Lusadisu Sambu na Bantu Yina Kemona Mpasi

BANDA bamvu-nkama mingi, ngyufula ya kusosa kuzaba sambu na nki Nzambi mepesaka nzila na bampasi kepesaka bafilozofe ti bantu ya teolozi mpasi mingi. Bantu mingi ketubaka nde sambu Nzambi kele nkwa-ngolo yonso, bampasi yonso kekatukaka kaka na yandi. Nsoniki ya mukanda ya Homélies clémentines, (mukanda mosi ya kukonda kupemama ya mvu-nkama ya zole) kutubaka nde Nzambi keyalaka inza na maboko yonso zole. Na “diboko na yandi ya kimama,” yandi kesadilaka Dyabulu, sambu na kumonisa bantu mpasi mpi kunyokula bo, mpi na “diboko na yandi ya kitata,” yandi kesadilaka Yezu sambu na kugulusa mpi kusakumuna bantu.

Bankaka, yina kendimaka ve nde Nzambi lenda pesa nzila na bampasi ata yo kekatukaka ve na yandi, kebuyaka kundima nde bampasi kele. Mary Baker Eddy kusonikaka nde: “Mambi kele kaka bangindu ya bantu keyindulaka. Na kuta masonga yo kevandaka ve. Kana bantu vandaka kutadila mambu bonso disumu, maladi ti lufwa bonso bima ya mpamba, kana yo kevandaka dyaka ve.”​—Science et Santé avec la clef des Écritures.

Mambu ya mpasi yina mesalamaka na luzingu ya bantu, mingimingi yantika na mvita ya ntete ya inza ya mvimba tii na bilumbu na beto, mesalaka nde bantu mingi mekumaka kumona nde Nzambi kekukaka kwa yandi ve kukatula bampasi. David Wolf Silverman, muntu ya mayele ya Muyuda, kusonikaka nde: “Ntalu ya bantu mingi yina bo fwaka na luyalu ya Nazi kupusaka mono na kukonda kundima konso ngindu yina ya kemonisa nde Nzambi kele Nkwa-Ngolo Yonso.” Yandi yikaka nde, “kana kele na dyambu ya lenda pusa beto na kubakisa Nzambi, yo kele nde mambote na Yandi fwete kwenda kiteso mosi ti mambi ya kesalamaka, mpi yo fwete salama mutindu yina kaka kana Yandi kele ve Nkwa-Ngolo Yonso.”

Kansi, bangindu ya kutuba nde Nzambi muntu kepesaka bantu mpasi, nde yandi kekukaka ve kumanisa yo, to nde bampasi kele kaka ngindu ya bantu kekudisadilaka kepesaka mpenza ve kikesa na bantu yina kemonaka mpasi. Kima ya kuluta mfunu kele nde, bangindu ya mutindu yina kewakanaka ve ata fyoti ti bikalulu bonso lunungu, ngolo ti zola ya Nzambi yina Biblia ketendula. (Yobi 34:10, 12; Yeremia 32:17; 1 Yoane 4:8) Kansi, inki Biblia ketuba sambu na yina metala kikuma ya Nzambi mepesilaka nzila na bampasi?

Inki Mutindu Mpasi Kuyantikaka?

Nzambi kugangaka ve bantu sambu bo mona mpasi. Kansi, yandi gangaka bankwelani ya ntete, Adami ti Eva, na mabanza ti nitu ya kukuka, yandi bongisilaka bo kisika ya kuvanda na kilanga mosi ya kitoko mpi yandi pesaka bo kisalu ya mfunu mpi ya kyese. (Kuyantika 1:27, 28, 31; 2:8) Kansi, sambu na kulanda kuzinga na kyese, yo lombaka nde bo ndima kiyeka ya Nzambi mpi nswa ya yandi kele na yo ya kusonga nki kele mbote mpi nki kele mbi. Kima vandaka kumonisa nsiku yai ya Nzambi kuvandaka nti ya bo vandaka kubinga nde “nti ya ke pesaka mayele sambu na kuzaba mambu ya mbote ti mambu ya mbi.” (Kuyantika 2:17) Adami ti Eva zolaka kumonisa bulemfu na bo na Nzambi kana bo lemfukaka na nsiku na yandi ya kukonda kudya mbuma ya nti yina.a

