW) kebinga bo. Nkutu, “mpika ya kwikama mpi ya mayele” kuyilamaka sambu beto yonso kubakisa dyaka mbotembote mambu yina profete Daniele kusonikaka na mpema ya Nzambi. (Matayo 24:45, NW) Beto lenda bakisa mambu yango ntangu yai na nsadisa ya mukanda: Prêtons attention à la prophétie de Daniel! ya mebasika ntama mingi ve. Mukanda yai ya kitoko ya kele ti bifwanisu mpi balutiti 320, ketubila konso kitini ya mukanda ya Daniele. Yo ketendula konso mbikudulu ya ketunga lukwikilu mpi konso disolo yina profete Daniele kusonikaka.

Ntendula ya kyeleka sambu na ntangu na beto

27, 28. (a) Inki kima kele kyeleka na yina metala bambikudulu yina kele na mukanda ya Daniele? (b) Beto kezinga na nki nsungi, mpi nki beto fwete sala?

²⁷ Simba dyambu yai ya mfunu nde: Bambikudulu yonso yina kele na mukanda ya Daniele melunganaka dezia, mambu ya fyoti mpamba melungana ntete ve. Mu mbandu, beto kemona ntangu yai mambu ya keluta na inza, ya kele kifwani ya makulu ya kiteki na ndosi yina bo ketubila na Daniele kapu 2 kelungana. Bo kangulaka bansinga ya kibende yina bo kangisaka na kitini ya nti yina bo ketubila na Daniele kapu 4, na ntangu Ntotila yina kele Mesia, Yezu Kristu, kubakaka kimfumu na mvu 1914. Ee, kaka mutindu bo zabisaka yo na Daniele kapu 7, Nkuluntu ya Bilumbu pesaka kimfumu yango na Mwana ya muntu.​—Daniele 7:13, 14; Matayo 16:27–17:9.

²⁸ Bilumbu 2 300 ya bo ketubila na Daniele kapu 8 ti bilumbu 1 290 ye mpi bilumbu 1 335 ya bo ketubila na kapu 12 yonso melutaka, disongidila yo mesalamaka ntama. Kana nge longuka Daniele kapu 11, nge tamona nde kukonda kuwakana yina kele na kati ya “ntotila ya nordi” ti “ntotila ya sudi” mekuma na kitini na yo ya nsuka. Kana beto tala mambu ya kesalama na ntangu na beto, beto fwete baka lukanu ya kusala nki? Ntembe kele ve nde, beto fwete tula makutu na ndinga ya baprofete ya Yehowa Nzambi.

Inki Mvutu Nge Tapesa?

• Inki mambu Nzambi kezola nde bantu kuzaba na yina metala ntangu na beto?

• Inki mutindu mukanda ya Daniele lenda tunga lukwikilu na beto?

• Inki mutindu kiteki yina Nabukodonozore kumonaka na ndosi kuvandaka, mpi yo vandaka kifwani ya nki?

• Inki kima kebenda mpenza dikebi na mpila bambikudulu yina kele na mukanda ya Daniele melunganaka?