Yo kele mawa mingi na kumona nde Adami ti Eva kulemfukaka ve na Nzambi. Kigangwa mosi ya kimpeve yina kukolamaka, ya bo kumaka kubinga na nima nde Satana Dyabulu, kundimisaka Eva nde kulemfuka na Nzambi kuvandaka ve sambu na mambote na yandi. Nde Nzambi vandaka kupimisa yandi kima mosi ya kuluta mbote. Kima yango kele kimpwanza, disongidila, kiyeka ya kupona yandi mosi mambu ya mbote ti ya mbi. Satana kumonisaka nde kana Eva kudya mbuma, ‘meso na yandi ta kanguka, yandi ta vanda bonso Nzambi, yandi ta zaba mambu ya mbote ti mambu ya mbi.’ (Kuyantika 3:1-6; Kusonga 12:9) Sambu mpusa ya kimpwanza kulebaka yandi, Eva kudyaka mbuma yina Nzambi kubuyisaka, mpi Adami kusalaka mutindu mosi.

Kaka na bilumbu yina, Adami ti Eva yantikaka kumona bambutu ya kukolama na bo. Sambu bo buyaka kiyeka ya Nzambi ya kuyala bo, bo lendaka kubaka dyaka ve lutaninu ti balusakumunu yina Nzambi vandaka kupesa bo ntangu bo vandaka kulemfukila yandi. Nzambi kulaka bo na Paladisu mpi yandi tubilaka Adami nde: “Mono ke singa ntoto ya mvimba sambu na mambu yai ya nge me sala. Na luzingu na nge yonso nge ta monaka mpasi na kubundula ntoto sambu yo pesa nge madia ya kulunga. Na kubaka madia nge ta basikaka mutoki tii kuna nge ta vutuka na ntoto.” (Kuyantika 3:17, 19) Adami ti Eva yantikaka kubela, kumona mpasi, kununa mpi kufwa. Bo kumaka kuzinga na mpasi.​—Kuyantika 5:29.

Mutindu ya Kumanisa Ntembe

Muntu lenda yula nde: ‘Keti Nzambi lendaka ve kuvila disumu ya Adami ti Eva?’ Ve, sambu yo zolaka kusala nde bantu kukonda dyaka mingi luzitu na kiyeka na yandi, mbala yankaka yo zolaka kunata dyaka kukolama yankaka yina zolaka kukotisa bampasi ya kuluta nene. (Longi 8:11) Dyaka, kuzanga kupesa ndola na kukonda bulemfu yina zolaka kumonisa nde Nzambi mpi kusalaka mbi bonso bo. Nsoniki ya Biblia Moize keyibusa beto nde: “[Nzambi] ke salaka kaka mbote, yandi ke zengaka makambu na nzila ya mbote. Yandi ke salaka mambu yonso ya yandi ke tubaka, yandi ke taka luvunu ve, yandi kele muntu ya kieleka mpenza.” (Kulonga 32:4) Sambu na kusala mambu yina kewakana ti kimuntu na yandi, Nzambi kupesaka nzila nde Adami ti Eva kumona mpasi sambu na kukonda bulemfu na bo.

Sambu na nki Nzambi kufwaka ve mbala mosi bankwelani ya ntete kumosi ti Satana, yina kunataka bo na kukolama? Yandi vandaka na kiyeka ya kusala yo. Kana yandi salaka yo, Adami ti Eva zolaka ve kubuta bana yina zolaka kumona mpasi mpi kufwa. Kansi, kana Nzambi kumonisaka ngolo na yandi na mutindu yina, yo zolaka kumonisa ve lunungu ya kiyeka yina Yandi kele na yo na zulu ya bigangwa na yandi ya mayele. Kuluta dyaka, kana Adami ti Eva kufwaka kukonda kubuta ata mwana mosi, lukanu ya Nzambi ya kufulusa ntoto na bana na bo ya kukuka zolaka kulungana ve. (Kuyantika 1:28) Mpi “Nzambi kele ve bonso muntu . . . Konso kima yina ya yandi kesilaka, yandi kelungisaka yo; yandi ketubaka, mpi yo kesalamaka.”​—Kutanga 23:19, Today’s English Version.

Na mayele na yandi ya kukuka, Yehowa Nzambi kubakaka lukanu ya kubika nde kukolama yina kulanda na kusalama sambu na mwa nsungi mosi buna. Bankolami zolaka kuvanda ti ntangu ya kufwana sambu na kumona malanda ya kusosa kimpwanza na ntwala ya Nzambi. Luzingu ya bantu zolaka kumonisa pwelele nde bantu kele na mfunu ya lutwadisu ya Nzambi mpi nde kiyeka ya kuyala ya Nzambi meluta ya bantu to ya Satana. Kaka na ntangu yina, Nzambi kusalaka yonso sambu na kulungisa lukanu na yandi ya kisina sambu na ntoto. Yandi silaka nde “nkuna,” to “mwana,” takwisa mpi yandi ‘tanyata Satana na ntu,’ mpi takatula kimakulu kukolama na yandi ti malanda na yo ya mbi.​—Kuyantika 3:15, NW.

Yezu Kristu kuvandaka Nkuna yango ya lusilu. Na 1 Yoane 3:8 beto ketanga nde “Mwana-Nzambi kwisaka awa na nsi-ntoto sambu na kufwa bisalu yina ya Satana ke salaka.” Yandi salaka yo na mutindu yandi pesaka nitu na yandi ya kukuka bonso kimenga mpi kufutaka ntalu ya nkudulu sambu na kusumba bana ya Adami na kimpika ya disumu ti lufwa ya bo bakaka na nkaka na bo. (Yoane 1:29; 1 Timoteo 2:5, 6) Bayina tamonisa lukwikilu ya kyeleka na kimenga ya Yezu takatuka kimakulu na mpasi. (Yoane 3:16; Kusonga 7:17) Inki ntangu yo tasalama?

Nsuka ya Mpasi

Kubuya kiyeka ya Nzambi menataka bampasi ya ngolo kibeni. Yo yina, yo kele mfunu nde Nzambi kusadila kiyeka na yandi na mutindu mosi ya nene sambu na kukatula bampasi ya bantu kimakulu mpi kulungisa lukanu na yandi ya kisina sambu na ntoto. Yezu kutubilaka ngidika yai ya Nzambi ntangu yandi songaka balongoki na yandi na kusamba nde: “Tata na beto kele na zulu, . . . Kimfumu na nge kwisa, luzolo na nge kusalama awa na ntoto bonso na zulu.”​—Matayo 6:9, 10.

Ntangu ya Nzambi kubikilaka bantu nde bo meka kudiyala bo mosi mekuma na nsuka na yo. Sambu na kulungisa bambikudulu ya Biblia, Kimfumu na yandi yantikaka kuyala na zulu na 1914 mpi Yesu Kristu kele Mfumu na yo.b Ntama mingi ve, yandi tabwisa mpi tafwa baluyalu yonso ya bantu.​—Daniele 2:44.

Na ntangu yandi salaka kisalu na yandi awa na ntoto na nsungi mosi ya nkufi, Yezu kusalaka mambu yina kusadisaka bantu na kulola dezia ntomo ya balusakumunu yina bantu tavanda na yo na ntangu Nzambi tavutula luyalu na yandi. Ba Evanzile kepesa nzikisa ya kesonga nde Yezu kumonisaka mawa na bansukami ti na bayina bantu yankaka vandaka kumona nde bo vandaka bantu ya mpamba. Yandi belulaka bambefo, disaka bantu yina vandaka na nzala mpi futumunaka bafwa. Ata bangolo ya kemonanaka na lugangu kulemfukilaka ndinga na yandi. (Matayo 11:5; Marko 4:37-39; Luka 9:11-16) Yindula mambu yina Yezu tasala ntangu yandi tasadila mambote ya nkudulu ya kimenga na yandi sambu na kusakumuna bantu yonso ya bulemfu! Biblia kesila nde na nzila ya kimfumu ya Kristu, Nzambi “ta kusula mansanga yonso na meso [ya bantu]. Lufwa ta vandaka diaka ve, bantu ta lwataka mpidi diaka ve, bo ta dilaka diaka ve, bo mpi ta waka diaka mpasi ve.”​—Kusonga 21:4.

Lusadisu Sambu na Bayina Kemona Mpasi

Beto kebaka kikesa mingi na kuzaba nde Nzambi na beto ya zola mpi Nkwa-Ngolo Yonso, Yehowa, kekudibanzaka sambu na beto mpi nde ntama mingi ve yandi takatula bantu na mpasi! Mbala mingi, mbefo ya kebela mingi kendimaka na luzolo yonso lusansu yina tabelula yandi ata yo kele mpasi mingi. Mutindu mosi, kana beto kezaba nde mutindu ya Nzambi keyidikaka mambu tanatila beto balusakumunu ya mvula na mvula, kuzaba dyambu yai lenda sadisa beto ata na nsungi yai beto kekutana na bampasi ya nki mutindu.

Ricardo, yina beto tubilaka na disolo ya ntete, kulongukaka mutindu ya kubaka kikesa na balusilu ya Biblia. Yandi keyibuka nde “Na nima ya lufwa ya nkento na mono, mu vandaka na mpusa ya ngolo ya kudivandila mono mosi, kansi ntama mingi ve mu bakisaka nde kana mu sala mutindu yina yo tavutula ve nkento na mono na luzingu kansi yo tasala nde susi na mono kukuma kaka ngolo.” Yo yina, Ricardo kulandaka kaka na kukwenda na balukutakanu ya Bukristu mpi na kuzabisa bankaka nsangu ya Biblia. Ricardo ketuba nde: “Ntangu mu vandaka kuwa lusadisu ya zola ya Yehowa mpi ntangu mono vandaka kumona mutindu yandi kepesa bamvutu na bisambu na mono ata na mambu ya fyoti, mu kangamaka ngolo na yandi. Kubakisa zola ya Nzambi na mutindu yai kusadisaka mono na kukanga ntima na mpasi ya kuluta ngolo yina mu vandaka kunwana ti yo.” Yandi kendima nde: “Mu kezangaka nkento na mono tii bubu yai, kansi ntangu yai mono kendima mpenza nde ata kima mosi ve ya Yehowa kepesaka nzila nde yo salama lenda pesa beto mpasi yina lenda mana ve.”

Bonso Ricardo ti mafunda yankaka ya bantu, keti nge kekinga na mpusa yonso ntangu yina ‘bantu ta yindula diaka ve’ bampasi ya ntangu yai mpi, “yo ta kwisila bo mpi ve na mabanza”? (Yezaya 65:17) Zaba nde nge lenda baka balusakumunu yina ya Kimfumu ya Nzambi kana nge landa lukebisu yai ya Biblia: “Beno sosa Mfumu Nzambi, awa ya beno lenda mona yandi; beno samba yandi, awa ya yandi kele penepene.”​—Yezaya 55:6.

Sambu na kusadisa nge na kusala yo, sala nde kutanga ti kulonguka Ndinga ya Nzambi kuvanda na kisika ya ntete na luzingu na nge. Sosa kuzaba Nzambi ti muntu yina ya yandi tindaka, Yezu Kristu. Sala ngolo na kuzitisa bansiku ya Nzambi na luzingu na nge mpi monisa nde nge kele na luzolo ya kulemfukila kimfumu na yandi. Luzingu ya mutindu yina tanatila nge kyese mingi sesepi yai ata nge kenwana ti mimekamu. Mpi na bilumbu kekwisa, nge tabakila yo luzingu na inza ya kukonda mpasi.​—Yoane 17:3.

[Banoti na nsi ya lutiti]

[Lupangu ya kele na lutiti 6, 7]

INKI MUTINDU BETO LENDA NWANA TI BAMPASI?

“Beno katula mabanza na beno yina yonso ke yangisaka beno, ebuna beno pesa yo na Nzambi.” (1 Piere 5:7) Mawi ya kisakasaka, ya makasi, mpi ya kudimona nde bo meyambula beto kele dyambu mosi ya kekuminaka beto yonso ntangu beto kele na mpasi to beto kemona muntu mosi ya beto kezolaka kemona mpasi. Kansi, zaba nde Yehowa kebakisaka mawi na beto. (Kubasika 3:7; Yezaya 63:9) Bonso batata ya kwikama ya bikanda ya ntama, beto lenda kangudila yandi ntima na beto mpi kumonisila yandi badute ti basusi na beto. (Kubasika 5:22; Yobi 10:1-3; Yeremia14:19; Habakuki 1:13) Ziku yandi takatula ve bampasi na beto na mutindu ya kuyituka, kansi sambu na kuvutula mvutu na bisambu na beto ya masonga, yandi lenda pesa beto mayele mpi ngolo ya kunwana ti yo.​—Yakobo 1:5, 6.

“Beno yituka ve kana beno ke mona mpasi mingi, bonso nde kima mosi ya nene me kwisila beno.” (1 Piere 4:12) Awa Piere ketubila minyokudi, kansi bangogo na yandi ketadila mpenza konso mpasi yina Mukristu lenda kutana na yo. Bantu kemona mpasi sambu bo kekonda bima ya mfunu ya luzingu, maladi, mpi kufwisa muntu ya bo kezolaka mingi. Biblia ketuba nde “Ntangu mpi mambu ya kukonda kukana” kebwilaka bantu yonso. (Longi 9:11, NW) Yai kele mambu ya bantu kekutanaka na yo na bilumbu na beto. Kuzaba mambu ya mutindu yai tasadisa beto na kunwana ti bampasi mpi ti mambu ya kenyokulaka ntangu yo tabwila beto. (1 Piere 5:9) Ntetentete, kuyibuka dyambu yai ya bo kendimisa beto nde “Mfumu Nzambi ke talaka mbote bantu ya mbote, makutu na yandi ke waka kudila na bo” tapesa beto mpenza kikesa.​—Nkunga 34:16; Bingana 15:3; 1 Piere 3:12.

“Beno vanda na kiese sambu na mambu yina ya beno ke tulaka ntima.” (Roma 12:12) Na kisika ya kuyindulaka mbala na mbala mambote ya beto mevidisaka, beto lenda kudipesa na kuyindula lusilu ya Yehowa kepesa nde yandi takatula bampasi yonso. (Longi 7:10) Kivuvu yai ya kyeleka tatanina beto mutindu mpu ketaninaka ntu. Kivuvu kefyotunaka bampasi na luzingu mpi yo kesadisaka beto na kubwisa ntima nde bampasi tabebisa ve kimakulu mavimpi na beto ya mabanza, ya mawi to ya kimpeve.​—1 Tesalonika 5:8.

[Kifwanisu ya kele na lutiti 5]

Adami ti Eva kubuyaka luyalu ya Nzambi

[Kifwanisu ya kele na lutiti 7]

Nzambi kesila inza ya kukonda mpasi